Konspekt projektu K-96 Temat: Zmysłami otwieram okna i drzwi na mój świat Cel główny projektu: - poznanie budowy i znaczenia narządów zmysłów w życiu człowieka, - rozwijanie aktywnej i odpowiedzialnej postawy wobec własnego zdrowia, Cele projektu: Wiedza: pozyskanie informacji z różnych źródeł na temat narządów zmysłu człowieka, poznanie budowy i funkcji narządów zmysłu, zdobycie wiedzy o chorobach wynikających z nieprawidłowego funkcjonowania, narządów zmysłu, poszerzenie wiadomości dotyczących powstawania dźwięku i obrazu, poznanie etapów stosowania metody badawczej w edukacji przyrodniczej, Umiejętności: doskonalenie umiejętności wynikających z podstawy programowej z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, praktyczne wykorzystanie wiedzy matematycznej do rozwiązywania problemów z zakresu innych dziedzin, selekcjonowanie pozyskanych z różnych źródeł informacji, rozwijanie umiejętności analizy wyników badań, podejmowanie i organizowanie działań służących ochronie własnego zdrowia, rozpoznane związku budowy małżowiny usznej z funkcja narządu słuchu, wyjaśnienie przebiegu powstawania dźwięku, wyjaśnienie roli i budowę receptorów zmysłu, doskonalenie umiejętności prawidłowego konstruowania schematów, tabel, wykresów, identyfikowanie związków i zależności funkcjonowania narządów zmysłów a nieprzestrzeganie zdrowego trybu życia,
wyjaśnianie skutków i przyczyn chorób oczu, podejmowanie i organizowanie działań służących ochronie własnego zdrowia, kształcenie umiejętności organizacji pracy w grupie. Postawy: rozbudzenie postaw prozdrowotnych, kształtowanie aktywnej i odpowiedzialnej postawy wobec własnego zdrowia, pobudzenie do refleksji nad stanem własnego zdrowia Metody, formy i narzędzia stosowane w realizacji projektu: Zajęcia będą prowadzone metodą projektu z wykorzystaniem multimedialnych materiałów e-learningowych, stanowiących teoretyczne wsparcie w/w tematu. Realizacja poszczególnych zadań wymagać będzie sprzętu komputerowego oraz zasobów Internetu. Umożliwi to wykorzystanie w pracach zespołów dostępnych materiałów edukacyjnych, takich jak programy komputerowe, symulacje doświadczeń, filmy, zdjęcia, mapy, schematy, tabele, dokumenty itp. Na tablicy interaktywnej można kreować pomysły, tworzyć symulacje i projekty. Propozycja metod i form pracy do wykorzystania w realizacji projektu: metody praktyczne: metoda projektu, ćwiczenia przedmiotowe, laboratoryjne, pokaz; praca z materiałem źródłowym, wywiad, rozmowa, pogadanka, wykład informacyjny, metod naukowa: obserwacja, doświadczenia; metody problemowe: aktywizujące m.in. mapa mentalna Formy pracy: zbiorowe (zajęcia laboratoryjne, zajęcia terenowe, prace domowe) indywidualne, grupowe Harmonogram działań Czas realizacji projektu: klasa II jeden semestr 2011r. Istotną cechą metody projektu jest duża samodzielność uczniów, zarówno na etapie planowania, jak i realizacji i prezentowania efektów.
Działania ujęte w harmonogramie projektu są tylko propozycją zadań umożliwiających realizację celów. Uwzględniając powyższe założenia oraz biorąc pod uwagę zróżnicowanie poziomu wiedzy uczniów i możliwości realizacyjne zespołów dopuszcza się możliwość: - wprowadzania zmian w zakresie zadań umożliwiających osiągnięcie celów projektu, - wyboru metod i form oraz czasu realizacji poszczególnych zadań, - wyboru sposobu prezentacji efektów działań. Treści nauczania (wymagania szczegółowe) Podstawowe umiejętności życia w grupie. - omawia i stosuje zasady komunikowania się i współpracy w grupie. Życie społeczne. - wyjaśnia znaczenie podstawowych norm współpracy między ludźmi, w tym wzajemności, odpowiedzialności i zaufania. Praca i przedsiębiorczość. -stosuje w praktyce podstawowe zasady organizacji pracy. Statystyka opisowa i wprowadzenie do rachunku prawdopodobieństwa. - wyszukuje, selekcjonuje i porządkuje informacje z dostępnych źródeł, - przedstawia budowę oraz wyjaśnia sposób ich działania; - przedstawia rolę zmysłu równowagi, zmysłu smaku i zmysłu węchu i wskazuje Zadania do realizacji I. Dokonanie ustaleń organizacyjnych w ramach zespołu projektowego. 1. Zapoznanie się z projektem. 2. Omówienie zadań do realizacji. 3. Zaplanowanie realizacji zadań: ustalenie celów, podziału zadań i ich przydziału, omówienie harmonogramu oraz sposobu 4. oceny efektów 5. Opracowanie regulaminu współpracy w grupie, zawarcie kontraktu grupowego II. Gromadzenie informacji o zmysłach człowieka. 1. Przygotowanie plansz, rysunków, modeli, filmów, artykułów związanych z narządami zmysłów człowieka. 2. Opracowanie plakatu przedstawiającego górną partię ciała człowieka. 3. Zaznaczenie na plakacie narządów zmysłu wraz z funkcja jaką pełnią. 4. Korzystając z różanych źródeł informacji wyszukanie danych związanych z budową
lokalizację odpowiednich narządów i receptorów; Statystyka opisowa i wprowadzenie do rachunku prawdopodobieństwa. - przedstawia dane w tabeli, przedstawia dane w tabeli, za pomocą diagramu słupkowego lub kołowego; Stan zdrowia i choroby. - przedstawia znaczenie pojęć zdrowie i choroba - przedstawia budowę oka oraz wyjaśnia działania; - przedstawia przyczyny powstawania oraz sposób korygowania wad wzroku (krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm); Fale elektromagnetyczne i optyka. - opisuje bieg promieni przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą - rysuje konstrukcyjnie obrazy wytworzone - opisuje rolę soczewek w korygowaniu wad wzroku; Wymagania doświadczalne - wytwarza za pomocą soczewki skupiającej ostry obraz przedmiotu na ekranie, odpowiednio dobierając doświadczalnie położenie soczewki i przedmiotu. i funkcją poszczególnych narządów zmysłu, zaburzeń w ich funkcjonowaniu, sposobu korygowania oraz wpływu hałasu na zdrowie człowieka. III. Opracowanie zagadnień związanych ze zmysłem wzroku. 1. Wykonanie schematu budowy oka człowieka. 2. Opisanie nazw struktur budujących oko. 3. Wykonanie tabeli przedstawiającej funkcje poszczególnych struktur oka. 4. Opracowanie animacji komputerowej przedstawiającej budowę oka normalnego oraz zmiany, jakie zachodzą w tej budowie w trakcie powstawania wad wzroku: krótkowzroczności, dalekowzroczności, astygmatyzmu. 5. Wykonanie schematu ilustrującego przebieg bodźca świetlnego w gałce ocznej i jego zamianę na impulsy nerwowe. 6. Opracowanie w formie tabeli/schematu współzależności receptorów oka, rodzaju i przykładu bodźca przez nich odbieranego. 7. Przeanalizowanie i zilustrowanie przechodzenia promieni świetlnych przez oko oraz obrazu powstającego w mózgu po przekazaniu informacji z siatkówki. 8. Wyszukanie i opisanie chorób wzroku człowieka wynikających ze starzenia się organizmu. 9. Opisanie danych z wykresu przedstawiającego odległość najlepszego widzenia dla osób z różnych grup wiekowych. 10. Zaprojektowanie pokazu doświadczenia
wpływu soczewki na obraz przedmiotu na obserwowanego na ekranie. Zalecane doświadczenia i obserwacje. dokonuje obserwacji: - wykazujących obecność plamki ślepej na siatkówce oka, Wymagania przekrojowe. - opisuje przebieg i wynik przeprowadzanego doświadczenia, wyjaśnia rolę użytych przyrządów, wykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ doświadczalny; - przedstawia budowę oraz wyjaśnia sposób ich działania; - przedstawia rolę zmysłu i wskazuje lokalizację odpowiednich narządów i receptorów; IV. Przeprowadzenie doświadczeń badających właściwości zmysłu wzroku. 1. Odszukanie plamki ślepej. - przyszykowanie kartki papieru z narysowanym krzyżykiem i kółkiem oddalonym od siebie 4cm - zakrycie lewego oka i wpatrywanie się w krzyżyk - przesuwanie kartki do prawego oka - zaobserwowanie zniknięcia kołka z pola widzenia (oznacza, że obraz kółka znalazł się w plamce ślepej) - opisanie miejsca położenia plamki ślepej w gałce ocznej. 2. Rozróżniania kolorów w ciemności. - przygotowanie kolorowych przedmiotów; kartki, flamastry, klocki - zamkniecie się w ciemnym pokoju, zasłonięcie okien, zgaszenie światła, - obejrzenie dokładne przedmiotów w celu określenia ich barwy - wpuszczenie odrobiny światła do pokoju - ponowne zaobserwowanie barwy przedmiotów - opisanie wyników i wniosków z doświadczenia (z budowy oka wynika, że aby je zobaczyć musza być dobrze oświetlone lub same powinny świecić) 3. Zbadanie, czy jedno oko widzi równie dobrze jak dwa. - przygotowanie ołówka i kartki - narysowanie kropki na kartce
- trzymanie kartki w wyciągniętej ręce - zamkniecie jednego oka i dotkniecie kropki końcem ołówka - powtórzenie tej czynności w szybkim zdecydowanym ruchem - opisanie wyników i wniosków z doświadczenia (dzięki pracy obojga oczu widziany obraz jest przestrzenny i prawidłowo zostaje oceniona odległość) Liczby wymierne (dodatnie i niedodatnie). - interpretuje liczby wymierne na osi liczbowej Wymagania przekrojowe. - sporządza wykres na podstawie danych z tabeli; - przedstawia budowę ucha oraz wyjaśnia sposób ich działania; - przedstawia rolę zmysłu równowagi, Właściwości materii. - posługuje się pojęciem ciśnienia Ruch drgający i fale. - posługuje się pojęciami amplitudy drgań, okresu, częstotliwości do opisu drgań, - opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fal dźwiękowych w powietrzu; - posługuje się pojęciami infradźwięki i 4. Zbadanie złudzenia optycznego. - przygotowanie gotowych form rysunków, podczas oglądania których spostrzeżenia wzrokowe człowieka podlegają złudzeniom. V. Opracowanie zagadnień związanych ze zmysłem słuchu. 1. Wykonanie rysunku budowy ucha człowieka. 2. Opisanie nazw struktur budujących ucho. 3. Zaznaczenie na rysunku elementów budowy ucha zewnętrznego i wewnętrznego. 4. Wykonanie i opisanie schematu ilustrującego przebieg bodźca akustycznego i miejsca powstawania wrażeń słuchowych. 5. Zaznaczenie na rysunku/schemacie elementów ucha, które pod wpływem fal akustycznych będą drgać i drgania te przekażą do ucha wewnętrznego. 6. Wskazanie na modelu ucha wewnętrznego, położenie zmysłu równowagi. 7. Opisanie zjawiska związanego z momentem gorszego słyszenia podczas nurkowania, jazdy szybką windą, pokonywania wzniesień. 8. Omówienie z wykorzystaniem modelu
ultradźwięki. Procenty. - przedstawia część pewnej wielkości jako procent; - oblicza procent danej liczby; - przedstawia podstawowe zasady higieny narządów wzroku i słuchu - przedstawia wpływ hałasu na zdrowie człowieka; Liczby wymierne dodatnie. - stosuje obliczenia na liczbach wymiernych do rozwiązywania problemów w kontekście praktycznym, - dodaje, mnoży również z wykorzystaniem kalkulatora Wymagania przekrojowe. - sporządza wykres na podstawie danych z tabeli; Gmina jako wspólnota mieszkańców. - nawiązuje kontakt z lokalnymi instytucjami publicznymi; ucha, rysunku, drogi prowadzącej do powstania wrażeń dźwiękowych. Zadania dodatkowe 9. Zgromadzenie danych związanych z granicami sił słyszalności u zwierząt np. u człowieka, psa, nietoperza, słonia. 10. Zestawienie danych na wykresie np. słupkowym przedstawiającym odbieraną liczbę drgań na sekundę u poszczególnych zwierząt. 11. Opisanie różnic w odbieraniu infradźwięków i ultradźwięków. VI. Poznanie zasad higieny narządów wzroku i słuchu. 1. Wykonanie wykresu słupkowego/kołowego przedstawiającego odsetek ludzi obarczonych wadami wzroku. 2. Opracowanie wykazu zaleceń dotyczących ochrony oczu w trakcie nauki, pracy. 3. Nawiązanie współpracy z przechodnia lekarską. 4. Zbadanie stopnia widzenia przez pielęgniarkę. 5. Wykonanie tabeli, rysunków, przedstawiających skalę decybelową natężenia i rodzajów dźwięków bezpiecznych dla zdrowia człowieka i poziom db szkodliwych dla zdrowia. 6. Opracowanie ulotki przedstawiającej negatywny wpływ hałasu na zdrowie człowieka oraz formy higieny narządu słuchu. 7. Obliczenie prędkości dźwięku mierząc odstęp czasu między np. błyskiem a hukiem na danej odległości. 8. Przeanalizowanie prędkości rozchodzenia się dźwięków w substancjach o różnych
Substancje i ich właściwości. -opisuje ziarnistą budowę materii; Ruch prostoliniowy i siły. - posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu; Właściwości materii. - analizuje różnice w budowie mikroskopowej ciał stałych, cieczy i gazów; - przedstawia budowę oraz wyjaśnia sposób ich działania; - przedstawia rolę zmysłu równowagi, zmysłu smaku i zmysłu węchu i wskazuje lokalizację odpowiednich narządów i receptorów; Liczby wymierne dodatnie. - stosuje obliczenia na liczbach wymiernych do rozwiązywania problemów w kontekście praktycznym, Skóra. - podaje funkcje skóry, - rozpoznaje elementy jej budowy oraz przedstawia jej cechy adaptacyjne do pełnienia funkcji ochronnej, zmysłowej i termoregulacyjnej; - opisuje stan zdrowej skóry oraz rozpoznaje niepokojące zmiany na skórze, które wymagają konsultacji lekarskiej. Stan zdrowia i choroby. przedstawia czynniki sprzyjające rozwojowi choroby nowotworowej np. promieniowanie stanach skupienia. 9. Na podstawie danych obliczenie prędkości drgań w wodzie w zależności od jej temperatury. 10. Opracowanie wykresu zależności prędkości drgań od temperatury wody. 11. Omówienie wpływu temperatury na ruch atomów w danej substancji np. w wodzie VII. Opracowanie zagadnień związanych ze zmysłem węchu, smaku, dotyku. 1. Wykonanie rysunków w przekroju poprzecznym nosa, skóry. 2. Zaznaczenie elementów budowy. 3. Opisanie pełnionych funkcji przez nos i skórę. 4. Wykonanie z masy solnej modelu języka zaznaczeniem elementów budowy wraz z rozmieszczonymi kubkami smakowymi (gorzkim, słodkim, kwaśnym, słonym) 5. Korzystanie z różnych źródeł w opracowaniu tabeli zawierającej choroby skóry i ich przyczyn. 6. Przygotowanie zdjęć pokazujących wygląd skóry ze zmianami nowotworowymi. 7. Opisanie podstawowych zasad higieny skóry. 8. Przyniesienie i zaprezentowanie rożnych produktów np. kosmetycznych służących dbaniu o skórę. 9. Porównanie wielkości powierzchni skóry z powierzchnią płuc. 10. Obliczenie skali różnic powierzchni wymiany gazowej miedzy skóra a płucami.
UV) oraz podaje przykłady takich chorób; - skazuje lokalizację receptorów; Zalecane doświadczenia i obserwacje. - planuje i przeprowadza doświadczenie: sprawdzające gęstość rozmieszczenia receptorów w skórze różnych części ciała, Wymagania przekrojowe. - opisuje przebieg i wynik przeprowadzanego doświadczenia, - wykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ doświadczalny; VIII. Przeprowadzenie doświadczeń badających właściwości skóry i języka. 1. Badanie położenia receptorów na skórze. Połączenie ze sobą za pomocą gumki recepturki, dwóch dobrze zatemperowanych ołówków. Zasłonięcie drugiej osobie oczu Dotykanie w różnych miejscach skóry Wyczucie liczby odczuwalnych ukłuć w danym miejscu Opracowanie mapy ciała z wykazaniem różnego nasilenia występowania receptorów na skórze 2. Zbadanie która część ciała reaguje na dotyk. przygotowanie kawałka waty i plastikowej łyżeczki położenie waty na zewnętrznej części dłoni, potem na wewnętrznej położenie waty na różnych częściach ciała ( na twarzy, ramieniu, głowie) dotkniecie łyżeczką języka, policzków, dziąseł, opisanie wyników i wniosków z doświadczenia (zmysł dotyku rozmieszczony jest na całej powierzchni ciała) 3. Sporządzenie mapy smaku na języku. Przygotowanie kroplomierza, czterech szklanek, soli, miodu, kawy, wody, soku z cytryny, lusterka, kartki papieru, flamastry w czterech kolorach. W szklankach z odrobiną wody rozpuszczenie po jednej z substancji.
Życie w grupie - stosuje podstawowe zasady organizacji pracy, - doskonali umiejętność skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu widzenia i brania pod uwagę poglądów innych. Narysowanie na kartce schematu języka. Delikatne i ostrożne kolejne nanoszenie kroplomierzem na poszczególne obszary języka zgromadzone roztwory substancji. Po każdej próbie z jedna substancją dokładnie umycie kroplomierza i przepłukanie jamy ustnej. Wyczucie bardzo wrażliwego obszaru na języku na dana substancje, Zaznaczenie kolorem właściwej część języka na kartce. Opisanie wyników i wniosków z doświadczenia (poszczególne obszary języka są wrażliwe na określony smakgorzki, słodki, kwaśny, słony) IX. Dokonanie podsumowania projektu. 1. Uzupełnienie wcześniej opracowanej dokumentacji. 2. Opracowanie albumu zmysłów człowieka, opisu chorób z wykorzystaniem rysunków, zdjęć. 3. Opracowanie prezentacji multimedialnej z wykorzystaniem zdjęć, diagramów, tabel, itd. 4. Opracowanie posteru (-ów), gazetki szkolnej. 5. Prezentacja wyników projektu Zmysłami otwieram okna i drzwi na mój świat. na lekcjach, w klasach, na apelu, stronie WWW szkoły. 6. Ocena projektu 7. Opracowanie sprawozdania z realizacji projektu.