SPIS TREŚCI OPARZENIA: ZRÓŻNICOWNE RYZYKO... 1 KILKA WYMOWNYCH PRZYKŁADÓW... 2 PRZYCZYNY OPARZEŃ... 4 CZYNNIKI CIĘŻKOŚCI OPARZEŃ... 7 ZAPOBIEGANIE... 9 POMOC W PRZYPADKU OPARZEŃ... 10 PODSUMOWANIE... 12
OPARZENIA: ZRÓŻNICOWANE RYZYKO Działalność produkcyjna i dystrybucja gazów wiąże się z powstaniem wielorakiego ryzyka w zakładach Air Liquide oraz u naszych odbiorców. W 1996 roku odnotowno łącznie 640 wypadków. Spośród tych wypadków 35 to wynik oparzeń, z czego 20 to ciężkie rany oparzeniowe. WYPADKI W WYNIKU OPARZEŃ/PRACOWNICY AIR LIQUIDE I ODBIORCY ( 1996 ) Chemiczne 2 Kriogeniczne 1 OPARZENIA OGÓLNE Cieplne 4 Elektryczne 1 Chemiczne 4 Kriogeniczne 1 Cieplne 5 Cieplne 2 Kriogeniczne 5 Kriogeniczne 4 Cieplne 2 Elektryczne 1 Kriogeniczne 1 Cieplne 2 POCHODZENIE Cieplne Kriogeniczne Chemiczne Elektryczne OGÓŁEM 35 100 PODZIAŁ OPARZEŃ ILOŚĆ % 15 43 12 34 6 17 2 6 MIEJSCE Dłonie/ramiona Głowa Stopy/nogi Całe ciało Plecy/tułów ILOŚĆ % 15 43 12 34 6 17 2 6 2 6 OGÓŁEM 35 100 Na podstawie kilku przykładów wypadków przedstawimy przyczyny, czynniki ciężkości oparzeń oraz oczywiście sposoby zapobiegania i postępowanie w razie ich wystąpienia.
WYMOWNE PRZYKŁADY... Dla zobrazowania różnorodności ryzyka oparzeń przedstawiamy kilka znaczących przykładów zaistniałych w naszej firmie. 1 OPARZENIA CIEPLNE ek nr n1r 1 PPrrzzyyppadadek Po podłączeniu węża do stanowiska pełnień wodoru niewielkie rozszczelnienie na złączce butli spowodowało natychmiastowy zapłon gazu. Operator został ciężko poparzony i zmarł w drodze do szpitala. ek nr n1r 2 PPrrzzyyppadadek ek nr n1r 3 PPrrzzyyppadadek W wyniku zapłonu na sprężarce tłokowej tlenu gwałtowny wybuch zniszczył to urządzenie, ogrodzone ściankami zabezpieczającymi, oraz zadaszenie zdmuchnięte przez gorące gazy. Podczas wymiany czujnika temperatury na kotle operator został oblany wodą o temperaturze 80 C. Ponieważ nie znajdował się naprzeciw czujnika, uległ tylko lekkiemu oparzeniu.
2 OPARZENIA KRIOGENICZNE Przypadek nr 1 Przypadek nr 1 Podczas uruchomienia pompy zgazowania operator otwierający zawór na tłoczeniu został oparzony w nogę wytryskującym z głowicy zaworu ciekłym azotem. Poszkodowany został ostrzeżony przez świadka zdarzenia, ponieważ w danej chwili nie odczuł żadnego bólu! Szybkie i obfite obmywanie zimną wodą pozwoliło ograniczyć ciężkość oparzenia (II stopień). Przypadek nr 1 Przypadek nr 2 Przypadek nr 1 Przypadek nr 3 Po napełnieniu naczynia kriogenicznego operator potknął się upuszczając je, w następstwie czego azot wylał mu się na stopę powodując ciężkie oparzenie wymagające amputacji stopy. 3 INNE OPARZENIA Operator wykonujący pracę bez rękawic na instalacji zgazowania cieczy kriogenicznej położył dłoń na nieizolowanym przewodzie rurowym doznając poważnego oparzenia. Operator pracujący bez środków ochrony przy kwasie siarkowym wypuścił naczynie z rąk, w wyniku czego został opryskany kwasem na twarzy doznając ciężkich oparzeń. Pracownik ten musiał mieć zrobionych szereg przeszczepów skóry. Przypadek nr 1 Przypadek nr 1 Sekretarka wymieniała żarówkę lampy na swoim biurku bez jej odłączenia, została porażona prądem i doznała oparzenia dłoni. Przypadek nr 1 Przypadek nr 2 3
PRZYCZYNY OPARZEŃ Obecnie dokonamy przeglądu sytuacji i urządzeń mogących stworzyć ryzyko oparzenia. 1 CIEPŁO Istnieje wiele zagrożeń: Strumień gorącej wody i pary. Kontakt z nie zabezpieczoną instalacją o bardzo wysokiej temperaturze. Zapalenie się cieczy lub gazów. W obu przypadkach oparzenie może być spowodowane przez bezpośredni kontakt z płomieniem lub ciepłem emitowanym przez płomienie.
2 ZIMNO W tym przypadku oparzenia mogą być spowodowane przez: KONTAKT Z CIECZAMI KRIOGENICZNYMI w wyniku rozszczelnienia, zrzutu nieskolektorowanego cieczy do atmosfery lub związanego z nadmiarem ciśnienia, np. przy kominach zrzutów zgazowanych... lub podczas czynności przetaczania produktu. KONTAKT Z URZĄDZENIEM KRIOGENICZNYM NIEIZOLOWANYM 5
3 PRODUKTY CHEMICZNE Rozmaite niebezpieczne materiały stosowane przy produkcji lub przy pracach konserwacyjnoremontowych mogą spowodować ciężkie oparzenia. 4 5 ENERGIA ELEKTRYCZNA Jest to ryzyko podstępne i bardzo rozpowszechnione. INNE PRZYCZYNY Spośród innych przyczyn należy wymienić: Promieniowanie ultrafioletowe......czy też dłuższe tarcie.
CZYNNIKI CIĘŻKOŚCI OPARZEŃ Przyjrzyjmy się głównym czynnikom: 1 GŁĘBOKOŚĆ OPARZEŃ Określana jest w trzech stopniach 2 I stopień SKÓRA ZACZERWIENIONA I BOLESNA II stopień SKÓRA CZERWONA Z PĘCHERZAMI III stopień SKÓRA GŁĘBOKO OPARZONA (zwęglona lub o białawym wyglądzie) ROZLEGŁOŚĆ OPARZEŃ Ma decydujące znaczenie: POWIERZCHNIA CIAŁA ZAGROŻENIE ŚMIERCIĄ PRZEZ ZATRUCIE LUB ODWODNIENIE 30% II stopnia lub 15% III stopnia KRWI
3 CZAS KONTAKTU Urazy oparzeniowe są tym bardziej ciężkie, im dłuższy czas kontaktu lub wystawienia na działanie. 4 MIEJSCE OPARZEŃ W zależności od miejsca oparzenia skutki są różne: blizny: na rękach, nogach, twarzy oparzenia zewnętrzne w miejscu wejścia i wyjścia prądu elektrycznego oparzenia wewnętrzne: wątroba, nerki, w nastepstwie porażenia prądem elektrycznym oparzenia dróg oddechowych (wdychanie gazów trujących) oparzenia przewodu pokarmowego (spożycie produktów chemicznych) utrata wzroku (zranienie oczu) 5 PRZYPADEK SZCZEGÓLNY: OPARZENIA KRIOGENICZNE Przypominamy przypadek nr 1 ze strony 3! Oparzenia kriogeniczne są często na początku mało bolesne.! Z tego właśnie powodu, ponieważ nie są niepokojące, można niedostatecznie ocenić ich ciężkość: tak jak w przypadku oparzeń cieplnych przy braku pielęgnowania tkanki ulegają stopniowemu niszczeniu i zwiększa się powierzchnia oparzenia. 8
ŚRODKI ZAPOBIEGAWCZE Wobec tych licznych zagrożeń często o konsekwencjach poważnych, a nawet tragicznych, należy przyjąć postawę czujną i rygorystyczną w celu zapobiegania i zapewnienia bezpieczeństwa. KONIECZNIE PRZESTRZEGAJCIE PRZEPISÓW I INSTRUKCJI ROBOCZYCH W SZCZEGÓLNOŚCI ŚRODKI OCHRONY ZBIOROWEJ - WYŁĄCZENIA (maszyny, instalacje elektryczne...), - STREFY ZAGROŻENIA: - ciecze, gazy kriogeniczne, - gazy palne (O2, H2...), - gazy trujące (CO...), - strefy zamknięte (N2, Ar...). NOSZENIE ODPOWIEDNICH ŚRODKÓW OCHRONY OSOBISTEJ: - RĘKAWICE, - OKULARY OCHRONNE, - BUTY PRZYLEGAJĄCE, - ODPOWIEDNIE UBRANIE. Pozwolenie na pracę zestawienie środków zapewniających bezpieczeństwo, w którym zapisuje się te środki. Przy wykonywaniu pracy połączonej z obecnością ryzyka zapewnić obecność odpowiednich środków bezpieczeństwa. Należy oznakować miejsca gaśnic, hydrantów i pryszniców pierwszej pomocy.
POMOC 1 W PRZYPADKU OPARZENIA CIEPLNEGO KRIOGENICZNEGO, CHEMICZNEGO, ELEKTRYCZNEGO (zewnetrznego) musicie: r 1IĆ ekonn adr yph rzc PO wyprowadzając osobę poszkodowaną ze strefy zagrożenia. r 1Ć JAK k na dew Z yplae rzb PO PRZE J E I C ZYB T NAJS MINU 5 1 UM MINIM oparzone miejsce dużą ilością wody bieżącej (zimnej). Czym dłużej będziemy to robić, tym bardziej zmniejszymy ciężkość oparzenia (czas zalecany: 30 minut). 1 OWAĆ nrm kr dea ypaal PZrzA służby ratunkowe i doprowadzić do szybkiego wysłania poszkodowanego do wyspecjalizowanej placówki leczniczej. 10
2 PRZYPADKI SZCZEGÓLNE OPARZENIE CIEPLNE Jeżeli ubranie pali się: - NIE BIEC, - OKRYĆ POSZKODOWANEGO KOCEM LUB PRZETOCZYĆ PO ZIEMI, - NIE ZRYWAĆ UBRANIA, KTÓRE JEST PRZYKLEJONE DO SKÓRY OPARZENIE KRIOGENICZNE: NIE ŚCIĄGAJCIE UBRANIA NASĄCZONEGO CIECZĄ, PONIEWAŻ ISTNIEJE RYZYKO ZERWANIA SKÓRY Jeżeli nastąpi rozlanie cieczy, należy zatrzymać wyciek, umieścić ostrzeżenie i ogrodzić strefę zagrożenia. OPARZENIE CHEMICZNE: W przypadku pryśnięcia w oczy należy je obficie przemyć przytrzymując otwarte powieki. ZDEJMIJCIE UBRANIE NASĄCZONE PRODUKTEM NIE ZDEJMUJĄC WASZYCH RĘKAWIC OPARZENIE ELEKTRYCZNE: W takim przypadku musicie: 1 OWAĆ nrm kr dea ypaal PZrzA r 1IĆ ekonn adr yph rzc PO odłączając napięcie. Przed pomocą upewnić się, że rzeczywiście nastapiło odcięcie prądu służby ratownicze wewnętrzne lub zewnętrzne. Oczekując na przybycie pomocy pracownicy przeszkoleni w udzielaniu pierwszej pomocy mogą: sprawdzić puls lub oddech zastosować w razie konieczności sztuczne oddychanie metodą usta-usta w razie konieczności zrobić masaż serca 11
PODSUMOWANIE Jak mogliście zobaczyć, ryzyko oparzenia jest duże i różnorodne w naszej działalności. Musicie więc w sposób ciągły zachować czujność, działać zgodnie z procedurami i przepisami bezpieczeństwa pracy oraz czuwać nad tym, aby były zawsze przestrzegane. Jest to klucz naszego powodzenia, ażeby zachować nasze zdrowie oraz zdrowie innych! 12
AIR LIQIUDE POLSKA Sp. z o.o. ul. Josepha Conrada 63 31-357 Kraków tel. +48 (12) 627 93 00 fax +48 (12) 627 93 33 e-mail: airliquide.polska@airliquide.com www.pl.airliquide.com