II SA/Ke 633/17, Uzależnienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od momentu powstania niepełnosprawności a kwestia konstytucyjności. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach LEX nr 2404119 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 22 listopada 2017 r. II SA/Ke 633/17 Uzależnienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od momentu powstania niepełnosprawności a kwestia konstytucyjności. TEZA aktualna W stosunku do opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, których niepełnosprawność powstała nie później, niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia, przepis art. 17 ust. 1b u.ś.r. jest zgodny z Konstytucją i nie ma przeszkód prawnych do jego stosowania. Natomiast w stosunku do opiekunów osób wymagających opieki, których niepełnosprawność powstała później, kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności. UZASADNIENIE Skład orzekający Przewodniczący: Sędzia WSA Jacek Kuza. Sędziowie Asesor, WSA: Agnieszka Banach, Beata Ziomek (spr.). Sentencja Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 listopada 2017 r. sprawy ze skargi E. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 24 sierpnia 2017 r. znak: (...) w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję organu I instancji. Uzasadnienie faktyczne Decyzją z dnia 24 sierpnia 2017 r. znak: (...) Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta z dnia 29 maja 2017 r. znak: (...) odmawiającą E. W. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny - K. W. W motywach powyższego rozstrzygnięcia organ II instancji wskazał, co następuje: Wnioskiem z dnia 9 maja 2017 r. E. W. wystąpiła o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym mężem K. W. Organ I instancji odmawiając przyznania wnioskowanego świadczenia stwierdził, że niepełnosprawność męża powstała w 1991 r. tj. po ukończeniu przez niego 25 roku życia.
Powyższe oznacza brak spełnienia przesłanki określonej w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych uprawniającej do wnioskowanego świadczenia. Od powyższej decyzji odwołanie złożyła E. W., domagając się interpretacji przepisów stanowiących podstawę rozstrzygnięcia z uwzględnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. Rozpoznając odwołanie, Kolegium przywołało brzmienie art. 17 ust. 1 i ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wskazując, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tylko w przypadku, kiedy niepełnosprawność powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. K. W. spełnia przesłankę dotyczącą legitymowania się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, co potwierdza orzeczenie lekarza ZUS z dnia 7 lutego 2013 r. Z ustaleń dokonanych w oparciu powyższy dokument, dodatkowych informacji wskazanych w piśmie z dnia 23 maja 2017 r. oraz oświadczenia E. W. wynika natomiast, że niepełnosprawność męża powstała w wieku 34 lat (od 1991 r.). Zatem, jak wyjaśnił organ odwoławczy, nie jest spełniona przesłanka określona w art. 17 ust. 1b powołanej ustawy. Odnosząc się do wniosku strony o uwzględnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. (K 38/13) o uznaniu analizowanego przepisu za niezgodny z Konstytucją, Kolegium stwierdziło, że zgodnie z poglądem Trybunału, skutkiem wejścia w życie niniejszego wyroku nie jest ani uchylenie art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, ani uchylenie decyzji przyznających świadczenia, ani wykreowanie "prawa" do żądania świadczenia dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność podopiecznych nie powstała w okresie dzieciństwa. Poprawienie stanu prawnego w tym zakresie należy wyłącznie do ustawodawcy, który - biorąc pod uwagę skutki społeczne rozstrzygnięć podejmowanych w badanej materii - powinien tego dokonać bez zbędnej zwłoki. Jak wskazał organ odwoławczy, do dnia rozstrzygania niniejszej sprawy cytowane wyżej przepisy nie zostały zmienione, stąd opierając się o treść ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego nie ma podstaw prawnych do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, jeżeli nie są spełnione przesłanki zawarte w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych tj. jeżeli niepełnosprawność powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. Organ zwrócił uwagę, że nie zastosowanie dyspozycji art. 17 ust. 1b przy orzekaniu w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego związane jest ściśle ze znacznymi nakładami finansowymi państwa. Niezależnie od powyższego stanowiska organ odwoławczy stwierdził, że w niniejszej sprawie zachodzi jeszcze jedna okoliczność wyłączająca prawo E. W. do przyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego. Na podstawie decyzji MOPR z dnia 22 listopada 2016 r. ww. jest uprawniona do specjalnego zasiłku opiekuńczego w związku z opieką nad niepełnosprawnym mężem na okres od 1 listopada 2016 r. do 31 października 2017 r. Zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo m.inn. do specjalnego zasiłku opiekuńczego. Stosownie do treści art. 27 ust. 5 ustawy, w przypadku zbiegu uprawnień m.inn. do
specjalnego zasiłku opiekuńczego lub do świadczenia pielęgnacyjnego, przysługuje jedno z tych świadczeń, wybrane przez osobę uprawnioną. Wprawdzie E. W. złożyła oświadczenie, z którego wynika, że z chwilą przyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego zrezygnuje ze specjalnego zasiłku opiekuńczego, jednakże w chwili obecnej z przyczyn wskazanych przez organ w uzasadnieniu, takie świadczenie nie może jej zostać przyznane. W związku z powyższym Kolegium uznało, że brak jest podstaw do przyznania E. W. wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego. Skargę na powyższą decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach złożyła E. W., wnosząc o jej uchylenie w całości oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji. Zaskarżonej decyzji zarzucono: 1. naruszenie prawa materialnego mającego istotny wpływ na wynik sprawy poprzez a) zastosowanie normy prawnej wyrażonej w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych bez uwzględnienia okoliczności, iż na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K38/13 doszło do uznania niekonstytucyjności części wskazanej normy prawnej w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną ze względu na datę powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki, a przez to naruszenie art. 190 ust. 1 Konstytucji RP. b) błędną wykładnię art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy o świadczeniach rodzinnych, polegającą na pominięciu celów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych i przyjęcie, że okoliczność pobierania przez E. W. zasiłku dla opiekuna przyznanego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r. poz. 162 z późn. zm.) stanowi negatywną przesłankę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, a w konsekwencji błędne uznanie, że fakt pobierania przez E. W. zasiłku dla opiekuna ma przesądzające znaczenie dla oceny wniosku Skarżącej o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. c) nie zastosowanie art. 27 ust. 5 w zw. z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy o świadczeniach rodzinnych i przez to, nie uwzględnienie, iż w razie zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku dla opiekuna osoba uprawniona ma prawo wyboru jednego ze świadczeń jak wynika z treści art. 27 ust. 5 2. naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 6, art. 9, art. 77 1, art. 7 w zw. z art. 80 Kodeksu postępowania administracyjnego, poprzez nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, przyjmując, iż sam fakt pobierania zasiłku dla opiekuna przez E. W. skutkuje brakiem prawa Skarżącej do świadczenia pielęgnacyjnego i zwalnia organy rozstrzygające w sprawie z podejmowania działań zmierzających do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, pozwalającego na wydanie rozstrzygnięcia z uwzględnieniem słusznego interesu Strony.
Autorka skargi podkreśliła, że w wyniku bezprawnego działania władzy ustawodawczej, co potwierdził wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K27/13 z 5 grudnia 2013 r. została pozbawiona prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od dnia 1 lipca 2013 r. przez wygaszenie decyzji z mocy art. 11 ust. 1 oraz ust. 3 ustawy zmieniającej. Przedstawiła szeroką argumentację przemawiającą za prokonstytucyjną wykładnią art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zdaniem skarżącej, prawidłowe odczytanie treści powołanego przepisu, a także art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b oraz art. 27 ust. 5 prowadzi do wniosku, że opiekując się niepełnosprawnym mężem o znacznym stopniu niepełnosprawności jest osobą uprawnioną do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, a posiadanie uprawnienia do zasiłku dla opiekuna nie może skutkować odmową przyznania tego świadczenia. W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o oddalenie skargi, podtrzymując stanowisko prezentowane w treści zaskarżonej decyzji. Uzasadnienie prawne Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach zważył, co następuje. Zgodnie z art. 3 1 oraz art. 145 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.), zwanej dalej p.p.s.a., wojewódzkie sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co oznacza, że w zakresie dokonywanej kontroli sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji w toku postępowania nie naruszyły przepisów prawa materialnego w sposób, który miał wpływ na wynik sprawy bądź przepisów postępowania w stopniu, który mógł mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sądowa kontrola legalności zaskarżonych orzeczeń administracyjnych sprawowana jest przy tym w granicach sprawy, a sąd nie jest związany zarzutami, wnioskami skargi, czy też powołaną w niej podstawą prawną (art. 134 1 p.p.s.a.). Skarga E. W. zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja narusza prawo materialne w stopniu, który miał wpływ na wynik sprawy. Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji, jak również decyzji wydanej przez organ I instancji, stanowiły przepisy art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 z późn. zm.), powoływanej dalej jako "ustawa o świadczeniach rodzinnych". Zgodnie z art. 17 ust. 1 tej ustawy, świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: 1) matce albo ojcu, 2) opiekunowi faktycznemu dziecka, 3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, 4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności - jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Przy czym świadczenie pielęgnacyjne, w myśl art. 17 ust. 1b cyt. ustawy, przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała: 1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub 2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia. Z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia 7 lutego 2013 r. (k. 10 akt administracyjnych) wynika, że niepełnosprawność K. W., urodzonego dnia 21 sierpień 1957 r., trwa "nadal". Ww. jest niezdolny do samodzielnej egzystencji do 28 lutego 2018 r. Na podstawie wyjaśnień ZUS z dnia 23 maja 2017 r. oraz oświadczenia E. W. z dnia 9 maja 2017 r. organ ustalił, że niepełnosprawność męża powstała w wieku 34 lat. W tych okolicznościach organy orzekające w obu instancjach odmówiły przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego, albowiem stwierdziły brak spełnienia przesłanki wskazanej w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli powstania niepełnosprawności u wymagającego opieki K. W. przed ukończeniem 18. roku życia, bądź do ukończenia 25. roku - w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej. Wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Posłużenie się przez Trybunał techniką "wyroku zakresowego" lub "wyroku interpretacyjnego" powoduje, że nawet przy stwierdzeniu niekonstytucyjności lub nielegalności przepisu w sensie formalnym pozostaje on w systemie prawa (jednostka redakcyjna tekstu aktu normatywnego nie zostaje derogowana), uchylana jest natomiast zawarta w nim norma prawna (jedna z norm prawnych mających - potencjalnie - źródło w treści przepisu) w określonym zakresie przedmiotowym lub podmiotowym. Innymi słowy zostaje ustanowiony powszechnie obowiązujący zakaz "odczytania" i stosowania przepisu w sposób sprzeczny z dyspozycją orzeczenia. Przepis art. 190 ust. 1 Konstytucji RP stanowi, że wszystkie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne, zaś - w myśl art. 190 ust. 3 Konstytucji RP - wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, o ile Trybunał Konstytucyjny nie określi innego terminu utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Analiza wskazanych przepisów Konstytucji w związku z zasadami: państwa prawa (art. 2 Konstytucji RP), zasadą legalizmu (art. 7 Konstytucji RP) i nadrzędności Konstytucji (art. 8 ust. Konstytucji RP) oraz ich rozumienia przez Trybunał Konstytucyjny prowadzi do wniosku, że wykonywanie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego jest obowiązkiem zarówno prawodawcy, jak i organów stosujących prawo, w szczególności sądów. Powszechnie obowiązująca moc
orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oznacza związanie nimi wszystkich sądów, także Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. J. Trzciński, Orzeczenia interpretacyjne Trybunału Konstytucyjnego, "Państwo i Prawo" z 2002, zeszyt 1, str. 6). Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego wiążą bowiem wszystkich adresatów bez wyjątku i winny być przez nich respektowane. Zauważyć należy, że interpretacja przepisu art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych w powołanym brzmieniu (które do daty orzekania przez organy w niniejszej sprawie nie uległo zmianie), w świetle powyższego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, była przedmiotem licznych wyroków wydawanych przez sądy administracyjne. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z dnia I OSK 2620/16, Lex nr 2326429) znalazł wyraz pogląd, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego sygn. akt K 38/13, jest wyrokiem zakresowym, nie wywołuje więc skutku określonego w art. 190 ust. 1 i 3 Konstytucji RP, tj. utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego aktu normatywnego. Powoduje jednak konieczność takiej wykładni przepisów, aby jej wynik nie był sprzeczny ze stanowiskiem wyrażonym w wyroku Trybunału. W wyroku z dnia 4 listopada 2016 r. (sygn. akt I OSK 1578/16, Lex nr 2169778) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że niewątpliwe, w myśl art. 188 pkt 1 Konstytucji RP, to Trybunał Konstytucyjny orzeka o zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją (...). Niezależnie jednak od unormowania art. 188 pkt 1 Konstytucji RP, obowiązuje wynikająca z art. 8 ust. 2 Konstytucji RP zasada ustrojowa bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji. Jedną z form bezpośredniego stosowania Konstytucji przez sądy jest oparcie wyroku na stanowisku wyrażonym w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego". W kontekście powyższych rozważań ugruntowała się linia orzecznicza sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego, którą również podziela Sąd orzekający w niniejszej sprawie, zgodnie z którą w stosunku do opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, których niepełnosprawność powstała nie później, niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia, przepis art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych jest zgodny z Konstytucją i nie ma przeszkód prawnych do jego stosowania. Natomiast w stosunku do opiekunów osób wymagających opieki, których niepełnosprawność powstała później, kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności. Wobec tego, w odniesieniu do tych osób oceny spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego należy dokonywać z pominięciem tego kryterium. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., który we wskazanym zakresie stwierdził niekonstytucyjność art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, stworzył nowy stan prawny. Skutkiem tego orzeczenia jest zmiana zakresu zastosowania art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych odnośnie treści w nim ujętej, ponieważ zakwestionowana norma została ostatecznie wyeliminowana z systemu prawnego, co oznacza, że dalsze stosowanie tego przepisu wraz z normą prawną uznaną za niekonstytucyjną prowadzi do niedopuszczalnego - z punktu widzenia zasady równości - ukształtowania sytuacji prawnej opiekunów dorosłych osób niepełnoprawnych. Norma prawna uznana za niekonstytucyjną stanowi zaś wadliwą podstawę prawną, a wydana na
takiej podstawie prawnej decyzja administracyjna musi być uznana za wadliwą. Odnosząc się do stanowiska organu odwoławczego, któremu znany był analizowany wyrok Trybunału Konstytucyjnego, podnieść należy, że wskazania zawarte w uzasadnieniu tego wyroku co do jego wykonania nie wyłączają w żadnym zakresie zasad wynikających z przepisów ustawy zasadniczej, stanowiąc o skutkach prawnych tego wyroku dla ukształtowanych po jego ogłoszeniu sytuacji prawnych. Uzasadnienie analizowanego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zawiera argumentację mającą przemawiać za wydanym rozstrzygnięciem, nie stanowi ono jednak w jakimkolwiek zakresie uzupełnienia tego rozstrzygnięcia. Uzasadnienie nie stanowi treści rozstrzygnięcia (zob. wyrok NSA z dnia 7 września 2016 r., I OSK 755/16, czy wyrok NSA z dnia 9 maja 2017 r., I OSK 2370/16, dostępne - www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Z tych przyczyn, zdaniem Sądu, organy administracji dopuściły się uchybienia prawa materialnego, gdyż nie wzięły pod uwagę treści ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. Zarówno organ I instancji, jak i organ II instancji, wydały decyzję w oparciu o niekonstytucyjną normę prawną, a naruszenie to ma istotne znaczenie dla treści podjętych decyzji, co skutkowało wyeliminowaniem tych decyzji z obrotu prawnego. W świetle przedstawionych rozważań, powstanie niepełnosprawności w okresie nie wymienionym w art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych nie stanowi przeszkody do uznania spełnienia przesłanki określonej w tym przepisie, od której zaistnienia uzależnione jest przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Rozpatrując sprawę ponownie, organ I instancji powinien dokonać analizy stanu faktycznego sprawy z uwzględnieniem oceny prawnej wyrażonej przez Sąd w niniejszej sprawie. Następnie organ I instancji ustali, czy wobec złożonego przez skarżącą oświadczenia z dnia 9 maja 2017 r. o rezygnacji ze specjalnego zasiłku opiekuńczego z chwilą przyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego, spełniona została dyspozycja art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którą w przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń: świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego, przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną. W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie art. 145 1 pkt 1 lit. a i art. 135 p.p.s.a., uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.