Spis treści 1. Wstęp... 2 2. Platformy testowe. Metodologia testów.... 7 3. Podkręcanie oraz pobór mocy.... 10 4. Testy syntetyczne (benchmarki)... 14 5. Testy rzeczywiste (programy oraz gry)... 16 6. Podsumowanie... 19 - Koniec spisu treści -
1. Wstęp Gdy w listopadzie zeszłego roku Intel zaprezentował swój nowy procesor Nehalem, koszt przesiadki na najnowszą i najwydajniejszą w owym czasie platformę przekraczał możliwości przeciętnego użytkownika. Można było przypuszczać, że wraz z upływem czasu cena zacznie maleć i Nehalem trafi pod strzechy. Tymczasem dziesięć miesięcy po premierze, w dalszym ciągu pozostaje on poza zasięgiem sporej grupy użytkowników. To dla nich Intel przygotował nową propozycję - procesory Lynnfield. Czym nas zaskoczą, jakie zmiany wprowadził producent i czy faktycznie zaspokoją przedłużające się nieco oczekiwania użytkowników - o tym wszystkim w naszej recenzji. Nowe dzieci Intela to trojaczki - dwa procesory z serii i7 (i7-870, i7-860) oraz jeden z serii i5 (i5-750). Czym się różnią? Procesory i7 między sobą zegarem taktowania, natomiast i5 nie jest to tylko zegar, ale także mniejsza ilość wątków. Wszystkie natomiast są przeznaczone do współpracy z nowym chipsetem P55 oraz nową podstawką 1156. 2
W trojaczkach znajdziemy kilka znajomych rozwiązań. Mikroarchitektura to znany już Nehalem, procesory wyposażone są w technologię Turbo Boost, znaną również jako Turbo Mode. Przypomnijmy - technologia ta pozwala na skalowalność procesora, w zależności od tego, czy aplikacja wykorzystuje jeden czy wiele rdzeni. Gdy pracuje tylko jeden rdzeń, pozostałe przechodzą w stan uśpienia, a aktywny rdzeń dostaje dodatkowego "kopa" dzięki podwyższonemu taktowaniu. Wykorzystanie kolejnych rdzeni powoduje rozłożenie mocy optymalne pod kątem wydajności. Sama technologia Turbo Boost uległa modyfikacji. W Core i7 z serii 900 przy aplikacjach jednowątkowych taktowanie było podnoszone maksymalnie o 1 bin (1 bin=133mhz). W Lynnfieldach Turbo Boost opiera swoje funkcjonowanie na aktualnym TDP procesora (czyli ile energii pobiera w danym momencie). Przy aplikacjach 4 wątkowych najczęściej podnosi się o 1 bin. Aby taktowanie podniosło się wyżej, jeden, dwa lub trzy rdzenie muszą być nieaktywne, czyli wejść przynajmniej w stan C3 sleep lub niższy do C6. W określonych przypadkach może się ono podnieść nawet o 5 binów, czyli 0,6 GHz!Aby w pełni korzystać z dobrodziejstw Turbo Boost, trzeba spełnić szereg dodatkowych warunków, głównie ustawień w BIOSie płyty głównej. W procesorach i7 znajdziemy również Hyper-Threading, który powoduje, że czterordzeniowy procesor może obsługiwać jednocześnie osiem wątków. Niestety i5 jest już pozbawiona HT. Procesory są wyposażone w 8MB współdzielonej pamięci cache, zintegrowany dwukanałowy kontroler pamięci DDR3 oraz oferują wsparcie dla kart graficznych pracujących w trybie single lub dual. Zestawienie najważniejszych własności w poniższej tabeli. 3
Z powyższej tabelki możemy wyciągnąć jeszcze jedną informację - nowe procesory wydzielają mniej ciepła niż pierwsze i7 (95W), podobnie jak odpowiadające im AMD Phenom II X4 Deneb. Miejmy nadzieję, że wzorem konkurencji doczekamy się również wersji 65watowej. Porównanie pozostałych parametrów daje wyraźną przewagę i7 z serii 900, pamiętajmy jednak, że pierwsze Nehalemy były stworzone dla najbardziej wymagających użytkowników - profesjonalnych graczy, overclockerów, do zadań wymagających potężnej mocy obliczeniowej. Przed rozpoczęciem testów pokuśmy się zatem o króciutkie podsumowanie własności nowych układów z poprzednimi i7 oraz wciąż posiadającymi silną pozycję na rynku Quad Core. Rdzeni / TurboBoost Wątków Technology Hyper Kontroler Threading pamięci Karty graficzne Intel i7 z chipsetem x58 4/8 Tak Tak Trójkanałowy DDR3 2x16 lub 4x8 Intel i7 seria 800 z chipsetem p55 4/8 Tak Tak Dwukanałowy DDR3 1x16 lub 2x8 Intel i5 seria 700 z chipsetem p55 4/4 Tak Nie Dwukanałowy DDR3 1x16 lub 2x8 Intel Quad Core 4/4 Nie Nie Dwukanałowy DDR3 1x16 lub 2x8 Wielu z Was zapewne zastanawia się czemu Intel zdecydował się na wprowadzenie nowej podstawki, zamiast użyć funkcjonującej już 1366. Producent tłumaczy to dwoma względami. Po pierwsze samo gniazdo jako komponent jest drogie. Zastosowanie mniejszego znacząco obniży ceny płyt 4
głównych. Po drugie Lynnfield ze względu na okrojone względem Nehalema własności, nie potrzebuje tylu wyjść. Zmniejszenie podstawki niesie za sobą także zmniejszenie samego procesora, co również wpływa na jego cenę. Niestety z niewiadomych przyczyn zmienił się także rozstaw otworów wokół socketu, co wymusza zmianę chłodzeń. Na szczęście część producentów rozwiązała ten problem stosując odpowiednie mocowania (np. Noctua), oraz kilku producentów bloków wodnych 5
6
2. Platformy testowe. Metodologia testów. Testy różnych modeli procesorów wymagają osobnych platform. By zachować zgodność wyników staraliśmy się, by za każdym razem konfiguracja była jak najbardziej zbliżona. We wszystkich testach użyliśmy płyt głównych firmy Gigabyte: LGA1366 i7-920 - Gigabyte EX58 UD4P LGA1156 i7-870 oraz i5-570 - Gigabyte P55 UD6 LGA775 Quad 9400 - Gigabyte Ep45T Extreme Procesory były chłodzone uniwersalnym coolerem dla LGA775, LGA1156 oraz LGA1366: Noctua NH-U12P oraz pasty termoprzewodzącej Noctua NT-H1. W każdej platformie wykorzystaliśmy pamięci GoodRam PRO DDR3 2x2GB 2000MHz oraz kartę graficzną Gigabyte GA-295-GTX Całość była zasilana z jednostki Topower PowerBird 1100W Za wyświetlanie wyników odpowiedzialny był monitor Benq G2220HD. Ze względu na to, iż procesory nowej serii były projektowane współpracy z Windows 7, właśnie na tym systemie przeprowadziliśmy wszystkie testy. System operacyjny zainstalowany został na dysku SSD 30GB firmy Transcend. Płyta główna LGA775 Gigabyte Ep45T Extreme Płyta główna LGA1156 Gigabyte P55 UD6 Płyta główna LGA1366 Gigabyte EX58 UD4P Procesor LGA775 Intel Core 2 Quad 9400 Procesor LGA1156 Intel i7-870 oraz Intel i5-570 7
Procesor LGA1366 Intel i7-920 Pamięci GoodRam PRO DDR3 2x2GB 2000MHz Karta graficzna Gigabyte GA-295-GTX Zasilacz Topower PowerBird 1100W Chłodzenie procesorów Noctua NH-U12P Pasta termoprzewodząca Noctua NT-H1 Dysk twardy Transcend SSD 30GB Monitor Benq G2220HD Miernik poboru mocy Voltcraft 3000 By sprawdzić dokładnie jaką wydajność oferują procesory poddaliśmy je tym samym testom. Procesory były testowane na fabrycznych ustawieniach oraz po podkręceniu. Programy, których użyliśmy do testowania: 3D Mark Vantage (Basic) testowanie procesora oraz karty graficznej; 3D Mark 06 (Basic) - testowanie procesora oraz karty graficznej; 8
Super PI próbka 1M test polega na obliczaniu liczby PI, wynik podawany jest jako czas (im krócej tym lepiej); wprime próbka 32M - test polega na obliczaniu liczb pierwszych, wykorzystuje wszystkie rdzenie procesora, wynik podawany jest jako czas (im krócej tym lepiej); 7-Zip x64 test wydajności podczas pakowania oraz rozpakowywania plików, wykonywany był na próbce 12MB oraz z użyciem maksymalnej ilości wątków procesora; Cinebench x64 dwa testy, jeden dla jednego rdzenia, drugi wykorzystujący wszystkie rdzenie procesorów podczas tego drugiego zapisywaliśmy moc pobieraną z gniazdka przez zestaw komputerowy (bez monitora); Crysis, Call of Duty 4 gry, czyli to co interesuje Was najczęściej. Przetestowaliśmy także, jak procesory dają sobie radę w najbardziej wymagających grach w rozdzielczości 1920x1200 oraz z wyłączonym AntyAliasing; Moc pobierana przez zestaw komputerowy mierzyliśmy i notowaliśmy moc pobieraną z gniazdka. Pierwszy pomiar (spoczynek) po załadowaniu systemu operacyjnego, drugi podczas drugiego testu benchmarka Cinebench x64, co pokazywało zużycie prądu podczas maksymalnego obciążenia procesora. 9
3. Podkręcanie oraz pobór mocy. Bohaterowie dzisiejszej recenzji to dwa procesory z nowej serii: i7-870 oraz i5-750. Dodatkowo porównaliśmy osiągnięte przez nie wyniki ze znanymi już układami i7-920 (LGA1366) oraz Quad 9400 (LGA775). Mocniejszy procesor nowej serii, i7-870 ma konkurować z i7-920. Natomiast i5-750 ma być następcą Quadów. Czy będzie to korzystna zamiana? Zobaczymy na końcu naszego porównania. Na początek zrzuty ekranu z ustawień standardowych oraz po podkręceniu. Najpierw znane już układy: i7-920 (LGA1366) oraz Quad 9400 (LGA775). Kliknij by powiększyć 10
Kliknij by powiększyć Nowe procesory i7-870 oraz i5-750: Kliknij by powiększyć Kliknij by powiększyć 11
Jak widać nowe procesory mają potencjał i można z nich wycisnąć sporo więcej niż dała fabryka. Jak przekłada się to na wydajność pokażą testy. Pobór mocy Dzięki firmie Angela, która dostarczyła miernik poboru mocy byliśmy w stanie dokładnie odczytać pobór energii testowanych procesorów. Pobór mocy w spoczynku Pobór mocy podczas obciążenia W spoczynku najbardziej energooszczędnym procesorem jest Quad, pozostałe mają dość zbliżony pobór mocy. Oczywiście wzrasta on po podkręceniu, co ciekawe pobierający najwięcej i7-870 po podkręceniu konsumuje zaledwie kilka watów więcej, natomiast oszczędne dotąd Quad i i5-750 po podniesieniu taktowania dostają nagłego apetytu na energię. 12
Wyniki poboru mocy podczas obciążenia w zasadzie potwierdzają powyższe zjawisko, przy czym warto zauważyć, że w przypadku Quada i i5-750 wzrost poboru mocy po overclockingu wynosi ponad 60W! Natomiast w przypadku i7-870 ten wzrost jest czterokrotnie niższy. 13
4. Testy syntetyczne (benchmarki) Na początek testy syntetyczne, dzięki którym sprawdzimy wydajność procesorów. 3D Mark Vantage Poprawiony Turbo Boost działa doskonale. Widać jak i5-750 wyprzedziła i7-920. Po podkręceniu (Turbo Boost OFF) i7-870 pokonuje i7-920, a znacznie okrojona i5-750 depcze mu po piętach. Quad 9400 niestety w tym wyścigu pozostaje w ogonie. 3D Mark 06 Jak zapewne zauważyliście na wykresach CPU-Z, procesor i5-750 udało się podkręcić najbardziej - aż do 3,90 GHz. Ma to przełożenie na wynik 3D Mark 06, 14
najsłabszy z nowych procesorów przebił wydajny i7-920. SuperPi wprime Znów kłania się Turbo Boost, bo jak inaczej wytłumaczyć przewagę najsłabszego z Nehalemów w teście wykorzystującym jeden rdzeń - Super Pi. Podczas wprime, do gry wkracza Hyper Threading, co daje przewagę modelom wyposażonym w tę technologię spychając i5-750 na trzecią pozycję. Quad w tym pojedynku nie miał najmniejszych szans. 15
5. Testy rzeczywiste (programy oraz gry) 7-Zip x64 Podkręcone i7 w tym teście idą łeb w łeb, na standardowych ustawieniach starszy model zaczyna dostawać lekkiej zadyszki. Okrojona i5 w tym wyścigu niestety nie miała szans, chociaż podkręcona walczyła dzielnie. Cinebench R10 x64 16
Po analizie Super Pi i wprime, te wyniki nie powinny być zaskoczeniem. Kolejny raz dostajemy potwierdzenie, że przy aplikacjach wykorzystujących jeden rdzeń nie potrzebujemy układów z najwyższej półki, by zapewnić sobie komfort pracy. Crysis Call of Duty 4 17
Nowe układy sprawdzają się również w grach, nawet niepodkręcone, zapewnią płynną rozgrywkę bez zacięć, nawet przy wysokiej rozdzielczości. 18
6. Podsumowanie Nowa procesory Intela mogą spowodować sporo zamieszania na rynku. Core i7-870 może śmiało konkurować z lepiej wyposażonym Core i7-920, a okrojony Core i5-750 niewiele im ustępuje, co widać głównie w aplikacjach wykorzystujących jeden rdzeń. Nie zapominajmy jednak, że i7-920 to najsłabszy ze pierwszej generacji Nehalemów, można przypuszczać, że wyższe modele zmieniłyby kolejność w wynikach. Jeśli chodzi o podkręcanie i5 nie miał sobie równych, przynajmniej pośród tych egzemplarzy, które dostaliśmy do testów. W aplikacjach wielordzeniowych niestety odczuwa się brak Hyper-Threadingu. Dla kogo? Zdecydowanie dla wszystkich tych, którzy chcieliby wymienić wysłużone C2D oraz C2Q na coś nowszego bez konieczności wydawania dużej kwoty. Na obecną chwilę płyty główne z chipsetem P55 można nabyć już od 400zł co jest ceną bardzo przystępną. Gdy dodamy procesor w granicach 700zł, jesteśmy w stanie złożyć całkiem wydajną maszynę. Pozostaje jeszcze wymiana pamięci. X58 wraz z podstawką LGA1366 nie zostało zarzucone przez Intela, ale patrząc na ceny zostanie w swoim segmencie przeznaczonych dla najbardziej wymagających entuzjastów z grubszym portfelem. Nowe modele procesorów miały na celu zapełnić lukę, która powstała między wydajnymi, ale drogimi Core i7, a tańszymi, lecz nieco już przechodzonymi Quadami. Ten segment rynku przez jakiś czas został zdominowany przez procesory AMD. Odchudzone Nehalemy mają duże szanse podjąć równą walkę z konkurencją. Czy wygraną - pokaże czas. Procesor Plusy Minusy Intel Core i7 870 wydajność Hyper THreading dobra alternatywa dla i7-920 słabe możliwości OC cena jednak jest wysoka dla przeciętnego użytkownika Ocena 19
Intel Core i5 750 cena wydajność możliwości podkręcania odczuwalny brak HT w niektórych aplikacjach Za dostarczenie sprzętu do testów dziękujemy: Płyta główna LGA775 Gigabyte Ep45T Extreme Płyta główna LGA1366 Gigabyte EX58 UD4P Procesor LGA1156 Intel i7-870 oraz Intel i5-570 Pamięci GoodRam PRO DDR3 2x2GB 2000MHz 20
Zasilacz Topower PowerBird 1100W Pasta termoprzewodząca Noctua NT-H1 Monitor Benq G2220HD Nowa procesory Intela mogą spowodować sporo zamieszania na rynku. Core i7-870 może śmiało konkurować z lepiej wyposażonym Core i7-920, a okrojony Core i5-750 niewiele im ustępuje, co widać głównie w aplikacjach wykorzystujących jeden rdzeń. Nie zapominajmy jednak, że i7-920 to najsłabszy ze pierwszej generacji Nehalemów, można przypuszczać, że wyższe modele zmieniłyby kolejność w wynikach. Jeśli chodzi o podkręcanie i5 nie miał sobie równych, przynajmniej pośród tych egzemplarzy, które dostaliśmy do testów. W aplikacjach wielordzeniowych niestety odczuwa się brak Hyper-Threadingu. Dla kogo? Zdecydowanie dla wszystkich tych, którzy chcieliby wymienić wysłużone C2D oraz C2Q na coś nowszego bez konieczności wydawania dużej kwoty. Na obecną chwilę płyty główne z chipsetem P55 można nabyć już od 400zł co jest ceną bardzo przystępną. Gdy dodamy procesor w granicach 700zł, jesteśmy w stanie złożyć całkiem wydajną maszynę. Pozostaje jeszcze wymiana pamięci. X58 wraz z podstawką LGA1366 nie zostało zarzucone przez Intela, ale patrząc na ceny zostanie w swoim segmencie przeznaczonych dla najbardziej wymagających entuzjastów z grubszym portfelem. Nowe modele procesorów miały na celu zapełnić lukę, która powstała między wydajnymi, ale drogimi Core i7, a tańszymi, lecz nieco już przechodzonymi Quadami. Ten segment rynku przez jakiś czas został zdominowany przez procesory AMD. Odchudzone Nehalemy mają duże szanse podjąć równą walkę z konkurencją. Czy wygraną - pokaże czas. 21
Procesor Plusy Minusy Intel Core i7 870 wydajność Hyper THreading dobra alternatywa dla i7-920 słabe możliwości OC cena jednak jest wysoka dla przeciętnego użytkownika cena wydajność możliwości podkręcania odczuwalny brak HT w niektórych aplikacjach Intel Core i5 750 Ocena Za dostarczenie sprzętu do testów dziękujemy: Płyta główna LGA775 Gigabyte Ep45T Extreme Płyta główna LGA1366 Gigabyte EX58 UD4P 22
Procesor LGA1156 Intel i7-870 oraz Intel i5-570 Pamięci GoodRam PRO DDR3 2x2GB 2000MHz Zasilacz Topower PowerBird 1100W Pasta termoprzewodząca Noctua NT-H1 Monitor Benq G2220HD 23