Informacja o przedsięwzięciu pn. Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego I. Informacje ogólne Planowane przedsięwzięcie obejmuje kilka działań inwestycyjnych, których celem jest modernizacja i rozbudowa infrastruktury portowej w rejonie Kanału Dębickiego oraz przystosowanie do parametrów zmodernizowanego toru wodnego Świnoujście-Szczecin. W wyniku modernizacji toru wodnego jego głębokość techniczna będzie wynosiła 12,5 m co umożliwi żeglugę statków o maksymalnej długości 240 m, szerokości 32,3 m i zanurzeniu 11m. Obecnie parametry Kanału Dębickiego są niewystarczające do obsługi takich jednostek i w związku z tym konieczne jest jego pogłębienie i poszerzenie oraz przebudowa i budowa nabrzeży wokół Kanału Dębickiego. Obsługa jednostek o znacznie większych parametrach niż dotychczas umożliwi zwiększenie przeładunków w tym rejonie portu i realizację założeń Strategii rozwoju portów morskich w Szczecinie i Świnoujściu do 2027 r. Przy realizacji inwestycji planowane jest wykorzystanie funduszy unijnych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) 2014 2020, Oś Priorytetowa III Rozwój sieci drogowej TENT-T i transportu multimodalnego Działanie 3.2 Rozwój transportu morskiego, śródlądowych dróg wodnych i połączeń multimodalnych. Dla przedsięwzięcia pn. Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego został opracowany raport o oddziaływaniu na środowisko przez Biuro Projektów EKO-MAR we współpracy z Biurem Konserwacji Przyrody s.c. Raport został wykonany w celu uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia, zgodnie z wymaganiami zawartymi w art. 66 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (jedn. tekst Dz. U. 2017 r., poz. 1405 ze zm.). Zakres planowanego przedsięwzięcia obejmuje następujące zadania inwestycyjne: - pogłębienie i poszerzenie Kanału Dębickiego w celu uzyskania akwenu o głębokości technicznej 12,5 m i szerokości 200 m (prace czerpalne na obszarze o powierzchni 26,9 ha); - przebudowę istniejącego nabrzeża Słowackiego o długości 565,8 m; - przebudowę istniejącego nabrzeża Czeskiego o długości 455,4 m; - budowę nowego Nabrzeża Norweskiego o długości 300 m (na przedłużeniu istniejącego nabrzeża Fińskiego);
2 - Przygotowanie terenu pod plac składowy za nabrzeżem Norweskim - budowę nowego Nabrzeża Duńskiego o długości 788,3 m (na przedłużeniu projektowanego Nabrzeża Norweskiego) - wykonanie pierwszego etapu budowy Nabrzeża Duńskiego umożliwiającego późniejszą rozbudowę docelową; - przebudowę i budowę niezbędnej infrastruktury; - budowę drogi serwisowej łączącej projektowane Nabrzeże Norweskie z ulicą Logistyczną oraz drogi tymczasowej (na czas budowy), umożliwiającej połączenie drogi serwisowej z Ostrowem Mieleńskim; - budowę grobli łączącej Ostrów Grabowski z Ostrowem Mieleńskim; - budowę pola odkładu urobku o powierzchni 42,3 ha na Ostrowie Mieleńskim; - rozbiórkę istniejącej rampy ro-ro przy Nabrzeżu Czeskim. W ramach realizacji inwestycji konieczna będzie wycinka drzew i krzewów porastających zachodni brzeg Ostrowa Grabowskiego w rejonie planowanych nabrzeży Norweskiego i Duńskiego oraz wycinka drzew i krzewów w zachodniej części Ostrowa Mieleńskiego w miejscu planowanego pola odkładu urobku czerpalnego. Obszar inwestycji obejmuje Kanał Dębicki wraz z nabrzeżami oraz zachodnią brzegową część wyspy Ostrów Grabowski wraz niewielką częścią terenu w środkowej i południowej części wyspy (pod projektowane drogi serwisową i tymczasową). W ramach inwestycji planowana jest także budowa pola odkładu urobku czerpalnego w zachodniej części wyspy Ostrów Mieleński. Planowane do przebudowy nabrzeża Słowackie i Czeskie znajdują się zachodnim brzegu Kanału Dębickiego, na wschodnim brzegu jest zlokalizowane nabrzeże Fińskie oraz będą projektowane nabrzeża Norweskie i Duńskie. Lokalizację i zakres planowanego przedsięwzięcia przedstawiono na rysunkach nr 1, 2, 3. W stanie istniejącym wschodni brzeg Kanału Dębickiego, będący jednocześnie zachodnim brzegiem wyspy Ostrów Grabowski, zainwestowany jest jedynie w części południowej - na 300-metrowym odcinku nabrzeża Fińskiego, wykorzystywanego do przeładunku kontenerów. Pozostały odcinek wschodniego brzegu Kanału Dębickiego, na którym planowana jest lokalizacja projektowanych nabrzeży Norweskiego i Duńskiego ma charakter naturalny i jest porośnięty drzewami i krzewami. Północną część części wyspy Ostrów Grabowski zajmuje teren po dawnych ogrodach działkowych, w części środkowej i wschodniej znajdują się pola refulacyjne, na których składowane są osady pochodzące z pogłębiania basenów i kanałów portowych, a w części południowej wyspy znajduje się oczyszczalnia ścieków oraz zakład unieszkodliwiania odpadów.
3 Rys. 1 Lokalizacja przedsięwzięcia na mapie satelitarnej
4 Rys. 2 Widok z lotu ptaka na rejon lokalizacji planowanej inwestycji - od strony zachodniej (zdjęcie z drona udostępnione przez ZMPSiŚ)
5 Rys. 3 Widok z lotu ptaka od strony południowo-zachodniej na lokalizację inwestycji w rejonie Kanału Dębickiego oraz na część Szczecina nad Odrą Zachodnią (zdjęcie z drona udostępnione przez ZMPSiŚ)
6 Ostrów Mieleński to wyspa Szczecińskiego Międzyodrza, ograniczona wodami Parnicy, Duńczycy, Kanałem Wrocławskim i Przekopem Mieleńskim. Wyspa obecnie nie jest zamieszkana i nie jest wykorzystywana gospodarczo. Rejon Kanału Dębickiego oraz Ostrów Grabowski i Ostrów Mieleński w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczone są pod działalność przeładunkowoskładową i produkcyjną. Najbliższe tereny z zabudową mieszkaniowo-usługową znajdują się w minimalnej odległości ok. 800 m na zachód od lokalizacji przedsięwzięcia. W rejonie lokalizacji przedsięwzięcia nie występują podlegające ochronie zabytki i dobra kultury współczesnej ani strefy ochrony archeologicznej. Najbliżej inwestycji położone są zespoły zabytkowe na obszarze portowym (w odległości 140 500 m): elewator Ewa położony przy Nabrzeżu Zbożowym, teren dawnego Portu Wolnocłowego na Łasztowni oraz zespół dawnej rzeźni miejskiej. Poza terenem portowym najbliższe obiekty i zespoły zabytkowe położne są w odległości 900 1200 m od inwestycji, w rejonie Starego Miasta w Szczecinie, w tym m.in. Wały Chrobrego zespół tarasów widokowych położony w Szczecinie na skarpie wzdłuż Odry, Muzeum Narodowe, gmach Urzędu Wojewódzkiego, gmach Akademii Morskiej, Teatr Polski (dawna loża masońska), Park im. Żeromskiego. Teren inwestycji położony jest poza obszarami Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP), granica najbliższego GZWP nr 122 "Dolina kopalna Szczecin" przebiega 3,7 km na zachód. Przedsięwzięcie zlokalizowane jest także poza strefami ochronnymi ujęć wód, najbliższe ujęcie wód podziemnych znajduje się w odległości ok. 1,5 km na północny-zachód od inwestycji, strefa ochrony pośredniej tego ujęcia położna jest w odległości 0,9 km. Planowane przedsięwzięcie jest zlokalizowane poza obszarami objętymi formami ochrony przyrody, ustanowionymi na podstawie Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (jedn. tekst Dz. U. 2018 r., poz. 142) patrz rys. 4. Najbliżej położony obszar podlegający ochronie na podstawie ww. ustawy to obszar specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 PLB320003 Dolina Dolnej Odry, którego granica przebiega w minimalnej odległości ok. 0,6 km m od inwestycji. Najbliższe korytarze ekologiczne przebiegają w odległości ponad 6 km, w pobliżu inwestycji nie występują parki narodowe, stanowiska dokumentacyjne i użytki ekologiczne. Rejon lokalizacji przedsięwzięcia położony jest w bardzo dużej odległości do obszarów ochrony uzdrowiskowej (najbliższy taki obszar jest Świnoujściu) oraz od obszarów wodno-błotnych.
7 Rys. 4 Lokalizacja przedsięwzięcia na tle obszarów chronionych i korytarzy ekologicznych (Damian Spieczyński, Biuro Konserwacji Przyrody s.c.)
8 Rodzaje przeładunków przy nabrzeżach: Nab. Słowackie (planowane do przebudowy) - obecnie w północnej części Nab. Słowackiego eksploatowane jest jedno stanowisko statkowe do przeładunku śruty sojowej i rzepakowej oraz zbóż. Zakłada się, że w roku 2022 zostanie utworzone drugie stanowisko statkowe i nabrzeże będzie dysponować łączną przepustowością do przeładunku zboża wynoszącą 1200 tys. ton rocznie. Prognozowana wielkość przeładunków w 2041 roku będzie prawie dwukrotnie większa niż obecnie. W wyniku realizacji przedsięwzięcia nie przewiduje się zmian w technologii przeładunków i obsługi zboża i śruty na nabrzeżu. Nabrzeże Czeskie (planowane do przebudowy) - na nabrzeżu przeładowuje się kontenery oraz drobnicę konwencjonalną (papier, celuloza, stal, płyty, palety, big bagi) i sztuki ciężkie. Zdolność przepustowa Nab. Czeskiego wynosi 588 tys. ton (60 tys. TEU). W wyniku realizacji przedsięwzięcia nie przewiduje się zmian w technologii przeładunków i obsługi drobnicy konwencjonalnej i kontenerowej na nabrzeżu. Nabrzeże Fińskie (istniejące) - przy nabrzeżu zlokalizowany jest terminal kontenerowy, zdolność przepustowa nabrzeża wynosi rocznie 1176 tys. ton (120 tys. TEU). Nabrzeże Norweskie (projektowane) - nabrzeże przeznaczone będzie do przeładunku kontenerów i drobnicy konwencjonalnej i będzie miało roczną przepustowość wynoszącą 1176 tys. ton (120 tys. TEU). W przyszłości układ technologiczny i wyposażenie w urządzenia i sprzęt przeładunkowy będzie zbliżony do rozwiązań stosowanych w terminalu kontenerowym przy Nab. Fińskim. Po zakończeniu realizacji inwestycji w Kanale Dębickim prognozowany jest (w 2041 r.) prawie dwukrotny wzrost przeładunków oraz dwukrotnie większy się ruch statków Prognozowane natężenie ruchu statków w rejonie Kanału Dębickiego (źr. Projmors 2016 Koncepcja 2016 r.) 2021 2031 2041 Kanał Dębicki 358 w tym: 502 w tym: 735 w tym: 194 kontenerowce 135 drobnicowce 320 kontenerowce 135 drobnicowce 525 kontenerowce 135 drobnicowce 29 zbożowe 47 zbożowe 75 zbożowe (7 statków / tydzień 1 statek / dobę) (14 statków / tydzień 2 statki / dobę)
9 II. Oddziaływanie na środowisko Oddziaływanie na środowisko przedsięwzięcia pn. Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego ograniczone będzie głównie do etapu realizacji inwestycji. Na etapie eksploatacji oddziaływanie bezpośrednie nie występuje, a oddziaływanie pośrednie wynika z ruchu statków w Kanale Dębickim. W wyniku analizy przeprowadzonej w raporcie o oddziaływaniu na środowisko nie stwierdzono możliwości wystąpienia ponadnormatywnych oddziaływań poza obszarem portowym. Oszacowania wielkości i zasięgu wpływu planowanego przedsięwzięcia na środowisko dokonano w rozdziałach raportu dotyczących poszczególnych elementów środowiska. Wpływy w fazie budowy i likwidacji będą bezpośrednie, krótkotrwałe, o zasięgu lokalnym. W fazie eksploatacji wystąpią wpływy pośrednie (ruch statków), długotrwałe. II.1. Etap budowy Podczas realizacji przedsięwzięcia w ramach którego planowane jest pogłębienie i poszerzenie Kanału Dębickiego konieczne będzie wydobycie osadów dennych oraz likwidacja lądu zachodniej brzegowej części Ostrowa Grabowskiego. Większość urobku z robót czerpalnych w Kanale Dębickim (w tym grunt sprzed ścianki szczelnej na wysokości projektowanych nabrzeży Norweskiego i Duńskiego) zostanie odłożona na projektowanym polu refulacyjnym na Ostrowie Mieleńskim. Część urobku piaszczystego zostanie wykorzystana do budowy wałów wokół pola odkładu urobku na Ostrowie Mieleńskim, budowy grobli łączącej Ostrów Grabowski z Ostrowem Mieleńskim i podbudowy pod drogę serwisową, część zostanie odłożona na polach odkładu urobku na Ostrowie Grabowskim (wykonanych w ramach odrębnego przedsięwzięcia, na które została wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach i pozwolenie na budowę). Przeprowadzone badania wykazały, że osady denne w rejonie inwestycji nie są zanieczyszczone i nie są niebezpieczne, a ich zastosowanie do podniesienia rzędnej jest pewne, zatem nie stanowią odpadu w rozumieniu ustawy o odpadach, a ich odłożenie na polu refulacyjnym nie wymaga uzyskania specjalnych zezwoleń z zakresu gospodarowania odpadami. Ponadto badania wykazały, że grunt z zachodniej części Ostrowa Grabowskiego nie jest zanieczyszczony (spełnia najostrzejsze wymagania dla I grupy gruntów tj. terenów mieszkaniowych i rekreacyjno-wypoczynkowych). Grunt ten wykorzystany zostanie do budowy pola refulacyjnego realizowanego w ramach planowanego przedsięwzięcia, a zatem również nie stanowi odpadu w rozumieniu ustawy o odpadach i nie wymaga uzyskania specjalnych zezwoleń z zakresu gospodarowania odpadami. Prace związane z pogłębieniem i poszerzeniem Kanału Dębickiego oraz budową grobli łączącej Ostrów Grabowski z Ostrowem Mieleńskim jak również budową pola odkładu urobku na Ostrowie Mieleńskim, doprowadzą do zniszczenia flory roślin oraz siedlisk
10 łęgowych, znajdujących się w miejscach kolizyjnych. Realizacja przedsięwzięcia będzie się wiązać z koniecznością usunięcia istniejącego drzewostanu wzdłuż kanału Dębickiego, obszarze drogi do grobli oraz na części Ostrowa Mieleńskiego, łącznie na powierzchni ok. 58 ha. Oddziaływanie w zakresie flory związane będzie ze zniszczeniem gatunków chronionych oraz zajęciem części siedliska przyrodniczego. Zniszczenie obejmie siedlisko łęgowe (kod 91E0) o powierzchni ok. 36,94 ha. Stan zachowania fragmentów łęgów przeznaczonych do zniszczenia jest zły, co jest konsekwencją obfitego występowania inwazyjnych gatunków obcych. Tym samym strata spowodowana ich likwidacją nie wpłynie istotnie na powierzchnię siedliska w skali regionu oraz w skali kraju, nie zakłóci również funkcjonowania łęgów występujących w sąsiedztwie planowanej inwestycji. Inwestycja koliduje bezpośrednio ze stanowiskami 6 gatunków roślin pod ochroną gatunkową. Każdy z tych gatunków występuje licznie lub bardzo licznie w okolicy Szczecina. Z tego też powodu nie ma uzasadnienia merytorycznego dla podejmowania działań związanych z przenoszeniem roślin. Na zniszczenie gatunków podlegających ochronie wymagane jest uzyskanie stosownego zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie. W trakcie prowadzonych prac pogłębiarskich oraz krótko po ich zakończeniu dojdzie okresowo do wzrostu mętności i co się z tym wiąże spadku przezroczystości wody oraz pogorszenia warunków tlenowych. Okresowo wzrośnie ilość substancji biogennych, materii organicznej oraz pierwiastków, które zostały związane i wytrącone w procesie sedymentacji. W trakcie wykonywania robót pogłębiarskich mogą zostać zniszczone pospolite gatunki głównie fitoplanktonu, gdyż z powodu głębokości wody, inne rośliny tam się nie rozwijają. W rejonie Kanału Dębickiego nie występują gatunki rzadkie i zagrożone wyginięciem i z tego powodu nie wystąpią negatywne oddziaływania na bioróżnorodność flory wodnej, również ze względu na jej powszechne występowanie w kanałach portowych. W związku z tym w fazie wykonywania prac pogłębiarskich nie zakłada się negatywnych oddziaływań na fitoplankton Kanału Dębickiego. Nie przewiduje się też istotnego wpływu na zooplankton, gdyż obecnie kanały portowe też są pogłębiane i podobne oddziaływanie na zooplankton okresowo się powtarza. Ponadto regularna eksploatacja drogi wodnej wywołuje stałe zaburzenia w jej rejonie (podnoszenie się osadów dennych, wywoływanym ruchem śrub przepływających jednostek i związanym z tym intensywnym ruchem wody). Dotychczasowa eksploatacja nie wywołała zaniku zooplanktonu w tym rejonie. Prowadzenie prac czerpalnych spowoduje fizyczne usunięcie warstwy osadów dennych, w miejscu wydobywania urobku bentos okresowo przestanie istnieć (działanie bezpośrednie, średnioterminowe). Miejsca ze zubożałym, usuniętym bentosem mogą zostać ponownie zasiedlone, poprzez migrację organizmów z miejsc przyległych do obszaru prac. Obszary, które poddane są częstemu pogłębianiu, nigdy nie będą w stanie odtworzyć pełnej, charakterystycznej struktury bentosu.
11 W tym wypadku, dno będzie zasiedlone przez bentos o zubożonej strukturze, przez organizmy o krótkim cyklu życiowym i dużej dyspersji. W rejonie prac czerpalnych, ze względu na fizyczne usunięcie warstwy osadów dennych, w których bytuje bentos, ryby bentosożerne okresowo będą musiały przemieścić się w inne rejony (oddziaływanie bezpośrednie, średnioterminowe). Na obszarze objętym inwestycją nie stwierdzono miejsc o szczególnym znaczeniu dla ryb, które mogą być wykorzystane jako tarliska. Można zatem stwierdzić, że planowana inwestycja nie spowoduje znaczącej utraty miejsc rozrodu ryb. Najważniejszym oddziaływaniem w trakcie robót wodnych będzie płoszenie ryb. Po ich zakończeniu nastąpi dość szybki powrót do stanu istniejącego. Prace przy realizacji inwestycji będą miały wpływ na płazy i gady przebywające bezpośrednio w strefie przybrzeżnej, przy czym należy się spodziewać, że oddziaływanie ograniczy się przede wszystkim do płoszenia dorosłych osobników. Wszystkie stwierdzone na badanym terenie gatunki płazów i gadów są objęte ochroną i zakazem umyślnego niepokojenia i płoszenia. Z tego względu inwestor, przed przystąpieniem do robót, będzie zobowiązany do uzyskania pozwolenia na płoszenie oraz przypadkowe powodowanie śmierci pojedynczych osobników podczas prac przy realizacji inwestycji. Planowana inwestycja nie wpłynie na ograniczenie przestrzenne obszarów żerowiskowych nietoperzy jak i prawdopodobieństwo innych negatywnych oddziaływań tj. śmiertelność. Prace przy realizacji inwestycji będą miały niewielki wpływ na funkcjonowanie populacji bobra europejskiego, szczególnie na wschodnim brzegu Kanału Dębickiego, gdzie zlokalizowane jest jedno żeremie i wskutek prac zostanie zniszczone. Bez względu na to, czy mamy do czynienia z czynnym miejscem bytowania rodziny bobrowej, czy wyłącznie tymczasowym schronieniem, w przypadku żeremia Inwestor będzie zobowiązany do wystąpienia do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o zgodę na zniszczenie. Pomimo to można uznać, że planowana inwestycja nie stworzy zagrożenia poważnego ograniczenia populacji bobra na analizowanym terenie. W trakcie prac pogłębiarskich, wycinki drzew, transportu materiału z poszerzenia Kanału Dębickiego, przebywania w okolicach specjalistycznego ciężkiego sprzętu i usypywania pola refulacyjnego będzie następowało płoszenie ptaków (oddziaływanie bezpośrednie, krótkotrwałe). Oddziaływanie przejściowe powstałe w wyniku prac związanych z realizacją inwestycji, będzie miało negatywny wpływ na populacje ptaków lęgowych w przypadku realizacji ich w okresie lęgowym i będzie polegało na bezpośrednim wpływie poprzez płoszenie, a co za tym idzie możliwej straty w lęgach lub brak przystąpienia do lęgów w danym miejscu. W przypadku realizacji inwestycji poza okresem lęgowym omówione wyżej oddziaływanie bezpośrednie nie zaistnieje. W wyniku planowanej inwestycji zniszczone zostaną siedliska 42 z 49 gatunków ptaków. Nie zostaną zniszczone gniazda bielika, zimorodka, dzięcioła czarnego, gatunków z Załączniku I Dyrektywy Ptasiej, gdyż ich gniazda
12 znajdują się poza strefą objętą pracami. Bielik posiada gniazdo (zajęte w 2017) we wschodniej części Ostrowa Mieleńskiego w oddaleniu ponad 500 m od skrajnego zasięgu prac. Przed realizacją prac konieczne będzie uzyskanie zwolnienia z zakazów dotyczących umyślnego płoszenia i niepokojenia ptaków oraz niszczenia siedlisk lub ostoi, będących ich obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania. Prace związane z wycinką drzew i krzewów, usunięciem roślinności nadwodnej i formowaniem skarp, które mogą powodować niszczenie siedlisk ptaków chronionych, będą wykonywane poza okresem lęgowym ptaków, tj. w okresie od początku września do końca lutego. Przedsięwzięcie będzie realizowane w granicach obszaru, który nie jest objęty prawnymi formami ochrony przyrody. Z powodu zbyt dużego przestrzennego oddalenia, nie wystąpią negatywne oddziaływania fazy budowy na cele ochrony i integralność obszarów Natura 2000. Ponadto należy zaznaczyć iż system dróg wodnych w rejonie przedsięwzięcia od lat wykorzystywany jest do transportu rzecznego oraz turystyki wodnej. Realizacja inwestycji nie spowoduje obniżenia bioróżnorodności sąsiednich obszarów oraz ograniczenia migracji zwierząt. Realizacja inwestycji nie wpłynie istotnie na zmiany krajobrazu w tym rejonie. Prace budowlane i czerpalne prowadzone w ramach realizacji przedsięwzięcia nie będą widoczne z Wałów Chrobrego zespołu tarasów widokowych położonych wzdłuż brzegu Odry Zachodniej ani od strony głównych ciągów komunikacyjnych. Teren inwestycji widoczny jest w całości tylko na zdjęciach z lotu ptaka. W wyniku realizacji przedsięwzięcia nie przewiduje się istotnego wpływu na obszary i obiekty zabytkowe, gdyż w rejonie inwestycji nie występują podlegające ochronie zabytki i dobra kultury współczesnej ani strefy ochrony archeologicznej. Niemniej jednak należy podkreślić, iż planowana inwestycja zlokalizowana jest na terenie o dużym potencjale archeologicznym, jednocześnie brak w tym rejonie szczególnych wytycznych czy rygorów konserwatorskich. W przypadku natrafienia na konstrukcję wraka lub innych przedmiotów zostaną wstrzymane prace i niezwłocznie zostanie powiadomiony Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Biorąc pod uwagę lokalizację planowanej inwestycji można stwierdzić, że jej prowadzenie nie będzie powodowało przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu w rejonach podlegających ochronie. Niemniej jednak impulsowy charakter pracy kafarów może być uciążliwy dla mieszkańców znajdujących się w najbliższych budynkach, w związku z tym prace związane z wykorzystaniem kafarów i dziobaków nie będą prowadzone pomiędzy godziną 19:00-7:00 oraz w dni świąteczne i niedziele. Prace kafarowe będą prowadzone w taki sposób, by nie naruszyć stateczności konstrukcji istniejących budynków i obiektów oraz nie narazić ich na uszkodzenia powstałe wskutek drgań. Podczas zagłębiania pali i ścianek szczelnych będzie prowadzony stały monitoring geodezyjny i będą prowadzone regularne kontrole stanu technicznego budowli i instalacji
13 zlokalizowanych w sąsiedztwie prowadzonych robót oraz kontrole sposobu zagłębiania pali i ścianek szczelnych w zakresie wpływu na sąsiednie budowle i instalacje (m.in. pomiar drgań). Obliczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza wykazały, że na etapie budowy najistotniejszym zanieczyszczeniem są tlenki azotu emitowane do powietrza podczas pracy pogłębiarek. Z wykonanych obliczeń wynika, że podczas pracy pogłębiarek maksymalne stężenia dwutlenku azotu poza rejonem nabrzeży Kanału Dębickiego będą poniżej dopuszczalnego poziomu. W rejonie najbliżej położonych terenów miejskich stężenia maksymalne będą w granicach 10-25% dopuszczalnego poziomu. Stężenia maksymalne pozostałych zanieczyszczeń będą minimalne poniżej 10% dopuszczalnych poziomów i wartości odniesienia. Odpady powstawać będą w związku z robotami rozbiórkowymi i pracami budowlanymi. Przewiduje się powstanie odpadów z grupy o kodzie 17 (odpady z budowy i demontażu obiektów budowlanych). W zakresie gospodarki odpadami realizacja przedsięwzięcia nie stwarza zagrożenia dla środowiska. Nie przewiduje się wystąpienia istotnych oddziaływań skumulowanych. II.1. Etap eksploatacji Na etapie eksploatacji planowane przedsięwzięcie nie będzie negatywnie oddziaływało na środowisko przyrodnicze otoczenia. Istniejące nabrzeża portowe oraz Kanał Dębicki nie mają istotnej wartości przyrodniczej dla zwierząt. Żerowiskiem dla ptaków jest Kanał Dębicki, który ze względu na użytkowanie nie pełni funkcji ostoi dla ptaków. Technicznie umocnione nabrzeża nie są miejscami stałego bytowania ptaków, które mogą tam ewentualnie zalatywać, w celu żerowania i odpoczywania.. Eksploatacja nabrzeży w Kanale Dębickim będzie odbywała się poza granicami prawnych form ochrony przyrody oraz w oddaleniu od takich form. Antropogeniczne oddziaływania eksploatacji nabrzeży zamkną się w miejscu ich usytuowania oraz w bezpośrednim sąsiedztwie. Z tego powodu użytkowanie nabrzeży oraz Kanału Dębickiego nie będzie miało wpływu na obszary Natura 2000. Planowana inwestycja nie będzie miała negatywnego wpływu na krajobraz. Projektowane i przebudowywane nabrzeża są typowymi elementami krajobrazu portowego, uzupełniającymi istniejące konstrukcje tego typu w rejonie Kanału Dębickiego. Przedsięwzięcie wpisuje się krajobrazowo w dotychczasowy charakter zabudowy portowo-przemysłowej w rejonie lokalizacji inwestycji i w jej najbliższym otoczeniu. Przedsięwzięcie reprezentowane będzie przez niskie konstrukcje, które nie będą widoczne z Wałów Chrobrego zespołu tarasów widokowych położonych wzdłuż brzegu Odry Zachodniej ani od strony głównych ciągów komunikacyjnych. Teren inwestycji widoczny jest w całości tylko na zdjęciach z lotu ptaka. Realizacja inwestycji nie będzie miała negatywnego wpływu na strefę E ochrony ekspozycji.
14 W wyniku realizacji przedsięwzięcia nie przewiduje się istotnego wpływu na obszary i obiekty zabytkowe, gdyż w rejonie inwestycji nie występują podlegające ochronie zabytki i dobra kultury współczesnej ani strefy ochrony archeologicznej. Na etapie eksploatacji oddziaływanie na powietrze będzie pośrednie, spowodowane ruchem statków. Planowane pogłębienie Kanału Dębickiego oraz przebudowa i budowa nabrzeży umożliwi cumowanie i obsługę znacznie większych niż dotychczas statków do przewozu ładunków masowych oraz statków kontenerowych. Źródłem zanieczyszczenia powietrza związanym z obsługą statków jest emisja niezorganizowana ze spalania paliw żeglugowych. Wykonane obliczenia wykazały, że najistotniejszym zanieczyszczeniem emitowanym ze statków są tlenki azotu. Z obliczeń wynika, że maksymalne stężenia dwutlenku azotu poza rejonem nabrzeży Kanału Dębickiego będą poniżej dopuszczalnego poziomu. W rejonie najbliżej położonych terenów miejskich stężenia maksymalne dwutlenku azotu będą poniżej 25% dopuszczalnego poziomu. Stężenia maksymalne pozostałych zanieczyszczeń będą minimalne poniżej 10% dopuszczalnych poziomów i wartości odniesienia. Stężenia średnioroczne wszystkich zanieczyszczeń będą śladowe (pomijalne). Skumulowane oddziaływanie realizacji planowanego przedsięwzięcia oraz pogłębienia toru wodnego Świnoujście-Szczecin będzie wiązało się ze zwiększeniem ilości zawinięć dużych jednostek przy jednoczesnym zmniejszeniu ilości małych. Skumulowane oddziaływanie ww. przedsięwzięć na środowisko, w tym w szczególności dotyczące wielkości emisji zanieczyszczeń do powietrza nie będzie znaczące, gdyż stopniowo wprowadzane są coraz większe ograniczenia dotyczące emisji zanieczyszczeń ze statków, wynikające z załącznika VI Konwencji MARPOL 73/78. Wykonane obliczenia oddziaływania akustycznego wykazały, że wzrost przeładunków i natężenia ruchu statków nie będzie miał istotnego wpływu na poziomy hałasu w rejonie najbliższych obszarów podlegających ochronie (różnice poziomów dźwięku w najbliższym punkcie kontrolnym wynoszą zaledwie 1,2-1,3 db, a zatem są praktycznie niesłyszalne). Planowana inwestycja nie zmieni sposobu użytkowania istniejących nabrzeży i terminali przeładunkowych, w związku z czym gospodarka odpadami nie ulegnie zmianie. W wyniku realizacji przedsięwzięcia nie będą powstawały ścieki przemysłowe. W zakresie inwestycji przewiduje się jedynie odprowadzenie wód opadowych do wód portowych. Przed każdym wylotem do wód portowych są istniejące lub projektowane urządzenia podczyszczające piaskowniki i separatory. W związku z powyższym na etapie eksploatacji nie przewiduje możliwości zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz negatywnego oddziaływania na wody powierzchniowe. Wykonanie urządzeń wodnych przebudowa istniejących wylotów i budowa nowych wylotów oraz odprowadzenie wód opadowych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Realizacja przedsięwzięcia nie będzie
15 miała żadnego pływu na ryzyko nieosiągnięcia celów środowiskowych zawartych w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (Dz.U. 2016, poz. 1967). W rejonie planowanej inwestycji zagrożenie powodziowe występuje w zachodniej części Ostrowa Grabowskiego oraz na prawie całym obszarze Ostrowa Mieleńskiego. W związku z realizacją inwestycji nastąpi podwyższenie rzędnych na obszarze planowanej inwestycji, co spowoduje wyeliminowane zagrożenia powodzią. Planowane przedsięwzięcie nie jest szczególnie wrażliwe na zmiany klimatu i ryzyka związane z tymi zmianami są nieznaczne, w związku z czym nie są potrzebne dalsze działania i żadne dodatkowe środki odporności na klimat nie muszą być włączane do projektu inwestycji. Wielkość emisji na etapie budowy tj. okresowa emisja z pogłębiarek oraz spalanie paliwa w silnikach maszyn budowlanych i środków transportu, jak i emisje na etapie eksploatacji (pośrednio związane z przedsięwzięciem) tj. emisje ze statków w rejonie Kanału Dębickiego - w kontekście globalnego ocieplenia i zmian klimatu mają znaczenie pomijalne. Na etapie budowy i eksploatacji planowanego przedsięwzięcia może dojść do kolizji jednostek pływających i sytuacji awaryjnej związanej z wyciekiem do wody substancji ropopochodnych. W związku z takimi zagrożeniami został sporządzony Plan zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń wód portowych. W planie określono m.in. schematy powiadamiania awaryjnego i postępowania operacyjnego w przypadku zanieczyszczenia wód substancjami ropopochodnymi. Planowane przedsięwzięcie nie stwarza podstaw do zakwalifikowania do zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii. Ponadto należy podkreślić, że realizacja przedsięwzięcia zwiększy bezpieczeństwo żeglugi. Planowane przedsięwzięcie ma charakter lokalny - oddziaływanie na środowisko ograniczone do rejonu lokalizacji inwestycji. W związku z powyższym nie występuje możliwość transgranicznego oddziaływania na środowisko ani w czasie normalnej eksploatacji, ani w razie ewentualnej awarii. Nie przewiduje się negatywnego wpływu inwestycji na zdrowie i warunki życia ludzi ani wystąpienia konfliktów społecznych w związku z planowaną inwestycją. Podsumowując, planowane przedsięwzięcie będzie miało lokalny wpływ na środowisko występujący głównie na etapie budowy. Obowiązujące przepisy i wymagania z zakresu ochrony środowiska będą spełnione.