Korzystanie z bankowości mobilnej a bezpieczeństwo w sieci raport z badania Przygotowano dla: Warszawa, styczeń 2016
O badaniu
Metodologia i próba 01 METODOLOGIA 02 PRÓBA Badanie online RTS Realizacja: 5-7.01.2016 Długość ankiety: 7 minut N=800, Polacy w wieku 15-50 lat, reprezentatywna próba omnibusowa (wiek, płeć, miejsce zamieszkania) W tym: osób posiadających konto, komputer i smartfona N=341 osób korzystających z bankowości internetowej N=130 korzystających z bankowości mobilnej 3
Analizowane grupy Osoby korzystające z nowych technologii w szerszym zakresie N=800, N=341, N=130 Polacy w wieku 15-50 lat Posiadający konto, komputer i smartfona Osoby korzystające z bankowości internetowej Osoby korzystające z bankowości mobilnej 4
Korzystanie z komputera
Posiadany system operacyjny w komputerze qp1. Z jakiego systemu operacyjnego na komputerze Pani/Pan korzysta? Jeśli korzysta Pani/Pan z kilku, proszę wskazać ten, z którego korzysta Pani/Pan najczęściej w celach prywatnych. N=647 N=330 N=124 Windows 87% 9 9 9 Linux Mac OS inny nie wiem 9% 4% 4% o Najpowszechniej stosowanym systemem operacyjnym jest Windows. o Osoby korzystające z nowych technologii w szerszym zakresie są bardziej świadome tego, z jakiego systemu operacyjnego korzystają niż ogół Polaków (niższy odsetek wskazań nie wiem ). Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają z prywatnego komputera. 6
Aktualizacja systemu operacyjnego na komputerze qp2. Czy aktualizuje Pani/Pan system operacyjny na swoim komputerze? N=647 18% 1 14% 20% N=330 15% 20% N=124 7% 2 nie wiem nie 6 7 67% 7 tak o 6 na 10 Polaków korzystających z prywatnego komputera aktualizuje system operacyjny. Wśród osób szerzej korzystających z nowoczesnych technologii odsetek ten jest jeszcze wyższy wśród użytkowników bankowości internetowej jest to 2 na 3 badanych. o Warto jednak zauważyć, że co piąty korzystający z bankowości internetowej deklaruje, że jednak nie aktualizuje systemu w swoim komputerze. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają z prywatnego komputera. 7
Częstotliwość aktualizacji systemu operacyjnego na komputerze qp3. Jak często (aktualizuje Pan/i system operacyjny w komputerze)?, N=397 N=193 N=220 N=88 7% 7% 6% nie wiem 3 30% 30% 4% 25% 7% nieregularnie, od czasu do czasu regularnie raz do roku 4 4 5 47% 56% 58% 60% 66% 14% 16% 1 1 regularnie raz w miesiącu kiedy tylko dostaję powiadomienie o dostępnych aktualizacjach kiedy tylko wychodzi nowa wersja o Prawie 6 na 10 osób aktualizujących system robi to, jak tylko dowie się o pojawieniu się nowej wersji (samodzielnie lub gdy dostanie powiadomienie o dostępnych aktualizacjach). o Osoby korzystające z bankowości mobilnej są bardziej świadome tego, jak często aktualizują komputerowy system operacyjny niż ogół posiadaczy komputerów. Częściej też deklarują regularną aktualizację i każdorazowo, gdy dostają powiadomienia o dostępnych aktualizacjach. o W przypadku osób korzystających z bankowości internetowej nie ma aż tak dużej różnicy względem ogółu posiadaczy komputerów. Podstawa procentowania: respondenci, którzy aktualizują system operacyjny na swoim komputerze. 8
Korzystanie z oprogramowania antywirusowego na komputerze qp4. Czy korzysta Pani/Pan z programu antywirusowego na komputerze? N=647 N=330 N=124 9% 4% 1 1 1 10% nie wiem 8 85% 85% 87% nie tak o 8 na 10 Polaków korzystających z prywatnego komputera korzysta z programu antywirusowego. o Osoby korzystające w szerszym zakresie z nowych technologii częściej deklarują korzystanie z takiego oprogramowania niż ogół posiadających komputer - z uwagi na to, że są ogólnie bardziej świadome w kwestiach technologicznych (mniejszy odsetek odpowiedzi nie wiem ). o Odsetek nie korzystających z oprogramowania antywirusowego niezależnie od korzystania z bankowości internetowej czy mobilnej, pozostaje na stabilnym poziomie ok. 10-1. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają z prywatnego komputera. 9
Posiadany program antywirusowy na komputerze qp5. Z jakiego programu antywirusowego korzysta Pani/Pan na komputerze? N=521 N=229 N=280 N=107 Avast 5 5 5 5 McAfee 10% 1 1 17% Avira 7% 7% 7% 5% Kaspersky Lab 5% 5% eset nod 32 5% 4% G DATA 4% AVG 4% F-Secure Norton Panda Comodo 0% 0% 0% inne 4% 5% 4% 7% nie wiem 6% 8% 6% o Najpopularniejszym programem antywirusowym jest Avast korzysta z niego około połowa Polaków posiadających oprogramowanie antywirusowe. o Względnie wysoką popularnością cieszą się również McAfee(10%) oraz Avira (7%). To pierwsze oprogramowanie jest szczególnie popularne wśród osób korzystających z bankowości mobilnej korzysta z niego istotnie większy odsetek respondentów niż w przypadku ogółu badanych. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają z oprogramowania antywirusowego. 10
Korzystanie ze smartfona
Posiadany system operacyjny na smartfonie qp6. Z jakiego systemu operacyjnego w smartfonie Pani/Pan korzysta? Jeśli korzysta Pani/Pan z kilku, proszę wskazać ten, z którego korzysta Pani/Pan najczęściej w celach prywatnych., N=379 N=215 N=101 Android 78% 7 79% 8 Windows Phone 1 14% 1 10% ios 5% Blackberry 0% 0% 0% 0% inny 0% nie wiem 7% 8% 5% o Najpowszechniej używanym systemem operacyjnym w telefonach jest Android, z którego korzysta prawie 8 na 10 posiadaczy smarfonów. o System ten jest mniej popularny w grupie osób posiadających konto komputer i smartfona (korzysta z niego 7). o Wśród osób korzystających z bankowości mobilnej system ios jest częściej stosowany niż wśród ogółu posiadaczy smartfonów. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają ze smartfona. 12
Aktualizacja systemu operacyjnego w smartfonie qp7. Czy aktualizuje Pani/Pan system operacyjny w telefonie? Nie chodzi o aktualizacje aplikacji, tylko całego systemu operacyjnego w telefonie. N=379 N=215 10% 1 9% 8% 36% 34% 3 N=101 24% nie wiem 54% 54% 59% 68% nie tak o Ponad połowa osób posiadających smartfona aktualizuje system operacyjny w telefonie. o W przypadku tych, którzy korzystają z bankowości mobilnej jest to 68%. Co czwarty przyznaje, że nie aktualizuje systemu i jest to wyraźnie mniej niż wśród ogółu posiadaczy smartfona. o 36% deklaruje, że nie aktualizuje systemu operacyjnego w telefonie w przypadku komputerów było to znacząco mniej - 20% wśród ogółu posiadaczy. Może to wynikać z niższej świadomości, czym jest aktualizacja systemu w telefonie. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają ze smartfona. 13
Częstotliwość aktualizacji systemu operacyjnego na smartfonie qp7a. Jak często aktualizuje Pani/Pan system operacyjny w telefonie? Nie chodzi o aktualizacje aplikacji, tylko całego systemu operacyjnego w telefonie. N=204 N=146 N=126 N=69 4% 5% nie wiem 1 1 15% 14% nieregularnie, od czasu do czasu 49% 48% 50% 54% regularnie raz do roku 8 78% 78% 88% regularnie raz w miesiącu 3 3 28% 34% kiedy tylko dostaję powiadomienie o dostępnych aktualizacjach kiedy tylko wychodzi nowa wersja o 8 na 10 posiadaczy telefonów, którzy aktualizują system operacyjny w telefonie robi to w momencie, gdy dostępna jest nowa wersja systemu lub gdy otrzymuje powiadomienia o dostępnych aktualizacjach. o Wśród respondentów korzystających z bankowości mobilnej odsetek takich osób jest jeszcze wyższy i wynosi 88% - pozostali aktualizują system nieregularnie. o Jest to wyraźnie więcej niż w przypadku aktualizacji systemu komputerowego, gdzie 56% deklaruje aktualizacji kiedy jest dostępna nowa wersja systemu lub jego aktualizacje, natomiast 3 aktualizuje nieregularnie oprogramowanie komputerowe. Podstawa procentowania: respondenci, którzy aktualizują system operacyjny w telefonie. 14
Korzystanie z programu antywirusowego na smartfonie qp8. Czy korzysta Pani/Pan z programu antywirusowego na smartfonie? N=379 N=215 1 15% 14% N=101 8% nie wiem 5 54% 54% 5 nie 36% 3 3 4 tak o 36% osób korzystających ze smartfonów korzysta z oprogramowania antywirusowego na telefonie. Jest to zdecydowanie mniej niż w przypadku komputerów, gdzie z takiego oprogramowania korzysta ponad 80% posiadaczy. o Odsetek ten jest nieznacznie wyższy wśród osób korzystających z bankowości mobilnej. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają ze smartfona. 15
Posiadany program antywirusowy na smartfonie qp9. Z jakiego programu antywirusowego korzysta Pani/Pan na smartfonie? N=136 N=84 N=69 N=41* Avira 14% 1 16% 17% Avast 1 10% 1 16% AVG 9% 7% 1 9% McAfee 9% 7% 6% 5% Norton 8% 14% 9% 15% Kaspersky Lab 6% 6% 7% 9% G DATA 5% 8% F-Secure 4% 6% 6% Panda 5% 6% eset nod 32 BullGuard 0% 0% inne 16% 15% 1 1 nie wiem 10% 1 9% 4% o Najczęściej używane programy antywirusowe na smartfona to Avira oraz Avast. o 10% osób korzystających z oprogramowania antywirusowego na smartfona nie wie, jakie to oprogramowanie. Odsetek ten jest istotnie niższy w grupie osób korzystających z bankowości mobilnej (4%) * Ze względu na niską liczebność próby wyniki należy traktować wyłącznie ilustracyjnie Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają z oprogramowania antywirusowego na smartfonie. 16
Zabezpieczenie telefonu komórkowego qp17. W jaki sposób zabezpiecza Pani/Pan swój telefon komórkowy?, N=379 N=215 N=101 kod PIN/znak jako blokada ekranu 60% 59% 64% 7 odcisk palca 7% 8% 6% 1 inne 9% 10% 9% 8% w ogóle go nie zabezpieczam 3 3 30% 2 o Najpopularniejszą metodą zabezpieczania ekranu jest kod PIN/znak jako blokada ekranu. o 1/3 posiadaczy smartfona w ogóle nie zabezpiecza ekranu. o Osoby korzystające z bankowości mobilnej częściej niż ogół Polaków zabezpieczają ekran, głównie poprzez kod PIN/ znak. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają ze smartfona. 17
Bezpieczeństwo w sieci
Korzystanie z konta bankowego na obcych urządzeniach qp10. Czy zdarzyło się Pani/Panu logować do banku z urządzeń innych niż użytkowane przez Panią/Pana, np. komputer znajomego lub publicznie dostępne urządzenia? N=345 N=210 N=341 N=130 7 76% 7 57% nie 29% 24% 28% 4 tak o Prawie 1/3 Polaków obsługujących konto bankowe online logowała się do banku na urządzeniu, którego nie użytkują regularnie. o Osobom korzystającym z mobilnej bankowości taka sytuacja przytrafiała się nawet częściej 4 deklaruje, że zdarzało im się logować do banku z innych urządzeń niż użytkowane przez siebie. Podstawa procentowania: respondenci, którzy obsługują konto bankowe przez internet. 19
Kontakt z próbą phishingu qp11. Czy kiedykolwiek miała Pani/miał Pan do czynienia z próbą phishingu na swoim komputerze lub telefonie? N=673 18% N=337 N=130 10% 1 8% nie wiem 69% 7 74% 7 nie 1 17% 1 20% tak o Phishing nie jest postrzegany jako duże zagrożenie - jedynie 1 Polaków korzystających z prywatnego komputera i/lub smartfona spotkało się z próbą takiego nadużycia na swoim komputerze lub telefonie. o Nieco częściej takie zdarzenia deklarowały osoby korzystające z bankowości mobilnej (co piąta) co wynika z ich ogólnie wyższej świadomości technologicznej (mniejszy odsetek odpowiedzi nie wiem ) Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają z prywatnego komputera lub smartfona. 20
Kontakt ze szkodliwym oprogramowaniem qp12. Czy kiedykolwiek miała Pani/miał Pan do czynienia ze szkodliwym oprogramowaniem typu wirus/trojan/robak na swoim komputerze lub telefonie? N=673 N=337 16% 1 14% 9% 2 24% 19% N=130 14% nie wiem 6 64% 67% 77% nie tak o Ponad 6 na 10 Polaków korzystających z prywatnego komputera lub smartfona deklaruje, że spotkało się ze szkodliwym oprogramowaniem na swoim telefonie lub komputerze. o Częściej takie sytuacje deklarowały osoby korzystające z bankowości mobilnej oraz bankowości internetowej. Podstawa procentowania: respondenci, którzy korzystają z prywatnego komputera lub smartfona. 21
Sposób radzenia sobie ze szkodliwym oprogramowaniem qp13. W jaki sposób Pani/Pan sobie z tym poradził/a? N=425 N=172 N=226 N=100 50% 2 28% 58% 55% 60% 2 19% 16% 2 25% 24% poradził am/em sobie sama/sam skorzystałam/em z pomocy innej osoby skorzystałam/em z pomocy informatyka o Połowa Polaków mających problem ze szkodliwym oprogramowaniem poradziła sobie z nim samodzielnie. o Osoby szerzej korzystające z nowych technologii częściej radziły sobie z tym problemem samodzielnie. Podstawa procentowania: respondenci, którzy mieli do czynienia ze szkodliwym oprogramowaniem. 22
Źródło wiedzy na temat zagrożeń w sieci qp14. Skąd czerpie Pani/Pan wiedzę na temat zagrożeń w sieci? z mediów internetowych portale, blogi) N=800 50% 6 N=341 64% N=130 80% z mediów tradycyjnych (prasa, radio, telewizja) 37% 44% 4 4 od znajomych, rodziny 35% 39% 4 50% z portali społecznościowych 2 27% 26% 4 z mojego banku 9% 14% 15% 2 w inny sposób 2 17% 14% 1 o Głównym źródłem wiedzy dla Polaków o zagrożeniach w sieci są media internetowe. o Popularnym źródłem wiedzy są również media tradycyjne oraz znajomi/ rodzina. o Osoby szerzej korzystające z nowych technologii generalnie wskazują więcej źródeł wiedzy o zagrożeniach na temat zagrożeń w sieci, niż ogół Polaków, relatywnie mniejsze znaczenie mają w ich przypadku media tradycyjne, a większe media internetowe oraz portale społecznościowe. Podstawa procentowania: wszyscy respondenci. 23
Poczucie bezpieczeństwa w sieci qp15. Na ile bezpieczne jest Pani/Pana zdaniem poruszanie się w sieci? N=800 16% 9% 17% B2B 27% N=341 N=130 8% 8% 4% 7% 7% 10% 17% B2B 2 B2B 2 16% 15% B2B 24% nie wiem bardzo niebezpieczne 5 T2B 58% 6 66% 67% T2B 69% T2B 69% T2B 7 raczej niebezpieczne raczej bezpieczne bardzo bezpieczne 6% 6% 5% o Prawie 6 na 10 Polaków sądzi, że poruszanie się w sieci jest bezpieczne. o Osoby, które szerzej korzystają z nowych technologii mają wyższe poczucie bezpieczeństwa w sieci. o Respondenci ci częściej mają również określone zdanie na temat bezpieczeństwa w sieci (niższy odsetek odpowiedzi nie wiem ). Podstawa procentowania: wszyscy respondenci. 24
Obsługa nowych technologii - samoocena qp16. Czy uważa się Pani/Pan za osobę dobrze radzącą sobie z nowymi technologiami? N=800 15% 4% 1 47% B2B 17% T2B 68% 9% 9% 9% B2B 1 9% 54% 57% T2B 80% N=341 2 26% 2 N=130 trudno powiedzieć 6% B2B 6% B2B 1 T2B 79% 55% 38% T2B 9 zdecydowanie nie raczej nie raczej tak zdecydowanie tak o Większość Polaków (68%) ma pozytywną opinię na temat swoich umiejętności w zakresie nowych technologii. o Jeszcze lepiej postrzegają swoje kompetencje w zakresie radzenia sobie z nowymi technologiami osoby, które szerzej z nich korzystają. Wśród osób korzystających z bankowości mobilnej niemal wszyscy uważają się za osoby dobrze radzące sobie z nowymi technologiami. Podstawa procentowania: wszyscy respondenci. 25