zdolny Ślązak Gimnazjalista BIOLOGIA ETAP FINAŁOWY XIII DOLNOŚLĄSKI KONKURS DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH 18.01.2014 r., godz. 10 00 Czas trwania 120 minut TWÓJ KOD Przepisz tutaj Twój kod znajdujący się w karcie identyfikacyjnej Wypełnia WKK. Podpis sprawdzającego Część Praktyczna Teoretyczna Razem max. pkt. 20 25 45 Punkty uzyskane Część praktyczna obserwacja materiału roślinnego Część praktyczna Materiał biologiczny okazy owada mącznika młynarka Przyrządy: lupa W tej części konkursu będziesz prowadzić obserwacje owada za pomocą lupy i na podstawie tych obserwacji rozwiązywać zadania. Zadanie 1. (10 punktów) Zaobserwuj przez lupę budowę zewnętrzną owada. Narysuj owada od strony grzbietowej. Uwzględnij wszystkie widoczne części ciała. Odwzoruj ich wygląd i podpisz ich nazwy. Opisz rysunek zgodnie z zasadami prowadzenia dokumentacji biologicznej. Podaj powiększenie lupy.
Zadanie 2. (3 punkty) Zaobserwuj mącznika od strony brzusznej i odpowiedz na pytania. A. Z której części ciała wyrastają odnóża?. B. Z ilu segmentów składa się tylna część ciała mącznika?. C. Czym zakończona jest stopa?. Zadanie 3. (3 punkty) Opisz mącznika młynarka, wpisując dla każdej kolumny znak x przy zapisie a lub b. 1a. aparat gębowy gryząco - liżący 1b. aparat gębowy gryzący 2a. ma jedną parę skrzydeł 3a. gatunek synantropijny 2b. ma dwie pary skrzydeł 3b. gatunek niesynantropijny Zadanie 4. (3 punkty) Na podstawie obserwacji mącznika młynarka ustal przynależność systematyczną mącznika i zapisz: A. Nazwę typu, do którego należy go zaklasyfikować B. Nazwę gromady, do którego należy go zaklasyfikować.. C. Jedną cechę, pozwalającą zaklasyfikować go do tej gromady Zadanie 5. (1 punkt) Ilustracja przedstawia larwę mącznika młynarka. Ten typ larwy nosi nazwę A. czerw. B. gąsienica. C. pędrak. D. nimfa.
Część teoretyczna Zadanie 6. (3 punkty) Wykorzystaj obraz mikroskopowy pewnej tkanki do rozwiązania zadań 6a 6c. 6a. (1 punkt) Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń i zaznacz P (prawda) lub F (fałsz). Tkanka obserwowana przez mikroskop to tkanka roślinna, ponieważ komórki posiadają A. ściany komórkowe. P F B. chloroplasty. P F 6b. (1 punkt) Zastosowane powiększenie mikroskopu pozwala rozróżnić i wskazać w komórkach A. błonę komórkową. B. wodniczkę. C. rybosomy. D. jądra komórkowe. 6c. (1 punkt) Obraz mikroskopowy przedstawia tkankę A. nabłonkową. B. przewodzącą. C. okrywającą. D. twórczą. Zadanie 7. (1 punkt) Są to rośliny wieloletnie. Zarówno ich pędy płożące jak i nasady pędów wzniesionych są gęsto pokryte drobnymi liśćmi. Cechą charakterystyczną dla wielu dziś żyjących przedstawicieli tej grupy jest występowanie liści zarodnionośnych w postaci kłosów, umieszczonych na szczytach łodyg, często na wyraźnych szypułkach. Powyższy opis charakteryzuje przedstawicieli roślin należących do: A. mchów. B. skrzypów. C. widłaków. D. paproci.
Zadanie 8. (6 punktów) Segregacja odpadów w domu zaczyna się od podjęcia decyzji, do którego pojemnika należy wrzucić dany produkt w celu jego ponownego przetworzenia. Zaznacz przy każdym z produktów, czy nadaje się do recyklingu i wybierz rodzaj pojemnika dla niego. Produkt Czy nadaje się do recyklingu? Rodzaj pojemnika na odpady 1. karton po soku 2. kubek ceramiczny 3. odpadki higieniczne 4. tapeta 5. prospekty, katalogi i reklamy 6. żarówka A. papier B. plastik i metal C. szkło D. inne odpady Zadanie 9. (2 punkty) Oceń prawdziwość zdań i zaznacz odpowiedź P (prawda) lub F (fałsz). Zgięcie palca wymaga współdziałania narządów należących tylko do dwóch układów: mięśniowego i nerwowego. Praca związana ze zgięciem palca może zajść wtedy, gdy energia mechaniczna przekształca się w mięśniu w energię chemiczną. P P F F Zadanie 10. (4 punkty) Tłuszczaki to nocne ptaki spędzające dzień w głębokich jaskiniach. Wylatując z jaskiń wydają bardzo głośne skrzeki, piski, trzaskania i wrzaski. Tłuszczaki umieszczono w małym zamkniętym pomieszczeniu i obserwowano ich lot. Warunki doświadczenia i opis zachowania ptaków przedstawia tabela. 1 Całkowita ciemność 2 Całkowita ciemność 3 Włączone oświetlenie Warunki doświadczenia Otwory uszne ptaków niezaklejone Uszy ptaków zaklejone bawełnianymi czopami Uszy ptaków zaklejone bawełnianymi czopami Zachowanie ptaków Wydawanie dźwięków przez Lot ptaki Intensywne Bez dotykania ścian Intensywne Sporadyczne Ptaki wpadają na ściany Bez dotykania ścian 10a. (1 punkt) Zapisz cel doświadczenia.. 10b. (2 punkty) Sformułuj wnioski z doświadczenia. 10c. (1 punkt) Zapisz numer doświadczenia, które jest próbą kontrolną. Próba kontrolna.
Zadanie 11. (5 punktów) Zbadaj, czy prawdziwa jest teza: Hemofilia jest chorobą dotykającą wyłącznie mężczyzn. W tym celu zapisz krzyżówkę genetyczną w przygotowanej tabeli dla pary rodziców X H X h i X h Y. Określ, jakie warunki genetyczne w pokoleniu rodziców muszą być spełnione, by urodziła się chora na hemofilię dziewczynka.. Zadanie 12. (1 punkt) Na którym opakowaniu znajduje się błąd biologiczny? Zadanie 13. (1 punkt) Taką muszlę można spotkać na bałtyckiej plaży. Należy ona do A. sercówki. B. omułka. C. perłopława. D. błotniarki. A. B. C. D. Zadanie 14. (2 punkty) Wymień dwa różne czynniki abiotyczne, które mają wpływ na rozprzestrzenienie malarii w Afryce. 1. czynnik. 2. czynnik..