Zagadnienia do egzaminu państwowego dla kandydatów na pilotów wycieczek 2010 Przedmiot Zakres tematyczny przedmiotu Tematy obowiązkowe Przemysł turystyczny w Polsce i na świecie Obsługa Ruchu Turystycznego Podstawowe definicje i określenia wg WTO Biura i organizacje turystyczne Rodzaje turystyki i form wypoczynku Samorząd Gospodarczy w rozwoju turystyki Polityka państwa w zakresie rozwoju turystyki Zasady zrównowaŝonego rozwoju turystyki Zasady powstawania produktu turystycznego Rodzaje umów z partnerami Zasady odprawy grup przyjazdowych Sieci hotelowe i gastronomiczne Rodzaje i specyfika transportu turystycznego Definicje: turystyka i podróŝny działalność programowa i organizacyjna WTO światowy Kodeks Etyki w turystyce rankingi państw turystycznych wg WTO grupy usług wg Światowej Organizacji Handlu charakterystyka podmiotów funkcjonujących na rynku oraz relacje między nimi biura podróŝy na rynku usług turystycznych organizacje turystyczne niekomercyjne stowarzyszenia turystyczne klasyfikacja rodzajów i form działalność organizacji samorządu gospodarczego w turystyce strategie rozwoju krajowego produktu turystycznego Strategia rozwoju turystyki w latach 2001-2006 systemy towarzyszące, w tym informacja turystyczna. załoŝenia zrównowaŝonego rozwoju turystyki na świecie zgodnie z załoŝeniami WTO procesy zwrotne wpływu środowiska na produkt turystyczny definicja produktu turystycznego i pakietu usług motywacje będące źródłem kreowania produktu i ich wpływ na rodzaje turystyki kanały dystrybucji produktu turystycznego (bezpośredni i pośredni) tworzenie produktu turystycznego: programowanie, kalkulowanie, zamawianie świadczeń rodzaje umów zawieranych z kontrahentami (w tym : allotment, charter, franchizing) sposoby egzekwowania/ rekompensata za wadliwie wykonaną usługę specyfika grup przyjazdowych dokumentacja grup przyjazdowych techniki realizacji (program, współpraca z przewodnikami) specyfika obsługi wycieczek tranzytowych specyfika obsługi grup narodowościowych (niemieckie, francuskie, Ŝydowskie, polonijne, amerykańskie i inne) specyfika obsługi grup specjalistycznych (grupy biznesowe, kongresowe, myśliwskie, targowe i inne) specyfika grup pobytowych i rola pilota-rezydenta zasady rozliczania klasyfikacja / sieci, łańcuchy, umowy franchisingowe, hotele niezaleŝne/ kategoryzacja i standaryzacja zasady współpracy pilota z hotelami i gastronomią zasady rozliczania transport autokarowy (przepisy AETR, ustawa o prawie drogowym, ustawa o czasie pracy kierowców, rola Inspekcji Transportu Drogowego, przekroczenia granic, opłaty, dokumenty autokaru, tachograf i tachogram) lotniczego (przewoźnicy, rodzaje lotów, taryfy lotnicze, bilety, statusy rezerwacyjne itd.) promowego (przewoźnicy, rodzaje przepraw i jej etapy, rodzaje biletów, kabiny, współpraca pilota z obsługą itd.) kolejowego (przewoźnicy, rodzaje połączeń, charakterystyka taboru, rozdział miejsc, rodzaje biletów i ich anulacja, współpraca pilota z obsługą)
Grupy specjalistyczne Zasady odprawy grup wyjazdowych Przyjmowanie i załatwianie reklamacji klientów MoŜliwości zmiany programu imprez turystycznych Ocena jakości usług turystycznych specyfika grup specjalistycznych niestandardowe grupy turystyczne turystyka dzieci i młodzieŝy w tym przepisy dotyczące wypoczynku dzieci i młodzieŝy turystyka osób niepełnosprawnych turystyka kwalifikowana (rowerowa, kajakowa, górska, konna, narciarskie, tramping i treking, i inne) turystyka zakładowa i pielgrzymkowa dokumentacja grup wyjazdowych spotkanie pilota z grupą prezentacja programu imprezy i trasy zasady przekraczania granic zasady kwaterowania grupy realizacja programu, współpraca z przewodnikami współpraca z przedstawicielami biur kontrahentów specyfika grup pobytowych i rola pilota rezydenta anulacje, rejestracja wypadków nadzwyczajnych zasady rozliczenia grup wyjazdowych w tym obowiązki dewizowe podstawy prawne - metody rozstrzygania sporów i zaŝaleń (postępowanie sądowe oraz polubowne) instytucje i organizacje rozpatrujące skargi i zaŝalenia tryb przyjmowania i załatwiania reklamacji podstawy prawne sposoby zmiany programu certyfikowanie jakości usług turystycznych przykład zastosowania norm ISO w turystyce Geografia turystyczna Polski i Europy. Historia kultury i sztuki Główne centra i trasy turystyczne Polski i Europy Szlaki komunikacyjne, dojazdy do centrów miast i przejść granicznych Umiejętność posługiwania się mapą i orientacji w terenie Metodyka przygotowania opisu tras i miejscowości. Style architektoniczne i zabytki pojęcia terminologiczne walory turystyczne i krajoznawcze wybranych regionów Polski i Europy atrakcje turystyczne wybranych ośrodków miejskich Polski i Europy charakterystyka walorów turystycznych regionów Polski i Europy Trasy Turystyczne Polski (Szlak Piastowski i Mickiewiczowski, Szlak Orlich Gniazd, Szlak Kopernika, Szlak zamków Piastowskich, Szlak zamków gotyckich Warmii i Mazur, Szlak Tatarski, Szlak Ikon, Pętla Bieszczadzka, Trasa Nadmorska, Trasa Nadwiślańska, Szlaki Cysterskie) miejsca związane z martyrologią miejscowości związane z nazwiskami wybitnych Polaków Główne szlaki komunikacyjne w Polsce i Europie Specyfika dojazdów do centrów miast i poruszania się w nich Rodzaje i typy przejść granicznych, Charakterystyka głównych przejść granicznych w Polsce Rodzaje map i ich przeznaczenie Skala i podziałka mapy, i ich praktyczne wykorzystanie praktyczne zastosowanie map, atlasów i planów wykorzystanie przewodników (rodzaje przewodników) wykorzystywanie innych źródeł informacji (internet, informacje prasowe itd.) praktyczne metody przygotowania opisu trasy i miejscowości biblioteczka pilota architektura i sztuka staroŝytnej Grecji i Rzymu architektura i sztuka średniowiecza (romanizm, gotyk) architektura i sztuka nowoŝytna (renesans, barok, klasycyzm, realizm) architektura i sztuka nowoczesna przełomu XIX/XX wieku przykłady budownictwa reprezentatywnego dla stylu architektonicznego
Struktura politycznospołecznoekonomiczna kraju i świata Przepisy prawne w turystyce Rodzaje obszarów chronionych w Polsce i Europie oraz zasady ruchu turystycznego na tych obszarach Skarby kultury w Polsce i ich lokalizacja Informacja turystyczna System polityczny w Polsce na tle systemów światowych Struktura władzy w Polsce Narodowość i ludność Podział administracyjny kraju Podstawowe wiadomości z geografii gospodarczej Polski i Świata Religie w Polsce i na świecie Umowy zawierane w turystyce, Turystyczny Kodeks Etyczny Ochrona konsumenta w umowach organizatora turystyki z klientem Odpowiedzialność prawna organizatora turystyki i pilota Opieka konsularna, przepisy paszportowe, celne, wizowe, umowy dwustronne, elementy protokołu dyplomatycznego typy krajobrazów, atrakcyjność krajoznawcza krain geograficznych rodzaje obszarów chronionych i róŝnice między nimi występujące (parki narodowe, rezerwaty, parki krajobrazowe i obszary chronionego krajobrazu) typologia skarbów kultury (ogrody, rezydencje magnackie, zamki, pałace itd. Polskie obiekty wpisane na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO wydawnictwa, przewodniki, muzea, skanseny analiza porównawcza systemów politycznych Polski oraz 5 wybranych państw europejskich (Austria, Niemcy, Hiszpania, Francja, Włochy) podział administracyjno-polityczny wybranych państw (j.w) instytucje władzy państwowej wybranych państw (j.w) Unia Europejska i procesy integracyjne Władza ustawodawcza (Sejm, Senat, Zgromadzenie Narodowe, zasady głosowania większość zwykła, kwalifikowana, uprawnienia marszałka) Władza wykonawcza (Premier, Rada Ministrów, ministrowie, działy administracji) Prezydent (uprawnienia, kadencja) Organy administracji rządowej i samorządowej ZałoŜenia polityki zagranicznej RP pojęcia terminologiczne, mniejszości i grupy narodowościowe, oraz mniejszości etniczne migracja i jej formy populacja Polski i jej rozmieszczenie główne skupiska polonijne na świecie mniejszości narodowe w Polsce (krótki zarys historii danego narodu, główne ośrodki występowania) jednostki podziału administracyjnego charakterystyka głównych gałęzi gospodarki i ich tendencji rozwojowych ośrodki przemysłowe występowanie surowców naturalnych religie i wyznania i ich główne załoŝenia miejsca kultu religijnego szlaki i miejsca pielgrzymkowe w Polsce i Europie podstawowe akty prawne regulujące działalność rynku usług turystycznych Ustawa o usługach turystycznych i jej akty wykonawcze Kodeks cywilny Kodeks postępowania administracyjnego Kodeks celny Praktyczne zastosowanie aktów prawnych Rodzaje odpowiedzialności prawnej (przykłady): karnej cywilnej administracyjnej kodeksu wykroczeń organizacyjnej Pojęcie protokołu dyplomatycznego i jego zastosowanie w turystyce Zakres pomocy udzielanej przez konsula Placówki konsularne podział Rodzaje paszportów (wg nowych przepisów!!!) Zasady odpraw celnych, uprawnienia słuŝb celnych, rola pilota przy odprawie celnej Rodzaje wiz, konwencje o ruchu bezwizowym, układ Schengen, Etyka pilota, zachowanie się pilota, grupy wobec osób trzecich a takŝe w obiektach kultu religijnego, w obiektach gastronomicznych (savoir vivre)
Bezpieczeństwo, profilaktyka i ochrona zdrowia oraz mienia Zatrudnianie pilota rodzaje umów cywilno-prawnych zawieranych z pilotem rozliczanie naleŝnych diet (przepisy prawne) Prawa i obowiązki pilota wycieczek Przepisy regulujące funkcjonowanie pilotaŝu Prawa i obowiązki zwyczajowe Etyka pilota i praktyczne zastosowanie protokołu dyplomatycznego w pracy pilota wycieczek Regulacja ruchu osobowego podstawowe akty prawne regulujące graniczny ruch osobowy i towarowy przepisy paszportowe przepisy celne przepisy wizowe przepisy dewizowe przepisy meldunkowe zakres przedmiotowy i terytorialny Układu z Schengen porozumienia o ruchu bezwizowym i przypadki ich stosowania Opieka konsularna funkcje i zadania konsuli oraz zakres udzielanej przez nich pomocy (ustawa o konsulach RP, wiedeńska konwencja konsularna) rodzaje placówek konsularnych oraz tryb ich powstawania róŝnice pomiędzy konsulem honorowym i zawodowym Formy ubezpieczenia turystów pojęcia wprowadzające: (polisa ubezpieczeniowa, suma gwarancyjna, składka ubezpieczeniowa, ogólne warunki ubezpieczenia) podstawowe formy ubezpieczenia turysty w trakcie pobytu za granicą: (KL, NW, bagaŝ, ubezpieczenia komunikacyjne, ubezpieczenie kosztów rezygnacji lub przerwania uczestnictwa, inne ubezpieczenia dodatkowe) podstawowe formy ubezpieczenia turysty w trakcie pobytu w kraju postępowanie w razie wypadku / akty staranności /, uruchomienie polisy ubezpieczeniowej, zgłaszanie szkody ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela ubezpieczenie OC organizatora, dobrowolne ubezpieczenie OC pilota Protokoły szkód i postępowanie pilota w sytuacjach nadzwyczajnych Podstawy udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej w nagłych wypadkach i zachorowaniach uwagi ogólne, zasady działania sporządzanie protokołów wypadki losowe awarie środków transportu powikłania organizacyjne pozostałe w tym kradzieŝe, areszt, naduŝywanie alkoholu itd. analiza oraz omówienie konkretnych sytuacji trudnych ćwiczenia w rozwiązywaniu sytuacji trudnych co by było gdyby pierwszy kontakt z grupą turystyczną i przygotowanie do wyjazdu pierwsza pomoc przy nagłej utracie czynności Ŝyciowych pierwsza pomoc przy utracie przytomności pierwsza pomoc w zdarzeniach takich jak : omdlenia, drgawki, zadławienie, złamania kości, zranienia, oparzenia, udar cieplny, poraŝenie prądem, odmroŝenia, pokąsanie, uŝądlenie, ukąszenie, zatrucie pokarmowe nagłe stany w chorobach uszu, nosa i oczu choroby ostre i przewlekłe które mogą ulec zaostrzeniu podczas wyjazdu turystów Skład podstawowej apteczki środki opatrunkowe środki przeciwbólowe środki zapobiegające chorobie lokomocyjnej zagroŝenia dla zdrowia i Ŝycia występujące w trakcie realizacji imprez turystycznych
Pilot a grupa Zajęcia praktyczne: Rozwiązywanie konfliktów Podstawy komunikowania Elementy marketingu Kształtowanie pozytywnego wizerunku kraju, biura i pilota Wycieczka krajowa lub zagraniczna, minimum jeden nocleg w obiekcie hotelowym co to jest konflikt interpersonalny rodzaje konfliktów i sytuacje konfliktowe konstruktywne rozwiązywanie sytuacji konfliktowej procesy grupowe i techniki negocjacji spostrzeganie społeczne zarys problematyki stresu sytuacje społeczne prowadzące do agresji i przeciwdziałanie agresji co to jest komunikacja czynniki zwiększające efektywność przekazu techniki zwiększania pozytywnych postaw partnerów interakcji bariery komunikacyjne umiejętne słuchanie oraz techniki aktywnego słuchania spostrzeganie i interpretacja w procesie komunikacji komunikacja niewerbalna ćwiczenia dotyczące oceny własnego sposobu porozumiewania się z innymi rynek turystyczny, cechy popytu i podaŝy marketing-mix cykl Ŝycia produktu turystycznego oraz zachowania konsumentów kryteria segmentacji rynku turystycznego cena jako składnik działań marketingowych formy promocji oraz efektywne techniki sprzedaŝy kształtowanie wizerunku biura podróŝy i kraju Public Relations Efektywne techniki sprzedaŝy cechy grupy turystycznej oraz style kierowania cechy psychofizyczne pilota image pilota, elementy savoir-vivre u asertywność i umiejętności asertywne 1. Technika obsługi grupy wyjazdowej i przyjazdowej a) Przywitanie uczestników, przedstawienie siebie i kierowcy, organizatora imprezy, informacje o programie, czynności wstępne, b) Prezentowanie przebiegu trasy, c) Kwaterowanie uczestników wycieczki (negocjacje cenowe) d) Zamawianie i realizacja usług gastronomicznych e) Pełne lub częściowe anulowanie świadczeń (transport, program, noclegi, wyŝywienie) f) Współdziałanie z przewodnikiem - całodzienna wycieczka po mieście g) Współpraca z przedstawicielem - pilotem (biura kontrahenta) h) Organizowanie spotkań z grupą (dworzec kolejowy, lotnisko, przystanki, charakterystyczne punkty architektoniczne i urbanistyczne, i) Wypełnianie stosownych dokumentów (np. eurolista, rooming list i inne) 2. Prezentowanie zwiedzanych miast i osobliwości turystycznych a) Samodzielnie (w języku polskim i obcym) b) Tłumaczenia konsekutywne, za przewodnikiem 3. Symulowanie rozmów (równieŝ telefonicznych) z przedstawicielami władz, administracji, słuŝby zdrowia (pogotowie, szpital), za granicą rozmowa w sprawie udzielenia informacji o zaistniałym wypadku lub sytuacji wymagającej pomocy zewnętrznej. 4. Wykorzystanie praktyczne materiałów pomocniczych (foldery, plansze, informatory) 5. Przygotowanie pilota do obsługi pierwszej imprezy turystycznej (teczka pilota) 6. Praca z mikrofonem 7. Rozwiązywanie sytuacji trudnych