DOBRE PRAKTYKI LECZENIA BÓLU U OSÓB DOROSŁYCH W SPECJALISTYCZNYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO I LOTNICZYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

Podobne dokumenty
DOBRE PRAKTYKI LECZENIA BÓLU U DZIECI W SPECJALISTYCZNYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO I LOTNICZYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

DOBRE PRAKTYKI LECZENIA BÓLU U OSÓB DOROSŁYCH W SPECJALISTYCZNYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO I LOTNICZYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia

Kurs odbywa się w Zakładzie Medycyny Katastrof i Pomocy Doraźnej KAiIT UJ CM ul. Kopernika 19

DOBRE PRAKTYKI POSTĘPOWANIA DYSPOZYTORÓW MEDYCZNYCH I ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Z PACJENTEM Z PODEJRZENIEM UDARU MÓZGU

V Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Stany zagrożenia życia XXI wieku - nowe problemy, nowe wyzwania

Jerzy Kiszka 1, Dorota Ozga 1, Stanisław Szela 1, Jerzy Wordliczek 2 1. Streszczenie. Abstract

Gorzów Wielkopolski

Irmina Śmietańska. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UNIWERSYTET MEDYCZNY W GDAŃSKU

Rekomendacje dotyczące postępowania przeciwbólowego w ginekologii i położnictwie

Hanna Misiołek. Katedra Anestezjologii Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Śląski Uniwersytet Medyczny

PIERWSZA POMOC Z ELEMENTAMI PIELĘGNIARSTWA

Analiza danych ankietowych dotyczących leczenia bólu ostrego i/lub pooperacyjnego w polskich szpitalach

EPIDEMIOLOGIA RAKA TRZUSTKI

System ON-Q PainBuster w chirurgii plastycznej piersi

Leczenie bólu wynika z ochrony godności życia ludzkiego w sytuacji cierpienia i jest moralnym obowiązkiem lekarza każdej specjalizacji.

Oxycodon w terapii bólu ostrego. Hanna Misiołek. Katedra Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej SUM Katowice

Dr Jarosław Woroń. BEZPIECZEŃSTWO STOSOWANIA LEKÓW PRZECIWBÓLOWYCH Krynica 11.XII.2009

Ratownictwo medyczne. Studenci uczestniczą w zajęciach w stroju umożliwiającym swobodę podczas ćwiczeń.

PROGRAM Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Medycyna Ratunkowa Wieku Dziecięcego Lublin, 25 luty 2017 r.

Wanda Siemiątkowska - Stengert

Ewaluacja badań medycznych według EBM (medycyny opartej na dowodach naukowych) poziomy wiarygodności Wykaz skrótów

Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie

CZY ZAWSZE POTRAFIMY ZAPEWNIĆ CHORYM SKUTECZNE POSTĘPOWANIE PRZECIWBÓLOWE. Wojciech Leppert

DOBRE PRAKTYKI POSTĘPOWANIA W SZPITALNYCH ODDZIAŁACH RATUNKOWYCH I W IZBACH PRZYJĘĆ

USTAWA o Państwowym Ratownictwie Medycznym Rozdział 4a

Sekwencja założeń taktycznych w ratownictwie medycznym Procedura 1. Przybycie na miejsce zdarzenia

Warszawa, dnia 16 marca 2018 r. Poz. 558

Większość leków przeciwbólowych można zaliczyć do jednej z następujących. 1) analgetyki nieopioidowe: paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne;

Porównanie sedacji opartej na lekach nasennych i lekach przeciwbólowych

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

SEKWENCJA ZAŁOŻEŃ TAKTYCZNYCH W RATOWNICTWIE MEDYCZNYM

HEMLIBRA w Narodowym Programie Leczenia Hemofilii i Pokrewnych Skaz Krwotocznych na lata

PRZEWODNIK PRZETRWANIA

Projekty indywidualne w ramach Działania 12.1 "Rozwój systemu ratownictwa medycznego"

STUDENCKA PRAKTYKA ZAWODOWA

Zakres tematyczny na stopień RATOWNIK HOPR

Specjalności. Warunki GINEKOLOGIA ONKOLOGICZNA HEMATO-ONKOLOGIA DZIECIĘCA TRYB AMBULATORYJNY ENDOKRYNOLOGIA HOSPITALIZACJA

Ogólna charakterystyka prowadzonych studiów

Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie ANEKS NR 1

Szkoła bólu. Uśmierzanie bólu pooperacyjnego.

Użycie wkłuć doszpikowych. Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół

PROGRAM PRZYGOTOWANY PRZEZ ZESPÓŁ PROGRAMOWY W SKŁADZIE 1

Warszawa, dnia 17 lutego 2012 r. Pozycja 181. Rozporządzenie. z dnia 6 lutego 2012 r.

DO ROZWAŻENIA NA KAŻDYM STOPNIU DRABINY:

4. Zasady gromadzenia danych. 6. Udział pielęgniarki w terapii pacjentów

Dlaczego rejonizacja poprawi bezpieczeństwo, dostępność i jakość leczenia w systemie Państwowe Ratownictwo Medyczne.

Opinia Konsultantów w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego.

SP ZOZ Lotnicze Pogotowie Ratunkowe STRUKTURA I ZADANIA

RATOWNICTWO MEDYCZNE Ratownictwo Medyczne

POTENCJAŁ MEDYCZNY KRAKOWA W ZABEZPIECZENIU ŚWIATOWYCH DNI MŁODZIEŻY

SPIS TREŚCI: Karta uzgodnień 4 Podstawy prawne 5

TO SIĘ ZDARZYŁO W CENTRUM ONKOLOGII

Projekt ) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r i 1635 oraz z 2014 r. poz i

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW 2 ROKU STUDIÓW

OFERTA KURSÓW DEDYKOWANYCH. dla lekarzy w dziedzinie diagnostyki obrazowej, jaką jest ultrasonografia

Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta

2.1. Organizacja ratownictwa medycznego i kwalifikowanej pierwszej pomocy w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym Małgorzata Maluty-Rospond

Życie po życiu. rat.med. Elżbieta Zagrodna lek.med. Andrzej Nabzdyk. 4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SPZOZ Wrocław

I Międzynarodowy Kongres Medycyny Ratunkowej i Katastrof

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla Pacjenta

DZIENNICZEK PACJENTA BÓL NEUROPATYCZNY. miejsce na pieczątkę poradni/lekarza. Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych. Rekomendowany przez

Program Konferencji maja 2017 r. Ossa k. Rawy Mazowieckiej

PROGRAM KURSU SPECJALISTYCZNEGO TERAPIA BÓLU OSTREGO U DOROSŁYCH. dla pielęgniarek i położnych

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015

Termin BÓL PRZEBIJAJĄCY został spopularyzowany na przełomie lat 80` i 90` przez Portenoy`a Wprowadzenie na rynek pierwszych preparatów CR Nowy

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

Wykaz kursów specjalizacyjnych z chirurgii ogólnej w roku 2003

Uśmierzanie bólu po urazie na etapie przedszpitalnym wyniki wstępne

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

PONIEDZIAŁEK ĆWICZENIA AUDYTORYJNE LAB. 1 LAB. 2 PRAC. SPEC. 1 PRAC. SPEC. 2

ZASTOSOWANIE I POSTĘPOWANIE Z CEWNIKAMI ZEWNĄTRZOPONOWYMI W CENTRUM ONKOLOGII W WARSZAWIE

Szpital bez bólu. b Leczenie bólu b. pooperacyjnego. Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. dr Janusza Daaba w Piekarach

C7 Sala: 403. C7 Sala: 403. C7 Sala: 403. C7 Sala: 403. C7 Sala: 403. Poniedziałek godz. 8: (5h)

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wydział Nauk o Zdrowiu DZIENNIK PRAKTYK

pacjentem urazowym. Centra urazowe zabezpieczą ciągłość szybkiego postępowania diagnostycznego oraz kompleksowe leczenie w jednym,

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

PROGRAM II Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Medycyna Ratunkowa Wieku Dziecięcego Lublin, 24 marca 2018 r.

Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Oddziału Śląskiego PTAiIT Wisła, Hotel Stok, PROGRAM

Chirurgia - opis przedmiotu

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku. Pierwszego stopnia (licencjackie) Praktyczny. Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne

KURSY DO SPECJALIZACJI ZGŁOSZONE DO PODPISANIA PRZEZ KONSULTANTA KRAJOWEGO Z DZIEDZINY CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ 2018

LECZENIE BÓLU OPARZENIOWEGO U DZIECI

Kraków, 9 listopada 2018 r. dr hab. med. Barbara Gryglewska, prof. nadzw. Dyrektor MCKP UJ

Aktualizacja nr 9 z 31 grudnia 2014 roku do Wojewódzkiego Planu Działania Systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne dla województwa małopolskiego

Warszawa, dnia r. Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie toksykologii klinicznej za rok 2015

Dodatkowe kryteria formalne właściwe dla danego typu projektu

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

Występowanie, charakterystyka i leczenie bólu w jednym rejonie operacyjnym zespołów ratownictwa medycznego

Spis treści Wprowadzenie do anestezji geriatrycznej Biologiczne uwarunkowania procesu starzenia Starzenie na poziomie narządowym

Lek.med.Aniela Artyńska SK Przemienienia Pańskiego UM Poznań XIV Forum Szpitali Klinicznych r.

Specyfika transportu medycznego HEMS z miejsca zdarzenia

Warszawa, dnia 21 lipca 2017 r. Poz. 1412

ELEMENTY FARMAKOLOGII OGÓLNEJ I WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU FARMAKOTERAPII BÓLU

W powyższym wykazie brakuje: Podania dożylnie amin presyjnych Podania leków przeciwpłytkowych poza aspiryną i przeciwzakrzepowych (heparyna) Zasady

FORMULARZ CENOWY 1. DANE OFERENTA. Dane kontaktowe. Nazwa / Imię i nazwisko. Adres NIP. Telefon.

USŁUGI MEDYCZNE CENA Uwagi

3 Vilnius University, Faculty of Medicine, Centre of Eye Diseases, Vilnius, Lithuania

Lista Ministra Zdrowia jednostek szkolących w dziedzinie: EPIDEMIOLOGIA. (stan na dzień r.)

Transkrypt:

DOBRE PRAKTYKI LECZENIA BÓLU U OSÓB DOROSŁYCH W SPECJALISTYCZNYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO I LOTNICZYCH ZESPOŁACH RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Sekterarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Józefa Szczurek-Żelazko Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny ratunkowej prof. dr hab. n. med. Jerzy Robert Ładny (podpis i pieczęć) (podpis i pieczęć) (data) (data)

Jak wynika z publikacji autorstwa zespołu ekspertów pod przewodnictwem Pana Prof. Andrzeja Basińskiego z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, zaledwie 16% dorosłych pacjentów otrzymało leczenie przeciwbólowe podczas interwencji podstawowych zespołów ratownictwa medycznego, natomiast specjalistyczne zespoły ratownictwa medycznego jedynie w 18% zastosowały leczenie przeciwbólowe u dorosłych na etapie przedszpitalnym. Ministerstwo Zdrowia na prośbę konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny ratunkowej Pana Prof. Jerzego Roberta Ładnego przygotowało dane dotyczące rozpoznań urazowych wg klasyfikacji ICD 10, obejmujące oparzenia termiczne i chemiczne. Dane zostały przygotowane dzięki Systemowi Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego. Analiza obejmowała okres od 1 listopada 2017 roku do 30 kwietnia 2018 roku (6 miesięcy). Do badania włączono 547 interwencji zespołów ratownictwa medycznego z całej Polski (w badanym okresie miało miejsce ogółem około 1,6 mln interwencji). U osób dorosłych leki p/bólowe zostały podane w 25,23% przypadkach, a u dzieci (<18 roku życia) w 16,58% przypadkach, dlatego absolutnie priorytetowym stało się opracowanie w przystępnej formie standardu leczenia dolegliwości bólowych o różnych przyczynach i nasileniu i wdrożenie tego standardu w formie dobrych praktyk jako zalecenia w całym kraju. W oparciu o aktualną wiedzę medyczną odnoszącą się do stosowania analgetyków w ratownictwie medycznym, zespół ekspertów rekomenduje następujące leki o działaniu przeciwbólowym: 1. drotaweryna (tylko ból zlokalizowany w jamie brzusznej z komponentą spastyczną) 2. fentanyl 3. ibuprofen 4. ketoprofen 5. deksketoprofen 6. metamizol 7. morfina 8. papaweryna (tylko ból zlokalizowany w jamie brzusznej z komponentą spastyczną) 9. paracetamol 10. ketamina 11. propofol 12. metoksyfluran str. 2 z 5

W postępowaniu ratowniczym konieczna jest ocena dolegliwości na miejscu zdarzenia, poprzez zastosowanie przez członka zespołu ratownictwa medycznego skali oceny bólu NRS. W skali tej 0 pkt oznacza brak bólu a 10 pkt maksymalny możliwy ból. Kierownik zespołu ratownictwa medycznego ocenia ból, zapisuje jego natężenie oraz czas podania leku w karcie medycznych czynności ratunkowych. W celu maksymalnego uproszczenia wprowadzono podział dolegliwości bólowych na 3 stopnie: 1. od 1 pkt do 4 pkt ból łagodny 2. od 5 pkt do 7 pkt ból umiarkowany 3. od 8 pkt do 10 pkt ból silny/ekstremalny Zaleca się dążenie do redukcji natężenia bólu o minimum 50%. Mając na względzie prostotę i funkcjonalność postępowania, dokonuje się podziału dolegliwości bólowych na 2 grupy: I. ból o etiologii nieurazowej: ból głowy ból klatki piersiowej ból brzucha II. ból o etiologii urazowej. O wyborze zastosowanego leczenia decyduje: stopień natężenia bólu w poniższych grupach dolegliwości, patomechanizm powstawania bólu oraz jego lokalizacja. str. 3 z 5

NATĘŻENIE BÓLU (NRS) BÓL O ETIOLOGII NIEURAZOWEJ BÓL O ETIOLOGII URAZOWEJ ból głowy ból w obrębie klatki piersiowej ból w obrębie jamy brzusznej urazy, oparzenia ból łagodny 1 4 pkt ból umiarkowany 5 7 pkt ból silny/ ekstremalny 8 10 pkt ibuprofen 800 mg p.o. paracetamol 1000 mg p.o. paracetamol 1000 mg p.o. (1) ibuprofen 800 mg p.o. ketoprofen 100 mg i.v (8) / deksketoprofen 50 mg i.v. fentanyl 0,5-1,0 µg/kg m.c. (1) fentanyl 0,5-1,0 µg/kg m.c. /i.m. morfina 0,1-0,2 mg/kg m.c. (2) morfina 0,1-0,2 mg/kg m.c. (2) /i.m. drotaweryna 80 mg i.v./i.m. (3) drotaweryna 80 mg i.v. (3) morfina 0,1-0,2 mg/kg m.c. (2), (4) fentanyl 0,5-1,0 µg/kg m.c. fentanyl 1,0 µg/kg m.c. (5), (6) morfina 0,1-0,2 mg/kg m.c. (2), (4) ketamina 0,25-0,5 mg/kg m.c. ketamina 0,25-0,5 mg/kg m.c. propofol 0,5 mg/kg m.c. i.v. metoksyfluran wziewnie postępowanie niefarmakologiczne (7) (1) W przypadku podejrzenia cech krwawienia do OUN występowania przeciwwskazań do NLPZ metamizolu. (2) W przypadku nieskutecznej kontroli bólu dawkę można powtarzać co 5 minut do uzyskania istotnej redukcji bólu, wystąpienia sedacji jakościowych zaburzeń świadomości. (3) Drotaweryna tylko w przypadku występowania stanów spastycznych mięśniówki gładkiej przewodu pokarmowego, dróg moczowych. (4) Przy braku przeciwwskazań. (5) W przypadku nieskutecznej kontroli bólu dawkę można powtarzać co 15 minut do uzyskania istotnej redukcji bólu, wystąpienia sedacji jakościowych zaburzeń świadomości. (6) Zaleca się zachowanie ostrożności w urazach obejmujących klatkę piersiową. (7) Postępowanie niefarmakologiczne: sterylne opatrunki hydrożelowe, elewacja kończyny, stabilizacja kończyny w osi itd. (8) Ketoprofen - uzupełnić do 100 ml 0,9% roztworem chlorku sodu i podawać w ciągu ½ do 1 godzin. UWAGA: W ZRM nie zaleca się podawania leków przeciwbólowych domięśniowo i doodbytniczo. Leki podane tą drogą charakteryzują się długim okresem latencji (czas jaki upływa pomiędzy podaniem leku a wystąpieniem jego działania przeciwbólowego); stężenie leków w kompartmentach docelowych wykazuje fluktuacje, co w praktyce powoduje, że postępowanie analgetyczne może być nieskuteczne. str. 4 z 5

Skróty drogi podawania leków: i.v.- dożylnie i.o - infuzja doszpikowa p.o - doustnie Autorzy: Andrzej Basiński 1, Jerzy Wordliczek 2, Jarosław Woroń 3,4, Jan Dobrogowski 5, Robert Gałązkowski 6, Klaudiusz Nadolny 7,8, Jerzy Robert Ładny 7,9, Marcin Podgórski 6, Daniel Ślęzak 1 1) Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Gdański Uniwersytet Medyczny 2) Klinika Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej, Wydział Lekarski UJ CM Kraków 3) Szpital Uniwersytecki w Krakowie, Centrum Urazowe Medycyny Ratunkowej i Katastrof, Kliniczny Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Nr 1 4) Zakład Farmakologii Klinicznej Katedry Farmakologii, Wydział Lekarski UJ CM Kraków 5) Zakład Badania i Leczenia Bólu Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii UJ CM Kraków 6) Zakład Ratownictwa Medycznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Lotnicze Pogotowie Ratunkowego 7) Klinika Medycyny Ratunkowej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku 8) Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe w Katowicach 9) Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny ratunkowej str. 5 z 5