Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu B 3.8 8 niebanalnych zabaw ruchowych z fabu à Izabella Lutze Pomys na ciekawe zaj cia Rodzaj zaj ç Zaj cia ruchowe Przedzia wiekowy klasy 0 3 Cele zaj ç doskonalenie motoryki du ej i ma ej, rozwijanie sprawnoêci, refleksu i koncentracji uwagi rozwijanie umiej tnoêci psychospo ecznych uczniów, a w szczególnoêci umiej tnoêci podejmowania decyzji, rozwiàzywania problemów doskonalenie umiej tnoêci koncentracji uwagi, pami ci rozwijanie umiej tnoêci edukacyjnych uczniów zwiàzanych z edukacjà polonistycznà kszta towanie umiej tnoêci wspólnej zabawy oraz integracja grupy Zabawa 1: Poka, jak si czujesz Liczba uczestników Przebieg ok. 25 osób Materia y pomocnicze p yta CD z muzykà relaksacyjnà odtwarzacz p yt CD Czas trwania zaj ç 30 minut 1. Dzieci stajà w kr gu. Ka de z nich zamyka na chwil oczy i przypomina sobie, co mu si przydarzy o dziê (dobrego lub z ego). Nast pnie poproê uczniów, by pokazali, w jaki sposób dziê si czuli. 2. Na poczàtek poka uczniom, jak Ty si czu aê (np. zrób smutnà min i spuêç g ow lub podskocz i unieê wysoko r ce), a dzieci odgadujà Twoje uczucia. 3. Nast pnie ka de dziecko pokazuje samo (np. podskakuje by o bardzo weso o, kiedy malowaliêmy farbami, lub np. wykonuje taki ruch: opadajà mu ramiona i kuca by o mu smutno, kiedy posprzecza si z kolegà). Mo esz podpowiadaç uczniom, w jaki s. 1
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu sposób mogà pokazaç, e dobrze si bawili, spotka o ich coê dobrego, a co mogà robiç, by pokazaç, e czuli si êle. 4. Pozostali uczniowie odgadujà, jak czu a si dana osoba. JeÊli uczeƒ chce, mo e powiedzieç pozosta ym, z jakiego powodu czu si dobrze lub êle. Zabawa 2: Zwierz ta w lesie Liczba uczestników do 25 osób Materia y pomocnicze ilustracje przedstawiajàce zwierz ta w lesie (za. 1) p yta CD np. z dêwi kami lasu lub muzykà powa nà odtwarzacz p yt CD kartki papieru formatu A5 flamaster kartonowe pude ka lub du e klocki du e iloêci gazet, papieru no yczki taêma klejàca du y arkusz szarego papieru farby, p dzle, kubeczki (dla kilkuosobowej grupy) koperta lub pude ko Czas trwania zaj ç 45 minut Uwagi w zabawie mogà braç udzia równie dzieci z oddzia u przedszkolnego karty z ilustracjami zwierzàt (za. 1) nale y pociàç i w o yç do koperty lub pude ka. W zale noêci od wariantu, jaki wybierze nauczyciel, uczniowie losujà karty z ilustracjami zwierzàt lub nauczyciel wykorzystuje tylko te kartki z nazwami zwierzàt, które podawali sami uczniowie mo e te byç wersja mieszana, tzn. wykorzystujemy karty z nazwami oraz karty z ilustracjami zwierzàt nazw zwierzàt b dzie z pewnoêcià mniej ni dzieci w grupie, wi c jeêli wszyscy uczniowie b dà braç udzia w zabawie, nale y podzieliç ich wówczas na kilkuosobowe zespo y. Jedna osoba z zespo u losuje wtedy takà karteczk i wszyscy cz onkowie grupy ustalajà, jak wspólnie poka à sposób poruszania si zwierz cia, wydajàc typowe dla niego odg osy (nie dotyczy to niektórych zwierzàt, np. mrówek) mo na wykorzystaç nagrania dzi ków zamieszczone na p ycie Podk ady muzyczne do gier i zabaw do àczonej do wydania podstawowego niniejszej publikacji s. 2
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu B 3.8 Przebieg 1. ZaproÊ uczniów do kr gu i zapytaj, jakie znajà zwierz ta, które mieszkajà w lesie. Zapisz ka dà nazw podanà przez dzieci na oddzielnej karteczce papieru. JeÊli uczniowie majà ma o propozycji, podpowiedz im, jakie ptaki, jakie owady czy gady mogà mieszkaç w lesie. Mo esz skorzystaç tak e z rysunków zwierzàt, które mo na spotkaç w lesie (za. 1). W takiej sytuacji uczniowie odgadujà, co to za zwierz. JeÊli dzieci same podajà nazwy zwierzàt, wówczas zapisuj ka dà z nich na oddzielnej karteczce. 2. Nast pnie w ó wszystkie karteczki z ilustracjami przedstawiajàcymi dane zwierz ta lub karteczki z ich nazwami do pude ka i poproê ka dego z uczniów o wylosowanie jednej z nich. 3. Ch tne dzieci pokazujà, w jaki sposób dane zwierz si porusza i jakie wydaje odg osy. Pozostali uczniowie naêladujà osob pokazujàcà. 4. Nast pnie poproê dzieci, by po àczy y si w grupy, np. ptaki, ssaki, owady. Grupy zwierzàt majà do wykonania okreêlone zadania. Grupa ptaków Zadaniem grupy jest zbudowanie gniazda. Uczniowie dostajà du e iloêci gazet, papieru, np. szarego. Z tego papieru budujà gniazda dla ptaków. Grupa owadów Zadaniem tej grupy jest zbudowanie ula. Uczniowie dostajà klocki, ewentualnie du e klocki lub kartony, z których budujà ul. Grupa ssaków Zadaniem grupy jest namalowanie farbami lasu. Uczniowie otrzymujà du y arkusz szarego papieru, farby i p dzle. 5. Na zakoƒczenie wszystkie grupy prezentujà swoje prace. Roz ó je w trzech miejscach sali i zaproê dzieci do koƒcowej zabawy. 6. Uczniowie stajà w dowolnym miejscu sali. Kiedy s ychaç muzyk, dzieci spacerujà po lesie. Kiedy muzyka milknie, mówisz np. gniazdo i wszyscy uczniowie biegnà do miejsca, w którym znajduje si gniazdo. 7. Kontynuuj zabaw, jeêli dzieci sà zainteresowane udzia em w niej, zmieniajàc kolejno nazwy miejsc, do których kierujà si uczniowie. s. 3
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu Zabawa 3: Wiosenny dzieƒ Liczba uczestników do 25 osób Materia y pomocnicze ilustracje przedstawiajàce wiosn i zjawiska atmosferyczne z nià zwiàzane (za. 2) nadmuchany balon dla ka dego ucznia Czas trwania zaj ç 20 minut Uwagi w zabawie mogà braç udzia równie dzieci z oddzia u przedszkolnego zaj cia nale y zaplanowaç w miejscu umo liwiajàcym uczniom swobodne i bezpieczne poruszanie si, np. na boisku szkolnym lub w sali gimnastycznej przed zaj ciami nale y przygotowaç dla ka dego ucznia nadmuchany balon z nitkà umo liwiajàcà trzymanie go. JeÊli niemo liwe jest zgromadzenie balonów, zamiast nich mogà byç mi kkie pi eczki lub wstà ki o d ugoêci ok. 1 m dla ka dego ucznia ilustracje przedstawiajàce zjawiska atmosferyczne zwiàzane z wiosnà (za. 2) nale y skopiowaç na sztywny papier Przebieg 1. Rozdaj ka demu z uczniów nadmuchany balon i poproê, by ka de dziecko stan o w wybranym przez siebie miejscu sali. 2. Opowiedz krótkà histori : Jest ciep y, s oneczny dzieƒ. Wyobraêcie sobie, e jesteêcie na àce i puszczacie latawce. Spacerujecie po àce i podrzucacie balony, udajàc, e sà one latawcami. SpotkaliÊcie si z przyjació mi. Dobierzcie si w pary lub trójki. Wyobraêcie sobie, e Wasze balony to pi eczki. Rzucacie je do siebie. Zerwa si wietrzyk. Biegniecie po àce. Wieje coraz silniejszy wiatr, niebo pokry o si ciemnymi chmurami widaç, e nadciàga burza. Trzymacie na g owach balony i biegacie z nimi balony to Wasze parasole. Za chwil b dzie pada deszcz wszyscy musimy schowaç si w bezpiecznym miejscu. 3. ZaproÊ dzieci do sali Êwietlicowej. WczeÊniej zbierz balony. 4. Pokazuj uczniom kolejno ilustracje przedstawiajàce wiosn (za. 2) i poproê ich o opisanie, co one przedstawiajà. s. 4
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu B 3.8 Zabawa 4: Zielone, czerwone, niebieskie Liczba uczestników do 25 osób Materia y pomocnicze ko a formatu A4 w kolorach: czerwonym, zielonym, niebieskim (po 3 ko a ka dego koloru) b benek lub inny instrument muzyczny karteczki w 3 kolorach (czerwonym, zielonym i niebieskim) dla ka dego ucznia tak aby uczniowie mogli stworzyç 6 grup Czas trwania zaj ç 20 minut Uwagi w zabawie mogà braç udzia równie dzieci z oddzia u przedszkolnego zabaw nale y zaplanowaç w miejscu umo liwiajàcym uczniom swobodne i bezpieczne poruszanie si, np. na boisku szkolnym lub w sali gimnastycznej Przebieg 1. PoproÊ ka dego z uczniów o wylosowanie jednej karteczki. Nast pnie opowiedz zaczarowanà histori : Dawno temu, w odleg ej krainie, dzieci z pewnej szko y bawi y si na podwórku. Zabawa polega a na tym, e na ziemi by y roz o one ko a w trzech ró nych kolorach. Kiedy jedno z dzieci gra o na flecie, pozosta e biega y, ale kiedy koƒczy o gr, wszystkie dzieci stawa y jednà nogà przynajmniej na kawa ku danego ko a. To dziecko, któremu nie uda o si na nim stanàç, odpada o z gry. Kiedy zawia wiatr, zabiera kilka kó ek, wi c dzieci mia y jeszcze mniej mo liwoêci, eby si na nich zmieêciç. Zapraszam Was teraz do podobnej zabawy. W sali b dzie roz o- onych szeêç kó ek w trzech kolorach (po dwa kó ka w ka dym kolorze). Ka dy z Was wylosowa karteczk z jakimê kolorem. Kiedy b d gra a na b benku, b dziecie biegali po sali, kiedy dêwi k ucichnie, ka dy z Was pobiegnie do kó ka odpowiadajàcego kolorowi wylosowanej przez Was kartki i po o y na nim swojà d oƒ. Ta osoba, której si to nie uda lub zabraknie dla niej miejsca, odpada z gry. Musimy jednak pami taç o tym, e nie wolno nikogo popychaç ani przesuwaç jego r ki! Na kartce musi si zmieêciç ca a d oƒ. 2. ZaproÊ uczniów do zabawy. Po pierwszej rundzie zabierz po jednym kole z ka dego koloru. Zabawa trwa dwie rundy. Wygrywajà te osoby, którym uda o si jak najszybciej po o yç ca à d oƒ na kartce papieru. s. 5
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu Zabawa 5: Baƒki mydlane Liczba uczestników do 25 osób Materia y pomocnicze zestaw do baniek mydlanych dla ka dego ucznia (mo na poprosiç ich o przyniesienie zestawu z domu) Czas trwania zaj ç 25 minut Uwagi w zabawie mogà braç udzia równie dzieci z oddzia u przedszkolnego zabaw nale y zaplanowaç w miejscu umo liwiajàcym uczniom puszczanie baniek mydlanych, np. na boisku szkolnym Przebieg 1. Przeczytaj uczniom historyjk : Historia pewnego miasta W mieêcie Baƒki Mydlane od rana trwa zamieszanie. Burmistrz zachodzi w g ow, kto zabra wszystkim baƒki kolorowe. W mieêcie tym od zawsze baƒki po niebie lata y, a teraz cicho i pusto, a wszystkie dzieci posmutnia y. Zebra a si ca a rada, eby pomys y zebraç, kto móg baƒki z Baniek Mydlanych zabraç? Mo e wiatr je porwa? Trudna sprawa. Nic nie wymyêlili i udali si po rad do mydlarza. Ten si w g ow podrapa, pomyêla chwil i mówi: Wiem ju! Myd o z wodà rozrobimy i dzieci poprosimy, eby baƒki nam zrobi y! W mieêcie Baƒki Mydlane od rana trwa wielki zam t, bo wszyscy starzy i dzieci puszczajà w gór, jak leci baƒki mydlane. 2. Zapytaj: Co Wy na to pomo emy mieszkaƒcom miasta Baƒki Mydlane i zrobimy dla nich du o baniek? 3. Rozdaj ka demu uczniowi zestaw do robienia baniek mydlanych. Dzieci je puszczajà. 4. Nast pnie podziel uczniów na dwa zespo y. Jedna grupa ma zestaw do robienia baniek i jej zadanie polega na wyprodukowaniu ich jak najwi cej. Druga grupa ma jak najszybciej apaç baƒki. Po kilku minutach nast puje zamiana dzieci, które puszcza y baƒki, stajà si apaczami, a te, które apa y, przejmujà rol producentów baniek. s. 6
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu B 3.8 Zabawa 6: Zamieszanie w alfabecie Liczba uczestników do 25 osób Materia y pomocnicze wybrane litery alfabetu (za. 3) pude ko Czas trwania zaj ç 30 minut Uwagi zabawa przeznaczona jest dla uczniów klas 1 zabaw nale y zaplanowaç w miejscu przestronnym i bezpiecznym uczniowie b dà uk adaç litery ze swoich cia. Dzieci bawià si w grupach 4-osobowych Przebieg 1. Powiedz: DziÊ ba agan w alfabecie. Jaka to litera czy wiecie? 2. Nast pnie wylosuj jednà liter (za. 3) z pude ka. Uczniowie zgadujà, jaka to litera, i w ka dej grupie uk adajà jà ze swoich cia. 3. Kontynuuj zabaw do momentu wykorzystania wszystkich liter. 4. Na zakoƒczenie pary uczniów losujà po jednej literze i próbujà u o yç jak najwi cej wyrazów, które b dà jà zawiera y. Zabawa 7: Siedmiomilowe buty Liczba uczestników do 25 osób Materia y pomocnicze kartki formatu A4 z nazwami ró nych miast w Polsce (ok. 10 15 kartek) foldery, albumy dotyczàce miast wybranych przez nauczyciela Czas trwania zaj ç 40 minut Uwagi zabawa przeznaczona jest dla uczniów klas 2 3) zabaw nale y zaplanowaç w miejscu przestronnym i bezpiecznym, np. w sali gimnastycznej lub na boisku szkolnym kartki z nazwami miejscowoêci nale y roz o yç w ró nych miejscach sali (mo na je przyczepiç do Êcian, po o yç na pod odze) Przebieg 1. Opowiedz uczniom krótkà historyjk : W pewnym kraju y sobie szewc, który mia magicznà moc. Co wzià si za szycie, to spod jego ig y wychodzi y niezwyk e buty. A dlaczego by y niezwyk e? Bo ka de s. 7
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu z nich kry y w sobie jakàê tajemnic. Jedne mia y moc uzdrawiania je eli chory je w o y, od razu stawa si zdrowy, inne rozêmiesza y, a jeszcze inne powodowa y, e ich w aêciciel zaczyna Êpiewaç zamiast mówiç. Pewnego dnia do tego niezwyk ego szewca przyszed ma y ch opczyk, który bardzo chcia zwiedziç w wakacje ca y Êwiat, ale jak wiadomo wakacje wsz dzie nie trwajà wiecznie. Stàd ch opiec martwi si, jak to mo e zrobiç. Us ysza od ludzi na targu, e w mieêcie jest szewc, który szyje zaczarowane buty, wi c uda si do niego z proêbà. Przyby i tak mówi: Panie szewcu, marz o tym, eby zwiedziç ca y Êwiat w ciàgu jednych wakacji czy mo e mi Pan jakoê w tym pomóc? A szewc pomyêla chwil, chwyci skór i uszy buty, które wyglàda y jak kalosze. Ch opiec patrzy na nie i pyta: Co one majà takiego niezwyk ego? Na te s owa szewc mówi do niego: W ó, zrób krok i zobacz, co si stanie! Kiedy ch opiec je w o y, znalaz si natychmiast w Polsce w naszym mieêcie. 2. Powiedz: Zapraszam Was do zabawy w siedmiomilowe buty. Wyobraêcie sobie, e w aênie takie buty macie na nogach. Róbcie du e kroki i chodêcie po sali. W ró nych miejscach znajdujà si kartki z nazwami miast. W drujàc po sali, czytajcie nazwy mijanych miast. Spróbujcie zapami taç ich jak najwi cej. 3. Nast pnie wyjaênij uczniom, e b dziesz wymieniaç ró ne nazwy miejscowoêci, które znajdujà si na kartkach. Zadanie dzieci b dzie polega o na jak najszybszym dojêciu do tej miejscowoêci, ale nie mo na biegaç wolno robiç tylko du e kroki. 4. Wymieniaj kolejno nazwy ró nych miejscowoêci uczniowie w drujà do nich, wykonujàc du e kroki. 5. Na zakoƒczenie zaproê dzieci do kr gu. Powiedz, e wszyscy Êciàgamy teraz siedmiomilowe buty i wracamy do naszej miejscowoêci. 6. PoproÊ uczniów, aby wymienili jak najwi cej nazw miejscowoêci, które uda o im si zapami taç. Nast pnie podziel grup na cztery zespo y. 7. Ka da z podgrup otrzymuje nazw jednego miasta oraz albumy i foldery na jego temat. Zadaniem grup jest wyszukanie ciekawych informacji o danej miejscowoêci i zapisanie ich na kartce. 8. Na zakoƒczenie wszystkie grupy prezentujà swoje prace. s. 8
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu B 3.8 Zabawa 8: LeÊna przygoda Liczba uczestników do 25 osób Materia y pomocnicze p yta CD z dêwi kami lasu (szum wiatru, stukanie dzi cio a, Êwiergot ptaków, dêwi k amanych ga zi) odtwarzacz p yt CD pi ki awki, materace Czas trwania zaj ç 30 minut Uwagi w zabawie mogà braç udzia równie dzieci z oddzia u przedszkolnego zabaw nale y zaplanowaç w miejscu przestronnym i bezpiecznym, np. w sali gimnastycznej lub na boisku szkolnym mo na wykorzystaç nagrania dzi ków zamieszczone na p ycie Podk ady muzyczne do gier i zabaw do àczonej do wydania podstawowego niniejszej publikacji Przebieg 1. ZaproÊ dzieci do udzia u w zabawie. PoproÊ uczniów, by stan li swobodnie w wybranym przez siebie miejscu w sali i wyobrazili sobie, e spacerujà z rodzicami po lesie. 2. Powiedz: Nadesz a wiosna jest ciep y i s oneczny dzieƒ. PrzyszliÊcie do lasu na wycieczk z rodzicami. Idziecie leênà Êcie kà powoli, bardzo powoli, cichutko stàpajàc po ziemi. Nic nie mówicie, bo nas uchujecie leênych dêwi ków. Co s yszycie? 3. Odtwórz p yt z nagraniem dêwi ków lasu. Dodaj: Wyobraêcie sobie, jakie zwierz ta mogà mieszkaç w lesie. Zróbcie ze swoich ràk lornetki rozglàdajcie si po lesie. Jakie zwierz ta widzicie? Wyobraêcie sobie, e doszliêcie do pi knej polany, którà otacza pi kny las. Macie teraz czas, eby pobawiç si w berka. s. 9
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu 4. Wyznacz osob, która b dzie berkiem, i zaproê uczniów do zabawy przez kilka minut. Nast pnie powiedz, e teraz muszà byç cicho, bo do polany zbli ajà si sarenki: Wszyscy kucamy i na czworakach biegniemy w krzaczki obserwowaç sarenki. Sarenki ju odesz y, teraz jak najciszej wyskakujemy do góry z krzaczków i unosimy r ce udajemy wiosenny wietrzyk: biegamy po sali, machajàc r koma w prawà i lewà stron. Po weso ej zabawie na polance czas na dalszà w drówk. Ustawiamy si g siego i powoli chodzimy dooko a sali. Wyobraêcie sobie teraz, e doszliêmy nad strumyk, który p ynie przez las. Musimy przejêç po bardzo wàskiej k adce na drugà stron brzegu. Nie mo emy przy tym zamoczyç butów. 5. Postaw poêrodku sali dwie awki, po bokach awek roz ó materace. Materace b dà stanowi y wod w strumyku. Kto spadnie do wody, b dzie musia jeszcze raz spróbowaç przejêç po k adce. 6. Uczniowie ustawiajà si w szeregu i kolejno przechodzà na czworakach po awkach. 7. Powiedz: Na drugim brzegu rzeczki spotkaliêmy dzieci z innej klasy, które majà pi ki. Dochodzimy znowu do kolejnej polanki. Ustawiamy si w pary b dziemy teraz grali w pi k. Dzieci rzucajà do siebie pi k. 8. Na zakoƒczenie poproê uczniów, aby pomyêleli o jakimê zwierz ciu (np. dzik, sarna, mrówka), które mieszka w lesie, i naêladowali jego chód lub bieg. s. 10
Za àcznik 1. Zwierz ta w lesie B 3.8 je sarna dzi cio dzik wilk wiewiórka zajàc sowa ryê borsuk oê zaskroniec aba mysz bik mrówka s. 11
Za àcznik 2. Wiosna B 3.8 s. 12
s. 13
s. 14
s. 15
Za àcznik 3. Litery B 3.8 a A a A d D d D b B b B k K k K g G g G s S s S m M m M c C c C s. 16
l L l L i I i I o O o O f F f F w W w W t T t T h H h H r R r R s. 17
Na dobry poczàtek, na chwil, dla relaksu Notatki nauczyciela: s. 18