Dziśi jutro systemu wsparcia źródeł odnawialnych dr Zdzisław Muras Departament Przedsiębiorstw Energetycznych Poznań 24 listopada 2009
Zawartość prezentacji 1. Podstawy prawne. 2. Funkcjonujące systemy wsparcia. 3. Przygotowane zmiany systemów wsparcia: a) rejestr biogazowy, b) certyfikaty biogazowe system świadectw pochodzenia, c) certyfikaty metanowe system świadectw pochodzenia z kogeneracji. 4. Kierunki uzasadnionych zmian. 2
Podstawowe dokumenty prawne Ustawa - Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie innych ustaw z dnia 26 maja 2009 r. (wersja nr 3.6) przekazana do sejmu RP (druk nr 2176)
Podstawowe dokumenty prawne Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii. (Dz. U. z 2008 r. Nr 156, poz. 969). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. (Dz. U. z 2007 r. Nr 93, poz. 623, z późn. zm.) 4
Funkcjonujący system wsparcia, w tym wprowadzane zmiany 5
Krajowe regulacje prawne jako narzędzia wspierania rozwoju OZE, CHP i Biogazu System wsparcia koncesjonowanychźródełrozproszonych w postaci źródeł odnawialnych i produkujących energię elektryczną w kogeneracji oraz wytwórców biogazu rolniczego zostałoparty o obowiązki, odpowiednio: 1. zakupu świadectw pochodzenia (w tym biogazowych) lub uiszczenia opłaty zastępczej, 2. zakupu energii elektrycznej (tylko OZE), 3. obowiązek przesyłu i odbioru energii elektrycznej oraz odbioru biogazu rolniczego(parametry określone w rozporządzeniu).
Podstawowe założenia mechanizmu zbywalnych kolorowych świadectw Wszystkie OZE (CHP) biogazowcy -BIO posiadająkoncesje, OZE, CHP, BIO generują dwa produkty: 1) energię elektryczną albo biogaz i 2)świadectwa pochodzenia, Świadectwa OZE, CHP i BIO wystawiane są przez Prezesa URE, Obowiązek zakupu całej produkcji energii w OZE (przyłączonych do sieci dystrybucyjnej lub przesyłowej) przez sprzedawcęz urzędu po cenach rynkowych, Obowiązek przesyłu i odbioru OZE i CHP OSE oraz odbioru BIO -OSDg Obowiązek posiadania świadectw OZE lub BIO i CHP spoczywa na podmiotach (wytwórcach i przedsiębiorstwa obrotu, domach maklerskich i towarowych domach maklerskich) sprzedających energię elektryczną odbiorcom końcowym, odbiorcach końcowych na TGE Obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw OZE, CHP i BIO odbywa sięna rynku giełdowym (TGE) 7
Obowiązek koncesyjny/rejestracyjny Koncesjęmusząposiadaćniezależnie od mocy zainstalowanej: źródła odnawialne, źródła kogenercyjne, Wpis do rejestru: wytwórcy e.e z biogazu rolniczego wytwórcy biogazu rolniczego 8
Obowiązek rejestracyjny Działalnośćgospodarcza w zakresie; 1.wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego oraz 2. wytwarzania biogazu rolniczego jest działalnościąregulowanąi wymaga wpisu do rejestru producentów biogazu. Organ rejestrowy Prezes ARR uprawnienia: wzór wniosku, decyzje o wpisie, prowadzenie rejestru, kontrola instalacji. Procedura uproszczona w porównaniu do koncesji: tytułprawny do obiektów budowlanych, dysponowanie odpowiednimi urządzeniami i instalacjami wytwórczymi, niekaralność producenta. 9
Skutki braku koncesji/rejestracji Odmowa wydania świadectwa OZE/CHP/BIO. Brak możliwości żądania odpowiednio: zakupu lub odbioru i przesyłu energii elektrycznej fizycznej i odbioru biogazu. Wykonywanie działalności gospodarczej bez wymaganej prawem koncesji stanowi wykroczenie. 10
System wsparcia źródeł rozproszonych Wytwórca OZE/CHP/ BIO Energia elektryczna/biogaz Obowiązek 1 URE Świadectwa Pochodzenia Prawa Majątkowe Obowiązek 2 Sprzedawca z Urzędu (obecnie Obrotowcy SD) albo OSP/OSD/OSDg przesyłi odbiór albo odbiór PE sprzedające e.e. odbiorcom końcowym, DM i TDM odbiorcy końcowi, Prawa Majątkowe TGE 11
BIO - świadectwa Potwierdzeniem wytwarzania biogazu jest świadectwo pochodzenia biogzu - ŚPBIO. Okres wydawania jeden lub więcej następujących po sobie miesięcy danego roku kalendarzowego. Do świadectw BIO odpowiednio stosuje sięregulacje OZE dotyczące powstawania praw majątkowy ich przeniesienia oraz rejestru świadectw, umarzania ŚPBIO i wygasania praw majątkowych oraz przepływ informacji między PURE a TGE. Wypełnienie obowiązku z art. 9a ust. 1 może nastąpić świadectwami OZE lub BIO (w dowolnym układzie ilościowym). 12
System wydawania ŚP i ŚPBIO ZłoŜenie wniosku o wydanie świadectwa OZE/BIO do 45 dni do 14 dni OSD/OSP Potwierdzenie Potwierdzenie ilości ilości EE EE OSDg Potwierdza Potwierdza ilość ilośćbiogazu (urządzenia (urządzenia pomiarowe) pomiarowe) do 14 dni URE Wniosek weryfikacja formalna i i merytoryczna TGE Rejestr Rejestr SP SP ii PM PM SP SP Kontrola wyników pomiarów Potwierdzony wniosek Zapisanie świadectwa w rejestrze na TGE Elektrownia OZE Wytwórca BIO Komunikacja niezgodności Wydanie świadectwa Odmowa wydania świadectwa (takŝe przekroczenie 45 dni)
Świadectwa pochodzenia z kogeneragcji Trzy rodzaje świadectw kogeneracyjnych: 1. dla jednostek o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła do 1 MW lub opalanych paliwami gazowymi, 2. dla jednostek o mocy powyŝej 1 MW innych niŝ opalane paliwami gazowymi, metanem i gazem z przetwarzania biomasy, 3. dla jednostek opalanych gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy lub metanem uwalnianym i ujmowanym przy odmetanowaniu kopalń.
Wsparcie kogeneracji Przepisy określające system wsparcia dla 1 i 2 rodzaju ŚPzK stosuje się do dnia: 31 marca 2013 r. (de facto do 31.12.2012). 3 rodzaj SPzK 01.01.2010 31.03.2019 (de facto 31.12.2018).
Kumulacja wsparcia Do wypełnienia obowiązku zakupu świadectw OZE nie zalicza się umorzonych świadectw pochodzenia wydanych dla energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii wykorzystującym w procesie przetwarzania energię pozyskiwaną z biogazu rolniczego, dla którego przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem biogazu rolniczego wystąpiło lub wystąpi o ŚPBIO.
Kumulacja wsparcia PURE wydaje ŚP oraz ŚPzK dla e.e. wytworzonej w odnawialnym źródle energii spełniającym jednocześnie warunki wysokosprawnej kogeneracji. MoŜna otrzymać tylko jeden rodzaj świadectwa z kogeneracji.
Gwarantowane przychody w 2009 Cena energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w obowiązku zakupu: 155,44 zł/mwh Wysokość opłaty zastępczej OZE/BIO: 258,89 zł/mwh
Średnie ceny energii elektrycznej od 2003 r. do 2009 r. e.e. "czarna" poza KDT kogeneracja kogeneracja gaz źródła odnawialne 500 400 zł/mwh 300 200 100 0 IV V VI VII VIII IX X Taryfa 19
Kary pienięŝne (art. 56 ust1 pkt 1a) Kara pienięŝna moŝe zostać nałoŝona za: niewypełnienie obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia, świadectw pochodzenia biogazu lub świadectw pochodzenia z kogeneracji albo uiszczenia opłaty zastępczej podmioty zobowiązane przedkładanie Prezesowi URE wniosku o wydanie świadectw pochodzenia, świadectw pochodzenia biogazu lub świadectw pochodzenia z kogeneracji zawierające dane i informacje niezgodne ze stanem faktycznym zarówno wytwórca jak i operator (do 15% przychodu).
21 Krajowy potencjał
Produkcja energii elektrycznej w 2008 r. w podziale na technologię wytwarzania Elektrownie na biogaz Elektrownie wodne Elektrownie na biomasę Elektrownie wiatrowe Współspalanie 3,5% 8,2% 41,0% 12,9% 34,4% 22
Moc zainstalowana koncesjonowanych instalacji OZE Stan na 16.11.2009 r. Rodzaj źródła OZE Moc zainstalowana [MW] 2007 r. 2008 r. 2009 r. (1) (2) (3) (4) Elektrownie na biogaz 45,699 54,615 69,583 Elektrownie na biomasę 255,390 231,990 246,490 Elektrownie wiatrowe 287,909 451,090 718,462 Elektrownie wodne 934,779 940,576 943,986 Współspalanie - - (38 jednostki) Fotowoltaika - - 0,001 Łącznie 1523,777 1678,271 1978,522 23
Moc zainstalowana instalacji OZE objętych promesami Stan na 16.11.2009 r. Rodzaj źródła OZE Sumaryczna moc zainstalowana [MW] Liczba instalacji Elektrownie na biogaz 28,107 24 Elektrownie na biomasę 17,500 2 Elektrownie wiatrowe 2483,566 99 Elektrownie wodne 5,055 10 Współspalanie - - Łącznie 2534,228 135 24
Mapa instalacji OZE już w. 2009 r. 25
26 A co pojutrze?
Wybrane systemy wsparcia w UE Wsparcie wygasające; Wsparcie uwzględniające technologię wytwarzania; Kolejne certyfikaty (białe, brązowe, itd.);
Uzasadnione kierunki zmian systemu wsparcia (1) Uelastycznienie opłaty zastępczej powiązanie jej z cenami energii elektrycznej; Powiązanie cen ŚP z kosztami wytwarzania energii w OZE, wsparcie uwzględniające: technologięwytwarzania(czechy, Hiszpania, Niemcy, Portugalia Słowenia, Francja); wsparcie wygasające (Czechy, Hiszpania, Niemcy, Portugalia, Słowenia, Francja); wyłączenie dużych elektrowni wodnych(czechy, Wielka Brytania, Hiszpania, Niemcy, Portugalia, Słowenia, Francja); Wprowadzenie certyfikatów inwestycyjnych, w miejsce dzisiejszych eksploatacyjnych;
Uzasadnione kierunki zmian systemu wsparcia (2) Wskazania lokalizacyjne (źródła wiatrowe)? Mikrokogeneracja system cen gwarantowanych?; Inteligentne liczniki, inteligentne sieci (samochód elektryczny, pompy ciepła). Kolejne certyfikaty (białe, brązowe, itd.); Łączenie certyfikatów jasne jednolite kryteria.
dziękujęza uwagę Poznań 24 listopada 2009