Zintegrowane zarządzanie przekształcaniem zdegradowanych megaobiektów na przykładzie terenu powojskowego projekt TIMBRE dr Janusz Krupanek mgr inż. Mariusz Kalisz dr Beata Michaliszyn dr Justyna Gorgoń
Problemy związane z megaobiektami Złożoność źródeł zanieczyszczeń Złożoność smug zanieczyszczeń Złożoność możliwości remediacji Złożoność funkcji kosztów i wartości Złożoność interesów różnych podmiotów Złożoność ponadregionalnych oddziaływań Jak podjąć dobrą decyzję? Źródło: dr Nicolae Pacurar, Hunedoara, Rumunia
Rewitalizacja megaobiektów w Europie Ostrożna ocena: 20.000 mega-obiektów w Europie Za 100 lat problem nadal będzie istniał Koszty remediacji: > 100 miliardów 3
Projekt Timbre: Racjonalne usprawnianie przekształcania terenów zdegradowanych w Europie 7 Program Ramowy UE Okres realizacji: 01/2011 06/2014 15 Partnerów 4
Projekt Timbre - partnerzy Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung GmbH UFZ - Germany Eberhard Karls Universität Tübingen - Germany Institute of Geonics of the AS CR, v.v.i. - Czech Republic Universita ca Foscari Venezia - Italy Universitatea Tehnica de Constructii Bucuresti - Romania Danmarks Tekniske Universitet - Denmark Agentia Nationala Pentru Protectia Mediului - Romania Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych - Poland SOLGEO AG - Switzerland Fugro Consult GmbH - Germany GeoExperts Dr. Kühne & Partner - Germany Zabar Group Holding Sarl - Germany Universite de Franche-Comte - France Jena-Geos Ingenieurbüro GmbH - Germany GESA Gesellschaft zur Entwicklung und Sanierung von Altstandorten mbh - Germany 5
Timbre zagadnienia Zebranie, ocena, sklasyfikowanie informacji, programów, projektów i dostępnych danych, narzędzi dla potrzeb rewitalizacji megaobiektów Struktury decyzyjne oraz uwarunkowania kulturowe rewitalizacji Narzędzie priorytetyzacji i klasyfikacji terenów dla potrzeb zarządzania regionalnego Strategie i metody rozpoznania i remediacji terenu Strategie i dobra praktyka w zakresie rozbiórki i ponownego wykorzystania Analiza i ocena opcji regeneracyjnych oraz planowanie rewitalizacji Platforma internetowa wymiany informacji na temat rewitalizacji megaobiektów
Rewitalizacja megaobiektu podejście holistyczne Rozpoznanie stanu środowiska, badanie oraz dobór technologii remediacyjnych Planowanie ponownego zagospodarowania: efektywność, aspekt ekonomiczny, zrównoważoność, oddziaływania i rozwój społeczno-gospodarczy Zaangażowanie interesariuszy Kryteria zrównoważoności Procesy podejmowania decyzji Infrastruktura planowanie zrównoważonego, bezpiecznego wykorzystania infrastruktury (rozbiórka, wyburzenia, gospodarka odpadami)
Studia przypadku - tereny modelowe Krampnitz, Niemcy baza poradziecka 120 ha Ostrawa, Czechy. Laguny zanieczyszczone ropą 7 ha Brno, Czechy, Odlewnia, produkcja maszyn 2 ha Solec Kujawski, Polska Dawna nasycalnia podkładów kolejowych 80ha Szprotawa, Polska Dawna baza wojsk radzieckich 500 ha Hunedoara, Rumunia Koksownia i huta 138 ha
Teren modelowy projektu Timbre: Szprotawa, Polska Dawna baza wojskowa wraz ze składowaniem paliw 500 ha 9
Teren modelowy projektu Timbre: Szprotawa, Polska Dawna baza lotnicza wojsk radzieckich (JAR) wraz z typową infrastrukturą składającą się z bunkrów, hangarów, magazynów, zbiorników i budynków biurowych Teren był wykorzystany do celów wojskowych (wojska radzieckie) Całkowita powierzchnia lotniska: 500 ha. Teren o powierzchni 4 ha został głęboko zanieczyszczony naftą lotniczą
Proces przekształcania terenu modelowego w Szprotawie przyszłość 2011-2012 Faza 2 Przyszłe zagospodarowanie terenu odniesienie się do pozostałości zanieczyszczenia oraz ryzyka przyszłego zagospodarowania perspektywa inwestora - działania podjęte w projekcie TIMBRE 1994-1999 1991-1994 Faza 1 Remediacja terenu mające na celu ograniczenie rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w wodach podziemnych zagrożenie dla ujęć wody (Dziećmarowice) i cieków powierzchniowych (Szprotawa, Bóbr), zagospodarowanie terenu (osiedle mieszkaniowe, adaptacja hangarów przez MŚP, hotel, OHP) Faza 0 Rozpoznanie problemu, identyfikacja oraz określenie stanu zanieczyszczenia gleby i wód podziemnych, inwentaryzacja nieruchomości, decyzje administracyjne 11
Internetowe narzędzie zarządzania megaobiektami (Megasite Management Toolsuite MMT) 12
Zastosowanie MMT Narzędzie umożliwia wskazanie sposobów przekształcania terenu, które są efektywne ekonomicznie i spełniają zasady zrównoważonego rozwoju a jednocześnie są zgodne z istniejącymi regulacjami 13
Narzędzie planowania i praktyka GIS informacje przestrzenne Charakterystyka terenu Dane, informacja MMT Narzędzie wspierające planowanie i ocenę opcji rewitalizacji Preferencje interesariuszy Kryteria zrównoważonego rozwoju Ocena scenariuszy rozwoju zdefiniowanych przez interesariuszy 14
Internetowe narzędzie zarządzania megaobiektami (Megasite Management Toolsuite MMT) Narzędzie MMT uwzględnia wszystkie aspekty istotne w planowaniu oraz w ocenie alternatywnych rozwiązań, w szczególności: Koszty oczyszczania Wartość rynkowa Potencjał dla zrównoważonego rozwoju Moduły oceny 15
Przygotowanie danych Wizje i plany na przyszłość Procedura iteracyjna Optymalizacja Zdefiniowanie celów remediacji Analiza konfliktów Ocena holistyczna Oszacowanie kosztów Ocena wartości rynkowej Ocena zrównoważoności Wizualizacja i eksport rezultatów
Internetowe narzędzie zarządzania megaobiektami (Megasite Management Toolsuite MMT) Dostępne na stronie www.d-site.de Regularnie aktualizowane Opracowane w języku angielskim i niemieckim Zostanie przetłumaczone na język polski Zawierać będzie dane na temat terenów modelowych projektu Timbre, w tym terenu w Szprotawie Zalecane do wykorzystania przez różnych aktorów Zostanie przekazane kluczowym aktorom 17
Dziękuję za uwagę