2 0 / m S t a n d a r d w y m a g a ń e g z a m i n m i s t r z o w s k i dla zawodu E L E K T R O M E C H A N I K P O J A Z D Ó W S A M O C H O D O W Y C H K o d z k l a s y f i k a c j i z a w o d ó w i s p e c j a l n o ś c i d l a p o t r z e b r y n k u p r a c y K o d z k l a s y f i k a c j i z a w o d ó w s z k o l n i c t w a z a w o d o w e g o 724102 - E g zam i n p r ze p r owadzan y j e s t w dwó ch e t ap ach : e t ap p r ak t y czn y : p ole g a n a s am odzi e ln y m wy k on an i u p r ze z k an dy dat a zadań e g zam i n acy j n y ch s p r awdzaj ą cy ch um i e j ę t n oś ci p r ak t y czn e e t ap t e or e t y czn y : odb y wa s i ę w dwó ch czę ś ci ach : p i s e m n e j i us t n e j 1. ś p i s e m n e j k e e n p y t i r e s t e m ó r k ć e n t g p j r y s e k b e i e ń s t i h i g i e n y p r r y p r j p t r y ś r s k p t p r p i s y p r p r p t p r m y k p r g p g i i p r i ę b i s t m p t p s y i i i p e i k i m e t k n i w czę ci an dy dat udzi la odp owi dzi a an a z zak u at w: - ach un owoś zawodowa - dok um acj a dzi ał aln oś ci os odar cze - un zawodowy - zas ady zp cze wa acy or az och on ze ci wp oż ar owe - ods awowe zas ady och on odowi a - ods awowe ze awa acy - ods awowa ob le at a awa os odar cze o zar zą dzan a ze ds or we - ods aw ch olog dag og - ody a auczan a 2. czę ś ci us t n e j k an dy dat odp owi adan a p y t an i a z zak r e s u n as t ę p uj ą cy ch t e m at ó w: - t e ch n olog i a - m as zy n ozn aws t wo - m at e r i ał ozn aws t wo Z a d a n i a d o e t a p u p r a k t y c z n e g o i p y t a n i a d o e t a p u t e o r e t y c z n e g o p r z y g o t o w y w a n e s ą n a p o d s t a w i e s t a n d a r d u w y m a g a ń u s t a l o n e g o p r z e z Z w i ą z e k R z e m i o s ł a P o l s k i e g o ( U s t a w a o r z e m i o ś l e z d n i a 2 2 m a r c a 1 9 8 9, t e k s t j e d n o l i t y : D z. U. z 2 0 0 2 r N r 1 1 2, p o z. 9 7 9, z p ó ź n. z m. D z. U. z 2 0 0 3 N r 1 3 7, p o z. 1 3 0 4 )
Zawód: elektromechanik pojazdów samochodowych I. Etap teoretyczny (część pisemna i ustna) egzaminu obejmuje: Z akres wiadomoś ci i u mieję tnoś ci wł aś ciwych dla kwalif ikacji w zawodzie K a n d y d a t n a m i s t r z a p o w i n i e n u m i e ć : 1. C z y t a ć z e z r o z u m i e n i e m i n f o r m a c j e p r z e d s t a w i o n e w f o r m i e o p i s u, i n s t r u k c j i, r y s u n k ó w, s z k i c ó w, w y k r e s ó w, d o k u m e n t a c j i t e c h n i c z n e j i t e c h n o l o g i c z n e j, w s z c z e g ó l n o ś c i : 1.1. rozró ż niać podstawowe zj awiska i prawa z zakresu el ektrotechniki i el ektroniki; 1.2. stosować poj ę cia, okreś l enia i wiel koś ci dotyczące urządzeń i el ementó w el ektrycznych i el ektronicznych poj azdó w samochodowych; 1.3. rozpoznawać symb ol e g raf iczne instal acj i z g niazdami diag nostycznymi, el ementó w oraz urządzeń wyposaż enia el ektryczneg o i el ektroniczneg o poj azdó w samochodowych na schematach układó w el ektrycznych; 1.4. rozpoznawać i kl asyf ikować podstawowe ob wody i układy el ektryczne i el ektroniczne poj azdó w samochodowych; 1.5. rozró ż niać podstawowe parametry techniczne urządzeń i el ementó w el ektrotechniki oraz el ektroniki samochodowej, a takż e przyrządó w pomiarowych, urządzeń i systemó w służ ących do ich diag nozowania; 1.6. rozpoznawać ob wody, moduły el ektroniczne i układy oraz połączenia el ektryczne na schematach; 1.7. rozpoznawać f unkcj e oraz parametry uż ytkowe el ementó w i urządzeń el ektrycznych i el ektronicznych na podstawie oznaczeń zawartych na tab l iczkach znamionowych; 1.8. stosować zal ecenia dotyczące przyrządó w i urządzeń diag nostycznych zawarte w instrukcj ach serwisowych, napraw i konserwacj i; 1.9. posług iwać się instrukcj ami ob sług i i dokumentacj ą techniczną przy montaż u i uruchomieniu urządzeń el ektrycznych oraz el ektronicznych, instal owanych w poj azdach samochodowych; 1.10. posług iwać się katal og iem el ementó w i układó w el ektrycznych oraz el ektronicznych; 1.11. ob sług iwać aparaturę pomiarową oraz dokonywać pomiaru wiel koś ci el ektrycznych i nieel ektrycznych; 1.12. sprawdzić poprawnoś ć działania el ementó w, układó w i urządzeń el ektrycznych oraz el ektronicznych; 1.13. dob ierać i ob sług iwać nowoczesne narzę dzia montaż u el ementó w i układó w el ektrycznych oraz el ektronicznych, oceniać ich stan; 1.14. czytać schematy ideowe, b l okowe i montaż owe oraz rysunki warsztatowe; 1.15. opracowywać dokumentacj ę el ementó w układó w, podzespołó w i urządzeń el ektrycznych, el ektronicznych i mechanicznych w poj azdach samochodowych; 1.16. komunikować się, wyszukiwać i przetwarzać inf ormacj e; 1.17. akceptować zmiany i stosować się do nich; 1.18. korzystać z l iteratury f achowej oraz innych ź ró deł w cel u samokształcenia; 1.19. interpretować podstawowe zj awiska oraz prawa z zakresu el ektrotechniki i el ektroniki; 1.2 0. stosować zasady b ezpieczeń stwa i hig ieny pracy, ochrony przeciwpoż arowej oraz ochrony ś rodowiska. 2. P r z e t w a r z a ć d a n e l i c z b o w e i o p e r a c y j n e, w s z c z e g ó l n o ś c i : 2.1. dob ierać metody, przyrządy pomiarowe oraz urządzenia i systemy diag nostyczne do pomiaru wiel koś ci el ektrycznych w instal acj ach el ektrycznych poj azdó w samochodowych;
2.2. wykonywać pomiary podstawowych parametró w el ektrycznych ob wodó w samochodowych; 2.3. interpretować wyniki pomiaró w uzyskanych w postaci wartoś ci l iczb owych wiel koś ci el ektrycznych, z wydruku l ub oscyl og ramu dotyczące diag nozowanych el ementó w, urządzeń, układó w i ob wodó w; 2.4. anal izować i interpretować procesy i zj awiska f izyczne oraz odpowiadaj ące im syg nały el ektryczne w ob wodach, układach, urządzeniach i el ementach el ektrotechniki i el ektroniki samochodowej ; 2.5. dob ierać urządzenia oraz el ementy wyposaż enia el ektryczneg o i el ektroniczneg o przeznaczone dl a okreś l oneg o model u poj azdu w oparciu o instrukcj e i katal og i; 2.6. dob ierać oprzyrządowanie uniwersal ne i specj al ne do demontaż u i montaż u urządzeń, el ementó w el ektrotechniki i el ektroniki samochodowej oraz el ementó w wyposaż enia poj azdó w, w oparciu o instrukcj e i katal og i; 2.7. sporządzać kal kul acj ę kosztó w naprawy, wymiany, konserwacj i urządzeń i el ementó w el ektrotechniki i el ektroniki samochodowej w oparciu o dokumentacj ę techniczną i taryf ikatory; 2.8. szacować i ob l iczać wartoś ci wiel koś ci el ektrycznych; 2.9. wskazywać na podstawie dokumentacj i technicznej i podanych ob j awó w usterek i moż l iwoś ci naprawy l ub wymiany uszkodzoneg o podzespołu el ektryczneg o i el ektroniczneg o. 3. B e z p i e c z n i e w y k o n y w a ć z a d a n i a z a w o d o w e z g o d n i e z p r z e p i s a m i b e z p i e c z e ń s t w a i h i g i e n y p r a c y, o c h r o n y p r z e c i w p o ż a r o w e j o r a z o c h r o n y ś r o d o w i s k a, w s z c z e g ó l n o ś c i : 3.1. okreś l ać warunki ekspl oatacj i urządzenia na podstawie j eg o danych technicznych; 3.2. stosować przepisy b ezpieczeń stwa i hig ieny pracy, ochrony przeciwpoż arowej i ochrony ś rodowiska ob owiązuj ące podczas montaż u, naprawy i ob sług i urządzeń el ektrycznych i el ektronicznych poj azdó w samochodowych; 3.3. wskazywać zag roż enia dl a ż ycia i zdrowia człowieka wystę puj ące podczas prac ob sług owych i naprawczych z wykorzystaniem narzę dzi, maszyn i urządzeń zasil anych energ ią el ektryczną, sprę ż onym powietrzem, prac z el ementami wiruj ącymi maszyn, toksycznym działaniem spal in samochodowych, wysoką temperaturą oraz podczas b adań diag nostycznych; 3.4. dob ierać ś rodki ochrony indywidual nej do prac diag nostycznych i naprawy instal acj i oraz urządzeń el ektrycznych i el ektronicznych; 3.5. zab ezpieczać przyrządy pomiarowe i diag nozuj ące przed uszkodzeniem mechanicznym i el ektrycznym; 3.6. stosować się do zal eceń służ b y B H P i ochrony przeciwpoż arowej. Z akres wiadomoś ci i u mieję tnoś ci zwią zanych z zatru dnieniem i dział alnoś cią g ospodarczą K a n d y d a t n a m i s t r z a p o w i n i e n u m i e ć : 1. C z y t a ć z e z r o z u m i e n i e m i n f o r m a c j e p r z e d s t a w i o n e w f o r m i e o p i s u, i n s t r u k c j i, t a b e l i, w y k r e s u, w s z c z e g ó l n o ś c i : 1.1. rozró ż niać podstawowe poj ę cia i terminy z ob szaru f unkcj onowania g ospodarki oraz prawa pracy, prawa podatkoweg o i przepisó w reg ul uj ących podej mowanie i wykonywanie działal noś ci g ospodarczej ; 1.2. rozró ż niać dokumenty reg ul uj ące zatrudnienie oraz działal noś ć g ospodarczą; 1.3. identyf ikować i anal izować inf ormacj e dotyczące wymag ań i uprawnień pracownika, pracodawcy, b ezrob otneg o i kl ienta; 1.4. wykorzystywać inf ormacj e dotyczące sposob u zarządzania małą f irmą i znać zasady org anizacj i pracy; 1.5. znać zasady normowania pracy i systemu płac; 1.6. wykorzystywać podstawowe wiadomoś ci dotyczące g ospodarki rynkowej ; 1.7. wypełniać druki rej estracyj ne i rozl iczeniowe Z U S i dekl aracj e podatkowe; 1.8. korzystać ze ź ró deł wiedzy ekonomicznej i prawnej ; 1.9. znać podstawowe przepisy prawne i zarządzenia wykonawcze wynikaj ące z kodeksu pracy;
1.10. posiadać wiedzę dotyczącą przepisó w okreś l aj ących zatrudnienie i szkol enie praktyczne młodocianych ucznió w w zakładzie pracy. 2. P r z e t w a r z a ć d a n e l i c z b o w e i o p e r a c y j n e, w s z c z e g ó l n o ś c i : 2.1. anal izować inf ormacj e związane z podnoszeniem kwal if ikacj i, poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz podej mowaniem i wykonywaniem działal noś ci g ospodarczej ; 2.2. sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz z podej mowaniem i wykonywaniem działal noś ci g ospodarczej ; 2.3. rozró ż niać skutki wynikaj ące z nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy; 2.4. dokonywać rozl iczeń i kosztorysowania wykonywanych rob ó t pod wzg l ę dem opłacal noś ci prowadzenia działal noś ci g ospodarczej. P odstawy psycholog ii i pedag og iki oraz metodyka nau czania K a n d y d a t n a m i s t r z a p o w i n i e n p o s i a d a ć w i a d o m o ś c i i r o z u m i e ć p r o c e s y a w s z c z e g ó l n o ś c i : 1. W y j a ś n i a ć i o c e n i a ć s y t u a c j e s t o s u j ą c s i ę d o o p i s u z a g a d n i e ń i p r o b l e m ó w w o b s z a r z e : 1.1. psychol og ii osob owoś ci: 1.1.1. rozumieć rozwó j psychiczny człowieka i czynniki na nieg o wpływaj ące oraz cechy psychiczne osob owoś ci i j ej składniki: - charakter i j eg o cechy, zdol noś ci i uzdol nienia; - zainteresowania i skłonnoś ci; - temperament i j eg o rodzaj e. 1.1.2. znać podej ś cie psychol og iczne do uczenia się i procesó w poznawczych: - przetwarzanie inf ormacj i rodzaj e pamię ci; - czynniki indywidual ne wpływaj ące na motywacj ę nauczania; - czynniki związane z org anizacj ą nauczania. 1.1.3. znać sposob y postę powania i reag owania w sytuacj ach trudnych: - stres i f rustracj a; - typy sytuacj i trudnych; - reakcj e na sytuacj e trudne. 1.2. psychol og ii rozwoj owej i wychowawczej : 1.2.1. posiadać wiedzę nt. okresó w rozwoj owych; 1.2.2. b rać pod uwag ę czynniki rozwoj owe. 1.3. psychol og ii pracy: 1.3.1. okreś l ać wzaj emny wpływ i oddziaływanie w układzie człowiek praca; 1.3.2. znać etapy dostosowania człowieka do pracy: - wprowadzenie do pracy; - szkol enie zawodowe i doskonal enie. 2. S t o s o w a ć s i ę d o z a s a d p e d a g o g i k i d y d a k t y k i i m e t o d y k i n a u c z a n i a : 2.1. okreś l ać cel e nauczania w procesie praktycznej nauki zawodu; 2.2. znać kryteria dob oru metod nauczania; 2.3. umieć posług iwać się prog ramem nauczania; 2.4. znać zasady nauczania oraz kontrol i i oceny pracy ucznia; 2.5. stosować odpowiednie ś rodki dydaktyczne w procesie kształcenia; 2.6. pl anować nauczanie wg podstawy prog ramowej kształcenia w zawodzie;
2.7. stosować się do standardó w wymag ań b ę dących podstawą do przeprowadzania eg zaminu potwierdzaj ąceg o kwal if ikacj e w zawodzie; 2.8. dob ierać og niwa i f ormy org anizacyj ne pracy dydaktyczno wychowawczej w kształceniu zawodowym; 2.9. prowadzić dokumentacj ę pedag og iczną w zakładzie szkol ącym ucznió w. k w w w w w d l d II. Etap prak tyczny egzaminu obejmuje prak tyczne umiejętności z zak resu al if ik acji zaw od zie, ujęte temacie: yk onanie napraw y i obsł ugi sk azanego urzą zenia el ek trycznego ub el ek tronicznego pojazd u samoch od ow ego zgod nie z ok umentacją. K a n d y d a t n a m i s t r z a p o w i n i e n u m i e ć : 1. P l a n o w a ć c z y n n o ś c i z w i ą z a n e z w y k o n a n i e m z a d a n i a : 1.1. sporządzić pl an działania; 1.2. sporządzić wykaz niezb ę dnych surowcó w, materiałó w, sprzę tu kontrol o- pomiaroweg o, narzę dzi; 1.3. wykonać niezb ę dne ob l iczenia, rysunki l ub szkice pomocnicze; 1.4. dokonać kal kul acj i czasu do wykonania powierzoneg o mu zadania; 1.5. wykonywać proste prace z zakresu ob ró b ki rę cznej ; 1.6. oceniać stopień uszkodzenia urządzeń el ektrycznych oraz el ektronicznych wystę puj ących w poj azdach samochodowych. 2. O r g a n i z o w a ć s t a n o w i s k o p r a c y : 2. 1. zg r om adzi ć i r ozm i e ś ci ć n a s t an owi s k u p r acy m at e r i ał y, n ar zę dzi a, ur zą dze n i a i s p r zę t, zg odn i e z zas adam i b e zp i e cze ń s t wa i h i g i e n y p r acy or az och r on y p r ze ci wp oż ar owe j ; 2. 2. s p r awdzi ć s t an t e ch n i czn y m as zy n, ur zą dze ń i s p r zę t u; 2. 3. dob r ać odzi e ż r ob oczą i ś r odk i och r on y i n dy wi dualn e j ; 2. 4. us t ali ć p r zy czy n y n i e p r awi dł owe g o dzi ał an i a p os zcze g ó ln y ch ob wodó w s am och odowe j i n s t alacj i e le k t r y czn e j. 3. W y k o n a ć z a d a n i e e g z a m i n a c y j n e z z a c h o w a n i e m p r z e p i s ó w b e z p i e c z e ń s t w a i h i g i e n y p r a c y, o c h r o n y p r z e c i w p o ż a r o w e j i o c h r o n y ś r o d o w i s k a i w y k a z a ć s i ę u m i e j ę t n o ś c i a m i w o k r e ś l o n y m i w t e m a c i e : w y k o n a n i e n a p r a w y i o b s ł u g i w s k a z a n e g o u r z ą d z e n i a e l e k t r y c z n e g o l u b e l e k t r o n i c z n e g o p o j a z d u s a m o c h o d o w e g o : 3.1. przyg otować poj azd do naprawy; 3.2. przeprowadzić diag nostykę urządzenia; 3.3. wymontować urządzenie z poj azdu; 3.4. dokonać demontaż u urządzenia do stopnia umoż l iwiaj ąceg o naprawę ; 3.5. ustal ić niesprawnoś ć urządzenia; 3.6. posług iwać się narzę dziami, przyrządami i urządzeniami pomiarowymi; 3.7. naprawić l ub wymienić uszkodzoną czę ś ć l ub urządzenie; 3.8. wykonać montaż i zamontować urządzenie w poj eź dzie; 3.9. sprawdzić poprawnoś ć naprawy i ob sług i poprzez uruchomienie urządzenia i poj azdu; 3.10. przestrzeg ać odpowiednie normy techniczne; 3.11. stosować przepisy b ezpieczeń stwa i hig ieny pracy, ochrony przeciwpoż arowej oraz ochrony ś rodowiska; 3.12. racj onal nie wykorzystać narzę dzia, maszyny, materiały, surowce i energ ię ; 3.13. utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy;
3.14. kontrol ować na b ież ąco j akoś ć prac i usuwać usterki; 3.15. wykonać zadanie w przewidzianym czasie; 3.16. uporządkować stanowisko pracy, oczyś cić narzę dzia i sprzę t, rozl iczyć materiały, zag ospodarować odpady. 4. P r e z e n t o w a ć e f e k t w y k o n a n e g o z a d a n i a : 4.1. uzasadnić sposó b wykonania zadania; 4.2. ocenić j akoś ć wykonaneg o zadania. N iezb ę dne wyposaż enie stanowisk do wykonania zadań eg zaminacyjnych okreś lonych tematem wykonanie naprawy i ob sł u g i u rzą dzenia elektryczneg o lu b elektroniczneg o pojazdu samochodoweg o zg odnie z doku mentacją S tanowisko o powierzchni i kub aturze dostosowanej do wiel koś ci naprawianych poj azdó w, podłog a łatwo zmywal na i antypoś l izg owa. P oj azd samochodowy oraz el ementy instal acj i i urządzenia el ektryczne i el ektroniczne przewidziane do zadań eg zaminacyj nych, podnoś nik kol umnowy odpowiedni dl a typu poj azdu, specj al istyczny wó zek transportowy, stó ł ś l usarski j ednostanowiskowy wyposaż ony w imadło ś l usarskie ró wnol eg łe o szerokoś ci szczę k 12 5 mm, stó ł j ednostanowiskowy do prac el ektrycznych wyposaż ony w imadło przystosowane do mocowania maszyn el ektrycznych, zasil anie stałoprądowe dostosowane od napię cia nominal neg o naprawianych poj azdó w i l utownicę zasil aną prądem o napię ciu b ezpiecznym, oś wietl enie el ektryczne stanowiska stałe og ó l ne i punktowe oraz przenoś ne zasil ane prądem o napię ciu b ezpiecznym, mul timetr, urządzenia diag nostyczne przewidziane do wykonania zadań eg zaminacyj nych wraz z kompl etem dokumentacj i technicznej, pró b nik el ektryczny l ub l ampka kontrol na, kompl et kl uczy płaskich i nasadowych, kl ucz dynamo metryczny, suwmiarka, wkrę taki, szczypce uniwersal ne, cę g i b oczne, szczotka druciana, papier ś cierny, cę g i do zdej mowania izol acj i, kompl et dokumentacj i technol og icznej stosownie do przewidzianych zadań eg zaminacyj nych w postaci drukowanej l ub na: kl iszy f otog raf icznej l ub noś niku mag netycznym l ub C D wraz ze sprzę tem do j ej odczytania, materiały pomocnicze: zestaw normal i, materiały ekspl oatacyj ne. Ś rodki ochrony indywidual nej. I nstrukcj e ob sług i maszyn i urządzeń. A pteczka.