Wykorzystanie map zagrożenia i ryzyka powodziowego w ochronie przed powodzią obiektów kultury i dziedzictwa narodowego Witold Jaworski Centrum Modelowania Powodzi i Suszy w Krakowie Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Radziejowice, 02.12.2014
Zagadnienia 1. Możliwości zastosowania map zagrożenia i ryzyka powodziowego informacje ogólne. 2. Zagadnienia/problemy, których mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego nie dotyczą. 3. Przykłady.
Zastosowanie MZP i MRP Mapy obrazują w skali kraju obszar zagrożony oddziaływaniem wód powodziowych oraz ryzyko wystąpienia negatywnych konsekwencji społeczno-ekonomicznych z tym związanych oraz stanowią podstawę do oceny i analizy aktualnego stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego. Mapy MZP i MRP stanowić będą podstawę do opracowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym ostatniego etapu wdrażania Dyrektywy Powodziowej. Stanowią źródło danych i podstawę ustanawiania priorytetów i podejmowania dalszych decyzji o charakterze technicznym, finansowym i politycznym dotyczących zarządzania ryzykiem powodziowym. Przedstawione na MZP obszary stanowią podstawę do planowania zagospodarowania przestrzennego na różnych poziomach. Granice obszarów uwzględnia się w: koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, planie zagospodarowania przestrzennego województwa, miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy.
Zastosowanie MZP i MRP Możliwości wykorzystania MZP i MRP w ocenie zagrożenia i ryzyka powodzi, przy podejmowaniu decyzji dotyczących przeciwdziałania skutkom powodzi, przy określaniu scenariuszy rozwoju sytuacji powodziowej, w zarządzaniu kryzysowym, w planowaniu zagospodarowania przestrzennego, przy określaniu potencjalnych skutków powodzi, z uwzględnieniem strat finansowych, do pozyskania informacji dodatkowych (zależnych od określonej struktury przestrzennej, informacji zagregowanych itp.).
Zastosowanie MZP i MRP Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. 2003 Nr 80 poz. 717) Art. 10. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy uwzględnia się uwarunkowania wynikające w szczególności z ( ) wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej / obszary szczególnego zagrożenia powodzią. Art. 15. W planie miejscowym określa się obowiązkowo ( ) granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także obszarów szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszarów osuwania się mas ziemnych. Art. 39. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się ustalenia strategii rozwoju województwa oraz określa się w szczególności ( ) obszary szczególnego zagrożenia powodzią.
Zastosowanie MZP i MRP Uwzględnianie map w dokumentach planistycznych (art. 88f PW) koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju, plan zagospodarowania przestrzennego województwa, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego / decyzja o warunkach zabudowy. Uwzględniane obszary (art. 88d PW) 1. obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat lub na których istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia ekstremalnego, 2. obszary szczególnego zagrożenia powodzią, 3. obszary obejmujące tereny narażone na zalanie w przypadku: zniszczenia lub uszkodzenia wału przeciwpowodziowego, zniszczenia lub uszkodzenia wału przeciwsztormowego.
Zastosowanie MZP i MRP Przekazanie map (art. 88f ustawy Prawo wodne) PREZES KZGW DYREKTOR RZGW dyrektorzy RZGW Główny Geodeta Kraju Główny Inspektor Ochrony Środowiska dyrektor RCB dyrektorzy urzędów żeglugi śródlądowej wojewodowie marszałkowie województw starostowie wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) komendanci wojewódzcy i powiatowi (miejscy) PSP
Zastosowanie MZP i MRP Mapy MZP i MRP odnoszą się do wezbrań rzecznych oraz wybranych scenariuszy awarii obwałowania w trakcie tych wezbrań. Nie prezentują natomiast zagrożenia i ryzyka związanych z: podtopieniami, powodziami miejskimi, lokalnymi powodziami typu flash flood oraz wystąpieniami zatorów lodowych. Mapy nie określają warunków do projektowania urządzeń wodnych. Mapy nie prezentują obszarów potencjalnego zagrożenia powodziowego wynikających z awarii urządzeń hydrotechnicznych. Mapy nie prezentują obszaru zagrożenia powodziowego dla lokalnych przypadków, w których możliwe jest wprowadzenie interwencji w lokalny system przeciwpowodziowy. Mapy nie uwzględniają wszystkich szczegółowych urządzeń wodnych, w tym urządzeń melioracji wodnych. Mapy przedstawiają obszary zagrożenia powodziowego dla scenariuszy: niskiego, średniego i wysokiego prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi i nie stanowią map operacyjnych pozwalających wyznaczać obszary zagrożenia dla innych niż przewidziane w scenariuszach warunków.
BYDGOSZCZ SPICHRZE
0,2%
1%
10%
JAWOR OTOCZENIE UNESCO
0,2%
1%
10%
BARANÓW SANDOMIERSKI ZAMEK
0,2%
awaria 1
awaria 2
BIELSKO-BIAŁA RÓŻNE OBIEKTY
0,2%
1%
10%
GDAŃSK POLE BITWY NA WESTERPLATTE
0,2%M
0,2%M
1%M
1%M
GDAŃSK MIASTO W ZASIĘGU OBWAROWAŃ XVII W.
0,2%M
0,2%M
1%M
1%M
SZTUTOWO MUZEUM STUTTHOF
0,2%M
awaria
TORUŃ STARE I NOWE MIASTO
0,2%
1%
10%
WARSZAWA ŚRÓDMIEŚCIE
10%
1%
0,2%
KANAŁ ELBLĄSKI
Dziękuję za uwagę Witold Jaworski Centrum Modelowania Powodzi i Suszy w Krakowie Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Oddział w Krakowie ul. Piotra Borowego 14, 30-215 Kraków tel.: (22) 56 94 142 witold.jaworski@imgw.pl