Raport z badań w ramach projektu: NOWA SZANSA

Raport z badań w ramach projektu: NOWA SZANSA Bariery ograniczające dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego. Diagnoza aktualnej sytuacji i przyszłych potrzeb kadrowych lokalnych rynków pracy gmin powiatu poznańskiego. aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych w regionie

Spis treści: I. Bariery ograniczające dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego.......3-83 II. Diagnoza aktualnej sytuacji i przyszłych potrzeb kadrowych lokalnych rynków pracy gmin powiatu poznańskiego....... 84-147 III. Wnioski i rekomendacje.... 148-157 IV. Aneks.......158-171 aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych w regionie 2

Raport z badań w ramach projektu: NOWA SZANSA Bariery ograniczające dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego. Badanie zrealizowane przez: Ośrodek Badań Społecznych i Marketingowych INDEKS Janusz Langner Os. Leśne 2A/47 62-028 Koziegłowy tel. (061) 8 127 479 www.indeks-badania.pl aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych w regionie 3

Spis treści: I. Wstęp... 6 1.1. Cele i metodologia badań: Bariery ograniczające dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego.... 6 II. Wyniki badania Bariery ograniczające dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego... 9 2. Charakterystyka badanej próby.... 9 2.1. Płeć respondentów... 9 2.2. Wiek respondentów... 10 2.3. Wykształcenie respondentów... 11 2.4. Miejsce zamieszkania respondentów... 12 2.5. StaŜ pracy respondentów... 14 2.6. Częstotliwość rejestracji respondentów w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu... 15 2.7. Wcześniejsze zatrudnienie respondentów przed rejestracją w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu.... 16 2.8. Okres pozostawania bez pracy... 17 3. Powody bezrobocia... 20 3.1. Częstotliwość zmiany miejsca pracy przez respondentów... 20 3.2. Powody zakończenia pracy przez respondentów.... 21 3.3. Okres od momentu utraty pracy lub ukończenia szkoły do rejestracji osób bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu.... 23 3.4. Otrzymywanie zasiłku dla osób bezrobotnych z Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu... 26 3.5. Powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu.... 27 4. Sytuacja bezrobocia.... 34 4.1. Aktywność i gotowość osób bezrobotnych do zatrudnienia... 35 4.2. Metody poszukiwania pracy przez osoby bezrobotne... 37 4

4.3. Oferta aktywizacyjna skierowana przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu do osób bezrobotnych... 43 4.4. Przyjęcie oferty aktywizacyjnej skierowanej przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu do osób bezrobotnych.... 45 4.5. Powody nie przyjęcia oferty aktywizacyjnej skierowanej przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu do osób bezrobotnych.... 46 4.6. Stopień zadowolenia z dotychczasowego wsparcia udzielonego przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu osobom bezrobotnym.... 49 4.7. Ocena oferty Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu w zakresie aktywizacji osób bezrobotnych... 53 4.8. Uczestnictwo osób bezrobotnych w projektach i programach współfinansowanych z.... 58 5. Perspektywy zatrudnienia, oczekiwania osób bezrobotnych.... 59 5.1. Chęć uczestnictwa osób bezrobotnych w projektach i programach organizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu i współfinansowanych z.... 59 5.2. Oczekiwana forma zatrudnienia... 61 5.3. Szansa na zatrudnienie na lokalnym rynku pracy... 63 5.4. Oczekiwane miejsce zatrudnienia... 66 5.5. NajwaŜniejsze elementy decydujące o wyborze miejsca pracy... 67 5.6. Bariery i trudności w znalezieniu pracy.... 72 5.7. Ocena szans na rynku pracy szans na zatrudnienie... 78 5.8. Propozycje działań ułatwiających podejmowanie pracy przez osoby bezrobotne.... 80 5

I. Wstęp. Raport z badań społecznych przeprowadzonych wśród bezrobotnych mieszkańców powiatu poznańskiego oraz pracodawców z terenu powiatu poznańskiego został przygotowany przez Ośrodek Badań Społecznych i Marketingowych INDEKS w ramach projektu NOWA SZANSA realizowanego przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu i współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VI, Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie, Poddziałanie 6.1.2 Wsparcie powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy w realizacji zadań na rzecz aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych w regionie. Celem ogólnym projektu jest lepsze dostosowanie oferty usługowej Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu do rosnących potrzeb aktualnego rynku pracy. Cel ogólny projektu jest realizowany przy wsparciu badań społecznych, których rezultaty przyczynią się do optymalizacji działań Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu. W ramach jednego projektu przeprowadzone zostały dwa odrębne badania, które prezentowane są w niniejszym raporcie. W pierwszej części przedstawione zostały wyniki badań dotyczące barier ograniczających dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego. W drugiej części zaprezentowano rezultaty badań i diagnozę dotyczącą aktualnej sytuacji i przyszłych potrzeb kadrowych lokalnych rynków pracy gmin powiatu poznańskiego. 1.1. Cele i metodologia badań: Bariery ograniczające dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego. Głównym celem badania było: Zdiagnozowanie barier oraz określenie trudności, które w znacznej mierze uniemoŝliwiają bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego dostęp do rynku pracy. 6

Poznanie przyczyn i powodów rejestracji bezrobotnych mieszkańców powiatu poznańskiego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Zdefiniowanie sposobów poszukiwania pracy przez osoby bezrobotne oraz określenie aktywności w poszukiwaniu pracy. Poddanie ocenie stopnia zadowolenia ze wsparcia udzielanego osobom bezrobotnym przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu. Określenie oczekiwań dotyczących potencjalnego zatrudnienia. Badanie zostało zrealizowane w okresie wrzesień październik 2008 roku wśród bezrobotnych mieszkańców powiatu poznańskiego na dobranej i reprezentatywnej próbie badawczej. Dobór próby miał charakter proporcjonalny - kwotowy. Wielkość próby wynosiła N = 507. Dobór próby do badania odbywał się w oparciu o następujące kryteria: wysokość rejestrowanego bezrobocia w danej gminie powiatu poznańskiego oraz następujące cechy demograficzne osób bezrobotnych: miejsce zamieszkania oraz płeć osób bezrobotnych. Tabela nr 1. Dobór próby (N=507, w %). Gmina Bezrobotni ogółem % Bezrobotne kobiety % Bezrobotni męŝczyźni % Swarzędz 64 12,62% 42 8,28% 22 4,34% Mosina 53 10,45% 34 6,71% 19 3,75% Luboń 49 9,66% 31 6,11% 18 3,55% Pobiedziska 47 9,27% 30 5,92% 17 3,35% Czerwonak 38 7,50% 25 4,93% 13 2,56% Kostrzyn Wlkp. 37 7,30% 26 5,13% 11 2,17% Kórnik 34 6,71% 23 4,54% 11 2,17% Stęszew 32 6,31% 21 4,14% 11 2,17% Tarnowo Podgórne 24 4,73% 15 2,96% 9 1,78% Dopiewo 23 4,54% 15 2,96% 8 1,58% Komorniki 22 4,34% 14 2,76% 8 1,58% Buk 20 3,94% 12 2,37% 8 1,58% Puszczykowo 19 3,75% 11 2,17% 8 1,58% Rokietnica 19 3,75% 12 2,37% 7 1,38% Suchy Las 16 3,16% 11 2,17% 5 0,99% Kleszczewo 10 1,97% 7 1,38% 3 0,59% SUMA 507 100,00% 329 64,89% 178 35,11% 7

Badanie realizowane było za pomocą techniki wywiadu bezpośredniego osobistego z wykorzystaniem skategoryzowanego papierowego wywiadu kwestionariuszowego PAPI (wzór kwestionariusza znajduje się w Aneksie). NaleŜy zaznaczyć, iŝ badanie skoncentrowane było tylko i wyłącznie na mieszkańcach gmin powiatu poznańskiego z wyłączeniem bezrobotnych mieszkańców Poznania ze względu na charakter projektu, który dotyczył tylko i wyłącznie mieszkańców ościennych gmin, którzy ze względu na miejsce zamieszkania mają utrudniony dostęp do rynku pracy. W badaniach nie uczestniczyli takŝe bezrobotni mieszkańcy gminy Murowana Goślina, poniewaŝ samorząd gminny nie zgodził się na uczestnictwo w projekcie NOWA SZANSA realizowanym przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu. Dane uzyskane w trakcie realizacji badań poddane zostały wielostopniowej analizie, zarówno ilościowej jak i jakościowej. W opracowaniu zaprezentowano wyniki badań pod kątem ogólnych tendencji i średnich występujących w całej badanej zbiorowości, jak i ze względu na wyróŝnione zmienne niezaleŝne. Na potrzeby badania wyróŝniono następujące zmienne niezaleŝne: płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, częstotliwość rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu, wcześniejsze zatrudnienie przed zarejestrowaniem w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu oraz okres pozostawania bez pracy. W przypadku wymienionych zmiennych porównywane i dokładniej analizowane były wyniki uzyskane w podgrupach badanych o największym i najmniejszym nasileniu danej zmiennej niezaleŝnej, a takŝe pojawiające się tendencje (malejące lub rosnące) w wewnętrznej strukturze odpowiedzi. Opisane zostały takŝe podgrupy badanych o największym i najmniejszym procencie odpowiedzi na dane pytanie. Wybór takich zmiennych niezaleŝnych, jest niezwykle istotny z punktu widzenia ich korelacji z ogólnymi wynikami wyraŝonymi przez całą populację badaną. 8

II. Wyniki badania Bariery ograniczające dostęp do rynku pracy bezrobotnym mieszkańcom powiatu poznańskiego. 2. Charakterystyka badanej próby. 2.1. Płeć respondentów. W odniesieniu do pierwszej zmiennej płci respondentów naleŝy przypomnieć, iŝ struktura badanej populacji miała charakter reprezentatywny, stąd teŝ dobór próby z uwzględnieniem płci odzwierciedla, strukturę populacji generalnej. Podział badanych ze względu na płeć umoŝliwia interpretowanie rozkładu odpowiedzi oraz siły ich natęŝenia. Jak wynika z prezentowanego poniŝej wykresu (64,9%) ogółu badanych bezrobotnych mieszkańców gmin powiatu poznańskiego stanowiły kobiety, natomiast (35,1%) męŝczyźni. Wykres nr 1. Struktura respondentów z uwzględnieniem płci. (N=507, w %). 35,1% 64,9% Kobiety MęŜczyźni Tabela nr 2. Struktura respondentów z uwzględnieniem płci. (N=507, w %). Struktura respondentów z uwzględnieniem płci. Płeć Ilość Procent Kobiety 329 64,9% MęŜczyźni 178 35,1% Suma 507 100,0% 9

2.2. Wiek respondentów. Biorąc pod uwagę, wiek respondentów bezrobotnych mieszkańców gmin powiatu poznańskiego, okazuje się, iŝ najliczniejszą grupę stanowiły osoby w przedziale wiekowym od 50 do 59 lat (28,2%) ogólnej liczby ankietowanych. Kolejna grupa respondentów wyróŝnionych ze względu na wiek, która licznie była reprezentowana w badaniu to osoby w wieku od 20 do 29 lat (26,2%) ogółu badanych. W dalszej kolejności plasują się dwie grupy wiekowe o zbliŝonym udziale, osoby w przedziale wiekowym od 30 do 39 lat oraz od 40 do 49 lat, odpowiednio (22,1%) oraz (19,9%). Najmniej liczne grupy spośród ankietowanych, tworzyli respondenci w wieku od 60 do 65 lat oraz do 20 lat odpowiednio (2,4%) oraz (1%). Wykres nr 2. Struktura respondentów z uwzględnieniem wieku. (N=507, w %). 26,2% 28,2% 22,1% 19,9% 1,0% 2,4% Do 20 roku Ŝycia 20-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-59 lat 60-65 lat Tabela nr 3. Struktura respondentów z uwzględnieniem wieku. (N=507, w %). Struktura respondentów z uwzględnieniem wieku. Wiek Ilość Procent Do 20 roku Ŝycia 5 1,0% 20-29 lat 133 26,2% 30-39 lat 112 22,1% 40-49 lat 101 19,9% 50-59 lat 143 28,2% 60-65 lat 12 2,4% Brak odpowiedzi 1 0,2% Suma 507 100,0% 10

2.3. Wykształcenie respondentów. Jak wynika z zaprezentowanych poniŝej danych znajdujących się na wykresie nr 3, najliczniejszą grupę respondentów wyróŝnionych ze względu na wykształcenie stanowili bezrobotni legitymujący się wykształceniem zawodowym (30,2%) spośród ogółu badanych osób. Znaczny odsetek badanych (22,9%) to bezrobotni mieszkańcy gmin powiatu poznańskiego posiadający wykształcenie wyŝsze. Wykształcenie średnie techniczne posiadało (20,5%) respondentów uczestniczących w badaniu, natomiast (12,6%) wykształcenie średnie ogólnokształcące. Najmniejszy odsetek ankietowanych osób posiadało wykształcenie policealne oraz wykształcenie gimnazjalne lub poniŝej, procentowy udział tych kategorii wyniósł odpowiednio (6,5%) oraz (6,3%). Nieliczna grupa respondentów (1%) nie podała swojego wykształcenia. Wykres nr 3. Struktura respondentów z uwzględnieniem wykształcenia. (N=507, w %). 30,2% 20,5% 22,9% 6,3% 12,6% 6,5% 1,0% Gimnazjalne lub poniŝej Średnie techniczne Policealne Brak odpowiedzi Zawodowe Średnie ogólnokształcące WyŜsze 11

Tabela nr 4. Struktura respondentów z uwzględnieniem wykształcenia. (N=507, w %). Struktura respondentów z uwzględnieniem wykształcenia. Wykształcenie Ilość Procent Gimnazjalne lub poniŝej 32 6,3% Zawodowe 153 30,2% Średnie techniczne 104 20,5% Średnie ogólnokształcące 64 12,6% Policealne 33 6,5% WyŜsze 116 22,9% Brak odpowiedzi 5 1,0% Suma 507 100% 2.4. Miejsce zamieszkania respondentów. W podpunkcie 1.1. przedstawiono dobór próby, który jest reprezentatywny i proporcjonalny wobec populacji generalnej. PoniŜej zaprezentowano udział osób bezrobotnych ze względu na miejsce zamieszkania, bez stosowania podziału na płeć. Największy odsetek stanowili mieszkańcy gminy Swarzędz (12,6%). Kolejne z najliczniej reprezentowanych gmin to Mosina (10,5%) i Luboń (9,7%). Bezrobotni mieszkańcy zameldowani w gminie Pobiedziska stanowili (9,3%) ogólnej liczby bezrobotnych respondentów uczestniczących w badaniu. ZbliŜony wynik wystąpił wśród mieszkańców następujących gmin: Czerwonak (7,5%), Kostrzyn Wielkopolski (7,3%) oraz Kórnik (6,7%). Bezrobotni mieszkańcy gminy Stęszew reprezentowani byli przez (6,3%) ogółu bezrobotnych mieszkańców powiatu poznańskiego biorących udział w badaniu. Mieszkańcy gminy Tarnowo Podgórne stanowili (4,7%) badanych, gminy Dopiewo (4,5%), natomiast (4,3%) to mieszkańcy gminy Komorniki. Odsetek bezrobotnych zamieszkałych w gminach Buk, Puszczykowo oraz Rokietnica, wynosił kolejno (3,9%), (3,7%) oraz (3,7%). Najmniejszy odsetek badanych to bezrobotni mieszkańcy gmin; Suchy Las (3,2%) oraz Kleszczewo (2%). 12

Wykres nr 4. Struktura respondentów z uwzględnieniem miejsca zamieszkania. (N=507, w %). 12,6% 10,5% 9,7% 9,3% 7,5%7,3% 6,7% 6,3% 4,7%4,5%4,3%3,9%3,7%3,7% 3,2% 2,0% Swarzędz Mosina Luboń Pobiedziska Czerwonak Kostrzyn Wlkp. Kórnik Stęszew Tarnowo Podgórne Dopiewo Komorniki Buk Puszczykowo Rokietnica Suchy Las Kleszczewo Tabela nr 5. Struktura respondentów z uwzględnieniem miejsca zamieszkania. (N=507, w %). Struktura respondentów z uwzględnieniem miejsca zamieszkania. Miejsce zamieszkania Ilość Procent Swarzędz 64 12,6% Mosina 53 10,5% Luboń 49 9,7% Pobiedziska 47 9,3% Czerwonak 38 7,5% Kostrzyn Wlkp. 37 7,3% Kórnik 34 6,7% Stęszew 32 6,3% Tarnowo Podgórne 24 4,7% Dopiewo 23 4,5% Komorniki 22 4,3% Buk 20 3,9% Puszczykowo 19 3,7% Rokietnica 19 3,7% Suchy Las 16 3,2% Kleszczewo 10 2,0% Suma 507 100,0% 13

2.5. StaŜ pracy respondentów. Kolejną zmienną, która została wprowadzona w celu ukazania róŝnorodności badanej zbiorowości jest staŝ pracy bezrobotnych osób, mieszkańców gmin powiatu poznańskiego, którzy udzielili odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu wywiadu. Według danych zaprezentowanych na wykresie nr 5, dwie grupy generują największy odsetek bezrobotnych respondentów: osoby bezrobotne, których staŝ pracy wynosił od 11 do 20 lat oraz od 21 do 30 lat, w powyŝszych przypadkach procentowy udział wyniósł odpowiednio (22,1%) oraz (21,7%). Niewiele mniejszy odsetek respondentów stanowili bezrobotni, których staŝ pracy znajduje się w przedziale od roku do 5 lat (18,7%). Bezrobotni mieszkańcy gmin powiatu poznańskiego, których staŝ pracy wynosi od 6 do 10 lat to (11,6%) ogółu, natomiast (11,4%) to respondenci, których staŝ pracy przekroczył 30 lat. Co dziesiąta bezrobotna osoba uczestnicząca w badaniu (9,9%) nie posiada doświadczenia zawodowego staŝu pracy. Najmniejszy odsetek badanych (4,1%) to respondenci, których staŝ pracy nie jest większy niŝ rok. Wykres nr 5. Struktura respondentów z uwzględnieniem staŝu pracy. (N=507, w %). 4,1% 9,9% 11,4% 11,6% 18,7% 21,7% 22,1% brak staŝu pracy do roku 1-5 lat 6-10 lat 11-20 lat 21-30 lat powyŝej 30 lat 14

Tabela nr 6. Struktura respondentów z uwzględnieniem staŝu pracy. (N=507, w %). Struktura respondentów z uwzględnieniem staŝu pracy Liczba zarejestrowań Ilość Procent brak staŝu pracy 50 9,9% do roku 21 4,1% 1-5 lat 95 18,7% 6-10 lat 59 11,6% 11-20 lat 112 22,1% 21-30 lat 110 21,7% powyŝej 30 lat 58 11,4% brak odpowiedzi 2 0,4% Suma 507 100,0% 2.6. Częstotliwość rejestracji respondentów w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Priorytetową zmienną istotną z punktu widzenia projektu badawczego, jest częstotliwość wizyt, rejestracji osób w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Odpowiedzi udzielane przez badanych pozwolą na dokonanie pewnej segmentacji osób bezrobotnych z punktu widzenia liczby rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Osoby ponownie rejestrujące się mają zupełnie róŝne oczekiwania i potrzeby związane z sytuacją bezrobocia. Grupa ta wymaga zdecydowanie większego zainteresowania i wsparcia ze strony Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu, dlatego tak istotne jest dokonanie analizy odpowiedzi z uwzględnieniem omawianej cechy. Spośród wszystkich osób, które uczestniczyły w badaniu zdecydowaną większość (61,3%) stanowiły osoby bezrobotne, które po raz kolejny zarejestrowały się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu jako osoby bezrobotne, natomiast (38,7%) to osoby, które zostały wpisane do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu po raz pierwszy. 15

Wykres nr 6. Struktura respondentów z uwzględnieniem częstotliwości rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. (N=507, w %). 38,7% 61,3% Pierwszy raz Kolejny raz Tabela nr 7. Struktura respondentów z uwzględnieniem częstotliwości rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. (N=507, w %). Struktura respondentów z uwzględnieniem częstotliwość rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Liczba zarejestrowań Ilość Procent Pierwszy raz 196 38,7% Kolejny raz 311 61,3% Suma 507 100% 2.7. Wcześniejsze zatrudnienie respondentów przed rejestracją w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Na zaprezentowanym poniŝej wykresie przedstawiona została struktura badanej próby z punktu widzenia wcześniejszego zatrudnienia respondentów. Jak wynika z danych (89,7%) respondentów to osoby, które przed zarejestrowaniem w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu były zatrudnione na podstawie umowy o pracę, natomiast zaledwie (10,3%) ogółu respondentów nie było zatrudnionych, w okresie poprzedzającym zarejestrowanie. Podział badanej zbiorowości z punktu widzenia wcześniejszego zatrudnienia (przed zarejestrowaniem w Powiatowym Urzędzie Pracy), jest kluczowy ze względu na oczekiwania i metody wsparcia skierowanego do osób bezrobotnych, które nie posiadają Ŝadnego doświadczenia zawodowego, jak i do osób, które takim doświadczeniem dysponują. 16

Wykres nr 7. Struktura respondentów z uwzględnieniem wcześniejszego zatrudnienia. (N=507, w %). 10,3% 89,7% Osoby pracujące Osoby nie pracujące Tabela nr 8. Struktura respondentów z uwzględnieniem wcześniejszego zatrudnienia. (N=507, w %). Struktura respondentów z uwzględnieniem wcześniejszego zatrudnienia Zatrudnienie Ilość Procent Osoby pracujące 455 89,7% Osoby nie pracujące 52 10,3% Suma 507 100% 2.8. Okres pozostawania bez pracy. Kolejna bardzo istotna, immanentna cecha struktury bezrobocia to okres pozostawania bez pracy przez bezrobotnych respondentów. Prezentowane poniŝej dane umoŝliwią dokonanie analizy długotrwałego bezrobocia z uwzględnieniem pozostałych cech, zmiennych niezaleŝnych. Największy odsetek badanych (32,9%), pozostaje w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu przez okres krótszy niŝ 3 miesiące. Osoby, które posiadają status osoby bezrobotnej od 3 do 6 miesięcy, to (21,5%) respondentów. Bardzo liczną grupę (19,9%) ankietowanych bezrobotnych, stanowiły osoby pozostające bez pracy przez okres dłuŝszy niŝ 24 miesiące. Respondenci, którzy posiadają status osoby bezrobotnej przez okres od 6 do 9 miesięcy, to (8,7%) oraz od 9 do 12 miesięcy (9,1%). Długotrwałe bezrobocie wystąpiło takŝe w przypadku dwóch grup bezrobotni poszukujący pracy od 12 do 18 17

miesięcy (5,1%) oraz od 18 do 24 miesięcy (2,6%). Łączny udział osób długotrwale bezrobotnych w całej badanej grupie wyniósł (27,6%). Wykres nr 8. Struktura respondentów z uwzględnieniem okresu pozostawania bez pracy. (N=507, w %) 32,9% 21,5% 19,9% 8,7%9,1% 5,1% 2,6% do 3 miesięcy od 3 do 6 miesięcy od 6 do 9 miesięcy od 9 do 12 miesięcy od 12 do 18 miesięcy od 18 do 24 miesięcy powyŝej 24 miesięcy Tabela nr 9. Struktura respondentów z uwzględnieniem okresu pozostawania bez pracy. (N=507, w %) Struktura respondentów z uwzględnieniem okresu pozostawania bezrobotnym Liczba zarejestrowań Ilość Procent do 3 miesięcy 167 32,9% od 3 do 6 miesięcy 109 21,5% od 6 do 9 miesięcy 44 8,7% od 9 do 12 miesięcy 46 9,1% od 12 do 18 miesięcy 26 5,1% od 18 do 24 miesięcy 13 2,6% powyŝej 24 miesięcy 101 19,9% brak odpowiedzi 1 0,2% Suma 507 100,0% Jak wynika z prezentowanych w Tabeli nr 10 danych długotrwałe bezrobocie jest generowane przez (29%) bezrobotnych kobiet uczestniczących w badaniu i (24%) bezrobotnych męŝczyzn mieszkańców gmin powiatu poznańskiego. 18

Tabela nr 10. Długotrwałe bezrobocie z uwzględnieniem płci. (N=140, w %). Wykształcenie od 12 do 18 miesięcy Okres pozostawania bez pracy od 18 do 24 miesięcy powyŝej 24 miesięcy SUMA Kobiety 5,0% 3,0% 21,0% 29,0% MęŜczyźni 5,0% 1,0% 18,0% 24,0% Po uwzględnieniu zmiennej niezaleŝnej wieku bezrobotnych respondentów wynika, iŝ wraz z wiekiem zwiększa się udział osób długotrwale bezrobotnych wśród ogólnej liczby osób bezrobotnych w danej grupie wiekowej. Znamienne jest, Ŝe wśród najmłodszej grupy respondentów w wieku od 20 do 29 lat odsetek osób długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny i wynosi zaledwie (6%), podczas gdy w grupie osób w wieku od 50 do 59 lat wynosi (48,3%). Wśród najstarszej grupy respondentów procentowy udział osób długotrwale bezrobotnych jest zdecydowanie wyŝszy (58,4%) niŝ osób, które pozostają w ewidencji osób bezrobotnych przez okres krótszy niŝ rok. Tendencja związane z długotrwałym bezrobociem ma charakter wprost proporcjonalny do wieku. Tabela nr 11. Długotrwałe bezrobocie z uwzględnieniem wieku. (N=140, w %). Okres pozostawania bez pracy Wykształcenie od 12 do 18 miesięcy od 18 do 24 miesięcy powyŝej 24 miesięcy SUMA od 20 do 29 lat 1,5% 0% 4,5% 6,0% od 30 do 39 lat 3,6% 0,9% 10,7% 15,2% od 40 do 49 lat 4,0% 6,9% 25,7% 36,6% od 50 do 59 lat 9,8% 2,8% 35,7% 48,3% od 60 do 65 lat 16,7% 0% 41,7% 58,4% Długotrwałe bezrobocie wśród badanej grupy bezrobotnych mieszkańców powiatu poznańskiego jest najsilniej generowane przez osoby z wykształceniem gimnazjalnym lub poniŝej oraz średnim technicznym w obu przypadkach odsetek osób długotrwale bezrobotnych wynosił (37,5%). NajniŜszy udział osób długotrwale bezrobotnych wśród wszystkich osób bezrobotnych, posiadających określone wykształcenie występuje w przypadku wykształcenia wyŝszego (22,4%) długotrwale bezrobotnych oraz zawodowego (23,5%). 19

Tabela nr 12. Długotrwałe bezrobocie z uwzględnieniem wykształcenia. (N=140, w %). Wykształcenie Okres pozostawania bez pracy od 12 do 18 od 18 do 24 powyŝej 24 miesięcy miesięcy miesięcy SUMA gimnazjalne lub poniŝej 3,1% 3,1% 31,3% 37,5% zawodowe 3,3% 2,0% 18,3% 23,5% średni techniczne 7,7% 3,8% 26,0% 37,5% średnie ogólnokształcące 4,7% 1,6% 20,3% 26,6% policealne 9,1% 3,0% 15,2% 27,3% wyŝsze 5,2% 2,6% 14,7% 22,4% 3. Powody bezrobocia. Raport z badań, podobnie jak ankieta składa się z trzech zasadniczych części, które prezentują trzy odrębne okresy związane z sytuacją bezrobocia. Pierwsza część to powody bezrobocia, w której prezentowane będą wszystkie aspekty związane z przyczynami determinującymi aktualne bezrobocie wśród respondentów. W prezentowanej części przedstawione zostaną takie zagadnienia jak: częstotliwość zmiany miejsca pracy, powody zakończenia pracy, okres od momentu utraty pracy lub ukończenia szkoły do rejestracji osób bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu oraz powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. 3.1. Częstotliwość zmiany miejsca pracy przez respondentów. Bezrobotni respondenci, którzy przed rejestracją w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu pracowali zawodowo na podstawie umowy o pracę, poproszeni zostali o wskazanie częstotliwości zmiany miejsca pracy. Jak wynika z danych zaprezentowanych w Tabeli 13 największy odsetek badanych zmieniał pracę 3 krotnie (23%) ogółu wskazań, 2 krotnie (16%), 4 krotnie i 5 krotnie po (14%) ogółu odpowiedzi. 20

Tabela nr 13. Częstotliwość zmiany miejsca pracy przez respondentów. (N=455, w %). Częstotliwość zmiany miejsca zatrudnienia przez osoby bezrobotne Odpowiedzi Ilość Procent Nigdy 38 8% 1 raz 34 7% 2 razy 73 16% 3 razy 104 23% 4 razy 64 14% 5 razy 62 14% 6 razy 25 5% 7 razy 17 4% 8 razy 11 2% 9 razy 2 0% 10 razy 8 2% 11 razy 2 0% 12 razy 2 0% 15 razy 3 1% Brak odpowiedzi 10 2% Suma 455 100% 3.2. Powody zakończenia pracy przez respondentów. Pytanie dotyczące powodów zakończenia pracy przez respondentów skierowane było do tych osób bezrobotnych, które przed rejestracją w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu były zatrudnione na podstawie umowy o pracę. KaŜdy z badanych mógł wskazać dowolną liczbę powodów ustania stosunku pracy, dlatego suma odpowiedzi nie jest równa 100%. W kafeterii odpowiedzi inne znalazła się znaczna liczba odpowiedzi, które nie były zbieŝne z zakresem pozostałych odpowiedzi, dlatego teŝ ze względu na swoją rangę zostały wyselekcjonowane i zaszeregowane do nowych kategorii odpowiedzi. Według danych zaprezentowanych na wykresie nr 9, najczęstszą przyczyną zakończenia pracy przez osoby bezrobotne uczestniczące w badaniu było zwolnienie indywidualne przez zakład pracy. W taki sposób została rozwiązana umowa o pracę w przypadku (27,5%) osób bezrobotnych. Zwolnienie na własną prośbę wskazało (25,3%) ankietowanych osób. W przypadku (25,1%) respondentów, stosunek pracy został zakończony w momencie wygaśnięcia terminu, na jaki zawarta była umowa. Po tym terminie pracodawca nie przedłuŝył umowy o pracę. 21

Zwolnieniem grupowym objętych zostało (13,8%) osób bezrobotnych uczestniczących w badaniu, taki rodzaj zwolnienia stał się przyczyną wygaśnięcie umowy zawartej z pracodawcą. Likwidacja zakładu pracy, zamknięcie własnej działalności gospodarczej to przyczyny, które spowodowały utratę pracy w przypadku (7,7%) ankietowanych osób. Brak zdolności do pracy choroba, renta, te przyczyny były powodem zakończenia pracy w przypadku (4%) respondentów. Rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron było powodem zakończenia pracy przez (2,2%) bezrobotnych mieszkańców gmin powiatu poznańskiego. Pozostałe przyczyny to ciąŝa, urlop macierzyński odsetek wskazań wyniósł (1,8 %) oraz likwidacja stanowiska pracy (1,1%). Wykres nr 9. Powody zakończenia pracy przez respondentów. (N=455, w %). 1,1% 1,8% 2,2% 4,0% 7,7% 13,8% 25,1% 25,3% 27,5% likwidacja stanowiska pracy ciąŝa, urlop macierzyński porozumienie stron choroba - renta, brak zdolności do pracy likwidacja zakładu pracy zwolnienia grupowe zakończenie terminu, na jaki była zawarta umowa o pracę z pracodawcą zwolnienie na własną prośbę zwolnienie indywidualne przez zakład pracy 22

Tabela nr 14. Powody zakończenia pracy przez respondentów. (N=455, w %). Powody zakończenia pracy przez respondentów Odpowiedzi Ilość Procent zwolnienie indywidualne przez zakład pracy 125 27,5% zwolnienie na własną prośbę 115 25,3% zakończenie terminu, na jaki była zawarta umowa o pracę z pracodawcą 114 25,1% zwolnienia grupowe 63 13,8% likwidacja zakładu pracy 35 7,7% choroba - renta, brak zdolności do pracy 18 4,0% porozumienie stron 10 2,2% ciąŝa, urlop macierzyński 8 1,8% likwidacja stanowiska pracy 5 1,1% Suma 455 108% 3.3. Okres od momentu utraty pracy lub ukończenia szkoły do rejestracji osób bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. W poniŝszym podpunkcie przedstawiono informacje dotyczące czasu, który upłynął od momentu utraty pracy lub ukończenia szkoły do momentu uzyskania statusu osoby bezrobotnej. Dane przedstawione poniŝej ukazują, iŝ ponad połowa badanych (58,6%) rejestruje się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu w okresie miesiąca od chwili ustania stosunku pracy lub teŝ zakończenia edukacji. Na wspomniany odsetek osób bezrobotnych rejestrujących się w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu składają się bezrobotni, którzy uzyskali status osoby bezrobotnej w okresie tygodnia od utraty pracy lub ukończenia szkoły (27,2%) oraz największa grupa osób bezrobotnych, która zarejestrowała się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu w ciągu miesiąca od chwili zakończenia edukacji lub pracy (31,4%) spośród ogółu badanych. Według danych przedstawionych na wykresie nr 10, widoczna jest tendencja związane ze zmniejszającą się liczbą rejestracji osób bezrobotnych wraz z upływem czasu, pomiędzy utratą pracy a uzyskaniem statusu osoby bezrobotnej. Odsetek rejestracji osób bezrobotnych w okresie od miesiąca do trzech miesięcy od utraty pracy lub ukończenia edukacji wyniósł (16,4%). Znacznie mniejszy okazał się udział osób bezrobotnych, którzy zarejestrowali się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu w okresie od 3 miesięcy do 6 miesięcy od chwili 23

ustania stosunku pracy lub ukończenia szkoły (7,7%). NajniŜszy odsetek bezrobotnych osób (3,6%), zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu w okresie od 6 miesięcy do 12 miesięcy, po utracie pracy lub ukończeniu szkoły. Zmiana w tendencji pojawia się w przypadku znacznej grupy osób, która dokonała rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu po upływie roku od zakończenia pracy lub ukończenia szkoły. Odsetek osób, które uzyskały status osoby bezrobotnej po upływie tak znacznego okresu wyniósł (12,6%). Wykres nr 10. Okres od zakończenia pracy lub ukończenia szkoły do zarejestrowania w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. (N=507, w %). 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 27,2% w ciągu tygodnia 31,4% w ciągu miesiąca 16,4% w ciągu 3 miesięcy 7,7% w ciągu 6 miesięcy 3,6% w ciągu 12 miesięcy 12,6% po okresie 12 miesięcy Tabela nr 15. Okres od zakończenia pracy lub ukończenia szkoły do zarejestrowania w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. (N=507, w %). Okres od utraty pracy lub ukończenia szkoły do zarejestrowania w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu Odpowiedzi Ilość Procent w ciągu tygodnia 138 27,2% w ciągu miesiąca 159 31,4% w ciągu 3 miesięcy 83 16,4% w ciągu 6 miesięcy 39 7,7% w ciągu 12 miesięcy 18 3,6% po okresie 12 miesięcy 64 12,6% brak odpowiedzi 6 1,2% Suma 507 100% 24

W przedstawionych poniŝej tabelach, zaprezentowano występowanie korelacji pomiędzy zmiennymi niezaleŝnymi a okresem czasu, który upłynął od chwili ustania stosunku pracy lub ukończenia szkoły do momentu zarejestrowania się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu i uzyskania statusu osoby bezrobotnej. W przedstawionych danych moŝna zaobserwować występowanie dwóch grup osób bezrobotnych. Pierwsza grupa to osoby, które utraciły pracę i poszukują natychmiastowego wsparcia ze strony Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu. Są to osoby, które chcą zmienić swój status za pośrednictwem Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu poprzez uczestnictwo w proponowanych metodach wsparcia, partycypacji i moŝliwości uczestnictwa w programach aktywizujących, uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego czy teŝ skorzystania z propozycji pracy i zachowanie ciągłości pracy. Druga grupa osób to bezrobotni, którzy po utracie pracy lub ukończeniu szkoły, poszukują zatrudnienia poza systemem pośrednictwa pracy oferowanym przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu, nie zgłaszając natychmiast po wygaśnięciu bądź rozwiązaniu umowy o pracę lub ukończeniu szkoły, faktu bezrobocia do Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu. Rejestracja następuje dopiero po dłuŝszym okresie. W przedstawionych poniŝej zestawieniach zaprezentowano odsetek osób, które rejestrowały się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu po okresie 6 miesięcy. Po zastosowaniu zmiennej płci badanych respondentów okazuje się, iŝ znacznie większy odsetek bezrobotnych męŝczyzn (18,6%) rejestruje się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu po okresie 6 miesięcy w tym (15,7%) po upływie roku od momentu straty pracy lub ukończenia szkoły. W przypadku kobiet odsetek ten jest znacznie niŝszy i wynosi (14,2%), (10,9%) zarejestrowań po upływie roku. Tabela nr 16. Okres od zakończenia pracy lub ukończenia szkoły do zarejestrowania w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu a płeć respondentów. (N=507, w %). Okres od utraty pracy lub ukończenia szkoły do uzyskania statusu osoby bezrobotnej Wykształcenie od 6 do 12 miesięcy po okresie 12 miesięcy SUMA Kobiety 3,3% 10,9% 14,2% MęŜczyźni 2,9% 15,7% 18,6% 25

Interesujące wyniki moŝna zaobserwować z punktu widzenia wykształcenia bezrobotnych mieszkańców powiatu poznańskiego. Okazuje się, iŝ najmniejszy odsetek osób, które rejestrują się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu po okresie 6 miesięcy od chwili utraty pracy lub ukończenia szkoły wystąpił w przypadku osób z wyŝszym wykształceniem. Procentowy udział takiej grupy osób jest niewielki i wynosi zaledwie (9,5%). Jest to zdecydowanie najniŝszy odsetek spośród innych kategorii związanych z posiadanym przez respondentów wykształceniem. Reasumując, osoby z wyŝszym wykształceniem rejestrują się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu w krótkim czasie po stracie pracy lub zakończeniu edukacji. Zdecydowanie największy odsetek osób, które rejestrują się po okresie 6 miesięcy od momentu utraty pracy wystąpił w przypadku osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (23,4%) oraz gimnazjalnym lub poniŝej (21,9%). Tabela nr 17. Okres od zakończenia pracy lub ukończenia szkoły do zarejestrowania w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu a wykształcenie respondentów. (N=507, w %). od 6 do 12 miesięcy po okresie 12 miesięcy Wykształcenie SUMA gimnazjalne lub poniŝej 3,1% 18,8% 21,9% zawodowe 2,0% 13,1% 15,1% średni techniczne 4,8% 13,5% 18,3% średnie ogólnokształcące 7,8% 15,6% 23,4% policealne 3,0% 12,1% 15,1% wyŝsze 2,6% 6,9% 9,5% 3.4. Otrzymywanie zasiłku dla osób bezrobotnych z Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu. Kolejne pytanie związane jest z otrzymywaniem zasiłku przez osoby bezrobotne uczestniczące w badaniu. Według danych zebranych podczas badań wynika, Ŝe ponad połowa respondentów (53%) nie otrzymuje i nie otrzymywała zasiłku dla osób bezrobotnych. Zasiłek 26

ten nie przysługiwał wymienionej grupie osób. Co trzeci badany (32%) otrzymywał zasiłek dla osób bezrobotnych w momencie badania, natomiast (15%) ankietowanych przyznało, iŝ zasiłek otrzymywało jednak w chwili badania takiego wsparcia finansowego respondenci juŝ nie otrzymywali. Wykres nr 11. Otrzymywanie zasiłku przez osoby bezrobotne. (N=507, w %). 32% 53% 15% tak tak otrzymywałem zasiłek ale juŝ nie otrzymuję nie Tabela nr 18. Otrzymywanie zasiłku przez osoby bezrobotne. (N=507, w %). Otrzymywanie zasiłku z Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu Odpowiedzi Ilość Procent tak 162 32% tak otrzymywałem zasiłek ale juŝ nie otrzymuję 76 15% nie 269 53% Suma 507 100% 3.5. Powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Jednym z bardziej kluczowych zagadnień poruszanych w badaniu było poznanie przyczyn determinujących rejestrowanie się respondentów w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Wiedza na temat powodów rejestracji pozwala na dokonanie istotnej segmentacji i typologizacji klientów według najczęstszych motywów decydujących o wpisaniu do ewidencji osób bezrobotnych. KaŜdy z badanych mógł wskazań dowolną liczbę odpowiedzi znajdujących się w kafeterii kwestionariusza ankietowego, dlatego teŝ suma 27

odpowiedzi jest wyŝsza niŝ 100%. Ogólne wyniki prezentują się następująco. Największy odsetek wskazań to moŝliwość otrzymania oferty pracy (65,9%) spośród wszystkich odpowiedzi. Badani oczekują od Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu przede wszystkim pomocy w znalezieniu pracy i przedstawieniu oferty zatrudnienia. Druga przyczyna rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu to ubezpieczenie zdrowotne. Taka odpowiedź uzyskała (56,41%) wszystkich wskazań. Badani respondenci licznie wskazywali takŝe na moŝliwość uczestnictwa w szkoleniach i kursach, jako waŝną przyczynę związaną z rejestracją w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu (49,9%). Dla (24,5%) badanych najwaŝniejszą determinantą związaną z uzyskaniem statusu osoby bezrobotnej była moŝliwość otrzymania zasiłku dla osób bezrobotnych. Szansa uzyskania dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej z Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu skłoniła (14,8%) respondentów do zarejestrowania się w ewidencji osób bezrobotnych. Bezrobotni mieszkańcy gmin powiatu poznańskiego, jako powód rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu wskazywali takŝe na moŝliwość skorzystania z pomocy i konsultacji oferowanej przez doradcę zawodowego. Odsetek wskazań w tym przypadku wyniósł (14,2%) spośród ogółu odpowiedzi. Respondenci wymienili takŝe moŝliwość udziału w staŝach (5,7%), jako jeden z waŝniejszych powodów rejestracji. Ostatnia kategoria wskazań, to inne odpowiedzi. Badani mieli takŝe moŝliwość przedstawienia przyczyn związanych z rejestracją w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu, które nie znajdowały się w kafeterii odpowiedzi. Badani wskazywali takŝe następujące przyczyny: wiek przedemerytalny, brak zdolności do pracy, brak środków do Ŝycia i utrzymania dziecka, bieda, moŝliwość otrzymania dodatku mieszkaniowego. 28

Wykres nr 12. Powody rejestracji w Powiatowy Urzędzie Pracy w Poznaniu. (N=507, w %). 65,1% 56,4% 49,9% 24,5% 14,8% 14,2% 5,7% 2,4% MoŜliwość otrzymania oferty pracy Ubezpieczenie zdrowotne MoŜliwość udziału w kursach, szkoleniach MoŜliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych MoŜliwość uzyskania dotacji do rozpoczęcia działalności gospodarczej MoŜliwość skorzystania z pomocy doradcy zawodowego MoŜliwość udziału w staŝach Inne odpowiedzi Tabela nr 19. Powody rejestracji w Powiatowy Urzędzie Pracy w Poznaniu. (N=507, w %). Powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu Odpowiedzi Ilość Procent MoŜliwość otrzymania oferty pracy 330 65,1% Ubezpieczenie zdrowotne 286 56,4% MoŜliwość udziału w kursach, szkoleniach 253 49,9% MoŜliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych 124 24,5% MoŜliwość uzyskania dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej 75 14,8% MoŜliwość skorzystania z pomocy doradcy zawodowego 72 14,2% MoŜliwość udziału w staŝach 29 5,7% Inne odpowiedzi 12 2,4% Suma 1181 232,9% PoniŜej przedstawiono powody rejestracji osób bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu z uwzględnieniem zmiennych róŝnicujących badaną populację. Największy odsetek bezrobotnych kobiet, jako najwaŝniejszy powód rejestracji wymienił moŝliwość otrzymania oferty pracy (67,5%) zdecydowanie więcej niŝ męŝczyzn (60,7%). Kobiety takŝe zdecydowanie liczniej wskazywały na następujące powody rejestracji: moŝliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych (27,1%) - męŝczyźni zaledwie (19,7%), moŝliwość udziału w kursach i szkoleniach (54,4%) - męŝczyźni tylko (41,6%), moŝliwość 29

skorzystania z pomocy doradcy zawodowego (15,5%) - męŝczyźni (11,2%). Natomiast męŝczyźni, wyŝej niŝ kobiety oceniali moŝliwość uzyskania dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej, jako przyczynę rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu odpowiednio (17,4%) i (13,4%). Tabela nr 20. Powody rejestracji w Powiatowy Urzędzie Pracy w Poznaniu a płeć respondentów. (N=507, w %). Powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu Kobiety MęŜczyźni MoŜliwość otrzymania oferty pracy 67,5% 60,7% Ubezpieczenie zdrowotne 56,8% 55,6% MoŜliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych 27,1% 19,7% MoŜliwość udziału w kursach, szkoleniach 54,4% 41,6% MoŜliwość uzyskania dotacji do rozpoczęcia działalności gospodarczej 13,4% 17,4% MoŜliwość udziału w staŝach 7,0% 3,4% MoŜliwość skorzystania z pomocy doradcy zawodowego 15,5% 11,2% Uwzględniając wiek bezrobotnych respondentów okazuje się, Ŝe moŝliwość otrzymania oferty pracy jako przyczyna determinująca rejestrację w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu była najliczniej wskazywana przez osoby w wieku od 40 do 49 lat (72,3%) spośród wszystkich osób w tym wieku, oraz przez osoby w wieku od 50 do 59 lat i od 30 do 39 lat odpowiednio (66,4%) oraz (66,1%). NajniŜszy odsetek odpowiedzi wskazany został przez osoby w wieku od 20 do 29 lat (58,6%) oraz od 60 do 65 lat (58,5%). Największy odsetek badanych osób (62,4%), który wskazał ubezpieczenie zdrowotne jako przyczynę rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu, to osoby w wieku od 20 do 29 lat. Natomiast ubezpieczenie zdrowotne jako determinanta uzyskania statusu osoby bezrobotnej została najniŝej oceniona przez osoby w wieku od 60 do 65 lat, odsetek wskazań przez respondentów w tym wieku wyniósł (41,7%). Kolejny powód rejestracji moŝliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych, został najwyŝej oceniony przez osoby w wieku od 50 do 59 lat oraz od 30 do 39 lat odpowiednio (28,7%) oraz (27,7%). Zdecydowanie najniŝej ten 30

aspekt oceniły osoby w wieku od 20 do 29 lat (17,3%). MoŜliwość uczestnictwa w kursach i szkoleniach uzyskała największą aprobatę wśród osób w wieku od 30 do 39 lat, odsetek wskazań wyniósł aŝ 67%, w pozostałych grupach odsetek wskazań na tą przyczynę jest zdecydowanie mniejszy, najniŝszy wśród osób w wieku od 60 do 65 lat, zaledwie 25% badanych wskazało taki powód rejestracji. MoŜliwość uzyskania dotacji na załoŝenie działalności gospodarczej została najwyŝej oceniona przez osoby w wieku od 30 do 39 lat (25%) wskazań. Najmniejszym zainteresowaniem taka forma aktywizacji zawodowej cieszyła się wśród osób w wieku od 60 do 65 lat oraz od 50 do 59 lat, odpowiednio 0% i 4%. MoŜliwością partycypacji w staŝach najbardziej zainteresowane były osoby w wieku od 20 do 29 lat odsetek wskazań w tej grupie wyniósł (10,5%). Skorzystanie z pomocy doradcy zawodowego, jako jedna z przyczyn rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu została najliczniej wskazana przez osoby w wieku od 60 do 65 lat (16,7%) odpowiedzi, spośród wszystkich osób w tym wieku. NajniŜszy odsetek wskazań, odnotowano wśród osób w wieku od 40 do 49 lat (11,9%). Tabela nr 21. Powody rejestracji w Powiatowy Urzędzie Pracy w Poznaniu a wiek respondentów. (N=507, w %) Powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu od 20 do 29 lat od 30 do 39 lat od 40 do 49 lat od 50 do 59 lat od 60 do 65 lat MoŜliwość otrzymania oferty pracy 58,6% 66,1% 72,3% 66,4% 58,5% Ubezpieczenie zdrowotne 62,4% 51,8% 60,4% 53,8% 41,7% MoŜliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych 17,3% 27,7% 23,8% 28,7% 25,0% MoŜliwość udziału w kursach, szkoleniach 47,4% 67,0% 47,5% 42,0% 25,0% MoŜliwość uzyskania dotacji do rozpoczęcia działalności gospodarczej 18,0% 25,0% 15,8% 4,0% 0,0% MoŜliwość udziału w staŝach 10,5% 6,3% 5,0% 1,4% 0,0% MoŜliwość skorzystania z pomocy doradcy zawodowego 13,5% 16,1% 11,9% 14,0% 16,7% 31

W przypadku wykształcenia bezrobotnych respondentów powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu przedstawiają się następująco. MoŜliwość otrzymania oferty pracy jako najwaŝniejsza przyczyna rejestracji została najwyŝej oceniona przez osoby z wykształceniem policealnym (84,8%) oraz osoby z wykształceniem gimnazjalnym lub poniŝej (71,9%). NajniŜszy odsetek badanych, który wskazał na taką motywację rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu, to respondenci z wykształceniem wyŝszym (58,6%). Ubezpieczenie zdrowotne najliczniej wskazały osoby z wykształceniem zawodowym oraz gimnazjalnym lub poniŝej odpowiednio 68,0% oraz 65,6%. NajniŜszy odsetek wskazań odnotowano wśród osób z wykształceniem średnim technicznym (48,1%) oraz średnim ogólnokształcącym (48,4%). MoŜliwość uzyskania zasiłku dla osób bezrobotnych jako najwaŝniejsza przyczyna zarejestrowania w ewidencji osób bezrobotnych została najwyŝej oceniona przez osoby z wykształceniem policealnym (33,3%) spośród wszystkich osób posiadających takie wykształcenie. Najmniejszy odsetek osób bezrobotnych, którzy wskazali na taki powód to, osoby z wykształceniem zawodowym (17,0%). Najbardziej zainteresowane udziałem w kursach i szkoleniach są osoby z wykształceniem policealnym (75,8%) wskazań, średnim ogólnokształcącym (70,3%) odpowiedzi, wyŝszym i średnim technicznym, odpowiednio (56,9%) oraz (56,7%). Zdecydowanie niŝszy procentowy udział wystąpił wśród osób posiadających wykształcenie zawodowe (31,4%) oraz gimnazjalne lub poniŝej (21,9%). MoŜliwość uzyskania dotacji na załoŝenie działalności gospodarczej, jako powód rejestracji była najczęściej wymieniana przez osoby z wykształceniem wyŝszym (26,7%) oraz średnim ogólnokształcącym (21,9%). Zdecydowanie najmniejszy odsetek badanych (3,0%), który wskazał taką przyczynę to osoby z wykształceniem policealnym. Respondenci z wykształceniem gimnazjalnym lub poniŝej oraz zawodowym, równieŝ nisko ocenili omawiany powód rejestracji odpowiednio (6,3%) oraz (6,5%). MoŜliwość udziału w staŝach, jako przyczyna rejestracji osób bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu, została najwyŝej oceniona przez osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (10,9%), wyŝszym (9,5%) oraz średnim technicznym (7,7%). Dla 36,4% osób z policealnym wykształceniem najwaŝniejszym powodem rejestracji była moŝliwość skorzystania z pomocy doradcy zawodowego, taki 32

powód wymieniło takŝe (19,0%) osób z wykształceniem wyŝszym oraz (17,2%) z wykształceniem średnim ogólnokształcącym. Najmniejszy odsetek respondentów zainteresowanych pomocą doradcy zawodowego to osoby z wykształceniem gimnazjalnym lub poniŝej (6,3%), zawodowym (8,5%) oraz średnim technicznym (9,6%). Tabela nr 22. Powody rejestracji w Powiatowy Urzędzie Pracy w Poznaniu a wykształcenie respondentów. (N=507, w %) Powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu gimnazjalne lub poniŝej średnie techniczne średnie ogólnokształcące policealne wyŝsze zawodowe MoŜliwość otrzymania oferty pracy 71,9% 69,3% 64,4% 54,7% 84,8% 58,6% Ubezpieczenie zdrowotne 65,6% 68,0% 48,1% 48,4% 51,5% 53,4% MoŜliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych 28,1% 17,0% 27,9% 23,4% 33,3% 27,6% MoŜliwość udziału w kursach, szkoleniach 21,9% 31,4% 56,7% 70,3% 75,8% 56,9% MoŜliwość uzyskania dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej 6,3% 6,5% 15,4% 21,9% 3,0% 26,7% MoŜliwość udziału w staŝach 3,1% 0,0% 7,7% 10,9% 6,1% 9,5% MoŜliwość skorzystania z pomocy doradcy zawodowego 6,3% 8,5% 9,6% 17,2% 36,4% 19,0% PoniŜej przedstawiono takŝe powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu z uwzględnieniem częstotliwości rejestracji osób bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Jak wspomniano wcześniej, motywacje dotyczące rejestracji osób bezrobotnych róŝnią się zasadniczo w zaleŝności od częstotliwości rejestracji. Zupełnie inne oczekiwania mają osoby, które po raz pierwszy uzyskały status osoby bezrobotnej niŝ osoby powracające, które po raz kolejny zostały wpisane do ewidencji osób bezrobotnych. RóŜnice zauwaŝalne są w następujących aspektach. Osoby po raz kolejny rejestrujące się 33

w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu zgłaszają się w celu uzyskania oferty pracy. Ten aspekt został wyŝej oceniony (69,8%) niŝ w przypadku osób, które po raz pierwszy rejestrują się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu (57,7%). TakŜe większy odsetek osób (58,8%), które po raz kolejny zarejestrowały się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu wskazało na ubezpieczenie zdrowotne, jako główny powód rejestracji. Osoby, które po raz pierwszy uzyskały status osoby bezrobotnej, są bardziej zorientowane na uzyskanie dotacji z Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu na rozpoczęcie działalności gospodarczej (19,4%) wskazań. Tabela nr 23. Powody rejestracji w Powiatowy Urzędzie Pracy w Poznaniu a częstotliwość rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. (N=507, w %) Powody rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu Pierwsza rejestracja w PUP Kolejna rejestracja w PUP MoŜliwość otrzymania oferty pracy 57,7% 69,8% Ubezpieczenie zdrowotne 52,6% 58,8% MoŜliwość otrzymania zasiłku dla bezrobotnych 21,4% 26,4% MoŜliwość udziału w kursach, szkoleniach 48,5% 50,8% MoŜliwość uzyskania dotacji do rozpoczęcia działalności gospodarczej 19,4% 11,9% MoŜliwość udziału w staŝach 7,7% 4,5% MoŜliwość skorzystania z pomocy doradcy zawodowego 13,3% 14,5% 4. Sytuacja bezrobocia. W poniŝszym podpunkcie przedstawione i omówione zostaną wszystkie zagadnienia, które wiąŝą się z sytuacją i stanem bezrobocia. We wcześniejszych podpunktach przedstawiono przyczyny determinujące aktualną sytuację respondentów, która zostanie przedstawiona i zdiagnozowana. NaleŜy zauwaŝyć, iŝ w momencie badania, bezrobocie było stanem aktualnym dla wszystkich respondentów, dlatego teŝ odpowiedzi związane z sytuacją bezrobocia są niezwykle waŝne, dla projektowania przyszłych działań. W rozdziale 34

zaprezentowane zostaną następujące zagadnienia: aktywność i gotowość osób bezrobotnych do zatrudnienia, metody poszukiwania pracy przez osoby bezrobotne, oferta aktywizacyjna skierowana przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu do osób bezrobotnych, stopień zadowolenia z dotychczasowego wsparcia udzielonego przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu osobom bezrobotnym. 4.1. Aktywność i gotowość osób bezrobotnych do zatrudnienia. W kolejnym podpunkcie zaprezentowana została aktywność osób bezrobotnych w poszukiwaniu pracy. Badanym respondentom zadano pytanie: Czy podejmują działania zmierzające do zatrudnienia? Odpowiedzi przedstawione zostały na wykresie nr 13. Odpowiedź o najsilniejszym, pozytywnym natęŝeniu - zdecydowanie tak wskazała zdecydowana większość bezrobotnych mieszkańców powiatu poznańskiego uczestniczących w badaniu (62,1%). RównieŜ pozytywną odpowiedź raczej tak wymieniło (22,7%) ankietowanych osób. Po zsumowaniu pozytywnych odpowiedzi zdecydowanie tak oraz raczej tak okazuje się, iŝ odsetek osób podejmujących działania, których finalnym celem jest zatrudnienie wynosił (84,8%). Osoby, które nie są zainteresowane zatrudnieniem i nie podejmują w tym kierunku Ŝadnych działań stanowią (12,2%) spośród ogólnej liczby respondentów, są to osoby, które udzieliły odpowiedzi raczej nie (6,1%) oraz zdecydowanie nie takŝe (6,1%). Pozostałe wskazania to odpowiedzi nie wiem/trudno powiedzieć (1,6%) oraz brak odpowiedzi w przypadku (1,4%) wszystkich wskazań. Odpowiedzi badanych wyraźnie sugerują, wysoki poziom aktywności i chęci zmiany obecnego statusu. Opinie wyraŝone przez respondentów znajdują odzwierciedlenie w średniej ocen, która po przyporządkowaniu określonych odpowiedzi od zdecydowanie nie do zdecydowanie tak do wag liczbowych od 1 do 4 wyniosła (3,45). 35