Codziennie miliony serc na całym świecie pompują krew zbyt mocno, narażając tętnice na groźne uszkodzenia. To zjawisko, nazywane nadciśnieniem tętniczym, jest najczęściej występującą chorobą układu krążenia. 5 mln Ocenia się, że w Polsce występuje ona u około 5 milionów ludzi. Niestety, wciąż nie wszyscy chorzy o niej wiedzą, w związku z czym nie podejmują leczenia ograniczającego niebezpieczny wpływ nadciśnienia na zdrowie. Zbliżający się Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego, obchodzony 17 maja, to świetna okazja do zapoznania się z najważniejszymi faktami związanymi z tym schorzeniem i wskazówkami, jak dbać o swój układ krążenia. Brak dolegliwości świadczy o tym, że ciśnienie krwi na pewno jest w normie. Wiele osób od lat cierpi na nadciśnienie tętnicze, nawet o tym nie wiedząc. Choroba ta często jest nazywana cichym zabójcą, ponieważ przebiega bezobjawowo, nie dając nam powodów do kontroli stanu zdrowia. Często wykrywana jest przypadkowo, podczas wizyty u lekarza związanej z zupełnie innym problemem zdrowotnym. Zdarza się, że o chorobie Pacjent dowiaduje się wtedy, gdy wystąpią już powikłania np. udar mózgu czy zawał serca. Nie popełnij błędu i nie czekaj na pojawienie się objawów. Każdy z nas powinien regularnie badać ciśnienie tętnicze. W tym celu udaj się do najbliższej placówki i poproś o wykonanie pomiaru przez personel medyczny.
Nadciśnienie tętnicze to choroba dziedziczna nie można jej zapobiec. Czynniki, które wpływają na rozwój, możemy podzielić na dwie grupy genetyczne i środowiskowe. Za uwarunkowaniami genetycznymi przemawiają wyniki badań, które wskazują na znacznie częstsze występowanie choroby u potomstwa osób z nadciśnieniem tętniczym niż u dzieci osób bez tej dolegliwości. Na tą grupę czynników nie mamy wpływu. Pamiętaj, że styl życia pozwala osobom narażonym na zachorowanie uniknąć rozwoju. Zaleca się: przestrzeganie zdrowej diety unikanie palenia, (z małą ilością tłuszczów zwierzęcych i soli), ograniczenie spożycia alkoholu. regularną aktywność fizyczną, utrzymanie prawidłowej wagi, Nadciśnienie jest chorobą tylko osób dorosłych. Nadciśnienie dotyka również dzieci i młodzież. W tej grupie często ma ono przyczynę związaną z innymi chorobami. Zdarzają się również przypadki samoistnego nadciśnienia, niewynikającego z nabytych chorób, np. nerek. Leczenie jest długotrwałe i trwa w zasadzie do końca życia. Nadciśnienie tętnicze to nie grypa i u większości chorych wymaga leczenia do końca życia. Wyjątkiem są jedynie przypadki nadciśnienia wtórnego, czyli takiego, które rozwija się w wyniku innego schorzenia.
Skuteczne leczenie nadciśnienia wymaga regularnego zażywania leków. Bardzo ważne w procesie leczenia nadciśnienia jest regularne przyjmowanie przepisanych przez lekarza farmaceutyków. Zazwyczaj na pełny efekt ich działania należy poczekać od kilku do kilkunastu dni. Leczenie daje lepsze efekty u osób niepalących i umiarkowanie pijących alkohol oraz u Pacjentów z prawidłową masą ciała. Dlatego też chorym cierpiącym na nadwagę lub otyłość zaleca się zrzucenie zbędnych kilogramów. Pacjenci dość rzadko rozmawiają szczegółowo z lekarzem o stosowanym leczeniu. Bardzo ważne jest, aby chory dokładnie rozumiał, w jaki sposób należy zażywać leki. Dodatkowo konieczna jest świadomość możliwych skutków ubocznych terapii oraz wiedza, czy w trakcie leczenia można np. prowadzić samochód. Kolejną ważną kwestią jest to, czy leki zażywane w związku z innymi chorobami mogą być łączone z leczeniem nadciśnieniowym. Zdarza się również, że Pacjent zapomni zażyć leku o stałej porze lub z różnych przyczyn nie będzie miał do nich akurat dostępu musi wiedzieć, co zrobić w takiej sytuacji. Niestety, Pacjenci rzadko rozmawiają o tego typu szczegółach ze swoim lekarzem. Nie bójmy się zadawać pytań związanych z leczeniem to bardzo ważne dla naszego bezpieczeństwa!
Czerwone wino bardzo dobrze wpływa na serce, więc każdy może je pić, ile chce. Alkohol, w tym czerwone wino, powinien być spożywany z umiarem. Częste picie alkoholu w dużych ilościach powoduje wzrost ciśnienia tętniczego. Zbyt duża ilość alkoholu przyczynia się również do podwyższonego poziomu trójglicerydów, rozwoju nowotworów, otyłości i uzależnień. Umiar jest tutaj najważniejszy mężczyźni nie powinni przekraczać dwóch drinków dziennie, kobiety jednego drinka dziennie. Pacjenci z podwyższonym ciśnieniem krwi mają je sprawdzane w trakcie wizyty u lekarza, więc nie ma potrzeby, żeby mierzyli je w domu. Poziom ciśnienia krwi ulega wahaniom. Rejestrowanie pomiarów w domu może dostarczyć Twojemu lekarzowi cennych informacji czy rzeczywiście masz nadciśnienie lub czy wprowadzony plan leczenia działa. Ważne jest, aby dokonywać odczytów o tych samych porach, na przykład rano lub wieczorem, lub o innej porze zaleconej przez lekarza. Gdy Pacjent cierpiący na nadciśnienie tętnicze zauważy, że odczyty są w normie, może przestać brak leki. Nadciśnienie tętnicze może być chorobą na całe życie. Uważnie przestrzegaj zaleceń swojego lekarza, nawet jeśli oznacza to przyjmowanie leków codziennie przez resztę życia. Dzięki współpracy ze swoim lekarzem możesz osiągnąć cel swojego leczenia i czerpać korzyści z lepszego stanu zdrowia.
Jaką aktywność fizyczną wybrać? Dla osób cierpiących na nadciśnienie najlepszym wyborem będą ćwiczenia aerobowe, wykonywane w jednostajnym tempie. Doskonale sprawdzą się: marsz jogging jazda na rowerze jazda na rolkach nordic walking joga pływanie zajęcia fitness tańce Wszystkie te aktywności poprawiają wydolność układu oddechowego oraz sercowo-naczyniowego i powodują lepsze dotlenienie narządów wewnętrznych. Ćwiczenia wzmacniają serce oraz zwiększają elastyczność naczyń krwionośnych, dzięki czemu krew lepiej krąży. Pomagają również pozbyć się nadwagi, która jest ważnym czynnikiem ryzyka dla nadciśnienia, a także ułatwią walkę ze stresem. Należy pamiętać, że ćwiczenia muszą być dostosowane do stanu zdrowia i możliwości konkretnej osoby. Warto skonsultować się z lekarzem i wybrać najlepszą formę aktywności fizycznej.
Otyłość czy to mój problem? Otyłość jest chorobą polegającą na nadmiernym gromadzeniu się tkanki tłuszczowej w organizmie. Istnieje szereg przyczyn, które mogą ją wywoływać, jak np. nieodpowiednia dieta, zaburzenia hormonalne czy schorzenia metaboliczne. Jak zmierzyć, czy jesteśmy otyli? Najczęściej stosowane są dwa sposoby pomiaru, które są na tyle proste, że każdy może wykonać je samodzielnie dla siebie. Wystarczy kilka pomiarów swojego ciała i możemy w szybki sposób ocenić, czy nasza masa ciała jest odpowiednia, czy jednak zbyt wysoka. wskaźnik BMI masa ciała [kg] (wzrost [m]) 2 Wartość wyniku determinuje, w której grupie się znajdujemy: <18,5 18,5-24,9 25,0-30,0 30,0-34,9 35,0-39,9 >40,0 niedowaga waga prawidłowa nadwaga otyłość I stopnia otyłość II stopnia otyłość III stopnia
Drugi sposób pomiaru to wyznaczenie wskaźnika WHtR (Waist to Height Ratio), czyli stosunku obwodu talii do wzrostu. wskaźnik obwód talii [cm] WHtR 100 wzrost [cm] Interpretację wyniku uzyskanego ze wzoru należy odczytać z tabeli zależnie od płci. WHtR Kobiety WHtR Mężczyźni <35 Niedożywienie <35 Niedożywienie 36-42 Niedowaga 36-43 Niedowaga 43-46 Lekka niedowaga 44-46 Lekka niedowaga 47-49 Prawidłowa masa ciała 47-53 Prawidłowa masa ciała 50-54 Nadwaga 54-58 Nadwaga 55-58 Poważna nadwaga 59-63 Poważna nadwaga >59 Otyłość >64 Otyłość Ideałem jest, jeśli w wyniku naszych pomiarów uzyskamy wyniki w granicach prawidłowej masy ciała. Natomiast pamiętajmy, że wyniki te odnoszą się do średniej populacji, a to oznacza, że stosunkowo łatwo odstawać od normy. Weźmy na przykład wskaźnik BMI-u niskiej osoby, która jest wytrenowana i ma dużą masę mięśniową w wyniku matematycznego obliczenia może okazać się, że wynik wskazuje nadwagę, której czynny sportowiec na pewno nie ma. W przypadku, kiedy otrzymane wyniki znajdują się w grupie o jeden powyżej lub poniżej normy, warto dokonać analizy składu ciała za pomocą specjalnego urządzenia, które bardziej precyzyjnie określi, czy te dodatkowe kilogramy to na pewno tłuszcz, którego wolelibyśmy się pozbyć.
Podział otyłości Ze względu na rozłożenie nadmiaru tkanki tłuszczowej wyróżniamy dwa główne typy otyłości: jabłko i gruszka. Do ich oznaczenia najczęściej wykorzystuje się wskaźnik WHR (Waist Hip Ratio). Jest to stosunek obwodu talii do obwodu bioder. wskaźnik WHR obwód talii [cm] obwód bioder [cm] Dla kobiet: WHR > 0,8 świadczy o otyłości typu jabłko Dla mężczyzn: WHR > 1,0 świadczy o otyłości typu jabłko Otyłość typu gruszka (pośladkowo-udowa) Charakteryzuje ją nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicy bioder i ud. Częściej występuje u kobiet, co związane jest z budową komórek tłuszczowych i nagromadzeniem się ich właśnie w tych partiach ciała. Niesie za sobą mniejsze ryzyko chorób niż otyłość typu jabłko. Otyłość typu jabłko (brzuszna) Najczęściej spotykana jest u mężczyzn i kobiet po menopauzie. Ten typ otyłości charakteryzuje się nadmiarem tkanki tłuszczowej odkładanej w okolicy pasa. Jest znacznie groźniejsza dla zdrowia, ponieważ najczęściej wiąże się z otłuszczeniem narządów wewnętrznych, których praca jest wtedy utrudniona.