Wsparcie sektora nauki i innowacyjnych przedsiębiorstw w latach 2014-2020 - załoŝenia krajowego programu operacyjnego Marcin Łata Dyrektor Departamentu Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 7 listopada 2012 r. Warszawa
Uwarunkowania strategiczne dla perspektywy 2014-2020 Unia Europejska Strategia Europa 2020 3 priorytety dotyczące wzrostu gospodarczego: - Inteligentny, - ZrównowaŜony, - Sprzyjający włączeniu społecznemu. Polska - Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju Polska 2030, - Strategia Rozwoju Kraju 2020, - 9 zintegrowanych, ponadsektorowych strategii słuŝących realizacji załoŝonych celów rozwojowych. 2
Wsparcie działań rozwojowych z UE w latach 2014-2020 Główne kierunki reformy dotyczące polityki spójności: - integracja wielu dziedzin polityki publicznej dla realizacji celów Strategii Europa 2020, - nowe mechanizmy koncentracji interwencji ( ring fencing ), - większy nacisk na osiąganie wyników oraz zdolność instytucjonalną (m.in. warunkowość ex-ante). Umowa Partnerstwa: - dokument opisujący strategię wykorzystania środków UE do realizacji celów rozwojowych kraju, - Projekt ZałoŜeń Umowy Partnerstwa wskazuje m.in. obszary interwencji polityki spójności i układ programów operacyjnych. 3
Cele tematyczne na rzecz realizacji Strategii Europa 2020 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji, 2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnokomunikacyjnych, 3. Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW) oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (w odniesieniu do EFMR), 4. Wspieranie przejścia na gospodarką niskoemisyjną we wszystkich sektorach, 5. Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem, 6. Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów, 7. Promocja zrównowaŝonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najwaŝniejszych infrastruktur sieciowych, 8. Promocja zatrudnienia i mobilności pracowników, 9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem, 10. Inwestycje w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe Ŝycie, 11. Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej. 4
Finansowanie sektora nauki, B+R oraz innowacyjnych przedsiębiorstw ZałoŜenia do wskaźników wykorzystania środków europejskich w ramach Umowy Partnerstwa: - Wzrost nakładów na B+R z 0,74% PKB (2010 r.) do 1,7% PKB (2020 r.) - Wzrost nakładów na B+R ponoszonych przez przedsiębiorstwa z 0,2% PKB (2010 r.) do 0,6-0,8% PKB (2020 r.). Osiągnięcie powyŝszych wskaźników będzie wymagać przeznaczenia na wsparcie sektora nauki, B+R oraz wdraŝanie innowacji przez przedsiębiorstwa więcej środków, w tym z funduszy UE, niŝ w latach 2007-2013. Dlatego w latach 2014-2020 nastąpi koncentracja środków WRS na priorytetach rozwojowych Polski min. 50% środków zostanie przeznaczonych na wsparcie realizacji celów tematycznych warunkujących inteligentny wzrost gospodarczy. 5
Źródła wsparcia B+R+I w okresie 2014-2020 (załoŝenia) Program krajowy Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (wstępna nazwa programu) będzie stanowić główne źródło wsparcia B+R+I, większość alokacji celu tematycznego 1. będzie przeznaczona na ten Program. Program ponadregionalny Polska Wschodnia PO Polska Wschodnia będzie stanowić uzupełnienie w stosunku do PO IR w zakresie wzmacniania ponadregionalnych inteligentnych specjalizacji na terytorium województw Polski Wschodniej. Programy regionalne, tj. 15 RPO oraz RPO woj. mazowieckiego Główny cel to wzmacnianie regionalnych strategii inteligentnych specjalizacji. 6
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Cel Programu Inteligentny Rozwój: (wstępne załoŝenia) znaczące pobudzenie innowacyjności gospodarki poprzez: zwiększenie nakładów prywatnych na B+R, podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych, zwiększenie stopnia komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia badań naukowych. 7
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój realizowane cele tematyczne Zgodnie z ZałoŜeniami Umowy Partnerstwa Program Operacyjny Inteligentny Rozwój wpisuje się w następujące cele tematyczne: 8
Porównanie PO IG i PO IR W porównaniu do PO IG - Program Operacyjny Inteligentny Rozwój: w mniejszym stopniu będzie wspierał budowę infrastruktury jednostek naukowo- badawczych, w większym zakresie będzie wspierał badania i prace rozwojowe mające zastosowanie w gospodarce, będzie koncentrował się na kluczowych sektorach i technologiach, z uwzględnieniem inteligentnych specjalizacji o charakterze krajowym lub regionalnym, w mniejszym stopniu będzie wspierał projekty przedsiębiorców wdraŝających zakupione gotowe rozwiązania i technologie. Tego typu projekty będą wspierane głównie w ramach RPO, będzie uwzględniał wsparcie badań naukowych, innowacji i wdroŝeń technologii niskoemisyjnych, nie będzie uwzględniał wsparcia w zakresie społeczeństwa informacyjnego oraz e-administracji, które będzie realizowane w osobnym krajowym programie operacyjnym oraz uzupełniająco w RPO. Wyjątkiem będzie wsparcie projektów z zakresu rozwoju infrastruktury informatycznej sektora nauki, które planowane jest do realizacji w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. w większym stopniu będzie wykorzystywać pozadotacyjne instrumenty wsparcia dla projektów przedsiębiorców. 9
Status województwa mazowieckiego Województwo mazowieckie jako pierwsze w Polsce wychodzi z grona regionów słabiej rozwiniętych, tj. w których PKB na mieszkańca < 75% średniej unijnej. Wyzwania w zakresie programowania wsparcia w województwie mazowieckim: istotne dysproporcje rozwojowe wewnątrz województwa, kwestia odpowiedniego umiejscowienia projektów obejmujących cały kraj, które są realizowane w województwie mazowieckim, np. ze względu na siedziby beneficjentów, podział interwencji pomiędzy program regionalny i programy krajowe, wyŝsze pułapy koncentracji tematycznej w RPO Woj. mazowieckiego, w stosunku do pozostałej części kraju (proporcjonalnie więcej środków naleŝy przeznaczyć na badania naukowe, innowacje, wsparcie przedsiębiorstw, ICT oraz działania z zakresu gospodarki niskoemisyjnej), limit alokacji ze środków UE dla woj. mazowieckiego. 10
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój wstępny harmonogram prac 1) Powołanie grupy roboczej ds. opracowania projektu Programu, obejmującej przedstawicieli właściwych resortów, regionów, organizacji społeczno-gospodarczych oraz reprezentujących przedsiębiorców, a takŝe niezaleŝnych ekspertów. Posiedzenie inauguracyjne listopad br. 2) Opracowywanie kolejnych rozdziałów Programu oraz konsultowanie ich z grupą roboczą 3) Przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych projektu Programu 4) Przeprowadzenie ewaluacji ex-ante oraz strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu Programu 5) Przekazanie projektu Programu do akceptacji Rady Ministrów 6) Negocjacje z Komisją Europejską i zatwierdzenie Programu 11
Inteligentna specjalizacja jako warunek ex-ante PO Inteligentny Rozwój Art. 86 projektu tzw. rozporządzenia ogólnego wskazuje, Ŝe: dla rozpoczęcia realizacji PO niezbędne jest spełnienie warunków ex-ante (lub wyznaczenie harmonogramu ich spełnienia) w przypadku POIR będzie to m. in. wymóg opracowania strategii inteligentnej specjalizacji, Spełnienie warunku ex-ante: dokumenty MNiSW (Krajowy Program Badań, Polska Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej) oraz MG (Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki, Program Rozwoju Przedsiębiorstw), a takŝe strategie innowacyjności na poziomie regionalnym. Działania planowane w najbliŝszym czasie: MNiSW aktualizacja KPB i PMDIB (Q1 2013 r.), MG przyjęcie przez Radę Ministrów SIEG oraz PRP (koniec 2012 r.), samorządy regionalne aktualizacja RIS lub strategii rozwoju województwa, MRR analiza dokumentów i opracowanie raportu z wypełnienia warunku ex-ante (dokument roboczy) + rozmowy z KE. 12
Dziękuję za uwagę! 13