INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE FIZJOTERAPEUTA - kod 229201 Fizjoterapeuta (kod 229201) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r., poz. 1145). Do zawodu przygotowuje kierunek studiów - fizjoterapia. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Prezentowana analiza dotyczy okresu od 01.01.2010r. do 31.12.2014r. W 2014 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim odnotowano 200 nowych rejestracji w zawodzie fizjoterapeuta (23 mniej niż w 2013 roku, 48 więcej niż w 2012 roku, 92 więcej niż w 2011 roku, 89 więcej niż w 2010 roku), w tym 88 osób (44,0%) w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Na dzień 31.12.2014r. w ewidencji pozostawało 77 osób z zawodem fizjoterapeuta (2 więcej niż w 2013 roku, 14 więcej niż w 2012 roku, 30 więcej niż w 2011 roku, 35 więcej niż w 2010 roku). 33,8% z zarejestrowanych było w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki W 2014 roku do powiatowych urzędów pracy zgłoszono 85 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej w zawodzie fizjoterapeuta (20 więcej niż w 2013 roku, 38 więcej niż w 2012 roku, 52 więcej niż w 2011 roku, 34 więcej niż w 2010 roku). Oferty pracy odnotowano w powiatach: grodzkim Bydgoszcz (17), ziemskim Bydgoszcz (4), grodzkim Grudziądz (7), grodzkim Toruń (3), ziemskim Toruń (1), grodzkim Włocławek (8), ziemskim Włocławek (3), aleksandrowskim (3), brodnickim (3), chełmińskim (1), golubskodobrzyńskim (6), inowrocławskim (6), lipnowskim (1), mogileńskim (3), nakielskim (4), radziejowskim (2), rypińskim (1), sępoleńskim (3), świeckim (1), tucholskim (3), wąbrzeskim (1), żnińskim (4). BEZROBOTNI I ZGŁOSZONE WOLNE MIEJSCA PRACY LUB AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE FIZJOTERAPEUTA Wyszczególnienie 2010r. 2011r. 2012r. 2013r. Bezrobotni zarejestrowani w okresie sprawozdawczym Bezrobotni według stanu w końcu okresu sprawozdawczego 1 liczba 2014r. zmiana do 2013r. (%) ogółem 111 108 152 223 200-10,3 w tym kobiety 87 81 121 159 157-1,3 osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 60 55 83 107 88-17,8 ogółem 42 47 63 75 77 2,7 w tym kobiety 36 38 53 60 63 5,0 osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 9 21 28 26 26-7,1
Wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej zgłoszone w okresie aktualne w końcu okresu 51 33 47 65 85 30,8 2 0 1 2 2 0,0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata 2010-2014. Większa liczba osób nowozarejestrowanych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że zawód fizjoterapeuta w latach 2010-2014 został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w zawodzie 1. Wyszczególnienie BEZROBOTNI Z ZAWODEM FIZJOTERAPEUTA WEDŁUG POWIATÓW Bezrobotni wg stanu w końcu okresu 2010r. 2011r. 2012r. 2013r. liczba 2014r. zmiana do 2013r. (%) Województwo kujawsko-pomorskie 42 47 63 75 77 2,7 Bydgoszcz grodzki 16 12 20 20 18-10,0 Bydgoszcz ziemski 1 1 2 2 5 150,0 Grudziądz grodzki 3 2 3 1 2 100,0 Grudziądz ziemski 0 0 1 0 0 x Toruń grodzki 1 2 4 3 3 0,0 Toruń ziemski 1 0 2 1 4 300,0 Włocławek grodzki 3 2 1 5 4-20,0 Włocławek ziemski 0 0 2 0 0 x Aleksandrów Kujawski 5 3 6 3 1-66,7 Brodnica 1 6 4 2 4 100,0 Chełmno 0 0 3 5 3-40,0 Golub Dobrzyń 2 1 0 1 1 0,0 Inowrocław 0 3 7 13 10-23,1 Lipno 0 0 0 1 0-100,0 Mogilno 2 3 0 2 4 100,0 Nakło nad Notecią 2 2 2 3 3 0,0 Radziejów 0 0 1 0 2 x 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 2
Rypin 0 1 0 1 0-100,0 Sępólno Krajeńskie 2 2 1 2 2 0,0 Świecie 1 0 1 1 3 200,0 Tuchola 1 4 0 3 5-40,0 Wąbrzeźno 0 1 1 1 1 0,0 Żnin 1 2 2 5 2-60,0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata 2010-2014. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW W badaniach ankietowych kluczowych branż województwa kujawsko-pomorskiego w 2014 roku pracodawcy zadeklarowali chęć zatrudnienia 5 osób z zawodem fizjoterapeuta 2. W badaniach sondażowych w 2013 roku pracodawcy zadeklarowali chęć zatrudnienia 11 osób z zawodem fizjoterapeuta w powiatach: grodzki Bydgoszcz (8), inowrocławski (3). Zwiększenie zatrudnienia dotyczyło: małych podmiotów (tj. do 9 zatrudnionych osób) - 1 osoba, średnich podmiotów (od 10 do 49 zatrudnionych osób) - 3 osoby, dużych podmiotów (50 i więcej zatrudnionych osób) - 7 osób. Planowany wzrost zatrudnienia pracowników spowodowany był rozwojem firm (10 wskazań) oraz uzupełnieniem braków kadrowych (1 wskazanie). Do końca 2013 roku planowano zmniejszenie zatrudnienia o 9 osób z tym zawodem (powiat grodzki Bydgoszcz, sektor publiczny). W 2012 roku pracodawcy zadeklarowali chęć zatrudnienia 2 osób z zawodem fizjoterapeuta (jedna osoba w powiecie świeckim w ramach zatrudnienia subsydiowanego, jedna osoba w powiecie grodzkim Bydgoszcz). Zwiększenie zatrudnienia dotyczyło średnich podmiotów. Planowane zatrudnienie pracowników spowodowane było wzrostem popytu na produktu i usługi oraz reorganizacją działalności firmy. W perspektywie długookresowej (do 2017 roku) nie deklarowano zapotrzebowania w zawodzie fizjoterapeuta. Do końca 2012 roku nie planowano zwolnień osób z tym zawodem. W 2011 roku pracodawcy zadeklarowali chęć zatrudnienia jednej osoby z zawodem fizjoterapeuta (powiat nakielski). Zwiększenie zatrudnienia dotyczyło dużego podmiotu i było spowodowane uzupełnieniem braków kadrowych. Do końca 2011 roku nie planowano zwolnień osób z tym zawodem. W 2010 roku pracodawcy zadeklarowali chęć zatrudnienia 2 osób z zawodem fizjoterapeuta. Zwiększenie zatrudnienia dotyczyło średnich podmiotów i spowodowane było uzupełnieniem braków kadrowych. Do końca 2010 roku nie planowano zwolnień osób z tym zawodem 3. 2 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 3 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 3
WYNIKI BADAŃ LOSÓW ABSOLWENTÓW 4 W badaniach wzięli udział absolwenci kierunku fizjoterapia z lat 2011-2012, którzy odpowiedzieli na pytania dotyczące aktywności zawodowej po upływie 6-9 miesięcy od ukończenia studiów. Ankietę badającą losy absolwentów kierunku fizjoterapia rocznik 2012 wypełniło 147 osób, co stanowi 56,1% wszystkich absolwentów fizjoterapii z 2012r. Natomiast ankietę badającą losy absolwentów tego kierunku rocznik 2011 wypełniło 136 osób (62,7% wszystkich absolwentów fizjoterapii z 2011r.). Czy obecnie pracujesz zarobkowo? 2011 2012 90 84 80 70 72 60 56 50 48 40 30 20 10 9 2 8 5 0 Tak, jestem Tak, mam własną Aktualnie nie jestem Tak, jestem zatrudniony(a) firmę nigdzie zatrudniony(a) oraz zatrudniony(a) dodakowo mam własną firmę 4 Informacja przedstawia wybrane zagadnienia z badań monitorujących losy absolwentów roczników 2011 i 2012 UMK w Toruniu; Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy. 4
Warunki zatrudnienia. Rodzaj umowy zawartej z firmą. 2011 2012 70 63 60 50 52 40 30 25 20 15 10 0 1 1 Brak odpowiedzi Umowa o pracę Umowa zlecenie/ o dzieło 1 3 Umowa na zastępstwo 4 3 1 Bez umowy Inne Na jakim stanowisku pracujesz? 2011 2012 80 75 70 63 60 50 40 30 20 10 7 3 5 7 9 0 Inne Kierowniczym Wykonawczym Samodzielnym (niezależnym) 5
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE (SZKOŁY) Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2014/2015 oraz absolwentów z lat akademickich 2009/2010-2013/2014. W 2014 roku na terenie województwa kujawsko-pomorskiego kierunek fizjoterapia ukończyło 389 osób. W roku akademickim 2014/2015 kształcenie na kierunku fizjoterapia odbywało się w 5 szkołach wyższych posiadających siedzibę na terenie województwa. Łączna liczba studentów na tym kierunku wyniosła 1433. Wszystkie uczelnie nadal oferują kształcenie na tym kierunku. ABSOLWENCI I STUDENCI NA KIERUNKU FIZJOTERAPIA Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Bydgoska Szkoła Wyższa Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Wyższa Szkoła Humanistyczno- Ekonomiczna we Włocławku Województwo kujawskopomorskie 2009/2010 Absolwenci 2010/2011 Absolwenci 2011/2012 Absolwenci 2012/2013 Absolwenci 2013/2014 Studenci 2014/2015 ogółem 197 217 262 212 188 661 studia I stopnia 118 98 121 95 98 412 studia II stopnia 74 115 141 117 90 237 studia jednolite magisterskie po ostatnim roku bez egzaminu 5 4 - - - - - - - - - 12 ogółem - 57 178 110 110 437 studia I stopnia - 57 178 110 110 238 studia II stopnia - - - - - 199 ogółem - - 47 42 40 77 studia I stopnia - - 47 42 40 66 po ostatnim roku bez egzaminu - - - - - 11 ogółem - - - 23 51 155 studia I stopnia - - - 23 51 155 ogółem - - - - - 113 studia I stopnia - - - - - 113 ogółem 197 274 487 387 389 1433 studia I stopnia 118 155 346 270 299 984 studia II stopnia 74 115 141 117 90 436 studia jednolite magisterskie po ostatnim roku bez egzaminu 5 4 - - - - - - - - - 23 Na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 2005 Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) uczelnie przygotowują programy kształcenia dla określonego kierunku i poziomu kształcenia uwzględniające efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego. Opis efektów kształcenia obejmuje obszar wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskiwanych w procesie kształcenia. 6
SKRÓCONY OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Absolwent studiów kierunku fizjoterapia dysponuje wiedzą w zakresie fizykoterapii, szeroko pojmowanych nauk medycznych, humanistycznych, biologicznych i społecznych. Jest przygotowany między innymi do: -wykonywania czynności ratunkowych w stanach zagrożenia zdrowotnego, -przeprowadzania zabiegów m.in. z zakresu fizykoterapii, kinezyterapii, masażu leczniczego, -wykorzystania dokumentacji medycznej do interpretacji wyników badań w zakresie niezbędnym w pracy fizjoterapeuty, -obsługi aparatury i sprzętu dla potrzeb fizjoterapii, -kontynuowania edukacji na kolejnych poziomach kształcenia lub permanentnego samokształcenia. Fizjoterapeuta powinien posiadać predyspozycje psychofizyczne do pracy z ludźmi niepełnosprawnymi. Ważne, aby był na tyle sprawny fizycznie, by mógł poprawnie demonstrować i przeprowadzać ćwiczenia fizyczne z tymi osobami. Zdobyta kompleksowa wiedza i umiejętności umożliwiają absolwentowi kierunku fizjoterapia podjęcie pracy w publicznych jak i niepublicznych jednostkach opieki zdrowotnej, nie tylko na polu medycznym, ale również w formach zdrowego wypoczynku, odnowy biologicznej, utrzymywania sprawności i wydolności fizycznej u osób w różnym wieku. Źródło: Opracowanie własne na podstawie portalu edukacyjnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. POMOCNE ADRESY Stowarzyszenie Fizjoterapia Polska http://www.fizjoterapeuci.org/ Polskie Towarzystwo Fizjoterapii http://www.fizjoterapia.org.pl/ Europejskie Stowarzyszenie Młodych Fizjoterapeutów http://www.olimpiadafizjoterapii.pl/ Ogólnopolski Związek Zawodowy Fizjoterapia http://fizjoterapia.busko.com.pl/index.php Portal fizjoterapeuty http://fizjoterapeuty.pl/ Magazyn Praktyczna fizjoterapia & rehabilitacja http://www.praktycznafizjoterapia.pl/ Opracowała: Marzena Kunecka doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: Włocławek, czerwiec 2015r. 7
DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE FIZJOTERAPEUTA W KRAJACH EOG Osoba chcąca podjąć pracę jako fizjoterapeuta w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód fizjoterapeuta jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w 28 krajach UE i EOG zawód fizjoterapeuta jest regulowany, są to: Irlandia, Słowenia, Hiszpania, Portugalia, Włochy, Łotwa, Polska, Dania, Norwegia, Finlandia, Holandia, Czechy, Słowacja, Litwa, Belgia, Francja, Luxemburg, Grecja, Liechtenstein, Niemcy, Austria, Malta, Wielka Brytania, Szwecja, Islandia, Węgry, Cypr, Bułgaria oraz Szwajcaria. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM FIZJOTERAPEUTA WG EUROPEJSKIEGO PORTALU MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób w zawodzie fizjoterapeuta zostały zgłoszone 4452 oferty pracy w 22 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodach zgłoszono w: Niemczech (2933 oferty), Wielkiej Brytanii (517 ofert), Francji (243 oferty), Austrii (208 ofert) i Belgii (130 ofert) - dane wg stanu na dzień 12.12.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie fizjoterapeuta w krajach EOG powinny dysponować odpowiednimi udokumentowanymi kwalifikacjami zawodowymi oraz doświadczeniem zawodowym w zakresie wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych oraz masaży. Atutem będą dodatkowe kursy i szkolenia zawodowe uzyskane przez kandydata. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę, czynnego prawa jazdy i nierzadko posiadania własnego samochodu. Z uwagi na istniejące duże zapotrzebowanie na pracowników w zawodzie fizjoterapeuta pracodawcy są skłonni w dużej mierze zatrudniać pracowników z innych państw UE, o ile kandydaci spełnią kryteria zawodowe i językowe. Nierzadko 8
oferują wsparcie w rozwoju zawodowym kandydata, darmowe wyżywienie i zakwaterowanie oraz premie za polecenie innych kandydatów. Przykładowe stawki wynagrodzenia w zawodzie fizjoterapeuta w wybranych krajach: Niemcy: według stosowanej taryfy bądź w oparciu o kwalifikacje kandydata, Wielka Brytania 24-26 funtów/godz. brutto, 30000 funtów rocznie brutto, Francja: 17 euro/godz. brutto, 2200-2800 euro miesięcznie brutto, 28000-30000 euro rocznie brutto, Austria: 2000 euro miesięcznie brutto. Opracowała: Magdalena Zboińska pośrednik pracy WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy O/Z WUP we Włocławku 9