D ERMATOCHIRURGIA Zstosownie lser 532 nm KTP w leczeniu dronych zmin skórnych doêwidczeni w sne!!! lek. med. Jonn Mgdzirz-Orlitz Solmed Centrum Medycyny Estetycznej i Dermtologii, Cz stochow Wprowdzenie Oecnie ziegi lserowe sà szeroko stosowne w medycynie, w tym w dermtologii estetycznej, dermtochirurgii, chirurgii plstycznej, fleologii. Urzàdzeni lserowe wykorzystuje si do ziegów fotoodm dzni, usuwni ndmiernego ow osieni, do leczeni zmin nczyniowych i rwnikowych, do korekcji lizn, usuwni ylków koƒczyn dolnych àdê usuwni ttu u. W Êciwe zstosownie i jednoczeênie uzysknie po àdnego efektu zwiàzne jest z doorem odpowiedniego urzàdzeni orz znjomoêcià zsd i mo liwoêci dzi ni Êwit lserowego. Mechnizm dzi ni i zstosownie odprowni tknki i jej zniszczeni. Efekt cieplny (g ównie zê odprownie tknki) jest wykorzystywny w ziegch fotoodm dzni Ryc. 1 Telengiektzje i rumieƒ w okolicy policzków: ) przed zstosowniem lser 532 nm, ) po ziegu z u yciem lser. Telngiectsies nd erythem on cheek: ) efore the tretment with the lser 532 nm, ) fter the tretment. Dzi nie lser n tknk mo n podzieliç n: fototermiczne, fotochemiczne, fotolcyjne, fotodestrukcyjne. W przypdku skóry njw niejszym jest dzi nie fototermiczne orz fototermoliz [1,2]. Efekt fototermiczny (cieplny) poleg n zminie zsorownych fotonów n energi cieplnà, co prowdzi do miejscowego wzrostu tempertury. Czs dzi ni ciep i tempertur osiàgn w tknce mogà doprowdziç do kogulcji, w konsekwencji do mrtwicy lu Ryc. 2 Du e telegiektzje w okolicy nos: ) przed zstosowniem lser 532 nm, ) po ziegu z u yciem lser. Lrge telngiectsies on nose re: ) efore the tretment with the lser 532 nm, ) fter the tretment. 360 DERMATOLOGIA ESTETYCZNA /VOL.9 /NR 6 /2007
DERMATOCHIRURGI A [1,2,13]. Efekt fototermolizy, w zsdzie fototermolizy wyiórczej, pozwl poprzez odpowiedni doór d ugoêci fli, d ugoêci impulsu orz g stoêci energii n dok dne, precyzyjne oddzi ywnie n dnà tknk. Âwit o oddje energi tylko w tym miejscu, gdzie zostnie poch oni te przez struktury chromoforowe, tkie jk nczyni krwionoêne (oksyhemogloin) czy komórki zwierjàce melnin [1,2,13]. Promieniownie lser o d ugo- Êci fli 532 nm KTP (potsowo-tytnowo-fosforowego) zwier si w spektrum Êwit widzilnego (zielonego). Promieniownie tej d ugoêci fli jest poch nine przez oksyhemogloin. Âwit o lser mo e yç emitowne pod postcià impulsów lu w sposó ciàg y (CW continous wve). Emisj ciàg mo e yç stosown do kogulcji, ci ci orz odprowni tknek, ntomist emisj pulscyjn pozwl n wykonnie selektywnej fototermolizy [13]. Wskzni i przeciwskzni Ryc. 3 Nczynik w okolicy kltki piersiowej: ) przed zstosowniem lser 532 nm, ) trzy tygodnie po ziegu z u yciem lser. Hemngiom on chest: ) efore the tretment with the lser 532 nm, ) 3 weeks fter the tretment. Podstwowe wskzni do zstosowni lser 532 nm to przede wszystkim zminy nczyniowe, g ównie te zloklizowne n twrzy, pjàczki nczyniowe (spider ngioms), nczyniki strcze (cherry ngioms), telengiektzje (telengiectsis), znmion nczyniowe typu PWS (port-wine stin), rumienie n policzkch, nczyniki gwiêdziste, zminy rwnikowe, zminy pos oneczne [2,4,7,10, 11,13]. Inne wskzni to: fotoodm dznie, k pki ó te (xnthelsm plperrum), nielcyjn fototerpi tràdziku pospolitego, zminy o chrkterze rosce [6,8,12]. Wskzni pozstndrdowe do zstosowni lser 532 nm wynikjà z codziennej prktyki to: w ókniki (firom), rodwki ojotokowe (verruce seorrhoice), rozrost gruczo ów ojowych (hyperplsi seceum), rodwki wirusowe pospolite (verruce vulgres), rodwki p skie (verruce plne), znmion nskórkowe, proski, zskórniki, usuwnie ttu u koloru czerwonego. Poz dermtologià lser KTP znlz zstosownie w urologii w leczeniu godnego rozrostu stercz, w otolryngologii, w chirurgii ztok przynosowych (g ównie w kogulcji przeroêni tej ony Êluzowej jmy nosowej) [3]. Przeciwwskznimi do wykonni ziegu lserowego sà: cià, znmion rwnikowe, stosownie leków fotouczuljàcych, czsmi wiek (u m ych dzieci trudno wykonç zieg), oplon skór, fototyp skóry V-VI, uszkodzon skór, choroy skóry uniemo liwijàce wykonnie ziegu (infekcje), choro nowotworow [5]. Przeciwskznimi sà te uszczyc i ielctwo. Tel 1 Zminy skórne leczone z pomocà lser 532 nm (MedArt 470 Ash Medico) w grupie 100 pcjentów Skin lesions treted with lser 532 nm (MedArt 470 Ash Medico) in 100 ptients Typ zminy zminy nczyniowe w ókniki (firom) rodwki ojotokowe (verruce seorhoice) rodwki wirusowe p skie i zwyk e (verruce plne, verruce vulgris) przerwieni (piegi) (hyperpigmenttion lentigo) zskórniki (comedones) rozrosty gruczo ów ojowych (hyperplsi seceum) znmion nskórkowe (nevus epidermlis) Licz pcjentów 66 12 10 4 3 2 2 1 Licz ziegów 82 22 10 4 5 8 12 1 DERMATOLOGIA ESTETYCZNA /VOL.9 /NR 6 /2007 361
D ERMATOCHIRURGIA Mteri i metody Autor niniejszej prcy n podstwie dnych z piêmiennictw orz w snych doêwidczeƒ przedstwi mo liwoêci zstosowni systemu lserowego: lser o d ugoêci fli 532 nm, poszerzony o skner orz system ch odzeni (MedArt 470, Ash Medico). Lser MedArt 470 jest lserem diodowym o d ugoêci fli 532 nm, mocy wyjêciowej regulownej od 0,1 do 5 W, g stoêci energii w zkresie 1-200 J/cm 2, czsie trwni impulsu 10-1000 ms, cz stotliwo- Êci powtrzni impulsów zmiennej od 0,3 Hz do 100 Hz. Istnieje mo liwoêç ustwieni pojedynczego impulsu lu prcy ciàg ej. Lser posid zintegrowny system ch odzeni, co zpewni sch odzenie nskórk nwet do temp. 0 º C przed, w czsie i po wykonywnym ziegu. W prktyce wystrczjàce jest ch odzenie do 3 º C. Do dyspozycji sà trzy koƒcówki ziegowe o ró nych wielkoêcich plmki (0,4 mm, 0,9 mm, 1,4 mm). Skner pozwl n szykie, jednorodne pokrycie oszru leczonego wiàzkà lserowà z jednoczesnym równomiernym roz o eniem energii. Du moc lser i mo liwoêç prcy ciàg ej pozwl n wykorzystnie go w niektórych ziegch: np. do elektrokogulcji, ci ci. Zstosownie lser 532 nm KTP w leczeniu dronych zmin skórnych doêwidczeni w sne STRESZCZENIE Slow kluczowe: lser KTP 532 nm, wskzni, zstosownie Ziegi lserowe sà corz powszechniej stosowne w wielu dziedzinch medycyny. Lsery znlz y zstosownie w dermtologii, chirurgii, fleologii, urologii, lryngologii. N podstwie piêmiennictw orz doêwidczeƒ w snych, wynikjàcych z codziennej prcy lserem, utor niniejszej prcy podje wskzni stndrdowe i pozstndrtowe do jego zstosowni. Lser KTP mo e yç stosowny w leczeniu zmin nczyniowych n twrzy i koƒczynch dolnych, nczyników p skich, jmistych, gwiêdzistych, strczych, telengiektzji, zmin rwnikowych, w ókników, rodwek ojotokowych, wirusowych, prosków, zskórników, tk e w ziegch fotoodm dzni. Pe ne wykorzystnie lser KTP pozwl n ezpieczne, szykie i z niewielkim skutkmi uocznymi leczenie corz szerszego zkresu zmin, nie tylko dermtologicznych. Tretment of smll skin chnges y lser 532 nm KTP own experiences SUMMARY Key words: KTP 532 nm lser, therpeutic indictions, pplictions Lser tretment is more nd more commonly used in mny res of medicine. Lsers re rodly used in dermtology, surgery, phleology, urology, otolryngology. Hving exmined medicl writing in this re s well s her own experience sed on everydy work with the lser, the uthor of this rticle presents oth stndrd nd non-stndrd indictions for its possile pplictions. The KTP lser cn e pplied in the tretment of vsculr lesions oth on the fce nd on lower extremities, cvernous, spider nd senile ngioms, telngiectsis, pigmenttion chnges, firoms, seorrhoeic verrucs, virl wrts, mili, comedones s well s in photo-rejuvention tretment. Full ppliction of the KTP lser llows for sfe, time sving nd no longer producing numerous side effects tretment of wide scope of not only dermtologicl lesions nd chnges. Metodyk dƒ w snych W ciàgu osttnich 2,5 lt utork wykon pond 2000 ziegów lserowych, z u yciem lser o d ugoêci fli 532 nm, poszerzonego o skner i system ch odzeni (MedArt 470, Ash Medico). N podstwie wyników w grupie losowo wyrnych 100 pcjentów, w wieku od 8 do 72 lt, u których wykonno ró nego rodzju ziegi lserowe, zost okreêlony rodzj leczonej zminy, okolic i zstosowne prmetry. Leczono drone zminy nczyniowe u 66 pcjentów: telengiektzje m e i Êrednie orz nczyniki m e, stosujàc plmk 0,9 mm, moc 5 W, g stoêç energii 18- -26 J/cm 2 i czs impulsu od 23 do 38 ms. Zmykjàc nczyni m e ud i podudzi, zstosowno plmk 1,4 mm orz pozost e prmetry jw. W przypdku nczynik du ego zstosowno leczenie z p ytkà szfirowà, plmk i moc wyjêciowà jw., g stoêç energii wynosi 40 J/cm 2, czs impulsu 51 ms. W ókniki u 12 osó y y leczone z u yciem nst pujàcych prmetrów: plmk 0,9 mm, moc 5 W, CW. Brodwki ojotokowe u 10 osó leczono Êwit em lserowym o plmce 0,9 mm, mocy wyjêciowej 4-5 W, CW. Brodwki wirusowe (p skie i zwyk e) u 4 osó stosujàc plmk 0,9 mm, moc 5 W, CW. Przerwieni (piegi) usuwne y y z u yciem plmki 0,9 mm, mocy 5 W, energii 18 J/cm 2 i czsu impulsu 23 ms. Zskórniki: plmk 0,9 mm, moc 3,5-5 W, energi w jednym wyrnym przypdku wynosi 21-26 J/cm 2, w drugim zstosowno CW. Znmi nskórkowe leczono stosu- 362 DERMATOLOGIA ESTETYCZNA /VOL.9 /NR 6 /2007
DERMATOCHIRURGI A Zminy nczyniowe Lser KTP jest przede wszystkim przeznczony do leczeni zmin n Ryc. 4 W óknik mi kki w okolicy szyi: ) przed leczeniem, ) ezpoêrednio po usuni ciu. Firom molle on neck: ) efore removl, ) directly fter the removl. nie jest to sm z liczà pcjentów, poniew niekiedy u tych smych osó ziegi y y powtrzne, zê w innych przypdkch u jednego pcjent poddwno terpii kilk ró nych zmin (t. 1). Ojwy uoczne, pojwijàce si w wyniku dzi ni lser, zle ne sà od kilku czynników: od okolicy, w jkiej go zstosowno, od mocy i g stoêci energii, cz stotliwoêci impulsu orz od umiej tnoêci osoy wykonujàcej zieg. Njcz Êciej y y to: olesnoêç, rumieƒ, orz k, p cherzyki, strupki, które sà krótkotrw e i ust pujà ez pozostwieni jkichkolwiek Êldów. Leczenie y o dorze tolerowne przez wszystkich pcjentów. Towrzyszàc olesnoêç w trkcie ziegów y odczuwn w ró nym stopniu, njwi ksz podczs usuwni telengiektzji w okolicy skrzyde ek nos. Rumieƒ po ziegu, przede wszystkim przy leczeniu zmin nczyniowych y przemijjàcy. Drone strupki pojwi y si n policzkch i koƒczynch dolnych podczs leczeni w ókników, rodwek ojotokowych, wirusowych. Strupki odpd y smoistnie w ciàgu 7-10 dni po ziegu, jedynie n koƒczynch dolnych utrzymyw y si niekiedy do 4 tygodni (t. 2). Dyskusj Ryc. 5 Przerwieni pos oneczne w okolicy dekoltu u dwóch pcjentek ) przed zstosowniem lser, ) po leczeniu lserem. Solr lentigos on neck re efore in three ptients ) efore the tretment with the lser, ) fter the tretment. jàc plmk 0,9 mm, moc 5 W, CW. Ntomist rozrosty gruczo ów ojowych w dwóch wyrnych przypdkch z u yciem plmki 0,9 mm, mocy 3-5 W orz CW. Wyniki W grupie stu pcjentów leczono z u yciem lser KTP ró ne zminy skórne (ryc. 1-7). Licz ziegów Tel 2 Ojwy uoczne i powik ni wyst pujàce po ziegch lserem KTP 532 nm (n=100) Side effects nd complictions which occur fter the tretment with KTP 532 nm lser (n=100) Ojwy uoczne i powik ni po ziegch olesnoêç p cherzyki rumieƒ strupki przerwieni lu odrwieni Odsetek pcjentów w % 90% 7% 72% 54% (pojwi y si n 2-3 dzieƒ po ziegu) 3% DERMATOLOGIA ESTETYCZNA /VOL.9 /NR 6 /2007 363
D ERMATOCHIRURGIA Ryc. 6 Znmi nskórkowe: ) przed zstosowniem lser 532 nm, ) po ziegu z u yciem lser. Nevus epiderml: ) efore the tretment with the lser 532 nm, ) fter the tretment. czyniowych p ytkich, g ównie zloklizownych n twrzy. Przy leczeniu telengiektzji, nczyników gwiêdzistych, nczyników strczych njcz Êciej stosown jest koƒcówk 0,9 mm, moc 5 W, g stoêç energii 18-22 J/cm 2, cz stotliwoêç 3 Hz orz czs trwni impulsu 23-28 ms. Znmion nczyniowe, nczyniki p skie njlepiej leczyç, stosujàc skner lserowy o mocy 5 W, cz stotliwoêci 11-12 Hz, g stoêci energii 11-16 J/cm 2, cz sto te z zstosowniem systemu ch odzeni. W przypdku dronych, o Êrednicy poni ej 1 mm, nczyƒ zloklizownych n koƒczynch dolnych (udch i podudzich) lepsze efekty dje zstosownie g stoêci energii 24-30 J/cm 2 i koƒcówki o plmce 1,4 mm. Du ym prolemem terpeutycznym jest rumieƒ n policzkch. W tym przypdku stosuje si skner lserowy, uzyskujàc efekt zmniejszeni i zledni ci rumieni orz s szà rekcj n zminy tempertury otoczeni, wp yw emocji itp. Podczs leczeni stosuje si g stoêç energii 10-14 J/cm 2, cz stotliowoêç impulsu 12 Hz i moc 5 W. Zminy rwnikowe i pos oneczne Lser 532 nm jest równie skuteczny w leczeniu zmin rwnikowych o chrkterze piegów àdê plm soczewicowtych. Zstosownie Êwit lserowego o mocy 5 W, g stoêci energii 25-40 J/cm 2, cz stotliwoêci 3-5 Hz pozwl skutecznie je usunàç. Ryc. 7 Zskórniki w okolicy czo owej: ) przed zstosowniem lser 532 nm, ) po 4 ziegch z u yciem lser. Comedones on the forhed re: ) efore the tretment with the lser 532 nm, ) fter 4 procedures with the lser. W ókniki, rodwki ojotokowe i rodwki wirusowe Cz sto wyst pujàcym u pcjentów prolemem sà liczne drone w ókniki zloklizowne w okolicy szyi, krku, pod piersimi. Leczenie tego rodzju zmin z u yciem lser KTP o mocy 5 W i fli ciàg ej jest szykie, ezpieczne i ezkrwwe. W przypdku pojedynczych, du- ych w ókników, wyrênie uszypu ownych, zieg wykonuje si w znieczuleniu miejscowym (np. 1% ksylokinà), u ywjàc lser jk sklpel chirurgicznego do Êci ci zminy. Podone efekty uzyskuje si w leczeniu rodwek ojotokowych, rodwek wirusowych zwyk ych, rodwek p skich, stosujàc w tkich przypdkch miejscowe znieczulenie kremem Eml lu lidokinà w elu àdê znieczulenie nsi kowe. Zskórniki i rozrosty gruczo- ów ojowych Niekiedy mimo intensywnego leczeni tràdziku zskórnikowego efekty sà niezdowljàce. Umiej tne zstosownie lser KTP o plmce 0,9 mm, mocy 4-5 W, njcz Êciej n fli ciàg ej lu g stoêci energii powy ej 30 J/cm 2 pozwl skutecznie zlikwidowç du e zskórniki. Zieg nle y powtórzyç, gdy podczs jednokrotnego ziegu nie udje si zlikwidowç wszystkich zskórników. Podone efekty uzyskuje si w leczeniu rozrostów gruczo ów ojowych lu prosków. Fotoodm dznie OecnoÊç sitki zmin nczyniowych, zmin pos onecznych àdê dronych zmrszczek jest wskzniem do wykonni ziegu lserowego z u yciem skner i systemu ch odzeni. Odpowiedni doór prmetrów ziegu pozwl n uzysknie dorych efektów. Njcz Êciej stosownà dwkà jest w okolicy twrzy 15-23 J/cm 2, le w okolicy szyi ju tylko 9-10 J/cm 2. 364 DERMATOLOGIA ESTETYCZNA /VOL.9 /NR 6 /2007
DERMATOCHIRURGI A Zieg jest powtrzlny, njlepiej wykonywç go po uprzednim znieczuleniu miejscowym. W jego trkcie pojwi si rumieƒ, pieczenie, wyrêne zràzowienie zmin pigmentcyjnych. Nle y rdzo ostro nie wykonywç zieg, nie dopuszczjàc do utrty kontktu skóry z p ytkà szfirowà skner, gdy grozi to poprzeniem i ewentulnymi liznmi. Znieczulenie Niektóre ziegi, tkie jk usuwnie w ókników, rodwek ojotokowych i wirusowych, nle y wykonç w znieczuleniu miejscowym. Njcz Êciej stosuje si krem Eml (je eli ziegowi poddwny jest du y oszr), dàcy miesznkà 2,5% lignokiny i 2,5% prylokiny. Preprt njcz Êciej stosuje w okluzji, ok. 30 min. do 1 godziny przed ziegiem. Mo n zstosowç tk e znieczulenie nsi kowe 1% lu 2% roztworem ksylokiny [9,13]. Podczs leczeni zmin nczyniowych wskzne jest stosownie przezroczystego elu, który zmniejsz tkie dzi ni niepo àdne, jk orz k, rumieƒ, olesnoêç, jednoczeênie zwi ksz efektywnoêç dzi- ni Êwit lserowego [10]. Ziegi lserowe sà krótkotrw e i doêç dorze tolerowne, dltego cz sto nie m potrzey iniekcji Êrodk znieczuljàcego. Pondto system lserowy wypos ony jest w system ch odzàcy, który mo e yç stosowny do znieczuleni, poprzez ch odzenie skóry przed, w trkcie i ezpoêrednio po ziegu, co wyrênie zmniejsz dolegliwoêci ólowe. Podsumownie Mjàc n uwdze podstwowe zsdy oddzi ywni lser n tknki, mo n zstosowç ziegi lserowe w leczeniu nwet dronych zmin. Ziegi djà niewielkie ojwy uoczne, sà m o inwzyjne, precyzyjne i sterylne (rk wi c ryzyk zk eni HIV, HBV, HCV, HPV). Umiej tne zstosownie lser KTP i wykorzystnie jego pe nych mo liwoêci pozwl n skuteczne, ezpieczne, szykie leczenie nie tylko zmin skórnych, le tk e chirurgicznych, lryngologicznych czy urologicznych. PIÂMIENNICTWO 1. Rox Anderson R.E., Ross V.: Oddzi ywnie promieniowni lserowego z tknkà iologicznà. w: Fitzptrick R.E., Goldmn M.P.: Lserow chirurgi kosmetyczn. Urn & Prtner, 2004: 1-38. 2. Lnign S.W.: Lsery w dermtologii. Wyd. Czelej, Lulin, 2005: 4-6, 15-33, 43, 59-61. 3. Lipiƒski M., Jeromin M., Lipiƒski M.: Fotoselektywn wporyzcj wysokoenergetycznym lserem potsowo-tytnowofosforowym now metod leczeni godnego rozrostu stercz. Urologi Polsk, 2004, 57: 4. 4. àtkowski I.T., Wysocki M.S., Siewier I.P.: Leczenie mlformcji nczyniowych typu port-wine-stin przy u yciu lser KTP 532 nm. Medycyn Estet. i Przeciwstrzeniow, 2006, 3(16): 124-127. 5. Wojtczk M., Rkowski A., Ko àtj M., D u L., Peszyƒski-Drews C.: Miejsce lserów w dermtologii i medycynie estetycznej. Medycyn Estet. i Przeciwstrzeniow, 2007, 4(17): 174-178. 6. Berger C., Koper D.: KTP lser cogulttion for xnthelsm plperrum. J Dtsch Dermtol Ges, 2005, 3(10): 775-779. 7. Fournier N., Brisot D., Mordon S.: Tretment of telngiectses with 532 nm KTP lser in multipulse mode. Dermtol Surg, 2002, 28(7): 564-571. 8. Bugh W.P., Kuc W.D.: Nonltive Phototherpy for Acne Vulgris Using the KTP 532 nm. Lser Dermtologic Surgery, 31(10): 1290-1296. 9. Wgner G., Mensing H.: Experiences with percutneous nesthesi using lidocine-prilocine crem (EMLA 5% crem). Z Hutkr, 1989, 64: 688-690. 10. Kuvr A.N., Frew K.E., Friedmn P.M., Geronemus R.G.: Cooling gel improves pulsed KTP lser tretment of fcil telngiectsi. Lsers Surg Med, 2002, 30(2): 149-153. 11. Golderg D.J.: Lser removl of pigmented nd vsculr lesions. J Cosm Dermtol, 2006, 5(3): 204-209. 12. Lue S., Lnign S.W.: Lser tretment of rosce. J Cosm Dermtol, 2002, 1(4): 188-195. 13. Brun-Flco O., Plewig G., Wolff H.H., Burgdorf W.H.: Dermtologi. Wyd. Czelej, Lulin, 2004: 1670-1672, 1684- -1687. Adres do korespondencji: Jonn Mgdzirz-Orlitz Solmed Medycyn estetyczn ul. Botniczn 32, 42-200 Cz stochow DERMATOLOGIA ESTETYCZNA /VOL.9 /NR 6 /2007 365