Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

Transkrypt

1 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

2 PODSTAWA PRAWNA Prawo unijne: 1. Rozdział III TFUE (art ) 2. Rozporządzenie PE i Rady (UE) Nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE)nr 1698/ Dz.U. L 347/487 - dalej : rozp. PE i Rady Nr 1305/2013, 3. Rozporządzenie PE i Rady (UE) Nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 1799/98, (WE) nr 814/200, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/ Dz.U. L 347/549 - dalej: rozp. PE i Rady Nr 1306/2013,

3 PODSTAWA PRAWNA 4. Rozporządzenie PE i Rady (UE) Nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/ Dz.U. L 347/608 - dalej rozp. PE i Rady Nr 1307/201), 5. Rozporządzenie PE i Rady (UE) Nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizacje rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007, - Dz.U. L 347/487 - dalej: rozp. PE i Rady Nr 1308/2013

4 PODSTAWA PRAWNA 6. Rozporządzenie PE i Rady (UE) Nr 1310/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające niektóre przepisy przejściowe w sprawie rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFROW) oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1305/2013 PE i Rady w zakresie środków i ich rozdziału w odniesieniu do roku 2014, a także i zmieniające rozporządzenie Rady (UE) nr 73/2009 oraz rozporządzenie (UE) nr 1307/2013, (UE) nr 1306/2013 i (UE) nr 1308/2013 PE i Rady w zakresie ich stosowania w roku Dz.U. L.

5 Głównym celem PROW , spośród trzech niżej wymienionych, będzie wzrost konkurencyjności rolnictwa z uwzględnieniem celów środowiskowych. 1) poprawa konkurencyjności rolnictwa, 2) zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi i działania w dziedzinie klimatu 3) zrównoważony rozwój terytorialny obszarów wiejskich.

6 PROW będzie realizował wszystkie sześć priorytetów wyznaczonych dla unijnej polityki rozwoju obszarów wiejskich na lata Priorytet 1 Transfer wiedzy i innowacje Transfer wiedzy i działalność informacyjna, Usługi doradcze, Współpraca, Priorytet 2 Konkurencyjność gospodarstw rolnych Modernizacja gospodarstw rolnych Rozwój małych gospodarstw Rozwój usług rolniczych Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne Premie dla młodych rolników

7 Priorytet 3 Łańcuch żywnościowy i zarządzanie ryzykiem Przetwórstwo i marketing produktów rolnych Systemy jakości produktów rolnych Grupy producentów rolnych Podstawowe usługi Przywracanie potencjału rolnego zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych Priorytet 4 Rolnictwo i środowisko (ochrona ekosystemów) Działania rolno-środowiskowo-klimatyczne Rolnictwo Ekologiczne Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi Scalanie gruntów Priorytet 5 Zalesianie Priorytet 6 Wyłączenie społeczne, redukcja ubóstwa i promowanie rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich

8 Zakres podmiotowy 1) uczelnie i jednostki naukowe, szkoły rolniczych lub szkoły leśne, centrum kształcenia ustawicznego, centrum praktycznego kształcenia prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej, 2) publiczne podmioty doradcze tj. Centrum Doradztwa Rolniczego, wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego, izby rolniczych, prywatne podmioty doradcze, podmioty prowadzące działalność szkoleniową w zakresie upowszechniania dobrych praktyk - jako nośników wiedzy i informacji;

9 Zakres podmiotowy 3) rolnicy aktywni zawodowo prowadzący rodzinne gospodarstwa rolne, czyli gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 553 k. c. o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha użytków rolnych i nie większej niż 300 ha (na jego modernizację, restrukturyzację małych gospodarstw, rozpoczęcie działalności poza rolniczej) w celu zwiększenia ich wartości ekonomicznej i powierzchni.

10 Zakres podmiotowy 4) młodzi rolnicy, tzn. osoby fizyczne, które nie ukończyły 40 lat, posiadają odpowiednie kwalifikacje (określone w rozporządzeniu MRiRW z dnia r. w sprawie kwalifikacji rolniczych posiadanych przez osoby wykonujące działalność rolniczą) i po raz pierwszy rozpoczynają działalność w gospodarstwie rolnym jako kierujący tym gospodarstwem (art. 2 pkt. 1 n. rozp. PE i Rady Nr 1305/2013), 5) grupy producentów rolnych, którzy prowadzą działalność jako przedsiębiorcy, posiadają osobowość prawną i spełniają kryteria określone w ustawie z dnia r. o grupach producentów rolnych i ich związkach, 6) osoby prowadzące działalność gospodarczą (nierolniczą) w zakresie usług rolniczych jako mikro lub małe przedsiębiorstwo, 7) spółki wodne i ich związki, gminy, powiaty i ich związki.

11 Program będzie obejmował następujące działania: 1. transfer wiedzy i działalność informacyjna: a) szkolenia zawodowe i nabywanie umiejętności, b) demonstracje i działania informacyjne; 2. usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw: a) udzielanie pomocy rolnikom lub właścicielom lasów w korzystaniu z usług doradczych, b) wsparcie szkoleń dla doradców; 3. systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych: a) wsparcie dla nowych uczestników systemów jakości żywności, b) wsparcie na przeprowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych;

12 4. inwestycje w środki trwałe: a) pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych (modernizacja gospodarstw rolnych), b) pomoc na inwestycje w przetwórstwo lub marketing i rozwój produktów rolnych (przetwórstwo i marketing produktów rolnych), c) scalanie gruntów; 5. przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych: a) wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczanie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof, b) wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof;

13 6. rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej: a) pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników (premie dla młodych rolników), b) pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich (premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej), c) pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw (restrukturyzacja małych gospodarstw), d) rozwój przedsiębiorczości (rozwój usług rolniczych), e) płatności dla rolników kwalifikujących się do wsparcia w ramach systemu dla małych gospodarstw (płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa);

14 7. podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich: a) inwestycje związane z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycje w energię odnawialną i w oszczędzanie energii, b) badania i inwestycje związane z utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, krajobrazu wiejskiego i miejsc o wysokiej wartości przyrodniczej, w tym dotyczące powiązanych aspektów społecznogospodarczych oraz środków w zakresie świadomości środowiskowej, c) inwestycje w tworzenie, ulepszanie lub rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji, kultury oraz powiązanej infrastruktury;

15 8. inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów przez zalesianie i tworzenie terenów zalesionych; 9. tworzenie grup i organizacji producentów w sektorze rolnym i leśnym; 10. działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne: a) płatności w ramach zobowiązań rolnośrodowiskowoklimatycznych, b) wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania oraz rozwoju zasobów genetycznych w rolnictwie; 11. rolnictwo ekologiczne: a) płatności w okresie konwersji na rolnictwo ekologiczne, b) płatności w celu utrzymania rolnictwa ekologicznego;

16 12. płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami: a) płatności dla obszarów górskich (ONW typ górski), b) płatności dla obszarów innych niż obszary górskie, charakteryzujących się znaczącymi ograniczeniami naturalnymi (ONW typ nizinny), c) płatności dla innych obszarów charakteryzujących się szczególnymi ograniczeniami (ONW typ specyficzny); 13. współpraca przez wsparcie na rzecz rozwoju nowych produktów, praktyk, procesów i technologii w sektorze rolnospożywczym przez współpracę w ramach grup operacyjnych na rzecz innowacji (EPI);

17 14. LEADER: a) wsparcie przygotowawcze, b) realizacja operacji w ramach lokalnych strategii rozwoju, c) wdrażanie projektów współpracy, d) wsparcie kosztów bieżących i aktywizacji. Program, oprócz działań wymienionych powyżej będzie obejmował również pomoc techniczną.

18 Samorząd województwa będzie wykonywał zadania agencji płatniczej związane z przyznawaniem, wypłatą oraz zwrotem pomocy podmiot wdrażający. Następujące działania zostały delegowane samorządowi województwa: podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich LEADER Poddziałanie scalanie gruntów

19 Poddziałanie 3 - Scalanie gruntów Zakres: a) opracowanie projektu scalenia: do 800 euro/ha dolnośląskie, lubelskie, podkarpackie, małopolskie, śląskie, świętokrzyskie; do 650 euro/ha pozostałe województwa. b) zagospodarowanie poscaleniowe: do 2000 euro/ha dolnośląskie, lubelskie, podkarpackie, małopolskie, śląskie, świętokrzyskie; do 1900 euro/ha pozostałe województwa. Wsparcie: do 100% kosztów kwalifikowalnych operacji. Beneficjent: starosta

20 VII. Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Poddziałania 1. Inwestycje związane z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycje w energię odnawialną i w oszczędzanie energii- zakresy: a) operacje dotyczące zaopatrzenia w wodę lub odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych Wsparcie: do 2 mln zł na beneficjenta w okresie realizacji Programu Beneficjent: gmina; spółka, w której udziały ma wyłącznie jst; związek międzygminny. b) budowa lub modernizacja dróg lokalnych Wsparcie: do 3 mln zł na beneficjenta w okresie realizacji Programu Beneficjent: gmina, powiat lub ich związki.

21 VII. Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Poddziałania 2. Badania i inwestycje związane z utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, krajobrazu wiejskiego i miejsc o wysokiej wartości przyrodniczej, w tym dotyczące powiązanych aspektów społeczno-gospodarczych oraz środków w zakresie świadomości środowiskowej- zakresy: a) ochrona zabytków i budownictwa tradycyjnego Wsparcie: do zł na miejscowość w okresie realizacji Programu, łącznie na inwestycje realizowane w ramach poddziałania 2a) i 3a). Beneficjent: gmina; instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego.

22 VII. Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Poddziałania 3. Inwestycje w tworzenie, ulepszanie lub rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji i kultury oraz powiązanej infrastruktury - zakresy: a) inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne oraz kształtowanie przestrzeni publicznej Wsparcie: do zł na miejscowość w okresie realizacji Programu, łącznie na inwestycje realizowane w ramach poddziałania 2a) i 3a). Beneficjent: gmina lub instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego.

23 VII. Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Poddziałania 3. Inwestycje w tworzenie, ulepszanie lub rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji i kultury oraz powiązanej infrastruktury - zakresy: b) inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów i usług Wsparcie: do 1 mln zł na beneficjenta w okresie realizacji Programu. Beneficjent: gmina, powiat lub ich związki.

24 VII. Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Wsparcie z EFRROW w ramach działania wynosi maksymalnie 63,63% kosztów kwalifikowalnych projektu. Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 36,37% kosztów kwalifikowalnych projektu, pochodzi ze środków własnych beneficjenta. Wsparcie operacji realizowanych w miejscowościach wiejskich i miastach do 5 tys. mieszkańców (z wyjątkiem targowisk). Wsparcie targowisk (poddziałanie 3b) w miejscowościach do 200 tys. mieszkańców.

25 XIV. LEADER Poddziałania 1. Wsparcie przygotowawcze. 2. Realizacja operacji w ramach lokalnych strategii rozwoju (LSR) 3. Wdrażanie projektów współpracy. 4. Wsparcie kosztów bieżących i aktywizacji.

26 Wspierane będą operacje mające na celu: 1) wzmocnienie kapitału społecznego, w tym z wykorzystaniem rozwiązań innowacyjnych i wspieranie partycypacji społeczności lokalnej w realizacji LSR; 2) rozwój przedsiębiorczości, z wyłączeniem świadczenia usług rolniczych; 3) dywersyfikację źródeł dochodu, w tym tworzenie i rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego tj. infrastruktury służącej przetwarzaniu produktów rolnych w celu udostępniania jej lokalnym producentom (produkty objęte i nieobjęte załącznikiem nr 1 do TFUE), z wyłączeniem świadczenia usług rolniczych; 4) podnoszenie kompetencji osób z obszaru LSR w powiązaniu z rozwojem przedsiębiorczości lub dywersyfikacją źródeł dochodów, lub podejmowaniem zatrudnienia, w szczególności rolników i osób długotrwale pozostających bez pracy; 5) rozwój produktów lokalnych; 6) rozwój rynków zbytu, z wyłączeniem targowisk; 7) zachowanie dziedzictwa lokalnego; 8) rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury: a) turystycznej, rekreacyjnej lub kulturalnej, b) technicznej w tym z zakresu gospodarki wodno-ściekowej oraz budowy lub modernizacji dróg lokalnych.

27 XIV. LEADER Poddziałanie 1 - Wsparcie przygotowawcze Wsparcie przygotowawcze ma na celu przygotowanie lokalnych strategii, które będą realizowane w okresie oraz utrzymanie potencjału administracyjnego istniejących LGD lub zbudowanie potencjału na obszarach dotąd nieobjętych podejściem Leader Wsparcie w formie płatności ryczałtowej. Kwota i wielkość wsparcia zostanie określona na podstawie przeprowadzonej analizy kosztów. Beneficjent: stowarzyszenie lub związki stowarzyszeń, z wyłączeniem stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego.

28 XIV. LEADER Poddziałanie 2 - Realizacja operacji w ramach lokalnych strategii rozwoju (LSR) Beneficjent (w zależności od zakresu operacji): osoba fizyczna, osoba prawna: gmina, powiat, kółka rolnicze, organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe i inne, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną. W przypadku projektów parasolowych beneficjentem jest Lokalna Grupa Działania (LGD) a odbiorcami realizującymi mikro-projekt są: osoba fizyczna, inne niż LGD osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną. Odbiorcami realizującymi mikro-projekt mogą być również grupy nieformalne, tj. np. koła gospodyń wiejskich.

29 XIV. LEADER Poddziałanie 2 - Realizacja operacji w ramach lokalnych strategii rozwoju (LSR) Wsparcie: maksymalna kwota pomocy dla operacji ustalana przez LGD, 2 mln zł w przypadku beneficjenta w zakresie infrastruktury technicznej do zł na inkubatory przetwórstwa lokalnego, do na projekty parasolowe, jednostki sektora finansów publicznych do zł na jedną miejscowość w zakresie innym niż infrastruktura techniczna, do zł dla pozostałych beneficjentów, mikro-projekty w ramach projektów parasolowych do zł (maksymalnie zł na jedną nieformalną grupę), minimalna całkowita wartość operacji realizowanych poza projektem parasolowym zł.

30 XIV. LEADER Poddziałanie 3 - Wdrażanie projektów współpracy Wsparcie: całkowity planowany koszt jednego projektu międzyterytorialnego wynosi minimum zł, limit pomocy na LGD: do 5% wsparcia kierowanego z Programu na daną LSR w ramach poddziałań Realizacja operacji, oraz Koszty bieżące. Beneficjent: LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków Programu. Poddziałanie 4 - Koszty bieżące i aktywizacja Wsparcie nie może dotyczyć kosztów zrefundowanych w ramach innych programów współfinansowanych ze środków funduszy EFSI. Beneficjent: LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków Programu.

31 Łączne środki publiczne przeznaczone na realizację Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata wyniosą euro z czego: euro będą to środki UE (EFRROW) euro wyniesie wkład krajowy.

32 Plan finansowy dla PROW (wg działań i poddziałań) Działanie / poddziałanie Budżet ogółem (euro) Transfer wiedzy i działalność informacyjna Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych Modernizacja gospodarstw rolnych Przetwórstwo i marketing produktów rolnych Scalenia gruntów

33 Plan finansowy dla PROW (wg działań i poddziałań) Działanie / poddziałanie Przywracanie potencjału produkcji rolnej i działania zapobiegawcze Budżet ogółem (euro) Premia dla młodych rolników Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej Restrukturyzacja małych gospodarstw Rozwój przedsiębiorczości - rozwój usług rolniczych Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa

34 Plan finansowy dla PROW (wg działań i poddziałań) Działanie / poddziałanie Targowiska - podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Odnowa wsi - podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Budżet ogółem (euro) Tworzenie grup i organizacji producentów Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne Rolnictwo ekologiczne Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami

35 Plan finansowy dla PROW (wg działań i poddziałań) Działanie / poddziałanie Budżet ogółem (euro) Zalesianie i tworzenie terenów zalesionych Współpraca LEADER Pomoc techniczna Renty strukturalne - zobowiązania RAZEM PROW

36 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ