WOJEWODA ŁÓDZKI PNIK-I.4131.644.2019 Łódź, 22 sierpnia 2019 r. Burmistrz Opoczna ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506 z późn. zm.) stwierdzam nieważność zarządzenia Nr 121/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie: powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie. U z a s a d n i e n i e Na mocy przedmiotowego zarządzenia Burmistrz Opoczna powierzył Pani Edycie Skorupskiej stanowisko Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie. W zawiadomieniu o wszczęciu postępowania nadzorczego, organ nadzoru poinformował o wątpliwościach dotyczących legalności ww. zarządzenia, ponieważ rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 24 maja 2019 r. znak PNIK-I.4131.498.2019 Wojewoda Łódzki stwierdził nieważność zarządzenia Nr 84/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odwołania Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza z zajmowanego stanowiska. Przedmiotowe rozstrzygnięcie zostało zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Tym samym jest ono nieprawomocne, co oznacza, że zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, wykonanie zarządzenia Nr 84/2019 Burmistrza Opoczna zostało wstrzymane z mocy prawa w zakresie ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI 90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40Elektroniczna Skrzynka Podawcza epuap: /lodzuw/skrytka www.lodzkie.eu Administratorem danych osobowych jest Wojewoda Łódzki. Dane przetwarzane są w celu realizacji czynności urzędowych. Masz prawo do dostępu, sprostowania, ograniczenia przetwarzania danych. Więcej informacji znajdziesz na stronie www.lodzkie.eu w zakładce ochrona danych osobowych.
objętym nieważnością, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Powyższe oznacza, że nie zachodziły przesłanki do wydania spornego zarządzenia w zakresie powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie. Burmistrz Opoczna na skutek zawiadomienia o wszczęciu postępowania nadzorczego wyjaśnił, że w odniesieniu do wszczęcia postępowania nadzorczego wobec ww. zarządzenia Burmistrza Opoczna Nr 121/2019 w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie jego wydanie jest konsekwencją zarządzenia Nr 89/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 8 maja 2019 r. w sprawie ogłoszenia konkursu na stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej w Sielcu, Szkoły Podstawowej w Januszewicach, Zespołu Szkół Samorządowych nr 1 im. Marii Skłodowskiej - Curie w Opocznie i Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza. Zarządzenie to nie było w jakikolwiek sposób kwestionowane przez Wojewodę Łódzkiego. Z tego względu, zostały przeprowadzone konkursy na wskazane w zarządzeniu Nr 89/2019 stanowiska, co oznacza, że konkursy zostały przeprowadzone zgodnie z prawem. Wynikiem powyższego jest wydanie zarządzenia Nr 117/2019 Burmistrza Opoczna. Burmistrz odnosząc się do argumentacji wskazanej w zawiadomieniu o wszczęciu postepowania nadzorczego, wyjaśnił, iż rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Łódzkiego z 24 maja 2019 r., znak PNIK- I.4131.498.2019 nie wywołuje skutków wynikających z Kodeksu Pracy. Z tego względu w ocenie Burmistrza Opoczna na stanowisku dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza wystąpił wakat, co spowodowało konieczność przeprowadzenia konkursu, a następnie wydania zakwestionowanego Zarządzenia Nr 121/2019. Organ nadzoru prezentuje w niniejszej sprawie następujący pogląd. Wojewoda Łódzki rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 24 maja 2019 znak PNIK-I 4131.498.2019 stwierdził nieważność zarządzenia Nr 84/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odwołania Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza z zajmowanego stanowiska. Rozstrzygnięcie to zostało doręczone Burmistrzowi Opoczna w dniu 24 maja 2019 r. Na mocy art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy wstrzymuje ich wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Organ nadzoru stoi na stanowisku, że z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego, to jest z dniem 24 maja 2019 r. odwołanie Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza stało się nieskuteczne i brak było podstaw do wydania w dniu str. 2
26 czerwca 2019 r. zarządzenia Nr 121/2019 Burmistrza Opoczna w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie. Zdaniem organu nadzoru, istotna w sprawie jest również wykładnia art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Wstrzymanie wykonania zarządzenia organu gminy stanowi gwarancję skuteczności nadzoru jaki jest sprawowany przez wojewodę. Chodzi więc o to, że stan wstrzymania wykonania takiego zarządzenia trwa aż do czasu uprawomocnienia się zapadłego rozstrzygnięcia nadzorczego, bądź jego wzruszenia przez sąd administracyjny. W pierwszej z tych sytuacji, usunięcie z obrotu prawnego zarządzenia z mocą ex tunc konsumuje akt jego wstrzymania przez organ nadzoru, a w drugiej zaś uchylenie rozstrzygnięcia nadzorczego, jako aktu kończącego postępowanie nadzorcze, pozbawia mocy wiążącej zastosowany w jego trakcie środek ochrony tymczasowej. Gdyby ustawodawca nie sformułował tak omawianego przepisu, to każde rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające nieważność zarządzenia, mogłoby być ignorowane przez podmiot, od którego pochodzi kwestionowane zarządzenie. To zaś prowadziłoby do tego, że przepisy prawa przyznające organowi nadzoru kompetencje do stwierdzenia nieważności zarządzeń pozostawałyby martwe, ponieważ nie wywierałyby skutecznego wpływu na los spraw, do których odnosiły się kwestionowane w trybie nadzoru zarządzenia. Zdaniem organu nadzoru w niniejszej sprawie zasadne jest przytoczenie również wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 grudnia 2003 r., sygn. akt P 9/02, w którym Trybunał wyraził pogląd, iż Stwierdzenie nieważności uchwały jest aktem deklaratoryjnym, a zatem rodzi skutki ex tunc - z mocą wsteczną od daty podjęcia uchwały. Tym samym uchwała jest nieważna od chwili jej podjęcia, a zatem prawnie bezskuteczna. Rezultatem wydania rozstrzygnięcia nadzorczego jest uchylenie wszelkich prawnych skutków, które powstały w okresie od wejścia w życie do chwili stwierdzenia jej nieważności. Należy wziąć pod uwagę, że rozstrzygnięcie nadzorcze jest aktem władztwa administracyjnego, bowiem służy mu domniemanie legalności (rozstrzygnięcie obowiązuje aż do jego obalenia wyrokiem NSA), a wykonanie obowiązków zeń wynikających może być egzekwowane przymusem administracyjnym. W przedmiotowym orzeczeniu mowa jest o uchwale wydanej na gruncie ustawy o samorządzie gminnym, ale zdaniem Wojewody Łódzkiego, orzeczenie to może mieć również zastosowanie w niniejszej sprawie. Przenosząc powyższe rozważania na stan faktyczny przedmiotowej sprawy uznać należy, że skoro rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody stwierdzające nieważność uchwały Nr 84/2019 w sprawie odwołania Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza zostało doręczone Burmistrzowi Opoczna w dniu 24 maja 2019 r., to str. 3
od tego momentu nastąpiło wstrzymanie wykonania tegoż zarządzenia. Tak więc jak to zostało wskazane powyżej w dniu 26 czerwca 2019 r. nie istniały podstawy do powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza, gdyż wobec wstrzymania wykonania zarządzenia o odwołaniu dyrektora ww. szkoły, nie istniał w niej formalnie wakat na stanowisku dyrektora tejże szkoły. Nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem Burmistrza Opoczna, że rozstrzygniecie nadzorcze stwierdzające nieważność zarządzenia Nr 84/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odwołania Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza z zajmowanego stanowiska, nie wywołuje skutków wynikających z Kodeksu pracy, a tym samym na tym stanowisku występował wakat. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury w sprawach dotyczących powołania dyrektora szkoły źródłem zmian w tych stosunkach pracowniczych nie jest wolna wola pracodawcy, ale akty (uchwały lub zarządzenia) z zakresu administracji publicznej, podlegające w pierwszej kolejności nadzorowi "legalnościowemu" wojewody (art. 85 ustawy o samorządzie gminnym), a także podlegające zaskarżeniu do sądu administracyjnego (art. 3 2 pkt 5 i 6 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Zatem takie czy inne rozstrzygnięcie sporu z zakresu prawa pracy, a więc w istocie sporu o wtórnych skutkach prawnych aktów administracyjnoprawnych podejmowanych przez organ prowadzący szkołę na podstawie art. 36a ust. 1 ustawy o systemie oświaty nie może niweczyć ani konwalidować aktów z zakresu administracji publicznej podjętych z naruszeniem prawa. Odwołanie nauczyciela ze stanowiska kierowniczego ma bowiem charakter kompetencji władczej, związanej z wykonywaniem publicznoprawnych zadań w zakresie oświaty, określonych w przepisach mających charakter publicznoprawny. Personalny charakter aktu odwołania z funkcji kierowniczej nie stanowi zatem o jego prywatnoprawnym charakterze, gdyż obsada stanowiska kierowniczego w szkole jest formą zarządzania szkołą publiczną a zarządzanie szkołą wchodzi w zakres administracji publicznej sprawowanej przez organy samorządu terytorialnego (wyrok NSA z dnia 14 listopada 2018 r., sygn. akt I OSK 2278/18; wyroku NSA z dnia 11 lipca 2017 r., sygn. akt II OSK 1448/17). Przywołane orzecznictwo dotyczy wyroków wydanych na podstawie nieobowiązujących regulacji ustawy o systemie oświaty, ale zdaniem organu nadzoru nadal aktualnych w tejże sprawie. Podsumowując Burmistrz Opoczna prezentując powyższe stanowisko, zdaniem organu nadzoru nie zauważa, że źródłem zmiany na stanowisku dyrektora przedmiotowej szkoły nie tyle było oświadczenie woli pracodawcy, do którego na podstawie art. 300 Kodeksu pracy, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, ile akt z zakresu administracji publicznej str. 4
podlegający w pierwszej kolejności nadzorowi wojewody, a także podlegający zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Odnośnie prawomocności rozstrzygnięć nadzorczych oraz skutku wstrzymującego wykonanie zakwestionowanego zarządzenia (ewentualnie uchwały) stanowisko powyższe jest reprezentowane w licznym orzecznictwie sądów administracyjnych np. w wyroku NSA z dnia 6 marca w 2013 r., sygn. akt I OSK 2975/12; wyroku NSA z dnia 1 lipca 2015 r., sygn. akt I OSK 977/15; wyroku z dnia 14 listopada 2018 r., sygn. akt I OSK 2278/18; wyroku WSA w Warszawie z dnia 7 marca 2017 r., sygn. akt II SA/Wa 2197/16 oraz wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 26 października 2010 r. sygn. akt II SA/Bd 991/10. Należy również zauważyć, że rozstrzygnięciem nadzorczym z 25 lipca 2019 r. znak: PNK-I.4131.628.2019 została stwierdzona nieważność zarządzenia Nr 117/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 24 czerwca 2019 r. w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko Dyrektora Szkoły Podstawowej w Sielcu, Szkoły Podstawowej w Januszewicach, Zespołu Szkół Samorządowych Nr 1 w Opocznie, Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie w zakresie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza. Konsekwencją unieważnienia wskazanego zarządzenia w części, jest stwierdzenie nieważności zarządzenia, na mocy którego doszło do powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza. Trzeba bowiem zauważyć, że pomiędzy ww. zarządzeniami istnieje ściśle nierozerwalny związek pierwsze z nich (w sprawie zatwierdzenia konkursu) warunkuje wydanie drugiego zarządzenia (w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora). Tym samym wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność zarządzenia Nr 117/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 24 czerwca 2019 r. w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko Dyrektora Szkoły Podstawowej w Sielcu, Szkoły Podstawowej w Januszewicach, Zespołu Szkół Samorządowych Nr 1 w Opocznie, Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie w zakresie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie im. Henryka Sienkiewicza, powoduje nierozstrzygnięcie postępowania konkursowego mającego na celu wyłonienie kandydata na stanowisko dyrektora ww. szkoły, co w konsekwencji w niniejszym stanie faktycznym musi również prowadzić do stwierdzenia nieważności wszystkich rozstrzygnięć wydanych na podstawie zarządzenia w sprawie zatwierdzenia konkursu, a w szczególności zarządzenia Nr 121/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie: powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie. Powyższy pogląd znalazł potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 26 października 2017 r., sygn. akt I OSK 1557/17. str. 5
Reasumując, zarządzenie Nr 121/2019 Burmistrza Opoczna z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie powierzenia stanowiska Dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 w Opocznie jest niezgodne z art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, co uzasadnia stwierdzenie jego nieważności. Rozstrzygnięcie nadzorcze może zostać zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi (90 434 Łódź, ul. Piotrkowska 135) za pośrednictwem Wojewody Łódzkiego, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach. w z. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO Karol Młynarczyk I WICEWOJEWODA Do wiadomości: Rada Miejska w Opocznie str. 6