MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ DEPARTAMENT WYCHOWANIA I PROMOCJI OBRONNOŚCI PROGRAM SZKOLENIA ŻOŁNIERZY ZAWODOWYCH /szkolenie programowe w JW 3 lata/ KSZTAŁCENIE OBYWATELSKIE ORAZ PROFILAKTYKA I DYSCYPLINA WOJSKOWA PODZIAŁ NA PRZEDMIOTY I ROZLICZENIE GODZINOWE ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH Dział szkolenia Przedmiot Liczba godzin I Rok miesięcy II Rok miesięcy III Rok miesięcy Razem PODSTAWY WYCHOWANIA OBYWATELSKIEGO I WOJSKOWEGO Kształcenie obywatelskie 66 Profilaktyka i dyscyplina wojskowa 33 33 33 99 Urlop wypoczynkowy zgodnie z ustawą Razem 55 55 55 65 WARSZAWA 009
OKRES SZKOLENIA DOSKONALĄCEGO W RAMACH PODODDZIAŁU (I rok MIESIĘCY) PRZEDMIOTOWA TEMATYKA SZKOLENIA CELE SZKOLENIOWE:. Ugruntowanie u żołnierzy świadomości obronnej.. Zrozumienie przez żołnierzy polskiej racji stanu i interesów narodowych. 3. Uzyskać u żołnierzy pełną akceptację gotowości do ponoszenia ofiar i dobrowolnych ograniczeń dla ochrony i obrony najwyższych wartości niepodległości, suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz wolności i praw obywatelskich.. Ukształtować u żołnierzy pozytywne postawy współdziałania sojuszniczego; 5. Kształtować wśród żołnierzy odpowiednie morale, postawy zaangażowania w służbie oraz karności i zdyscyplinowania. 6. Zapobiegać w środowisku żołnierskim wszelkim patologiom społecznym. 7. Ukształtować w żołnierzach odpowiednie postawy etyczne i moralne. KSZTAŁCENIE OBYWATELSKIE Liczba godzin Historia i tradycje jednostki wojskowej patron, nazwa wyróżniająca. Adaptacja do służby w pododdziale. Kryzys psychologiczny. 3 Psychologiczne uwarunkowania zachowań autoagresywnych. Rozpoznawanie i zapobieganie. Współczesne zagrożenia międzynarodowego bezpieczeństwa. Udział Wojska Polskiego w misjach poza granicami kraju. 5 Polskie państwo podziemne w latach 939-95. 6 Komunikacja społeczna w pododdziale wojskowym. 7 Patriotyzm i tożsamość narodowa. 8 9 Zbrodnia katyńska symbol męczeństwa narodu polskiego w II wojnie światowej. Podstawowe pojęcia dotyczące prawa wojennego. Żołnierskie reguły prowadzenia walki oraz znaki ochronne używane w trakcie działań zbrojnych. 0 Miejsca chwały oręża polskiego, wybitni dowódcy. Temat do dyspozycji dowódców jednostek wojskowych Ogółem
WYMAGANY ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI. Główne problemy związane z udziałem Wojska Polskiego w misjach poza granicami kraju.. Podstawowy system komunikowania społecznego w pododdziale wojskowym. 3. Najwybitniejszych wodzów i dowódców w historii państwa polskiego.. Mechanizm powstawania i symptomy zespołu przedsamobójczego. 5. Podstawowe pojęcia międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych i wynikające z nich zasady zachowania się żołnierzy w walce. 6. Historię i tradycje bojowe macierzystej jednostki wojskowej. 7. Miejsca męczeństwa narodu polskiego w II wojnie światowej. 8. Mechanizm powstawania sytuacji kryzysowej. 9. Czynniki utrudniające adaptację do służby.. Określić prawne skutki uzależnień.. Scharakteryzować zdrowotne skutki uzależnień. 3. Scharakteryzować współczesne zagrożenia międzynarodowego bezpieczeństwa.. Przedstawić rozwój polskiej myśli wojskowej. 5. Wymienić ważniejsze bitwy toczone przez Polaków. 6. Wyjaśnić i zdefiniować pojęcie patriotyzmu i tożsamości narodowej. 7. Rozpoznawać skłonności i tendencje autoagresywne. 8. Znać zasady skutecznej komunikacji. 9. Aktywnie słuchać. 0. Pomóc osobie w kryzysie. PROFILAKTYKA I DYSCYPLINA WOJSKOWA 3 Liczba godzin Ocena dyscypliny wojskowej w pododdziale. Zasady i tryb ponoszenia odpowiedzialności przez żołnierzy za naruszanie dyscypliny wojskowej. 3 Uprawnienia żołnierzy w postępowaniu dyscyplinarnym. 5 6 7 Konsekwencje kadrowe i finansowe dla żołnierzy naruszających dyscyplinę wojskową. Rodzaje, uprawnienia oraz funkcjonowanie wojskowych organów porządkowych. Dyscyplinarne środki zapobiegawcze oraz poddawanie żołnierza badaniom poprzedzającym ich zastosowanie. Uprawnienia żołnierza objętego dyscyplinarnymi środkami zapobiegawczymi e oraz badaniami poprzedzającymi ich zastosowanie tych środków. 8 Patologie relacji społecznych w pododdziale. 9 Funkcjonowanie w sytuacjach trudnych. Rozwijanie kompetencji radzenia sobie ze stresem. 0 Wypadki i zdarzenia drogowe przyczyny, okoliczności
i skutki. Mechanizm powstawania uzależnienia od narkotyków. Zespół przed samobójczy. Rozpoznawanie i udzielanie pomocy. 3 Realizacja programu profilaktyki alkoholowej Korekta. 3 AIDS i HIV zagrożenia XXI wieku. 5 Sprawdzian ze znajomości przepisów dotyczących dyscypliny wojskowej. Ogółem 33 WYMAGANY ZAKRES WIEDZY i UMIEJĘTNOŚCI:. Zasady i tryb ponoszenia odpowiedzialności dyscyplinarnej przez żołnierzy.. Zasady i tryb ponoszenia odpowiedzialności karnej przez żołnierzy. 3. Uprawnienia żołnierza w postępowaniu dyscyplinarnym.. Konsekwencje służbowe i finansowe wymierzonych kar dyscyplinarnych. 5. Uprawnienia organów porządkowych w stosunku do żołnierza. 6. Mechanizm powstawania uzależnień.. Wymienić katalog kar i środków dyscyplinarnych.. Opisać zasady wykonywania orzeczeń sądowych i dyscyplinarnych. 3. Rozpoznawać objawy przyjmowania narkotyków i alkoholu.
OKRES SZKOLENIA ZGRYWAJĄCEGO (II rok miesięcy) PRZEDMIOTOWA TEMATYKA SZKOLENIA CELE SZKOLENIOWE:. Ugruntowanie u żołnierzy świadomości obronnej.. Zrozumienie przez żołnierzy polskiej racji stanu i interesów narodowych. 3. Uzyskać u żołnierzy pełną akceptację gotowości do ponoszenia ofiar i dobrowolnych ograniczeń dla ochrony i obrony najwyższych wartości niepodległości, suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz wolności i praw obywatelskich.. Ukształtować u żołnierzy pozytywne postawy współdziałania sojuszniczego. 5. Kształtować wśród żołnierzy odpowiednie morale, postawy zaangażowania w służbie oraz karności i zdyscyplinowania. 6. Zapobiegać w środowisku żołnierskim wszelkim patologiom społecznym. 7. Ukształtować odpowiednie postawy etyczne i moralne. KSZTAŁCENIE OBYWATELSKIE Terroryzm jako główne zagrożenie dla globalnego bezpieczeństwa. Źródła i rodzaje terroryzmu oraz międzynarodowe działania na rzecz zapobiegania aktom terroru. 5 Liczba godzin Istota autorytetu i jego rodzaje. Jak budować swój autorytet. 3 Struktury nieformalne i ich wpływ na funkcjonowanie pododdziałów. Ksenofobia, szowinizm, rasizm i nacjonalizm we współczesnym świecie charakterystyka, skutki i sposoby przeciwdziałania. 5 Koedukacyjna armia - zagadnienia równości płci w armii. 6 Tradycje polskich powstań narodowych XIII XX wieku. 7 8 9 Ochrona dóbr kultury na wypadek zagrożeń czasu wojny i pokoju w prawie międzynarodowym. Przemoc i patologie w środowisku wojskowym problemy, zagrożenia, skutki oraz możliwość uzyskania pomocy w JW. Indywidualne i grupowe zdarzenia traumatyczne. Rozpoznawanie psychologicznych skutków zdarzenia oraz sposoby postępowania. 0 Stres bojowy. Przyczyny, oznaki, zapobieganie. Temat do dyspozycji dowódców jednostek wojskowych. Ogółem WYMAGANY ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI. Zasady budowania własnego autorytetu w pododdziale.. Prawne i społeczne uwarunkowania funkcjonowania kobiet w armii. 3. Pojecie dóbr kultury i sposoby ich rozróżniania.
. Podstawowe kategorie obiektów podlegających ochronie w świetle międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych. 5. Podstawowe sposoby radzenia sobie ze stresem.. Omówić zjawisko terroryzmu i jego podstawowe formy.. Scharakteryzować główne zagrożenia terroryzmem. 3. Omówić mechanizm powstawania grup nieformalnych w wojsku.. Budować pozytywne relacje w pododdziale. 5. Wyjaśnić istotę prawnych gwarancji równego statusu kobiet i mężczyzn. 6. Opisać wpływ polskich powstań narodowych na kształtowanie się państwa polskiego. 7. Zapobiegać negatywnym relacjom w pododdziale. 8. Pomagać osobom dotkniętym patologiami. 9. Przestrzegać zasad ochrony dóbr kultury, budowli oraz urządzeń zawierających niebezpieczne siły. 0. Omówić przyczyny powstawania patologii w środowisku wojskowym.. Przezwyciężać skutki stresu na współczesnym polu walki.. Podejmować decyzje w sytuacjach trudnych. PROFILAKTYKA I DYSCYPLINA WOJSKOWA Liczba godzin Ocena dyscypliny wojskowej w pododdziale. 3 5 6 7 Zasady i tryb ponoszenia odpowiedzialności przez żołnierzy za naruszanie prawa. Uprawnienia żołnierzy w postępowaniu karnym. Odpowiedzialność karna za popełnianie przez żołnierzy zawodowych przestępstw przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej i przeciwko zasadom dyscypliny wojskowej. Odpowiedzialność karna za popełnianie przez żołnierzy zawodowych przestępstw przeciwko mieniu wojskowemu oraz czynom o charakterze korupcyjnym. Odpowiedzialność karna za popełnianie przez żołnierzy zawodowych przestępstw przeciwko zasadom obchodzenia się z uzbrojeniem i uzbrojonym sprzętem wojskowym oraz przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Odpowiedzialność karna za popełnianie przez żołnierzy zawodowych przestępstw przeciwko zasadom postępowania z podwładnymi. Wykonywanie kar dyscyplinarnych i wybranych orzeczeń sądowych. 8 Konflikty społeczne w pododdziale. 9 Zapobieganie stresowi w życiu codziennym i służbie wojskowej. 0 Czynniki wpływające na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Zagrożenie karne związane z naruszaniem ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Przeciwdziałanie zachowaniom destrukcyjnym. 6
3 Sprawdzian ze znajomości przepisów dotyczących dyscypliny wojskowej. Realizacja programu profilaktyki alkoholowej Korekta. 3 Ogółem 33 WYMAGANY ZAKRES WIEDZY i UMIEJĘTNOŚCI:. Zasady i sposoby ponoszenia odpowiedzialności karnej i dyscyplinarnej.. Uprawnienia żołnierza w postępowaniu karnym i dyscyplinarnym. 3. Konsekwencje służbowe i finansowe wymierzonych kar dyscyplinarnych.. Uprawnienia organów porządkowych w stosunku do żołnierza. 5. Czynniki wpływające na bezpieczeństwo w ruchu drogowym.. Wymienić katalog kar i środków dyscyplinarnych.. Opisać zasady wykonywania orzeczeń sądowych i dyscyplinarnych. 3. Opisać wojskowe organa porządkowe. 7
OKRES PRZYGOTOWANIA DO UDZIAŁU W MISJACH LUB OKRES DOSKONALENIA (III rok miesięcy) PRZEDMIOTOWA TEMATYKA SZKOLENIA CELE SZKOLENIOWE:. Ugruntowanie u żołnierzy świadomości obronnej.. Zrozumienie przez żołnierzy polskiej racji stanu i interesów narodowych. 3. Uzyskać u żołnierzy pełną akceptację gotowości do ponoszenia ofiar i dobrowolnych ograniczeń dla ochrony i obrony najwyższych wartości niepodległości, suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz wolności i praw obywatelskich.. Ukształtować u żołnierzy pozytywne postawy współdziałania sojuszniczego. 5. Kształtować wśród żołnierzy odpowiednie morale, postawy zaangażowania w służbie oraz karności i zdyscyplinowania. 6. Ukształtować odpowiednie postawy etyczne i moralne. 7. Zapobiegać w środowisku żołnierskim wszelkim patologiom społecznym. 3* KSZTAŁCENIE OBYWATELSKIE Psychologiczne przygotowanie żołnierzy do służby w misji poza granicami państwa. Stosowanie międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych w walce. Sposoby przezwyciężania niepowodzeń wychowawczych, zawodowych i życiowych. 8 Liczba godzin * Militarny wkład Polski w zwycięstwie nad faszyzmem. 5 6 7* 8 9* Odpowiedzialność żołnierzy za naruszenia norm Międzynarodowego Prawa Humanitarnego Konfliktów Zbrojnych. Psychologiczne problemy adaptacji żołnierzy po powrocie z misji poza granicami państwa.. Język wojskowy w dowodzeniu. Istota współczesnego języka wojskowego. Zasady odpowiedzialności za przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne. Stan wojenny. Proces budowania się demokratycznego Państwa po 989r. 0* Autoprezentacja. Przedstawianie się. Prezentacja własnej osoby. * * Temat do dyspozycji dowódców jednostek wojskowych. * Ogółem UWAGA: * Tematy niezrealizowane przez pododdziały będące na misji. * * * *
WYMAGANY ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI. Podstawowe kategorie osób podlegających ochronie w świetle międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych.. Podstawowe metody i formy psychologicznego przygotowania się żołnierzy do walki zbrojnej. 3. Negatywne skutki spożywania narkotyków i alkoholu.. Czynniki sprzyjające funkcjonowaniu w misji poza granicami kraju. 5. Zasady radzenia sobie z rozłąką i stresem wynikającym z udziału w misji.. Stosować zasady międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych w walce.. Przeciwdziałać negatywnym wpływom pola walki na własną psychikę. 3. Zrozumieć istotę psychiki człowieka na polu walki.. Funkcjonować po udziale w misji. 5. Opisać militarny wkład Polski w zwycięstwie nad faszyzmem. 6. Opisać proces budowania się demokratycznego Państwa po 989 r. 7. Formułować poprawnie zdania i wypowiedzi językowe w mowie. 8. Wypowiadać się podczas wystąpień publicznych. 9. Wykorzystywać zdobytą wiedzę w dalszej służbie wojskowej. PROFILAKTYKA I DYSCYPLINA WOJSKOWA (szkolenie do udziału w misjach III rok) 9 Liczba godzin * Ocena dyscypliny wojskowej w pododdziale. * 3 5* 6* 7 8 Zasady odpowiedzialności karnej i dyscyplinarnej żołnierzy podczas wykonywania zadań poza granicami państwa. Zdrowotne i społeczne skutki używania narkotyków i alkoholizmu. Zasady i sposób ponoszenia odpowiedzialności karnej i dyscyplinarnej za naruszenia prawa pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Rodzaje, zasady oraz tryb nadawania odznak honorowych oraz tytułów honorowych, a także honorowej broni białej. Dominujące oraz szczególnie rażące rodzaje przewinień dyscyplinarnych zasady i sposób ponoszenia odpowiedzialności za ich popełnianie. Uprawnienia żołnierza w postępowaniu dyscyplinarnym oraz zasady i sposób likwidacji skutków uchylonych lub zmienionych prawomocnych orzeczeń dyscyplinarnych. Zagrożenie karne związane z naruszaniem ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. 9* Tworzenie zwartego pododdziału do działań bojowych. * 0 Bezpieczeństwo w ruchu drogowym w Polsce i poza granicami kraju. * Zachowania suicydalne jako następstwo przebywania poza * * *
granicami kraju. Stres pola walki. ASD i PTSD rozpoznanie i przeciwdziałanie. 3* Realizacja programu profilaktyki alkoholowej Korekta. 3* * Sprawdzian ze znajomości przepisów dotyczących dyscypliny wojskowej. Ogółem 33 UWAGA: * Tematy niezrealizowane przez pododdziały będące na misji. WYMAGANY ZAKRES WIEDZY i UMIEJĘTNOŚCI:. Zasady wyróżniania żołnierzy.. Zasady i sposoby ponoszenia odpowiedzialności karnej i dyscyplinarnej. 3. Uprawnienia żołnierza w postępowaniu dyscyplinarnym.. Konsekwencje służbowe i finansowe wymierzonych kar dyscyplinarnych. 5. Uprawnienia organów porządkowych w stosunku do żołnierza. 6. Zasady odpowiedzialności karnej według prawa krajowego i międzynarodowego podczas wykonywania zadań poza granicami kraju oraz za łamanie przepisów prawa wojennego. 7. Rodzaje wyróżnień dla żołnierzy, oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych RP.. Wymienić katalog wyróżnień.. Wymienić katalog kar i środków dyscyplinarnych. 3. Opisać zasady wykonywania orzeczeń sądowych i dyscyplinarnych. * FORMY I METODY SZKOLENIA. Kształcenie obywatelskie oraz profilaktykę i dyscyplinę wojskową należy prowadzić z wykorzystaniem zróżnicowanych metod nauczania, np. dyskusji, pogadanek, wykładów oraz innych uzupełniających form takich, jak: zwiedzanie sal tradycji, muzeów, miejsc upamiętniających walkę i martyrologię narodu polskiego, pokazy filmów, podróże historyczno-wojskowe, wycieczki krajoznawcze, wizyty w instytucjach administracji państwowej i samorządowej, spotkania z weteranami oraz ludźmi nauki, kultury i prawa, itp.. Formy pozaaudytoryjne kształcenia obywatelskiego powinny być dokumentowane poprzez zsumowanie czasu przeznaczonego jedynie na efektywne zajęcia (np. zwiedzanie muzeum, zajęcia na polu bitewnym itp.). WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO METODYCZNE. Ocena dyscypliny wojskowej przeprowadzana jest raz w miesiącu z udziałem żołnierzy kompanii (równorzędnego pododdziału), w wymiarze jednej godziny, w celu dokonania oceny dyscypliny wojskowej.. Propozycje tematyczne z kształcenia obywatelskiego oraz profilaktyki i dyscypliny wojskowej, traktować jako tematy obligatoryjne do realizacji. 0
3. W procesie planowania zajęć dopuszczalne jest także realizowanie własnych tematów z kształcenia obywatelskiego, uwzględniających specyfikę jednostki (instytucji) wojskowej, związku taktycznego i rodzaju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.. Tematyka zajęć realizowanych w ramach godzin pozostawionych do dyspozycji dowódców jednostek wojskowych powinna dotyczyć zadań realizowanych przez JW, pododdział oraz zagadnień zleconych do realizacji przez Ministerstwo Obrony Narodowej. 5. Do prowadzenia zajęć z żołnierzami zawodowymi dopuszcza się możliwość zapraszania (w miarę możliwości) osób będących specjalistami w danej problematyce, zarówno ze środowiska wojskowego, jak i cywilnego. 6. Żołnierze powinni mieć zapewnione w miesiącu godziny zajęć z kształcenia obywatelskiego i 3 godziny w miesiącu profilaktyki i dyscypliny wojskowej. 7. W trakcie realizacji misji poza granicami państwa, ze względu na specyfikę i charakter realizowanych zadań, zajęcia z przedmiotów Kształcenie obywatelskie oraz Profilaktyka i dyscyplina wojskowa realizuje się zgodnie z potrzebami dowódców Polskich Kontyngentów Wojskowych, nie mniej jednak niż jedną godzinę w miesiącu z każdego z przedmiotów. 8. Przedmioty kończą się zaliczeniem z oceną. DOKUMENTY NORMATYWNE. Decyzja 36/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia grudnia 009 r. w sprawie metodyki szkolenia żołnierzy z przedmiotów Kształcenie obywatelskie oraz Profilaktyka i dyscyplina wojskowa.. Ustawa z dnia 9 października 009 r. o dyscyplinie wojskowej (Dz. U. z 009 r., 90, poz. 7) wraz z rozporządzeniami Ministra Obrony Narodowej.