chwala r XLVIII/263/14 Rady Miasta Lubartów z dnia 30 czerwca 2014r. w sprawie: przyjęcia i wdrożenia Programu Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" dla Gminy Miasto Lubartów na rok 2014 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późno zm.) oraz art. 110 ust. 10 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 182) - Rada Miasta Lubartów uchwala, co następuje: l Przyjmuje do realizacji Program Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" dla Gminy Miasto Lubartów na rok 2014, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta oraz Kierownikowi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lubartowie. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3 Przewodniczący Rady Miasta Z~ Andrz j Zieliński
Załącznik do uchwały Nr XL VIlI/263114 Rady Miasta Lubartów z dnia 30 czerwca 2014r. Program Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" dla Gminy Miasto Lubartów na rok 2014
Spis treści I. Wprowadzenie. II. Charakterystyka grupy docelowej. III. Cele Programu Aktywności Lokalnej. IV. Metody pracy wykorzystywane do realizacji programu. V. Finansowanie programu. VI. Monitoring, ewaluacja i ocena. Załączniki. 3 3 4 5 8 8 9 2
I. WPROW ADZENIE Program Aktywności Lokalnej (PAL) jest jedną z form organizowania środowiska lokalnego i wykorzystywania jego zasobów do realizacji wspólnych celów. Założeniem Programu jest dążenie do wzmocnienia podmiotowości obywateli, jak również stworzenia warunków dla rozwoju instytucji społeczeństwa obywatelskiego, wzmacniania spójności społecznej i terytorialnej na rzecz zrównoważonego rozwoju społecznego. PAL kładzie nacisk na aspekt samopomocy, polegającej na wyzwoleniu i wykorzystaniu wewnętrznych zasobów oraz kompetencji osób, grup lub społeczności lokalnych, których potencjał powinien być wspierany i wzmacniany przez siły zewnętrzne (władzę samorządową), tworzące warunki sprzyjające jego rozwojowi. Od 2012 roku jest on obligatoryjnym narzędziem realizowanego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubartowie projektu systemowego pn. "OD AKTYWIZACJI DO ROZWOJU. Integracja społeczna i zawodowa klientów pomocy społecznej w Lubartowie" współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytetu VII Promocja integracji społecznej, Działania 7.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji, Poddziałania 7.l.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji poprzez ośrodki pomocy społecznej. Program Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" dla Gminy Miasto Lubartów na rok 2014, zwany dalej Programem Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2", stanowi kontynuację Programu Aktywności Lokalnej realizowanego w 2013 roku. Zakłada on wsparcie w zakresie aktywizacji społecznej, zdrowotnej, zawodowej i edukacyjnej, młodych mieszkańców Lubartowa w wieku 15-30 lat znajdujących się w trudnej sytuacji na rynku pracy, pochodzących ze środowisk dysfunkcyjnych i patologicznych, niewykształconych, zagrożonych wykluczeniem społecznym. Program Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" jest zgodny z: < Narodową Strategią Integracji Społecznej dla Polski na lata 2005-2015; < Strategią Rozwoju Kraju 2007-2015; < Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki 2007-2013; < Strategią Polityki Społecznej Województwa Lubelskiego oraz Strategią Rozwoju Województwa na lata 2006-2020; < Strategią Rozwoju Miasta Lubartów do 2015 r.; < Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Lubartów do 2015 r. II. CHARAKTERYSTYKA GRUPY DOCELOWEJ Problemy społeczne, z którymi borykają się polskie rodziny zagrażają ich prawidłowemu funkcjonowaniu. Jednym z niekorzystnych zjawisk społecznych jest bezrobocie, ponieważ swym destrukcyjnym oddziaływaniem dotyka obok jednostki i rodziny całą społeczność. Analiza statystyczna wskazuje na jego zróżnicowaną strukturę w mieście. W 2011 r. w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Lubartowie figurowało 1.429 osób bezrobotnych (K-723, M-706); w 2012 r. - 1.469 osób (K-736, M-733); a w 2013 r. l.461 osób (K-711, M-750). Dokonując analizy powyższych danych, stwierdza się tendencję 3
rosnącą osób bezrobotnych stosunku do 2012 r. w 2013 r. o 32 osoby w stosunku do 2011 r. i malejącą o 8 osób w Analiza osób korzystających z pomocy społecznej MOPS w Lubartowie wskazuje, że w 2011 r. pomocą objęto 1.184 osoby (K-604, M-580), w tym, w wieku 15-30 lat - 263 osoby (K-137, M-126). W 2012 r. ze świadczeń pomocy społecznej korzystało 1.266 osób (K-647, M-619), w tym, w wieku 15-30 lat - 298 osób (K-154, M-144). atomiast, w 2013 r. pomocą objęto 1.229 osób (K-628, M-601), w tym w wieku 15-30 lat - 267 osób (K-139, M-128). Dane te wskazują na utrzymujący się poziom osób młodych w wieku 15-30 lat korzystających ze świadczeń pomocy społecznej. Powyższa analiza stanowi uzasadnienie kontynuacji PAL realizowanego w 2013 r. i wyboru osób młodych w wieku 15-30 lat do udziału w Programie Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2", ponieważ po świadczenia z pomocy społecznej zwracają się systematycznie osoby młode, pozostające bez pracy, o niskich kwalifikacjach zawodowych, obniżonej motywacji do wykazywania aktywności zawodowej oraz niskim poziomie kompetencji społecznych i umiejętności funkcjonowania w środowisku. Bezrobocie powoduje u tych osób bierność, niezaradność życiową, problemy finansowe. Przyczynia się do zwiększenia poziomu ubóstwa i degradacji życia rodzinnego, zaniku ambicji oraz obniżenia samooceny; często ma charakter konf1iktogenny. Pozostawanie bez pracy oraz niemożność znalezienia zatrudnienia powoli i systematycznie pozbawiają młodych ludzi poczucia własnej wartości, nasilają negatywne zjawiska społeczne tj. alkoholizm, narkomania, rozpad małżeństwa. Należy również podkreślić, iż osoby młode korzystające z pomocy społecznej są często osobami, których rodzice w przeszłości lub nadal korzystają ze wsparcia świadczonego przez ops. Pojawia się zatem zjawisko dziedziczenia bezradności i uzależnienia od pomocy społecznej. Tacy klienci przejawiają niechęć, a nawet wrogą postawę, względem udzielania innych niż finansowych form pomocy, które stają się dla nich substytutem dochodów, osiąganych bez jednoczesnego starania się o zmianę swojej trudnej sytuacji życiowej. To z kolei przyczynia się do ugruntowania mechanizmu wyuczonej bezradności. Wskazane problemy uzasadniają objęcie kompleksowym wsparciem, zmierzającym do wzmocnienia potencjału społecznego i zawodowego ludzi młodych w wieku 15-30 lat, których sytuacja bytowa i społeczna klasyfikuje jako osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Kategoria osób objętych projektem jest zgodna z wytycznymi określonymi w Szczegółowym Opisie Priorytetów POKL, Priorytet VII, działanie 7.1, poddziałanie 7.1.1. III. CELE PROGRAMU AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Cel główny: Celem głównym Programu Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" jest zapewnienie równego dostępu do zatrudnienia siedmiu osobom w wieku 15-30 lat, zagrożonym wykluczeniem społecznym, a także podniesienie ich kompetencji społecznych i zawodowych oraz zintegrowanie z rynkiem pracy. 4
Cele szczegółowe: 1. Wzrost poziomu kwalifikacji i umiejętności zawodowych u siedmiu osób młodych w wieku 15-30 lat, które są zagrożone wykluczeniem społecznym. 2. Wzrost poziomu aktywności społecznej zawodowej siedmiu osób młodych w wieku 15-30 lat, zagrożonych wykluczeniem społecznym. 3. Usprawnianie kompetencji społecznych oraz umiejętności funkcjonowania w środowisku siedmiu osób młodych w wieku 15-30 lat, zagrożonych wykluczeniem społecznym. Cele projektu są zgodne z zapisami Priorytetu VII Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Poddziałaniem 7.1.1. Ich realizacja zmierza do rozwoju i upowszechniania aktywnych form integracji. Zaplanowane w projekcie działania oraz przewidziane instrumenty aktywizacji: społecznej, zawodowej, zdrowotnej i edukacyjnej, zapewniają różnorodną formę wspierania i aktywizowania opisanej grupy docelowej. Za przygotowanie i realizację (osiągnięcie celów) Programu Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2", odpowiedzialne będą osoby wchodzące w skład zespołu realizującego projekt systemowy pn. "OD AKTYWIZACJI DO ROZWOJU. Integracja społeczna i zawodowa klientów pomocy społecznej w Lubartowie" oraz podmiot, któremu powierzona zostanie organizacja i realizacja instrumentów aktywnej integracji. IV. METODY PRACY WYKORZYSTYW A E DO REALIZACJI PROGRAMU W ramach programu zostaną zastosowane: 1. Środowiskowa praca socjalna, która jest działaniem realizowanym przez pracownika socjalnego, mającym na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi. Wskazane zadanie realizowane będzie przez pracowników socjalnych, bezpośrednio zaangażowanych w realizację indywidualnych planów działania (kontraktów socjalnych). Prowadzona praca socjalna ukierunkowana zostanie na pomoc we wzmacnianiu samooceny i wiary we własne siły podczas poszukiwania pracy, a także umożliwienia prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie uczestników projektu. 2. Instrumenty aktywnej integracji, będące zespołem instrumentów o charakterze aktywizacyjnym, mające doprowadzić do przywrócenia na rynek pracy osoby wykluczone społecznie oraz do ich integracji ze społeczeństwem. W ramach PAL - "Młodzi są przyszłością 2" zostaną zastosowane cztery instrumenty aktywnej integracji: - Szkolenia zawodowe (instrument edukacyjny): Cel: nabycie nowych kwalifikacji zawodowych. 5
Dobór szkoleń ustalono na podstawie diagnozy potrzeb uczestników (podczas przeprowadzania wywiadów środowiskowych) oraz aktualnych trendów na rynku pracy. Indywidualne grupowe zajęcia z zakresu terapii psychologicznej (instrument zdrowotny): Cel: integracja grupy osób uczestniczących w projekcie; W ramach ww. zajęć uczestnik będzie miał możliwość omówienia własnych problemów oraz zdobycia wiedzy na temat: technik rozwiązywania własnych problemów; opracowania Indywidualnego Planu Działania; eliminowania barier psychospołecznych; komunikacji interpersonalnej. Poradnictwo wsparcia w zakresie podniesienia kompetencji życiowych i umiejętności społeczno-zawodowych, umożliwiających docelowo powrót na rynek pracy i aktywizację zawodową dla uczestników wraz z ich otoczeniem (instrument społeczny): Cel: nabycie umiejętności społecznych tj. aktywnego słuchania, asertywności, właściwej samooceny, rozpoznawania komunikatów pozawerbalnych mowy ciała, konstruktywnego pokonywania problemów, umiejętności autoprezentacji; zapoznanie się ze sztuką wizażu. W ramach ww. zajęć uczestnik będzie miał możliwość zdobyć wiedzę na temat: źródeł i przyczyn stresu oraz technik radzenia sobie w sytuacjach stresowych; zasad zarządzania gospodarstwem domowym; metod właściwej komunikacji interpersonalnej; budowania poczucia własnej wartości; asertywności: technik kreatywnego rozwiązywania sytuacji problemowych; autoprezentacji; technik pozytywnej prezentacji własnej osoby. - Wsparcie w formie zajęć z doradcą zawodowym (instrument zawodowy): Cel: nabycie umiejętności aktywnego poszukiwania pracy, odkrycie własnych możliwości i predyspozycji zawodowych, umiejętności twórczego myślenia, zarządzania czasem, planowania pracy. W ramach ww. zajęć uczestnik będzie miał możliwość zdobyć wiedzę na temat: 6
budowania obrazu własnej osoby (obrazu siebie, analizy postaw życiowych, poznania swoich mocnych stron, samoświadomości); dokumentów aplikacyjnych autoprezentacji (zasad sporządzania dokumentów niezbędnych przy zatrudnieniu, redagowania dokumentów aplikacyjnych i innych przydatnych podczas poszukiwania pracy); rynku usług internetowych jako sposobu na aktywność zawodową (analiz internetowych ofert pracy, pracy na odległość - ich wad i zalet, E-Iearningu - nauczania na odległość); planowania działań i wyznaczania celów (samooceny i planu działania, wyznaczania własnych celów); zdobycia wiedzy na temat lokalnego rynku pracy; technik aktywnego poszukiwania pracy: przygotowania osobistej strategii działania; sytuacji na rynku pracy, branż przyszłościowych, czyli popytu na pracowników; sztuki autoprezentacji. Szkolenia zawodowe, zostaną przeprowadzone w III oraz IV kwartale 2014 r. i zakończą się egzaminem. Pozostałe trzy instrumenty aktywnej integracji (zdrowotny, społeczny, zawodowy), realizowane będą w III kwartale, w czasie trzydniowego treningu motywacyjno-rozwojowego, zorganizowanego dla 7 osób młodych w wieku 15-30 lat wraz z ich otoczeniem, podczas których zapewniona zostanie dla uczestników profesjonalna kadra, wyżywienie oraz materiały dydaktyczne. Organizacja realizacja wszystkich instrumentów aktywnej integracji tj.: zdrowotnego, społecznego, zawodowego i edukacyjnego, o których mowa w "Zasadach przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013", zostanie zlecona profesjonalnemu podmiotowi zatrudniającemu specjalistów, uprawnionych do świadczenia usług i prowadzenia szkoleń w ww. zakresie oraz wydawania certyfikatów. Plan realizacji poszczególnych działań został ujęty w harmonogramie Programu Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" dla Gminy Miasto Lubartów na rok 2014, który stanowi załącznik do Programu. V. FINANSOWANIE PROGRAMU Wskazane w Programie Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" działania, będą realizowane w ramach projektu systemowego pn. "OD AKTYWIZACJI DO ROZWOJU. Integracja społeczna i zawodowa klientów pomocy społecznej w Lubartowie" współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, w obszarze Priorytetu VII Promocja Integracji Społecznej, Działania 7.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji, Poddziałania 7.1.1 Rozwój i upowszeclmianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej. 7
Zgodnie z wytycznymi w zakresie konstruowania projektów systemowych na rok 2014, koszt udziału jednej osoby w PAL wynosi do 4.000,00 zł. Łącznie, w br. na działania upowszechniania instrumentów aktywnej integracji zaplanowano kwotę 28.000,00 zł., która stanowi dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Społecznego. Dodatkowo, uczestnicy Programu zostaną objęci wsparciem finansowym w formie zasiłków celowych na łączną kwotę 26.025,00 zł, stanowiącym wkład własny gminy w realizację projektu. Zasiłki celowe przyznawane będą zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U z 2014 poz. 182). VI. MONITORING, EWALUACJA l OCENA Działania realizowane w ramach Programu Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" będą systematycznie monitorowane w trakcie jego trwania. Monitoring i ewaluacja, prowadzona na rzecz uczestników Programu, umożliwi obserwację zmian ilościowych i jakościowych. Zapewnienie bieżącej kontroli realizacji Programu, pozwoli na dokonywanie korekt, wynikających z faktycznej sytuacji beneficjentów oraz ewentualnych zmian wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków, a także zasad przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych ośrodków pomocy społecznej, powiatowych centrów pomocy rodzinie oraz regionalnego ośrodka polityki społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek rozbieżności pomiędzy założeniami a rezultatami, na bieżąco będą dokonywane zmiany w przyjętym Programie i wprowadzane przez Kierownika MOPS w Lubartowie. Na koniec okresu programowania zostanie dokonane podsumowanie efektywności Programu Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" w końcowego raportu. ocena formie Ocena zrealizowanych przedsięwzięć oraz osiągniętych rezultatów przedstawiona w rocznym sprawozdaniu z działalności Miejskiego Ośrodka Społecznej, przedkładanym Radzie Miasta Lubartów. zostanie Pomocy 8
Załącznik nr l do Programu - "Młodzi są przyszłością 2" Harmonogram realizacji poszczególnych działań Programu Aktywności Lokalnej - "Młodzi są przyszłością 2" dla Gminy Miasto Lubartów na rok 2014 Nazwa zadania I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rekrutacja uczestników do PAL Przygotowanie i podpisanie Indywidualnych Planów Działania (kontraktów socjalnych) Realizacja Indywidualnych Planów Działania (kontraktów socjalnych) Wypłata zasiłków celowych Praca socjalna Trzydniowy trening motywacyjno- Szkolenia zawodowe rozwojowy Planowanie, opracowanie i realizacja PAL Promocja programu - ogłoszenie Monitoring, ewaluacja w prasie 9