WYMOWA, AKCENT. pronunciación, acento



Podobne dokumenty
Przymiotniki stopniowane nieregularnie 23 Stopniowanie przymiotnika w porównaniach 24 Miejsce przymiotnika w zdaniu

Gramatyka: Czasownik - język hiszpański

LEKCJA 3. CZŁOWIEK I RODZINA. Dialog .45.

Księgarnia PWN: M. Cybulska-Janczew, J. Perlin - Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami CZASOWNIK (VERBO) ...

Rozkład materiału. na podstawie podręcznika Explora A1.1 wydawnictwa Draco. etap kształcenia II.2.

Nr Tytuł Przykład Str.

PRZECZĄCYM 44 ROZKAZUJĄCYM ZAIMEK PRZYMIOTNY WSKAZUJĄCY (L'ADJECTIF DÉMONSTRATIF) 47 5

Rozkład materiału. na podstawie podręcznika Descubre 1 wydawnictwa Draco. Zakres podstawowy, etap kształcenia III.2.0.

4. Zaimek wskazujący Zaimek względny Zaimek pytający Zaimek nieokreślony 55

SPIS TREŚCI

Los artículos- RODZAJNIKI

PLAN DYDAKTYCZNY NAUCZANIA JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ. (poziom II) na podstawie podręcznika Compañeros 1 (90 godzin dydaktycznych)

Gramatyka. języka rosyjskiego z ćwiczeniami

JĘZYK HISZPAOSKI PROGRAM (Opracował mgr Piotr Czarnecki)

Wymagania na poszczególne oceny z języka hiszpańskiego dla klasy siódmej. Podręcznik GENTE JOVEN 1

SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI 1. WYMOWA NORWESKA 10

Spis treści 5. Spis treści. Przedmowa Przedmowa do wydania II Część pierwsza MORFOLOGIA

SPIS TREŚCI SZWEDZKIM

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE III GIMNAZJUM NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA ESPACIO JOVEN A2.2

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA GENTE JOVEN 1, 2 EDICIÓN REVISADA

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE III GIMNAZJUM NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA ESPACIO JOVEN A2.2

PLAN WYNIKOWY. Uczeń na poziomie rozszerzonym: na poziomie podstawowym: 0-2 wiedzy

znam fakty historyczne dotyczące Dnia Języka Hiszpańskiego znam podstawowe słownictwo dotyczące podróży i odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba

PLAN WYNIKOWY DLA KURSU PODSTAWOWEGO I ROZSZERZONEGO Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO KL 3AS i 3Tt

1. CZASOWNIK BYĆ SER

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA COMPAÑEROS 1 Versión en Polaco. 1 er Curso Gimnazjum

HISZPAŃSKI raz a dobrze

Pod niebem Malagi H I S Z P A Ñ S K I E O P O W I E Ś C I. Życie Carmen

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA KLASY VII

SPIS TREŚCI 1. RZECZOWNIK 11

SPIS TREŚCI WYMOWA... 11

Regulamin Konkursu Leksykalno- Gramatycznego z Języka Hiszpańskiego i Włoskiego

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE ESPAÑOL EN MARCHA PARA POLONIA- VERSIÓN POLACO

WYMAGANIA EDUKACYJNE W ROKU SZKOLNYM 2015/16 Język hiszpański LICEUM

Aula Nueva 1 Plan wynikowy Podstawa programowa III h/tydzień

Wymogi edukacyjne na poszczególne oceny z języka hiszpańskiego w klasie 7A, 7bw klasach ogólnych z językiem hiszpańskim

PLAN WYNIKOWY. nauczania (na podstawie którego zostaną zrealizowane cele): Uczeń. wiedzy

ZAGADNIENIA GRAMATYCZNE

nosotros Somos Estamos vosotros sois stáis Ellos, ellas, Ustedes son están hay

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO DLA KLASY IV W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

ZAŁĄCZNIK NR 1 I. ZAKRES WIEDZY O KRAJACH HISZPAŃSKOJĘZYCZNYCH. Stopień szkolny:

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA GENTE JOVEN 2 EDICIÓN REVISADA

JĘZYK FRANCUSKI KLASA II GIMNAZJUM

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015

KRYTERIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

Język hiszpański. PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU: JĘZYK HISZPAŃSKI, POZIOM A1, 60 godzin

Rozdział 3 Czasownik. Czasowniki ser, estar i haber

Spis treści. Wstęp Alfabet i wymowa podstawowe informacje... 7

KRYTERIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

Rozkład materiału. na podstawie podręcznika Descubre A1.2/A2 wydawnictwa Draco. Zakres podstawowy, etap kształcenia IV.0. Numer dopuszczenia MEN

JĘZYK NIEMIECKI. Klasa pierwsza dwie godziny tygodniowo od podstaw

PISTA 3. - Cześć. Jestem Paula. - Jak masz na imię? - Jestem Beatriz. - Skąd jesteś?

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:

Sprawdzian kompetencji językowych do klasy dwujęzycznej z językiem angielskim

NIVEL A1-A2 ANA LUCÍA CAMBIA LA VIDA. Agnieszka Wiśniewska. Zakres gramatyki:

końcówka forma podstawowa zdrobnienie

Lista najważniejszych przyimków

Rozkład materiału nauczania języka hiszpańskiego na lektoracie. Semestr I 30 h

JAGIELOŃSKIE CENTRUM JĘZYKOWE UJ JĘZYK HISZPAŃSKI POZIOM KURSU: A1 OGÓLNODOSTĘPNY NAUCZYCIEL: Pedro Martín PODRECZNIK: Ele Actual 1

WYMOWA, AKCENT WYMOWA, AKCENT

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE 7 SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA GENTE JOVEN 1 EDICIÓN REVISADA

Kurs hiszpańskiego. 1 Mira los dibujos de la miniclase n o 9 con atención y responde a las preguntas con frases completas.

Do udziału zapraszamy uczniów z klas I i III GIMNAZJUM. Uczestnikami konkursu mogą być uczniowie klas z zaawansowanym językiem niemieckim.

Wstęp. Witamy w świecie języka hiszpańskiego! Czy chcesz udoskonalić swoją znajomość języka hiszpańskiego, ucząc się szybko i z przyjemnością?

Zakres materiału z języka włoskiego dla początkujących (klasa I)

KRYTERIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

WSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Język hiszpański. Studia stacjonarne 30 h

Plan wynikowy do podręcznika En Action! 1, Hachette, dla 90 jednostek lekcyjnych (unité 0-4)

WYMAGANIA EDUKACYJNE. Podstawowe UNIDAD 1. - potrafi przeliterować swoje imię i nazwisko

ROZKŁAD MATERAIŁU NAUCZANIA JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W LICEUM I i II KLASA dla początkujących wyd. Santillana, Universidad de Salamanca

WYMAGANIA EDUKACYJNE. Język hiszpański Klasa 5. Magdalena Matuszewska. Wymagania edukacyjne wg podręcznika Reporteros internacionales 1, nivel A1,

Witamy w świecie języka hiszpańskiego. Jak zbudowany jest kurs? Wprowadzenie

KRYTERIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

JĘZYK NIEMIECKI klasa 8 sp - wymagania edukacyjne

Język hiszpański. PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU: JĘZYK HISZPAŃSKI, POZIOM A1, 45 godzin

Plan nauczania z języka włoskiego. W klasie I LOA. Rok szkolny 2017/2018

Spis treści. Strona e-book. Ścieżka mp3 audiobook. Rozmowy telefoniczne 32 24

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w klasie IV. Dział I: Wer bist du?

SPRAWDZIAN ODBĘDZIE SIĘ O GODZINIE 16:00 FORMA SPRAWDZIANU:

Magda Cel Ucz się podróżując Orlean, Sully sur Loire, Blois. Gramatyka i ćwiczenia.

SPIS TREŚCI. Spis treści Wstęp Wykaz skrótów, symboli i terminów gramatycznych MIANOWNIK

1. CZASOWNIK BYĆ SER

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO W KLASIE 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI

Przedmiotowe Zasady Oceniania w klasach VII VIII język niemiecki

Czasy i czasowniki. hiszpaƒskie. Carlos Segoviano

ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNYCH STOPNIACH WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU JĘZYKA FRANCUSKIEGO

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z języka niemieckiego w klasie VII-ej w roku szkolnym 2017/2018

SPRAWDZIAN KOMPETENCJI JĘZYKOWYCH Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH - KANDYDATÓW DO KLASY

2- alles [ a'les ] - wszystko

WYMAGANIA EDUKACYJNE. Podstawowe UNIDAD 6. - wskazuje stopień zainteresowania daną czynnością lub obiektem (me gusta mucho..., nada..., demasiado...

JĘZYK HISZPAŃSKI. PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU: JĘZYK HISZPAŃSKI, POZIOM A1 45 godzin

I Uczeń powinien znać i poprawnie stosować następujące konstrukcje gramatyczne: odmiana czasownika to be, czasy Simple Present, Present Continuous,

WYMAGANIA EDUKACYJNE I PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA UCZNIÓW I i II KLASY GIMNAZJUM Magnet

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Nowym Tomyślu Zasady oceniania i wymagania edukacyjne z języka hiszpańskiego

PLAN WYNIKOWY nauczania języka francuskiego w szkole ponadgimnazjalnej do podręcznika En Action 1, wydawnictwa Hachette.

Español para los más pequeños (Hiszpański dla najmłodszych)

Chcemy teraz utworzyć zdanie, w którym rzeczownik koleżanka będzie zastąpiony zaimkiem osobowym.

Transkrypt:

SPIS TREŚCI 1. Wymowa i akcent (pronunciación, acento)...5 2. Rodzajnik (el artículo)...7 3. Rzeczownik (el sustantivo)...12 4. Przymiotnik (el adjetivo)...16 5. Zaimki wskazujące (los demostrativos)...20 6. Zaimki dzierżawcze (los posesivos)...23 7. Zaimki osobowe (los pronombres personales)...25 8. Liczebniki (los numerales)...31 9. Zaimki nieokreślone (los indefinidos)...33 10. Zaimki względne (los pronombres relativos)...37 11. Pytania i wykrzyknienia (los interrogativos y exclamativos)...39 12. Apokopa, zdrobnienia, zgrubienia (apócope, diminutivos, aumentativos)...40 13. Koniugacja (la conjugación)...43 14. Tryb oznajmujący (modo indicativo)...69 15. Tryb łączący (modo subjuntivo)...72 16. Tryb rozkazujący (modo imperativo)...75 17. Następstwo czasów (concordancia de los tiempos)...77 18. Bezokolicznik (el infinitivo)...78 19. Imiesłów (el participio y el gerundio)...80 20. Przysłówek (el adverbio)...82 21. Przyimek (la preposición)...92 22. Spójnik (la conjunción)...95

1 WYMOWA, AKCENT pronunciación, acento Wymowa samogłosek Samogłoski wymawiane są podobnie jak po polsku. a mañana jutro e perro pies i vida życie o ojo oko u duro twardy Wymowa spółgłosek b, v jako b Barcelona /BarΘelona/, Valencia /BalenΘia/ b w środku wyrazu wymawiane jest słabo wargi nie stykają się! c przed e, i jako Θ przed pozostałymi samogłoskami, jako k centro /Θentro/ centrum color /kolor/ kolor casa /kasa/ dom ch jako cz mucho /muczo/ dużo d jako d donde /donde/ gdzie d na końcu wyrazu niemal Madrid /Madrí/ bezdźwięczne d w środku wyrazu wymawiane słabo język nie dotyka podniebienia! f jako f flamenco /flamenko/ g przed a, o, u jako g gracias /grθias/ dziękuję g przed e, i jako h gente /hente/ ludzie g gue, gui jako /ge, gi/ guitarra /gitarra/ g w środku wyrazu wymawiane jest słabo! h nie wymawiamy hotel /otél/ j jako h jamón /hamón/ szynka l jako l leche /lecze/ mleko ll jako j billete /bijete/ bilet m jako m madre /madre/ matka n jako n niño /ninio/ dziecko ñ jako ń España /Espania/ Hiszpania 5WYMOWA, AKCENT

3 RZECZOWNIK Aquí tengo unas fotos de mi viaje a Cuba. Mam tu parę zdjęć z mojej podróży na Kubę. około El pueblo está a unos veinte kilómetros. Miasteczko jest około dwudziestu kilometrów stąd. RZECZOWNIK el sustantivo Rzeczowniki hiszpańskie mają rodzaj męski i żeński, liczbę pojedynczą i mnogą. RZECZOWNIK Masculino rodzaj męski Rzeczowniki zakończone na -o el libro (książka), el perro (pies) Rzeczowniki zakończone na -or el amor (miłość), el color (kolor) I RODZAJ RZECZOWNIKA Femenino rodzaj żeński Rzeczowniki zakończone na -a la chica (dziewczyna), la ventana (okno) II TWORZENIE RODZAJU ŻEŃSKIEGO Rzeczowniki zakończone na -o zmieniają -o w -a. el hermano (brat), la hermana (siostra) Do rzeczowników zakończonych na spółgłoskę dodajemy -a. el profesor (nauczyciel), la profesora (nauczycielka) III TWORZENIE LICZBY MNOGIEJ Do rzeczowników zakończonych na samogłoskę dodajemy -s. el gato (kot), los gatos (koty) Do rzeczowników zakończonych na spółgłoskę lub -y dodajemy -es. el dolor (ból), los dolores (bóle), el rey (król), los reyes (królowie) W rzeczownikach zakończonych na -z zamieniamy -z na -ces. la nuez (orzech), las nueces (orzechy) Rodzaju męskiego są: rzeczowniki zakończone na -o: el caballo (koń), el médico (lekarz) I Rodzaj rzeczownika 12

ZAIMKI DZIERŻAWCZE los posesivos 6 Zaimek mi mis tu tus su sus nuestro/s nuestra/s vuestro/s vuestras/s su-sus I ZAIMKI DZIERŻAWCZE PRZED RZECZOWNIKIEM LP r. męski, r. żeński mi libro (moja książka) mi mesa (mój stół) tu hijo (twój syn) tu hija (twoja córka) su coche (jego samochód) su hermana (jego siostra) nuestro tío (nasz wuj) nuestra tía (nasza ciotka) vuestro perro (wasz pies) vuestra gata (wasza kotka) su vaso (ich szklanka) su copa (ich kieliszek) LM r. męski, r. żeński mis libros (moje książki) mis mesas (moje stoły) tus hijos (twoi synowie) tus hijas (twoje córki) sus coches (jego samochody) sus hermanas (jego siostry) nuestros tíos (nasi wujowie) nuestras tías (nasze ciotki) vuestros perros (wasze psy) vuestras gatas (wasze kotki) sus vasos (ich szklanki) sus copas (ich kieliszki) II ZAIMKI DZIERŻAWCZE PO RZECZOWNIKU Zaimek (el) mío (mía, míos, mías) (el) tuyo (tuya, tuyos, tuyas) (el) suyo (suya, suyos, suyas) (el) nuestro (nuestra, nuestros, nuestras) (el) vuestro (vuestra, vuestros, vuestras) (el) suyo (suya, suyos, suyas) Przykład Tienes un libro mío. Masz jedną z moich książek. Tengo una cosa tuya. Mam jedną z twoich rzeczy. Este coche es suyo. To jest jego/jej samochód. Es un amigo nuestro. To jeden z naszych przyjaciół. Este perro es vuestro? Czy to wasz pies? Esta es la casa suya. To ich dom. ZAIMKI DZIERŻAWCZE 23

6 ZAIMKI DZIERŻAWCZE I ZAIMKI DZIERŻAWCZE PRZED RZECZOWNIKIEM ZAIMKI DZIERŻAWCZE Zastępują rodzajnik, by określić posiadanie: el perro mi perro mój pies mi, tu, su zgadzają się z rzeczownikiem tylko w liczbie mi hermano, mi hermana mój brat, moja siostra mis hermanos, mis hermanas moi bracia, moje siostry nuestro, vuestro zgadzają się i w liczbie, i w rodzaju nuestro hermano, nuestra hermana nasz brat, nasza siostra gdy fakt posiadania jest oczywisty, nie używamy zaimka dzierżawczego! Me lavo el pelo. Nie: Me lavo mi pelo. Myję włosy. Ponte la chaqueta. Nie: Ponte tu chaqueta. Włóż kurtkę. w przypadku zaimka su może zaistnieć niejasność; zaimek ten może oznaczać: jego, jej, swój, ich. Możemy wtedy dodać np. de él: Es su casa (la de él). II ZAIMKI DZIERŻAWCZE PO RZECZOWNIKU Zgadzają się z rzeczownikiem w rodzaju i liczbie: un compañero mío (mój kolega) unas compañeras mías (moje koleżanki). Rzeczownik zachowuje rodzajnik. Uwaga! W zdaniach wykrzyknikowych nie używamy rodzajnika: Dios mío! Mój Boże! Znaczenie. Wyrażają posiadanie, które odnosi się do jednego elementu z większej grupy. Es un amigo mío. To jeden z moich przyjaciół. Ale: Es mi amigo. To mój przyjaciel. Z czasownikiem ser (być) podkreślają fakt przynależności. Este libro es mío. Ta książka jest moja. Musimy ich użyć, gdy rzeczownik jest poprzedzony un, algún (jakiś), ningún (żaden), cualquier (jakikolwiek), cada (każdy), mucho (dużo), poco (mało), más (więcej), menos (mniej). Cada amigo mío piensa lo mismo que yo. Każdy z moich przyjaciół myśli to samo, co ja. 24

ZAIMKI OSOBOWE 7 Zastępują rzeczownik. Es tu coche? Sí, es el mío. To twój samochód? Tak, mój. ZAIMKI OSOBOWE los pronombres personales I ZAIMKI OSOBOWE PODMIOTU (KTO? CO?) L. pojedyncza rodzaj męski rodzaj żeński 1. osoba YO YO 2. osoba TÚ TÚ 3. osoba ÉL ELLA L. mnoga 1. osoba NOSOTROS NOSOTRAS 2. osoba VOSOTROS VOSOTRAS 3. osoba ELLOS ELLAS L. pojedyncza II ZAIMKI DOPEŁNIENIA BLIŻSZEGO r. m. r. ż. forma grzeczn. zaimek zwrotny forma grzecznościowa USTED USTEDES neutro ZAIMKI OSOBOWE 1. osoba ME ME ME 2. osoba TE TE TE 3. osoba LO, LE LA LO, (LE), LA SE LO L. mnoga 1. osoba NOS NOS NOS 2. osoba OS OS OS 3. osoba LOS, LES LAS LOS (LES), LAS SE LO 25

16 TRYB ROZKAZUJĄCY I REGULARNE Formy trybu rozkazującego osoba grupa -ar grupa -er grupa -ir tú vosotros canta (śpiewaj) cantad bebe (pij) bebed A oto cała odmiana: abre (otwórz) abrid TRYB ROZKAZUJĄCY Osoba grupa -ar grupa -er grupa -ir tú canta bebe abre tú no no cantes no bebas no abras usted cante beba abra usted no no cante no beba no abra nosotros cantemos bebamos abramos nosotros no no cantemos no bebamos no abramos vosotros cantad bebed abrid vosotros no no cantéis no bebáis no abráis ustedes canten beban abran ustedes no no canten no beban no abran Tryb rozkazujący czasowników zwrotnych W formach twierdzących zaimek zwrotny stoi po czasowniku. W formach zaprzeczonych zaimek stoi przed czasownikiem. W pierwszej osobie liczby mnogiej zanika -s z końcówki czasownika. W drugiej osobie liczby mnogiej zanika -d z końcówki czasownika. Oto odmiana: lavarse myć się osoba + zaimek zwrotny tryb rozkazujący tú tú no usted usted no nosotros nosotros no vosotros vosotros no ustedes ustedes no -te te -se se -nos nos -os os -se se lávate no te laves lávese no se lave lavémonos no nos lavemos lavaos no os lavéis lávense No se laven 76

NASTĘPSTWO CZASÓW 17 Uwaga! irse (wychodzić) vosotros idos Uwaga! Pojawienie się zaimka zwrotnego na końcu czasownika sprawia, że akcent przenosi się na trzecią sylabę od końca wtedy musimy zaznaczyć go graficznie! (zasady dotyczące zastosowania akcentu graficznego patrz strona 5). II NIEREGULARNE FORMY TRYBU ROZKAZUJĄCEGO (tú) decir di (powiedz), hacer haz (zrób), ir ve (idź), poner pon (połóż), salir sal (wyjdź), tener ten (miej), venir ven (przyjdź) Formy dla drugiej osoby liczby mnogiej są zawsze regularne; tworzymy je, zamieniając końcówkę bezokolicznika -r na -d. Pozostałe formy powtarzają nieregularności występujące w trybie subjuntivo. NASTĘPSTWO CZASÓW concordancia de los tiempos W języku hiszpańskim istnieje następstwo czasów co oznacza, że pewne relacje czasowe są odnoszone nie do czasu rzeczywistego, lecz do momentu odniesienia (równoczesność, uprzedniość, późniejszość). Zjawisko to widać w zdaniach podrzędnie złożonych. Jeżeli czas w zdaniu głównym to presente lub futuro, wtedy czas w zdaniu podrzędnym pozostaje taki jak w rzeczywistości. Jeżeli jednak czasownik w zdaniu głównym pojawi się w którymś z czasów przeszłych, wtedy musimy cofnąć czas w zdaniu podrzędnym. Dice que está enfermo. Mówi, że jest chory. Dice que estaba enfermo. Mówi, że był chory. Dice que probablemente estará enfermo. Mówi, że prawdopodobnie będzie chory. NASTĘPSTWO CZASÓW Czasownik w zdaniu głównym jest w czasie teraźniejszym widzimy więc, że i czasy w zdaniu podrzędnym odpowiadają czasom rzeczywistym. Dijo (decía) que estaba enfermo. Dijo que había estado enfermo. Dijo que estaría enfermo. Widzimy, że po czasowniku w czasie przeszłym wystąpiło następstwo czasów. Dla współczesności używamy imperfecto. Dla uprzedniości pluscuamperfecto. Dla czynności późniejszych condicional. 77

18 BEZOKOLICZNIK Forma pluscuamperfecto zastępuje wszystkie czasy przeszłe (estaba enfermo, estuvo enfermo, ha estado enfermo). Uwaga! Jeżeli czasownik w zdaniu głównym jest w pretérito perfecto (ha dicho), następstwo czasów może nie wystąpić jako że ten czas często mówi o czynności wciąż aktualnej. Ha dicho que está enfermo. BEZOKOLICZNIK Następstwo czasów dotyczy także czynności wyrażonych w subjuntivo. Pamiętajmy jednak, że subjuntivo ma jedynie formy czasu teraźniejszego i przeszłego, dlatego czynności późniejsze wyrazimy przez presente de subjuntivo. Espero que no estés enferma może znaczyć: Mam nadzieję, że nie jesteś chora. lub: Mam nadzieję, że nie będziesz chora. Esperaba que no estuvieras enferma. (równoczesność) Esperaba que no hubieras estado enferma. (uprzedniość) BEZOKOLICZNIK el infinitivo I Funkcje bezokolicznika Bezokolicznik może być podmiotem zdania. Querer es poder. Chcieć to móc. Może pełnić funkcję trybu rozkazującego. Niños, a dormir! Dzieci, spać! Może być przydawką. máquina de coser maszyna do szycia Może pełnić funkcję rzeczownika. el poder władza, el ser istota, el deber powinność II Peryfrazy czasownikowe z bezokolicznikiem Peryfrazy czasownikowe to konstrukcje składające się z konkretnego czasownika posiłkowego i czasownika w określonej formie, gdzie związek tych dwóch czasowników tworzy nowe znaczenie, a nie jest sumą znaczeń. 78