WOJEWODA ŁÓDZKI Łódź, dnia 16 lutego 2015 r. GN-II.431.2.2014.KZ Pan Dariusz Olejnik Starosta Sieradzki wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej W Y S T Ą P I E N I E P O K O N T R O L N E Na podstawie art. 6 ust. 4 pkt 3 w związku z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej oraz art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206) przeprowadzona została w Starostwie Powiatowym w Sieradzu, Pl. Wojewódzki 3, 98-200 Sieradz przez pracowników Wydziału Gospodarki Nieruchomościami i Geodezji Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, tj. Pawła Sobczaka kierownika oddziału gospodarki gruntami oraz Katarzynę Zielonka starszego inspektora wojewódzkiego w oddziale gospodarki gruntami, w dniach 28 i 31 marca 2014 r., w trybie zwykłym kontrola planowa, w zakresie wykonywania przez Starostę Sieradzkiego zadań z zakresu administracji rządowej, polegających na gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 518 z późn. zm.) w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 28 marca 2014 r. Sposób wykonywania przez Starostę Sieradzkiego zadań z zakresu administracji rządowej, zbadanych w trakcie kontroli, polegających na gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa, należy ocenić pozytywnie z nieprawidłowościami. Ocena powyższa została oparta na ustaleniach opisanych w dalszej części wystąpienia. ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI 90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40 Elektroniczna Skrzynka Podawcza epuap: /lodzuw/skrytka www.lodzkie.eu
W czasie czynności kontrolnych, których dokonano w dniu 28 marca 2014 r. zbadano: A) Zasady i sposób ewidencji: a) zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, b) nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste. B) Udostępnianie nieruchomości Skarbu Państwa: a) zbycie i nabycie nieruchomości, b) oddawanie nieruchomości w: dzierżawę, najem, użytkowanie, użyczenie. C) Sposób gospodarowania nieruchomościami: Aktualizacja wysokości opłat rocznych z tytułu: trwałego zarządu do nieruchomości, użytkowania wieczystego do nieruchomości. D) Realizacja celów darowizn przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty, zgodnie z umowami darowizn nieruchomości pochodzących z zasobu. E) Planowanie sposobu wykorzystania zasobu. Podczas czynności kontrolnych, zbadano prawidłowość przestrzegania przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 518 z późn. zm.), ustawy Kodeks Cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (tekst jedn. Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Z załączonych do akt kontroli dokumentów wynika, że ogólna powierzchnia nieruchomości stanowiących zasób nieruchomości Skarbu Państwa wynosi 203,74 ha, w tym oddanych w: - najem 12 427,23 m 2 - dzierżawę 3,8909 ha - użyczenie 13,78 m 2 - trwały zarząd 72,9798 ha, - użytkowanie 0,00 ha Ponadto ogólna powierzchnia nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste wynosi 351,9978 ha. 2
Ustalono, że Starosta Sieradzki, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, według stanu na dzień 28 marca 2014 r. prowadzi ewidencję zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w formie elektronicznej, która zawiera dane w zakresie: oznaczenia nieruchomości, księgi wieczystej lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie nieruchomości przez Skarb Państwa, przeznaczenia nieruchomości w planie miejscowym lub w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, obecnego sposobu zagospodarowania nieruchomości podmiot, któremu przysługuje prawo do nieruchomości, zgłoszonych roszczeń do nieruchomości, toczących się postępowań administracyjnych i sądowych, daty ostatniej aktualizacji opłaty rocznej. Ponadto prowadzona jest również ewidencja nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste w formie papierowej oraz za pomocą programu komputerowego INFO SYSTEM Użytkowanie wieczyste. Forma elektroniczna współpracuje z programem INFO SYSTEM Księgowość zobowiązań. Ewidencjonowanie nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste obejmuje następujące dane: nazwę i adres użytkownika, powierzchnię, położenie i numer działki, wskazanie dokumentu potwierdzającego tytuł własności do nieruchomości KW, okres użytkowania wieczystego, wysokość opłaty rocznej, przeznaczenie nieruchomości, datę ostatniej aktualizacji opłaty. W przedmiotowym programie nie ma możliwości zamieszczania informacji o toczących się postępowaniach administracyjnych, sądowych oraz o zgłoszonych roszczeniach do nieruchomości. W przypadku wystąpienia powyższych informacji są one gromadzone w rejestrze prowadzonym w formie papierowej. Analizując prowadzoną przez Starostę Sieradzkiego ewidencję nieruchomości Skarbu Państwa ustalono, że pod pozycjami nr: 16, 45, 49, 240, 241, 244, 246, 247 i 248 brak jest informacji o księdze wieczystej lub innym dokumencie potwierdzającym posiadanie nieruchomości przez Skarb Państwa. Z uwagi na powyższe pismem z dnia 2 lipca 2014 r. znak: GN-II.431.2.2014 wystąpiono do Starost Sieradzkiego o wskazanie, na podstawie jakich dokumentów Skarb Państwa legitymuje się prawem własności w odniesieniu do nieruchomości wskazanych w przedłożonym wykazie nieruchomości, stanowiących zasób Skarbu Państwa pod pozycjami nr: 16, 45, 49, 240, 241, 244, 246, 247 i 248. Z uzyskanej od Starosty Sieradzkiego odpowiedzi z dnia 19 sierpnia 2014 r. znak: GK.III.6811.5.2014 wynika, że nieruchomości pod pozycjami nr 16, 49, 244, 246 i 248 mają nieuregulowany stan prawny. W wyniku podjętych czynności kontrolnych stwierdzono, że ewidencja nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste oraz nieruchomości stanowiących zasób Skarbu Państwa 3
prowadzona jest zgodnie z przepisem art. 23 ust. 1c ustawy o gospodarce nieruchomościami, w zakresie danych wskazanych w pkt 1-7 tego przepisu i umożliwia uzyskanie kompleksowej informacji w odniesieniu do sposobu zagospodarowania nieruchomości zarówno stanowiących zasób Skarbu Państwa, jak i nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste. Jednakże w zakresie ewidencji zasobu nieruchomości Skarbu Państwa stwierdzono nieprawidłowości, gdyż ewidencjonowane są nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. Zgodnie z art. 21 ustawy o gospodarce nieruchomościami do zasobu Skarbu Państwa należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności Skarbu Państwa i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa. W zakresie dotyczącym udostępniania nieruchomości Skarbu Państwa dokonano kontroli w odniesieniu do niżej wymienionych nieruchomości: I. Zbycie w formie przetargu oraz w formie bezprzetargowej nieruchomości położonych w: 1) Sieradzu, obr. 16, oznaczona jako działka nr 172/20 o pow. 0,0843 ha zbyta na rzecz osoby fizycznej w drodze przetargu, 2) gm. Błaszki przy ul. Sieradzkiej 59, obr. 1, oznaczona jako działka nr 427 o pow. 0,3692 ha zbyta na rzecz spółki jawnej w drodze przetargu, 3) gm. Brzeźno, obr. 33 Zapole, oznaczona jako działka nr 104/15 o pow.0,0100 ha zbyta na rzecz osób fizycznych w drodze przetargu, 4) gm. Sieradz, obr. Charłupia Mała, oznaczona jako działki nr 453/17 o pow. 0,0020 ha i 453/18 o pow. 0,0200 ha zbyte na rzecz osób fizycznych w drodze przetargu, 5) gm. Wróblew, obr. 15 Mantyki, oznaczona jako działka nr 18/2 o pow. 0,0952 ha zbyta w drodze bezprzetargowej, 6) gm. Warta, obr. 32 Ostrów Warcki, oznaczona jako działka nr 437/5 o pow. 0,27 ha zbyta w drodze bezprzetargowej. W odniesieniu do ww. nieruchomości ustalono, że Starosta Sieradzki wystąpił do Wojewody Łódzkiego o zgodę, o której mowa w art. 23 ust.1 pkt 7 ustawy o gospodarce nieruchomościami, na dokonanie ich zbycia w drodze przetargowej w trybie art. 40 ust. 1 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Stosowna zgoda wyrażona została odpowiednio w Zarządzeniach Wojewody Łódzkiego Nr 440/2007 z dnia 9 listopada 2007 r., Nr 198/2012 z dnia 18 lipca 2012, Nr 155/2012 z dnia 12 czerwca 2012 r., Nr 73/2010 z dnia 12 marca 2012 r., Nr 218/2013 z dnia 10 października 2013 r. i Nr 28/2013 z dnia 6 lutego 2013 r. Pozostałe czynności dokonane przez Starostę Sieradzkiego przy zbyciu tej 4
nieruchomości przeprowadzone zostały zgodnie z procedurą przewidzianą w ustawie o gospodarce nieruchomościami. II. Nabycie nieruchomości do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa W przedmiocie nabycia nieruchomości do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa skontrolowano 3 sprawy. W odniesieniu do ww. nieruchomości ustalono, że zostały one nabyte w drodze decyzji wywłaszczeniowych Starosty Sieradzkiego. Zatem kontrolujący odstąpili od dalszych ustaleń w sprawie, z uwagi na administracyjny tryb nabycia nieruchomości. III. Nieruchomości oddane w dzierżawę, najem, użytkowanie i użyczenie położone w: 1) gm. Warta, w obrębie Jakubice Baszków, oznaczona jako działka nr 1026 o pow. 3,6071 ha oddana w dzierżawę na rzecz Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Sieradzu 2) Sieradzu, w obrębie 22, oznaczona jako działka nr 55 o pow. 0,2838 ha oddana w dzierżawę na rzecz spółki jawnej Zaopatrzenie Ogrodnicze A. Kozana, Z. Kozana, J. Kozana, A. Matusiak, R. Matusiak 3) Sieradzu przy ul. POW 27 2 lokale użytkowe oddane w najem na rzecz podmiotów gospodarczych 4) Rafałówka - 1 lokal mieszkalny - oddany w najem na rzecz osoby fizycznej, 5) gm. Warta, obręb Jeziorsko 4 lokale mieszkalne - oddane w najem na rzecz osoby fizycznej, 6) Sieradz, Pl. Wojewódzki 3 lokal użytkowy oddany w użyczenie na działalność statutową Zarządu Okręgowego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Sieradzu. 7) Sieradzu przy ul. Warneńczyka 1, zabudowana, oznaczona jako działki nr: 7191/1, 7191/2, 7191/3, 7191/4, 7192/4, 7192/6, 7192/8, 7192/9, 7195/1, 7195/2, 7195/3, 7195/4, 7197/1, 7197/2, 7197/6 i 7197/7 5 lokali mieszkalnych oddane w najem na rzecz osób fizycznych, 9 lokali użytkowych oddane w najem na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz na rzecz Stowarzyszenia na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych DARY LOSU, Powiatowego Inspektora Weterynarii w Sieradzu, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie oraz Państwowej Straży Rybackiej w Łodzi z siedzibą w Sieradzu. W wyniku czynności kontrolnych oraz na podstawie dokumentów udostępnionych w trakcie kontroli, nie stwierdzono nieprawidłowości w sposobie wydzierżawiania, wynajmowania, użyczania oraz oddawania w najem nieruchomości Skarbu Państwa przez Starostę Sieradzkiego. 5
III. Sposób gospodarowania nieruchomościami w zakresie aktualizacji wysokości opłat rocznych z tytułu trwałego zarządu nieruchomości Skarbu Państwa. W zakresie dotyczącym sposobu gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa w trakcie kontroli zbadano kwestie aktualizacji opłat rocznych z tytułu trwałego zarządu i użytkowania wieczystego do nieruchomości Skarbu Państwa. Na podstawie udostępnionych materiałów i dokumentów ustalono, że w przypadku nieruchomości oddanych w trwały zarząd (zgodnie z decyzjami załączonymi do akt kontroli) ostatnie aktualizacje miały miejsce: - 2010 r. w odniesieniu do 5 nieruchomości, - 2011 r. w odniesieniu do 9 nieruchomości, - 2012 r. w odniesieniu do 3 nieruchomości, - 2013 r. w odniesieniu do 9 nieruchomości, - 2014 r. w odniesieniu do 1 nieruchomości, natomiast w stosunku do nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste aktualizacja opłat odbywa się systematycznie, co obrazuje poniższa tabela: Rok Ogólna powierzchnia nieruchomości objętych aktualizacją Ogólna liczba użytkowników wieczystych objętych opłat aktualizacją 1999 1,5750 ha 3 2000 0,3679 ha 1 2001 0,3162 ha 1 2002 1,0232 ha 2 2003 0,5994 ha 1 2004 0,2346 ha 2 2005 0,9767 ha 2 2010 24,1688 ha 23 2011 25,3458 ha 28 2012 32,8987 ha 57 2013 26,0906 ha 74 2014 - - Zwolnione 238,4009 ha 5 Suma 351,9978 ha W wyniku czynności kontrolnych oraz na podstawie dokumentów udostępnionych w trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w sposobie gospodarowania (aktualizacja opłat) wyżej opisanymi nieruchomościami Skarbu Państwa przez Starostę Sieradzkiego. 6
W zakresie realizacji celów przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty zgodnie z umowami darowizn nieruchomości pochodzących z zasobu w takcie kontroli przedłożono informację (załączoną do akt kontroli) w sprawie realizowania określonych w umowach celów darowizn nieruchomości Skarbu Państwa. Z przedłożonej informacji wynika, że według stanu na dzień 28 marca 2014 r. dokonano 4 darowizn nieruchomości Skarbu Państwa. Nieruchomości wykorzystywane są zgodnie z określonymi w umowach celami. W zakresie planowania sposobu wykorzystania nieruchomości stanowiących zasób nieruchomości Skarbu Państwa Starosta Sieradzki przedłożył plan wykorzystania nieruchomości Skarbu Państwa opracowany na okres 3 lat (2014-2016) opracowany w sposób zgodny z art. 23 ust. 1d w zakresie danych określonych w pkt 1-3 tego przepisu. W powyższym zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. Ponadto ustalono, że Starosta Sieradzki, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, pismami z dnia 24.04.2012 r., 29.04.2013 r. przekazał Wojewodzie Łódzkiemu roczne sprawozdania z gospodarowania nieruchomościami zasobu za lata 2011 i 2012, których obowiązek sporządzenia wynika z art. 23 ust. 1a ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przekazywanie sprawozdań nastąpiło zgodnie z terminem określonym w tym przepisie tj. do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku, którego sprawozdanie dotyczy. Zatem w powyższym zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. Z uwagi na stwierdzone nieprawidłowości w zakresie ewidencji zasobu nieruchomości Skarbu Państwa informuję o konieczności jej dostosowania do art. 21 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w myśl którego do zasobu Skarbu Państwa należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności Skarbu Państwa i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa. Ponadto zalecam również dokonanie aktualizacji opłat, po wcześniejszym ustaleniu potrzeb w tym zakresie, w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa, objętych kontrolą: - oddanych w trwały zarząd, do których upłynął okres 1 roku od czasu ostatniej aktualizacji. Stosownie do treści art. 87 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wysokość opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomości może być aktualizowana, nie częściej niż raz w roku, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie, - oddanych w użytkowanie wieczyste w stosunku, do których upłynął 3 letni okres od czasu ostatniej aktualizacji, bądź 5 letni okres od daty zawarcia umowy w przypadku nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste na cele mieszkaniowe. Zgodnie z treścią art. 77 ust. 1 i 2 powołanej ustawy wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego 7
nieruchomości gruntowej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, podlega aktualizacji nie częściej niż raz na 3 lata, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie. W przypadku nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste na cele mieszkaniowe przepis stosuje się w okresie 5 lat, licząc od dnia zawarcia umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Jednocześnie, biorąc pod uwagę art. 46 ust. 3 pkt 3 ustawy o kontroli w administracji rządowej, proszę o udzielenie w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. Informuję również, iż zgodnie z art. 48 ustawy o kontroli w administracji rządowej, od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO Piotr Klimczak Dyrektor Wydziału Gospodarki Nieruchomościami i Geodezji 8