Przyszłość programów Interreg i EIS po 2020 roku Warszawa, 28 czerwca 2018 r.
Środki finansowe na Interreg 2021-2027 2014-2020 8,9 mld EUR (2,75% na PS): Transgraniczny 74,05% Transnarodowy - 20,36% Międzyregionalny 5,59% 8,4 mld EUR (2,5% na PS): Transgraniczny 52,7% Transnarodowy 31,4% Regiony oddalone 3,2% Międzyregionalny 1,2% Międzyregionalne innowacje 11,5%
Nowe rozporządzenie dla Interreg współpraca na granicach wewnętrznych UE współpraca na granicach zewnętrznych lądowych UE Finansowanie: EFRR Finansowanie: EFRR, NDICI* * Instrument Sąsiedztwa, Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej
Poziom dofinansowania projekty regularne PT granice wewnętrzne granice zewnętrzne 70% 70% 90% 100%
Komponenty Interreg Komponent 1 - współpraca transgraniczna (lądowa) Komponent 2 - współpraca transnarodowa i morska (2A i 2B) Komponent 3 - współpraca z regionami oddalonymi Komponent 4 - współpraca międzyregionalna Komponent 5 - międzyregionalne innowacyjne inwestycje
Komponent 1 - Współpraca transgraniczna na lądowych granicach wewnętrznych i zewnętrznych w oparciu o regiony UE na poziomie NUTS 3 52,7% środków budżetu na INTERREG
Komponent 2 - Współpraca transnarodowa i morska transnarodowa (2A) lub wokół basenów morskich (2B) (w tym współpraca transgraniczna na granicach morskich ) w oparciu o regiony UE na poziomie NUTS 2 i dodatkowo dla morskich na poziomie NUTS 3 31,4% środków budżetu na INTERREG
Cele polityki dla INTERREG rozporządzenie EFRR Bardziej inteligentna Europa Bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa Lepiej połączona Europa Europa o silniejszym wymiarze społecznym Europa bliżej obywateli
Dodatkowe cele specyficzne dla INTERREG rozporządzenie Interreg Lepsze zarządzanie Interreg Bezpieczniejsza i lepiej chroniona Europa + W ramach celu polityki 4 Europa o silniejszym wymiarze społecznym przewidziano pięć dodatkowych celów szczegółowych dla Interreg
Cel specyficzny Lepsze zarządzanie Interreg Zwiększenie sprawności administracji publicznej, zwłaszcza w celu wyeliminowania przeszkód prawnych i innych barier Zwiększenie zdolności instytucjonalnej w celu wdrażania strategii Budowanie zaufania, kontakty międzyludzkie, wspieranie podmiotów społeczeństwa obywatelskiego
Cel specyficzny Bezpieczniejsza i lepiej chroniona Europa Zarządzanie przekraczaniem granic Zarządzanie migracjami i mobilnością, w tym ochroną migrantów
Koncentracja tematyczna Procent Zakres Komponenty 1, 2 i 3 Co najmniej 60% 3 z 5 celów polityki Komponenty 1, 2 i 3 Kolejne 15% Lepsze zarządzanie Interreg lub Bezpieczniejsza i lepiej chroniona Europa Dodatkowo program komponentu 2A wspierający strategię Dodatkowo program komponentu 2B wspierający strategię 100% Cele strategii makroregionalnej 70% Cele strategii makroregionalnej
Komunikat KE Zwiększanie wzrostu gospodarczego i spójności w regionach przygranicznych UE
Główne tematy współpracy transgranicznej wskazane w Komunikacie a) zwiększenie dostępu do informacji o obowiązujących regulacjach prawnych po obu stronach granicy b) wspieranie zatrudnienia transgranicznego c) promowanie wielojęzyczności w regionach przygranicznych d) zwiększenie transgranicznej dostępności e) zwiększenie dostępności do usług
Zidentyfikowane bariery współpracy transgranicznej - ankiety
Bariery prawne i administracyjne brak harmonizacji i komplementarności przepisów w zakresie m. in. ochrony zdrowia i ratownictwa medycznego, zamówień publicznych, prawa budowlanego, pomocy publicznej odmienność systemów zdrowotnych, ubezpieczeń społecznych, edukacji problemy z uznawalnością kwalifikacji, wykształcenia, wymogów technicznych brak pełnomocnictw, umów międzynarodowych, porozumień o współpracy np. we współpracy w sferze medycznej,
Bariery prawne i administracyjne odmienność procedur administracyjnych np. pozwolenia, decyzje, zmiany w planach zagospodarowania przestrzennego trudności w interpretacji zapisów dokumentów z poszczególnych obszarów w sąsiednich krajach np. planowania przestrzennego różna struktura samorządowa oraz ograniczone/różne kompetencje władz na poziomie regionalnym ograniczone możliwości finansowe władz lokalnych w prowadzeniu aktywnej współpracy transgranicznej konieczność uzyskania wizy oraz likwidacja małego ruchu granicznego
Bariery fizyczne przeszkody naturalne związane z ukształtowaniem terenu /geograficzna specyfika pogranicza dysproporcje w rozwoju infrastruktury po obu stronach granicy brak zintegrowanych systemów transportu publicznego na granicy
Inne bariery negatywne stereotypy sąsiada słaba znajomość języka sąsiada niewystarczający poziom współpracy między JST różnice w mentalności i niski poziom zaufania społecznego
Bariery na poziomie wdrażania programów brak prefinansowania realizacji projektów długi proces oceny projektów - od złożenia do decyzji KM skomplikowane i niejasne procedury realizacji projektów duże obciążenia administracyjne dla beneficjentów rozbudowany i czasochłonny system rozliczenia i kontroli projektów ograniczenie dostępu do programu podmiotom prywatnym sektor MŚP niewykorzystanie dobrych praktyk, sprawdzonych i skutecznych rozwiązań z poprzednich perspektyw finansowych
Przykłady projektów transgranicznych niwelujących bariery współpracy - ankiety
Zwiększenie dostępu do informacji o regulacjach prawnych po obu stronach granicy portale informacyjne na temat m. in. regulacji w obszarze transportu, mieszkalnictwa, zatrudnienia w kraju sąsiada transgraniczne punkty informacyjne /centra informacji transgranicznej, punkty pomocy prawnej świadczenie transgranicznych usług publicznych
Wspieranie zatrudnienia transgranicznego monitoring transgranicznego rynku pracy transgraniczna baza informacji o wolnych stanowiskach pracy w obszarze przygranicznym usługi pośrednictwa pracy, transgraniczne targi pracy wsparcie współpracy publicznych służb zatrudnienia pomoc prawna w zakresie uznawalności kwalifikacji zawodowych portal informacyjny
Promocja wielojęzyczności w regionach przygranicznych obowiązkowy system nauki języka sąsiada na wszystkich etapach kształcenia kompleksowe podejście wspólne programy nauczania nauka języka sąsiada w systemie pozaszkolnym promocja idei uczenia się przez całe życie połączenie nauki języka sąsiada z edukacją kulturalną
Ułatwienie transgranicznej dostępności wspólne rozwiązania w zakresie usług transportowych, w tym tworzenie połączeń transgranicznych wspólne rozwiązania w zakresie usług turystycznych, kulturalnych, zdrowotnych wsparcie współpracy dwumiast
Zwiększenie dostępu do usług o dużym znaczeniu transgranicznym systemy wymiany informacji, kształcenia i współdziałania służb publicznych, w tym ratowniczych transgraniczna służba zdrowia zintegrowany system informacji o możliwościach i zasadach korzystania z opieki zdrowotnej w kraju sąsiada wspólne podnoszenie kwalifikacji personelu medycznego wspólne programy profilaktyczne wspólna transgraniczna oferta ZOZ i szpitali
Zapewnienie transgranicznego charakteru inwestycji infrastrukturalnych i wdrożenia w życie dokumentów planistycznych odpowiednie regulacje w dokumentach programowych wzmocnienie procesu oceny projektów sprawozdawczość i kontrola projektu uwzględniające transgraniczny charakter inwestycji i wdrożenie dokumentów planistycznych
Rozporządzenie w sprawie mechanizmu eliminowania barier prawnych i administracyjnych w kontekście transgranicznym
Proponowane zasady: Mechanizm prawny stosowany w odniesieniu do ograniczonych czasowo działań z zakresem terytorialnym obejmującym region przygraniczny; inicjatorem wykorzystania mechanizmu przede wszystkim lokalne lub regionalne podmioty publiczne i prywatne; możliwość wdrażania innych skutecznych instrumentów współpracy transgranicznej na poziomie międzyrządowym, regionalnym i lokalnym (poza proponowanym rozporządzeniem).
Zobowiązanie Dwa rozwiązania: na mocy tego zobowiązania niektóre przepisy prawa państwa członkowskiego stosuje się na terytorium sąsiadującego państwa członkowskiego Oświadczenie w określonym terminie państwo uruchomi prace legislacyjne służące przeprowadzeniu niezbędnych zmian w obowiązującym prawodawstwie krajowym, umożliwiające stosowanie prawa sąsiadującego państwa członkowskiego
Transgraniczny Punkt Koordynacyjny: na poziomie krajowym lub regionalnym; zadania w zakresie uruchomienia, podpisania, wdrożenia i monitorowania Zobowiązań i Oświadczeń
Dziękuję za uwagę!