Analityka danych w ubezpieczeniach społecznych

Podobne dokumenty
KSI ZUS Kompleksowy System Informatyczny ZUS. Obsługuje 25 mln klientów i rozlicza 1/3 środków finansowych państwa. asseco.pl

EWD Elektroniczna Wymiana Dokumentów

ZMIANY W PROGRAMIE PŁATNIK

Kod błędu Formularz Blok Pole Nazwa Pola Opis Błędu Status Błędu K (numer)

1. Harmonogram. Data realizacji. Godziny realizacji zajęć od-do

Program Płatnik Przetwarzanie dokumentów przekazanych przez płatnika

Oferta na wykonanie korekty dokumentów ZUS

Przetwarzanie dokumentów przekazanych przez płatnika

JAK ZAŁOŻYĆ WŁASNĄ FIRMĘ? Zasady podlegania ubezpieczeniom i opłacania składek. POZNAŃ, 24 KWIETNIA 2013R.

Informacje organizacyjne o szkoleniu

I. SYSTEM UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH... str. 8

Komunikat dla firm zewnętrznych, np. biur rachunkowych, które obsługują płatników składek

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH w liczbach

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w liczbach

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Rejestracja firmy i obowiązki przedsiębiorcy

System Ubezpieczeń Społecznych- wprowadzenie

Rozpoczynasz prowadzenie działalności gospodarczej?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Nowe zasady rozliczania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (obowiązują od 1 stycznia 2008 r.)

DRUKI ZUS ZASADY, KOREKTY, WYPEŁNIONE DRUKI

Dobrowolne podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym

E-zwolnienia lekarskie od 1 stycznia 2016 roku oraz największe wyzwania dla użytkownika programu Płatnik po podłączeniu do IPP

JOANNA GOLINIEWSKA Jak stosować nowe formularze i kody ubezpieczeniowe od 1 listopada 2013 r.

Zaliczenie laboratorium z obciążenia ZUS wynagrodzeń.

Dobrowolne podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym

DANE INFORMACYJNE Lp. BLOK TYTUŁ OPIS 1. Wewnętrzny Dokument Rozliczeniowy (WDR)

Nowe zasady rozliczania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (obowiązują od 1 stycznia 2008 r.)

Wypełnianie dokumentów ZUS. 43 odpowiedzi. na najczęściej zadawane pytania

Młodzi Przedsiębiorczy program nauczania Ekonomii w praktyce w szkole ponadgimnazjalnej O rozliczeniach z ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Warszawa, ul. Szamocka 3, 5. Dobrowolne podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym

JESTEŚ PRACOWNIKIEM? ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH PRZECZYTAJ KONIECZNIE!

System Ubezpieczeń Społecznych- wprowadzenie

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH. Rozpoczynasz prowadzenie działalności gospodarczej? Informacja dla płatników składek

TWOJE KONTO W ZUS CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ

URZĄD MIASTA CZARNKÓW Plac Wolności 6, Czarnków (nazwa i adres)

Obowiązki wobec ZUS Informacja dla osób rozpoczynających prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w ramach spółki cywilnej

odw-program Płatnik - korekty dokumentów

Warszawa, dnia 21 grudnia 2012 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 17 grudnia 2012 r.

Zasady korygowania dokumentów rozliczeniowych składanych do ZUS

PROCEDURA REJESTRACJI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ. Olsztyn r.

Rozpoczynasz prowadzenie

Strona 3 z 9. Życzymy miłej pracy z programem Płatnik Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Program Płatnik. Struktury danych osobowych. wersja 1.3

Spis treści Wstęp ROZDZIAŁ 1. Ubezpieczenia w systemie zabezpieczenia społecznego ROZDZIAŁ 2. Struktura systemu ubezpieczeń społecznych

Jak zgłosić i rozliczyć składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za zatrudnione osoby. POZNAŃ, 25 KWIETNIA 2013r

Wybrane projekty Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

odw Dyplomowany kurs kadrowo-płacowy od podstaw

REJESTRUJESZ FIRMĘ W KRS?

ROZPOCZĘCIE DZIAŁANOŚCI PREFERENCYJNE SKŁADKI NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

Nowy Płatnik

Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Emerytur Pomostowych na lata

ZAKRES INFORMACYJNY DOKUMENTÓW UBEZPIECZENIOWYCH ZUS

Praca z danymi z ZUS w Interaktywnym Płatniku Plus Nowa platforma komunikacji online pomiędzy płatnikami składek a Zakładem Ubezpieczeń Społecznych

Rozliczenie składek na ubezpieczenia społeczne. Prowadzący: Dariusz Kraciuk

Usługa Interaktywnego Płatnika Plus w wersji Płatnik

DRUKI ZUS ZASADY, KOREKTY, WYPEŁNIONE DRUKI

Rozliczanie przychodów z tytułu stosunku pracy osoby zatrudnionej przez pracodawcę z siedzibą poza Un. Wpisany przez Jakub Klein

JESTEŚ PRACOWNIKIEM? PRZECZYTAJ!

DOSTĘP CUDZOZIEMCÓW DO ŚWIADCZEO ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO W POLSCE

ZUS DRA 'HNODUDFMD UR]OLF]HQLRZD 3RUDGQLN GOD SãDWQLNyZ VNãDGHN -DN Z\SHãQLþ L VNRU\JRZDþ

ZUS wyjaśnia

JESTEŚ NIANIĄ? PRZECZYTAJ!

REJESTRUJESZ FIRMĘ W KRS?

Spis treści. Wykaz skrótów 13. Wstęp 17

PROTOKÓŁ KONTROLI ZAKRES KONTROLI

ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI PREFERENCYJNE SKŁADKI NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

Zasady korygowania dokumentów ubezpieczeniowych

Lista błędów krytycznych w programie Płatnik

Generowanie deklaracji zgłoszeniowych ZUS dla przedsiębiorcy, osoby współpracującej i pracownika

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Wydział Kontroli Płatników Składek w Toruniu Mickiewicza 33/ Toruń

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Opłacanie składek od umów cywilnoprawnych

Zakładasz firmę? Prowadzisz firmę? Dokumenty ubezpieczeniowe ZUS przekaż razem z wnioskiem CEIDG-1

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 2008 r.

Data: Autor: Andrzej Lazarowicz

ZUS RZA,PLHQQ\ UDSRUW PLHVLęF]Q\ R QDOHůQ\FK VNãDGNDFK QD XEH]SLHF]HQLH ]GURZRWQH 3RUDGQLN GOD SãDWQLNyZ VNãDGHN -DN Z\SHãQLþ L VNRU\JRZDþ

Emerytury w Polsce i na świecie

ZUS RZA Imienny raport miesięczny o należnych składkach na ubezpieczenie zdrowotne

ZUS RSA,PLHQQ\ UDSRUW PLHVLęF]Q\ R Z\SãDFRQ\FK œzldgf]hqldfk L SU]HUZDFK Z RSãDFDQLX VNãDGHN 3RUDGQLN GOD SãDWQLNyZ VNãDGHN -DN Z\SHãQLþ L VNRU\JRZDþ

Ułatwienia i utrudnienia w pracy online z danymi z ZUS

kwiecień 2013 PUBLIKACJA BEZPŁATNA Informacja

ISBN: : Projekt okładki: Joanna Kołacz. Skład: Drukarnia KNOW-HOW. Druk: Drukarnia SKLENIARZ. Kraków 2011

Jesteś pracownikiem? Poznaj swoje ubezpieczenia

Softlab HR Puls 12/2018

ZUS RSA,PLHQQ\ UDSRUW PLHVLęF]Q\ R Z\SãDFRQ\FK œzldgf]hqldfk L SU]HUZDFK Z RSãDFDQLX VNãDGHN 3RUDGQLN GOD SãDWQLNyZ VNãDGHN -DN Z\SHãQLþ L VNRU\JRZDþ

ZUS DRA 'HNODUDFMD UR]OLF]HQLRZD 3RUDGQLN GOD SãDWQLNyZ VNãDGHN -DN Z\SHãQLþ L VNRU\JRZDþ

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 13 lipca 2018 r. Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych

PRZEWODNIK DLA ROZPOCZYNAJĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE CUDZOZIEMCÓW PRZEBYWAJĄCYCH W POLSCE

PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU EMERYTUR POMOSTOWYCH

PRAWA DO ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH

JESTEŚ ZLECENIOBIORCĄ? PRZECZYTAJ!

STATUT. Samorządowego Centrum Usług Wspólnych POSTANOWIENIA OGÓLNE:

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PROŚCIEJ, TANIEJ, E-AKTA 1

PROWADZISZ LUB BĘDZIESZ PROWADZIĆ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ?

Składki rozliczane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w 2012 roku.

Transkrypt:

XI Konferencja Naukowa Bezpieczeostwo w Internecie. Analityka danych Analityka danych w ubezpieczeniach społecznych dr hab. Katarzyna Roszewska, WPiA UKSW dr Robert Marczak, ZUS Warszawa 6 czerwca 2019 r.

ŹRÓDŁA I SPOSOBY GROMADZENIA DANYCH Zakład dysponuje danymi przekazanymi przez różne podmioty zarówno osoby fizyczne, jednostki organizacyjne i osoby prawne uzyskanymi z innych rejestrów Dane pochodzą zatem od ubezpieczonych płatników świadczeniobiorców innych podmiotów realizujących zadania z zakresu ubezpieczeo społecznych oraz z innych rejestrów Dane gromadzone są w formie indywidualnych kont jak i zbiorczych danych (rejestrów)

ZAKRES DANYCH Ustawa wymienia jakie dane gromadzi Zakład, ale nie jest to katalog zamknięty. Poza danymi explicite wymienionymi będą to np. informacje: o faktach pozaubezpieczeniowych, mających wpływ na prawo do świadczeo z ubezpieczeo społecznych i na ich wysokośd, niezbędne do przyznania, ustalenia wysokości i wypłaty świadczeo z ubezpieczeo społecznych, a także świadczeo finansowanych z budżetu paostwa oraz o dokonanych wypłatach, niezbędne do ustalenia, ponownego ustalenia lub przeliczenia kapitału początkowego niezbędne do realizacji przez Zakład zadao zleconych na podstawie odrębnych przepisów.

RODZAJE CZYNNOŚCI NA DANYCH Zakład wykonuje szereg czynności na danych : gromadzi, ewidencjonuje, stwierdza opłacenie składek, przekazuje, odprowadza, zaprzestaje odprowadzania części składki, pośredniczy wypłaca świadczenia wymierza dodatkową opłatę, ustala opłatę prolongacyjną, umarza Są to czynności zarówno o charakterze zindywidualizowanym, jak i mające charakter zautomatyzowany

RODZAJE CZYNNOŚCI NA DANYCH Zakład sporządza prognozę - tzw. wieloletnią prognozę kroczącą dochodów i wydatków funduszu emerytalnego. Jej podstawą są w szczególności założenia dotyczące: sytuacji demograficznej i społeczno-ekonomicznej kraju, a zwłaszcza założenia dotyczące płodności, umieralności, wzrostu gospodarczego, wysokości zarobków, inflacji, stopy bezrobocia, struktury populacji w podziale na poszczególne grupy zawodowe oraz grupy znajdujące się poza siłą roboczą, migracji oraz wskaźniki waloryzacji składek i świadczeo wypłacanych z ubezpieczeo społecznych.

ANALITYKA DANYCH W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH? Nie ma informacji na temat analityki danych w ubezpieczeniach społecznych rozumianej jako wykorzystywanie AI (w badaniu AGOVrytmy zdiagnozowano jeden urząd). W dziedzinie zabezpieczenia społecznego ustalono wykorzystywanie algorytmów np. przy przydzielaniu zasiłków społecznych.

ANALITYKA DANYCH W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH? Badanie algovrytmy potwierdziło brak przejrzystości w analityce danych w administracji publicznej. Nie istnieją: polityka w zakresie wzdrożenia algorytmów do polityki publicznej, niezależne mechanizmy kontroli algorytmów, standardy etyczne. Obywatele pozbawieni są wiedzy nt. analityki danych w administracji publicznej. Tymczasem coraz bliżej do wpływu algorytmów na prawa człowieka.

ZALETY ANALITYKI DANYCH Analityka danych to: po stronie ubezpieczonych szansa na realizację postulatu przyjaznej administracji, ale i nieuchronnośd obowiązków względem Zakładu po stronie ZUS lepsza (pełniejsza), prostsza do ustalenia i szybsza informacja o zadłużeniu lepsza ściągalnośd wynikająca z łatwości, szybkości postępowania większa wiedza nt. struktury ryzyk socjalnych To powinno przekładad się na zmiany w przepisach, np. dot. ściągalności zadłużenia, przedawnienia roszczeo, lepszego dopasowania regulacji dot. świadczeo do zmieniającej się struktury ryzyk.

PROBLEMY ANALITYKI DANYCH Analityka danych pozwala ustalad m.in. prawidłowości w zachowaniach obywateli. W ubezpieczeniach społecznych możemy rozróżniad wypadki, w których możemy identyfikowad nadużycia w systemie ubezpieczeo społecznych wypadki opóźnieo, zwłoki w realizacji obowiązków to rodzi pytanie, czy jest możliwe ich rozróżnienie przez algorytmy i nakładanie sankcji zależnie od zawinionej zwłoki lub niezawinionego opóźnienia? Należy odróżnid w ADM sytuacje podlegające przepisom bezwgl. obowiązującym, od tych opartych na uznaniu administracyjnym.

PROBLEMY ANALITYKI DANYCH Nie istnieją opisane metody eksploracji danych na kontach i bazach ZUS, tj. metody ich klasyfikacji, klastryfikowania, asocjacji, wykrywania zmian i odchyleo itd. Analityka danych nie jest poddana żadnej kontroli i ramom prawnym, częściowo z 1 wyjątkiem *art. 22.1 RODO, art. 35e ustawy o statystyce publ ]. Nie ma do niej zastosowania dyrektywa 2003/98/WE PE i Rady z 17.11.2003 w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego, ani ustawa z 25.02.2016 o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego.

RAMOWA CHARAKTERYSTYKA DZIAŁALNOŚCI BIZNESOWEJ ZUS paostwowa jednostka organizacyjna posiadająca osobowośd prawną główne zadania: gromadzenie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne obywateli oraz dystrybucja świadczeo (np. emerytur, rent, zasiłków chorobowych lub macierzyoskich) w wysokości i na zasadach ustalonych w przepisach powszechnie obowiązujących 24 mln. klientów środki Funduszu Ubezpieczeo Społecznych, których dysponentem jest ZUS, stanowią blisko 50 proc. zasobów pieniężnych paostwa Zakład nie prowadzi własnej polityki finansowej i nie może samodzielnie ustalad np. wysokości składek lub świadczeo

ZAŁOŻENIA REFORMY Z 1999 r. rozpoczęcie gromadzenia informacji o ubezpieczonych oraz składkach na indywidualnych kontach tych osób na podstawie informacji od pracodawców naliczenie kapitału początkowego, będącego podsumowaniem składek emerytalnych wpłaconych przed rokiem 1999 na podstawie dokumentacji przedstawionej przez ubezpieczonego od roku 2005 informowanie ubezpieczonych o składkach zgromadzonych na ich koncie indywidualnym przekazywanie części składki emerytalnej do wyspecjalizowanych instytucji finansowych, w celu ich zainwestowania

CELE NOWEGO SYSTEMU INFORMATYCZNEGO bezpieczny, elektroniczny przekaz dokumentów automatyczne skanowanie i rozpoznanie dokumentów papierowych weryfikacja danych i wspomaganie procesów wyjaśniania błędów, którego istotnym elementem był program komputerowy dystrybuowany wśród płatników składek (program Płatnik ) pełna automatyzacja rozliczeo na kontach płatników i ubezpieczonych elektroniczna wymiana danych z instytucjami m.in NFZ (wcześniej Kasy Chorych), OFE, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA), Ministerstwem Finansów (MF), Głównym Urzędem Statystycznym (GUS) i bankami wyliczanie i wypłata świadczeo długo i krótkoterminowych zgodnie z zasadami przyjętymi w reformie

INNE MODUŁY SYSTEMU KSI przyznawanie i wypłata świadczeo na nowych, zreformowanych zasadach wspieranie procesów orzecznictwa i rehabilitacji, wsparcie procesów prowadzenia kontroli płatników składek, a w przypadku wykrycia nieprawidłowości egzekucja należności opracowywanie analiz statystycznych informowanie uprawnionych organów o stanie rozliczeo

PRZEBIEG PRZEKAZYWANIA SKŁADEK NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

MODEL DZIAŁANIA KSI ZUS

DZIAŁANIE KSI W PRAKTYCE 40 tys. pracowników ZUS korzystających każdego dnia z KSI 25 mln obsługiwanych osób 900 mln dokumentów przetwarzanych w skali roku 200 tys. operacji na sekundę 60 TB (operacyjna baza danych) ponad 200 mld zł rozliczanych w skali roku 100 mln operacji księgowych miesięcznie

JAK POZYSKAĆ DANE Z BAZY KSI?

JAK POZYSKAĆ DANE Z BAZY KSI? dostęp do informacji publicznej (Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, Dz.U. 2001 nr 112 poz. 1198) wykazanie interesu publicznego warunkiem uzyskania dostępu do informacji publicznej (Wyrok NSA z 9.11.2011 r., I OSK 1365/1) udostępnienie informacji publicznej przetworzonej (VIII SA/Wa 550/13 - Wyrok WSA w Warszawie) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

JAK ZROZUMIEĆ ZAKRES DANYCH W BAZIE KSI? Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeo do ubezpieczeo społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeo płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeo danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeo o zamiarze przekazania raportów informacyjnych oraz innych dokumentów

JAK ZROZUMIEĆ ZAKRES DANYCH W BAZIE KSI? dokumenty zgłoszeniowe (ZUA, ZCNA, ZZA, ZPA, ZFA, ZIPA, ZSWA) dokumenty rozliczeniowe (RCA, RZA, RSA, RPA, DRA) dokumenty informacyjne (ZBA, ZAA, RIA) dokumenty wyrejestrowujące (ZWUA, ZWPA) Informacja miesięczna dla ubezpieczonego, OSW

KODY W DOKUMENTACH UBEZPIECZENIOWYCH Kod tytułu ubezpieczenia Kod stopnia pokrewieostwa/powinowactwa Kod pracy w szczególnych warunkach Kod pracy o szczególnym charakterze Kod oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Kod stopnia niepełnosprawności Kod przyczyny wyrejestrowania ubezpieczonego/płatnka Kod rodzaju uprawnienia Kod świadczenia/przerwy Kod wygaśnięcia / kod trybu rozwiązania stosunku pracy / stosunku służbowego Kod pracy w szczególnych warunkach/szczególnym charakterze, o której mowa w art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeo Społecznych

WYZWANIA DLA ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO - PRZYKŁADY Przepisy dotyczące współpracy i wymiany danych Art. 2-6 rozporządzenia PE i Rady (WE) Nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Tekst mający znaczenie dla EOG i dla Szwajcarii) Ustawodawstwo właściwe oraz zakaz kumulacji świadczeo Art. 10, 11-13, 53-55 rozporządzenia PE i Rady (WE) (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Tekst mający znaczenie dla EOG i dla Szwajcarii) (Dz.U. L 166, 30.4.2004, p.1) Art. 10 i 31 rozporządzenia 987/2009

WYZWANIA DLA ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO - PRZYKŁADY Krajowe Ramy Interoperacyjności Problem transgranicznych nadpłat po zgonie emerytów i rencistów Platforma do walki z błędami i nadużyciami H5NCP Prognozowanie wniosków o emerytury i renty skoordynowane umowami o zabezpieczeniu społecznym

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ