Sygn. akt XVII AmE 142/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie: Przewodniczący: SSO Bogdan Gierzyński Protokolant: asystent sędziego Adam Zaborski po rozp. w dniu 19 grudnia 2011r. w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania E. Operator Sp. z o.o. z siedzibą w P. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki z udziałem zainteresowanego M. Sp. z o.o. z siedzibą w S. o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci Dnia 19 grudnia 2011r. na skutek odwołania E. Operator Sp. z o.o. z siedzibą w P. od Decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 7 maja 2010 roku Nr OSZ-511-3(97)/2009/2010/MN 1. Uchyla zaskarżoną Decyzję. 2. Zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz E. Operator Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwotę 460 zł (czterysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. SSO Bogdan Gierzyński 1
XVII AmE 142/10 U Z A S A D N I E N I E Decyzją z dnia 7 maja 2010 roku Nr OSZ-511-3(97)/2009/2010/MN pozwany - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 8 ust. 1 i art. 7 ust. l, ust. 3 i ust. 8 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 9, poz. 625, Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1123 i Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 21, poz. 124, Nr 52, poz. 343, Nr 115, poz. 790 i Nr 130, poz. 905, z 2008 r. Nr 180, poz. 1112, Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 3, poz. 11, Nr 69, poz. 586, Nr 165 poz. 1316, Nr 215, póz. 1664 i Nr 21 z 2010 r. poz. 104) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz.1071, z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz.1271 i Nr 169, poz.1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz.1660, z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, póz. 682 i Nr 181, poz. 1524, z 2008 r. Nr 229, poz. 1539, z 2009 r. Nr 195, poz. 1501, Nr 216, poz. 1676, oraz z 2010 r. Nr 40, poz. 230) w związku z art. 30 ust. l ustawy - Prawo energetyczne po rozpatrzeniu wniosku zainteresowanego M. Sp. z o.o. z siedzibą w S. o rozstrzygnięcie w trybie art. 8 ust. l ustawy Prawo energetyczne sporu z powodem E. Operator Sp. z o.o. z siedzibą w P. dotyczącego ustalenia treści umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej Farmy Wiatrowej M. orzekł zawarcie pomiędzy zainteresowanym a powodem umowy o przyłączenie Farmy Wiatrowej M. do sieci elektroenergetycznej E. Operator stanowiącej załącznik do niniejszej decyzji. Od powyższej decyzji powód E. Operator Sp. z o.o. z siedzibą w P. złożył odwołanie zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej Decyzji powód zarzucił: 1. naruszenie art. 7 ust. l Prawa energetycznego, poprzez błędna jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, że wynikający z tego przepisu publicznoprawny 2
obowiązek zawierania umowy o przyłączenie, dotyczy również przyłączania innych przedsiębiorstw energetycznych - wytwórców, oraz w konsekwencji naruszenie art. 8 ust, l Prawa energetycznego w zw. z art. 23 ust. 2 pkt 12 Prawa energetycznego oraz w zw. z art. 7 ust, l Prawa energetycznego, poprzez błędna jego wykładnie polegającą na przyjęciu, że Prezes URE ma kompetencję do orzeczenia w niniejszej sprawie zawarcia umowy, 2. naruszenie art. 77 l k.p.a. w zw. z art. 75 l k.p.a. w zw. z art. 7. 8. 9 i 11 k.p.a. w zw. z art. 30 ust, l Prawa energetycznego, poprzez ich niezastosowanie, polegające na nieprzeprowadzeniu postępowania dowodowego bądź wadliwym przeprowadzeniu postępowania dowodowego na okoliczność: (i) istnienia technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia, (ii) posiadania przez Zainteresowanego tytułu prawnego do korzystania z obiektu przyłączanego oraz istnienia lego obiektu, oraz (iii) spełnienia przez Zainteresowanego warunków przyłączenia do sieci i odbioru, 3. naruszenie art. 7 ust. l Prawa energetycznego oraz art. 7 ust. 3 Prawa energetycznego poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, polegające na bezpodstawnym orzeczeniu zawarcia umowy o przyłączenie w sytuacji, w której w toku postępowania administracyjnego nie ustalono spełnienia przesłanek powstania publicznoprawnego obowiązku zawarcia umowy o przyłączenie, o których mowa w art. 7 ust. l oraz art. 7 ust. 3 Prawa energetycznego, tj. istnienia technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia, spełnienia przez Zainteresowanego warunków przyłączenia do sieci i odbioru, istnienia obiektu przyłączanego oraz posiadania przez zainteresowanego praw do korzystania z obiektu, 4. naruszenie art. 7 ust. 8a Prawa energetycznego poprzez jego niezastosowanie i stwierdzenie istnienie publicznoprawnego obowiązku przyłączenia, mimo ze Przedsiębiorstwo Energetyczne nie wniosło zaliczki, 5. naruszenie art. 7 ust. 8i Prawa energetycznego poprzez jego niezastosowanie i orzeczenie zawarcia umowy, mimo że nie ziściły się warunki, od których uzależnione było orzeczenie, 3
6. naruszenie art. 7 ust. 2 Prawa energetycznego poprzez jego niezastosowanie, polegające na orzeczeniu zawarcia umowy o przyłączenie nie zawierającej elementów przedmiotowo istotnych, 7. naruszenie art. 487 2 k.c. poprzez jego niezastosowanie polegające na orzeczeniu o zawarciu umowy o przyłączenie o treści niezgodnej z zasadą ekwiwalentności oraz nieregulującej w sposób pełny stosunku prawnego, mającego łączyć E. Operator oraz Zainteresowanego; E. Operator zarzuca, że zaskarżoną Decyzją Prezes URE orzekł zawarcie umowy o przyłączenie, w której główne obciążenia oraz ryzyka leżą po stronie E. Operator, 8. naruszenie art. 58 k.c. poprzez jego niezastosowanie i orzeczenie umowy, mimo że Zainteresowany nie posiada koncesji ani nawet promesy koncesji na prowadzenie działalności w zakresie Wytwarzania energii elektrycznej, 9. orzeczenie zawarcia umowy o treści, zgodnie z która wykonanie tej umowy skutkować będzie naruszeniem przez E. Operator warunków wykonywania działalności koncesjonowanej w zakresie dystrybucji energii elektrycznej (art. 3 pkt 5 Prawa energetycznego i art. 3 pkt 23 Prawa energetycznego), z naruszeniem zakazu subsydiowania skrośnego (art. 44 ust. l Prawa Energetycznego i art. 3 pkt 32 Prawa energetycznego) oraz naruszeniem obowiązku równego traktowania odbiorców (art. 3 pkt 21 Prawa energetycznego, 9d ust. 4 Prawa energetycznego i art. 45 ust. l pkt l Prawa energetycznego), 10. naruszenie art. 387 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie, polegające na orzeczeniu zawarcia Umowy o przyłączenie, pomimo stwierdzenia przez Prezesa URE, że obiekt przyłączany (odnawialne źródło energii) nie istnieje, a sieć dystrybucyjna nie jest w stanie dokonywać odbioru energii wytwarzanej przez Zainteresowanego, 11. naruszenie art. 7 ust. 3 Prawa energetycznego poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji, gdy w świetle stanu faktycznego ustalonego przez Prezesa URE Zainteresowany nie ma tytułu prawnego do korzystania z obiektu farmy 4
wiatrowej, która miała być przyłączana do sieci, szczególnie wobec tu, że obiekt ten nie istnieje, 12. naruszenie art. 16 ust. 2 lit. c), 3 i 6 Dyrektywy 2009/28/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 roku poprzez jego niezastosowanie, polegające na orzeczeniu zawarcia umowy, bez uwzględnienia interesów innych zainteresowanych przyłączeniem, w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy wynika, że przyłączenie Zainteresowanego może pozbawić możliwości przyłączenia innych podmiotów, w szczególności wobec braku wskazania, jakimi kryteriami kierował się organ przy wydawaniu Decyzji oraz czy kryteria te spełniają wymogi wynikające z art. 16 Dyrektywy, 13. naruszenie art. 45 ust, l pkt 3 w zw. z art. l ust. 2 Prawa energetycznego oraz w zw. z art. 9d ust. 4 Prawa energetycznego poprzez jego niezastosowanie, polegające na orzeczeniu zawarcia umowy o przyłączenie, której wykonanie (polegające na obowiązku wykonania przez E. Operator licznych czynności w wyłącznym interesie Zainteresowanego) skutkować będzie uniemożliwieniem realizacji innych inwestycji i rozbudów na potrzeby odbiorców oraz innych wytwórców oraz obciążeniem tychże kosztami realizacji inwestycji, 14. naruszenie art. 3 oraz art. 23 ust. l Rozporządzenia Komisji Europejskiej z dnia 6 sierpnia 2008 r. nr 800/2008 uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i art. 88 Traktatu w zw. z art. 87 i 88 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej poprzez orzeczenie zawarcia umowy, skutkujące udzieleniem indywidualnej pomocy publicznej, bez uwzględnienia kryteriów udzielania tej pomocy, 15. naruszenie art. 7 ust. 8 pkt 3 Prawa energetycznego poprzez błędną jego wykładnie, polegającą na utożsamieniu pojęcia przyłącza z pojęciem przyłączenia i w konsekwencji przyjęciu, że za przyłączenie do sieci dystrybucyjnej odnawialnych źródeł energii pobiera się opłatę w wysokości połowy rzeczywistych nakładów poniesionych na budowę przyłącza, 16. naruszenie art. 32 ust. l pkt 3 Prawa energetycznego poprzez jego niezastosowanie, polegające na orzeczeniu zawarcia umowy o przyłączenie, 5
która nakłada na E. Operator obowiązek wykonywania czynności należących do operatora systemu przesyłowego, mimo, że posiadana przez E. Operator koncesja obejmuje jedynie wykonywanie działalności dystrybucyjnej, 17. naruszenie art. 7 Konstytucji i art. 6 k.p.a. poprzez ich niezastosowanie - obrazę obowiązku działania na podstawie przepisów prawa i w granicach prawa. Wskazując na powyższe powód wniósł o: 1. uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości, 2. zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wedle norm przepisanych. Powód wniósł ponadto o przeprowadzenie następujących dowodów: 1. dowodu z oględzin nieruchomości, na których ma być posadowiony przyłączany obiekt na okoliczność: braku istnienia obiektu mającego być przedmiotem przyłączenia (braku istnienia odnawialnego źródła energii), a w konsekwencji na okoliczność: braku posiadania przez Zainteresowanego tytułu prawnego do tego obiektu, wobec faktu nieistnienia obiektu, braku spełnienia warunków przyłączenia przez Zainteresowanego a wynikających z dokumentu pt. Warunki przyłączenia, braku istnienia odnawialnego źródła energii, 2. dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa energetycznego, na okoliczność czasu niezbędnego dla realizacji przyłączenia Zainteresowanego do sieci z uwzględnieniem konieczności uzyskania decyzji administracyjnych koniecznych do realizacji inwestycji, konieczności przeprowadzenia procedur zamówień publicznych, możliwości wykonywania robót budowlanych z uwzględnieniem czasu i sekwencji wyłączeń elementów sieci oraz wysokości nakładów koniecznych dla przyłączenia Zainteresowanego do sieci bez uszczerbku dla funkcjonowania sieci dystrybucyjnej, 3. dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa energetycznego, na okoliczność, czy istnieje obecnie uzasadniona potrzebami odbiorców konieczność przebudowy i modernizacji sieci dystrybucyjnej E. Operator w 6
zakresie opisanym w 7 umowy o przyłączenie, której zawarcie orzekł Prezes URE zaskarżoną Decyzją, 4. dowodu z opinii biegłego z zakresu energetyki na okoliczność, czy Zainteresowany spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru (art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego), 5. dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa energetycznego na okoliczność zakresu koniecznych działań dla realizacji przyłączenia oraz na okoliczność wysokości kosztów takich działań, z uwzględnieniem wpływu przyłączenia na krajowy system elektroenergetyczny, 6. dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na okoliczność ustalenia istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia, przy uwzględnieniu zakazu subsydiowania skrośnego, ryzyka zaniechania inwestycji przez Zainteresowanego, czasu i wymogów koniecznych dla realizacji inwestycji, ryzyk związanych z zaniechaniem lub wynikających ze względów technologicznych przesunięciem w czasie innych inwestycji w sieć oraz zakresu kosztów uznawanych za uzasadnione, 7. dowodu z opinii biegłego na okoliczność przedmiotu umowy o przyłączenie Zainteresowanego, jaka zostałaby zawarta na rynku konkurencyjnym między równorzędnymi podmiotami, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych niniejszej sprawy, 8. dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego, wymienionych w treści pisma (w tym na stronie 6-12), na okoliczności tam wskazane, 9. dowodu z przesłuchania stron na okoliczność: braku istnienia obiektu przyłączanego (odnawialnego źródła energii) braku tytułu prawnego Zainteresowanego do obiektu, braku po stronie Zainteresowanego koncesji lub promesy koncesji, nieprowadzenia przez Zainteresowanego działalności gospodarczej jako przedsiębiorca energetyczny - wytwórca, braku technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia Zainteresowanego do sieci E. Operator, niespełnienia przez Zainteresowanego warunków przyłączenia do sieci 7
i odbioru, wpływu przyłączenia Zainteresowanego na działalność E. Operator (w tym na realizacje innych inwestycji oraz na obciążenia finansowe odbiorców), przebiegu negocjacji między Zainteresowanym a E. Operator w przedmiocie umowy o przyłączenie, Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w złożonej odpowiedzi na odwołanie podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej Decyzji i wniósł o: oddalenie odwołania, oddalenie wszystkich wniosków dowodowych powoda za wyjątkiem dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego, zasądzenie kosztów procesu według norm prawem przepisanych. Zainteresowany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o: oddalenie odwołania w całości, oddalenie wniosków dowodowych zawartych w odwołaniu, zasądzenie od powoda na rzecz zainteresowanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny: Zainteresowany M. Sp. z o.o. w S. ubiega się o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej należącej do Przedsiębiorstwa energetycznego, Farmy Wiatrowej M.. Przedmiotowa farma w zamierzeniu ma posiadać łączną moc zainstalowaną w wysokości 48,6 MW. Składać ma się z 27 turbin wiatrowych typu Vestas V90 o mocy znamionowej 1,8 MW każda. Fama planowana jest na terenie Gminy M., obręby geodezyjne M., D., N.. 8
Na rozprawie w dniu 19 grudnia 2011 roku strony zgodnie oświadczyły, że Farma Wiatrowa mająca być przedmiotem przyłączenia nie została wybudowana. W związku z powyższym Sąd postanowił oddalić wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z oględzin nieruchomości, na których ma być posadowiony przyłączany obiekt oraz przesłuchania stron na okoliczność braku istnienia obiektu mającego być przedmiotem przyłączenia (braku istnienia odnawialnego źródła energii), bowiem wniosek ten dotyczył okoliczności niespornej. Sąd postanowił także oddalić wszystkie pozostałe wnioski dowodowe zgłoszone przez powoda w odwołaniu, gdyż uznał, że wobec braku przedmiotu przyłączenia, nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje: W tym stanie faktycznym Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje: Odwołanie zasługuje na uwzględnienie, pomimo, że nie wszystkie podniesione zarzuty są trafne. Trafny jest w szczególności zarzut powoda naruszenia art.7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U Nr 89 z 2006 r., poz. 625 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Brak po stronie podmiotu ubiegającego się o przyłączenie urządzeń technicznych umożliwiających takie przyłączenie powoduje, że brak jest warunków technicznych takiego przyłączenia, w konsekwencji brak po stronie przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii obowiązku zawarcia umowy o przyłączenie do sieci. W takiej sytuacji nie 9
istnieje przedmiot umowy, gdyż nie istnieje przedmiot przyłączenia do sieci, a zatem wykonanie zawartej umowy jest niemożliwe. Zamiar wybudowania obiektów, które zainteresowany ma zamiar wybudować i przyłączyć do sieci elektroenergetycznej uzasadnia wyłącznie żądanie określenia warunków technicznych przyszłego przyłączenia, o których mowa w art.7 ust. 3 a ustawy Prawo energetyczne. Zdaniem Sądu, zasada swobody umów pozwala wprawdzie na zawieranie umów, których skutki wystąpią w przyszłości, jednak zawarcie takiej umowy nie mieści się w obowiązku publicznoprawnym wynikającym z art.7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. Uwzględnienie powyższego zarzutu czyni bezprzedmiotowymi zarzuty naruszenia art.7 ust. 5 Dyrektywy 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych, naruszenia art. 45 ust 1 pkt3 w zw. z art. 1 ust. 2 i art. 9d ust. 4 a także art. 32 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne oraz art.3 i 23 ust. 1 Rozporządzenia Komisji Europejskiej z dnia 6 sierpnia 2008 r. nr 88/2008. Bezprzedmiotowe stały się również zarzuty odnoszące się do wysokości opłat za przyłączenie tj. naruszenia art.7 ust. 8 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne. Odnosząc się do zarzutów naruszenia art. 6 k.p.a., art. 77 1 k.p.a. i art. 10 k.p.a., zważyć należało, że zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 roku sygn. akt III CRN 120/91 OSNC 1992 Nr 5, poz. 87; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 roku sygn. akt I CKN 265/98 OSP 2000 Nr 5 poz. 68; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 roku sygn. akt 351/99 OSNC 2000 Nr 3 poz. 47; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 roku sygn. akt I CKN 1036/98 LEX Nr 52708; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 roku, sygn. akt III SZP 2/05 OSNP 2006/19-20/312) Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie 10
kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Regulacji Energetyki, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy. Sąd uznał, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to nie mają one wpływu na postępowanie sądowe mające na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym. Z tych względów zaskarżona Decyzję należało uchylić, wobec braku podstaw do jej wydania (art.479 53 2 k.p.c.). O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu, zasądzając od powoda na rzecz pozwanego koszty zastępstwa prawnego według norm przepisanych (art.98 k.p.c.). 11