OPIS PRODUKTU FINALNEGO Temat innowacyjny: Zwiększenie oferty istniejących, wykreowanie nowych instytucji działających na rzecz integracji społecznej grup zmarginalizowanych, wykluczonych bądź zagrożonych wykluczeniem społecznym. Nazwa projektodawcy: Nazwa Partnera: Gmina Miasto Koszalin / Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Koszalinie Gmina Miasto Gdańsk / Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku Tytuł projektu: WEKTOR ZMIAN Koszaliński Program Wspierania Wychodzenia z Bezdomności Numer umowy: UDA-POKL.07.02.01-32-101/10-00 Nazwa produktu finalnego System Wspierania Wychodzenia z Bezdomności
Spis treści Elementy składające się na produkt finalny... 3 Problem, na który odpowiada innowacja... 5 Użytkownicy, którzy mogą zastosować innowację... 6 Działania/nakłady/zmiany konieczne do zastosowania/wdrożenia innowacji... 6 Dostępność produktu finalnego dla jego przyszłych użytkowników... 6 Zmiany w zakresie strategii upowszechniania... 7 Zmiany w zakresie włączania do głównego nurtu polityki... 8 Załączniki: Załącznik Nr 1 Metodologia i narzędzia do badania socjodemograficznego populacji osób bezdomnych oraz do badania obszarów niedoboru i zjawisk problemowych w obszarze pracy na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. Załącznik Nr 2 Metodologia i narzędzia do badania współpracy instytucjonalnej i jej ograniczeń. Załącznik Nr 3 Opis modelu współpracy i wymiany informacji pomiędzy organizacjami i instytucjami pracującymi na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością na terenie miasta. Załącznik Nr 4 Spis treści informatora/przewodnika dla osób bezdomnych i znajdujących się w sytuacji zagrożenia bezdomnością i dla instytucji zaangażowanych w pracę na rzecz osób bezdomnych. Załącznik Nr 5 Przykładowy informator. Załącznik Nr 6 - Szczegółowy opis realizacji usługi streetworkingu. Załącznik Nr 7 - Szczegółowy opis realizacji usługi asystentury. Załącznik Nr 8 Szczegółowy opis hierarchizacji placówek. Załącznik Nr 9 Europejska Typologia Bezdomności i Wykluczenia Mieszkaniowego ETHOS Załącznik Nr 10 Raport z badania 1. Załącznik Nr 11 Streszczenie raportu z badania 2. Załącznik Nr 12 Streszczenie raportu z badania 3. Załącznik nr 13 Projekt Podręcznika WEKTOR ZMIAN Koszaliński Program Wspierania Wychodzenia z Bezdomności Załącznik nr 14 2 projekty gier edukacyjno-symulacyjnych. Załącznik nr 15 Inicjatywa edukacyjna scenariusze cyklu zajęć dotyczących zmiany negatywnego wizerunku osób bezdomnych. Załącznik nr 16 Raport ewaluacyjny etapu analizy i diagnozy problemu (I etap). Załącznik nr 17 Raport ewaluacyjny etapu testowania (II etap). Załącznik nr 18 Zestawienie osiągniętych rezultatów. Załącznik nr 19 Instrukcja wdrażania Systemu Wspierania Wychodzenia z Bezdomności. 2
Elementy składające się na produkt finalny System Wspierania Wychodzenia z Bezdomności wypracowany w ramach projektu WEKTOR ZMIAN Koszaliński Program Wspierania Wychodzenia z Bezdomności opierać się będzie na pozyskiwaniu i przepływie informacji dotyczących genezy i skali problemu oraz na aktualizowaniu dostępnych form zakresu pomocy świadczonej przez podmioty działające na rzecz osób bezdomnych 1 zgodnie z uzyskanymi informacjami. Elementami Systemu są: 1. Narzędzia wraz z metodologią do badania socjodemograficznego populacji osób bezdomnych na terenie miasta. 2. Narzędzia wraz z metodologią do badania współpracy instytucjonalnej i jej ograniczeń. 3. Narzędzia wraz z metodologią do badania obszarów niedoboru i zjawisk problemowych w obszarze pracy na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. 4. Model systemu współpracy i wymiany informacji pomiędzy organizacjami i instytucjami pracującymi na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością na terenie miasta oraz narzędzia zmierzające do minimalizacji zjawisk. 5. Charakterystyka narzędzi wspierających proces wychodzenia z bezdomności 5.1 Streetworking. 5.2 Asystentura osoby bezdomnej. 5.3 Hierarchizacja placówek i mieszkania treningowe. Brak dokładnych badań ilościowych i jakościowych oraz genezy stanowi dużą barierę nie tylko w określeniu rzeczywistej skali zjawiska oraz jego bezpośrednich przyczyn i uniemożliwia przygotowanie form pomocy adekwatnych do rzeczywistych potrzeb odbiorców oraz diagnozowania obszarów niedoboru wśród dostępnych już form wsparcia w celu poprawy ich skuteczności. Istotną barierą w opracowywaniu i udzielaniu kompleksowej pomocy osobom bezdomnym jest również brak przepływu informacji nt. zakresu, form i zasad udzielania pomocy ww. osobom stosowanym przez poszczególne podmioty. Dlatego elementami kompleksowego systemu są również narzędzia i metodologia badań. Ad. 1 - Narzędzia wraz z metodologią do badania socjodemograficznego populacji osób bezdomnych na terenie miasta Badanie populacji osób bezdomnych ma na celu określenie genezy i skali bezdomności oraz zagrożenia bezdomnością w takich aspektach jak: płeć, wiek, wykształcenie, miejsce i forma przebywania, korzystanie z pomocy, doświadczenie bezdomności: strukturalne i jednostkowe przyczyny bezdomności, długość pozostawania osobą bezdomną, zdrowie osób bezdomnych, aktywność zawodowa osób bezdomnych oraz sytuacja mieszkaniowa. Utworzenie portretu osób bezdomnych stanowi punkt wyjścia dla dalszego monitorowania zjawiska bezdomności na badanym terenie. Opis narzędzi i metodologii badania stanowi Załącznik Nr 1 do Opisu Produktu Finalnego. Ad. 2 - Narzędzia wraz z metodologią do badania współpracy instytucjonalnej i jej ograniczeń. Celem badania jest uzyskanie pogłębionej i usystematyzowanej wiedzy na temat współpracy międzysektorowej w obszarze problematyki bezdomności na danym terenie, poprzez: identyfikację kluczowych podmiotów odpowiedzialnych za rozwiązywanie problemu bezdomności i ich roli w systemie pomocy; ocenę stopnia synchronizacji działań partnerów; identyfikację ograniczeń, potencjału, zagrożeń i szans (SWOT); przygotowanie rekomendacji w zakresie współpracy międzysektorowej. Opis narzędzi i metodologii badania stanowi Załącznik Nr 2 do Opisu Produktu Finalnego. Ad. 3 - Narzędzia wraz z metodologią do badania obszarów niedoboru i zjawisk problemowych w obszarze pracy na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. Celem badania jest zbadanie obszarów niedoboru i zjawisk problemowych w obszarze pracy na rzecz osób bezdomnych na danym terenie, poprzez: uzyskanie wielowymiarowej, zobiektywizowanej diagnozy systemu rozwiązywania problemu bezdomności, 1 W projekcie przyjęto definicję osoby bezdomnej zgodną w Europejską Typologią Bezdomności ETHOS http://www.feantsa.org/files/freshstart/toolkits/ethos/leaflet/pl.pdf). 3
identyfikację kluczowych interesariuszy odpowiedzialnych za rozwiązywanie problemu bezdomności; podniesienie wiedzy i uzyskanie informacji o efektywnym i skutecznym systemie polityki społecznej w sferze przeciwdziałania bezdomności; zwiększenie poziomu współpracy i integracji, wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy głównymi interesariuszami systemu pomocy ludziom bezdomnym i zagrożonym bezdomnością; przygotowanie rekomendacji w zakresie przeciwdziałania problemom i deficytom systemu pomocy ludziom bezdomnym i systemu rozwiązywania problemu bezdomności. Opis narzędzi i metodologii badania stanowi Załącznik Nr 1 do Opisu Produktu Finalnego. Ad. 4 - Model systemu współpracy i wymiany informacji pomiędzy organizacjami i instytucjami pracującymi na rzecz osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością na terenie miasta oraz narzędzia zmierzające do minimalizacji zjawisk. Model współpracy międzyinstytucjonalnej służy z jednej strony zindywidualizowaniu oferowanej pomocy osobom bezdomnym lub zagrożonym bezdomnością z drugiej zaś wspomaga Lidera tej współpracy w gromadzeniu i monitorowaniu danych ilościowych i jakościowych skali zjawiska bezdomności na terenie miasta. Model opiera się o wykorzystanie narzędzi wspomagających pracę socjalną w zakresie streetworkingu i asystentury i obejmuje działanie na 3 polach oddziaływania: prewencja, interwencja i integracja. Opis modelu stanowi Załącznik Nr 3 do Opisu Produktu Finalnego. 5.1. STREETWORKING Ad. 5 - Charakterystyka narzędzi wspierających proces wychodzenia z bezdomności Streetworking jest formą pracy socjalnej, prowadzoną przez odpowiednio przygotowanych przeszkolonych pracowników, dla osób bezdomnych, pozostających poza systemem pomocy instytucjonalnej. Istotną cechą streetworkingu jest ścisła współpraca z beneficjentami na podstawie zaakceptowanego planu - w ich środowisku, na ich zasadach, w tempie dostosowanym do indywidualnych potrzeb i możliwości. Zadaniem streetworkera jest nawiązanie, podtrzymanie i rozwijanie kontaktu z osobami bezdomnymi, które nie przebywają w placówkach pomocy społecznej, oraz ścisła współpraca z instytucjami pomocowymi i służbami interwencyjnymi 2. Szczegółowy opis realizacji usługi streetworkingu stanowi Załącznik Nr 7 do Opisu Produktu Finalnego. 5.2. ASYSTENTURA OSOBY BEZDOMNEJ Asystowanie to metoda pracy z osobą bezdomną, oparta na wprowadzeniu indywidualnego towarzysza i doradcy, który kompleksowo wspiera, motywuje i prowadzi osobę bezdomną przez cały proces reintegracji społecznej i zawodowej, nakierowany na osiąganie samodzielności życiowej poprzez pełen i trwały powrót do społeczeństwa, w sposób i w czasie dostosowanym do potrzeb osoby 3. Szczegółowy opis realizacji usługi asystentury stanowi Załącznik Nr 8 do Opisu Produktu Finalnego. 5.3. HIERARCHIZACJA PLACÓWEK I MIESZKANIA TRENINGOWE Hierarchizacja placówek służy zwiększeniu pomocy skierowanej do osób bezdomnych, która opiera się o swoistą drabinkę: - ogrzewalnia - noclegownia - schronisko - mieszkania treningowe. System drabinkowy pomaga w dostosowaniu kierowania osób bezdomnych do placówek, zgodnie z ich możliwościami psychofizycznymi, motywacją do zmiany. Docelowo hierarchizacja placówek ma prowadzić do wyjścia aktywizowanych osób bezdomnych z placówki. Szczegółowy opis hierarchizacji i mieszkań treningowych stanowi Załącznik Nr 9 do Opisu Produktu Finalnego. 2 http://www.equal.org.pl/baza.php?m=9&pid=30&lang=pl 3 A. Dębska-Cenian Standard asystowania [w]: Od ulicy do samodzielności życiowej. Standardy społecznej i zawodowej (re)integracji osób bezdomnych w sześciu sferach, red. Aleksandra Cenian-Dębska, Piotr Olech, Gdańsk 2008, s. 221. 4
Problem, na który odpowiada innowacja Produkt finalny przyczynia się do rozwiązania problemu braku badań i niemożności dostosowania udzielanej pomocy do rzeczywistych potrzeb osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. Produkt finalny system wspierania wychodzenia z bezdomności wpłynie na zwiększenie i upowszechnienie pomocy systemowej, opierającej się nie tylko na ustawowych obowiązkach Ośrodka Pomocy Społecznej ale i instytucji działających na rzecz osób bezdomnych oraz na usystematyzowanie przepływu informacji pomiędzy instytucjami. Brak dokładnych badań ilościowych i jakościowych oraz genezy stanowi dużą barierę nie tylko w określeniu rzeczywistej skali zjawiska bezdomności oraz jego bezpośrednich przyczyn, ale też uniemożliwia przygotowanie form pomocy adekwatnych do rzeczywistych potrzeb Odbiorców oraz diagnozowania obszarów niedoboru wśród dostępnych już form wsparcia w celu poprawy ich skuteczności. Istotną barierą w opracowywaniu i udzielaniu kompleksowej pomocy osobom bezdomnym jest również brak przepływu informacji nt. zakresu, form i zasad udzielania pomocy ww. osobom stosowanym przez poszczególne podmioty. Obecna praktyka skupiona jest na zapewnieniu niezbędnego wsparcia w podstawowych obszarach, zapewnianego w oparciu o zasoby podmiotów lokalnych działających na rzecz osób bezdomnych. Przygotowując się do badań uznano, iż na potrzeby projektu należy poszerzyć definicję osoby bezdomnej 4 obejmując zastosowaniem nowych narzędzi również osoby zagrożone bezdomnością w ramach pracy profilaktycznej. Najważniejsze zdefiniowane w prowadzonych badaniach problemy na terenie Koszalina znajdują odzwierciedlenie w Raporcie z badania nr 1 oraz streszczeniach Raportu Nr 2 i Raportu Nr 3, stanowiących odpowiednio Załączniki Nr 12 i 13 do Opisu Produktu Finalnego. Działania skupione wokół doraźnej interwencji i działań osłonowych nie tylko nie prowadzą do wyprowadzenia osób wykluczonych społecznie z systemu pomocy społecznej i nie rozwiązują ich rzeczywistych problemów ale przede wszystkim generują duże koszty przy niskiej efektywności. Brak narzędzi występuje również w profilaktyce. Brak jest narzędzi do prowadzenia pogłębionej pracy z osobami zagrożonymi bezdomnością (posiadającymi zadłużenie lokalowe lub wyroki eksmisyjne). Aktualna oferta pracy z tą grupą osób wykluczonych społecznie jest w wysokim stopniu niewystarczająca. Brak możliwości wspierania osób/rodzin/środowisk w wychodzeniu z bezdomności powoduje, iż nawet jeśli podejmą one trud i wysiłek w celu zmiany swojej sytuacji, to często niestety ich motywacja spada już po pierwszej porażce. A na drodze powrotu do samodzielności życiowej takich przeszkód jest wiele. Niewystarczający zakres pracy socjalnej, wynikający z braku dodatkowych (pozaustawowych narzędzi) widoczny jest na początku drogi do bezdomności i na jej końcu (a może początku drogi do domu). Niestety osoby znajdujące się po środku tego procesu bywa, że (o ile nie korzystają w jakiś sposób ze wsparcia OPS np. ubezpieczenie zdrowotne, zasiłek, czy organizacji pozarządowych np. w formie posiłku, łaźni, żywności) pozostawione są same sobie, z pogłębiającymi się problemami, uzależnieniem, z czasem tracąc jakiekolwiek szanse na powrót do społeczeństwa. Innowacyjność proponowanego rozwiązania związana jest z wprowadzeniem rozwiązań dotychczas na terenie Koszalina nie stosowanych w celu rozwiązywania problemów grupy docelowej. Innowacyjność przejawia się zarówno w wymiarze grupy docelowej jak i wypracowywanych narzędzi. Innowacyjność w wymiarze grupy docelowej przejawia się skierowaniem zindywidualizowanej oferty do grupy docelowej, dla której takiej oferty na chwilę obecną brak (asystowanie jako wsparcie procesu wychodzenia z bezdomności, jak również zagrożenia bezdomnością czy docieranie do osób zamieszkujących na ulicy jako instrument pierwszego kontaktu, mający na celu minimalizowanie ryzyka utraty zdrowia i życia osób przebywających w szeroko rozumianej przestrzeni publicznej oraz minimalizowanie ryzyka społecznego). Innowacyjność w wymiarze formy wsparcia polega na: - wypracowaniu i zaimplementowaniu na teren Koszalina narzędzi pracy z osobami bezdomnymi (asystentura osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością, streetworking, hierarchizacja placówek i mieszkania treningowe) - opracowaniu i wdrożeniu narzędzi i metodologii do badania bezdomności zarówno w obszarze problemu dotykającego poszczególne osoby jak i w wymiarze współpracy instytucjonalnej - kompleksowości opracowanego systemu wspierania wychodzenia z bezdomności opierającego się na pozyskiwaniu i przepływie informacji oraz na aktualizowaniu dostępnych form zakresu pomocy świadczonej przez podmioty działające na rzecz osób bezdomnych zgodnie z uzyskanymi informacjami. 4 Art. 6 pkt. 8 Ustawy o pomocy społecznej: to osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowana na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. Inną definicję przedstawia A. Przymeński w książce Bezdomność jako kwestia społeczna w Polsce: określił on bezdomność jako sytuację osób, które w danym czasie nie posiadają i własnym staraniem nie mogą zapewnić sobie takiego schronienia, które mogłyby uważać za swoje i które spełniałoby minimalne warunki, pozwalające uznać je za pomieszczenia mieszkalne. Najszerszą definicję bezdomności przedstawia Europejska Typologia Bezdomności i Wykluczenia Mieszkaniowe ETHOS (http://www.feantsa.org/files/freshstart/toolkits/ethos/leaflet/pl.pdf) obejmując również osoby zagrożone bezdomnością (np. posiadające wyroki eksmisji) i na tej, najszerszej definicji oparto badania prowadzone w ramach projektu. 5
Użytkownicy, którzy mogą zastosować innowację. Użytkownikami zaimplementowanych narzędzi mogą być: - Ośrodki Pomocy Społecznej, - organizacje pozarządowe pracujące w obszarze szeroko rozumianej polityki społecznej. Użytkownikami, którzy mogą uczestniczyć w koalicji na rzecz wspierania wychodzenia z bezdomności mogą być instytucje z 5 obszarów zaangażowanych w problematykę bezdomności. Są to m.in.: I. W obszarze pomocy społecznej: Ośrodki Pomocy Społecznej, organizacje pozarządowe. II. W obszarze edukacji i rynku pracy: powiatowe urzędy pracy, organizacje pozarządowe, instytucje otoczenia biznesu. III. W obszarze bezpieczeństwa publicznego: Policja, Straż Miejska, Straż Ochrony Kolei. IV. W obszarze zdrowia: pogotowie ratunkowe, szpitale, Zakłady Opiekuńczo Lecznicze, Domy Pomocy Społecznej. V. W obszarze bezpieczeństwa mieszkalnictwa: zarząd budynków mieszkaniowych, spółdzielnie mieszkaniowe, wydziały/referaty mieszkaniowe/komunalne. Działania/nakłady/zmiany konieczne do zastosowania/wdrożenia innowacji Kryteriami branymi pod uwagę przy projektowaniu produktu finalnego, poza dostosowaniem do potrzeb badanej grupy, były zasoby i koszty wdrożenia innowacji. a) Inwestycje w infrastrukturę techniczną Elementem produktu finalnego jest portal internetowy. Nakłady na utworzenie oraz uruchomienie portalu (wraz z rocznym kosztem administrowania) wynoszą około 8 000,00 zł (wg szacowań wnioskodawcy). W przypadku nie posiadania przez miasto/gminę/powiat ogrzewalni lub placówki dla osób bezdomnych w celu wdrożenia hierarchizacji konieczne będzie poniesienie wydatków na infrastrukturę. b) Szkolenia pracowników W ramach elementów składających się na produkt finalny, zostały stworzone narzędzia i metodologia badań diagnozy bezdomności, współpracy międzysektorowej oraz badania obszaru i zjawisk niedoboru w pracy z osobami bezdomnymi, możliwe do wykorzystania po etapie testowania przez inne instytucje. Decydując się na wdrożenie innowacji użytkownicy będą mieli okazję uczestniczyć w konferencjach oraz szkoleniach organizowanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Koszalinie. Dodatkowym zasobem dydaktycznym będzie Podręcznik zawierający opis poszczególnych elementów Produktu Finalnego wraz z doświadczeniami z etapu testowania i wskazówkami do wdrożenia narzędzi, zastosowanych w Koszalinie. Gra symulacyjna, będzie stanowić pomoc dydaktyczną w trakcie szkoleń oraz zostanie rozdystrybuowana do instytucji i organizacji mogących potencjalnie przystąpić do wdrożenia usługi. Istotnym elementem zarówno Podręcznika, jak i Gry jest wzbogacenie ich zawartości o wiedzę i doświadczenie z etapu testowania. c) Uwarunkowania prawne, nakłady i inne zmiany konieczne do zastosowania/wdrożenia innowacji Prawne i organizacyjne uwarunkowania oraz nakłady finansowe w kwestii zatrudnienia i/lub utworzenia stanowiska pracy dla instytucji lub organizacji chcących wdrożyć nowe narzędzia zostały szczegółowo opisane w Załącznikach nr 7, 8 i 9 (szczegółowy opis narzędzi). Przy wdrażaniu narzędzi skierowanych do pracy z i na rzecz osób bezdomnych zalecane jest uzyskanie poparcia samorządu oraz nawiązanie współpracy z mediami lokalnymi, w celu budowania pozytywnego wizerunku oraz zmiany stereotypu postrzegania osób bezdomnych i samego zjawiska bezdomności. Dostępność produktu finalnego dla jego przyszłych użytkowników Wersja finalna produktu zostanie upubliczniona i zaprezentowana na stronie internetowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Koszalinie, na portalu utworzonym w ramach systemu (www.bezdomnosc-koszalin.pl). Dodatkowo informacja o produkcie będzie rozpowszechniana wraz z zaproszeniami na konferencje, spotkania, szkolenia oraz poprzez kolportaż stworzonego na etapie testowania Podręcznika oraz Gry Symulacyjnej. Podręcznik będzie również dostępny w formie elektronicznej na ogólnodostępnej stronie internetowej. 6
Zmiany w zakresie strategii upowszechniania W związku z wydłużeniem okresu testowania innowacyjnych narzędzi zmianie uległ termin upowszechniania (przesunięcie rozpoczęcia z m-ca stycznia na m-c marzec 2013 roku). Rozszerzeniu uległy grupy docelowe, do których beneficjent będzie docierał na etapie upowszechniania o placówki oświatowe na poziomie gimnazjum i szkoły średniej i instytucje szkoleniowe, w zakresie upowszechniania inicjatywy edukacyjnej Bez adresu. O bezdomności bez stereotypów. Wyprodukowanie dwóch gier: edukacyjnej skierowanej do młodzieży na poziomie gimnazjum i szkoły średniej, i symulacyjnej. UPOWSZECHNIANIE - III.2013 XII.2013 1. Cel działań upowszechniających Celem działań upowszechniających: jest szerokie poinformowanie o produkcie Systemie Wspierania Wychodzenia z Bezdomności potencjalnych Użytkowników z terenu regionu, województwa zachodniopomorskiego i kraju (łącznie 130 osób z 65 instytucji i organizacji), promocja wykorzystania wypracowanych narzędzi i rozwiązań oraz upowszechnianie modelu międzysektorowego systemu współpracy i przepływu informacji pomiędzy organizacjami i instytucjami działającymi na rzecz osób bezdomnych i zagrodzonych bezdomnością. 2. Grupy docelowe: Zasadniczo upowszechnienie odbywać się będzie w 5 grupach: obszar pomocy społecznej (w zakresie bezpośredniej pracy z Odbiorcami): - Ośrodki Pomocy Społecznej, - organizacje pozarządowe. obszar edukacji i rynku pracy (w zakresie współpracy z obszarem pomocy społecznej, aktywizacji, zmiany wizerunku potencjalnego bezdomnego pracownika ): - powiatowe urzędy pracy - organizacje pozarządowe, - instytucje szkoleniowe, - instytucje otoczenia biznesu. Obszar edukacji w zakresie zmiany negatywnego wizerunku osób bezdomnych, pojęcia bezdomności, skutków i dróg wyjścia z bezdomności: - placówki oświatowe, - instytucje szkoleniowe. obszar bezpieczeństwa publicznego (w zakresie bezpośredniej pracy z osobami bezdomnymi oraz współpracy ze streetworkerami, asystentami, obszarem pomocy społecznej) : - Policja, - Straż Miejska, - Straż Ochrony Kolei. obszar zdrowia (współpraca i nawiązanie/poprawa relacji) : - pogotowie ratunkowe, - szpitale, - Zakłady Opiekuńczo Lecznicze, Domy Pomocy Społecznej obszar bezpieczeństwa mieszkalnictwa (w zakresie pracy z osobami zadłużonymi, zagrożonymi eksmisją, współpracy z obszarem pomocy społecznej w celu wspólnego rozwiązywania problemów): - zarząd budynków mieszkaniowych, - spółdzielnie mieszkaniowe, - wydziały/referaty mieszkaniowe/komunalne. media (upowszechnianie informacji o nowych formach wsparcia i pracy z osobami bezdomnymi, streetworkerzy i osobami zagrożonymi bezdomnością asystenci, formy pomocy, zmiana negatywnego wizerunku osób bezdomnych - kampanie medialne). Budowanie swoistej platformy porozumienia oraz wsparcia mediów dla pracy z problemem bezdomności oraz wprowadzaniem nowych, pozaustawowych form pracy jest istotne, pozwala nie tylko dotrzeć do szeroko pojmowanej świadomości społecznej, ale może stanowić wsparcie w pozyskiwaniu wsparcia u decydentów w każdym z obszarów pracy z osobami bezdomnymi i zagrożonymi bezdomnością. Ze względu na specyfikę problemu bezdomności oraz kontrowersyjność jego postrzegania przez społeczeństwo, należy skupić się nie na pozytywnym wizerunku bezdomnego a na uświadamianiu ważności problemu, jego przyczyn oraz skutków, w przypadku nie podejmowania prób minimalizowania skali bezdomności i zagrożenia bezdomnością, nie tylko dla społeczeństwa ale i dla ekonomicznego rachunku lokalnego rynku. 7
3. Plan działań etapu upowszechniania: 1. Wydruk i dystrybucja 500 szt. podręcznika wraz z suplementem w wersji publikacji papierowej oraz zamieszczenie wersji elektronicznej (w formacie pdf) na portalu internetowym. Publikacja zawierać będzie elementy produktu finalnego i narzędzia w nim stosowane, uzupełnione o doświadczenia wynikające z fazy testowania. Podręcznik stanowić będzie dla potencjalnych Użytkowników instrukcję wdrożenia/przenoszenia koszalińskiego dorobku w ich lokalnych środowiskach. Dystrybucja odbywać się będzie drogą pocztową, mailingową oraz w ramach spotkań (podczas konferencji i spotkań z lokalnymi przedstawicielami). Działania dystrybucyjne opatrzone będą informacją o idei projektu innowacyjnego oraz najważniejszych jego rezultatach. (IV - V.2013) 2. Produkcja i dystrybucja gier: edukacyjnej i symulacyjnej (500 szt.). Gry stanowić będą uzupełnienie produktu finalnego na etapie upowszechniania. Scenariusz gry i jej zasady gromadzić będą w sobie w sposób skondensowany wszelkie informacje i doświadczenia zdobyte na etapie diagnozy i testowania. Gra będzie również zawierała w sobie potencjał edukacyjny oraz kreacji nowych możliwości pracy na rzecz osób bezdomnych. Przewiduje się, że głównymi odbiorcami gry będą osoby bezpośrednio zaangażowane w pracę z osobami bezdomnymi (pracownicy socjalni, streetworkerzy, asystenci osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością, pracownicy organizacji pozarządowych) oraz nauczyciele i uczniowie placówek oświatowych i instytucji szkoleniowych na poziomie gimnazjum i szkoły średniej. Projektodawca zadba o atrakcyjną formę graficzną tego elementu upowszechniania. (IV - VI.2013) 3. Spotkanie z instytucjami oraz przedstawicielami Odbiorców z terenu miasta Koszalin i powiatu koszalińskiego (około 50 osób). Spotkanie będzie miało charakter roboczy. Oprócz elementu prezentacji dorobku projektu pozyskiwana będzie informacja zwrotna o efektach przeprowadzonych działań oraz nastąpi próba sprecyzowania możliwych kierunków kontynuacji oddziaływania projektu. Grupa docelowa obejmować będzie również władze samorządowe z poziomu miasta i powiatu. (VI-IX.2013) 4. Konferencja lokalna dla przedstawicieli instytucji i organizacji pracujących na polu polityki społecznej oraz wykluczenia społecznego na poziomie województwa. Konferencja będzie płaszczyzną do dyskusji na temat systemowego podejścia do problematyki bezdomności w województwie zachodniopomorskim. Konferencja będzie również przestrzenią do przedstawienia różnorodności sfer i zazębiających się działań, składających się docelowo na system. Grupa docelowa obejmować będzie również władze samorządów województwa i reprezentantów wojewody. (VIII - IX.2013) 5. Popularyzacja modelu poprzez kontakty z lokalnymi mediami: radio, prasa oraz wykorzystanie mediów do dotarcia, do lokalnej społeczności oraz oddziaływania na wrażliwość społeczną, sposób postrzegania osób bezdomnych, przełamywanie stereotypów. (IV-XII.2013) 6. Proces upowszechnienia wspomagany będzie narzędziami w postaci: - portalu internetowego (publikacja wszystkich treści powstałych w ramach projektu oraz materiałów przekazywanych przez interesariuszy), - informator o usługach skierowany do osób bezdomnych i podmiotów zaangażowanych redagowany i wydawany zarówno w formie drukowanej i elektronicznej. (IV-XII.2013) Zmiany w zakresie strategii włączania do głównego nurtu polityki. Nie przewiduje się zmian w zakresie włączania do głównego nurtu polityki. 8
Lider:.. Partner:. 9