POSTĘPOWANIE W WYPADKU SKAŻEŃ I ZAKAŻEŃ

Transkrypt

1 Przedmiot: EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA POSTĘPOWANIE W WYPADKU SKAŻEŃ I ZAKAŻEŃ Temat: ZABIEGI SANITARNE. OPRACOWAŁ mgr inż. Jerzy JURKIEWICZ 11 STYCZNIA 2012

2 LITERATURA 1. Edukacja dla bezpieczeństwa cz.2 / linia pierwsza/ M. Goniewicz, A. Nowak- Kowal, Z. Smutek. 2. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2008 r.) 1. Internet: cresz.wp wp.mil mil.pl pl; ratowniczy.pl; /?q=node/257

3 ZAGADNIENIA 1. Cel i zadania zabiegów sanitarnych. 2. Podstawowe pojęcia: dezaktywacja, dezynfekcja, odkażanie. 3. Przykłady wykonywania zabiegów sanitarnych.

4 HISTORYCZNE PRZYKŁADY UZYCIA BRONI BIOLOGICZEJ II w. p.n.e., Chiny: rzucanie koszyków z pszczołami na wojska przeciwnika 1346 r., Kaffa (obecnie Teodozja na Krymie): wrzucanie ciał zmarłych na dżumę do oblężonego miasta 1495 r., Neapol: zakażenie wina krwią chorych na trąd (Hiszpanie) 1650 r r., Fort Pitt-Pensylwania: idea podrzucenia tubylcom kocyod chorych na ospę (płk Henry Bouquet) I Wojna światowa rok 1915 zatrucie studni przez Niemców w Galicji Japonia użyła broni biologicznej w : Mongolii nad rzeką Chałchin-Goł.1939 r. skazani na śmierć zarażali ujęcia wody podczas wycofywania się wojsk japońskich, Chiny - w 1940 roku Japończycy rozsiali pchły z samolotu w rejonie Nin-bo - zarażone były pałeczkami dżumy. Niemcy przez cały okres wojny prowadziły intensywne prace nad bronią biologiczna w Laboratorium Poznańskim USA w latach użyła broni biologicznej w Korei. W 1979 roku w okolicach Swierdłowska w fabryce broni biologicznej nastąpiła awaria. W jej wyniku uwolnione zostały do środowiska bakterie wąglika. Dane z różnych źródeł wskazują, że zginęło wtedy od 70 do ponad 200 osób Wielkie amerykańskie miasta stały się poligonami do badania skutków działania broni biologicznej. Ich mieszkańcy byli zupełnie nieświadomi tego faktu. Nieszkodliwe bakterie, rozpylano nad metropoliami i obserwowano ich rozprzestrzenianie, co pozwalało przewidywać skutki prawdziwych ataków.

5 W razie zagrożenia sanitarno-epidemiologicznego i bioterrorystycznego kraju na szczeblu Sił Zbrojnych RP przewiduje się użycie Zespołów Reagowania Epidemiologicznego (ZRE), Zespołów Medycyny Prewencyjnej (ZMP), Grup Medycznej Ewakuacji (GME), Grup Zabiegów Sanitarnych (GZS) oraz Laboratoriów w przypadku podejrzenia obecności substancji biologicznych oraz masowego rażenia (postępowanie od momentu przybycia na miejsce zdarzenia).

6 zabiegi sanitarne - działania służące poprawie higieny osobistej, w tym mycie i strzyżenie, higieny odzieży, higieny pomieszczeń, podejmowane w celu zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych; Definicja według Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2008 r.)

7 DEZAKTYWACJA Mechaniczna Fizykochemiczna - Zmiatanie; - Trzepanie; - Zdejmowanie warstwy skażonej; - Zeskrobywanie ( z niewielkiej powierzchni) - Ściany, podłogi; - Sprzęt domowy, meble, sprzęt AGD, firanki i zasłonki; niewielkie powierzchnie asfaltowe; - Niewielkie powierzchnie ziemi możemy przykryć nową warstwa ziemi odizolowując ją od środowiska czystego. Mycie rozpuszczalnikami lub środkami piorącymi -Trzepanie odzieży i pranie jej w środkach detergentowych lub chemicznych; - Zmywanie smaru z odzieży i powierzchni skóry wodą ze środkiem myjącym lub piorącym; - Zmywanie powierzchni ciała silnym strumieniem ciepłej wody.

8 SPOSOBY ODKAŻANIA Mechaniczne Fizykochemiczne - Zmiatanie; - Ścieranie; - odizolowywanie - zdjęcie warstwy skażonej lub przykrycie ją warstwą czystą; Chemiczne - stosowanie odkażalników Zmywanie skażonych powierzchni skóry środkami odkażającymi i chemicznymi oraz stosowanie rozpuszczalników. - pola, lasy, łąki pod wpływem promieniowania UV ulegają samoczynnej neutralizacji. - naczynia szklane i ceramikę zmywa się odkażalnikami; -Sprzęt precyzyjny przemywa się lub benzyną ekstrakcyjną.

9 PAMIĘTAJ!!!!!!! NAJPIERW NALEŻY ODKAŻAĆ!!! A DOPIERO POTEM MYĆ!!!

10 Dekontaminacja materii nieożywionej - to proces polegający na usuwaniu i zabijaniu drobnoustrojów doprowadzający do tego, że materiały (np. opatrunkowe lub narzędzia ) stają się bezpieczne dla zdrowia i życia poszkodowanego. Pojęcie to obejmuje: Oczyszczanie dezynfekcję (wysokiego poziomu), sterylizację. Wybór metody dekontaminacji zależy od: Rodzaju materiału stopnia wymaganej dekontaminacji Rodzaju mikroorganizmu wymaganego czasu odkażania

11 Dekontaminacja powierzchni ciała (skóry i oczu) Polega na usunięciu trucizny pozostającej na powierzchni skóry. Realizuje się ją poprzez zdjęcie odzieży i umycie ciała wodą z mydłem lub innym łagodnym detergentem. Oczy dekontaminuje się poprzez kilkuminutowe płukanie oczu. Bardzo ważne jest jak najszybsze wykonanie dekontaminacji powierzchni.

12 Dekontaminacja przewodu pokarmowego poprzez Wywoływanie wymiotów Można go wywołać poprzez mechaniczne drażnienie tylnej ściany gardła lub przez podanie środków wymiotnych. Ma sens jedynie w przypadku, gdy nie upłynęło wiele czasu od spożycia substancji toksycznej. Wywołanie wymiotów jest bezwzględnie przeciwwskazane u: osób nieprzytomnych, osób z drgawkami i w zatruciach: środkami żrącymi, węglowodorami rozpuszczalnikami organicznymi oraz środkami pieniącymi się.

13 Podanie węgla aktywowanego Wskazaniami do podania węgla aktywowanego (Carbo medicinalis) są następujące przypadki: gdy czas od połknięcia trucizny nie przekracza 60 minut gdy zachowane są odruchy gardłowe lub gdy chory gdy chory połknął truciznę, którą węgiel absorbuje, taką jak na przykład: amfetamina atropina benzodiazepiny chlorek rtęci ergotamina fenobarbital fenylobutazon glikozydy naparstnicy kwas acetylosalicylowy karbamizepina kolchicyna opioidy strychnina sulfonamidy trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. Węgiel aktywowany podaje się zwykle w ilości g, natomiast u dzieci w ilości 1 g na kilogram masy ciała. Dawki mogą zostać powtórzone po 2-4 godzinach. Przeciwwskazaniami do podania są: utrata przytomności lub niebezpieczeństwo jej wystąpienia, niedrożność lub perforacja przewodu pokarmowego.

14 Infekcje są przenoszone zazwyczaj przez zakażone ręce osób, dlatego też mycie i odkażanie rąk to najważniejsze postępowanie w profilaktyce zakażeń. Drobnoustroje chorobotwórcze zostaną w ten sposób unieszkodliwione, a liczba zarazków macierzystych znajdujących się na skórze znacznie ograniczona. Wszystkie osoby muszą pamiętać o: * myciu rąk roztworami regulującymi ph i wcieraniu kremu, * obcinaniu paznokci krótko i pielęgnowaniu rąk, * nienoszeniu biżuterii i zegarka na rękę podczas mycia i odkażania rąk.

15 Stosując zasadę najpierw odkażaj, a dopiero potem myj! postępuj zgodnie z algorytmem czynności. * rozetrzeć na rękach i na ramionach ok. 3-5 ml środka odkażającego z pojemnika zaopatrzonego w dozownik (należy przestrzegać czasu działania środka); * ręce i przedramiona umyć starannie mydłem; * dokładnie wysuszyć; * kranu nie dokręcać ręką, lecz użyć do tego celu poprzednio wykorzystanego ręcznika papierowego.

16 Zasady stosowania środków odkażających: * najpierw przeprowadzić odkażanie odzieży, a dopiero potem powierzchni ciała; * podczas odkażania odzieży używać rękawiczek, aby uniknąć podrażnienia skóry; * przestrzegać prawidłowego dozowania środka odkażającego; * przestrzegać właściwej dla danego środka temperatury; * przestrzegać czasu działania obowiązującego przy stosowaniu danego środka odkażającego.

17 Częściowe zabiegi sanitarne

18 Częściowe zabiegi sanitarne mają na celu jak najszybsze usunięcie z odkrytych części ciała substancji promieniotwórczych, środków trujących i biologicznych. Dłuższe utrzymanie ich na ciele spowoduje bowiem wchłonięcie ich poprzez drogi oddechowe, błony śluzowe, odkrytą powierzchnię skóry, oczy, a w konsekwencji ma wpływ na porażenie wewnętrzne, wywołanie owrzodzenia ciała, powstanie ran oraz utratę wzroku.

19 Częściowe zabiegi sanitarne wykonuje się w terenie skażonym lub bezpośrednio po jego opuszczeniu. Natychmiast po opuszczeniu terenu skażonego trzepie się odzież, przemywa ręce, twarz i nieosłonięte części ciała czystą wodą. Zabiegi sanitarne częściowe wykonuje się w terenie skażonym na przykład wtedy, gdy krople BŚT spadną na nieosłoniętą powierzchnię ciała człowieka. W takiej sytuacji konieczne jest szybkie starcie substancji za pomocą chusteczki, materiału czy nawet śniegu, ponieważ środek pozostawiony na ciele będzie przenikał do organizmu, wywołując zatrucie.

20 Można go też usunąć z ubrania za pomocą miotełki zmoczonej w wodzie lub płynie dezaktywacyjnym, przemyć nieskażoną wodą odsłonięte powierzchnie rąk i szyi, część twarzową maski przeciwgazowej, a po zdjęciu maski umyć dokładnie twarz, szyję, uszy i przepłukać kilkakrotnie jamę ustną i nos.

21 W razie skażenia trwałymi środkami trującymi konieczne jest szybkie odkażenie odsłoniętych części ciała, obuwia, ubrania, maski. Przy braku wody skażone miejsca oczyszcza się wacikami, tamponami z waty lub gazy względnie ligniny zwilżonym płynem z indywidualnego pakietu przeciwchemicznego (IPP). Płynu tego nie wolno stosować do przemywania oczu, nosa i ust. W wypadku skażenia środkami biologicznymi postępujemy jak po skażeniu substancjami promieniotwórczymi. Zawsze usuwa się z powierzchni ciała i odzieży najpierw środki trujące, a potem substancje promieniotwórcze i środki biologiczne.

22

23 IPP 51M Podstawowymi elementami pakietu są dwa plastikowe pojemniki z roztworami odkażającymi: małe naczynie o pojemności 40 cm 3 z 15% roztworem krezolanu sodowego w 96% alkoholu. Roztwór ten służy do neutralizacji związków fosforoorganicznych np. sarin, soman, tabun, poprzez solwolizę - zasadową hydrolizę. Duże naczynie o około 70 cm 3 z 10% roztworem chlorku cynku i szklanym pojemnikiem z 15g monochloraminy B (w wewnętrznej ampułce szklanej) w 82% etanolu. Przed użyciem należy rozpuścić monochloraminę B przez zgniecenie naczynia wewnątrz plastikowego pojemnika. Ten roztwór służy do dezaktywacji iperytu, luizytu i V-gazów VX lub VG. Dwie szklane fiolki ampułki z azotynem amylu o pojemności około 0,5 cm 3 każda. W modyfikacji IPP-74 zastosowano zamiast azotynu amylu roztwór złożony z 40% etanolu, 40% eteru dietylowego, 19% chloroformu i 1% amoniaku. Roztwory te mają łagodzić duszności występującą przy działaniu niektórych gazów bojowych. Każdy z tych pojemników zabezpieczony jest w woreczku z gazy, który ma zatrzymać odłamki szkła po użyciu. W skład pakietu wchodzą także cztery serwetki z gazy bawełnianej (gaziki) do usuwania ciekłych substancji trujących i przecierania odkażanych powierzchni.

24

25 IPP 95 Podstawowymi elementami pakietu są: trzy woreczki z absorbentem krzemianowym (chemosorbentem). Każdy z woreczków ma strunowe zamknięcie. Masa absorbentu to około 25g w każdym woreczku. Proszek ten służy do absorpcji substancji trujących ze skóry i wyposażenia żołnierza. maść ochronno-odkażająca w ilości 90g. 6 gazików z gazy bawełnianej, do wycierania substancji toksycznej ze skóry lub oporządzenia.

26

27 Indywidualny Pakiet Radioochronny (IPR) to zestaw substancji do stosowania po skażeniu promieniotwórczym i po skażeniu bojowymi środkami chemicznymi. W skład zestawy wchodzą: Cystamina (5 tabletek po 0,2 g) Jodek potasu (5 tabletek po 0,1 g) Fenactil (5 tabletek po 0,025 g) Relanium(5 tabl.) Oxyteracyna (5 tabl.) Dolargen (ampułkostrzykawka) Zgodnie z regulaminem IPR należy przechowywać w kieszeni bocznej wewnętrznej po stronie lewej bluzy munduru polowego.

28

29 Całkowite zabiegi sanitarne

30 Całkowite zabiegi sanitarne polegają na zupełnym usunięciu z powierzchni ciała substancji promieniotwórczych, środków trujących i biologicznych oraz środków odkażających. Przeprowadza się je w łaźniach lub specjalnie zorganizowanych zespołach urządzeń specjalnych, w których działają punkty zabiegów sanitarnych (PZSan.) i punkty odkażania odzieży (POO).

31 Miejsce zabiegów w Punkcie Zabiegów Sanitarnych dzieli się na część brudną i czystą. W części brudnej znajduje się rozbieralnia, w której odbywa się kontrola dozymetryczna oraz sortowanie i przygotowanie do dezynfekcji ubrań i bielizny. Stąd przesyła się je do POO (Punktu Odkażania Odzieży). Osoby poddane zabiegom, dwu- lub trzykrotnie myją wodą (letnią lub chłodną) i mydłem kolejno: ręce, głowę, twarz, szyję oraz pozostałe części ciała, przechodzą do czystej części zespołu urządzeń specjalnych i po ponownej kontroli dozymetrycznej otrzymują odkażoną (dezaktywowaną) odzież. Kąpiel w pozycji leżącej ciężko rannych lub chorych przeprowadza personel sanitarny.

32 Mobilny System Dekontaminacji - wyposażony został w osprzęt umożliwiający niezależną pracę całego systemu tj. generator prądu, system rur i pompa podająca, ogrzewacz wody i powietrza, oświetlenie, prysznice i myjki ręczne, zbiorniki na ścieki i odpady. Istnieje także możliwość zestawienia różnych konfiguracji zabudowy jedno i wielo-modułowej. Mobilny System Dekontaminacji - został oparty na namiotach DRASH, które cechują się modułowością, szybkim rozstawianiem, mobilnością, mocną konstrukcją a także niezawodnością oraz uniwersalnością.

33

34 NAMIOTOWY SYSTEM DEKONTAMINACJI System dekontaminacji - namiotowy system dekontaminacji to idealne rozwiązanie składające się z trzech stref: identyfikacja poszkodowanych, odkażania oraz suszenia (ubieralnia), podzielonych na trzy ciągi komunikacyjne (kobiety, leżący, mężczyźni).

35 Zestaw do dekontaminacji przeznaczony jest do prowadzenia całkowitych zabiegów sanitarnych, mających na celu odkażenie osób, które uległy skażeniu czynnikami chemicznymi. Z modułów namiotowych można tworzyć ciąg technologiczny całkowitych zabiegów sanitarnych.

36 Namioty do przeprowadzania zabiegów sanitarnych wyposażone są w kabiny i urządzenia umożliwiają mycie i dezynfekcja ludzi zdrowych oraz poszkodowanych (rannych)

37 Całkowite zabiegi sanitarne 1. spłukanie pod prysznicem produktów skażenia z odzieży ochronnej; 2. zdjęcie odzieży ochronnej w tym obuwia i rękawic (oprócz maski przeciwgazowej); 3. złożenie skażonej odzieży do worków gumowych; 4. poddanie się kontroli dozymetrycznej; 5. wejście do rozbieralni przez śluzę powietrzną, zdjęcie odzieży (umundurowania), bielizny a na końcu maski przeciwgazowej, 6. przejście do łaźni i dokładne mycie ciała w kolejności: dokładne mycie rąk i usuwanie brudu spod paznokci, dokładne mycie głowy, twarzy, szyi, uszu, mycie całego ciała, ze szczególną uwagą na części owłosione i intymne; opłukiwanie czystą wodą. 7. przebranie się w czystą odzież i obuwie, zakończenie zabiegów.

38 Przed wejściem do kabiny dekontaminacyjnej sprawdza się dozymetrem poziom skażenia a następnie dokonuje wstępnego odkażania.

39 Skażoną odzież i obuwie wkładamy do specjalnego worka.

40 Mycie i dezynfekcja ludzi w namiotach do zabiegów sanitarnych

41 Przygotowywanie do zabiegów sanitarnych poszkodowanych i rannych.

42 CZY SĄ PYTANIA? DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ