SPIS TREŚCI 1. PODSTAWA OPRACOWANIA.... 3 2. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA.... 3 3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA INWESTYCJI.... 3 4. CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘWZIĘCIA... 5 4.1. Lokalizacja zbiornika biogazu... 5 4.2. Charakterystyka istniejącego stalowego zbiornika biogazu... 6 5. OPRÓŻNIANIE I PŁUKANIE ZBIORNIKA.... 9 5.1. Przygotowanie zbiornika do płukania... 10 5.2. Instalacja z gazem neutralnym... 10 5.3. Proces płukania istniejącego zbiornika azotem... 10 6. METODA L ETAPY ROZBIÓRKI... 11 6.1. Pracownicy i narzędzia... 11 6.2. Etapy rozbiórki... 11 7. ZAGADNIENIA BHP L PPOŻ... 12 8. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA W ODNIESIENIU DO ROZBIÓRKI ISTNIEJĄCEGO ZBIORNIKA STALOWEGO... 15 8.1. ZAKRES PROJEKTOWANYCH ROBÓT Z ZACHOWANIEM ICH KOLEJNOŚCI... 15 8.2. WYKAZ ISTNIEJĄCYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH PODLEGAJĄCYCH ADAPTACJI LUB ROZBIÓRCE... 15 8.3. WYKAZ ELEMENTÓW ZAGOSPODAROWANIA TERENU, KTÓRE MOGĄ STWARZAĆ ZAGROŻENIE BEZPIECZEŃSTWA l ZDROWIA LUDZI... 15 8.4. WYKAZ ZAGROŻEŃ WYSTĘPUJĄCYCH PODCZAS REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH... 15 8.5. INSTRUKTAŻ PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE ROBÓT NIEBEZPIECZNYCH... 15 8.6. ZAPEWNIENIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH l ORGANIZACYJNYCH; ZAPOBIEGAJĄCYCH NIEBEZPIECZEŃSTWOM WYNIKAJĄCYM Z WYKONYWANIA ROBÓT BUDOWLANYCH W STREFACH SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA ZDROWIA LUB W ICH SĄSIEDZTWIE... 16 9. OŚWIADCZENIA I DOKUMENTY ZAWODOWE PROJEKTANTÓW... 17 SPIS RYSUNKÓW 1. Plan orientacyjny terenu oczyszczalni 1: 25 000 2. Plan sytuacyjny obiektów oczyszczalni zagospodarowanie terenu 1: 500 2
1. PODSTAWA OPRACOWANIA. 1.1. Podpisana umowa. 1.2. Projekt Zagospodarowania terenu komunalnej oczyszczalni ścieków w Kraśniku (oprac. przez Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego w Lublinie, 1978r.), 1.3. Koncepcja modernizacji gospodarki osadowej dla komunalnej oczyszczalni ścieków w Kraśniku opracowana przez PAMM Lublin 12.2006 r.. 1.4. Inwentaryzacja na mapie w skali 1:500 wykonanych obiektów z nadziemnym i podziemnym uzbrojeniem. 1.5. Wizja lokalna w terenie. 1.6. Projekt modernizacji i przebudowy komunalnej oczyszczalni ścieków w Kraśniku - Projekt zagospodarowania terenu oczyszczalni - Projekty br. technologicznej - Projekty br. elektrycznej i AKPiA 2. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA. Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany rozbiórki istniejącego zbiornika biogazu - część technologiczna zbiornika biogazu - oczyszczalni ścieków w Kraśniku. W latach 1994-2002 oczyszczalnia ścieków w Kraśniku poddana została gruntownej modernizacji: przebudowano budynek krat, piaskownik, osadniki wstępne i układ hydrauliczny, zlikwidowano komorę wstępnego napowietrzania, zmodernizowano komory oczyszczania ścieków wraz ze zmianą rozwiązań technologicznych, wybudowano nową stację zagęszczania osadu nadmiernego, zmodernizowano kotłownię. Obiektami dotychczas nie unowocześnianymi pozostały jedynie obiekty ciągu gospodarki osadowej: WKF-y wraz z maszynownią i wymiennikownią technologiczną oraz obiekty gospodarki gazem. Niniejsze opracowanie obejmuje rozbiórkę istniejącego stalowego zbiornika biogazu dla późniejszego wykorzystania tego miejsca do posadowienia nowego powłokowego z tworzywa sztucznego zbiornika biogazu. 3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA INWESTYCJI. Oczyszczalnia ścieków dla m. Kraśnika znajduje się w północnej części miasta - w dzielnicy fabrycznej, nad rzeką Wyżnicą, poniżej osiedla domków jednorodzinnych. Oczyszczalnia została zmodernizowana i rozbudowana w latach 1979-1992 oraz zmodernizowana w latach 1994 2002 i aktualnie pracuje następujący ciąg technologiczny unieszkodliwiania ścieków: - kraty schodkowe gęste, - piaskownik podłużny, - pompownia ścieków surowych, 3
- osadniki wstępne podłużne, - komory oczyszczania z osadem czynnym, - osadniki wtórne radialne. Wydzielane w procesie oczyszczania osady: surowe w osadnikach wstępnych oraz nadmierne w komorach biologicznego oczyszczania są przesyłane i unieszkodliwiane w następującym ciągu technologicznym: - pompownia osadu powrotnego - pompownia osadu surowego i zagęszczonego nadmiernego - WKF-z szt. 2 (eksploatowana jedna komora) - budynek maszynowni - otwarte komory fermentacyjne (OKF-y) szt. 2 (eksploatowany jeden zbiornik) - pompownia wód nadosadowych z OKF oraz ciąg gazu pofermentacyjnego z odsiarczalnią, stalowym zbiornikiem biogazu i pochodnią. Urządzania pracują już od ponad 15 lat są mocno wyeksploatowane głównie z powodu agresywnego środowiska i zastosowanych materiałów. Przeprowadzona wizja lokalna wykazała zły stan techniczny pompowni z wymiennikownią i zbiornika gazu z pochodnią, średni stan techniczny stacji odsiarczania i zbiorników WKF-ów, poza wyeksploatowanymi urządzeniami do mieszania osadów i rozbijania kożucha. Oczyszczalnia poza OKF-ami nie posiada innych urządzeń do końcowego unieszkodliwiania osadów, przez co ilość osadów poddanych końcowej przeróbce jest duża. Oczyszczalnia ścieków zaprojektowana została 28 lat temu dla zakładanej (kierunkowo w roku 1990) ilości ścieków, Q dśr = 23 400 m 3 /d, przy średnich stężeniach zanieczyszczeń w ściekach: BZT 5 = 446 go 2 /m 3 Zawiesiny og. = 404 go 2 /m 3 Co dawało ładunki dobowe zanieczyszczeń: Ł dśrbzt5 = 10 330 kgo 2 /d Ł dzaw.og. = 9 340 kg/d RLM = 191 300 Ilość ścieków dopływających na oczyszczalnię w 2005 r. (styczeń-grudzień) wynosiła: Q dśr = 5 062 m 3 /d, przy stężeniach zanieczyszczeń średnio: BZT 5 = 451,0 g O 2 /m 3 zawiesiny og. = 515,6 g/m 3 co dało dopływające ładunki w 2005 r.: Ł dśrbzt5 = 2 283 kg O 2 /d Ł dśrzaw.og. = 2 610 kg/d RLM = 2 283/0,060 = 38 050 Ilości ścieków założone kierunkowo w roku 1978 nigdy nie zostały osiągnięte. Nie znajduje także uzasadnienia założenie znacznego wzrostu ilości ścieków. Z uwagi na znaczne wyeksploatowanie (korozja elementów stalowych) zbiornika biogazu dla zapewnienia właściwych warunków eksploatacji jak również bezpieczeństwa dla pracowników obsługi 4
przewiduje się rozbiórkę eksploatowanego zbiornika dla posadowienia nowego wykonanego z tworzywa sztucznego. Rozbiórka prowadzona będzie w okresie przebudowy modernizacji innych obiektów gospodarki osadowej na terenie oczyszczalni. W tym okresie instalacja biogazu na terenie oczyszczalni będzie opróżniona z biogazu. 4. CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘWZIĘCIA 4.1. Lokalizacja zbiornika biogazu Zbiornik Biogazu zlokalizowany jest na terenie oczyszczalni, centralnie po stronie wschodniej w sąsiedztwie głównej drogi wewnętrznej w odległości ok. 30m od ogrodzenia oczyszczalni. Zbiornik biogazu komora zasuw Ryc. nr 1. Obecne zagospodarowanie terenu lokalizacji zbiornika biogazu. 5
Ryc. nr 2. Docelowe zagospodarowanie terenu lokalizacji zbiornika biogazu. Bezpośrednio przy zbiorniku znajduje się komora zasuw wraz z odwadniaczami zamontowanymi na przewodach doprowadzających i odprowadzających biogaz ze zbiornika. Lokalizację komory zasuw przedstawiono na zdjęciu nr 3 a jej wnętrze na zdjęciu nr 4. Obecne zagospodarowanie w bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika gazu przedstawia ryc. nr 1 (jak widać na zdjęciach nr 1 i 2) droga asfaltowa wokół zbiornika. Najbliżej zbiornika zlokalizowany jest wyłączony z eksploatacji osadnik Imhoffa (20m) oraz eksploatowana pompownia osadu surowego i nadmiernego z komorami czerpalnymi (30m, zdjęcie nr 2). 4.2. Charakterystyka istniejącego stalowego zbiornika biogazu Do gromadzenia wytworzonego w komorze fermentacyjnej WKF biogazu służy typowy stalowy zbiornik z płaszczem wodnym o pojemności 2000 m 3. Jest to zbiornik z basenem stalowym i płaskim dnem, jednoczłonowy z prowadnicami stalowymi, mocowanymi do ścian basenu. Zasadnicze wymiary omawianego zbiornika: basen - średnica 20,0 m, wysokość 7,8 m; dzwon - średnica 19,0 m, wysokość 7,5 m; Ilość prowadnic 10 szt. dla prowadzenia czołowego. Jeden podest okrężny na górnej krawędzi basenu wraz z barierkami. 6
Z podestu przy basenie prowadzi drabina umocowana do konstrukcji stalowej prowadnic, umożliwiająca wejście na kopułę dzwonu w każdym jego położeniu. Zdjęcie. nr 1. Zbiornik Biogazu z widocznym wejściem na kopułę, zegarem poziomu napełnienia zbiornika oraz doprowadzeniem czynnika grzewczego. Konstrukcja zbiornika jest spawana, połączenia elementów konstrukcji prowadzącej, żebrowań dzwonu na montażu częściowo spawane, częściowo skręcane na śruby. Połączenia blach basenu, dzwonu - spawane. Rury wlotu i wylotu gazu wewnątrz basenu, przelew i spust wody z basenu - do odwadniaczy w komorze zasuw wykonane poprzez spawanie oraz połączenia kołnierzowe. Zbiornik gazu wyposażony jest w czujnik poziomu napełnienia (zegar widoczny na zdjęciu nr 1). Pomiar ilości produkowanego gazu określany jest przepływomierzem zainstalowanym w wydzielonym pomieszczeniu maszynowni. Napełnienie zbiornika przedstawia tarcza zegarowa połączona z czujnikiem pływakowym. Dno basenu wykonane jest z blach o grubości 5mm, układanych pasami. W miejscu przyłączenia rur gazowych blacha o grubości 8mm. Dodatkowo dla uzyskania szczelności zbiornika w okresie realizacji modernizacji (1991-1992) na dnie zbiornika wylano płytę betonową zabezpieczając ją farbami smołowymi. Do ogrzewania zbiornika przewidziano system rur obiegowych zasilanych czynnikiem grzewczym z lokalnej kotłowni. Rury obiegowe zamontowane są w części wodnej tacy dzwonu. W chwili obecnej, omawiany zbiornik jest w złym stanie technicznym, głównie z uwagi na działanie zaawansowanej korozji na całej jego powierzchni, nasilającej się wraz z upływem lat. Ze względu na stan techniczny zbiornik wymaga stałego uzupełniania wody. 7
Zdjęcie nr 2. Widok zbiornika i najbliżej zlokalizowanego - eksploatowanego obiektu pompowni osadów. Zdjęcie nr 3. Komora zasuw przy zbiorniku gazu, przykrycie komory i włazy wykonane ze zwykłej blachy. 8
Zdjęcie nr 4. Wnętrze komory zasuw przy zbiorniku gazu z widocznymi odwadniaczami oraz w głębi przewodem doprowadzającym wodę do części wodnej celem jej uzupełniania. 5. OPRÓŻNIANIE I PŁUKANIE ZBIORNIKA. Dla zapewnienia bezpieczeństwa w czasie rozbiórki, istniejący zbiornik biogazu będzie przepłukany gazem obojętnym tj. ciekłym azotem. Poniżej opisano procedurę opróżniania oraz płukania zbiornika tak, aby można było przystąpić do demontażu istniejącego zbiornika biogazu. Płukanie zbiornika biogazu gazem obojętnym powinno być prowadzone przez firmę posiadającą doświadczenie w zakresie płukania zbiorników biogazu. Na istniejącą instalację magazynowania biogazu składają się stalowy mokry zbiornik biogazu wraz z króćcami doprowadzającymi biogaz do/ze zbiornika oraz armaturą odcinającą. Schematycznie przedstawiono instalację na poniższym rysunku. 9
ODPOWIETRZENIE ZR 3 ZR 4 ZR 1 ZR 2 GAZ DO ZBIORNIKA GAZ ZE ZBIORNIKA Ryc. nr 3. Schemat technologiczny zbiornika 5.1. Przygotowanie zbiornika do płukania Przed przystąpieniem do płukania zbiornika gazem neutralnym należy zbiornik przygotować do tej czynności. Należy zatem dla wykonawcy prac związanych z płukaniem oraz demontażem zbiornika przygotować front robót, czyli: - opróżnić zbiornik do pojemności minimalnej np. poprzez spalenie biogazu w kotłowni lub pochodni, - sprawdzić szczelności zasuw (ZR1 oraz ZR2), zamknąć je oraz odciąć od czynnej instalacji zaślepkami. Najkorzystniej prace przygotowawcze i rozbiórkowe prowadzić w okresie przebudowy obiektów WKFz, odsiarczalni biogazu i pochodni biogazu z uwagi na wyłączenie z eksploatacji całej instalacji biogazu, - potwierdzić czy jest drożny pracuje zawór odpowietrzający na czaszy dzwonu zbiornika (ZR3), - sprawdzić poprawności działania zaworu rewizyjnego na dopływie (ZR4), 5.2. Instalacja z gazem neutralnym Na miejsce płukania istniejącego zbiornika zostanie dostarczona instalacja z gazem neutralnym (ciekłym azotem) wraz z panelem gazowym dla regulacji ciśnienia oraz przepływu azotu. Instalacja wraz z panelem są urządzeniami wolnostojącymi. Instalacja azotu będzie poprzez panel gazowy oraz wąż elastyczny połączona z istniejącym zbiornikiem biogazu. 5.3. Proces płukania istniejącego zbiornika azotem Poniższe czynności przestawiają procedurę płukania istniejącego zbiornika gazem neutralnym (ciekłym azotem): 10
- upewnić się, że zbiornik jest w pozycji określającej jego minimalną pojemność, - określić jaka jest ustalona minimalna pojemność zbiornika, - wyliczyć niezbędną ilości azotu dla przepłukania zbiornika: V min zbiornika 6 = V_azotu - upewnić się, iż zasuwy (ZR1 oraz ZR2) są zamknięte, szczelne a króćce zaślepione, - upewnić się, iż zawory (ZR3 oraz ZR4) są drożne, - otworzyć zawór odpowietrzający na czaszy dzwonu zbiornika (ZR3), - założyć wąż elastyczny (średnica wewnętrzna 32 mm, ok. 8 mb długości) na króciec rewizyjny (ZR4), - podłączyć panel gazowy (z reduktorem) do instalacji z ciekłym azotem oraz do węża elastycznego, - otworzyć zawór rewizyjny (ZR4), - otworzyć przepływ azotu gazowego na zbiorniku (instalacji z azotem) oraz panelu i w razie potrzeby wyregulować parametry ciśnienia i przepływu, - okresowo sprawdzać działanie urządzeń, ponieważ operacja płukania trwa na ogół co najmniej 24 godziny, - jeżeli nastąpi całkowite zamrożenie węża łączącego panel ze zbiornikiem i szron pojawi się już na króćcu wlotowym do panelu należy zmniejszyć przepływ azotu, - płukanie można prowadzić nawet do całkowitego opróżnienia zbiornika z azotem i zaniku przepływu gazu obojętnego. 6. METODA l ETAPY ROZBIÓRKI 6.1. Pracownicy i narzędzia Firma realizująca rozbiórkę zbiornika stalowego biogazu ma przeprowadzać rozbiórkę zbiornika przy pomocy doświadczonych pracowników posiadających odpowiednie kwalifikacje i przeszkolenia (w szczególności BHP), wyposażonych w ubrania ochronne oraz narzędzia takie jak: palniki gazowe (acetylen, propan-butan), piły kątowe, klucze i inne. Do usuwania urobku, złomu przeznaczony zostanie żuraw wraz z osprzętem. Złom będzie składowany w kontenerach stalowych i następnie na bieżąco wywożony z miejsca samochodem wyposażonym w system hakowy. Dopuszcza się czasowe składowanie elementów z rozbiórki zbiornika na wydzielonym i wygrodzonym terenie oczyszczalni 6.2. Etapy rozbiórki Po przepłukaniu zbiornika azotem a następnie po dokładnym przepłukaniu zbiornika powietrzem (dla możliwości cięcia stali), jego osuszeniu i przewietrzeniu, w l etapie demontażu nastąpi rozbiórka 11
części powierzchownych w postaci płaszcza zewnętrznego z blachy trapezowej (ocieplenia, pomostów okrężnych i klatki schodowej. W drugim etapie planowane są prace polegające na cięciu górnej pokrywy zbiornika. Złom uzyskiwany z rozbiórki będzie wrzucany do środka zbiornika. W trzecim etapie nastąpi demontaż ścian bocznych do wysokości ok. 1/3 zbiornika. Planowane jest w tym etapie opróżnienie urobku składowanego złomu przy pomocy żurawia do kontenerów. Ostatni etap przewiduje cięcie dolnej części zbiornika z bezpośrednim załadunkiem złomu do kontenera oraz końcowe prace porządkowe. 7. ZAGADNIENIA BHP l PPOŻ Należy bezwzględnie: Monitorować na bieżąco stężenie wybuchowe biogazu (poniżej DGW). Sporządzić harmonogram prac i protokół wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych. Wyznaczyć osobę odpowiedzialną do nadzoru nad pracami rozbiórkowymi ze strony wykonawcy i eksploatatora oczyszczalni. Dokonać oceny ryzyka zawodowego i zapoznać z nim osoby wykonujące prace. Pracownicy zatrudnieni przy demontażu zbiornika stalowego biogazu mają być przeszkoleni pod względem przepisów BHP i PPOŻ przed rozpoczęciem robót rozbiórkowych. Przy prac rozbiórkowych należy w trosce o ochronę zdrowia pracowników oraz osób trzecich przestrzegać wszystkich obowiązujących zasad bhp zawartych w przepisach i normach miedzy innymi: - Rozporządzenie Min. Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz.401) - Rozporządzenie Min. Pracy Polityki Socjalnej z dnia 26 sierpnia 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy Tekst jednolity (Dz.U. z 2003r. Nr 169, poz. 1650), - Rozporządzenie MPiPS z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych zasad bhp (Dz.U. Nr 129, poz. 844) i załączniku do Rozporządzenia Pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne - Rozporządzeniu MGPiB w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych (Dz.U. Nr96, poz. 437), - Rozporządzeniu MGPiB w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczalniach ścieków (Dz.U. Nr 96, poz. 438). Szczególną uwagę należy zwrócić na zagrożenia bezpieczeństwa zdrowia i życia wynikające z prowadzenia robót rozbiórkowych na terenie eksploatowanej oczyszczalni: - właściwy za i rozładunek ciężkich materiałów, - składowanie materiałów zgodnie z instrukcjami producentów i przepisami bhp w miejscach, do których będzie ograniczony dostęp osób niezatrudnionych, 12
- zagrożenia przy transporcie wewnętrznym ciężkich materiałów prefabrykowanych z miejsca rozbiórki do miejsca czasowego składowania (m in. Konieczne jest wyznaczenie strefy ruchu poza strefą niebezpieczną, przestrzeganie zasad bezpieczeństwa przy transporcie), - zagrożenia przy pracach prowadzonych na istniejącym obiekcie, przy jednoczesnym braku możliwości wyeliminowania obecności osób trzecich tj. pracowników oczyszczalni, - stworzenie konieczności właściwego przygotowania placu budowy m in. Przez wygrodzenie terenu prac, ustawienie tablic ostrzegawczych oraz oświetlenie barierek zabezpieczających teren, - zagrożenie przy prowadzeniu prac w studniach i komorach zasuw. Kierownik budowy zgodnie z art.21 a ust. 1 i 2 ustawy Prawa Budowlane, jest obowiązują przed rozpoczęciem robót sporządzić plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowie. OPRACOWAŁ: mgr inż. Zygmunt Lisowski 13
INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003r. DO PROJEKTU BUDOWLANEGO ROZBIÓRKI ZBIORNIKA BIOGAZU NA OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W KRAŚNIKU Inwestor: Kraśnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. 23-210 Kraśnik, ul. Graniczna 3A Opracował: mgr inż. Zygmunt Lisowski upr. bud. nr LUB.0181/POOS/11 14
8. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA i OCHRONY ZDROWIA W ODNIESIENIU DO ROZBIÓRKI ISTNIEJĄCEGO ZBIORNIKA STALOWEGO 8.1. ZAKRES PROJEKTOWANYCH ROBÓT Z ZACHOWANIEM ICH KOLEJNOŚCI opróżnienie zbiornika z biogazu, przepłukanie zbiornika biogazu azotem, przepłukanie zbiornika biogazu powietrzem, spuszczenie wody, rozbiórka płaszcza zewnętrznego, pomostów okrężnych zbiornika biogazu, rozbiórka górnej pokrywy zbiornika biogazu, rozbiórka ścian bocznych do wysokości ok. 1/3 i klatki schodowej zbiornika biogazu, rozbiórka dolnej części zbiornika biogazu, prace porządkowe. 8.2. WYKAZ ISTNIEJĄCYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH PODLEGAJĄCYCH ADAPTACJI LUB ROZBIÓRCE obiekty podlegające adaptacji: brak, obiekty podlegające rozbiórce: istniejący zbiornik stalowy biogazu. 8.3. WYKAZ ELEMENTÓW ZAGOSPODAROWANIA TERENU, KTÓRE MOGĄ STWARZAĆ ZAGROŻENIE BEZPIECZEŃSTWA l ZDROWIA LUDZI Brak takich elementów 8.4. WYKAZ ZAGROŻEŃ WYSTĘPUJĄCYCH PODCZAS REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH upadek osób z wysokości (podczas prac rozbiórkowych), środki transportu poziomego w ruchu (uderzenia o przejeżdżające samochody), transport pionowy materiałów i elementów (uderzenia lub przygniecenia przez przemieszczane elementy i materiały podczas prac rozbiórkowych), porażenia prądem elektrycznym (przy cięciu elementów zbiornika stalowego biogazu), potknięcie się, poślizgnięcie, upadek na płaszczyźnie, prace w warunkach nadmiernego obciążenia psychicznego - praca na wysokościach. 8.5. INSTRUKTAŻ PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE ROBÓT NIEBEZPIECZNYCH Roboty niebezpieczne (gazoniebezpieczne) występują podczas płukania zbiornika azotem. Przeprowadzenie instruktażu pracowników wchodzi w zakres zadań firmy, realizującego własnymi siłami w/w prace. Roboty będą wykonywane z uwzględnieniem środków ochrony indywidualnej oraz pod specjalistycznym nadzorem. Nadzór zapewnia firma realizująca w/w zadanie. 15
8.6. ZAPEWNIENIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH l ORGANIZACYJNYCH; ZAPOBIEGAJĄCYCH NIEBEZPIECZEŃSTWOM WYNIKAJĄCYM Z WYKONYWANIA ROBÓT BUDOWLANYCH W STREFACH SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA ZDROWIA LUB W ICH SĄSIEDZTWIE Robotą budowlaną stwarzająca szczególne zagrożenia zdrowia jest płukanie zbiornika azotem. Zbiornik musi być odcięty od instalacji zasuwami i zaślepkami. Robota ta podlega definicji roboty gazoniebezpiecznej, którą przeprowadza się według procedury bezpieczeństwa wg Rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z 31. 08.1993 (Dz.U. nr 83, poz. 392 ) w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach produkcji, przesyłania i rozprowadzania gazu (paliw gazowych) oraz prowadzących roboty budowlano - montażowe sieci gazowych. Z tego względu zaleca się powierzyć niniejsze prace firmie realizującej roboty budowlano - montażowe na sieciach gazu miejskiego. Wykonawca działając w ramach w/w procedury zapewnia środki techniczne i organizacyjne adekwatnie do charakteru roboty. OPRACOWAŁ mgr inż. Zygmunt Lisowski 16
9. OŚWIADCZENIA I DOKUMENTY ZAWODOWE PROJEKTANTÓW 17