Przedmiot: EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA POSTĘPOWANIE W WYPADKU SKAŻEŃ I ZAKAŻEŃ Temat: ZABIEGI SPECJALNE. OPRACOWAŁ mgr inż. Jerzy JURKIEWICZ 04 STYCZNIA 2012
LITERATURA 1. Edukacja dla bezpieczeństwa cz.2 / linia pierwsza/ M. Goniewicz, A. Nowak- Kowal, Z. Smutek. 1. Internet: www.sprzet-ratowniczy.pl ratowniczy.pl; www.bionovo.pl www.mp.pl/artykuly/?aid=11210. www.wzk.poznan.uw.gov.pl/? /?q=node/257
ZAGADNIENIA 1. Cel i zadania zabiegów specjalnych. 2. Podstawowe pojęcia: dezaktywacja, dezynfekcja, odkażanie, dezynsekcja, deratyzacja. 3. Przykłady wykonywania zabiegów specjalnych.
Zabiegi specjalne to zespół czynności polegających na usuwaniu pyłów promieniotwórczych, substancji chemicznych i biologicznych z powierzchni maszyn, sprzętu i wyposażenia otaczających człowieka w celu maksymalnego ograniczenia szkodliwego wpływu substancji i pyłów na organizm człowieka oraz umożliwienie szybkiego powrotu do normalnego trybu życia.
CZĘŚCIOWE I CAŁKOWITE ZABIEGI SPECJALNE ORAZ ZASADY ICH PROWADZENIA 1. Zabiegi specjalne - obejmują odkażanie, dezynfekcję lub dezaktywację skażonych powierzchni na obiekcie. Odkażanie polega na niszczeniu / neutralizacji właściwości toksycznych lub usuwaniu środków trujących za skażonych powierzchni. Dezynfekcja to niszczenie lub usuwanie środków biologicznych. Dezaktywacja polega na usuwaniu /zniszczyć ich nie można/ substancji promieniotwórczych ze skażonych powierzchni.
Do zabiegów specjalnych związanych z wykorzystaniem środków biologicznych zaliczamy: Deratyzację - polega na niszczeniu / neutralizacji myszy i szczurów, które są nosicielami chorób zakaźnych. Dezynsekcję - polega na niszczeniu / neutralizacji insektów, które są nosicielami chorób zakaźnych lub ze względu na ich sąsiedztwo, które jest uciążliwe dla człowieka.
Dezynfekcja, dezynsekcja i deratyzacja- może być chemiczna lub fizyczna. Ma na celu zniszczenie w zakażonych miejscach drobnoustrojów chorobotwórczych i toksyn, mogących wywołać choroby zakaźne u ludzi lub zwierząt.
Częściowe zabiegi specjalne polegają na dezaktywacji, odkażaniu i dezynfekcji tych miejsc na uzbrojeniu, sprzęcie bojowym i środkach transportowych, z którymi mogą się stykać żołnierze w czasie wykonywania zadania bojowego. Broń osobistą dezaktywuje (odkaża, dezynfekuje) się całkowicie. Częściowe zabiegi specjalne przeprowadza się na ogół podczas wykonywania zadania bojowego na rozkaz dowódcy kompanii. W razie skażenia środkami trującymi zabiegi przeprowadzają natychmiast wszyscy żołnierze.
Całkowite zabiegi specjalne polegają na dezaktywacji, odkażaniu i dezynfekcji całej powierzchni skażonej. Przeprowadza się je po wykonaniu zadania bojowego w zajmowanym lub wyznaczonym rejonie.
Całkowite zabiegi specjalne przeprowadza się już w dogodnej sytuacji po wyjściu z terenu skażonego lub zagrożonego i tylko w przypadkach gdy skażenie przekracza dopuszczalne normy. Ich celem jest całkowite usunięcie skażenia lub zakażenia. Ważną rzeczą jest fakt, iż zawsze w pierwszej kolejności usuwamy środki trujące a następnie substancje promieniotwórcze i środki biologiczne.
DEZAKTYWACJA Mechaniczna Fizykochemiczna - Zmiatanie; - Trzepanie; - Zdejmowanie warstwy skażonej; - Zeskrobywanie ( z niewielkiej powierzchni) - Ściany, podłogi; - Sprzęt domowy, meble, sprzęt AGD, firanki i zasłonki; niewielkie powierzchnie asfaltowe; - Niewielkie powierzchnie ziemi możemy przykryć nową warstwa ziemi odizolowując ją od środowiska czystego. Mycie rozpuszczalnikami lub środkami piorącymi -Trzepanie odzieży i prani w środkach detergentowych lub chemicznych; - Zmywanie powierzchni zatłuszczonych i pokrytych farbą olejną, benzyną lub naftą; - Zmywanie smaru wodą ze środkiem myjącym lub piorącym; - Zmywanie powierzchni gładkich silnym strumieniem wody; - Zmywanie powierzchni asfaltowych lub brukowych przy użyciu sprzętu strażackiego; - Zmywanie wodą z detergentami samochodów i maszyn.
SPOSOBY ODKAŻANIA Mechaniczne Fizykochemiczne - Zmiatanie; - Ścieranie; - odizolowywanie - zdjęcie warstwy skażonej lub przykrycie ją warstwą czystą; - pola, lasy, łąki pod wpływem promieniowania UV ulegają samoczynnej neutralizacji. Chemiczne - stosowanie odkażalników: - podchloryn wapnia; - wapno niegaszone; - soda kaustyczna; - dwu chloraminy. - naczynia szklane i ceramikę zmywa się odkażalnikami; -Sprzęt precyzyjny przemywa się lub benzyną ekstrakcyjną. Zmywanie skażonych powierzchni środkami odkażającymi i chemicznymi oraz stosowanie rozpuszczalników.
PAMIĘTAJ!!!!!!! NAJPIERW NALEŻY ODKAŻAĆ SPRZĘT I WYPOSAŻENIE!!! A DOPIERO POTEM GO MYĆ!!!
Przykład skażonego gospodarstwa szlamem z huty aluminium.
Przykład skażonego terenu i drogi szlamem z huty aluminium.
Usuwanie mechaniczne warstwy ziemi skażonej przy pomocy koparek
Usuwanie ręczne warstwy ziemi skażonej przy pomocy łopat
Odkażanie budynków na terenach po powodziowych przez ratowników.
Odkażanie terenu przez ratowników chemicznych za pomocą podchlorynu wapna.
Usuwanie substancji chemicznych z powierzchni drogi oraz z ubrania ratowników chemicznych za pomocą silnego strumienia wody
Przykład usuwania skażeń z drogi publicznej przy wykorzystaniu wojskowego sprzętu specjalnego.
Usuwanie substancji chemicznych z powierzchni kontenera oraz transportera sanitarnego przez ratowników chemicznych za pomocą silnego strumienia wody
Przykład dezynsekcji - Walka z komarami w ramach zabiegów na terenach leśnych, parkowych i po powodziowych.
Przykład wykorzystania specjalistycznych urządzeń do eliminacji szczurów i myszy w procesie deratyzacji.
CZY SĄ PYTANIA? DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ