SCENARIUSZ ZINTEGROWANYCH TERAPEUTYCZNYCH ZAJĘĆ OTWARTYCH Z CYKLU SŁOWA MALOWANE Autor scenariusza: mgr Barbara Milewska LITERATURA: JAN BRZECHWA NA STRAGANIE. 1. PROWADZĄCY: mgr Alicja S. artterapia mgr Aleksandra G. - biblioterapia mgr Barbara Milewska biblioterapia 2. MIEJSCE: OSW Nr 1 w Gdyni; 3. UCZESTNICY: uczniowie, nauczyciele i pracownicy Ośrodka oraz gość-aktor z Teatru Miejskiego; 4. CZAS TRWANIA: 1 godzina 5. CELE: zapoznanie z polską literaturą dziecięcą; przypomnienie podstawowych wiadomości o darach jesieni; utrwalenie pojęcia warzywo,stragan; wielozmysłowe utrwalenie pojęcia konkretnych warzyw: seler, koper, szczypior, kalarepka, rzepa, groch, pietruszka, burak, cebula, fasola, brukselka, marchewka, kapusta; dostarczenie dzieciom nowych przeżyć i wrażeń; rozwijanie spostrzegawczości, koncentracji uwagi i sprawności manualnej; rozwijanie wrażeń estetycznych, wyobraźni oraz aktywności twórczej u dzieci; wdrażanie do umiejętności współdziałania w grupie; rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej. 6. METODY PRACY: oparta na słowie, na obserwacji i na działaniu praktycznym; 7. FORMY PRACY: zbiorowa, grupowa, indywidualna; 8. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: tekst wiersz Jana Brzechwy pt. Na straganie, stroje dla warzyw, pacynki przedstawiające poszczególne warzywa, strój dla przekupki, parawany, stragan, warzywa naturalne, farby i pędzle, kredki, arkusze papieru, fotel dla narratora, płyta CD z piosenkami o warzywach i z piosenką powitalną, teksty tych piosenek dla poszczególnych klas, ilustracje przedstawiające warzywa, obierki z cebuli, buraka, marchewki, selera, pokrojone kawałki warzyw do spróbowania, materiał z dziurą,. 9. PRACE POPRZEDZAJĄCE ZAJĘCIA: zaproszenie gościa - aktora z Teatru Miejskiego;
umieszczenie na holu plakatu informującego o imprezie; wykonanie ilustracji poszczególnych warzyw; przystrojenie sali gimnastycznej; 10. PRZEBIEG ZAJĘĆ: Scena podzielona na dwie części. Po prawej stronie znajduje się fotel, przygotowany dla gościa, który będzie czytał wiersz. Po lewej za parawanem ustawiony jest stragan oraz nauczyciele i uczniowie użyczający głosu warzywom. W sali rozwieszone są ilustracje warzyw. I. POWITANIE Wysłuchanie fragmentu piosenki pt. Świat bajek jest to piosenka rozpoczynająca zajęcia w ramach akcji Cała Polska Czyta Dzieciom. Nauczyciele prowadzący witają wszystkie dzieci, dyrekcję, nauczycieli, pracowników Ośrodka oraz szczególnego gościa, który będzie czytał wiersz. II. WZBUDZENIE ZAINTERESOWAŃ TEMATEM UTWORU: Nauczyciel wskazując na ilustracje i wystrój sali naprowadza dzieci na temat czytanej lektury (Jaką mamy porę roku? Co takiego pojawia się dużo w ogródkach, sadach i w sklepach? Jakie znacie owoce? Jakie znacie warzywa?). III. CZĘŚĆ GŁÓWNA 1) Czytanie przez gościa tekstu J. Brzechwy pt. Na straganie, po wcześniejszym ukierunkowaniu słuchania. Pytanie ukierunkowujące: O czym jest ten wiersz o warzywach czy owocach? 2) Wyegzekwowanie od dzieci odpowiedzi na pytanie ukierunkowujące. 3) Krótka analiza utworu na podstawie zadawanych pytań: - Jakie warzywa wystąpiły w wierszu? - Kto wskaże na ilustracjach te warzywa? - Gdzie leżały te warzywa? - Co to jest stragan? 4) Prezentacja straganu Odsłonięcie zza parawanu straganu zapełnionego warzywami. Zaproszenie sprzedawczyniprzekupki (przebrany nauczyciel). 5) Drugie czytanie wsparte inscenizacją. Gość narrator czyta tekst, zaś głosu warzywom użyczają nauczyciele oraz uczniowie znajdujący się zza parawanem. Przekupka krząta się za stołem i podnosi lub wskazuje dane warzywo. 6) Przedstawienie aktorów użyczających głosów oraz przekupki: Nauczyciel prowadzący pyta: - Czy warzywa potrafią mówić?
- Kto w takim razie mówił? - Czy chcielibyście poznać nasze warzywka? Oto one: Koperek - Łukasz B. Szczypior p. Asia G. Kalarepka Sylwia M. Rzepa p. Mirka Sz. Groch Adaś K. Pietruszka Dawid B. Seler Marcin L. Burak Andrzej G. Cebula p. Magda K. Fasola p. Iza Ś. Brukselka p. Jola K-N. Marchewka p. Gabrysia N. Kapusta p. Irenka K. Przekupka- p. Ola G. Pojawiają się wymienieni aktorzy. Każdy z nich ma na ręce pacynkę, przedstawiającą dane warzywo. Nauczyciel prowadzący zaprasza wszystkich aktorów, by usiedli na chwilę na przygotowanych miejscach. 7) Konkurs plastyczny: Nauczyciel prowadzący zaprasza reprezentację z każdej klasy(nauczyciel i dziecko) a następnie dzieli na zespoły: przedszkole i klasy terapeutyczne, klasy podstawowe, klasy gimnazjum, klasy zawodowe. Zadaniem zespołów jest namalowanie farbami lub kredkami dowolnie wybranego warzywa. W tle słychać piosenkę pt. Marchewkowe pole - z płyty CD oraz Na marchewki urodziny - dzieci nie biorące udziału w konkursie śpiewają przy akompaniamencie pianina. Powołanie komisji oceniającej: pani Dyrektor R.T., gość specjalny aktor oraz p. Marylka intendentka szkolna. Zadaniem komisji jest ocena prac w każdym zespole i wręczenie nagród uczestnikom. Umieszczenie prac plastycznych na plakacie (parawan) 8) Rozsypanka obrazkowa: Nauczyciel prowadzący rozdaje każdemu zespołowi do ułożenia obrazek, przedstawiający jakieś warzywo. Stopień trudności jest dostosowany do każdego zespołu. W czasie układania obrazków słychać piosenkę pt. Fasolka. Ocena prac przez komisję.(podziękowanie komisji za pracę) 9) Inscenizacja w wykonaniu dzieci z pomocą nauczycieli:
Zaproszenie aktorów na środek sali; Wybór dzieci do każdej roli warzywa z wiersza, którą odgrywał nauczyciel. Role, które odgrywały w pierwszym przedstawieniu dzieci pozostają bez zmian. Przekazanie pacynek dzieciom. Wybór przez dziecko odpowiedniego warzywa ze straganu. Określenie zadania, które ma wykonać uczeń z pomocą nauczyciela-aktora ( Dzieci samodzielnie lub z pomocą nauczycieli aktorów prezentują w odpowiednim momencie warzywo i pacynkę.) Czytanie przez gościa wiersza pt. Na straganie. Dzieci wykonują swoje zadanie. IV. PODSUMOWANIE POPRZEZ UCZESTNICTWO DZIECI W WESOŁYCH KONKURSACH: Nauczyciel prowadzący zaprasza dzieci do podsumowania wiadomości o warzywach na wesoło.( Tyle mówiliśmy dziś o warzywach, że na pewno poradzicie sobie z konkurencjami, które przygotowaliśmy dla was na zakończenie): 1. Konkurs dla maluchów-dobieranie odpowiedniego koloru warzywa do koloru kartki oraz nazwanie tego koloru; Na tackach znajdują się warzywa: marchew, burak, ziemniak, brukselka, cebula. Obok ułożone są różnokolorowe kartki. Zadaniem dzieci jest położenie warzywa na odpowiedniej kartce, a następnie nazwanie go - w miarę możliwości. Zagadka: Dobra gotowana, dobra i surowa. choć nie pomarańcza, jest pomarańczowa. 2. Konkurs dla młodszych klas szkoły podstawowej- Rozpoznawanie warzywa po obierkach. Na tackach znajdują się obierki z warzyw np. marchewki, ogórka, buraczka, cebuli. Zadaniem dzieci jest nazwanie warzyw, z których są obierki i dopasowanie do ilustracji. Zagadka: Latem w ogrodzie wyrósł zielony, a zimą w beczce leży kiszony. 3. Konkurs dla starszych klas szkoły podstawowej- Rozpoznawanie przez dotyk warzywa i nazwanie go. Dzieci wkładają ręce przez otwór w rozwieszonym, dużym materiale. Z drugiej strony otworu znajduje się warzywo, które należy nazwać. Zagadka: Jaka to głowa, duża, czy mała, z zielonych liści składa się cała? 4. Konkurs dla klas gimnazjalnych- Rozpoznawanie za pomocą węchu warzywa Dzieci wsuwają swój nos w otwór w materiale i próbują rozpoznać po zapachu warzywo np. cebula, czosnek, kapusta kiszona, ogórek kiszony. Nauczyciel wspomagający zapisuje na kartce odpowiedź ucznia i czyta na zakończenie konkurencji. Zagadka: Wyrosła na grządkach czerwona kuleczka choć to smakołyczek, to szczypie w języczek.
5. Konkurs dla klas najstarszych Quiz: Uzyskanie odpowiedzi na pytania: - Każdy odgadnie tę zagadkę, ma biały korzeń i zieloną natkę? - Zielone łódeczki, a w łódeczkach kuleczki, gdy się je ugotuje, każdemu smakuje. - Ma okrągły brzuszek i ogonek mały, będzie z niego na obiad barszczyk doskonały. - Jakie warzywo, nawet niewielkie, wyciśnie z oczu słoną kropelkę? - Dlaczego warzywa są zdrowe? - Co można zrobić z warzyw? Wykonanie z warzyw zwierzaka. Nauczyciel prowadzący wyjaśnia, że dziś nie zrobimy sałatki, ale za to możemy zrobić jakiegoś zwierza. Dzieci otrzymują na tacach różne warzywa, nożyki,wykałaczki i goździki, nitki i mają wykonać z tego jakieś zwierzę. W tle słychać piosenkę pt. Witaminki. V. ZAJĘCIA KOŃCOWE: 1. Nauczyciel prowadzący podsumowuje zajęcia. - W dniu dzisiejszym chcieliśmy wam pokazać, jak można bawić się tekstem, napisanym przez wybitnych pisarzy oraz utrwalić wiadomości o jesiennych warzywach. W ramach akcji Cała Polska Czyta Dzieciom ciągle zachęcamy dorosłych do głośnego czytania dzieciom codziennie przez 20 minut, a oprócz tego do zabawy, do której inspiruje tekst. Pamiętajcie, że słowa można również malować, tak jak wy dzisiaj malowaliście te piękne warzywa.) 2. Pożegnanie: - Nauczyciel dziękuje zaproszonemu gościowi, komisji, aktorom, dzieciom oraz nauczycielom za czynny udział w zajęciach.