WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY Białymstoku ul. Pogodna 22, 15-354 Białystok, tel. (085) 74 97 200, fax 74 97 209 e-mail: sekretariat@up.rotapodlasia.pl,.up.podlasie.pl Ranking zaodó deficytoych i nadyżkoych oj. podlaskim 2011r. II część raportu (popyt na pracę i sytuacja absolentó szkół ponadgimnazjalnych i yższych) Białystok SIERPIEŃ 2012
SPIS TREŚCI WSTĘP... 3 I. POPYT NA PRACĘ W WOJ. PODLASKIM W 2011 ROKU... 3 1.1. Pracujący... 4 1.2. Wolne miejsca pracy... 10 1.3. Noo utorzone miejsca pracy oraz zlikidoane miejsca pracy.. 14 1.4. PODSUMOWANIE... 18 II. ABSOLWENCI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH I WYŻSZYCH WOJ. PODLASKIEGO... 20 2.1. Absolenci szkół yższych oj. podlaskiego... 21 2.2 Absolenci szkół ponadgimnazjalnych oj. podlaskiego... 30 2.3 PODSUMOWANIE... 39 ANEKS STATYSTYCZNY... 42 2
WSTĘP Raport ma na celu przedstaienie sytuacji na podlaskim rynku pracy zakresie kształtoania się popytu na pracę oraz sytuacji absolentó szkół ponadgimnazjalnych i yższych ojeództa podlaskiego 2011 roku. Analizy popytu na pracę dokonano oparciu o yniki GUS-oskiego badania popytu na pracę zakresie liczby pracujących, olnych miejsc pracy końcu 2011r. oraz nooutorzonych i zlikidoanych miejsc pracy okresie I-IV kartałó 2011r. g grup zaodó i sekcji PKD 2007. Z uagi na to, iż jest to badanie reprezentacyjne, dane odnośnie zaodó ze zględu na ielkość próby zostały opracoane tylko na poziomie grup ielkich i dużych i tylko na poziomie ojeództa. Natomiast analiza sytuacji podlaskich absolentó dokonana została oparciu o tablice ynikoe ygeneroane przy użyciu aplikacji Monitoring zaodó na podstaie danych z Systemu Informacji Ośiatoej SIO MEN o absolentach szkół ponadgimnazjalnych 2011r. i przeidyanej liczbie absolentó tych szkół 2012r. oraz otrzymanych z GUS informacji odnośnie liczby absolentó szkół yższych działających na terenie oj. podlaskiego edług szkół i grup kierunkó studió za rok 2010/2011. Informacje te zestaione zostały z danymi z poiatoych urzędó pracy zakresie pozostaania absolentó szkół rejestrach bezrobotnych końcu 2011 roku. Wykorzystano też dane na temat szansy na uzyskanie pracy zaodzie z opracoania Analiza podaży i popytu na zaody i kalifikacje ojeództie podlaskim 2011 roku. 1 I. POPYT NA PRACĘ W WOJ. PODLASKIM W 2011 ROKU Rynek pracy jest kształtoany przez zajemne relacje między podażą siły roboczej a popytem na pracę. Siła robocza jest to określona liczba ludności zainteresoana i gotoa ykonyać pracę za określone ynagrodzenie. Natomiast popyt na pracę jest to liczba miejsc pracy, które oferuje gospodarka określonych arunkach społeczno-ekonomicznych. Na popytoą stronę rynku pracy składają się: zagospodaroane miejsca pracy (aktualna liczba pracujących) oraz olne miejsca pracy (miejsca postałe yniku ruchu zatrudnionych bądź noo utorzone). W 2011 roku Głóny Urząd Statystyczny przeproadził kolejne badanie popytu na pracę. Od 2007 roku jest to badanie o charakterze reprezentacyjnym, ramach którego z częstotliością kartalną badane są podmioty gospodarki narodoej o liczbie zatrudnionych 1 lub ięcej osób. Badanie obejmuje podmioty zaliczane do szystkich rodzajó działalności, a nie, jak poprzednio, yłącznie do sektora przedsiębiorst 2. 1 Podlaska Mapa Zaodó i Kalifikacji. Analiza podaży i popytu na zaody i kalifikacje ojeództie podlaskim, WUP Białymstoku, Białystok 2012 2 Popyt na pracę 2011r., Głóny Urząd Statystyczny, Warszaa 2012, s. 10 3
1.1. Pracujący Wyniki badania popytu na pracę oj. podlaskim IV kartale 2011r. są reprezentatyne dla 12,4 tys. podmiotó działających na terenie oj. podlaskiego (przed rokiem 12,9 tys.). Większość z nich (66,7%) stanoiły jednostki małe. 80,1% badanych podmiotó funkcjonoało sektorze pryatnym, a 19,9% publicznym. Najięcej podmiotó proadziło działalność sekcjach: handel; napraa pojazdó samochodoych (32,1%), przetórsto przemysłoe (12,6%), edukacja (10,6%) oraz budonicto (9,1%). 3 W podlaskich jednostkach biorących udział badaniu popytu na pracę pracoało końcu 2011r. 234,2 tys. osób (2,2% ogółu pracujących kraju) i stosunku do roku poprzedniego liczba ta zmniejszyła się o 5,8 tys. osób, tj. o 2,4%. W podmiotach sektora publicznego pracoało 87,9 tys. osób (37,5%), a sektorze pryatnym 146,3 tys. osób (62,5%). Przeciętna liczba pracujących 2011r. ynosiła 233,4 tys. ( 2010r. - 240,1 tys. osób, 2009r. 224,0 tys. osób). Zdecydoana iększość (praie 58%) mieszkańcó Podlaskiego pracoała zakładach pracy proadzących działalność 3 sekcjach gospodarki: handel; napraa pojazdó samochodoych (51,8 tys. osób 22,1%), przetórsto przemysłoe (46,8 tys. osób 20,0% ogółu pracujących) oraz edukacja (36,8 tys. osób 15,7%). W oj. podlaskim praie 52% osób pracoało jednostkach dużych, zatrudniających poyżej 49 osób (121,6 tys. osób), 25,1% - jednostkach średnich, liczących 10-49 praconikó (58,9 tys. osób) i 22,9% - małych, zatrudniających 1-9 praconikó (53,7 tys. osób). Wśród jednostek dużych najięcej praconikó zatrudniały zakłady zajmujące się działalnością produkcyjną, edukacją, opieką zdrootną i pomocą społeczną oraz handlem; napraą pojazdó samochodoych. W grupie jednostek średnich przeażały jednostki z sekcji: edukacja, handel; napraa pojazdó samochodoych oraz przetórsto przemysłoe, a śród jednostek małych z sekcji: handel; napraa pojazdó samochodoych, budonicto, przetórsto przemysłoe oraz działalność profesjonalna, naukoa i techniczna. Szczegółoą strukturę pracujących g sekcji, sektoró i ielkości jednostek przedstaia poniższa tabela. 3 Popyt na pracę ojeództie podlaskim 2011r. Opracoania sygnalne, Urząd Statystyczny Białymstoku, Białystok, kiecień 2012r., s. 2 4
Tab. 1. Liczba pracujących edług sekcji, sektoró i ielkości jednostek oj. podlaskim końcu IV kartału 2011r. Sekcje PKD 2007 2010 Podlaskie Rolnicto, leśnicto, łoiecto i rybacto (a) 2011 Ogółem Sektor Jednostki g ielkości publiczny pryatny duże średnie małe 2010 240006 91989 148017 124673 65696 49637 2011 234206 87918 146288 121593 58885 53728 3598 2516 1396 1120 1176 815 525 Górnicto i ydobyanie (b) 1588 1275-1275 934 122 219 Przetórsto przemysłoe(c) 52771 46805 222 46583 33096 9100 4609 Wytarzanie i zaopatryanie energię elektryczną, gaz, parę odną, gorącą odę i poietrze do urządzeń klimatyzacyjnych (d) Dostaa ody; gospodaroanie ściekami i odpadami oraz działalność ziązana z rekultyacją (e) 2469 3845 2103 1742 3619 206 20 2804 3160 2568 592 1999 857 304 Budonicto (f) 15468 15688 172 15516 6453 4043 5192 Handel hurtoy i detaliczny; napraa pojazdó samochod, łączając motocykle (g) Transport i gospodarka magazynoa (h) Działalność ziązana z zakateroaniem i usługami gastronomicznymi(i) 47155 51786 64 51722 13552 11331 26903 9615 7937 3500 4437 4223 1424 2290 4689 3936 977 2959 624 1545 1767 Informacja i komunikacja (j) 2299 1791 145 1646 829 384 578 Działalność finansoa i ubezpieczenioa (k) Działalność ziązana z obsługą rynku nieruchomości (l) Działalność profesjonalna, naukoa i techniczna (m) Działalność zakresie usług administroania i działalność spierająca (n) Administracja publiczna i obrona narodoa; oboiązkoe zabezpieczenia społeczne (o) 3956 4045 755 3290 2883 776 386 3243 3424 749 2675 1748 1221 455 4947 5084 1557 3527 670 1194 3220 4356 4224 129 4095 2608 492 1124 16730 16215 16215-11143 4971 101 Edukacja (p) 37352 36830 35836 994 18424 17021 1385 Opieka zdrootna i pomoc społeczna (q) 21470 20334 18027 2307 16168 1782 2384 Działalność ziązana z kulturą, rozryką i rekreacją (r) 3690 3567 3471 96 1348 1345 874 Pozostała działalność usługoa(s) 1806 1744 32 1712 96 256 1392 Dane: na podstaie ynikó badania popytu na pracę 2011r., GUS, Warszaa 2012 5
W porónaniu do poprzedniego roku iększości sekcji nastąpił spadek liczby pracujących, najiększy zaś dotyczył podmiotó proadzących działalność zakresie rolnicta, leśnicta, łoiecta i rybacta (o 30,1%), informacji i komunikacji (o 22,1%), górnicta i ydobyania (o 19,7%), a także zakresie transportu i gospodarki magazynoej (o 17,5%). Natomiast zrost zatrudnienia odnotoano 6 sekcjach, przy czym najiększy zakładach ytarzających i zaopatrujących energię elektryczną, gaz, parę odną i gorącą odę (o 55,7%), dostaą ody; gospodaroaniem ściekami i odpadami; rekultyacją (o 12,7%) oraz zajmujących się handlem; napraą pojazdó samochodoych (o 9,8%). Wyniki badania popytu na pracę dostarczają także informacji na temat struktury zaodoej osób pracujących badanych jednostkach (tab. 2). Tab. 2. Pracujący edług grup zaodó, sektoró i ielkości jednostek oj. podlaskim - stan na koniec IV kartału 2011r. Wielkie i duże grupy zaodó ogółem Sektor 2011 Jednostki g ielkości publiczny pryatny duże średnie małe PODLASKIE 234206 87918 146288 121593 58885 53728 1. Przedstaiciele ładz publicznych, yżsi urzędnicy i kieronicy 11. Przedstaiciele ładz publicznych, yżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 17057 4944 12113 7512 4351 5194 1938 696 1242 771 686 481 12. Kieronicy ds. zarządzania i handlu 8391 2212 6179 3877 2211 2303 13. Kieronicy ds. produkcji i usług 5431 1822 3609 2504 1182 1745 14. Kieronicy branży hotelarskiej, handlu i innych branżach 1297 214 1083 360 272 665 2. Specjaliści 55508 41865 13643 31117 16754 7637 21. Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 5343 1916 3427 3537 943 863 22. Specjaliści do spra zdroia 9549 8193 1356 8235 385 929 23. Specjaliści nauczania i ychoania 25632 25053 579 11285 12964 1383 24. Specjaliści ds. ekonomicznych i zarządzania 11530 4718 6812 6265 1855 3410 25. Specjaliści ds. technologii informacyjno-komunikacyjnych 1240 460 780 650 233 357 26. Specjaliści z dziedziny praa, dziedzin społecznych i kultury 2214 1525 689 1145 374 695 3. Technicy i inny średni personel 20631 12693 7938 14229 4291 2111 6
Wielkie i duże grupy zaodó 31. Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych ogółem Sektor 2011 Jednostki g ielkości publiczny pryatny duże średnie małe 4798 1705 3093 3817 854 127 32. Średni personel do spra zdroia 3800 2603 1197 2601 564 635 33. Średni personel do spra biznesu i administracji 34. Średni personel z dziedziny praa, spra społecznych, kultury i pokreny 7875 5370 2505 5852 1521 502 3514 2809 705 1719 1040 755 35. Technicy informatycy 644 206 438 240 312 92 4. Praconicy biuroi 26600 7387 19213 11758 7832 7010 41. Sekretarki, operatorzy urządzeń biuroych i pokreni 5544 2511 3033 3355 1272 917 42. Praconicy obsługi klienta 10611 1248 9363 3473 3318 3820 43. Praconicy do spra finansoostatystycznych i eidencji materiałoej 4519 1087 3432 2179 1237 1103 44. Pozostali praconicy obsługi biura 5926 2541 3385 2751 2005 1170 5. Praconicy usług osobistych i sprzedacy 31101 3196 27905 9444 5777 15880 51. Praconicy usług osobistych 6312 1736 4576 3071 1485 1756 52. Sprzedacy i pokreni 22185 97 22088 4902 3679 13604 53. Praconicy opieki osobistej i pokr. 1146 801 345 414 359 373 54. Praconicy usług ochrony 1458 562 896 1057 254 147 6. Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 660 312 348 409 136 115 61. Rolnicy produkcji toaroej 261 28 233 192 57 12 62. Leśnicy i rybacy 399 284 115 217 79 103 7. Robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy 71. Robotnicy budolani i pokreni (z yłączeniem elektrykó) 72. Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokreni 37577 3226 34351 20934 8971 7672 10746 1623 9123 5468 2055 3223 11062 913 10149 6113 3026 1923 73. Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 1193 63 1130 746 408 39 74. Elektrycy i elektronicy 3051 556 2495 1877 368 806 75. Robotnicy przetórstie spożyczym, obróbce drena, produkcji yrobó tekstylnych i pokreni 8. Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 81. Operatorzy maszyn i urządzeń ydobyczych i przetórczych 11525 71 11454 6730 3114 1681 23684 4241 19443 14330 5204 4150 4964 143 4821 2854 1048 1062 82. Monterzy 13492 3659 9833 7272 3285 2935 7
Wielkie i duże grupy zaodó ogółem Sektor 2011 Jednostki g ielkości publiczny pryatny duże średnie małe 83. Kierocy i operatorzy pojazdó 5228 439 4789 4204 871 153 9. Praconicy przy pracach prostych 21388 10054 11334 11860 5569 3959 91. Pomoce domoe i sprzątaczki 9086 6053 3033 5162 2457 1467 92. Robotnicy pomocniczy rolnictie, leśnictie i rybołóstie 93. Robotnicy pomocniczy górnictie, przemyśle, budonictie i transporcie 94. Praconicy pomocniczy przygotoujący posiłki 362 204 158 182 103 77 7475 655 6820 4404 1105 1966 1494 904 590 415 671 408 96. Ładoacze nieczystości i inni praconicy przy pracach prostych 2971 2238 733 1697 1233 41 Dane: na podstaie ynikó badania popytu na pracę 2011r., GUS, Warszaa 2012 Struktura zaodoa osób pracujących oj. podlaskim różni się od zaodó reprezentoanych przez podlaskich bezrobotnych. Z badania popytu na pracę ynika, że śród pracujących końcu 2011r. najięcej, bo aż 23,7% stanoili specjaliści (55,5 tys. osób), podczas gdy śród bezrobotnych tylko 9,9%. W grupie pracujących specjalistó dominoali specjaliści ds. nauczania i ychoania, specjaliści ds. ekonomicznych i zarządzania oraz specjaliści ds. zdroia. Następna liczna grupa to robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy stanoiący 16,0% ogółu pracujących (37,6 tys. osób), głónie robotnicy przetórstie spożyczym, obróbce drena, produkcji yrobó tekstylnych, robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń oraz robotnicy budolani a grupie bezrobotnych 21,8%. Wśród pracujących yróżniają się też praconicy usług osobistych i sprzedacy 13,3% (31,1 tys. osób), tym przede szystkim sprzedacy śród bezrobotnych 12,4%. 8
Wykres 1 Struktura pracujących oj. podlaskim 2011r. edług ielkich grup zaodó. Specjaliści 23,7% Technicy i inny średni personel 8,8% Praconicy biuroi 11,4% Przedstaiciele ładz publicznych, yżsi urzędnicy i kieronicy 7,9% Praconicy przy pracach prostych 9,1% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 10,1% Robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy 16,0% Praconicy usług osobistych i sprzedacy 13,3% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,3% Dane: na podstaie ynikó badania popytu na pracę 2011r., GUS, Warszaa 2012 Specjaliści najczęściej pracoali jednostkach dużych 56,1%, realizujących działalność zakresie edukacji (25,7 tys. osób, tj. 46,4%) oraz opieki zdrootnej i pomocy społecznej (9,5 tys. osób, tj. 17,1%), przede szystkim sektorze publicznym 75,4%. Z kolei robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy pracoali przede szystkim sektorze pryatnym 91,4%, iększości jednostkach dużych zatrudniających 50 i ięcej osób 55,7%, zajmujących się głónie przetórstem przemysłoym (20,2 tys. osób, tj. 53,7%) i budonictem (8,2 tys. osób, tj. 21,9%). Podobnie praconicy usług osobistych i sprzedacy iększości zatrudnieni byli sektorze pryatnym 89,7%, z tym że głónie jednostkach małych 51,1%, proadzących działalność zakresie handlu; napra pojazdó samochodoych (66,9%) 4. Spadek liczby pracujących ojeództie 2011r. miał miejsce iększości grup, najiększy jednak odnotoano grupie 6. rolnikó, ogrodnikó, leśnikó i rybakó (o 40,1%) i grupie 9. praconikó przy pracach prostych (o 31,5%). W 3 grupach odnotoano zrost liczby pracujących, a mianoicie grupie 5. praconikó usług osobistych i sprzedacó (o 34,9%), grupie 7. robotnicy przemysło- 4 Tamże, s.4 i nast. 9
i i rzemieślnicy (o 17,3%) i grupie 1. przedstaiciele ładz publicznych, yżsi urzędnicy i kieronicy (o 6,1%). 1.2. Wolne miejsca pracy Na olne miejsca pracy składają się noo utorzone miejsca pracy, tj. postałe yniku zmian organizacyjnych, rozszerzenia lub zmiany profilu działalności oraz szystkie miejsca pracy jednostkach noo postałych, a także miejsca pracy zolnione yniku ruchu praconikó, stosunku do których spełnione zostały jednocześnie 3 arunki: miejsca pracy dniu spraozdaczym były faktycznie nieobsadzone, pracodaca czynił starania, aby znaleźć osoby chętne do podjęcia pracy, a przypadku znalezienia łaściych kandydató, pracodaca byłby gotó do natychmiastoego przyjęcia tych osób. Jak ynika z badania popytu na pracę, na 12,4 tys. zbadanych podmiotó tylko 235 jednostek (1,9%) posiadało końcu 2011r. olne miejsca pracy i było to o 49,3% mniej niż końcu roku poprzedniego. Zakłady pracy funkcjonujące oj. podlaskim dysponoały końcu IV kartału 774 olnymi miejscami pracy (2010r. 1526, 2009r. 949, 2008r. 1228). Najięcej akató ystępoało sektorze pryatnym (63,2%) i jednostkach dużych (66,7%). Strukturę olnych miejsc pracy edług sekcji PKD przedstaia Tabela 3. 10
Tab. 3. Wolne miejsca pracy edług sekcji, sektoró i ielkości jednostek - stan na koniec IV kartału 2011r. Sekcje PKD 2007 Podlaskie Rolnicto, leśnicto, łoiecto i rybacto (a) Ogółem Sektor Jednostki edług ielkości publiczny pryatny duże średnie małe 2010 1526 356 1170 649 458 419 2011 774 285 489 516 186 72 5-5 - - 5 Górnicto i ydobyanie (b) 7-7 - - 7 Przetórsto przemysłoe (c) 260-260 260 - - Wytarzanie i zaopatryanie energię elektryczną, gaz, parę odną, gorącą odę i poietrze do urządzeń klimatyzacyjnych(d) Dostaa ody; gospodaroanie ściekami i odpadami oraz działalność ziąż. z rekultyacją (e) 4 2 2 2 2-5 4 1 1 4 - Budonicto (f) 16-16 6 10 - Handel hurtoy i detaliczny; napraa pojazdó samochodoych, łączając motocykle(g) Transport i gospodarka magazynoa (h) Działalność ziązana z zakateroaniem i usługami gastronomicznymi(i) 132-132 94 38-8 5 3 5 3-11 10 1-11 - Informacja i komunikacja (j) 11-11 3-8 Działalność finansoa i ubezpieczenioa Działalność ziązana z obsługą rynku nieruchomości (l) Działalność profesjonalna, naukoa i techniczna (m) Działalność zakresie usług administroania i działalność spierająca (n) Administracja publiczna i obrona narodoa; oboiązkoe zabezpieczenia społeczne (o) 1 1 - - 1-20 12 8 8 12-2 - 2-2 - 9-9 4-5 163 163-84 79 - Edukacja (p) 9 9-3 6 - Opieka zdrootna i pomoc społeczna (q) Działalność ziązana z kulturą, rozryką i rekreacją (r) Pozostała działalność usługoa(s) Dane: na podstaie ynikó badania popytu na pracę 2011r., GUS, Warszaa 2012 50 42 8 37-13 37 37-9 18 10 24-24 - - 24 11
Najiększa liczba nieobsadzonych miejsc pracy ystępoała jednostkach proadzących działalność przetórstie przemysłoym 33,6%, administracji publicznej i obronie narodoej 21,1% oraz handlu; napraie pojazdó samochodoych 17,1%. Strukturę kalifikacyjno-zaodoą miejsc pracy nieykorzystanych końcu 2011 roku przedstaia Tabela 4. Tab. 4. Wolne miejsca pracy edług grup zaodó, sektoró i ielkości jednostek - stan na koniec IV kartału 2011r. Wielkie i duże grupy zaodó Ogółem 12 Sektor Jednostki edług ielkości publiczny pryatny duże średnie małe Podlaskie 774 285 489 516 186 72 1. Przedstaiciele ładz publicznych, yżsi urzędnicy i kieronicy 11. Przedstaiciele ładz publicznych, yżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 12. Kieronicy do spra zarządzania i handlu 31 20 11 19 12-8 8-2 6-23 12 11 17 6-2. Specjaliści 176 110 66 147 21 8 21. Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 38 11 27 31 7-22. Specjaliści do spra zdroia 43 35 8 35-8 24. Specjaliści do spra ekonomicznych i zarządzania 74 43 31 69 5-25. Specjaliści do spra technologii informacyjno-komunikacyjnych 2 2-2 - - 26. Specjaliści z dziedziny praa, dziedzin społecznych i kultury 19 19-10 9-3. Technicy i inny średni personel 85 73 12 23 52 10 31. Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 6 1 5 6 - - 32. Średni personel do spra zdroia 2 2-2 - - 33. Średni personel do spra biznesu i administracji 52 45 7 14 38-34. Średni personel z dziedziny praa, spra społecznych, kultury i pokreny 20 20-1 9 10 35. Technicy informatycy 5 5 - - 5-4. Praconicy biuroi 90 40 50 19 34 37 41. Sekretarki, operatorzy urządzeń biuroych i pokreni 25 16 9 6 14 5 42. Praconicy obsługi klienta 51 15 36 8 11 32 43. Praconicy ds. finansoostatystycznych i eidencji materiałoej 9 6 3 2 7-44. Pozostali praconicy obsługi biura 5 3 2 3 2-5. Praconicy usług i sprzedacy 94 17 77 63 26 5 51. Praconicy usług osobistych 11 11-5 6 -
Wielkie i duże grupy zaodó Ogółem Sektor Jednostki edług ielkości publiczny pryatny duże średnie małe 52. Sprzedacy i pokreni 77-77 57 20-53. Praconicy opieki osobistej i pokreni 6 6-1 - 5 7. Robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy 208 4 204 185 23-71. Robotnicy budolani i pokreni (z yłączeniem elektrykó) 16 2 14 5 11-72. Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokreni 183-183 172 11-73. Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 1-1 - 1-74. Elektrycy i elektronicy 3 2 1 3 - - 75. Robotnicy przetórstie spożyczym, obróbce drena, produkcji yrobó 5-5 5 - - tekstylnych i pokreni 8. Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 56 8 48 37 7 12 81. Operatorzy maszyn i urządzeń ydobyczych i przetórczych 3-3 2-1 82. Monterzy 12-12 11 1-83. Kierocy i operatorzy pojazdó 41 8 33 24 6 11 9. Praconicy przy pracach prostych 34 13 21 23 11-91. Pomoce domoe i sprzątaczki 5 5-3 2-93. Robotnicy pomocniczy górnictie, przemyśle, budonictie i transporcie 19 5 14 14 5-94. Praconicy pomocniczy przygotoujący posiłki 4-4 4 - - 96. Ładoacze nieczystości i inni praconicy przy pracach prostych 6 3 3 2 4 - Dane: na podstaie ynikó badania popytu na pracę 2011r., GUS, Warszaa 2012 W końcu roku najięcej miejsc pracy czekało na robotnikó przemysłoych i rzemieślnikó (26,9% nieykorzystanych ofert), przede szystkim dla robotnikó obróbki metali, mechanikó maszyn i urządzeń głónie jednostkach przetórsta przemysłoego, które posiadały 85,1% ogólnej liczby olnych miejsc przeznaczonych dla tej grupy zaodoej. Poszukiano także specjalistó, na których czekało 22,7% ofert, przede szystkim specjalistó do spra ekonomicznych i zarządzania, specjalistó do spra zdroia oraz specjalistó nauk fizycznych, matematycznych i technicznych, najięcej administracji publicznej i obronie narodoej; oboiązkoych ubezpieczeniach społecznych (31,8%), przetórstie przemysłoym (25,6%) i opiece zdrootnej i pomocy społecznej (24,4%). Wolne miejsca pracy czekały rónież na praconikó usług osobistych i handlu (12,2% ogółu olnych miejsc 13
pracy), głónie sprzedacó i pochodziły 80,9% z sekcji handel; napraa pojazdó samochodoych 5. Przeciętna liczba olnych miejsc pracy 2011 roku ynosiła oj. podlaskim 1,0 tys. ( 2010r. 1,5 tys., 2009r. 1,2 tys., 2008r. - 2,5 tys.). Wykres 2 Struktura olnych miejsc pracy 2011 roku edług ielkich grup zaodó Przedstaiciele ładz publicznych, yżsi urzędnicy i kieronicy 4,0% Praconicy przy pracach prostych 4,4% Specjaliści 22,7% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 7,2% Technicy i inny średni personel 11,0% Robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy 26,9% Praconicy biuroi 11,6% Praconicy usług osobistych i sprzedacy 12,2% Dane: na podstaie ynikó badania popytu na pracę 2011r., GUS, Warszaa 2012 1.3. Noo utorzone miejsca pracy oraz zlikidoane miejsca pracy W ciągu całego 2011 roku oj. podlaskim postało 11,5 tys. noych miejsc pracy ( 2010r. 17,5 tys., 2009r. 10,1 tys., 2008r. 9,3 tys. miejsc), z tego 82,9% sektorze pryatnym, a 17,1% sektorze publicznym. Najięcej noych miejsc pracy postało jednostkach małych 42,9%, następnie jednostkach dużych 30,5% i średnich 26,6%. Die trzecie noych miejsc pracy zostało utorzonych 2011 roku jednostkach proadzących działalność 4 sekcjach PKD: handlu; napraie pojazdó samochodoych 3,1 tys., tj. 26,7% szystkich noo utorzonych miejsc pracy, następnie zakładach przetórsta przemysłoego 1,9 tys. miejsc, tj. 16,8%, przedsiębiorstach ziązanych z budonictem 1,5 tys. miejsc, tj. 13,3% oraz 5 Tamże, s.8 14
jednostkach proadzących działalność zakresie usług administroania i działalności spierającej 1,1 tys. miejsc pracy, tj. 9,6% i były to podmioty działające zdecydoanej iększości sektorze pryatnym. W przypadku sektora publicznego najięcej noych miejsc pracy postało podmiotach działających sekcjach: administracja publiczna i obrona narodoa; oboiązkoe ubezpieczenia społeczne 628 miejsc, tj. 32,0% miejsc tym sektorze, edukacja 523 miejsca, tj. 26,7% oraz opieka zdrootna i pomoc społeczna 269 miejsc, tj. 13,7%. Tab. 5 Noo utorzone miejsca pracy edług sekcji, sektoró i ielkości jednostek okresie I-IV kartału 2011r. Sekcje PKD 2007 2010 Podlaskie Rolnicto, leśnicto, łoiecto i rybacto (a) 2011 Ogółem, z tego: Sektor Jednostki edług ielkości publiczny pryatny duże średnie małe 2010 17460 2446 15014 4272 4442 8746 2011 11501 1961 9540 3511 3057 4933 214 167 33 134 31 70 66 Górnicto i ydobyanie (b) 288 223-223 192-31 Przetórsto przemysłoe(c) 4576 1933-1933 1071 565 297 Wytarzanie i zaopatryanie energię elektr, gaz, parę odną, gorącą odę i poietrze do urządzeń klimatyz (d) Dostaa ody; gospodaroanie ściekami i odpadami oraz działalność ziązana z rekultyacją (e) 32 24 18 6 20-4 143 116 77 39 28 66 22 Budonicto (f) 2822 1526 5 1521 400 474 652 Handel hurtoy i detaliczny; napraa pojazdó samoch., łączając motocykle (g) Transport i gospodarka magazynoa (h) Działalność ziązana z zakateroaniem i usługami gastronomicznymi(i) 5162 3075 2 3073 889 505 1681 511 489 15 474 31 151 307 238 238 30 208 53 71 114 Informacja i komunikacja (j) 195 93-93 15 40 38 Działalność finansoa i ubezpieczenioa (k) Działalność ziązana z obsługą rynku nieruchomości(l) Działalność profesjonalna, naukoa i techniczna (m) Działalność zakresie usług administroania i działalność spierająca (n) Administracja publiczna i obrona narodoa; oboiązkoe zabezpieczenia społ (o) 91 133-133 69 44 20 98 171 110 61 115 26 30 353 216 31 185 3 121 92 250 1109 3 1106 22 39 1048 878 628 628-246 378 4 15
Sekcje PKD 2007 2010 2011 Ogółem, z tego: Sektor Jednostki edług ielkości publiczny pryatny duże średnie małe Edukacja (p) 756 563 523 40 190 322 51 Opieka zdrootna i pomoc społeczna (q) Działalność ziązana z kulturą, rozryką i rekreacją (r) 427 418 269 149 93 77 248 314 223 217 6 43 83 97 Poz. działalność usługoa(s) 112 156-156 - 25 131 Dane: na podstaie ynikó badania popytu na pracę 2011r., GUS, Warszaa 2012 W 2011r. liczba noo torzonych miejsc pracy zmniejszyła się o 6,0 tys., tj. o 34,1% i spadek ten dotyczył iększości sekcji PKD. Najiększe spadki odnotoano podmiotach zajmujących się przetórstem przemysłoym (o 57,8%), informacją i komunikacją (o 52,3%), budonictem (o 45,9%) oraz handlem; napraą pojazdó samochodoych (o 40,4%). Wzrost liczby noo torzonych miejsc nastąpił 4 sekcjach gospodarki, a mianoicie: działalności zakresie administroania i działalności spierającej (4,4-krotnie), działalności ziązanej z obsługą rynku nieruchomości (o 74,5%), działalności finansoej i ubezpieczenioej (o 46,2%) oraz pozostałej działalności usługoej (o 39,3%). Natomiast przypadku działalności ziązanej z gastronomią i zakateroaniem liczba noo utorzonych miejsc pracy pozostała na poziomie z poprzedniego roku. Wykres 3 Struktura noo utorzonych olnych miejsc pracy oj. podlaskim 2011r. edług ielkich grup zaodó Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń; 2,3% Praconicy Przedstaiciele przy pracach ładz publicznych, prostych; yżsi urzędnicy i 1,7% kieronicy; 2,6% Specjaliści; 15,2% Technicy i inny średni personel; 2,0% Robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy; 55,3% Praconicy biuroi; 4,0% Praconicy usług osobistych i sprzedacy; 16,9% Dane: Popyt na pracę ojeództie podlaskim 2011 r., Urząd Statystyczny Białymstoku, Białystok 2012, s.10 16
W 2011 roku najięcej noych miejsc pracy utorzono dla robotnikó przemysłoych i rzemieślnikó (55,3% szystkich noo utorzonych miejsc pracy), praconikó usług osobistych i sprzedacó(16,9%) oraz specjalistó (15,2%). Miejsca pracy noo utorzone oj. podlaskim stanoiły 2,0% ogółu szystkich miejsc pracy, jakie postały 2011r. Polsce (16 miejsce skali kraju); natomiast poprzednim roku było to 2,9%. Nie szystkie jednak noo utorzone miejsca pracy zostały zagospodaroane. W końcu 2011r. pozostały jeszcze 302 miejsca nieobsadzone, co stanoiło 2,6% szystkich noo utorzonych 2011r. miejsc pracy ( 2010r. do obsadzenia zostały 433 miejsca, tj. 2,5% noo postałych miejsc pracy). Najiększe trudności ze znalezieniem praconikó miały jednostki proadzące działalność przetórstie przemysłoym, które końcu roku miały nie obsadzonych 11,2% noo utorzonych miejsc pracy tej sekcji oraz handlu; napraie pojazdó samochodoych (2,0%). Jednocześnie oj. podlaskim zlikidoano 2011r. 10,0 tys. miejsc pracy ( 2010r. 10,1 tys.). Redukcja etató ystąpiła głónie sektorze pryatnym (82,8%) oraz jednostkach małych (43,8%). Jeśli chodzi o sekcje PKD, to najięcej miejsc ubyło jednostkach proadzących działalność zakresie handlu; napray pojazdó samochodoych (24,0%), budonicta (23,1%) oraz przetórsta przemysłoego (15,9%); jednostki te funkcjonoały iększości sektorze pryatnym. Jeśli zaś chodzi o sektor publiczny, to najięcej miejsc zlikidoały podmioty działające edukacji (30,1%) oraz administracji publicznej i obronie narodoej; oboiązkoych zabezpieczeniach społecznych (25,4%). W porónaniu do poprzedniego roku liczba zlikidoanych miejsc pracy zmniejszyła się o 1,2%. Najiększy spadek dotyczył firm proadzących działalność zakresie informacji i komunikacji (o 60,1%), pozostałej działalności usługoej (o 54,0%) oraz działalności profesjonalnej, naukoej i technicznej (o 38,8%). Jednocześnie części jednostek odnotoano zrost liczby zlikidoanych miejsc pracy, przede szystkim dostaie górnictie i ydobyaniu (ponad 5-krotny), opiece zdrootnej i pomocy społecznej (praie 3-krotny) oraz administroaniu i działalności spierającej (2-krotny). Generalnie oj. podlaskim 2011 roku ięcej miejsc pracy przybyło (11,5 tys.) niż ubyło (10,0 tys.). Utorzono ięc o 1,5 tys. ięcej miejsc pracy niż zlikidoano. Na 100 zlikidoanych miejsc pracy przypadało 115 noo utorzonych ( 2010r. 172). Najkorzystniejszy bilans miejsc pracy miał miejsce sekcjach: handel; napraa pojazdó samochodoych (+670), administroanie i działal- 17
ność spierająca (+499) oraz przetórsto przemysłoe (+344). Natomiast ujemny bilans tym zakresie odnotoano 3 sekcjach PKD, przy czym najiększa różnica dotyczyła budonicta (-784) 6. 1.4. PODSUMOWANIE Podsumoując charakterystykę popytu na pracę oj. podlaskim 2011r., można stierdzić, że: - liczba pracujących podmiotach działających oj. podlaskim objętych badaniem zmniejszyła się ciągu roku o 2,4%, iększym stopniu sektorze publicznym (o 4,4%) niż pryatnym (o 1,2%) oraz jednostkach średnich (o 10,4%) i dużych (o2,5%); małych natomiast odnotoano zrost (o 8,2%), - podobnie jak poprzednim roku, najięcej mieszkańcó Podlasia pracoało sektorze pryatnym, jednostkach dużych, zatrudniających 50 praconikó i ięcej i były to zakłady pracy proadzące działalność 4 sekcjach gospodarki: przetórsto przemysłoe, edukacja, opieka zdrootna i pomoc społeczna oraz handel; napraa pojazdó samochodoych; - strukturze zaodoej zatrudnienia najiększy odsetek stanoili specjaliści (24%), pracujący przede szystkim sektorze publicznym i jednostkach dużych, następnie robotnicy przemysłoi i rzemieślnicy (16%) oraz praconicy usług osobistych i sprzedacy (13%), zatrudnieni głónie sektorze pryatnym, odpoiednio: dużych i małych jednostkach; - 2011r. badanych podmiotach zmniejszyła się liczba noo utorzonych miejsc pracy (o 34%), iększym stopniu sektorze pryatnym (o 36,5%) niż publicznym (o 19,8%) oraz jednostkach małych (o 43,6%), - najięcej (66,5%) olnych miejsc pracy postało podmiotach działających czterech sekcjach: handel; napraa pojazdó samochodoych, przetórsto przemysłoe, budonicto oraz administroanie i działalność spierająca, - 2,6% szystkich noo utorzonych 2011r. miejsc pracy pozostaało końcu roku nieobsadzonych; najiększe trudności ze znalezieniem praconikó miały jednostki proadzące działalność przetórstie przemysłoym, które końcu roku miały nieobsadzonych 11,2% noo utorzonych miejsc pracy tej sekcji, podobnie handlu; napraie pojazdó samochodoych (2,0%), 6 Tamże, s. 11 i nast. 18
- zmniejszyła się liczba zlikidoanych 2011r. miejsc pracy o 1,2%; a redukcji etató dokonały głónie jednostki małe, sektorze pryatnym, działające handlu; napraie pojazdó samochodoych, budonictie i przetórstie przemysłoym, - bilans miejsc pracy oj. podlaskim był 2011 roku dodatni; utorzono o 1,5 tys. stanoisk pracy ięcej niż zlikidoano, na 100 zlikidoanych miejsc pracy przypadało 115 noo utorzonych, - oj. podlaskim postało 2011 roku 2,0% ogółu miejsc pracy Polsce (16 pozycja śród ojeództ). 19
II. ABSOLWENCI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH I WYŻSZYCH WOJ. PODLASKIEGO Absolenci szkół ponadgimnazjalnych i yższych, ich liczebność i struktura, są, obok pracujących i bezrobotnych, jedną ze składoych części podażoej strony rynku pracy, płyających na ielkość i kształt zasobó pracy ystępujących na rynku pracy. Populacja ta, podlegając procesom demograficznym oraz dokonując yboru kierunku i poziomu kształcenia, dynamicznie płya na kierunek rozoju zasobó pracy ojeództa. Jednocześnie młodzi ludzie, dopiero kraczający na rynek pracy są subpopulacją szczególnie rażlią na pogarszanie się sytuacji gospodarce. Przedsiębiorcy obliczu ograniczenia popytu na ytarzane przez nich dobra lub usługi, ograniczają koszty i nie przyjmują noych praconikó, a złaszcza młodych osób bez dośiadczenia, ymagających drożenia lub przyuczenia do pracy na danym stanoisku. Taka sytuacja miała miejsce 2009r., kiedy to grupie osób do 25 roku życia poziom bezrobocia ziększył się o 4,9 tys. osób, tj. o 48,4% (przy ogólnym zroście liczby bezrobotnych o 33,5%). Chociaż następnych latach sytuacja na rynku pracy popraiła się, a 2011r. odnotoano spadek liczby zarejestroanych urzędach pracy bezrobotnych osób do 25 roku życia (o 3,4%, przy jednoczesnym zroście ogólnej liczby bezrobotnych rónież o 3,4%), to ludzie młodzi nadal są jedną z najażniejszych grup ryzyka zatrudnienioego. W końcu 2011 roku rejestrach urzędó pracy pozostaało 65,9 tys. osób bezrobotnych, tym 14,7 tys. osób do 25 roku życia (22,4%) 7. Jednak yniki Badania Aktyności Zaodoej Ludności są alarmujące. Stopa bezrobocia rzeczyistego śród ludzi młodych ( ieku 15-24 lata) rośnie i IV kartale 2011r. yniosła oj. podlaskim 28,0%, na przestrzeni roku ziększyła się ięc o 5,4 punktu proc. Wartość tego skaźnika liczonego dla ogółu ludności ojeództa yniosła 10,2% i zrosła ciągu roku o 1,2 punktu proc. 8. Jeśli chodzi o kategorię samych absolentó, tj. osób okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki, to końcu 2011r. zbioroości podlaskich bezrobotnych grupa ta stanoiła 6,8% (4,5 tys. osób). W ciągu roku jej liczebność ziększyła się nieznacznie, o 0,2%. Spośród absolentó najliczniejszą grupę stanoiły osoby bez zaodu liceó ogólnokształcących i profiloanych (37,9%), następnie specjaliści (27,3%) oraz technicy i inny średni personel (13,6%) 9. 7 Podlaski rynek pracy grudzień 2011, WUP Białymstoku 8 Badanie Aktyności Ekonomicznej Ludności ojeództie podlaskim IV kartale 2011 roku, Urząd Statystyczny Białymstoku, Białystok 2012 9 Ranking zaodó deficytoych i nadyżkoych oj. podlaskim 2011r., WUP Białymstoku, Białystok kiecień 2012, s. 19 20
2.1. Absolenci szkół yższych oj. podlaskiego Na terenie oj. podlaskiego funkcjonuje 17 szkół yższych, kształcących łącznie 54,0 tys. studentó: 11 Białymstoku głónym ośrodku akademickim regionu, 3 Łomży, 2 Suałkach i 1 Siemiatyczach. Spośród 17 uczelni było 5 publicznych i 12 niepublicznych. W 2011r. szkoły yższe funkcjonujące na terenie oj. podlaskiego ukończyło 15,7 tys. absolentó, tj. o 0,6 tys.(o 4,2%) ięcej niż poprzednim roku. Studia pierszego stopnia (licencjackie lub inżynierskie) skończyło 8,6 tys. absolentó (54,5%), a studia magisterskie (jednolite lub drugiego stopnia) skończyło 7,1 tys. absolentó (45,5%). Można ięc przyjąć, że realna liczba absolentó rocznika 2010/2011, którzy eszli na rynek pracy 2011 roku, to około 7 tys. W roku akademickim 2010/2011 spośród szystkich absolentó uczelni podlaskich, najięcej studioało na kierunkach podgrupach 10 : ekonomicznej i administracyjnej (głónie kierunki: zarządzanie, marketing, finanse, administracja) 4372 osoby skali ojeództa (27,9%), pedagogicznej 2367 osób (15,1%), społecznej (głónie: ekonomia, filologie obcojęzyczne) - 2029 osób (12,9%) oraz medycznej (m. In. popularny kierunek pielęgniarsto) 2147 osób (13,7%). Nieodmiennie dużym zainteresoaniem cieszyły się rónież studia inżynieryjno-techniczne i informatyczne. 10 Zgodnie z Międzynarodoą Standardoą Klasyfikacją Edukacji (ISCED 97) 21
Tab. 6 Absolenci szkół yższych (studió pierszego i drugiego stopnia oraz magisterskich jednolitych) edług szkół i kierunkó (łącznie z cudzoziemcami) oj. podlaskim 2011r. Uczelnia/ kierunek Nr zaodu Naza zaodu Absolenci szkół yższych 2011r. tym zarejestroani PUP jako bezrobotni końcu 2011r.*) 1 2 3 4 5 6 WOJEWÓDZTWO PODLASKIE 15690 810 5,1 % (5:4) UNIWERSYTET W BIAŁYMSTOKU 4746 329 6,9 Administracja 242217 specjalista administracji publicznej 713 35 4,9 Pedagogika ogółem 235107 pedagog 633 63 10,0 Nauczanie początkoe 234113 nauczyciel nauczania początkoego 301 7 2,3 Nauczanie początkoe z ychoaniem przedszkolnym 234201 nauczyciel przedszkola 51 6 11,8 Wychoanie przedszkolne 234201 nauczyciel przedszkola 37 1 2,7 Ekonomia 263102 ekonomista 593 37 6,2 Prao 261906 pranik 370 41 11,1 Filologie obcojęzyczne: 264302 filolog obcojęzyczny 325 23 7,1 - filologia angielska 167 - filologia białoruska 15 - filologia rosyjska 128 - filologia francuska 15 Pedagogika opiekuńczo-ychoaczychoaczy pedagog opiekuńczo- 235914 288 11 3,8 Zarządzanie 242190 specjalista ds. zarządzania 225 11 4,9 Socjologia 263204 socjolog 207 24 11,6 Filologia polska 233012 nauczyciel jęz polskiego 168 13 7,7 Europeistyka 242219 specjalista ds. integracji europejskiej 166 13 7,8 Historia 263302 historyk 133 15 11,3 Biologia 213105 biolog 106 7 6,6 Stosunki międzynarodoe międzynarodoych specjalista stosunkó 242224 104 3 2,9 Chemia 211301 chemik 87 6 6,9 Matematyka 212202 matematyk 62 4 6,5 Praca socjalna 263504 specjalista pracy socjalnej 59 4 6,8 Informatyka specjalista zastosoań 251902 informatyki 52 1 1,9 Ochrona środoiska 213303 specjalista ochrony środoiska 41 1 2,4 22
Uczelnia/ kierunek Nr zaodu Naza zaodu 23 Absolenci szkół yższych 2011r. tym zarejestroani PUP jako bezrobotni końcu 2011r.*) % (5:4) 1 2 3 4 5 6 Fizyka 211103 fizyk 15 2 13,3 Informatyka i ekonometria 263101 ekonometryk 10 1 10,0 POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA 3174 165 5,2 Zarządzanie 242190 specjalista ds. zarządzania 498 15 3,0 Budonicto 214202 inż. budonicta 345 14 4,1 Mechanika i budoa maszyn 214401 inż. mechanik 311 4 1,3 Architektura i urbanistyka/architektura nętrz 216101 architekt 255 13 5,1 Informatyka specjalista zastosoań 251902 informatyki 236 10 4,2 specjalista ds. organizacji Turystyka i rekreacja 242222 usług gastrono- micznych, hotelarskich i 225 14 6,2 turystycznych Inżynieria środoiska 214390 inż. inżynierii środoiska 219 13 5,9 Ochrona środoiska 213303 specjalista ochrony środoiska 197 12 6,1 Elektrotechnika 215201 inż. elektryk 175 5 2,9 Zarządzanie i inżynieria produkcji noania produkcji inż. zarządzania i pla- 214102 139 22 15,8 Gospodarka przestrzenna przestrzennej specjalista gospodarki 214907 110 5 4,5 Elektronika i telekomunikacjnika i telekomunikacja inż. elektronik elektro- 215201 108 7 6,5 Politologia 263304 politolog 105 8 7,6 Logistyka 214106 logistyk 84 4 4,8 Automatyka i robotyka 214903 inż.automatyki i robotyki 82 6 7,3 Edukacja techniczno specjalista edukacji techniczno-informatycznej 233007 informatyczna 44 5 11,4 Grafika 216690 grafik 35 7 20,0 Matematyka 212202 matematyk 6 1 16,7 WYŻSZA SZKOŁA FINANSÓW I ZARZĄDZANIA W BIAŁYMSTOKU Zarządzanie 242190 Filologia obcojęzyczna (Filologia angielska) Finanse i rachunkoość Gospodarka przestrzenna specjalista ds. zarządzania 1473 37 2,5 610 8 1,3 264302 filolog obcojęzyczny 296 12 4,1 241306 214907 specjalista rachunkoości specjalista gospodarki przestrzennej 237 3 1,3 106 1 0,9
Uczelnia/ kierunek Nr zaodu Naza zaodu Absolenci szkół yższych 2011r. tym zarejestroani PUP jako bezrobotni końcu 2011r.*) 1 2 3 4 5 6 Ekonomia 263102 ekonomista 52 1 1,9 % (5:4) Politologia 263304 politolog 36 3 8,3 Europeistyka 242219 specjalista ds. integracji europejskiej 35 2 5,7 Informatyka i ekonometria 263101 ekonometryk 24 2 8,3 Informatyka specjalista zastosoań 251902 informatyki 22 1 4,5 Budonicto 214202 inż. budonicta 22 1 4,5 Finanse i bankoość 211304 specjalista bankoości 21 2 9,5 Zarządzanie i marketindzania i marketingu specjalista ds. zarzą- 243106 9 1 11,1 Elektrotechnika 215201 inż. elektryk 3 0 0,0 WYŻSZA SZKOŁA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ IM.STANISŁAWA STASZICA W BIAŁYMSTOKU 1442 83 5,8 Administracja 242217 specjalista administracji publicznej 1122 60 5,3 Stosunki międzynarodoe międzynarodoych specjalista stosunkó 242224 162 8 4,9 Gospodarka przestrzenna przestrzennej specjalista gospodarki 214907 78 4 5,1 Zdroie publiczne 228204 specjalista zdroia publicznego 43 4 9,3 Kulturoznasto 263203 kulturoznaca 37 7 18,9 UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU 1084 39 3,6 Pielęgniarsto 222101 specjalista pielęgniarsta 225 3 1,3 Kierunek lekarski 221101 lekarz ogólny 217 1 0,5 Fizjoterapia 229301 fizjoterapeuta 158 11 7,0 Kierunek lekarskodentystyczny 226101 lekarz dentysta 97 1 1,0 Zdroie publiczne 228204 specjalista zdroia publicznego 91 10 11,0 Farmacja 228190 farmaceuta 87 1 1,1 Położnicto 223101 położna 67 1 1,5 Analityka medyczna 227101 analityk medyczny diagnosta laboratoryjny 63 4 6,3 Dietetyka 228401 specjalista dietetyk 51 5 9,8 Ratonicto medyczne medycznego specjalista ratonicta 224001 24 2 8,3 Elektroradiologia 321103 elektroradiolog 4 0 0,0 NIEPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA W BIAŁYMSTOKU 647 26 4,0 24
Uczelnia/ kierunek Nr zaodu Naza zaodu Absolenci szkół yższych 2011r. tym zarejestroani PUP jako bezrobotni końcu 2011r.*) 1 2 3 4 5 6 Pedagogika ogółem: 235107 pedagog 647 26 4,0 - nauczanie początkoe początkoego nauczyciel nauczania 234113 38 - nauczanie początkoe z ychoaniem przedszkolnym 234201 nauczyciel przedszkola 26 WYŻSZA SZKOŁA AGROBIZNESU W ŁOMŻY 587 4 0,7 Pielęgniarsto 222101 specjalista pielęgniarsta 312 0 0 Rolnicto 213205 inż. rolnicta 172 1 0,6 Toaroznasto 214110 toaroznaca 64 2 3,1 Informatyka 252302 inż. systemó i sieci komputeroych PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W ŁOMŻY % (5:4) 39 1 2,6 570 23 4,0 Pielęgniarsto 222101 specjalista pielęgniarsta 272 4 1,5 Zarządzanie 242190 specjalista ds. zarządzania 127 15 11,8 Wychoanie fizyczne 233025 nauczyciel ychoania fizycznego 60 2 3,3 Kosmetologia 228903 kosmetolog 44 0 0 Informatyka specjalista zastosoań 251902 informatyki 39 0 0 Technologia żyności i inż. technologii żyności 214503 żyienia człoieka 28 2 7,1 WYŻSZA SZKOŁA EKONOMICZNA W BIAŁYMSTOKU 474 24 5,1 Ekonomia 263102 ekonomista 414 20 4,8 Stosunki międzynarodoe międzynarodoych specjalista stosunkó 242224 38 1 2,6 Socjologia 263204 socjolog 21 3 14,3 Informatyka i ekonometria 263101 ekonometryk 1 0 0 WYŻSZA SZKOŁA KOSMETOLOGII I OCHRONY ZDROWIA W BIAŁYMSTOKU 421 19 4,5 Fizjoterapia 229301 fizjoterapeuta 155 11 7,1 Kosmetologia 228903 kosmetolog 114 6 5,3 Pielęgniarsto 222101 specjalista pielęgniarsta 103 1 1,0 Ratonicto medyczne medycznego specjalista ratonicta 224001 49 1 2,0 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W SU- WAŁKACH 354 24 6,8 25
Uczelnia/ kierunek Nr zaodu Naza zaodu Absolenci szkół yższych 2011r. tym zarejestroani PUP jako bezrobotni końcu 2011r.*) % (5:4) 1 2 3 4 5 6 Pielęgniarsto 222101 specjalista pielęgniarsta 129 0 0 Finanse i rachunkoośości Specjalista rachunko- 241306 88 7 8,0 Budonicto 214202 inż. budonicta 61 7 11,5 Rolnicto 213205 inż. rolnicta 55 10 18,2 Ekonomia 263102 ekonomista 21 0 0 WYŻSZA SZKOŁA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I TU- RYSTYKI W BIAŁYMSTOKU Wychoanie fizyczne 233025 nauczyciel ychoania fizycznego WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I PRZEDSIĘBIOR- CZOŚCI IM.BOGDANA JAŃSKIEGO W ŁOMŻY 193 8 4,1 193 8 4,1 177 7 4,0 Zarządzanie 242190 specjalista ds. zarządzania 84 3 3,6 Socjologia 263204 socjolog 48 0 0 Pedagogika ogółem 235107 pedagog 45 4 8,9 WYŻSZA SZKOŁA SUWALSKO-MAZURSKA IM.PAPIEŻA JANA PAWŁA II W SUWAŁKACH 160 15 9,4 Administracja 242217 specjalista administracji publicznej 92 8 8,7 Pedagogika ogółem 235107 pedagog 68 7 10,3 NADBUŻAŃSKA SZKOŁA WYŻSZA W SIEMIATYCZACH 94 2 2,1 Zarządzanie 242190 specjalista ds. zarządzania 94 2 2,1 WYŻSZA SZKOŁA MENEDŻERSKA W BIAŁYMSTOKU 60 2 3,3 Turystyka i rekreacja 242222 specjalista ds. organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych WYŻSZA SZKOŁA MATEMATYKI I INFORMATYKI UŻYTKOWEJ W BIAŁYMSTOKU Informatyka 251902 specjalista zastosoań informatyki 60 2 3,3 34 3 8,8 34 3 8,8 *) dane nie obejmują absolentó zarejestroanych innych PUP niż łaściy ze zględu na siedzibę uczelni Dane: obliczenia łasne na podstaie informacji GUS dot. liczby absolentó szkół yższych edług szkół i grup kierunkó studió za rok 2010/2011 oraz Raportó poiatoych MZDiN opracoanych przez PUP Białymstoku, Łomży, Suałkach i Siemiatyczach 26
Ponad 30% podlaskich absolentó 2011 roku studioało na Uniersytecie Białymstoku (4,7 tys.), a najpopularniejsze kierunki to: pedagogika (szystkie specjalności: 1310, tj. 27,6% absolentó tej uczelni) i administracja (713, tj. 15,0%). Kolejne 20% absolentó ukończyło Politechnikę Białostocką (3,2 tys.), głónie na kierunkach: zarządzanie (498, tj. 15,7% absolentó tej uczelni), budonicto (345, tj. 10,9%) oraz mechanika i budoa maszyn (311, tj. 10,0%). Następne popularne uczelnie regionu to Wyższa Szkoła Finansó i Zarządzania, którą ukończyło 2011r. 1,5 tys. absolentó (9,4% szystkich absolentó szkól yższych ojeództa), głónie na kierunkach: rónież zarządzanie (610, tj. 41,4% absolentó tej uczelni) i filologia angielska (296, tj. 20,1%) oraz Wyższa Szkoła Administracji Publicznej z 1,4 tys. absolentó (9,2%) po administracji (1122, tj. 77,8% absolentó tej szkoły) i stosunkach międzynarodoych (162, tj. 11,2%). W eidencji poiatoych urzędó pracy końcu 2011r. zarejestroanych było 810 (5,2%) bezrobotnych absolentó podlaskich szkół yższych, tj. o 73 osoby (o 8,3%) mniej niż przed rokiem. Dane te jednak dotyczą tylko absolentó szkół mających siedzibę na terenie działania PUP, brak natomiast informacji, ilu absolentó zarejestroało się urzędach pracy po porocie do miejscoości stałego zamieszkania bądź innej. W przypadku poszczególnych uczelni odsetek absolentó zarejestroanych końcu 2011r. urzędach pracy jako bezrobotni kształtoał się od 0,7% (Wyższa Szkoła Agrobiznesu) do 9,4% (Wyższa Szkoła Sualsko-Mazurska Suałkach). Wskaźniki te nie są ysokie, należy mieć jednak na zględzie to, że ponad połoa absolentó uczelni działających na terenie oj. podlaskiego ukończyło studia I stopnia i zapene część z nich kontynuuje naukę na studiach umożliiających zdobycie dyplomu magistra. Najpopularniejsze zaody podlaskich absolentó z 2011r. i ich szanse na rynku pracy przedstaia poniższe zestaienie (Tab.7). 27
Tab. 7 Absolenci szkół yższych oj. podlaskiego 2011r. g najpopularniejszych zaodó Lp. Kod zaodu Naza zaodu Absolenci, którzy ukończyli szkołę 2011r.*) Bezrobotni zarejestroani PUP końcu 2011r. 1 2 3 4 5 6 1 242217 specjalista administracji publicznej 1927 103 5,3 2 242190 specjalista ds. zarządzania 1638 54 3,3 3 235107 pedagog 1393 100 7,2 4 263102 ekonomista 1080 58 5,4 5 222101 specjalista pielęgniarsta 1041 8 0,8 6 264302 filolog obcojęzyczny 621 35 5,6 7 214202 inż. budonicta 428 22 5,1 8 251902 specjalista zastosoań informatyki 383 15 3,9 9 261906 pranik 370 41 11,1 10 241306 specjalista rachunkoości 325 10 3,1 11 229301 fizjoterapeuta 313 22 7,0 12 214401 inż. mechanik 311 4 1,3 13 242224 specjalista stosunkó międzynarodoych 304 12 3,9 14 234113 nauczyciel nauczania początkoego 301 7 2,3 15 214907 specjalista gospodarki przestrzennej 294 10 3,4 16 235914 pedagog opiekuńczo-ychoaczy 288 11 3,8 17 242222 specjalista ds. organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych (5):(4) % 285 16 5,6 18 263204 socjolog 276 27 9,8 19 216101 architekt 255 13 5,1 20 233025 nauczyciel ychoania fizycznego 253 10 4,0 21 213303 specjalista ochrony środoiska 238 13 5,5 22 213205 inż. rolnicta 227 11 4,8 23 214390 inż. inżynierii środoiska 219 13 5,9 24 221101 lekarz ogólny 217 1 0,5 25 242219 specjalista ds. integracji europejskiej 201 15 7,5 *) g najpopularniejszych kierunkó kształcenia, liczących co najmniej 200 absolentó Dane: obliczenia łasne na podstaie informacji GUS dot. liczby absolentó szkół yższych edług szkół i grup kierunkó studió za rok 2010/2011 oraz Raportó poiatoych MZDiN opracoanych przez PUP Białymstoku, Łomży, Suałkach i Siemiatyczach 28
Do najpopularniejszych kierunkó kształcenia na poziomie yższym oj. podlaskim 2011r. należy zaliczyć: - administrację: 1,9 tys., tj. 12,3% absolentó szkół yższych 2011r. (kształcenie proadzą 3 uczelnie regionie), - zarządzanie: 1,6 tys., tj. 10,4% absolentó (6 uczelni), - pedagogika: 1,4 tys., tj. 8,9% (4 uczelnie), - ekonomia: 1,1 tys., tj. 6,9% (4 uczelnie), - pielęgniarsto: 1,0 tys., tj. 6,6% (5 uczelni). Najyższy procent absolentó najpopularniejszych kierunkó, którzy pozostaali bez pracy końcu 2011r., odnotoano śród pranikó 11,1%, socjologó 9,8%, specjalistó ds. integracji europejskiej 7,5%, pedagogó 7,2%, filologó obcojęzycznych 7,1% oraz fizjoterapeutó 7,0%. Z kolei, mimo dużej liczby absolentó, stosunkoo nieielu z nich korzystało z pomocy urzędó pracy przypadku kierunku lekarskiego 0,5%, pielęgniarsta 0,8%, mechaniki i budoy maszyn 1,3% (inż. mechanik), nauczania początkoego 2,3%. Tab. 8 Ranking zaodó absolentó szkół yższych o najiększym odsetku rejestrujących się bezrobotnych urzędach pracy oj. podlaskiego 2011r.*) Lp. Kod zaodu Naza zaodu Absolenci, którzy ukończyli szkołę roku 2011 tym zarejestroani PUP jako bezrobotni końcu 2011r. 1 2 3 4 5 6 (5):(4) % 1. 216690 grafik 35 7 20,0 2. 263203 kulturoznaca 37 7 18,9 3. 214102 inż. zarządzania i planoania produkcji 139 22 15,8 4. 211103 fizyk 15 2 13,3 5. specjalista edukacji technicznoinformatycznej 233007 44 5 11,4 6. 263302 historyk 133 15 11,3 7. 243106 specjalista ds. zarządzania i marketingu 9 1 11,1 8. 261906 pranik 370 41 11,1 9. 228204 specjalista zdroia publicznego 134 14 10,4 *) rankingu uzględniono zaody absolentó, których odsetek bezrobotnych zarejestroanych końcu 2011r. yniósł co najmniej 10%. Dane: obliczenia łasne na podstaie informacji GUS dot. liczby absolentó szkół yższych edług szkół i grup kierunkó studió za rok 2010/2011 oraz Raportó poiatoych MZDiN opracoanych przez PUP Białymstoku, Łomży, Suałkach i Siemiatyczach 29
Wśród zaodó absolentó szkół yższych najbardziej zagrożonych bezrobociem ystąpiły zaróno zaody humanistó (kulturoznaca, historyk, pranik), jak i przedstaicieli nauk ścisłych (grafik, inż. zarządzania i planoania produkcji, fizyk). Tab. 9 Ranking zaodó absolentó szkół yższych oj. podlaskiego 2011r. o najlepszej pozycji na rynku pracy *) Lp. Kod zaodu Naza zaodu Absolenci, którzy ukończyli szkołę roku 2011 tym zarejestroani PUP jako bezrobotni końcu 2011r. 1 2 3 4 5 6 1. 321103 elektroradiolog 4 0 0,0 2. 221101 lekarz ogólny 217 1 0,5 3. 222101 specjalista pielęgniarsta 1041 8 0,8 4. 226101 lekarz dentysta 97 1 1,0 5. 228190 farmaceuta 87 1 1,1 6. 214401 inż. mechanik 311 4 1,3 7. 223101 położna 67 1 1,5 8. 234113 nauczyciel nauczania początkoego 301 7 2,3 9. 252302 inż. systemó i sieci komputeroych 39 1 2,6 10. 215201 inż. elektryk 178 5 2,8 *) rankingu uzględniono zaody absolentó, których odsetek bezrobotnych zarejestroanych końcu 2011r. yniósł poniżej 3% (5):(4) % Dane: obliczenia łasne na podstaie informacji GUS dot. liczby absolentó szkół yższych edług szkół i grup kierunkó studió za rok 2010/2011 oraz Raportó poiatoych MZDiN opracoanych przez PUP Białymstoku, Łomży, Suałkach i Siemiatyczach Wśród zaodó absolentó o najniższym odsetku rejestrujących się bezrobotnych najczęściej ystępoały zaody medyczne (elektroradiolog, lekarz ogólny, pielęgniarka, lekarz-dentysta, farmaceuta, położna), zaody nauczycielskie (nauczyciel nauczania początkoego) oraz część zaodó inżynierskich (inż. mechanik, inż. systemó i sieci komputeroych, inż. elektryk). 2.2 Absolenci szkół ponadgimnazjalnych oj. podlaskiego W roku szkolnym 2010/11 oj. podlaskim działało 229 ponadgimnazjalnych szkół dla młodzieży, których kształciło się ponad 50,4 tys. ucznió. Najięcej ucznió kształciło się liceach ogólnokształcących (23,0 tys. 45,6%) i technikach 30