Seminarium QIS5. Podsumowanie wyników badania QIS5 w Polsce. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego



Podobne dokumenty
Informacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r.

SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA według krajowych i międzynarodowych standardów.

Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie ING Nationale - Nederlanden Polska S.A.

Roczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień 31/12/2010

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Spis treści. Przedmowa. O Autorach. Wstęp. Część I. Finanse i system finansowy

Wyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1

PLAN POŁĄCZENIA UZGODNIONY POMIĘDZY. Grupa Kapitałowa IMMOBILE S.A. z siedzibą w Bydgoszczy. Hotel 1 GKI Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY. Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1

SPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ IMPERA CAPITAL S.A.

GRUPA KAPITAŁOWA POLIMEX-MOSTOSTAL SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES 12 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2006 ROKU

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

Eugeniusz Gostomski. Ryzyko stopy procentowej

Analiza sytuacji TIM SA w oparciu o wybrane wskaźniki finansowe wg stanu na r.

INFORMACJA DODATKOWA

SPRAWOZDANIE FINANSOWE

I. Wstęp. Ilekroć w niniejszej Informacji jest mowa o:

2. Ogólny opis wyników badania poszczególnych grup - pozycji pasywów bilansu przedstawiono wg systematyki objętej ustawą o rachunkowości.

MAKORA KROŚNIEŃSKA HUTA SZKŁA S.A Tarnowiec Tarnowiec 79. SPRAWOZDANIE FINANSOWE za okres od r. do r. składające się z :

INFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA OKRES OD DO

INFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2010 R.

Skrócone sprawozdanie finansowe za okres od r. do r. wraz z danymi porównywalnymi... 3


FUNDACJA Kocie Życie. Ul. Mochnackiego 17/ Wrocław

Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina

Informacja dodatkowa za 2008 r.

SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK OBROTOWY 2012 STOWARZYSZENIE PRZYJACIÓŁ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH UŚMIECH SENIORA

Akademia Młodego Ekonomisty

Informacja o sytuacji ekonomiczno finansowej Wnioskodawcy (dane w tys. zł) Rachunek Zysków i Strat. data spłaty kredytu...

Quercus TFI S.A.: Wyniki finansowe w roku 2014 Spotkanie z Analitykami i Zarządzającymi

RAPORT ROCZNY GO TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH SA. Spis Treści ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 R. DO 31 GRUDNIA 2015 R.

SPRAWOZDANIE FINANSOWE. Fundacja Uniwersytet Dzieci

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata

Szkodowość klienta - jak się ją liczy i dlaczego tak często się zmienia? Kongres Brokerów 2011

OGŁOSZENIE. o zmianach statutu Allianz Fundusz Inwestycyjny Otwarty

Informacja dodatkowa za 2014 r.

NAZWA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ: Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie "WARTA " Spółka Akcyjna

Informacja dodatkowa za 2012 r.

II. WNIOSKI I UZASADNIENIA: 1. Proponujemy wprowadzić w Rekomendacji nr 6 także rozwiązania dotyczące sytuacji, w których:

Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji. Numer dla telefonów tekstowych. boroughofpoole.

INFORMACJA O ADEKWATNOŚCI KAPITAŁOWEJ W INVISTA DOM MAKLERSKI S.A. STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2013 R.

Formy zatrudnienia zarządu spółki kapitałowej. Aspekty prawne, podatkowe i ubezpieczeniowe. Zawiera wzory pism

Informacja dodatkowa za 2008 r.

13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych.

I. WARTOŚĆ AKTYWÓW NETTO FUNDUSZU II. ZMIANY WARTOŚCI AKTYWÓW NETTO FUNDUSZU

URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

Być albo nie być produktów strukturyzowanych na polskim

Roczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień r.

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień r.

Terminy pisane wielką literą w niniejszym aneksie mają znaczenie nadane im w Prospekcie.

INFORMACJA DODATKOWA

Twoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI

1. Oprocentowanie LOKATY TERMINOWE L.P. Nazwa Lokaty Okres umowny Oprocentowanie w skali roku. 4. Lokata CLOUD-BIZNES 4 miesiące 3,00%/2,00% 1

Modernizacja siedziby Stowarzyszenia ,05 Rezerwy ,66 II

ZARZĄDZENIE NR 11/2012 Wójta Gminy Rychliki. z dnia 30 stycznia 2012 r. w sprawie wdrożenia procedur zarządzania ryzykiem w Urzędzie Gminy Rychliki

Polityka informacyjna Niezależnego Domu Maklerskiego S.A. w zakresie upowszechniania informacji związanych z adekwatnością kapitałową

Obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej wynika z przepisów o VAT i z faktu udokumentowania tego podatku.

Uchwała Nr XVII/501/15 Rady Miasta Gdańska z dnia 17 grudnia 2015r.

Polecenie 2.W spółce akcyjnej akcja na okaziciela oznacza ograniczoną zbywalność. Polecenie 5. Zadaniem controllingu jest pomiar wyniku finansowego

Ogólnopolska konferencja Świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynków komunalnych. Oświetlenie publiczne. Kraków, 27 września 2010 r.

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień r.

INFORMACJE O INSTRUMENTACH FINANSOWYCH WCHODZĄCYCH W SKŁAD ZARZADZANYCH PRZEZ BIURO MAKLERSKIE PORTFELI Z UWZGLĘDNIENIEM ZWIĄZANYCH Z NIMI RYZYK

WYJAŚNIENIE I MODYFIKACJA SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA

Komentarz do raportu kwartalnego Fortis Bank Polska S.A. za III kwartał 2004 roku

NAZWA ORGANIZACJI Ochotnicza Straż Pożarna w Połczynie Zdroju Informacja dodatkowa za 2006

Opis szkolenia. Dane o szkoleniu. Program. BDO - informacje o szkoleniu

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia r.

Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego za 2012 rok

DZENIE RADY MINISTRÓW

A. Informacje dotyczące podmiotu, któremu ma A1) Informacje dotyczące wspólnika spółki cywilnej być udzielona pomoc de minimis 1)

UBEZPIECZENIA, podręcznik akademicki Red: Jerzy Handschke i Jan Monkiewicz

Reforma emerytalna. Co zrobimy? SŁOWNICZEK

WZÓR PORÓWNANIA OFERT DLA PRZYKŁADOWYCH BANKÓW

ZASADY (POLITYKA) RACHUNKOWOŚCI

BILANS... REGON: (nazwa jednostki) na dzień (numer statystyczny)

ZARZĄDZENIE NR 4/FK/13 BURMISTRZA MIASTA CHEŁMśY z dnia 24 stycznia 2013 r.

Pozostałe informacje do raportu za I kwartał 2010 r. - zgodnie z 87 ust. 7 Rozp. MF

INFORMACJA DODATKOWA

Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych

Sprawozdanie finansowe jednostki pn. Fundacja Hospicyjna z siedzibą w Gdańsku za rok 2006.

Plan połączenia ATM Grupa S.A. ze spółką zależną ATM Investment Sp. z o.o. PLAN POŁĄCZENIA

Szczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity)

Polityka zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Końskich Końskie, grudzień 2011r.

Solvency II. 25 kwietnia Michał Herbich

Warszawa, dnia 12 kwietnia 2012 r. Poz. 395 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 30 marca 2012 r.

USŁUGA ZARZĄDZANIA. Indywidualnym Portfelem Instrumentów Finansowych. oferowana przez BZ WBK Asset Management S.A.

UCHWAŁA Nr XIV RADY POWIATU ZIELONOGÓRSKIEGO

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego za 2010 rok

PKO Stabilnego Wzrostu - fundusz inwestycyjny otwarty. wyspecjalizowanych programów inwestycyjnych, o których mowa w art.

WYNIKI FINANSOWE I PLAN ROZWOJU

Powiatowy Urząd Pracy w Rawie Mazowieckiej

Wysłać bez pisma przewodniego. Stan na PASYWA. roku

AEDES Spółka Akcyjna

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej(WPF) Gminy Dmosin na lata ujętej w załączniku Nr 1

PK Panie i Panowie Dyrektorzy Izb Skarbowych Dyrektorzy Urzędów Kontroli Skarbowej wszyscy

Polityka zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Końskich

UZASADNIENIE DO PROJEKTU UCHWAŁY BUDŻETOWEJ POWIATU ZWOLEŃSKIEGO NA 2015 ROK

Spółka z o.o. Zona posiadała na dzień 31 styczeń 200X r. następujące środki gospodarcze i źródła ich pochodzenia: Prawo do znaku towarowego

1. Przychody ze sprzedaży (przychody operacyjne) , Zmienne koszty operacyjne , Marża operacyjna 4.482,50

BILANS STOWARZYSZENIE PRACOWNIA FILMOWA COTOPAXI REGON: (nazwa jednostki) na dzień (numer statystyczny)

Transkrypt:

Seminarium QIS5 Podsumowanie wyników badania QIS5 w Polsce Urząd Komisji Nadzoru Finansowego Agata Charzyńska (DMR) Małgorzata Chrzanowska (DMR) Agnieszka Groniowska (DWZ) Daria Ringwelska (DMR) Grzegorz Szymański (DMR) Warszawa, 21 marca 2011 r. 1 Program seminarium 9:30-10:00 Rejestracja 10:00-10:05 Przywitanie 10:05-10:20 Stan prac w projekcie Wypłacalność II 10:20-11:45 Podsumowanie wyników badania QIS5 w Polsce 11:45:12:00 Przerwa 12:00-13:30 Podsumowanie wyników badania QIS5 w Polsce 13:30-13:45 Przerwa 13:45-15:45 Najczęstsze błędy w arkuszach 15:45-16:00 Podsumowanie seminarium 2 1

Stan prac w projekcie Wypłacalność II 3 Harmonogram prac w UE Dyrektywa ramowa Dz.U.UE. L nr 335 17.12.2009 s.1 Omnibus II - nowelizacja dyrektywy ramowej Uzgodniona treść aktu wykonawczego Formalny projekt aktu wykonawczego Akt wykonawczy Akty poziomu 3 (wiążące i niewiążące prawnie) Prace nad projektami L2 i L3 (KE, EIOPA) Wstępne konsultacje z rynkiem 4 2

Bieżące prace 19 stycznia 2011 r. projekt tzw. dyrektywy Omnibus II DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniającej dyrektywy 2003/71/WE i 2009/138/WE w zakresie uprawnień Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych. 30 marca 2011 r. dyskusja w KE wpływu QIS5 na akt wykonawczy NL calibration Long term guarantees Additional simplifications Transitionals Wstępne konsultacje wytycznych poziomu 3: formularze sprawozdawcze, system zarządzania, ORSA, modele wewnętrzne: test użyteczności, przypisanie zysków i strat, polityka walidacji, przybliżenia dla potrzeb kalibracji, proces zatwierdzania parametrów własnych zakładu (USP) reasekuracja finansowa odp. do EIOPA do 10 czerwca 2011 r. 5 Wprowadzenie 6 3

Uczestnictwo (1) 50 krajowych zakładów ubezpieczeń: 24 zakłady ubezpieczeń na życie 89% udziału w rynku mierzonego RTUB 26 zakładów ubezpieczeń majątkowo-osobowych 89% udziału w rynku mierzonego SPB w tym 6 Towarzystw Ubezpieczeń Wzajemnych 3 ubezpieczeniowe grupy kapitałowe 10 QIS5 QIS4 Europa: 2520 zakładów ubezpieczeń 167 grup 7 Uczestnictwo (2) 50 zakładów ubezpieczeń przesłało informacje ilościowe 35 zakładów ubezpieczeń dostarczyło kwestionariusze jakościowe (Word) 43 zakłady ubezpieczeń wypełniły kwestionariusz jakościowy (Excel) 3 zakłady ubezpieczeń przesłały dane dot. kalibracji ryzyka składki i rezerw Cenny wkład w ocenę rozwiązań zawartych w projektach dokumentów poziomu 2! 8 4

Trudności Złożoność obliczeniowa formuły standardowej Brak historycznych danych, zwłaszcza dla ryzyka katastroficznego i liczenia parametrów własnych Wysokie koszty pozyskania danych zewnętrznych Brak odpowiednich narzędzi do przeprowadzenia prognozy przepływów pieniężnych Późna publikacja arkuszy kalkulacyjnych Brak praktycznych przykładów w specyfikacji technicznej badania Niewystarczające zasoby ludzkie Niepublikowanie dokumentów poziomu 2 i 3 zmusza zakłady ubezpieczeń do stosowania własnych założeń 9 Modele wewnętrzne Polska 5 zakładów ubezpieczeń wypełniło arkusze ilościowe 14 zakładów ubezpieczeń przesłało kwestionariusz jakościowy Europa (zakłady ubezpieczeń solo) Percentyl 0,1 0,25 0,5 0,75 0,9 Średnia ważona Wielkość próby (EEA) SCR(MW)/SCR(SF) 66% 83% 91% 107% 121% 99% 234 Europa (grupy) 29 grup wypełniło arkusze ilościowe SCR(MW)/SCR(SF): mediana 8, średnia ważona 8 Dane wyłącznie od zakładów ubezpieczeń wykorzystujących grupowy model wewnętrzny dla potrzeb liczenia SCR solo. 10 5

Wypłacalność 11 75 Stosunek nadwyżki kapitałowej wg QIS5 do obecnej nadwyżki kapitałowej* 50 25-25 -50 Dział I Dział II Przedział min - max Przedział 25-75 kwantyl Mediana Sektor Dział I wzrost nadwyżki kapitałowej o 21% Dział II spadek nadwyżki kapitałowej o 5% Ogół zakładów ubezpieczeń wzrost o 9% * Obecna nadwyżka kapitałowa liczona jako suma nadwyżki aktywów na pokrycie rezerw nad rezerwami technicznoubezpieczeniowymi oraz nadwyżki środków własnych nad obecnym wymogiem kapitałowym 12 6

Nadwyżka kapitałowa (środków własnych nad wymogiem kapitałowym) 275, 250, 225, 200, 15, 20,9% 175, 150, 125, 100, 75, 100, 25,3% 44,6% 1,7% 117,5% 70,8% 170,2% 50, 25, 0, -25, Nadwyżka SI Aktywa- Aktywa+ Pozostałe RTU- RTU+ Podatek Środki własne Wym. kapit. QIS5 13 Współczynniki wypłacalności wg obecnych zasad (WI) oraz wg QIS5 (WII) 50 45 40 35 30 349% 325% 365% 25 20 211% 15 10 5 Dział I - WI Dział I - WII Dział II - WI Dział II - WII Przedział min - max Przedział 25-75 kwantyl Mediana Sektor 14 7

Pokrycie SCR środkami własnymi Graph 5: Distribution of SCR coverage by country 10 ZU poniżej 75% EEA ----- EE SK LI FI LT NL CZ FR DE PT RO ES AT LU NO DK CY IS IT HU BE BG SI UK LV SE IE MT PL GR 75% to 12 Less than 75% 12 to 20 More than 20 Źródło: EIOPA Report on the fifth Quantitative Impact Study (QIS5) for Solvency II 15 Wypłacalność - zestawienie 33 zakłady ubezpieczeń posiadały dopuszczone ŚW na pokrycie zarówno SCR, jak i MCR 3 zakłady ubezpieczeń nie posiadały dopuszczonych ŚW na pokrycie obu wymogów 13 zakładów ubezpieczeń nie posiadało dopuszczonych ŚW na pokrycie SCR 1 zakład ubezpieczeń nie posiadał dopuszczonych ŚW jedynie na pokrycie MCR 16 8

Powody niewypłacalności Wysokie wymogi kapitałowe dla: Ryzyka składki i rezerw (OC i AC komunikacyjne) Ryzyka katastroficznego (scenariusz powodzi oraz ubezpieczeń kredytu) Ryzyka koncentracji Ryzyka niewykonania zobowiązania przez kontrahenta Wysoki udział depozytów bankowych i środków pieniężnych w bankach 17 SCR Kapitałowy wymóg wypłacalności 18 9

Stosunek wymogów kapitałowych QIS5 do obecnych wymogów 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 Dział I Dział II Przedział min - max Przedział 25-75 kwantyl Mediana Sektor Wzrost wymogów kapitałowych ogółem o 188% (o 127% dla ZU życiowych, o 253% dla majątkowo-osobowych) 19 Dominujące czynniki ryzyka w SCR Dział I: 1. Ryzyko rynkowe (Market) największy moduł dla 13 z 24 zakładów życiowych, w tym największe podmoduły: Ryzyko koncentracji (Concentration) - 6 zakładów Ryzyko stopy procentowej (Interest Rate) - 5 zakładów Ryzyko cen akcji (Equity) - 2 zakłady 2. Ryzyko ubezpieczeń życiowych (Life) największy moduł dla 9 z 24 zakładów życiowych, największe podmoduły: Ryzyko rezygnacji z umów (Lapse) - 5 zakładów Ryzyko śmiertelności (Mortality) - 2 zakłady Ryzyko katastroficzne (Catastrophe) - 1 zakład Ryzyko zmiany kosztów (Expenses) - 1 zakład 3. Ryzyko niewywiązania się kontrahenta (Counterparty Default) największy moduł dla 2 z 24 zakładów życiowych 20 10

Dominujące czynniki ryzyka w SCR Dział II: 1. Ryzyko ubezpieczeń majątkowo-osobowych (Non-Life) największy moduł dla 24 z 26 zakładów majątkowych, największe podmoduły: Ryzyko składki i rezerw (Premium & Reserve) - 16 zakładów Ryzyko katastroficzne (Catastrophe) - 8 zakładów 2. Ryzyko rynkowe (Market) największy moduł dla 1 z 26 zakładów majątkowych, w tym największe podmoduły: Ryzyko stopy procentowej (Interest Rate) Ryzyko cen akcji (Equity) - 1 zakład 21 Struktura modułowa wymogu SCR 22 11

Struktura wymogu SCR 16 Struktura wymogu SCR Σ SCR = 19 328 mln PLN 14 12 10 8 6 4 2 54% 6% 21% 8% 47% 28% 108% 8% 16% 10 Market Counterparty Life Health Non-Life Intangible BSCR SCR Op Adj TP/DT RFF SCR 23 Struktura SCR Dział I vs. Dział II Struktura wymogu SCR - Dział I 16 14 12 10 8 6 4 2 66% 4% 49% 15% 28% 106% Dział I: Σ SCR = 7 802 mln PLN 12% 19% 10 Struktura wymogu SCR - Dział II 16 14 12 10 8 6 4 2 47% 7% 2% 3% 79% 29% 109% Dział II: Σ SCR = 11 526 mln PLN 5% 14% 10 Market Counterparty Market Counterparty Life Health Non-Life Intangible BSCR SCR Op Adj TP/DT RFF SCR I Life Health Non-Life Intangible BSCR SCR Op Adj TP/DT RFF SCR II 24 12

Struktura modułu Ryzyka Rynkowego Struktura modułu Market Risk 12 Σ SCR = 19 328 mln PLN 10 8 6 4 2 15% 26% 3% 2% 1% 19% 13% 54% 10 Interest Rate Equity Property Spread Currency Concentration Illiquidity Premium Market Risk SCR 25 12 10 8 6 4 2 Struktura modułu Market Risk - Dział I 26% Interest Rate 13% Equity Struktura modułu Ryzyka Rynkowego 2% 4% 1% Property Spread Currency 41% Concentration 1% Illiquidity Premium Dział I: Σ SCR = 7 802 mln PLN 21% 66% Market Risk 10 SCR I Dział I vs. Dział II Struktura modułu Market Risk -- Diał II II 12 10 8 6 4 4 2 2 11% 8% Interest Rate Rate 52% 35% Equity 5% 2% 2% Property Spread Spread Currency Currency 8% 12% 3% 1% 1% 5% Concentration Concentration Dział Dział II: II: Σ Σ SCR SCR = 11 = 11 526 526 mln mln PLN PLN Illiquidity Illiquidity Premium Premium 8% 10 10 69% 47% Market Risk Market Risk SCR II SCR II 26 13

Struktura modułu Ryzyka Ubezpieczeń na Życie 12 10 8 Struktura modułu Life - Dział I Dział I: Σ SCR = 7 802 mln PLN 6 4 2 22% 1% 1% 21% 12% 1 18% 49% 10 Mortality Longevity Disability Lapse Expenses Revision Catastrophe Life Underwriting Risk SCR I 27 Struktura modułu Ryzyka Ubezpieczeń Majątkowo-Osobowych 12 Struktura modułu Non-Life - Dział II Dział II: Σ SCR = 11 526 mln PLN 10 8 6 4 55% 18% 79% 10 2 42% Premium & Reserve Lapse Catastrophe Non-Life Underwriting Risk SCR II 28 14

Struktura modułu Ryzyka Ubezpieczeń na Życie zakłady działu II Struktura modułu Life - Dział II Dział II: Σ SCR = 11 526 mln PLN 5, 4,5% 4, 3,5% 3, 2,5% 2, 1,5% 1, 0,5% 0, 0, 1,9% 0, 0, 0,4% 1,3% 0, 0,7% 2,8% Mortality Longevity Disability Lapse Expenses Revision Catastrophe Life Underwriting Risk SCR II Struktura modułu Life - Dział II Ryzyko w module ubezpieczeń na życie zostało wykazane przez 9 z 26 zakładów działu II (udział tego modułu wahał się pomiędzy 1%-5% SCR) Ryzyko w module ubezpieczeń na życie dotyczy rent z OC komunikacyjnego 29 Struktura modułu Ryzyka Ubezpieczeń Zdrowotnych 1 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Struktura modułu Health 0, 0, 0,1% 5,6% 0, 1, 0,8% 5,9% 1,6% 0, 0, 1,6% Σ SCR = 19 328 mln PLN 0,3% 0,2% 7,5% SLT Mortality SLT Longevity SLT Expense SLT Disability SLT Revision SLT Lapse Health SLT NSLT Premium & reserve NSLT Lapse Health NSLT Health CAT Health Underwriting SCR Pod względem wielkości wymogu dotyczył głównie zakładów działu I Pod względem częstotliwości wskazań dotyczył głównie zakładów działu II 30 15

Struktura modułu Ryzyka Ubezpieczeń Zdrowotnych Struktura modułu Health - Dział I Dział I: Σ SCR = 7 802 mln PLN 2 18% 16% 14% 2,4% 1,9% 0, 0,1% 0, 0, 0,2% 0,6% 0,4% 12% 1 8% 6% 13,9% 14,5% 14,9% 4% 2% 0, 0, 0,2% SLT Mortality SLT Longevity SLT Expense SLT Disability SLT Revision SLT Lapse Health SLT NSLT Premium & reserve NSLT Lapse Health NSLT Health CAT Health Underwriting SCR I Dział I vs. Dział II Struktura modułu Health - Dział II Dział II: Σ SCR = 11 526 mln PLN 5% 5, 4,5% 4% 4, 4% 3,5% 3% 3, 3% 2,5% 2% 2, 0, 0, 0,2% 0,1% 2% 1,5% 1% 1, 2,5% 2,5% 2,5% 1% 0,5% 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, SLT Mortality SLT Mortality SLT Longevity SLT Longevity SLT Expense SLT Expense SLT Disability SLT Disability SLT Revision SLT Revision SLT Lapse SLT Lapse Health Health SLT SLT NSLT Premium & reserve NSLT Lapse Health NSLT Health CAT Health Underwriting SCR SCR II 31 Największe moduły ryzyka (jako % SCR) 1 Market risk 54,4% 2 Non-Life underwriting risk 47,3% 3 Non-life: CAT risk 32,6% 4 Non-life: NAT CAT risk(flood) 28,9% 5 Market: Equity risk 26,2% 6 Non-Life: premium and reserve risk 25,2% 7 Life underwriting risk 21,3% 8 Market: Concentration risk 19,5% 9 Market: Interest rate risk 15,1% 10 Life: Mortality risk 8,9% 11 Life: Lapse risk 8,5% 12 Operational risk 8,2% 13 Health underwriting risk 7,5% 32 16

Wymóg SCR - Problemy Trudności z metodologią, rzadziej z danymi: Obliczenie hipotetycznego SCR w module nie wykonania zobowiązania przez kontrahenta Metoda obliczeń scenariusza równoważnego w korekcie na zdolność pochłaniania strat przez RTU Ryzyko rynkowe: klasyfikacja depozyty vs. środki pieniężne w bankach Segmentacja ubezpieczeń Ryzyko rezygnacji z umów w ubezpieczeniach majątkowoosobowych: jakich produktów dotyczy Postulaty Rekalibracja parametrów modułu ryzyka katastroficznego głównie scenariusza powodzi Moduł ryzyka katastroficznego szkody spowodowane przez człowieka, ubezpieczenia kredytu i gwarancji Zdefiniowanie składki przypisanej i zarobionej Doprecyzowanie definicji granicy kontraktu 33 MCR Minimalny wymóg kapitałowy 34 17

MCR Problemy: metodologia 20 ZU, dane 8 ZU, żadnych 20 ZU Liczba ZU wg metody otrzymania końcowej wartości MCR 20 15 10 5 0 Linear Floor Cap AMCR Razem Na życie Majątk.Osob Postulat: kurs przeliczenia wartości AMCR z EUR na PLN 35 Wycena aktywów i pasywów 36 18

Struktura aktywów Obligacje emitowane przez Skarb Państwa 42,1% 42,3% Aktywa UFK 21,6% 22,1% Akcje/Papiery wartościowe 9,8% 15,5% Obligacje korporacyjne 1,9% 1,6% Środki pieniężne 5,5% 5,6% Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych Należności od ubezpieczających Kwoty należne z umów reasekuracji 4,2% 4,2% 2,3% 2,3% 2, 2,9% Fundusze inwestycyjne 1,1% 2,3% Nieruchomości 1,7% 1,2% Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 0,4% 0,3% Aktywowane koszty akwizycji 3, Pozostałe 1,9% 2,6% QIS5 Obecne wymogi 37 Struktura pasywów Kapitał podstaw ow y Kapitał zapasow y Zysk (strata) z lat ubiegłych i okresu bieżącego Kapitał w ynikający ze zmiany zasad w yceny Pozostałe kapitały 3,3% 3,4% 2,6% 2,7% 7,7% 8,1% 7, 6,7% 15,5% RTU majątkow o-osobow e 11,4% 16,3% RTU zdrow otne 0,3% 0,7% RTU na życie 20,9% 30,9% RTU unit-linked 16,2% 21,8% Margines ryzyka Zobow iązania krótkoterminow e Rezerw a z tytułu odroczonego podatku Pozostałe zobow iązania 4, 2,3% 2,3% 2,9% 0,8% 6, 6,3% QIS5 Obecne wymogi 38 19

Wnioski Wzrost sumy bilansowej o 2,8% (głównie akcje nienotowane na giełdzie inne niż akcje jednostek podporządkowanych) Przeniesienie z pasywów do aktywów udziału reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych Główne składniki aktywów: Obligacje emitowane przez SP Aktywa UFK Akcje/Papiery wartościowe Główne składniki pasywów: RTU ubezpieczeń na życie i z UFK Trudności z wyceną: Nieruchomości Wartości niematerialnych i prawnych Podatku 39 Rezerwy technicznoubezpieczeniowe 40 20

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe Spadek o 22% (ZU życiowe 25%, majątkowo-osobowe 16%) Przyczyny spadku: dyskontowanie w ubezpieczeniach majątkowo-osobowych wyższa stopa dyskontowa wycena rynkowa zamiast ostrożnościowej brak możliwości aktywowania kosztów akwizycji Problemy: metodologia 30 ZU, dane 9 ZU, żadne 2 ZU premia za niepłynność segmentacja (zdrowotne -> SLT?, NSLT?; renty, rozdzielanie produktów kłopotliwe, składka przypisana, zarobiona) margines ryzyka trudności w obliczeniach granice umowy ubezpieczenia (zmiana definicji - rozbieżne opinie) 41 Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe QIS5 do obecnych 15 125% 10 75% 5 25% Dział I Dział II Przedział min - max Przedział 25-75 kwantyl Mediana Sektor 42 21

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dział I (QIS5 do obecnych) QIS5 net provisions/si net provisions for life obligations 12 10 8 6 EEA PL 4 2 with profit linked policies without profit reinsurance total life Tylko 2 obserwacje 43 Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dział II (QIS5 do obecnych) Ratio of QIS5 (net) provisions to Solvency I (net) provisions for non-life obligations 40 35 30 25 20 15 10 5 motor vehicle liability other motor marine, aviation an... fire and other dama.. general liability credit and suretyship legal expenses assistance miscellaneous fina... non-proportional h... non proportional... non-proportional... EEA PL W przypadku non-proportional reinsurance: health 1 obserwacja property 4 obserwacje casualty 4 obserwacje 44 22

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe Postulaty: precyzyjne definicje (składka przypisana, zarobiona) precyzyjna klasyfikacja rentowej składki i rezerwy IBNR z ubezpieczeń majątkowo osobowych (do majątk.-osob. czy życiowych) precyzyjna klasyfikacja rezerw, składki i zobowiązań do poszczególnych linii biznesu uwzględnianie ryzyka katastroficznego w liczeniu przyszłych SCR dla marginesu ryzyka stopa dyskontowa (obligacje vs swap, premia za niepłynność - nierówne traktowanie różnych walut). 45 Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe uproszczenia (1) Ubezpieczenia na życie Czynniki ryzyk biometrycznych (5 ZU) Opcja wykupu (4 ZU) Koszty i inne opłaty (4 ZU) Finansowe opcje i gwarancje, Gwarancje inwestycyjne, Przyszłe świadczenia uznaniowe, Inne (po 2 ZU) Inne opcje i gwarancje (1 ZU) Ubezpieczenia majątkowo-osobowe Rezerwa składki (metoda oparta na oczekiwanym współczynniku szkodowości) (15 ZU) Rezerwa składki (metoda proporcja do składki) (3 ZU) Rezerwa szkodowa (6 ZU) Rezerwa IBNR (6 ZU) Kwoty należne od reasekuratorów (6 ZU, 3 pierwszą i 3 drugą opcję) 46 23

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe uproszczenia (2) Margines ryzyka Bez uproszczeń: 2 ZU Przyszłe SCRy przez przybliżenia w poszczególnych (pod)modułach: 4 ZU Przybliżenie SCR łącznie w przyszłych latach: 17 ZU Łączne oszacowanie przyszłych SCR-ów (duration approach): 6 ZU Jako % najlepszego oszacowania: 4 ZU 47 Margines ryzyka PL EEA PL EEA 48 24

Premia za niepłynność PL EEA 49 Środki własne 50 25

Środki własne Wzrost o 107% dla całego sektora (o 11 dla ZU życiowych, o 104% dla majątkowo-osobowych) Kategoria 1 99% środków własnych tylko kilka ZU 80-9 środków własnych Problemy: metodologia (23 ZU), dane (10 ZU), żadne (11 ZU) klasyfikacja do kategorii kapitału 51 Środki własne QIS 5 do obecnych 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 Dział I Dział II Przedział min - max Przedział 25-75 kwantyl Mediana Sektor 52 26

Struktura środków własnych Shares & equiv 6,1% 13,1% 0,1% 9,2% 7,1% Share premium account Retained earnings Assets Adj. 21,4% Liab. Adj. 35,9% 6,9% EPiFP Other reserves Subord. Liab. 53 Środki własne zagadnienia szczegółowe Oczekiwane zyski z przyszłych składek (EPiFP) rozbieżne opinie w kwestii adekwatności metody obliczeń i stopnia ich komplikacji niejasne podejście dla ubezpieczeń osob-majątk. (co to jest przyszła składka w obecnej definicji składki przypisanej) dla 2 ZU znacząca część warstwy 1 (ok. 3 mediana, 5 średnia ważona) wielkość wrażliwa jest na zmiany definicji granicy umowy ubezpieczenia Uzupełniające środki własne nieznacząca wielkość na rynku polskim możliwe zwiększenie udziału w przypadku dużych wymogów kapitałowych 54 27

Program seminarium 9:30-10:00 Rejestracja 10:00-10:05 Przywitanie 10:05-10:20 Stan prac w projekcie Wypłacalność II 10:20-11:45 Podsumowanie wyników badania QIS5 w Polsce 11:45:12:00 Przerwa 12:00-13:30 Podsumowanie wyników badania QIS5 w Polsce 13:30-13:45 Przerwa 13:45-15:45 Najczęstsze błędy w arkuszach 15:45-16:00 Podsumowanie seminarium 55 Najczęstsze błędy w arkuszach (1) Warunkowe świadczenia uznaniowe i podatki odroczone moduł możliwości pokrywania strat z rezerw technicznoubezpieczeniowych i podatków odroczonych Obliczanie wymogu MCR dla rent z ubezpieczeń majątkowych Przyszłe składki z obecnych umów: należności od ubezpieczających vs. rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe Gotówka w banku vs. lokaty terminowe PTE instytucją finansową Klasyfikacja ubezpieczeń zdrowotnych 56 28

Najczęstsze błędy w arkuszach (2) Brak obliczeń wymogu SCR dla niektórych rodzajów ryzyka Brak podania wartości bezwzględnej MCR (AMCR) Podział akcji na global i others Uwzględnianie obligacji rządowych w PLN w module ryzyka spreadu kredytowego Share premium account 57 Najczęstsze błędy w arkuszach (3) Brak podania dodatkowych informacji o aktywach Różnice wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych (Minimalna) wartość kapitału gwarancyjnego Różnice wartości wg obecnych zasad wyceny a sprawozdaniem 58 29

Podział akcji na global i others SCR.5.31. For the determination of the capital requirement for equity risk, the following split is considered, equities is listed in regulated markets in the countries which are members of the EEA or the OECD ("Global equity" category), and other equities ( Other equity category). "Other" comprises equity listed only in emerging markets, non-listed equity, hedge funds and any other investments not included elsewhere in the market risk module 59 Share premium account Kapitał zapasowy (art. 396 KSH) vs. Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji lub udziałów powyżej ich wartości nominalnej Dyrektywa Rady z dnia 19 grudnia 1991 r. w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń (91/674/EWG) 60 30

Obliczanie wymogu MCR dla rent z ubezpieczeń majątkowych MCR linear = MCR NL + MCR L Zakłady ubezpieczeń majątkowych dla produktów życiowych: TP C.3 = max (najlepsze oszacowanie na udziale własnym ; 0) Zakłady ubezpieczeń na życie dla produktów majątkowych: informacje wejściowe w SF.MCR_G C76:K91 61 PTE instytucją finansową Instytucja finansowa - podmiot niebędący bankiem ani instytucją kredytową, którego podstawowa działalność będąca źródłem większości przychodów polega na wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie: j) świadczenia usług w zakresie zarządzania aktywami, Prawo bankowe, art.4 ust.7) pkt.j) Ten sam zapis w dyrektywach europejskich 62 31

Gotówka w banku vs. lokaty terminowe Gotówka w banku vs. Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych Polskie standardy rachunkowości Dyrektywa Rady z dnia 19 grudnia 1991 r. w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń (91/674/EWG) Formularze sprawozdawcze Wypłacalność II w oparciu o Complementary Identification Code (CIC) table 63 Przyszłe składki z obecnych umów Należności od ubezpieczających vs. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe TP.2.22. To determine the best estimate the following non-exhaustive list of cash in-flows should be included: Future premiums; and Receivables for salvage and subrogation. 64 32

Warunkowe świadczenia uznaniowe Future discretionary benefits means benefits of insurance or reinsurance contracts which have one of the following characteristics: the benefits are legally or contractually based on one or several of the following results (conditional FDB): the performance of a specified pool of contracts or a specified type of contract or a single contract; realised or unrealised investment return on a specified pool of assets held by the insurance or reinsurance undertaking; the profit or loss of the insurance or reinsurance undertaking or fund that issues the contract that gives rise to the benefits; the benefits are based on a declaration of the insurance or reinsurance undertaking and the timing or the amount of the benefits is at its discretion (pure FDB). TP.2.88. 65 Warunkowe świadczenia uznaniowe SCR.2.4. The net calculation of the SCR should be defined as follows: The insurer is able to vary its assumptions on future bonus rates in response to the shock being tested, based on reasonable expectations and having regard to realistic management actions. SCR.2.5. The gross calculation as follows: In the calculation of the net SCR for each (sub-)module, undertakings are calculating a stressed balance sheet and comparing it to the unstressed balance sheet that was used to calculate own funds. Therefore, for each (sub-)module undertakings can derive the best estimate value of the technical provisions relating only to future discretionary benefits from both balance sheets. The change in these provisions measures the impact of the risk mitigation. For each submodule, this difference should be added to the net SCR used to derive the gross SCR. The same outcome can be achieved by carrying out the same calculation as for the net calculation, but with the additional assumption that the value of future discretionary benefits does not change as a result of the scenario. 66 33

Podatki odroczone Trzy aspekty: wycena, środki własne, korekta w SCR 4 uczestników nie obliczyło korekty w ogóle Przydzielenie na które elementy SCR korekta ma wpływ Metoda liczenia korekty przez zastosowanie stawki podatku do wielkości szoku wyznaczenie różnicy w podatku na podstawie bilansu po szoku z uwzględnieniem zmian w podatku Ocena prawdopodobieństwa realizacji przyszłych opodatkowanych zysków i realizacji aktywów z tytułu podatku odroczonego Jaka metoda? Jak szacować prawdopodobieństwo? 67 Klasyfikacja ubezpieczeń zdrowotnych SCR Health Health SLT HealthCAT HealthNon SLT Mortality risk Premium & reserve risk Longevity risk Lapse Expense risk Disability - morbidity risk = included in the adjustment for the loss-absorbing capacity of technical provisions under the modular approach. Revision risk SLT = Similar to Life insurance Technics Non-SLT = Not Similar to Life insurance Technics Lapse risk 68 34

Klasyfikacja ubezpieczeń zdrowotnych Medical expenses LoB Obligations which cover the provision of preventive or curative medical treatment or care including medical treatment or care due to illness, accident, disability and infirmity, or financial compensation for such treatment or care, other than obligations considered as workers' compensation insurance; Income protection LoB Obligations which cover financial compensation in consequence of illness, accident, disability or infirmity other than obligations considered as medical expenses or workers' compensation insurance; Workers compensation LoB Obligations which cover: the provision of preventive or curative medical treatment or care relating to accident at work, industrial injury or occupational diseases; or financial compensation for such treatment; or financial compensation for accident at work, industrial injury or occupational diseases; 69 Ubezpieczenia zdrowotne Infolinia/assistance Leczenie ambulatoryjne Wizyty domowe Następstw nieszczęśliwych wypadków Leczenie szpitalne (+ wyższy standard, opieka indywidualna) Zasiłek za dzień pobytu w szpitalu Pokrycie kosztów pobytu w hotelu osoby towarzyszącej Transport Ciężkie zachorowania Renty z tytułu niezdolności do pracy Koszty pogrzebu 70 35

Wnioski jakościowe postulaty (1) Weryfikacja kalibracji scenariusza powodzi dla Polski Weryfikacja scenariusza katastrofy dla ubezpieczeń kredytu i gwarancji Określenie struktury terminowej stopy wolnej od ryzyka dla waluty polskiej w oparciu o obligacje rządowe Przyjęcie podejścia modułowego do wyznaczania SCR dla modułu korekty z tytułu możliwości pokrywania strat z rezerw technicznoubezpieczeniowych Wyłączenie ponoszonych kosztów działalności ubezpieczeniowej określonych jako ustalony procent składki z wartości składki Nieuwzględnianie wartości umowy przy przeprowadzaniu szoku masowych rezygnacji dla grupowych umów bancassurance Wyłączenie ryzyka katastroficznego z przyszłych SCR dla potrzeb liczenia marginesu ryzyka w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych 71 Wnioski jakościowe postulaty (2) Określenie kursu wymiany EUR do PLN dla potrzeb przeliczenia bezwzględnego minimalnego wymogu kapitałowego Publikacja na jednej stronie internetowej aktualnych ratingów instytucji finansowych i instrumentów finansowych Doprecyzowanie definicji składki przypisanej i składki zarobionej wspólnej dla całego systemu Wypłacalność II Doprecyzowanie umiejscowienia i wykazywania wartości składki i wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla szkód z ubezpieczeń majątkowych, z których świadczenia będą wypłacane w formie rent Precyzyjne określenie, które produkty oferowane przez zakłady należy traktować jako ubezpieczenia zdrowotne i jak je klasyfikować 72 36

Dziękujemy za uwagę! Adresy w UKNF do kontaktu ws. projektu Wypłacalność II (alternatywne): wyplacalnosc2@knf.gov.pl solvency2@knf.gov.pl 73 37