PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY CZCHÓW NA ROK 2015 CZCHÓW, LUTY 2015
SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE II. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ III.CELE PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ ORAZ KIERUNKI DZIAŁAŃ IV. ODBIORCY PROGRAMU GRUPY DOCELOWE V. SPOSÓB I METODY PRACY WYKORZYSTYWANE DO REALIZACJI PROGRAMU VI. OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ VII. CZAS TRWANIA PROGRAMU I HARMONOGRAMU REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ VIII. PRZEWIDYWANE REZULTATY IX. REALIZATORZY X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTU XI. SPOSOBY MONITOROWANIA I EWALUACJI PROJEKTU
I. WPROWADZENIE Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 zatwierdzony przez Komisję Europejską przewiduje realizację projektów systemowych, obejmując w ramach Priorytetu VII Promocja integracji społecznej, działania polityki integracji społecznej, których celem jest zapewnienie równego dostępu do zatrudnienia osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym oraz dyskryminowanym na rynku pracy, a także podwyższenie ich statusu zawodowego i społecznego, poprzez przygotowanie ich wejścia lub powrotu na rynek pracy. Beneficjentami projektu, czyli jednostkami realizującymi projekt w Działaniu 7.1. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji w Poddziałaniu 7.1.1 są gminne jednostki organizacyjne Ośrodki Pomocy Społecznej. Program Aktywności Lokalnej dla gminy Czchów jest odpowiedzią na cel, jaki został nakreślony w Strategii Lizbońskiej, dotyczący spójności społecznej i realizujący się w kształtowaniu nowego aktywnego państwa socjalnego. W tym wymiarze konieczne staje się inwestowanie w kapitał ludzki oraz kapitał społeczny, czyli inwestowanie w ludzi i budowanie związków między nimi, ich wzajemne zaufanie i zaangażowanie w sprawy wspólnoty, a więc to co, jest na równi z kapitałem finansowym podstawą rozwoju lokalnego. Poczucie tożsamości, przynależności i zaangażowanie małej Ojczyzny jest podstawą świadomego obywatelstwa. 1 W realizacji Programów Aktywności Lokalnej stosuje się zestaw instrumentów o charakterze aktywizacyjnym, mających doprowadzić do przywrócenia osób wykluczonych na rynek pracy oraz do ich integracji ze społeczeństwem, poprzez przywrócenie im zdolności lub możliwości zatrudnienia, uzyskanie wsparcia dochodowego oraz wyeliminowanie przeszkód napotykanych przez osoby i rodziny w procesie dostępu do praw i usług społecznych, a przez to wspierających ich powrót do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Wyróżnia się instrumenty aktywizacji zawodowej, społecznej, edukacyjnej i zdrowotnej. Zakończenie udziału w Programie Aktywności Lokalnej powinno przyczynić się dla odbiorców tych działań do wzrostu ich kompetencji życiowych i umiejętności zawodowych umożliwiających im powrót do życia społecznego, w tym aktywizację zawodową i powrót na rynek pracy. 1 Strategia Wspierania Rozwoju Społeczeństwa obywatelskiego na lata 2007-2013 Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
II. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Program Aktywności Lokalnej dla gminy Czchów jest odpowiedzią na cel główny. Analiza decyzji, podstaw przyznawania zasiłków mieszkańcom gminy w poprzednich latach, wykazała, że wiodącymi problemami są ubóstwo, bezrobocie, a co za tym idzie bezradność życiowa w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Osoby bezrobotne charakteryzują się często niskimi kwalifikacjami zawodowymi, brakiem umiejętności poruszania się po rynku pracy, długimi okresami bierności zawodowej i przez to brakiem doświadczenia zawodowego. Grupę tę stanowią najczęściej długotrwali świadczeniobiorcy pomocy społecznej. Brak pracy, zła sytuacja finansowa rodzin powoduje zły stan emocjonalny osób, nieprawidłowe relacje pomiędzy członkami rodziny, zanikanie wspólnych więzi, itp. Długotrwałe bezrobocie odnosi nie tylko negatywne skutki ekonomiczne, ale także społeczne. Zdarza się, że sytuacje takie są problemem wielopokoleniowym. Niejednokrotnie trudna sytuacja osobista, liczne problemy przekładają się na brak zaangażowania w lokalne życie społeczne, osoby te nie włączają się w funkcjonowanie sołectw, szkoły czy parafii. W ten sposób kluczowym wyzwaniem jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. Działania na rzecz integracji mogą okazać się skuteczne jedynie w warunkach wspierania i rozwoju kapitału ludzkiego rozumianego jako zasób wiedzy, umiejętności i potencjału tkwiącego w każdym człowieku oraz społeczeństwie jako całości. Z kapitałem ludzkim ściśle związany jest kapitał społeczny oznaczający zasoby umiejętności, informacji, kultury, wiedzy i kreatywności jednostek oraz związki pomiędzy ludźmi i organizacjami. Model ten zakłada określony sposób działania mający na celu aktywizowanie społeczności lokalnych, poprzez budowanie poczucia przynależności do danego miejsca i lokalnej grupy oraz uruchamianie na nowo zbiorowych strategii pomagania ludziom w pomaganiu sobie samym. Pomocą objęte zostaną 4 osoby, w tym ich rodziny oraz najbliższe środowisko. Zakłada się realizowanie działań służących rozwojowi społeczno zawodowemu uczestników, a co za tym idzie podniesienie poziomu i jakości życia. Ważnym elementem w tym zakresie jest wspieranie samoorganizacji społeczności lokalnych oraz budowanie i wzmacnianie świadomości społecznej. Dzięki temu podmioty te są zdolne nie tylko do pracy, ale także do wprowadzania zmian w otoczeniu, kreowania nowych rozwiązań we własnym życiu. Dzięki środkom finansowym, pozyskanym w ramach projektu, będziemy dążyć do zmniejszenia występujących problemów.
III CELE PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Celem głównym Programu Aktywności Lokalnej jest zwiększenie aktywności społecznej i zawodowej osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej na terenie gminy Czchów. Cele szczegółowe 1. Zmniejszenie barier społecznych poprzez podniesienie motywacji do działania i zaufania we własne siły, zwiększenie zdolności komunikacyjnych uczestniczek i uczestników projektu. 2. Zwiększenie aktywności zawodowej poprzez podniesienie kwalifikacji zawodowych oraz nabycie indywidualnych umiejętności aktywnego i umiejętnego poszukiwania pracy. 3. Wzmocnienie potencjału kadrowego OPS uczestniczących w projekcie. Kierunki działań Cele programu realizowane będą poprzez podejmowanie następujących działań: 1. organizowanie poszczególnych form wsparcia dla wszystkich uczestników projektu, 2. promowanie, wspieranie i realizowanie projektów aktywizujących i integrujących społeczność lokalną, 3. promowanie i wspieranie projektów realizowanych w partnerstwie, 4. wspieranie lokalnych inicjatyw, 5. inne wynikające z aktualnych potrzeb i zgodne z celami programu.
IV. ODBIORCY PROGRAMU Program skierowany jest do osób : 1. korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, którzy są zagrożeni wykluczeniem społecznym, 2. zamieszkujących na terenie gminy Czchów, 3. posiadających wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub ponadgimnazjalne, 4. bezrobotnych w tym także długotrwale bezrobotnych lub nieaktywnych zawodowo, 5. w wieku aktywności zawodowej zgodnie z SZOP tj. 15-64 lat, Działaniami w ramach Programu Aktywności Lokalnej są obejmowane w szczególności osoby i środowiska wykluczone społecznie lub zagrożone tym zjawiskiem, niezaradne życiowo. Grupa ta została wyłoniona w drodze rekrutacji. Drugą grupę będzie stanowić otoczenie uczestników projektu, ich rodziny, sąsiedzi. Zaplanowano szeroki i zróżnicowany zakres wsparcia, indywidualny dla każdego z uczestników, dążący tym samym do zapewnienia wszystkich niezbędnych i koniecznych umiejętności służących zniwelowaniu istniejących nierówności i polepszenia sytuacji kobiet i mężczyzn. V. SPOSÓB I METODY PRACY WYKORZYSTYWANE DO REALIZACJI PROGRAMU W ramach programu przewiduje się stosowanie: 1. Instrumentów aktywnej integracji tj. aktywizacja: społeczna, zawodowa, edukacyjna i zdrowotna, 2. Środowiskowej pracy socjalnej, 3. Działania o charakterze środowiskowym ( wyjazd edukacyjny dla Uczestników Projektu oraz ich otoczenia)
VI. OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ W ramach Programu Aktywności Lokalnej przewiduje się zastosowanie następujących działań: 1. środowiskowa praca socjalna działanie będzie realizowane przez pracownika socjalnego lub inną osobę, mające na celu pomoc osobom i rodzinom w środowisku we wzmocnieniu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi. 2. instrumenty aktywnej integracji - działanie to będzie realizowane poprzez zastosowanie zespołu instrumentów aktywizacyjnych. Przewiduje się zastosowanie instrumentów: Instrument aktywizacji społecznej- trening kompetencji społecznych, wsparcie grupowe w zakresie podniesienia kompetencji życiowych i umiejętności społeczno zawodowych. Zakres merytoryczny tego instrumentu wsparcia będzie obejmował: poznawanie siebie, zasobów jakie daje rodzina i otoczenie, ćwiczenia integrujące, przełamywanie barier, nieśmiałości, oporów, nauka umiejętności prezentacji swoich mocnych stron, przedstawienie sposobów rozwiązywania konfliktów. Instrument aktywizacji zawodowej - w ramach tego instrumentu zatrudniony zostanie doradca zawodowy. Podczas zajęć z Uczestnikami Projektu zostanie przeprowadzona rozmowa z każdym z Uczestników nt. predyspozycji zawodowych oraz szans na rynku pracy. Ponadto w ramach tych zajęć każdy nauczy się opracować własne CV, list motywacyjny oraz zostanie przygotowany do rozmowy kwalifikacyjnej. Instrument aktywizacji edukacyjnej skierowanie uczestników projektu na specjalistyczne kursy, szkolenia. W bieżącym roku będzie to kurs Obsługa komputera wraz z obsługą kasy fiskalnej oraz kurs Prawo jazdy kat. B. Poszczególne kursy zostaną zorganizowane i przeprowadzone przez firmy zewnętrzne. Każdy z wyżej wymienionych kursów zostanie zorganizowany w przypadku zgłoszenia się odpowiedniej firmy w trakcie postępowania zapytania ofertowego. Instrument aktywizacji zdrowotnej skierowanie Uczestników na terapię psychologiczną, podczas której poruszane będą zagadnienia związane z bieżącymi problemami i trudnościami zgłaszanymi przez Uczestników. Uczestnikami Programu Aktywności Lokalnej są osoby zamieszkujące na terenie gminy Czchów, posiadające status osoby bezrobotnej w tym długotrwale bezrobotnej bądź nieaktywnej zawodowo, będące w wieku aktywności zawodowej, mające wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub ponadgimnazjalne. Ponadto do udziału w projekcie zostały zakwalifikowane osoby
opiekujące się dziećmi lub innymi osobami zależnymi. Uczestnikami Programu są osoby korzystające z pomocy społecznej, zagrożone zjawiskiem wykluczenia społecznego. Przewiduje się objęcie wsparciem w ramach Programu Aktywności Lokalnej 4 osób oraz ich otoczenia (rodzina, sąsiedzi i pozostali mieszkańcy danej miejscowości). Grupa docelowa projektu została zakwalifikowana do uczestnictwa w programie w drodze rekrutacji przeprowadzonej przez Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie, Kierownika Projektu oraz Pracownika Socjalnego. Poszczególne osoby na etapie rekrutacji wypełniły ankietę, została z nimi przeprowadzona indywidualna rozmowa rekrutacyjna, natomiast po ich zakwalifikowaniu i zatwierdzeniu grupy docelowej złożyły deklarację uczestnictwa w projekcie oraz podpisały niezbędne dokumenty, które zostały zgromadzone w teczce każdego z uczestników. Z zakwalifikowanymi osobami zostały zawarte umowy, które zaakceptował Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie oraz Kierownik Projektu.
VII. CZAS TRAWANIA PROGRAMU I HARMONOGRAM REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ Program będzie realizowany w okresie od stycznia do marca 2015 roku. Planowany harmonogram realizacji poszczególnych form wsparcia w ramach programu przedstawia się następująco: I II Lp. Zadania/ działania Okres realizacji 2015 III Promocja projektu Rekrutacja Uczestników Projektu Prowadzenie środowiskowej pracy socjalnej I II III Instrumenty aktywizacji zawodowej, społecznej, edukacyjnej, zdrowotnej IV IV.1 IV.2 IV.3 Uczestnictwo w kursach i warsztatach Terapia psychologiczna Indywidualne konsultacje z doradcą zawodowym Kurs Obsługa komputera wraz z obsługą kasy fiskalnej IV.4 Kurs Prawo jazdy kat. B IV.5 Trening kompetencji społecznych Ewaluacja programu VIII. PRZEWIDYWANE REZULTATY Rezultaty twarde: 1) Program Aktywności Lokalnej ukończą 4 osoby, co zostanie potwierdzone wydaniem zaświadczenia przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie, 2) Zorganizowane zostanie 8 godzin indywidualnych spotkań z doradcą zawodowym, 3) Zorganizowane zostanie 8 godzin terapii psychologicznej, 4) Zorganizowane zostanie 15 godzin warsztatów kompetencji społecznych, 5) Zorganizowane zostanie 60 godzin kursu Prawo jazdy kat. B, 6) Zorganizowane zostanie 60 godzin kursu Obsługa komputera wraz z obsługą kasy fiskalnej,
Uczestnicy Projektu otrzymają zaświadczenie potwierdzające ukończenie danego kursu. Miękkie rezultaty: 1) w obszarze zdolności motywacyjnych (zwiększenie motywacji, większe zaufanie we własne możliwości, podniesienie poziomu samooceny), 2) w obszarze kluczowych umiejętności pracowniczych (nabycie umiejętności pracy w zespole lub pracy indywidualnej, nabycie umiejętności komunikacyjnych kontakty interpersonalne), 3) w obszarze umiejętności praktycznych (umiejętność wypełniania formularzy, sporządzania dokumentów CV, nabycie umiejętności poruszania się po rynku pracy wzrost wiedzy na temat lokalnego rynku pracy), 4) w obszarze osobistych predyspozycji (poprawa autoprezentacji, poprawa samopoczucia, zwiększenie zaangażowania w wykonywane zadania, nabycie umiejętności radzenia sobie ze stresem, wzrost poczucia odpowiedzialności za wykonywane zadania), 5) odrodzenie się więzi międzyludzkich, nawiązywanie nowych kontaktów/ znajomości, 6) zintegrowanie społeczności lokalnej. IX. REALIZATORZY Realizatorem zadań jest: 1. Gmina Czchów, 2. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Świadczeń Rodzinnych w Czchowie, 3. Media lokalne. X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTU 1. Środki pochodzące z gminy Czchów wkład własny, 2. Środki pochodzące z funduszy Unii Europejskiej dofinansowanie XI. SPOSOBY MONITOROWANIA I EWALUACJI PROJEKTU Monitoring i ewaluacja będą prowadzone na bieżąco poprzez wypełnianie ankiet przed rozpoczęciem i po zakończeniu poszczególnych form wsparcia.