Konferencja Regionalna PO WT Polska Saksonia DOŚWIADCZENIA SZANSE MOŻLIWOŚCI SANAER SANAER

Transkrypt

1 Konferencja Regionalna PO WT Polska Saksonia SANAER IMGW - PIB OWr Dr inż. Mariusz Adynkiewicz - Piragas Dr inż. Agnieszka Kolanek SANAER

2

3 Działania projektu SANAERO dotyczą monitoringu i przetwarzania starych zanieczyszczeń w regionie przygranicznym Dolnego Śląska i Saksonii. Projekt realizowany jest w ramach Celu 3: Współpraca transgraniczna Polska Saksonia Dziedzina Wsparcia Wspieranie współpracy w dziedzinie środowiska naturalnego Okres realizacji XII IX. 2014

4 Projekt jest współfinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska Saksonia oraz dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska we Wrocławiu Całkowity budżet projektu: ,32 Dofinansowanie projektu w ramach WFOŚiGW we Wrocławiu: , 22 Beneficjenci: powiaty i gminy obszaru wsparcia oraz urzędy i instytucje ds. ochrony środowiska, w tym: RDOŚ, WIOŚ, RZGW, przedstawiciele uczelni wyższych (PWr, UWr) i inne jednostki.

5 Cele projektu SANAERO Opracowanie metodyki systematycznej rejestracji i badania obszarów, na których stwierdzono obecność starych zanieczyszczeń pod kątem monitorowania zanieczyszczeń gleby i wód gruntowych w regionie przygranicznym Saksonii i Dolnego Śląska Rejestracja i usystematyzowanie obszarów zanieczyszczonych dla obszaru wsparcia Dolny Śląsk, w tym utworzenie bazy danych w oparciu o wyniki analizy SWOT i przy uwzględnieniu saksońskiego rejestru starych zanieczyszczeń SALKA

6 Cele projektu SANAERO Pilotażowa próba wykorzystania systematyki badań starych zanieczyszczeń z uwzględnianiem polskich przepisów prawnych, zebranie informacji i dokonanie rozpoznania byłego lotniska wojskowego Krzywa na obszarze gminy Gromadka Wzmocnienie współpracy między urzędami, placówkami naukowymi i przedsiębiorstwami w dziedzinie usuwania starych zanieczyszczeń Rozpowszechnianie wiedzy oraz transgraniczny transfer doświadczeń i wiedzy w dziedzinie monitorowania i zarządzania zanieczyszczeniami środowiska wodno-gruntowego

7 Zaplanowane działania 1. Zarządzanie projektem i koordynacja: spotkania grupy sterującej, bieżąca kontrola projektu, raport końcowy. 2. Analiza i dostosowanie systemu monitorowania zanieczyszczeń gleb oraz wód gruntowych, w ramach którego zaplanowano: warsztaty, analiza SWOT, podręcznik, system rejestracji starych zanieczyszczeń.

8 Zaplanowane działania 3. Projekt pilotażowy dla przetestowania metodyki rewitalizacji obszarów zanieczyszczonych i oceny systemów monitorowania, analiza materiałów archiwalnych monitoring zanieczyszczenia wód podziemnych byłego lotniska Krzywa Analiza wyników badań koncepcja rewitalizacji oraz scenariusze wykorzystania 4. Zarządzanie i transfer wiedzy: strona internetowa 2 konferencje międzynarodowe wizyty studyjne szkolenia dla przyszłych użytkowników bazy danych

9 Zakładane Rezultaty 1. Rezultaty ilościowe 50 osób biorących udział w działaniach edukacyjnych i szkoleniowych 2. Rezultaty jakościowe Transfer wiedzy i poprawa stanu informacji dotycząca starych zanieczyszczeń Opracowanie metodyki gromadzenia i oceny danych dotyczących starych zanieczyszczeń Pogłębieniami współpracy pomiędzy władzami i kluczowymi instytucjami w obszarze środowiska.

10 W ramach działania Zarządzanie odbyło się 2 Kick-off i 4 posiedzenia SG Kick-off I Görlitz 7 grudnia 2011 Drezno Kick-off II Görlitz 12 stycznia 2012 SG I - 13 luty 2013 Gmina Gromadka SG II - 25 września 2012 Drezno SG III - 12 marca 2013 Wrocław SG IV - 24 września 2013 Drezno

11 W ramach działania 2 IMGW-PIB OWr zorganizował w dniu Regionalne Warsztaty Eksperckie w Bolesławcu, w ramach których wyznaczono kryteria rejestracji starych zanieczyszczeń ekologicznych rodzaju substancji zanieczyszczającej (np.: ropopochodne, metale ciężkie, WWA, pestycydy); postaci substancji zanieczyszczającej (stała, ciekła, gazowa) wraz z określeniem czy doszło do zanieczyszczenia gleby / gruntów, wód podziemnych, wód powierzchniowych, powietrza; rodzaju obiektu / typu obszaru, będącego potencjalnym źródłem zanieczyszczeń (np.: stare składowiska, nielegalne składowiska, instalacje technologiczne, ciągi komunikacyjne, lotniska, stacje przeładunkowe, miejsca składowania substancji chemicznych, miejsca awarii, teren poprzemysłowy, teren powojskowy); rodzaj w przeszłości / obecnie prowadzonej działalności (np.: zakład przemysłowy, składowisko odpadów, kopalnia, przeładunek paliw); sposób użytkowania terenu będącego potencjalnym źródłem zanieczyszczeń - przeszły, obecny oraz planowany.

12 W ramach działania 2 IMGW-PIB OWr zorganizował również Międzynarodowe Warsztaty Grupy Eksperckiej i Regionalne Spotkanie Jednostek o Kompetencjach Decyzyjnych, WCTT, Wrocław W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele: PWr, RDOŚ, WIOŚ, RZGW, LfULG, IRT. Podczas warsztatów omówiono założenia bazy danych obszarów zanieczyszczonych.

13 W ramach działania 2 Opublikowano podręcznik pt.: Polsko-niemiecki podręcznik teoretyczno-metodyczny do tworzenia systemów identyfikacji obszarów zanieczyszczonych..

14 W ramach działania 2 Zakończono prace nad budową bazy danych obszarów skażonych dla polskiej części obszaru wsparcia. Prowadzono liczne testy w celu sprawdzenia poprawności bazy danych i możliwości jej zastosowania. Obecnie trwa zbieranie danych i ich integracja w systemie.

15 W ramach działania 2 Rejestr gruntów skażonych w polskim obszarze wsparcia Lp. Gmina 1 Gromadka 2 Osiecznica 3 Jelenia Góra 4 Kowary 5 Janowice Wielkie 6 Stara Kamienica 7 Karpacz 8 Mysłakowice 9 Szklarska Poręba 10 Świebodzice Kamieniec 11 Ząbkowicki 12 Ząbkowice Śląskie 13 Złoty Stok

16 W ramach działania 3 Założono sieć 5 piezometrów na lotnisku Krzywa

17 W ramach działania 3 Zakończono sześciomiesięczny monitoring wód podziemnych prowadzony na sieci piezometrów zlokalizowanych w rejonie lotniska Krzywa oraz opracowano wstępny raport dotyczący analizy wyników badań jakości wód podziemnych. Pobrane próbki poddano analizie w następującym zakresie wskaźników: ph, przewodność elektryczna właściwa (20ºC), ChZT Cr chlorki, fluorki, Na, K, Mg, Ca, metale ciężkie: Pb, Cd, Cu, Zn, As, Hg, Ni, Cr i V, węglowodory ropopochodne, w tym kerozyna.

18 W ramach działania 4 Opracowano dwujęzyczną stronę internetową Zakładki: 1. Nowości informacje bieżące 2. Projekt informacje o projekcie 3. Partnerzy informacje o partnerach projektu 4. Lotnisko Krzywa informacje o obiekcie pilotażowym 5. Kontakt

19 W ramach działania 4 Opracowano broszurę projektu

20 W ramach działania 4 Odbyły się: 1. Wizyta studyjna w Dreźnie, podczas której zapoznaliśmy się z funkcjonowaniem systemu rejestracji starych zanieczyszczeń SALKA oraz odbyliśmy wizytę w magazynie paliw, jako przykład procesu przetwarzania starych zanieczyszczeń. 2. I Międzynarodowa Konferencja w Dreźnie

21 Sukcesy Nawiązano współpracę w zakresie ochrony gleb i wód podziemnych oraz w dziedzinie usuwania starych zanieczyszczeń W ramach identyfikacji źródeł zanieczyszczenia na podstawie materiałów archiwalnych oraz przeprowadzonego monitoringu wód podziemnych i gleby dokonano oceny stanu czystości gleb i wód gruntowych na lotnisku Krzywa Zidentyfikowano obszary starych zanieczyszczeń, które powinny być zrekultywowane w obszarze wsparcia, co może być przydatne przy tworzeniu nowych planów zagospodarowania gmin. Trudności Długotrwały i czasochłonny proces rozliczania i certyfikacji projektu Wydłużony okres refundacji kosztów kwalifikowanych

22 WNIOSKI Problem starych zanieczyszczeń powinien być jednym z priorytetowych działań w kolejnym okresie finasowania z uwagi na potencjalnie negatywne skutki, jakie mogą powstać w środowisku przyrodniczym Stworzona baza starych zanieczyszczeń powinna być rozwijana w ramach kolejnych projektów, działań Rozpoczęty monitoring zanieczyszczeń na lotnisku Krzywa powinien być rozszerzony i kontynuowany w kolejnych latach przy współpracy z RDOŚ i WIOŚ Projekt może być podstawą do wdrożenia Ramowej Dyrektywy Glebowej

23 Mariusz Adynkiewicz-Piragas Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Wrocław, ul.: Parkowa 30 Tel. (71) mariusz.adynkiewicz@imgw.pl