IX KONKURS WIEDZY OBYWATELSKIEJ I EKONOMICZNEJ STOPIEŃ PONADSZKOLNY, ARKUSZ ZADAŃ PRÓBNYCH Więcej próbnych zadań, infokarty z opracowaniem wybranych problemów, porady dotyczące pisania projektu oraz rady od innych uczestników KWOiE i trenerów MKOl znajdziesz na www.facebook.com/ceo.mkol. Konstytucja: zadania 1-11 Zadanie 1. (0-1) Obecna konstytucja Stanów Zjednoczonych została podpisana w A. 1787 roku B. 1789 roku C. 1791 roku D. 1878 roku Zadanie 2. (0-1) Realizacją konstytucyjnego obowiązku pełnoletniego obywatela RP nie jest A. kupowanie gier komputerowych tylko u sprzedawców wydających paragon lub inny rachunek B. wyrzucanie śmieci tylko w miejscach do tego przeznaczonych C. udział w inscenizacji obrony terytorium państwa przed obcą agresją D. pomoc ofierze wypadku drogowego Zadanie 3. (0-1) Wskaż, co różni pierwszą i drugą turę wyborów prezydenckich w Polsce. A. obecność zapisu w Konstytucji RP: w Konstytucji znajduje się zapis tylko o pierwszej turze B. obowiązek przeprowadzenia C. wiek uzyskania czynnego prawa wyborczego D. długość ciszy wyborczej Zadanie 4. (0-1) Zgodnie z Konstytucją RP na Prezesa Rady Ministrów zostaje desygnowany lider partii, która jest najliczniej reprezentowana w Sejmie. Zadanie 5. (0-1) Gdy nie uda się powołać Rady Ministrów za pierwszym razem, wtedy A. Prezydent rozwiązuje parlament B. Prezesa Rady Ministrów wybiera Marszałek Sejmu, a powołuje go Sejm C. Prezesa Rady Ministrów wybiera Prezydent, a wotum zaufania udziela mu Sejm D. Prezesa Rady Ministrów wybiera Sejm, a powołuje go Prezydent Zadanie 6. (0-1) W Polsce organy władzy publicznej powinny działać A. zgodnie z wolą Prezydenta B. zgodnie z wolą większości obywateli C. na podstawie i w granicach prawa D. na podstawie uchwalonego przez Sejm wotum zaufania Zadanie 7. (0-1) Konstytucyjnym organem kontroli państwa i ochrony prawa w Polsce nie jest A. Trybunał Konstytucyjny C. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji B. Rzecznik Praw Obywatelskich D. Najwyższa Izba Kontroli Strona 1 z 6
Zadanie 8. (0-1) Niezawisłość sędziów nie oznacza A. bezstronności wobec uczestników postępowania B. niezależności wobec organów pozasądowych C. samodzielności sędziego wobec władz oraz innych organów sądowych D. zakazu aresztowania bez zgody prezesa sądu Zadanie 9. (0-1) W przypadku nieprzyjęcia przez Sejm ustawy budżetowej w wyznaczonym przez Konstytucję terminie zostaje on rozwiązany. Zadanie 10. (0-1) VIII kadencja Senatu rozpoczęła się A. 9 października 2011 r., tj. w dniu wyborów B. 11 października 2011 r., tj. w dniu ogłoszenia przez Państwową Komisję Wyborczą oficjalnych wyników wyborów C. 8 listopada 2011 r., tj. w dniu pierwszego posiedzenia Sejmu VIII kadencji D. 14 grudnia 2011 r., tj. w dniu stwierdzenia przez Sąd Najwyższy ważności wyborów Zadanie 11. (0-1) Wskaż osoby, które posiadają obecnie uprawnienie do przewodniczenia Zgromadzeniu Narodowemu. a b c d Źródło: Sejm RP, Senat RP, www.sejm.gov.pl, www.senat.gov.pl z dn. 06.01.2012. A. a, b B. b, d C. a, b, d D. a, c, d Równouprawnienie kobiet i mężczyzn: zadania 12-15 Zadanie 12. (0-1) Pierwszym państwem spośród wymienionych, które przyznało kobietom prawa wyborcze była/były A. Finlandia B. Nowa Zelandia C. Stany Zjednoczone D. Szwajcaria Zadanie 13. (0-1) W Polsce kobiety uzyskały prawa wyborcze w roku A. 1768 B. 1810 C. 1919 D. 1945 Zadanie 14. (0-1) Laureatką pokojowej nagrody Nobla w 2011 r. nie była A. Ellen Johnson Sirleaf, prezydent Liberii C. Razan Zaitouneh, prawniczka z Syrii B. Leymah Gbowee, aktywistka z Liberii D. Tawakkul Karman, dziennikarka z Jemenu Zadanie 15. (0-1) Prezesem Rady Ministrów w III RP nigdy nie była kobieta. Strona 2 z 6
Organizacje międzynarodowe: zadania 16-20 Zadanie 16. (0-1) Uszereguj organizacje międzynarodowe, których Polska jest członkiem, zgodnie z kolejnością ich powstawania (zaczynając od tej, która powstała najdawniej). a) Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie b) Rada Europy c) Unia Europejska d) Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu A. b, c, a B. d, b, c C. a, b, d, c D. b, d, c, a Zadanie 17. (0-1) Traktat z Maastricht obowiązuje w Polsce od momentu A. zakończenia negocjacji dotyczących jego treści. C. podpisania przez Polskę Traktatu akcesyjnego. B. jego podpisania. D. wejścia Polski do Unii Europejskiej. Zadanie 18. (0-1) Dlaczego w połowie kadencji Parlamentu Europejskiego Martin Schulz zmienił Jerzego Buzka na stanowisku przewodniczącego? A. Ponieważ dwie największe frakcje porozumiały się w sprawie podziału stanowisk w PE. B. Ponieważ państwa członkowskie porozumiały się w sprawie podziału ważnych stanowisk unijnych. C. Ponieważ Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej określa długość kadencji przewodniczącego Parlamentu Europejskiego na 2,5 roku. D. Ponieważ w zamian za poparcie pakietu klimatycznego, socjaliści zażądali ważnego stanowiska w PE. Zadanie 19. (0-1) Wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane do przyjęcia euro, choć traktaty nie określają terminu przyjęcia wspólnej waluty. Zadanie 20. (0-1) Europejski Trybunał Praw Człowieka działa w ramach prawnych A. Unii Europejskiej B. Rady Europejskiej C. Rady Europy D. Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie Zadanie 21. (0-1) Rolę, jaką w Unii Europejskiej pełni Rada UE, w Polsce odgrywa A. rada gabinetowa B. rada ministrów C. Sejm D. Prezydent Ekonomia: zadania 22-26 Zadanie 22. (0-1) Do ceny netto oleju napędowego dolicza się podatki: VAT, akcyzę i opłatę paliwową. Podatek VAT jest naliczany od ceny uwzględniającej inne podatki. Ile będzie kosztował litr oleju napędowego na stacji benzynowej, jeśli jego cena netto wynosi 3,55 zł. Podatek VAT akcyza opłata paliwowa Wysokość podatku 23% 1200 zł za 1000 litrów 25 gr/l A. 5,23 zł B. 5,82 zł C. 6,15 zł Strona 3 z 6
Zadanie 23. (0-1) Centralnym bankiem państwa w Polsce jest A. Narodowy Bank Polski B. Polska Kasa Oszczędnościowa C. Bank Gospodarstwa Krajowego D. Centralny Bank Polski Zadanie 24. (0-1) Tzw. reguła wydatkowa (zaproponowana przez Jacka Rostowskiego) polega na A. zakazie zwiększania kwoty wydatków finansowanych z budżetu państwa o więcej niż 1 punkt procentowy ponad stopę wzrostu PKB B. zakazie zwiększania kwoty wydatków finansowanych z budżetu państwa o więcej niż 1 punkt procentowy ponad stopę inflacji C. zakazie zwiększania kwoty wydatków sektora finansów publicznych o więcej niż 1 punkt procentowy ponad relację deficytu sektora finansów publicznych do PKB D. zakazie zwiększania kwoty wydatków sektora finansów publicznych w stosunku do roku poprzedniego Zadanie 25. (0-1) W przypadku wzrostu ceny normalnego dobra (przy innych czynnikach bez zmian) wielkość popytu na to dobro A. wzrośnie B. nie zmieni się C. spadnie Zadanie 26. (0-1) Połącz państwa z walutami, które w nich obowiązują. Państwo Waluta Grecja a 1 drachma Rumunia b 2 euro Słowacja c 3 euro południowoeuropejskie (tzw. śródziemnomorskie) Słowenia d 4 korona słowacka Watykan e 5 lej A. a-2, b-2, c-2, d-2, e-2 B. a-3, b-1, c-4, d-2, e-5 C. a-2, b-5, c-4, d-, e-1 D. a-2, b-5, c-2, d-2, e-2 Samorząd: zadania 27-29 Zadanie 27. (0-1) Zadaniem zleconym gminie nie jest A. zapobieganie narkomanii B. prowadzenie szkół podstawowych, finansowane z subwencji oświatowej C. wydawanie dowodów osobistych D. sporządzanie spisu osób uprawnionych do głosowania zamieszkałych na terenie gminy Zadanie 28. (0-1) Marszałek województwa jest wybierany A. w wyborach powszechnych B. w wyborach proporcjonalnych Zadanie 29. (0-1) Skrót NSZZ oznacza A. Niezależny Samodzielny Związek Zawodowy B. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy C. w wyborach równych D. bezwzględną większością głosów C. Niepodległy Samodzielny Związek Zawodowy D. Niezawisły Samorządny Związek Zawodowy Strona 4 z 6
Zadania ogólne Zadanie 30. (0-1) Wskaż monarchie pośród wymienionych państw europejskich. a) Norwegia b) Czarnogóra c) Portugalia d) Turcja e) Maroko A. a B. d, e C. a, e D. b, c, d Zadanie 31. (0-1) W wyborach do Senatu RP w 2011 r. liczba oddanych ważnych głosów była wydanych kart do głosowania. A. mniejsza od liczby B. równa liczbie C. większa od liczby Zadanie 32. (0-1) Co jest głównym czynnikiem klasyfikującym grupę jako wspólnotę? A. wielkość grupy jeżeli grupa jest duża, wówczas mówimy, że jest wspólnotą B. wspólne cechy członków grupy jeżeli członków grupy łączą takie same cechy (np. są lekarzami), wówczas mówimy, że jest to wspólnota C. więzi społeczne łączące członków grupy jeżeli wszyscy członkowie połączeni są więziami społecznymi, wówczas mówimy, że jest to wspólnota D. status prawny grupy jeżeli grupa jest sformalizowana, wówczas mówimy, że jest to wspólnota Zadanie 33. (0-1) Prezydentem Stanów Zjednoczonych, za którego kadencji rozpoczęła się wojna w Iraku jest A. Barack Obama B. George W. Bush C. John McCain D. William Clinton Zadanie 34. (0-1) Fundamentalistyczna organizacja założona przez Ahmeda Jassina, mająca na celu przywrócenie niepodległego państwa palestyńskiego, która w 2006 r. wygrała wybory w Autonomii Palestyńskiej to A. Hamas B. Hezbollah C. Al-Kaida D. Bractwo Muzułmańskie Materiał do zadań 35-40 Dwie interpelacje dziennie [ ] "Rz" podsumowała aktywność posłów nowej kadencji pod koniec trzeciego miesiąca ich pracy. W tym czasie posłowie odbyli sześć posiedzeń plenarnych (trwały 16 dni), podczas których głosowali 113 razy. Oprócz prac w komisjach nad konkretnymi ustawami posłowie piszą m.in. interpelacje, zapytania i wygłaszają oświadczenia. Reagują w ten sposób na bieżące problemy, wydarzenia i na sprawy zwykłych ludzi. Najwięcej interpelacji aż 114 napisała do tej pory Anna Sobecka z PiS. Za nią znajdują się: Kazimierz Moskal z PiS 54, i John Abraham Godson z PO 50. Posłanka Sobecka składała do tej pory interpelacje m.in. w sprawie usunięcia pomnika katyńskiego z warszawskiej Starówki, spadku liczby urodzeń w Polsce czy wzrostu bezrobocia z powodu podniesienia składki rentowej. Pisze czasem nawet dwie interpelacje dziennie. Reaguję w ten sposób zarówno na problemy, o których mówią mi wyborcy, jak i na zjawiska, które sama zauważam tłumaczy. Czy interpelacje pisane do członków rządu przez posłów opozycji mają jakąś moc? Wiele spraw udało mi się załatwić mówi Sobecka. Ostatnio dzięki interpelacji mój projekt ustawy, który napisałam jeszcze w poprzedniej kadencji, a który dotyczy zwrotu VAT od ubranek dziecięcych, trafił w końcu pod obrady mówi. [ ] Doktor Jarosław Flis, socjolog z UJ, zwraca uwagę, że statystyki dotyczące tego typu interwencyjnej działalności posłów nie oddają całokształtu pracy wszystkich parlamentarzystów. Możemy ich podzielić na dwie grupy, które można porównać do zakonów. Dominikanie, czyli kaznodzieje, to ci, którzy przypominają ludziom o Bogu. A franciszkanie, czyli zakon modlitewny przypomina Bogu o ludziach. Posłowie składający interwencje należą właśnie raczej do tej drugiej kategorii przypominają władzy o wyborcach. I jedni, i drudzy są w Sejmie potrzebni mówi. Katarzyna Borowska, Dwie interpelacje dziennie, Rzeczpospolita, źródło: http://www.rp.pl/artykul/16,795539-dwie-interpelacje-dziennie.html z dn. 21.01.2012. Strona 5 z 6
Zadanie 35. (0-1) Pisanie interpelacji jest przejawem funkcji Sejmu. A. kontrolnej B. kreacyjnej C. prawodawczej D. ustrojodawczej Zadanie 36. (0-1) Wśród trojga posłów najczęściej piszących interpelacje większość stanowią posłowie opozycji. Zadanie 37. (0-1) Według nomenklatury przyjętej przez dr. Jarosława Flisa, poseł Moskal zalicza się do grupy A. dominikanów B. franciszkanów C. kaznodziejów Zadanie 38. (0-1) Pisanie interpelacji prawnie wymusza wprowadzenie pod obrady Sejmu przygotowanego przez posła projektu ustawy. Zadanie 39. (0-1) Zgodnie z tekstem, posłanka Sobecka od początku kadencji Sejmu do 21.01.2012 roku napisała więcej interpelacji niż odbyło się w tym czasie głosowań w Sejmie. Zadanie 40. (0-1) Przywołane w tekście interpelacje posłanki Sołeckiej dotyczyły jednego tematu. Strona 6 z 6