This copy is for personal use only - distribution prohibited.

Podobne dokumenty
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR

WP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC. Tomasz Rokicki

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Test do oceny spostrzegania u m³odych pi³karzy

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

PLACE AND ROLE OF PHYSICAL ACTIVITY IN THE LIVES OF THE ELDERLY AND DISABLED PEOPLE. Barbara Bergier

Ocena wytrzymałości anaerobowej zawodników podnoszenia ciężarów. Assessment of the anaerobic endurance of weightlifters

ObciąŜenie treningowe wyraŝa wysiłek wykonywany przez sportowca w

STATYSTYKA OD PODSTAW Z SYSTEMEM SAS. wersja 9.2 i 9.3. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 640 SECTIO D 2005

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

BADANIA WYTRZYMA OŒCI NA ŒCISKANIE PRÓBEK Z TWORZYWA ABS DRUKOWANYCH W TECHNOLOGII FDM

Zastosowanie spektroskopii EPR do badania wolnych rodników generowanych termicznie w drotawerynie

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Alicja Drohomirecka, Katarzyna Kotarska

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

NEW ITEMS 2018 NOWA KOLEKCJA FA SPORTSWEAR also means modern styling, fashionable cuts and functional solutions.

Ocena wytrzymałości anaerobowej zawodników rugby Assessment of the anaerobic endurance of rugby players

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Skuteczny strza³ na bramkê jest najwa niejszym elementem dzia³ania ofensywnego w grze w pi³kê no n¹.

Analiza porównawcza poziomu rozwoju cech motorycznych uczniów klasy sportowej z klasą ogólną w Szkole Podstawowej nr 18 w Toruniu

THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form

Katalog strojów sportowych

Strategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości

Charakterystyka ma³ych przedsiêbiorstw w województwach lubelskim i podkarpackim w 2004 roku

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions

Teoria treningu. Zmiany struktury obci¹ eñ treningowych w 3-letnim cyklu szkolenia m³odych pi³karzy no nych. Andrzej Szwarc

Wstęp C z ę ś ć I Psychologiczne uwarunkowania przeżycia religijnego

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 148 SECTIO D 2005

STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Wstęp Cel pracy

Krzysztof Lipecki *, Bartosz Rutowicz **, Zbigniew Witkowski *** Streszczenie. Abstract

STUDIA I MONOGRAFIE NR 22. Spis treści

OCENA WYBRANYCH CECH JAKOŚCI MROŻONEK ZA POMOCĄ AKWIZYCJI OBRAZU

ROZPRAWY NAUKOWE Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

Co najbardziej podoba³o siê uczestnikom poprzednich specjalistycznych kursów i szkoleñ Integralnego tenisa sto³owego?

Instrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 159 SECTIO D 2004

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE

Wyniki badań: Imię i Nazwisko: Piotr Krakowiak. na podstawie badań wydolnościowych wykonanych dnia w Warszawie.

Wyniki badań: Imię i Nazwisko: Paweł Kownacki. na podstawie badań wydolnościowych wykonanych dnia w Warszawie.

ANALIZA STATYSTYCZNA ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO W GMINACH WIEJSKICH

Redakcja naukowa Stanislawa Borkowska i Anna Jawor- Joniewicz. Anna Rogozinska-Pawelczyk Barbara Sajkiewicz Piotr Chmielarz KSZTALTOWANIE

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 424 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR

PROGRAM KSZTAŁCENIA INSTRUKTORÓW

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 424 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR

w rozumieniu studentów uczelni o profilu medycznym

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz

WYZNACZANIE KOSZTÓW TRANSPORTU Z WYKORZYSTANIEM OCTAVE 3.4.3

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 317 SECTIO D 2005

Profil i struktura osobowoœci, agresji i motywacji sportowej reprezentantek Polski w pi³ce no nej

POSTĘP TECHNOLOGICZNY A STRUKTURA CZASU PRACY, KOSZTY I EFEKTYWNOŚĆ NAKŁADÓW W TRANSPORCIE WARZYW

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny

Mamy doskonałych instruktorów:

Zatoń K., Jaszczak M.: Science in swimming II. AWF, Wrocław 2008:

Wp³yw sekurytyzacji aktywów na kszta³towanie siê wybranych wskaÿników finansowych

Podstawy teorii i technologii treningu sportowego

4. EKSPLOATACJA UKŁADU NAPĘD ZWROTNICOWY ROZJAZD. DEFINICJA SIŁ W UKŁADZIE Siła nastawcza Siła trzymania

PROGRAM KURSU TRENERSKIEGO Z KOSZYKÓWKI LICENCJA C. Część ogólna kursu trenerskiego z koszykówki licencja C

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 318 SECTIO D 2005

Employment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in Company

Związki cech somatycznych z wybranymi zdolnościami motorycznymi chłopców w wieku lat

WYPOSAŻENIE TECHNICZNE WYBRANYCH GOSPODARSTW ROLNYCH KORZYSTAJĄCYCH Z FUNDUSZY UNII EUROPEJSKIEJ

Stopień, imię i nazwisko: podinsp. Ireneusz Bukowiecki

ruchowej. 4 dr R. Firak Rozwój sportów indywidualnych i

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

Struktura rzeczowa treningu sportowego

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2001/2002

Zofia Jacukowicz ANALIZA MINIMALNEGO WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ

Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych jednostek rybackich

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Kultura Fizyczna 2007, nr 7-8. Robert Białecki, Marcin Siewierski, Paweł Słomiński, Radosław Dudkowski Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

Zmiennoœæ funduszy w³asnych a efektywnoœæ banków spó³dzielczych

Fizjologia, biochemia

Pomiary ha³asu w pomieszczeniach biurowych

Zbigniew Bujak Sprawność fizyczna ćwiczących taekwon-do i jej uwarunkowania

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s

Doœwiadczenia zwi¹zane z energetycznym wykorzystaniem biogazu ze sk³adowisk odpadów komunalnych

ANALIZA WPŁYWU GENERACJI WIATROWEJ NA POZIOM REZERWY MOCY W KRAJOWYM SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM

Wyniki badań: Imię i Nazwisko: Piotr Krakowiak. na podstawie badań wydolnościowych wykonanych dnia w Warszawie.

Porównanie obciążeń treningowych w dwuletnim makrocyklu szkoleniowym w biegach krótkich

Kuder A., Perkowski K., Śledziewski D. (red.) Kierunki doskonalenia treningu i walki sportowej. T.5, AWF, Warszawa 2008:

DOI: / /32/37

ISSN ISSN Aesthetics and ethics of pedagogical action Issue 11

Mistrzostwa Europy w piłce nożnej kobiet 2009 wzorce działań ofensywnych

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR

KSZTAŁTOWANIE WYTRZYMAŁOŚCI Z WYKORZYSTANIEM GIER. Kamil Michniewicz LZPN Zielona Góra

Fizjologia, biochemia

Transkrypt:

- - - - - ARTYKU ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE Zaanga owanie Autorów A Przygotowanie projektu badawczego B Zbieranie danych C Analiza statystyczna D Interpretacja danych E Przygotowanie manuskryptu F Opracowanie piœmiennictwa G Pozyskanie funduszy Author s Contribution A Study Design B Data Collection C Statistical Analysis D Data Interpretation E Manuscript Preparation F Literature Search G Funds Collection Word count: 1379 Tables: 4 Figures: 2 References: 12 Zbigniew Bujak (A,B,C,D,E), Jerzy Sadowski (C,D,G), Artur Litwiniuk (A,C,D,E,F), Barbara D³ugo³êcka (D,E,F) Akademia Wychowania Fizycznego, Warszawa, ZWWF, Bia³a Podlaska WYDOLNOŒÆ BEZTLENOWA WYSOKO KWALIFIKOWANYCH ZAWODNIKÓW TAEKWON-DO ANAEROBIC PHYSICAL FITNESS OF TOP-CLASS TAEKWON-DO COMPETITORS S³owa kluczowe: taekwon-do, wydolnoœæ beztlenowa, poziom sportowy Key words: taekwon-do, anaerobic physical fitness, sports level Summary Medycyna Sportowa MEDSPORTPRESS, 2006;1(6); Vol. 22, 23-27 Background. The aim of this study was to determine the anaerobic efficiency of taekwon-do competitors and its correlation with sport results, as well as to elaborate norms and criteria for the assessment of anaerobic parameters. Material and methods. The study material were 4 groups of taekwon- -do competitors: those not achieving good sport results- the Ik group (women, n=25) and the Im group (men, n=50) and the best Polish competitors the IIk group (n=19) and the IIm group (n=37). They were examined by means of the 30-second Wingate test and the analysis of sports results, with use of basic statistics. Results. The best taekwon-do competitors are characterized by higher (from 2 to 49%) parameters of anaerobic physical fitness (except for the maintenance of maximum power among women) High interdependence between maximum power, total work and sports result was noted only among the best female competitors. Conclusions. 1. Significantly higher parameters of anaerobic efficiency were noted in top competitors. 2. The structure of physical fitness depends on gender. 3. Women are characterised by reserve anaerobic potential. 4. Four-degree assessment scale of maximum power, total work, time of reaching and maintaining of maximum power in taekwon-do competitors enables controling of training results. Adres do korespondencji / Address for correspondence Zbigniew Bujak Zak³ad Sportów Walki i PC, Zamiejscowy Wydzia³ Wychowania Fizycznego 21-500 Bia³a Podlaska, ul. Akademicka 2, tel. 083 342 87 47, e-mail: zbigniew.bujak@awf-bp.edu.pl Otrzymano / Received 28.10.2005 r. Zaakceptowano / Accepted 18.01.2006 r. 23

- - - - - Wstêp Tab. 1. Ogólna charakterystyka badanych z podzia³em na grupy Tab. 1. General characteristics of subjects divided into groups 24 Taekwon-do jako narodowy sport walki w Korei, skupia w sobie zarówno cele typowe sztukom samoobrony (m.in. perfekcjonizm techniczny, wiernoœæ zasadom etyczno-moralnym), jak równie sportom walki (d¹ enie do maksymalizacji wyników sportowych, cyklicznoœæ treningu). Wymaga to uwzglêdnienia w procesie szkolenia kompleksowego kszta³towania wszystkich sk³adowych wytrenowania, szczególnie zaœ koordynacji ruchowej i szybkoœci. Doœwiadczenia i wyniki badañ wskazuj¹ [1,2,3], e w walce wrêcz niezbêdne s¹ maksymalne przejawy wszystkich sk³adowych szybkoœci (czas reakcji, czas wykonania ruchu prostego, czêstotliwoœæ ruchu), wystêpuj¹ce w zmiennych i z³o onych sytuacjach. Szijan i Leszczenko [za: 4] twierdz¹, i w sportach walki udzia³ w zawodach wymaga pracy o du ej objêtoœci i wysokiej intensywnoœci, w której bior¹ udzia³ podstawowe grupy miêœniowe. Procesy metaboliczne, w których wytwarzana jest energia niezbêdna do pracy miêœniowej, stanowi¹ podstawê wysokich osi¹gniêæ w czasie zawodów. Ka d¹ dyscyplinê sportu charakteryzuj¹ tzw. funkcje wiod¹ce, które w dominuj¹cym zakresie wyznaczaj¹ poziom osi¹gniêæ. Badania prowadzone w sportach walki wykaza³y, i osi¹gniêcia sportowe w najwiêkszym stopniu zale- ¹ od poziomu rozwoju zdolnoœci beztlenowych zawodnika. Fox [5,6], Mathews i Hermansen [za: 4] wskazuj¹, e beztlenowa produkcja energii w 90% pokrywa wszystkie potrzeby wynikaj¹ce z udzia³u we wspó³zawodnictwie w sportach walki. W celu podniesienia efektywnoœci treningu s¹ prowadzone rózne badania, szczególnie w sportach walki o statusie olimpijskim [7,8,9,10] Specyfika walki sportowej w taekwon-do charakteryzuje siê wzglêdnie krótkimi akcjami, prowadzonymi z maksymaln¹ moc¹ i czêsto polegaj¹cymi na wyprzedzaniu zamiarów przeciwnika. Tego rodzaju wysi³ki opieraj¹ siê na procesach beztlenowej produkcji energii, a do oceny ich poziomu mo e s³u yæ test wydolnoœci anaerobowej. Celem pracy jest okreœlenie poziomu wydolnoœci beztlenowej najlepszych zawodników taekwon-do, poszukiwanie jej wspó³zale noœci z wynikami sportowymi oraz zaproponowanie norm i kryteriów do oceny przygotowania w zakresie anaerobowym. Materia³ i metody Badaniami objêto 44 kobiety i 87 mê czyzn (Tab. 1), których podzielono na podgrupy: nieodnosz¹cych sukcesów sportowych (grupa I k kobiety, n=25; grupa I m mê czyÿni, n=50). Pozostali badani to medaliœci Mistrzostw Polski, Europy i Œwiata juniorów i seniorów grupa II k (n=19) oraz grupa II m (n=37). W badaniach wykorzystano: 30-sekundow¹ wersjê testu Wingate a, rejestruj¹c moc maksymaln¹, pracê ca³kowit¹, czas uzyskania i utrzymania mocy maksymalnej; analizê dokumentacji klubowej oraz Polskiego Zwi¹zku Taekwon-do; analizê wyników sportowych; podstawowe statystyki. Wyniki Charakterystykê wartoœci uzyskanych w poszczególnych grupach badawczych zestawiono w Tabeli 2. Wyniki sugeruj¹, i zarówno kobiety, jak i mê czyÿni osi¹gaj¹cy wysokie sukcesy sportowe s¹ lepiej przygotowani w zakresie wytrzyma- ³oœci beztlenowej, z wyj¹tkiem czasu utrzymania mocy maksymalnej wœród kobiet. Znaczne zró -

- - - - - Tab. 2. Wartoœci wskaÿników testu Wingate Tab. 2. Values of Wingate test parameters Tab. 3. Wielkoœci wspó³czynnika korelacji liniowej wœród badanych (n=131) Tab. 3. The rate of linear correlation factor in subjects (n=131) 25

- - - - - 26 nicowanie wewnêtrzne grup (wskaÿnik zmiennoœci od 27% do 44%) w obrêbie czasu uzyskania i utrzymania mocy maksymalnej wskazuje na rezerwy u niektórych zawodników w obrêbie przygotowania wytrzyma³oœciowo-szybkoœciowego. Co prawda w taekwon-do czas walki wynosi 2x2 minuty, jednak efektywnej walki jest œrednio 40 sekund [11], wiêc zawodnicy, którzy powoli uzyskuj¹ moc maksymaln¹ maj¹c¹ wp³yw na jakoœæ i rodzaj stosowanych dzia³añ techniczno-taktycznych, s¹ w efekcie mniej skuteczni. Ró nice poziomu wskaÿników testu Wingate a okaza³y siê istotne statystycznie (p <= 0,05) pomiêdzy grupami kobiet w mocy maksymalnej, czasie uzyskania i czasie utrzymania mocy maksymalnej, zaœ w grupach mê czyzn w mocy maksymalnej, pracy max i czasie uzyskania mocy maksymalnej. Wartoœci wspó³czynnika korelacji liniowej pomiêdzy zmiennymi (wiek, wysokoœæ i masa cia- ³a, wyniki zawodów) a wskaÿnikami testu Winigate a wœród badanych przedstawia Tab. 3. Wysoka wspó³zale noœæ wyst¹pi³a pomiêdzy moc¹ maksymaln¹, prac¹ ca³kowit¹ a wynikiem sportowym tylko w grupie zawodniczek odnosz¹cych sukcesy sportowe. Widaæ wiêc, e o skutecznoœci w walce decyduj¹ tak e inne elementy wytrenowania, które, obok pod³o a energetycznego wysi³ków, wp³ywaj¹ na mistrzostwo. Na przyk³ad wybór rodzaju techniki w pewnym sensie determinuje koñcowy wynik, gdy kopniêcia z wyskoku s¹ najwy ej punktowane przez sêdziów, a ich wykonanie zale y od poziomu wyszkolenia, przeciwnika i stosowanych rozwi¹zañ taktycznych. Ryc. 1 i 2 prezentuj¹ profile wielocechowe (wyników unormowanych na œrednie zawodników bez sukcesów sportowych) z uwzglêdnieniem p³ci. Analiza krzywych opisuj¹cych wyniki badañ wykazuje zdecydowane ró nice pomiêdzy zawodniczkami a zawodnikami, szczególnie w wartoœciach wykonanej pracy ca³kowitej i czasie utrzymania mocy maksymalnej. Tak wiêc wysoko kwalifikowani zawodnicy dominuj¹ szczególnie w przygotowaniu wytrzyma³oœciowo-szybkoœciowym, co w walce mo e siê przejawiaæ d³u szymi seriami ciosów, bardziej z³o onymi koordynacyjnie i wy ej punktowanymi oraz czêœciej stosowanymi. Jak wykazuj¹ badania dynamiki walki [11], wygrywaj¹cych cechuje wysoka aktywnoœæ przez ca³y czas trwania pojedynku na poziomie 90% mocy maksymalnej, bez jej obni ania pod koniec drugiej rundy. Ryc. 1. Profil wielocechowy wysoko kwalifikowanych zawodniczek taekwon-do (n=44) Fig. 1. Multi-characteristics profile of top competitors (women) (n=44) Ryc. 2. Wielocechowy profil wysoko kwalifikowanych zawodników taekwon-do (n=87) Fig. 2. Multi-characteristics profile of top competitors (men) (n=87)

- - - - - Tab. 4. Propozycja norm do oceny wyników 30-sekundowego testu Winigate a dla trenuj¹cych taekwon-do Tab. 4. Suggestions concerning standards for taekwon-do competitors in 30-second Wingate anaerobic test Uzyskane wyniki badañ umo liwi³y [12] zaproponowanie norm i klasyfikacjê przygotowania zawodników taekwon-do w zakresie wydolnoœci beztlenowej (Tab. 4). Ma to ogromne znaczenie dla praktyki treningowej, pozwalaj¹c diagnozowaæ braki w wyszkoleniu w oparciu o obiektywne dane, poszukiwaæ rezerw oraz optymalizowaæ stosowane rozwi¹zania taktyczne. Wnioski 1. Wysoko kwalifikowani zawodnicy taekwon- -do charakteryzuj¹ siê istotnie statystycznie wy szym od pozosta³ych poziomem przygotowania w zakresie wydolnoœci beztlenowej. 2. Wœród kobiet wystêpuje wysoka wspó³zale - noœæ mocy maksymalnej i pracy ca³kowitej z wynikiem sportowym, zaœ mê czyÿni posiadaj¹ wy sze mo liwoœci w zakresie pracy anaerobowej. 3. Struktura wydolnoœci beztlenowej najlepszych zawodniczek i zawodników taekwon- -do ma ró ny charakter. 4. Wœród wysoko kwalifikowanych zawodniczek nale y podnieœæ poziom miêœniowych zasobów fosfagenu i pojemnoœæ niekwasomlekowych procesów wytwarzania energii. Piœmiennictwo 1. Choi HH. Encyklopedia of taekwon-do 15 volumes. ITF, Canada, 1983. 2. Lee KM. Taekwondo kyorugi trening walki sportowej. Biblioteka trenera. COS, Warszawa, 1998. 3. Sozañski H, Witczak T, Starzyñski T. Podstawy treningu szybkoœci. COS, Warszawa, 1999. 4. Kosmol A, Gabryœ T. Wybrane zagadnienia kontroli procesu treningu w sporcie wyczynowym. Alma Press, Warszawa, 2000. 5. Jastrzêbski Z, Laskowski R. Analiza wybranych wskaÿników wydolnoœci tlenowej i beztlenowej u zapaœników w okresie przygotowawczym. Med. Sport., 2000, 110 (9): 20-23. 6. Jastrzêbski Z. Selected aspects of the assessment of anaerobic capacity by applying the Wingate test. Biology of Sport, 1995, 12 (3): 131-135. 7. Elegañczyk-Kot E, Karolkiewicz J, Nowak A. i wsp. Metaboliczne konsekwencje wysi³ków fizycznych o du ej mocy na przyk³adzie zawodników uprawiaj¹cych kick-boxing. Med. Sportiva, 2003, 7 (3): 157-166. 8. Zatoñ M. Bugajski A.: Koncentracja mleczanu po wysi³kach testowych jako wskaÿnik efektywnoœci treningu. Med. Sport., 2000; 106: 22-25. 9. Wysocki K, Multan A, Laskowski R, Mas³owski J. Zmiany strukturalno-czynnoœciowe serca u sportowców kadry narodowej judo. Med. Sport., 2002, 134 (9): 389-396. 10. Laskowski R, Jastrzebski Z. D³ugoletni trening stosowany w wybranym okresie ontogenezy a zmiany w czynnoœci oddychania u zawodników judo. Med. Sport., 2000, 110 (9): 15-19. 11. Bujak Z. Wybrane aspekty treningu w taekwon-do. ZWWF. Bia³a Podlaska, 2004. 12. Lewicki C, Obodyñska E, Obodyñski M. Wybrane metody statystyczne w naukach o wychowaniu fizycznym i sporcie. Wyd. Fosze, Rzeszów, 1998. 27