Roczne sprawozdanie Rady dotyczące dostępu do dokumentów

RADA UNII EUROPEJSKIEJ SEKRETARIAT GENERALNY DGF ISSN 1830-4141 Roczne sprawozdanie Rady dotyczące dostępu do dokumentów - 2008 KWIECIEŃ 2009

Roczne sprawozdanie Rady dotyczące dostępu do dokumentów - 2008 KWIECIEŃ 2009

Wiele dodatkowych informacji o Unii Europejskiej zamieszczono w Internecie. Dostęp do nich jest możliwy poprzez serwer Europa (www.europa.eu). Dane dotyczące katalogowania znajdują się w końcowej części niniejszej publikacji. ISBN 978-92-824-2403-2 ISSN 1830-4141 Wspólnoty Europejskie, 2009 Kopiowanie jest dozwolone pod warunkiem, że podane zostanie źródło. Printed in Belgium 2

Niniejsza broszura zawiera roczne sprawozdanie Rady z wykonania w 2008 roku rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów. Sprawozdanie, przyjęte przez Radę w kwietniu 2009 roku, przedstawia regulacyjne, administracyjne i praktyczne dostosowania poczynione przez Radę, by zapewnić wykonanie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. Zawiera także informacje o publicznym rejestrze dokumentów Rady oraz dane statystyczne na temat publicznego dostępu do dokumentów. Ponadto prezentuje najważniejsze wydarzenia, które miały miejsce w siódmym roku wykonywania przedmiotowego rozporządzenia, oraz informuje o skargach skierowanych do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i o orzeczeniach wydanych przez sądy Wspólnoty w 2008 roku na mocy rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawach dotyczących dostępu do dokumentów Rady. Dodatkowe informacje (i wcześniejsze sprawozdania) na temat dostępu do dokumentów Rady i spraw związanych z przejrzystością można znaleźć w Internecie pod adresem http://www.consilium.europa.eu na stronie Dokumenty. 3

SPIS TREŚCI Strona WPROWADZENIE 7 I. DOSTOSOWANIA REGULACYJNE, ADMINISTRACYJNE I PRAKTYCZNE 9 1. Publiczny rejestr dokumentów Rady 9 2. Dostosowania praktyczne 10 3. Przejrzystość procedury prawodawczej 11 4. Instrukcje wewnętrzne, sesje szkoleniowe, personel 12 II. ANALIZA WNIOSKÓW O DOSTĘP DO DOKUMENTÓW 12 Zawody i rozmieszczenie geograficzne wnioskodawców 13 Dziedziny, których dotyczyły wnioski 14 Liczba przeanalizowanych dokumentów i przypadków odmowy dostępu 14 III. ZASTOSOWANIE WYJĄTKÓW OD PRAWA DOSTĘPU 15 Powody odmowy 15 IV. GŁÓWNE WYDARZENIA 15 1. Wniosek o przekształcenie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 15 2. Międzyinstytucjonalny komitet ds. dostępu do dokumentów 16 V. SKARGI ZŁOŻONE DO EUROPEJSKIEGO RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH I WNIESIONE POZWY SĄDOWE 17 A. SKARGA ZŁOŻONA DO EUROPEJSKIEGO RZECZNIKA PRAW 17 OBYWATELSKICH B. POZWY SĄDOWE 18 VI. UWAGI KOŃCOWE 19 ZAŁĄCZNIK: DANE STATYSTYCZNE DOTYCZĄCE PUBLICZNEGO DOSTĘPU DO 21 DOKUMENTÓW RADY 5

WPROWADZENIE Artykuł 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji stanowi, że,,każda instytucja opublikuje corocznie sprawozdanie za poprzedni rok wyszczególniające liczbę przypadków, w których instytucja odmówiła prawa dostępu do dokumentów, przyczyny takich odmów oraz liczbę dokumentów sensytywnych nieujętych w rejestrze 1. Niniejsze sprawozdanie dotyczy wykonania przez Radę rozporządzenia (WE) nr 1049/2008 w roku 2008. Podobnie jak we wcześniejszych sprawozdaniach rocznych 2 część I niniejszego sprawozdania określa, jakie dostosowania regulacyjne, administracyjne i praktyczne Rada poczyniła w roku 2008, by zapewnić przestrzeganie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. Część II omawia dane statystyczne na temat wniosków o udzielenie dostępu do dokumentów w okresie referencyjnym. Część III dotyczy konkretnie stosowania przez Radę na mocy art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 wyjątków od prawa dostępu do dokumentów. Część IV przedstawia najważniejsze wydarzenia odnotowane w siódmym roku wykonywania rozporządzenia, a część V mówi o skargach złożonych do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz o pozwach sądowych. Część VI, podsumowująca, zawiera uwagi końcowe. 1 2 Zob. wcześniejsze sprawozdania Rady (7957/03, 8036/04, 8896/05, 13354/1/06 REV 1, 8184/07 i 8475/08) oraz Komisji (COM (2003) 216 wersja ostateczna, COM (2004) 347 wersja ostateczna, COM (2005) 348 wersja ostateczna, COM (2007) 548 wersja ostateczna, COM (2007) 841 wersja ostateczna i COM (2008) 630 wersja ostateczna). Jeśli chodzi o sprawozdania Parlamentu Europejskiego za lata 2002 2007, zob. noty od sekretarza generalnego Parlamentu Europejskiego do Biura z dnia 23 stycznia 2003 r. (PE 324.992/BUR), 19 lutego 2004 r. (PE 338.930/BUR/NT), 7 marca 2005 r. (PE 352.676/BUR./ANN.), 22 marca 2006 r. (PE 371.089/BUR./ANN.), 23 kwietnia 2007 r. (PE 388.097.BUR) i 18 kwietnia 2008 r. (PE 402.460/BUR/ANN). Ponadto, zgodnie z art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001, Komisja opublikowała w dniu 30 stycznia 2004 r. sprawozdanie dotyczące wykonania zasad tego rozporządzenia (COM (2004) 45 wersja ostateczna). Zob. dokumenty 7957/03, 8036/04, 8896/05, 13354/1/06 REV 1, 8184/07 i 8475/08. 7

I. DOSTOSOWANIA REGULACYJNE, ADMINISTRACYJNE I PRAKTYCZNE 1. Publiczny rejestr dokumentów Rady Na mocy art. 11 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 instytucje Wspólnoty są zobowiązane do stworzenia rejestru dokumentów dostępnego w formie elektronicznej. Publiczny rejestr dokumentów Rady, który działa od dnia 1 stycznia 1999 r., zawiera odniesienia do dokumentów Rady wprowadzonych do niego za pomocą automatycznego systemu archiwizującego. W związku z powyższym wszelkie niesensytywne dokumenty przekazane Radzie lub jednemu z jej organów przygotowawczych, mające służyć za podstawę obrad, mogące wpłynąć na proces decyzyjny lub odzwierciedlające postęp dokonany w danej materii, są automatycznie umieszczane w rejestrze. W przypadku dokumentów sensytywnych 3 autor wyszczególnia odniesienia, które mogą zostać umieszczone w rejestrze 4. Rejestr daje dostęp do pełnego tekstu dużej liczby dokumentów, które zgodnie z art. 11 załącznika II do regulaminu wewnętrznego Rady muszą zostać bezpośrednio upublicznione, gdy tylko znajdą się w obiegu 5. Są to dokumenty należące do następujących kategorii: wstępne porządki posiedzeń Rady i jej organów przygotowawczych (z wyjątkiem niektórych organów zajmujących się kwestiami wojskowymi i kwestiami bezpieczeństwa); dokumenty przedłożone Radzie, które w porządku jej posiedzeń oznaczone są adnotacją obrady otwarte dla publiczności lub debata jawna zgodnie z art. 8 regulaminu wewnętrznego 6 ; w dziedzinie prawodawstwa noty do punktów I/A i A przedłożone COREPER-owi lub Radzie, a także projekty aktów prawodawczych, projekty wspólnych stanowisk i wspólne teksty zatwierdzone przez komitet pojednawczy, których noty te dotyczą; dokumenty dotyczące aktu prawodawczego, po tym jak przyjęte zostało wspólne stanowisko, komitet pojednawczy zatwierdził wspólny tekst lub akt prawodawczy został ostatecznie przyjęty; wszelkie inne teksty przyjęte przez Radę i przeznaczone do publikacji w Dzienniku Urzędowym; dokumenty pochodzące od strony trzeciej, które zostały upublicznione przez autora lub za jego zgodą; dokumenty udostępnione w całości obywatelowi, który o to wystąpił. 3 4 5 6 Do celów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001, określenie,,dokumenty sensytywne oznacza dokumenty sklasyfikowane jako,,confidentiel,,,secret lub,,trčs SECRET/TOP SECRET. Informacje na ten temat zob. art. 9 ust. 1 rozporządzenia. Zob. art. 9 ust. 2 oraz art. 11 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. W roku 2008 za pośrednictwem rejestru 125 126 dokumentów upubliczniono, gdy tylko znalazły się w obiegu. Zob. art. 11 ust. 5 lit. b) załącznika II do regulaminu wewnętrznego Rady (Dz.U. L 285 z 16.10.2006, s. 62 64). Dodatkowe informacje na ten temat zawarte są w pkt I.3 niniejszego sprawozdania, s. 7 8. 9

Na dzień 31 grudnia 2008 r. rejestr zawierał 1 195 509 dokumentów (we wszystkich językach łącznie), z których 883 748 (73,9% dokumentów umieszczonych w rejestrze) było dokumentami ogólnodostępnymi, tzn. udostępnionymi w formacie umożliwiającym ich pobranie (856 261 dokumentów w formacie PDF lub HTML) lub udostępnianymi na żądanie (27 487 dokumentów w innych formatach). Stanowiło to wzrost o 8,5% w stosunku do liczby dokumentów zawartych w rejestrze w roku 2007 (1 195 509 na koniec 2008 roku wobec 1 010 217 na koniec 2007 roku) i wzrost o 22% liczby dokumentów dostępnych bezpośrednio przez rejestr (856 261 na koniec 2008 roku wobec 700 449 na koniec 2007 roku). Ponadto na dzień 31 grudnia 2008 r. rejestr zawierał 20 354 dokumenty oznaczone kodem P/A (tzn. częściowo dostępne), w tym 3 252, które były dostępne on-line (w formacie PDF) 7. Dokumentów typu P/A umieszczonych w rejestrze przed dniem 1 lutego 2004 r. (od kiedy to wszystkie nowe dokumenty sklasyfikowane jako częściowo dostępne są bezpośrednio dostępne przez rejestr) zazwyczaj nie można pobrać, ale mogą one zostać udostępnione na żądanie. W 2008 roku do publicznego rejestru dokumentów Rady zalogowało się 482 842 różnych użytkowników. Całkowita liczba odwiedzin w 2008 roku wyniosła 895 299, a liczba wyświetleń (mierzona liczbą obejrzanych ekranów) 11 920 634. W okresie, o którym mowa, stworzono 751 dokumentów sensytywnych (w języku oryginalnym), z których 16 opatrzono klauzulą SECRET UE, a 735 CONFIDENTIEL UE. Z tych dokumentów dwa opatrzone klauzulą SECRET UE i 150 opatrzonych klauzulą CONFIDENTIEL UE jest wymienionych w rejestrze, zgodnie z art. 9 ust. 2 oraz art. 11 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. 2. Dostosowania praktyczne Na mocy rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 należy rozpatrzyć wszystkie wnioski o dostęp do dokumentów przechowywanych przez Radę i dotyczących polityk, działań i decyzji leżących w kompetencjach tej instytucji, także wnioski o dostęp do dokumentów niejawnych. Rozpatrywanie wniosków o dostęp do dokumentów niejawnych wymaga dokładnej analizy ze strony odpowiednich działów Sekretariatu Generalnego Rady. W 2008 roku Dział Przejrzystości przeanalizował w sumie 520 dokumentów niejawnych, z których 15 było opatrzonych klauzulą CONFIDENTIEL UE, a 505 RESTREINT UE 8. W celu przeprowadzenia analizy pracownicy Działu Przejrzystości systematycznie konsultują się z odpowiednimi autorami/działami. 7 8 Częściowe ujawnienie jest praktykowane zgodnie z art. 4 ust. 6 rozporządzenia. Przedmiotowe dokumenty dotyczyły zwłaszcza wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (42%), wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych (40%) oraz europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony (18%). 10

Z uwagi na coraz bardziej skomplikowany charakter analizowanych dokumentów Sekretariat Generalny Rady częściej niż dotychczas (w 22% przypadków) był zmuszony uciekać się do możliwości przedłużenia terminu, w którym analizowane były wnioski wstępne, co tłumaczy, dlaczego średni czas rozpatrywania wniosków wyniósł w 2008 roku 16 dni roboczych (w stosunku do 14 dni w 2007 roku). Co do ponownych wniosków, które Grupa Robocza ds. Informacji analizuje, zanim odpowiedź trafi do COREPER-u i Rady do przyjęcia, w 2008 roku średni czas ich rozpatrywania wyniósł 25 dni roboczych w porównaniu z 28 dniami roboczych w 2007 roku 9. Zgodnie z art. 4 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Rada rutynowo rozważa możliwość ujawnienia części dokumentów będących przedmiotem wniosku. Przyczynia się tym samym do większej jawności, zwłaszcza w dziedzinie prawodawstwa. Jeżeli dokument jest wciąż omawiany na forum Rady lub jej organów przygotowawczych i zawiera stanowiska delegacji, jego pełne udostępnienie może spowodować zakłócenia w negocjacjach. W takich przypadkach Rada na ogół stosuje art. 4 ust. 3 rozporządzenia i udziela dostępu do treści wciąż omawianych dokumentów przygotowawczych, usuwając jedynie pojawiające się w nim nazwy delegacji. Zainteresowane strony mogą w ten sposób śledzić postępy dyskusji, nie zakłócając procesu decyzyjnego. Praktyka ta nie narusza jednak możliwości zastosowania innych wyjątków ustanowionych w art. 4 rozporządzenia. 3. Przejrzystość procedury prawodawczej Oprócz dokumentów, które udostępnia się za pośrednictwem rejestru na wniosek o dostęp do dokumentu wystosowany na mocy rozporządzenia (WE) nr 1049/2001, każdego roku znaczną liczbę dokumentów prawodawczych udostępnia się zgodnie z art. 11 ust. 6 załącznika II do regulaminu wewnętrznego Rady 10. Przepis ten nakazuje, by jeżeli nie ma zastosowania żaden z przepisów art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 po tym gdy określony prawodawczy zostanie ostatecznie przyjęty, upubliczniane były w całości wszystkie dokumenty przygotowawcze odnoszące się do niego 11. Należy w związku z tym zauważyć, że realizacja ogólnej polityki przejrzystości przyczyniła się do dalszego poszerzenia dostępu do dokumentów Rady, zwłaszcza w dziedzinie prawodawstwa. Ponieważ polityka ta, przyjęta przez Radę Europejską w czerwcu 2006 r., przewiduje otwarcie dla publiczności debat Rady poświęconych 9 10 11 Ustalony w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001 termin na odpowiedź wynosi 15 dni roboczych, ale istnieje możliwość wydłużenia go o kolejnych 15 dni roboczych w należycie uzasadnionych przypadkach, np. gdy wniosek dotyczy bardzo dużej liczby dokumentów. W tym kontekście należy przypomnieć, że zgodnie z art. 255 ust. 3 traktatu WE zarówno Rada, jak Komisja i Parlament Europejski opracowują w swoich regulaminach wewnętrznych szczegółowe przepisy o dostępie do dokumentów. W przypadku Rady przepisy te są przedstawione w załączniku II do regulaminu wewnętrznego. Ponadto art. 207 ust. 3 traktatu WE dotyczący wdrażania art. 255 ust. 3 stwierdza, że Rada zapewnia lepszy dostęp do swoich dokumentów, gdy działa w charakterze prawodawcy. Ta sama zasada, mająca zastosowanie do trzech instytucji bezpośrednio zaangażowanych w proces prawodawczy, jest przedstawiona w art. 12 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. W ciągu ostatnich trzech lat co roku zgodnie z art. 11 ust. 6 załącznika II do rozporządzenia nr 1049/2001 udostępniano średnio 600 dokumentów przygotowawczych. 11

dokumentom przyjmowanym w procedurze współdecyzji oraz regularne organizowanie debat jawnych nad ważnymi sprawami dotyczącymi Unii i jej obywateli 12, dokumenty związane z kwestiami omawianymi na sesjach publicznych Rady są teraz automatycznie upubliczniane we wszystkich językach urzędowych Unii Europejskiej na internetowej stronie Rady 13. Jednocześnie Sekretariat Generalny Rady przygotowuje miesięczne wykazy m.in. wszystkich aktów prawodawczych, które Rada przyjęła w danym miesiącu. Wykaz ten zawiera również informacje o wynikach głosowania, obowiązującej zasadzie głosowania, a także wprowadzone do protokołu oświadczenia dotyczące aktów prawodawczych 14. 4. Instrukcje wewnętrzne, sesje szkoleniowe, personel W roku 2008 podobnie jak w poprzednich latach Sekretariat Rady zorganizował szereg sesji szkoleniowych 15 dla członków personelu Rady odpowiedzialnych za sporządzanie dokumentów, chcąc zapoznać ich z procedurami i praktyką, które należy stosować w odniesieniu do publicznego dostępu do dokumentów. W 2008 roku personel Działu Przejrzystości (odpowiedzialnego za dostęp do dokumentów i przejrzystość prawodawstwa) w Sekretariacie Generalnym Rady (DG F III) liczył 5 pracowników kategorii AD i 10 pracowników kategorii AST. II. ANALIZA WNIOSKÓW O DOSTĘP DO DOKUMENTÓW W fazie wstępnej wnioski obywateli o dostęp do dokumentów Rady są rozpatrywane w Sekretariacie Generalnym Rady. Jeżeli Sekretariat Generalny Rady całkowicie lub częściowo odmówi dostępu do dokumentu, wnioskodawca może przedłożyć ponowny wniosek, w którym prosi Radę o powtórne rozważenie stanowiska. Jeśli ponowny wniosek zostanie całkowicie lub częściowo odrzucony, wnioskodawca może złożyć skargę do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich lub wnieść sprawę do Sądu Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich. W załączniku do niniejszego sprawozdania zamieszczone są dane statystyczne na temat publicznego dostępu do dokumentów Rady za pięć ostatnich lat (2004 2008). 12 13 14 15 Zob. roczne sprawozdania Rady na temat dostępu do dokumentów za rok 2006 (s. 17 18) i za rok 2007 (s. 20 21). Zob. w szczególności art. 11 ust. 5 załącznika II do regulaminu wewnętrznego Rady (Dz.U. L 285 z 16.10.2006, s. 63 64). Z miesięcznym wykazem można się zapoznać na internetowej stronie Rady pod adresem http://www.consilium.europa.eu, zakładka Dokumenty Przejrzystość prawodawstwa Wykaz aktów prawnych Rady. Wyniki głosowania nad aktami przyjmowanymi w procedurze współdecyzji można znaleźć na tej samej stronie internetowej pod zakładkami: Dokumenty Przejrzystość prawodawstwa Głosowania publiczne. W okresie referencyjnym zorganizowano ogółem pięć sesji szkoleniowych (w styczniu, kwietniu, maju, wrześniu i listopadzie 2008 r.). 12

W okresie referencyjnym Rada otrzymała od obywateli 2 238 wniosków o dostęp do łącznej liczby 10 728 dokumentów. Liczba dokumentów udostępnionych całkowicie lub częściowo (w następstwie wniosków wstępnych lub ponownych) w 2008 roku wyniosła łącznie 9 146. Jak pokazują dane statystyczne na temat korzystania z publicznego rejestru dokumentów Rady on-line, rejestr internetowy wciąż jest dla obywateli ważnym narzędziem pozwalającym na bieżąco śledzić działalność Unii Europejskiej. Zawody i rozmieszczenie geograficzne wnioskodawców Wnioski wstępne pochodziły głównie od studentów i pracowników naukowych (33,4%). Wysoko na liście reprezentowanych kategorii społecznych i zawodowych znaleźli się także prawnicy (9,4%), przedstawiciele przemysłu, handlu i grup nacisku (18,4%). Ponieważ wnioskodawcy nie są zobowiązani do podawania swojej tożsamości ani powodu składania wniosku wysyłanego zwykle pocztą elektroniczną zawody znacznej ich części (11,1%) nie są znane. Również większa część ponownych wniosków pochodziła od studentów i pracowników naukowych (31,6%). W 2008 roku zdecydowanie wzrosła jednak liczba wniosków od przedstawicieli przemysłu, handlu i grup nacisku (21% wobec 0% w 2007 roku). Choć w 2008 roku 10,5% ponownych wniosków o dostęp do dokumentów pochodziło od dziennikarzy, wnioskodawcy reprezentujący tę kategorię złożyli zaledwie 2,9% wniosków w fazie wstępnej. Wiąże się to przede wszystkim z faktem, że prowadzone przez instytucje publiczne rejestry dokumentów są dla prasy tylko jednym z wielu możliwych źródeł informacji. Poza tym zdecydowana większość dziennikarzy jest zainteresowana głównie bieżącymi informacjami. Nic więc dziwnego, że nieliczne wnioski dziennikarzy o dostęp do dokumentów wiązały się z dziennikarstwem śledczym i dlatego były podobne do wniosków pochodzących od pracowników naukowych. Jeśli chodzi o rozmieszczenie geograficzne wnioskodawców, większość wniosków wstępnych pochodziła z Belgii (31,1%), Niemiec (14,3%) i Zjednoczonego Królestwa (7,6%). Wnioski pochodzące z państw niebędących członkami UE stanowiły 7,7% całości. Ponowne wnioski pochodziły głównie z Belgii (30%), Niemiec (20%) i Niderlandów (10%) 16. Stosunkowo wysoką liczbę wniosków wstępnych i ponownych pochodzących z Belgii można wyjaśnić faktem, że w Brukseli główną siedzibę ma kilka wielonarodowych spółek i międzynarodowych firm prawniczych, a także wiele stowarzyszeń reprezentujących różne sektory gospodarcze i przemysłowe na szczeblu europejskim. 16 W 2007 roku większość ponownych wniosków pochodziła z Belgii (37,5%) i Zjednoczonego Królestwa (25%). 13

Dziedziny, których dotyczyły wnioski Jeśli chodzi o dziedziny, których dotyczyły wnioski o dostęp do dokumentów, niezmiennie obserwuje się wyraźne zainteresowanie wymiarem sprawiedliwości i sprawami wewnętrznymi (25,4%) 17. W następnej kolejności wnioski dotyczyły dokumentów z dziedziny stosunków zewnętrznych i wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (16,2%), środowiska (10%), podatków (6,3%) oraz rolnictwa i rybołówstwa (5,7%). O ile zainteresowanie wnioskodawców wymiarem sprawiedliwości i sprawami wewnętrznymi (25,4% wniosków w 2008 roku wobec 26,7% w 2007 roku i 24,5% w 2006 roku) oraz stosunkami zewnętrznymi i wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa (16,2% wniosków w 2008 roku wobec 18,1% w 2007 roku i 14,3% w 2006 roku) utrzymuje się na stosunkowo stałym poziomie, o tyle liczba wniosków dotyczących środowiska (10% w 2008 roku wobec 8,2% w 2007 roku i 6,6% w 2006 roku) i podatków (6,3% w 2008 roku wobec 2,4% w 2007 roku) znacznie wzrosła 18. Należy jednak zauważyć, że choć w ostatnich latach liczba wniosków o udzielenie dostępu do klasycznych aktów prawodawczych odnoszących się np. do rynku wewnętrznego dość równomiernie spada (2,9% w 2007 roku i 3,4% w 2008 roku wobec 16,3% w 2003 roku i 14,2% w 2004 roku), nie oznacza to koniecznie braku zainteresowania tą dziedziną, ale wynika raczej z faktu, że znaczna liczba dokumentów prawodawczych jest udostępniana za pośrednictwem publicznego rejestru dokumentów Rady po ich wprowadzeniu do obiegu. W 2008 roku wprowadzono w ten sposób do obiegu jako dokumenty publiczne łącznie 125 126 dokumentów (czyli 67,5% z 185 298 dokumentów powstałych i wymienionych w rejestrze w ciągu tego roku). Liczba przeanalizowanych dokumentów i przypadków odmowy dostępu W okresie referencyjnym Sekretariat Generalny przeanalizował 10 728 dokumentów, z których 9 108 zostało udostępnionych w fazie wstępnej (odpowiedzi udzielił w imieniu Rady Sekretariat Generalny). Złożono 24 ponowne wnioski w odniesieniu do 69 dokumentów, w wyniku czego Rada postanowiła udostępnić dodatkowe 38 dokumentów (19 w całości i 19 częściowo). Spośród 10 728 dokumentów przeanalizowanych w okresie referencyjnym (wnioski wstępne i ponowne) dostępu odmówiono więc w przypadku 1 582, co oznacza, że z aprobatą spotkało się 72% wniosków (dokumenty będące przedmiotem wniosku i ujawnione w całości) lub 86,4% wniosków, jeśli wziąć pod uwagę również dokumenty, do których udzielono częściowego dostępu. 17 18 Odsetek ten w latach 2004 2007 stopniowo rósł: z 20,1% w 2004 roku do 22,5% w 2005 roku i 24,5% w 2006 roku, by w 2007 roku osiągnąć poziom 26,8%. 17% dokumentów udostępnionych w całości w następstwie wniosku o dostęp odnosiło się do wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, 13,4% do wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, 14,6% do środowiska, a 6,6% do podatków. 19,8% wszystkich udostępnionych (w całości lub częściowo) dokumentów odnosiło się do wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, 13,7% do wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, 13% do środowiska, a 5,8% do podatków. 14

III. ZASTOSOWANIE WYJĄTKÓW OD PRAWA DOSTĘPU Powody odmowy W przypadku wniosków wstępnych najczęściej przywoływanym powodem odmowy była ochrona procesu decyzyjnego było tak w blisko dwóch piątych przypadków odmowy (36,4%), następnie ochrona interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych (27%), bezpieczeństwa publicznego (6,4%) oraz kwestii obronnych i wojskowych (2,5%). W 25,4% przypadków przywołano kilka powodów: i tak, w 55% przypadków dostępu odmówiono ze względu na ochronę interesu publicznego w odniesieniu do bezpieczeństwa publicznego w połączeniu z ochroną interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych, a w 7,5% przypadków dostępu odmówiono ze względu na ochronę instytucyjnego procesu decyzyjnego, wspominając przy tym regularnie o konieczności ochrony interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych, w tym negocjacji handlowych, rozszerzenia itp. Jeśli chodzi o ponowne wnioski, na ochronę interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych powołano się w 2008 roku w 77,4% przypadków (20% w 2007 roku), a na ochronę interesu publicznego w odniesieniu do bezpieczeństwa publicznego w 16,1% przypadków (6,7% w 2007 roku). W 2008 roku nie było przypadków, w których powołano by się na kilka różnych powodów. Na ochronę postępowania sądowego i porady prawnej (wyjątek ustanowiony w art. 4 ust. 2 tiret drugie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001) jako powód odmowy dostępu powołano się w 2008 roku w fazie wstępnej jedynie w 1,6% przypadków (wobec 0,8% w 2007 roku). W tym samym okresie w fazie ponownych wniosków nie powołano się na ten powód w ogóle, by uzasadnić całkowitą odmowę, ale przywołano go w 12,5% przypadków, by uzasadnić częściową odmowę. IV. GŁÓWNE WYDARZENIA 1. Wniosek o przekształcenie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Po publicznych konsultacjach na temat przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 19 Komisja w dniu 30 kwietnia 2008 r. przyjęła wniosek dotyczący przekształcenia 20 obowiązującego rozporządzenia w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji 21. Najważniejsze zmiany, które zaproponowała, to: 19 20 21 Zob. wnioski z tych konsultacji w rocznym sprawozdaniu Rady za 2007 rok na temat dostępu do dokumentów (s. 18 19). Wybrano taką procedurę, po to by można było ujednolicić niezmienione przepisy obowiązującego aktu z istotnymi zmianami. COM(2008) 229 wersja ostateczna (9200/08). 15

- doprecyzowanie związku pomiędzy dostępem do dokumentów a rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 o przetwarzaniu danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe; - dostosowanie przepisów o dostępie do dokumentów do przepisów o dostępie do informacji o środowisku 22 ; - modyfikacja niektórych przepisów w świetle najnowszego orzecznictwa 23 ; - zaradzenie problemom wynikającym z przetwarzania wniosków o dostęp do dokumentów sporządzonych przez Komisję w związku z kontrolami, dochodzeniami i audytami; - dodanie nowych wyjątków dotyczących dokumentów sporządzonych w kontekście procedur selekcyjnych przeprowadzanych na mocy regulaminu pracowniczego i rozporządzenia finansowego. Nad proponowanym przekształceniem intensywnie debatowano, zwłaszcza na forum Parlamentu Europejskiego, którego Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych zorganizowała w tej sprawie posiedzenie otwarte w dniu 2 czerwca 2008 r. W drugiej połowie 2008 roku Rada i Parlament rozpoczęły analizę wniosku i powinny zakończyć pierwsze czytanie w roku 2009. 2. Międzyinstytucjonalny komitet ds. dostępu do dokumentów W 2002 roku na mocy art. 15 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 ustanowiony został komitet międzyinstytucjonalny mający badać najlepsze wzorce, rozstrzygać ewentualne konflikty i omawiać przyszłość publicznego dostępu do dokumentów. W okresie referencyjnym komitet nie spotkał się na szczeblu politycznym. Jednak przedstawiciele działów Rady, Parlamentu i Komisji odpowiedzialnych za stosowanie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 spotkali się w 2008 roku pięć razy, by porównać i wymienić praktyczne doświadczenia w stosowaniu rozporządzenia w świetle najnowszego orzecznictwa w sprawie dostępu do dokumentów. 22 23 Zob. rozporządzenie (WE) nr 1367/2006 w sprawie zastosowania postanowień konwencji z Aarhus o dostępie do informacji w sprawach dotyczących środowiska (Dz.U. L 264 z 25.9.2006, s. 13) oraz streszczenie rozporządzenia w rocznym sprawozdaniu Rady za 2006 rok na temat dostępu do dokumentów (s. 19 20). Zob. zwłaszcza wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie T-194/04 Bavarian Lager przeciwko Komisji, Zb.Orz. [2007] s. II-3201 oraz wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie C-64/05 P Szwecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. [2007] s. I-11389. 16

V. SKARGI ZŁOŻONE DO EUROPEJSKIEGO RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH I WNIESIONE POZWY SĄDOWE A. SKARGA ZŁOŻONA DO EUROPEJSKIEGO RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH Poniższa część sprawozdania odnosi się do jedynej skargi z 2008 r. dotyczącej stosowania przez Radę rozporządzenia nr 1049/2001. Skarga 944/2008/OV przedłożona Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich w dniu 2 kwietnia 2008 r. Przedmiotowa skarga dotyczy decyzji Rady o odmowie dostępu do dokumentu COREU CFSP/SEC/1126/06 zawierającego szczegółowe podsumowanie posiedzenia działającej w Radzie Grupy Roboczej ds. Międzynarodowego Prawa Publicznego (COJUR) i Grupy Roboczej ds. Stosunków Transatlantyckich (COTRA) z udziałem wysokich przedstawicieli amerykańskiego Departamentu Stanu, które odbyło się w Brukseli w dniu 3 maja 2006 r. Wnioskodawca w skardze przesłanej rzecznikowi w dniu 2 kwietnia 2008 r. uznał, że Rada powinna udzielić mu (i opinii publicznej) pełnego dostępu do dokumentu COREU/CFSP/SEC/1126/06. Ponadto zakwestionował zastosowanie do przedmiotowego dokumentu art. 4 ust. 1 lit. a) i stwierdził, że za ujawnieniem przemawia interes publiczny z uwagi na określone fakty, do których dokument się odnosi. W piśmie z dnia 22 maja, informującym Radę o skardze, rzecznik zwrócił się do niej o wyjaśnienie, dlaczego odmówiła dostępu do tych części dokumentu, które nie zawierały stanowiska Stanów Zjednoczonych, ale jedynie stanowisko Unii Europejskiej. Rzecznik był zdania, że podane przez Radę uzasadnienie odmowy dostępu do części dokumentu było bardzo lakoniczne i ograniczało się do stwierdzenia, że informacje zawarte w dokumencie stanowią niepodzielną całość. W odpowiedzi na skargę Rada podkreśliła między innymi, że wyjątek przewidziany w art. 4 ust. 1 lit. a) tiret trzecie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (ochrona interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych) nie stosuje się do przedmiotowego dokumentu w całości. Poza tym z uwagi na to, że wyjątki przewidziane w art. 4 ust. 1 lit. a) są obowiązkowe, nie było potrzeby ani możliwości znalezienia równowagi pomiędzy interesem, który podlega ochronie, a jakimkolwiek innym interesem. Jeżeli chodzi o zwięzłość uzasadnienia przywołanego w odmowie udzielenia dostępu do dokumentu w związku z jednym z obowiązkowych wyjątków przewidzianych w art. 4 ust. 1 lit. a), Rada przypomniała, że praktyka ta jest w pełni zgodna z utrwalonym orzecznictwem. W przedmiotowej sprawie nie byłoby możliwe podanie wszystkich informacji uzasadniających niemożność ujawnienia dokumentu wówczas i obecnie bez wyjawienia jego treści, a w konsekwencji bez pozbawienia wyjątku jego zasadniczego celu 24. Sprawa ta nie została jeszcze zamknięta. 24 Zob. T-264/04 WWF EPO przeciwko Radzie [2007] Zb.Orz. II-911 pkt 37. 17

B. POZWY SĄDOWE Orzeczenia wydane na mocy przepisów o dostępie do dokumentów W dniu 1 lipca 2008 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał orzeczenie w połączonych sprawach C-39/05 P i C-52/05 P (Królestwo Szwecji, Maurizio Turco przeciwko Radzie), w którym uchylił wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie T-84/03 (Turco przeciwko Radzie) 25 i unieważnił decyzję Rady w sprawie odmowy dostępu do opinii Służby Prawnej Rady (9077/02) na temat wniosku dotyczącego dyrektywy Rady ustanawiającej minimalne normy dotyczące przyjmowania osób ubiegających się o azyl w państwach członkowskich. W wyroku Trybunał uznał, że rozporządzenie 1049/2001 w zasadie nakłada obowiązek ujawnienia opinii Służby Prawnej Rady na temat wniosku legislacyjnego, i dodał, że jeżeli opinia taka dotyczy szczególnie delikatnych kwestii lub ma szczególnie szeroki zakres, wykraczający poza ramy danego procesu legislacyjnego, dostępu do takiego dokumentu można odmówić ze względu na ochronę porady prawnej. Trybunał podkreślił także, że w takim przypadku dana instytucja powinna szczegółowo uzasadnić odmowę 26. W następstwie tego wyroku Rada przyjęła nową decyzję, udzielając wnioskodawcy pełnego dostępu do przedmiotowego dokumentu 27. Tocząca się przed Trybunałem sprawa dotycząca decyzji Rady o odmowie dostępu do dokumentów W przypadku sprawy T-3/08 Coedo Suarez przeciwko Radzie wnioskodawca wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji Rady z dnia 30 października 2007 r. o odmowie dostępu do sprawozdania na temat incydentu, do którego doszło między wnioskodawcą a jedną z jego współpracownic w dniu 19 lutego 2004 r. Toczące się przed Trybunałem sprawy, w których Rada bierze udział jako strona trzecia i które dotyczą decyzji Komisji o odmowie dostępu do dokumentów Rada bierze udział w sprawie C-28/08 Komisja przeciwko Bavarian Lager Co. Ltd, popierając odwołanie Komisji od wyroku Sądu Pierwszej Instancji zawierającego wykładnię związku między prawem publicznego dostępu do dokumentów a ochroną prywatności i integralności osoby fizycznej w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych. Ponadto Rada uczestniczy, popierając Komisję, w sprawie T-444/05 S.p.A. Navigazione Libera del Golfo (NLG) przeciwko Komisji. W tej sprawie wnioskodawca wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji o odmowie dostępu do dokumentów pochodzących z Republiki Włoskiej dotyczących procedury związanej z pomocą państwa. 25 26 27 Zob. Zb.Orz. [2004] II-4061, streszczone w rocznym sprawozdaniu Rady za 2004 rok, s. 30 31. Zob. zwłaszcza pkt 67 69 wyroku. Zob. dok. 11973/08. 18

VI. UWAGI KOŃCOWE Doświadczenia Rady związane z wykonywaniem rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w roku 2008 wskazują na wagę jej rejestru publicznego jako narzędzia wyszukiwania przydatnego obywatelom starającym się korzystać z prawa dostępu do dokumentów. Jak stwierdzono w pierwszej części niniejszego sprawozdania, całkowita liczba odwiedzin w 2008 roku wyniosła 895 299, a liczba wyświetleń (mierzona liczbą obejrzanych ekranów) 11 920 634. Należy zwrócić uwagę, że 67,5% dokumentów Rady sporządzonych w 2008 roku tj. 125 126 z 185 298 dokumentów umieszczonych w tym właśnie roku w rejestrze zostało bezpośrednio upublicznionych, gdy znalazły się w obiegu. Ponadto od dnia 1 lutego 2004 r. do wszelkich nowych dokumentów, do których Rada udzieliła częściowego dostępu, można uzyskać wgląd on-line. Choć dokumentów bezpośrednio upublicznianych w rejestrze, po tym jak znajdą się w obiegu, jest coraz więcej, w okresie referencyjnym wzrosła liczba wniosków (o 15,5%), a zwłaszcza liczba dokumentów, których dotyczą wnioski (10 728 wobec 7 809 w 2007 roku, co oznacza wzrost o 37,4%). Należy również odnotować, że wnioski o dostęp dotyczą głównie dokumentów wymienionych w rejestrze. Jak wynika z danych statystycznych przedstawionych w załączniku do niniejszego sprawozdania, ok. 45% złożonych w 2008 roku wniosków o dostęp do dokumentów Rady odnosi się do wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, stosunków zewnętrznych, wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony. Łącznie 520 rozpatrywanych dokumentów (czyli ok. 4,8% dokumentów, o których udostępnienie zwrócono się w 2008 roku) było dokumentami niejawnymi (z czego 15 było opatrzonych klauzulą CONFIDENTIEL UE, a 505 klauzulą RESTREINT UE). Często bardzo złożony proces analizy takich dokumentów wymaga dodatkowego nakładu pracy nie tylko ze strony personelu Rady odpowiedzialnego za jak najszybsze rozpatrywanie otrzymanych wniosków, lecz także ze strony urzędników działów, które przygotowały przedmiotowe dokumenty w wielu przypadkach urzędnicy ci są proszeni w ramach wewnętrznych procedur konsultacji między Działem Przejrzystości a służbami opracowującymi dokumenty o przeanalizowanie dokumentów będących przedmiotem wniosku na podstawie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. 19

Z uwagi na coraz bardziej skomplikowany charakter analizowanych spraw Sekretariat Generalny Rady częściej niż dotychczas (w 22% przypadków) był zmuszony uciekać się do możliwości przedłużenia terminu, w którym analizowane były wnioski wstępne, co tłumaczy, dlaczego średni czas rozpatrywania wniosków wyniósł w 2008 roku 16 dni roboczych (wobec 14 dni w 2007 roku). Co do ponownych wniosków, które Grupa Robocza ds. Informacji analizuje, zanim odpowiedź na nie skieruje do COREPER-u i Rady do przyjęcia, w 2008 roku średni czas ich rozpatrywania wyniósł 25 dni roboczych w porównaniu z 28 dniami roboczymi w 2007 roku. Dokładna analiza wniosków wstępnych pozwoliła o połowę zmniejszyć liczbę ponownych wniosków: z 51 w 2005 roku (tzn. 2,4% wniosków wstępnych) do 18 w 2007 roku i 24 w 2008 roku (tzn. ok. 1% wniosków wstępnych). Ponadto Rada została powiadomiona tylko o jednej skardze skierowanej w 2008 roku do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie stosowania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001, a zatem liczba skarg na decyzje Rady w sprawie dostępu do dokumentów pozostaje bardzo niewielka (cztery skargi w ciągu ostatnich pięciu lat). Przy tej okazji należy zwrócić uwagę na udział Grupy Roboczej ds. Informacji w rozpatrywaniu ponownych wniosków i analizie skarg skierowanych do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. W 2008 roku grupa ta zebrała się 14 razy. Jej główne zadania to między innymi analiza dokumentów, których dotyczą ponowne wnioski, oraz analiza i ostateczne redagowanie projektów odpowiedzi na takie wnioski, które w niektórych przypadkach dotyczą złożonych zagadnień związanych z bezpieczeństwem publicznym, kwestiami obronnymi i wojskowymi lub stosunkami międzynarodowymi. Odsetek dokumentów Rady, do których udzielono dostępu w 2008 roku (dokumentów, o których udostępnienie się zwracano i które zostały w całości lub w części udostępnione), wzrósł w porównaniu z 2007 rokiem: z 78,9% w 2007 roku do 86,4% w 2008 roku. Interpretując te dane, należy mieć na uwadze, że o 37,3% wzrosła liczba dokumentów, o których udostępnienie się zwracano, a o 15,5% liczba dokumentów bezpośrednio upublicznionych w rejestrze od razu po wprowadzeniu ich do obiegu (125 126 w 2008 roku wobec 108 343 w 2007 roku). Zarówno analiza sposobu rozpatrywania wniosków o dostęp do dokumentów, jak i korzystania przez obywateli z udogodnień pozwalających egzekwować prawo dostępu wskazują, że cele ustanowione w Traktatach i rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001 zostały osiągnięte także w roku 2008. 20

ZAŁĄCZNIK do załącznika DANE STATYSTYCZNE DOTYCZĄCE PUBLICZNEGO DOSTĘPU DO DOKUMENTÓW RADY 1. Liczba wniosków złożonych na mocy rozporządzenia nr 1049/2001 2004 2005 2006 2007 2008 2 160 2 100 2 224 1 964 2 238 2. Liczba dokumentów będących przedmiotem wniosków wstępnych 2004 2005 2006 2007 2008 12 907 9 457 11 353 7 809 10 728 3. Dokumenty udostępnione przez Sekretariat Generalny Rady w fazie wstępnej 2004 2005 2006 2007 2008 10 971 7 535 9 606 6 123 9 108 częściowo/w całości 1 092 9 879 częściowo/w całości 1 254 6 281 częściowo/w całości 1 155 8 451 częściowo/w całości 945 5 178 4. Liczba ponownych wniosków (ponowny wniosek można złożyć, jeśli wniosek wstępny został rozpatrzony odmownie) częściowo/w całości 1 507 7 601 2004 2005 2006 2007 2008 35 51 40 18 24 5. Liczba dokumentów rozpatrzonych przez Radę w następstwie ponownych wniosków + liczba udostępnionych dokumentów 2004 2005 2006 2007 2008 198 253 142 30 69 113 częściowo/w całości 36 77 130 częściowo/w całości 60 70 99 częściowo/w całości 53 46 15 częściowo/w całości 9 6 38 częściowo/w całości 19 19 21

6. Odsetek dokumentów udostępnionych w ciągu całej procedury 28 2004 2005 2006 2007 2008 77% 85,7% 67,3% 81,2% 76,8% 87,7% 66,7% 78,9% 72% 86,4% 7. Liczba dokumentów wymienionych w publicznym rejestrze + liczba dokumentów upublicznionych/w formacie umożliwiającym pobranie 2004 2005 2006 2007 2008 569 372 354 421 (62,2%) 691 410 454 473 (65,7%) 727 685 483 577 (66,4%) 1 010 217 724 338 (71,7%) 1 195 509 883 748 (73,9%) 28 Na podstawie dokumentów udostępnionych w całości (lewa kolumna) lub w całości + częściowo (prawa kolumna). 22

8. Profil zawodowy wnioskodawców (wnioski wstępne) Grupy nacisku związane z ochroną środowiska Inne grupy interesu Sektor przemysłowy/h andlowy Organizacje pozarządowe 2004 2005 2006 2007 2008 21,8% 17,2% 17,6% 0,8% 4,7% 7% 1,7% 14,2% Dziennikarze 2,6% 2,3% 2,3% 2,9% 2,9% Prawnicy 10,7% 10,2% 9,1% 8,8% 9,4% Społeczeństwo obywatelskie Środowisko naukowi 27,7 32,3 34,5 Pracownicy 25,5% 31% 32,2% 38,2% 32,3% 40% akademickie Biblioteki 2,2% 1,3% 2,3% 1,8% % % % 1,1% 1,1% 4,2% 9,6% 3,5% 18,4 % 33,4 % Organy publiczne (instytucje spoza UE, przedstawiciele państw trzecich itp.) 7,3% 6,2% 6,9% 6,1% 7,6% Posłowie do Parlamentu Europejskiego i ich asystenci 2,1% 2,4% 1,5% 1,3% 1,8% Inne 10,4% 12,6% 14,5% 13,3% 14,4% Nie określono profilu zawodowego 17,4% 16,8% 13,6% 13,2% 11,1% 23

9. Profil zawodowy wnioskodawców (ponowne wnioski) Grupy nacisku związane z ochroną środowiska Inne grupy interesu Sektor przemysłowy/h andlowy Organizacje pozarządowe 2004 2005 2006 2007 2008 10,4% 9,4% 8,6% 0% 0% 0% 0% 0% 5,2% 5,3% 0% 10,5% Dziennikarze 6,9% 6,3% 5,7% 18,7% 10,5% Prawnicy 17,2% 9,4% 11,4% 12,5% 10,5% Społeczeństwo obywatelskie Środowisko naukowi 34,5 28,1 54,3 56,2 Pracownicy 34,5% 28,1% 51,4% 50% 31,6% akademic % % % % -kie Biblioteki 0% 0% 2,9% 6,2% 0% 21% 31,6 % Organy publiczne (instytucje spoza UE, przedstawiciele państw trzecich itp.) 0% 3,1% 0% 6,3% 0% Posłowie do Parlamentu Europejskiego i ich asystenci 10,4% 3,1% 0% 0% 5,3% Inne 10,3% 15,6% 11,4% 6,3% 5,3% Nie określono profilu zawodowego 10,3% 25% 8,6% 0% 15,8% 24

10. Rozmieszczenie geograficzne wnioskodawców (wnioski wstępne) 2004 2005 2006 2007 2008 Belgia 27,2% 27,8% 26,2% 26,4% 31,1% Bułgaria 0,1% 0,4% 0,6% 0,1% 0,2% Republika Czeska 0,9% 0,9% 1% 1,4% 0,9% Dania 1,7% 1,2% 1,3% 1,1% 1% Niemcy 14,1% 12,9% 15,5% 16% 14,3% Estonia 0,1% 0,1% 0,4% 0% 0% Grecja 1% 1,2% 1,3% 1,3% 0,7% Hiszpania 4,9% 5,3% 5,7% 5% 6,4% Francja 6,7% 7,7% 8,1% 7,1% 7,1% Irlandia 0,8% 1% 0,9% 0,6% 0,6% Włochy 6,9% 6,8% 6,6% 6% 6% Cypr 0,3% 0,1% 0,3% 0,3% 0,2% Łotwa 0,1% 0,1% 0,2% 0% 0,2% Litwa 0,3% 0,4% 0,4% 0,1% 0,1% Luksemburg 0,8% 0,6% 0,7% 1% 1,6% Węgry 0,6% 0,9% 0,5% 0,7% 0,9% Malta 0,3% 0,2% 0,2% 0,3% 0,2% Niderlandy 5,5% 6,9% 6% 5,8% 5,6% Austria 1,7% 2% 1,6% 1,7% 1,3% Polska 1,3% 1,4% 1,5% 1,5% 1,5% Portugalia 0,5% 1% 1,2% 0,9% 0,9% Rumunia 0,1% 0,2% 0,7% 1,1% 0,6% Słowenia 0,2% 0,2% 0,4% 0,4% 0,2% Słowacja 0,4% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% Finlandia 0,4% 0,4% 0,5% 0,8% 0,6% Szwecja 1,8% 1,8% 1,6% 1,8% 1,8% Zjednoczone Królestwo 8% 8% 7,9% 9,5% 7,6% Państwa trzecie Państwa kandydujące 0,3% 1,3% 1,7% 1% 0,4% Inne 6,7% 6,7% 6,8% 7% 7,3% Nie określono państwa 7,2% 3,2% 1,8% 0,8% 0,4% 25

11. Rozmieszczenie geograficzne wnioskodawców (ponowne wnioski) 2004 2005 2006 2007 2008 Belgia 48,3% 28,1% 17,1% 37,5% 30% Bułgaria 0% 0% 0% 0% 0% Republika Czeska 0% 0% 0% 6,3% 5% Dania 3,5% 0% 0% 0% 0% Niemcy 3,5% 12,5% 22,8% 6,2% 20% Estonia 0% 0% 0% 0% 0% Grecja 0% 0% 0% 0% 0% Hiszpania 3,4% 3,1% 0% 0% 5% Francja 0% 3,1% 5,7% 6,2% 5% Irlandia 0% 0% 0% 0% 0% Włochy 10,3% 9,4% 8,6% 6,2% 5% Cypr 0% 3,1% 0% 0% 0% Łotwa 0% 0% 0% 0% 0% Litwa 0% 0% 0% 0% 0% Luksemburg 0% 0% 0% 0% 0% Węgry 0% 0% 2,9% 0% 0% Malta 0% 0% 0% 0% 0% Niderlandy 6,9% 9,4% 8,6% 6,3% 10% Austria 0% 6,3% 0% 0% 0% Polska 0% 0% 2,9% 0% 0% Portugalia 0% 0% 0% 0% 5% Rumunia 0% 0% 0% 0% 0% Słowenia 0% 0% 0% 0% 0% Słowacja 0% 0% 0% 6,3% 0% Finlandia 0% 0% 0% 0% 0% Szwecja 0% 3,1% 2,8% 0% 0% Zjednoczone 20,7% 18,8% 22,9% 25% 5% Państw a trzecie Państwa kandydujące 0% 0% 0% 0% 0% Inne 3,4% 3,1% 5,7% 0% 0% Nie określono państwa 0% 0% 0% 0% 10% 26

12. Sektor 2004 2005 2006 2007 2008 Rolnictwo i rybołówstwo 4,6% 4,2% 5,9% 6,8% 5,7% Rynek wewnętrzny 14,2% 6,2% 4,6% 2,9% 3,4% Badania 0,3% 0,3% 0,6% 0,4% 0,1% Kultura 0,2% 0,5% 1,1% 0,5% 0,3% Edukacja/młodzież 1,4% 0,7% 1,2% 1,1% 0,5% Przemysł 0,4% 0,4% 0,3% 0,3% 0,7% Konkurencyjność 2,2% 5,3% 5,8% 1,1% 2,6% Energia 1,4% 1,6% 1,1% 2,1% 2% Transport 4,9% 5,3% 3,8% 3% 2,5% Środowisko 6,8% 7,7% 6,6% 8,2% 10% Zdrowie i ochrona konsumentów 4,3% 3,1% 2,3% 2,1% 1,9% Polityka gospodarcza i pieniężna 3,3% 2,9% 2,6% 2,2% 2,6% Kwestie podatkowe zagadnienia budżetowe Stosunki zewnętrzne wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa 3,2% 4,4% 2,5% 2,4% 6,3% 14,6% 12,8% 14,3% 18,1% 16,2% Ochrona ludności 0,3% 0,1% 0,1% 0,6% 0,2% Rozszerzenie 1,8% 2,2% 1,8% 1% 0,7% Kwestie obronne i wojskowe 2,9% 2,5% 2,4% 6% 3,4% Pomoc rozwojowa 0,3% 0,7% 0,7% 0,2% 0,1% Polityka regionalna oraz spójność gospodarcza i społeczna 0% 0,9% 1,2% 0,1% 0% Polityka społeczna 2,7% 3% 2,9% 1,9% 3% Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne 20,1% 22,5% 24,5% 26,7% 25,4% Kwestie prawne 2,5% 3,5% 3,8% 3,5% 3,5% Funkcjonowanie instytucji 1,5% 1,3% 1,7% 1,1% 0,9% Finansowanie Unii (budżet, statut) 0,3% 0,2% 0,6% 0,2% 0,1% Przejrzystość 0,9% 0,3% 0,6% 0,3% 0,1% Kwestie dotyczące polityki ogólnej 1,7% 1% 1% 0,4% 0,6% Zapytania poselskie 2,9% 5,4% 5,5% 5,4% 4,4% Różne 0,3% 0,4% 0,4% 0,4% 0,7% 27

13. Powody odmowy dostępu (odpowiedzi udzielone przez Sekretariat Generalny Rady w fazie wstępnej) Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do bezpieczeństwa publicznego Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do kwestii obronnych i wojskowych Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do finansowej, pieniężnej lub gospodarczej polityki Wspólnoty lub państwa członkowskiego Ochrona prywatności i integralności osoby fizycznej (ochrona danych osobowych) Ochrona interesów handlowych osoby fizycznej lub prawnej, w tym praw własności intelektualnej Ochrona postępowania sądowego i porady prawnej 2004 2005 2006 2007 2008 # % # % # % # % # % 440 21% 302 15,8% 253 17,1% 219 13,3% 91 6,4% 218 11% 123 6,4% 67 4,5% 38 2,3% 35 2,5% 330 16,2% 395 20,6% 182 12,3% 249 15,1% 382 27% 21 1,1% 16 0,8% 1 0,1% 0 0% 0 0% 13 0,7% 4 0,2% 5 0,3% 4 0,2% 7 0,5% 1 0% 0 0% 0 0% 1 0,1% 0 0% 196 8,8% 34 1,8% 29 2% 14 0,8% 22 1,6% Ochrona celu kontroli, śledztwa i audytu 0 0% 1 0% 4 0,3% 0 0% 2 0,1% Ochrona procesu decyzyjnego instytucji 665 33,3% 925 48,3% 637 43,2% 627 38% 516 36,4% Kilka powodów równocześnie lub inne powody 158 7,8% 116 6,1% 298 20,2% 498 30,2% 360 25,4% Dokument niebędący w posiadaniu Rady/inny autor 1 0,1% 0 0% 0 0% 0 0% 1 0,1% 28

14. Powody odmowy dostępu (odpowiedzi udzielone przez Sekretariat Generalny Rady w następstwie ponownego wniosku) 2004 2005 2006 2007 2008 # % # % # % # % # % Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do bezpieczeństwa publicznego Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do kwestii obronnych i wojskowych Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych Ochrona interesu publicznego w odniesieniu do finansowej, pieniężnej lub gospodarczej polityki Wspólnoty lub państwa członkowskiego Ochrona prywatności i integralności osoby fizycznej (ochrona danych osobowych) Ochrona interesów handlowych osoby fizycznej lub prawnej, w tym praw własności intelektualnej Ochrona postępowania sądowego i porady prawnej Ochrona celu kontroli, śledztwa i audytu 24 27% 61 49,6% 16 37,2% 1 6,7% 5 16,1% 22 25,9% 7 5,7% 7 16,3% 0 0% 0 0% 19 21,2% 25 20,3% 6 14% 3 20% 24 77,4% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 4 4,7% 0 0% 2 4,6% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% Ochrona procesu decyzyjnego instytucji Kilka powodów równocześnie lub inne powody Dokument niebędący w posiadaniu Rady/inny autor 10 11,8% 14 11,4% 3 7% 0 0% 2 6,5% 8 9,4% 16 13% 9 20,9% 11 73,3% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 29

15. Średnia liczba dni roboczych potrzebnych na udzielenie odpowiedzi na wniosek lub skargę skierowaną do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich 2004 2005 2006 2007 2008 Dla wniosków wstępnych 9 (2160 rozpatrzonych wniosków) 13 (2100 rozpatrzonych wniosków) 14 (2224 rozpatrzone wnioski) 13 (1964 rozpatrzone wnioski) 16 (2238 rozpatrzonych wniosków) Dla ponownych wniosków 29 24 (35 rozpatrzonych wniosków) 26 (51 rozpatrzonych wniosków) 24 (40 rozpatrzonych wniosków) 28 (18 rozpatrzonych wniosków) 25 (24 rozpatrzone wnioski) Średnia ważona (wnioski wstępne + ponowne wnioski) Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich 1 9,24 13,31 14,17 13,14 16,1 36 38 57 44 16. Liczba wniosków z terminem odpowiedzi przedłużonym zgodnie z art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 2004 2005 2006 2007 2008 Wnioski wstępne 192 z 2160 (8,8% wniosków) 327 z 2100 (15,6% wniosków) 414 z 2224 (18,6% wniosków) 386 z 1964 (19,7% wniosków) 497 z 2238 (22,2% wniosków) Ponowne wnioski 1 24 [z 35] 40 [z 51] 32 [z 40] 14 [z 18] 20 [z 24] 29 Ponowne wnioski i skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich są analizowane przez Grupę Roboczą ds. Informacji, będącą organem Rady, i przez Komitet Stałych Przedstawicieli (część II). Odpowiedzi udzielane wnioskodawcom i Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich są przyjmowane przez Radę. 30

Rada Unii Europejskiej Roczne sprawozdanie Rady dotyczące dostępu do dokumentów 2008 2009 30 p. 21 x 29,7 cm ISBN 978-92-824-2403-2 ISSN 1830-4141 QC-AF-09-001-PL-C

QC-AF-09-001-PL-C DGF-Création graphique RS 021/2009 RS/11/2008