Warszawa, 7 stycznia 2014 r. ZADANIA DLA RZĄDU NA 2014 ROK VII posiedzenie Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Finanse Wyprowadzenie Polski z procedury nadmiernego deficytu. KE sformułowała w tym celu dwa zadania: deficyt sektora finansów publicznych niższy o 1pp PKB w roku 2014 i o dalsze 1,2 pp. PKB w 2015 roku. Chodzi zatem o zaproponowanie planu realizacyjnego, takiego, aby nie wyhamować zanadto postępującej poprawy koniunktury. Nowa ustawa o OFE, jeśli wejdzie w życie, zmniejsza ten deficyt, liczony wg metodologii Eurostatu, tylko o 0,6 pp. PKB. Polityka podatkowa Redefinicja zasad uczciwego państwa w stosunkach organ podatkowy przedsiębiorca (i nie tylko) i wdrożenie do prawa i praktyki karty praw podatnika. Standardy uczciwego państwa są coraz częściej naruszane nie tylko przez poszczególnych funkcjonariuszy państwa, ale już na etapie stanowienia prawa (np. OFE), bez oceny społecznych skutków takiej praktyki organów władzy i administracji publicznej. Zredefiniowanie funkcji systemu podatkowego jako narzędzia polityki gospodarczej państwa, gdyż aktualnie zbiór przepisów podatkowych trudno uznać za system podatkowy. Poszczególne podatki służą jedynie do krótkookresowego napełniania kasy budżetu państwa, są proponowane i uchwalane ad hoc, bez rzetelnej oceny wpływu wprowadzanych zmian na gospodarkę. Jakość stanowionego prawa podatkowego pogarsza się z roku na rok. 1
Reforma administracji podatkowej z wydzieleniem jej z ministerstwa finansów - w celu wydzielenia dominium od imperium, wyeliminowania konkurencji między pionem podatkowym i pionem skarbowym administracji podatkowej oraz podniesienia efektywności służb podatkowo-celnych. Dziś służby skarbowe osiągają sukcesy w postaci wyników kontroli zakończonych większym od deklarowanego przez podatników wymiarem należnych podatków, szczególnie w VAT. Decyzje podatkowe w tym zakresie przekazują do urzędów skarbowych i urzędów celnych i na tym kończy się ich rola. Urzędy skarbowe i celne wykazują wielkie zaległości w ściąganiu podatków wynikających z decyzji urzędów kontroli skarbowej, bo nie mają dostatecznych narzędzi egzekucyjnych. Stąd podejmują działania w celu przerzucenia ciężaru danin publicznych na kontrahentów nieuczciwych podatników. Ubezpieczenia społeczne Objęcie pogłębionymi zmianami w kolejnych regulacjach w latach 2014-15 dotyczących ubezpieczeń społecznych wszystkich elementów systemu emerytalnego (FUS, OFE, PPE, IKE i IKZE), zgodnie z rekomendacjami organizacji: pracodawców, w tym BCC, rynku kapitałowego, ekonomistów, instytucji obywatelskich, izb i środowisk pozarządowych. Zniesienie przywilejów emerytalnych, niesprawiedliwych społecznie, niefinansowalnych w niedalekiej perspektywie, czego zaniechanie będzie skutkowało podwyższeniem składek i podatków wobec ogółu obywateli. Zmiana systemu rentowego wprowadzenie zasady zdefiniowanej składki. Przygotowanie projektu i harmonogramu wdrożeniu wieloletniej polityki demograficznej państwa do 2030 roku. Objęcie publiczną ochroną tworzenia miejsc pracy dla osób z pokolenia 25+, w celu złagodzenia presji migracyjnej (obecnie około 1,75 mln Polaków przebywa za granicą ponad 12 miesięcy, decydując się na emigrację osiedleńczą). Rząd powinien wdrożyć skuteczne programy: demograficzny i antymigracyjny. Będą one miały kluczowe znaczenie dla przyszłej kondycji finansowej systemu emerytalnego i rozwoju państwa. Przedstawienie w 2014 roku projektu ustawy zmieniającej zasady przyznawania emerytur górniczych i po przeprowadzeniu konsultacji społecznych projekt przedmiotowej ustawy. Przedstawienia w 2014 roku projektu ustawy zmieniającej system rentowy do formuły zdefiniowanej składki. 2
System rentowy generuje obecnie zbliżony coroczny deficyt podobnie jak emerytury górnicze (nie mniej niż 6-7 mld zł). Renty wypłacane są obecnie według starego mechanizmu zdefiniowanego świadczenia, pochodzącego sprzed 1999 roku. Niedopasowanie to prowadzi do zwiększania presji na otrzymywanie świadczeń rentowych wedle korzystniejszych zasad ich naliczania aniżeli emerytalne. Prawo pracy Rząd powinien wyrazić wolę polityczną w podjęciu prac nad nowym Kodeksem pracy. Należy podkreślić, że chodzi nie tylko o liberalizację stosunków pracy (choć wiadomo, że dzięki niej możnaby podnieść konkurencyjność polskich firm), ale taka zmiana będzie skutkować wzrostem zatrudnienia). Chodzi przede wszystkim o stworzenie nowoczesnego Kodeksu pracy, uwzględniającego zmiany, które zaszły na rynku pracy w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Kodeksu spójnego, a nie zbioru nowelizowanych setki razy nieczytelnych przepisów. Kodeksu możliwie nieprzeregulowanego, zawierającego minimum koniecznych przepisów, pozostawiającego więcej swobody w kształtowaniu przepisów na poziomie przedsiębiorstw. Zagospodarowanie funduszy europejskich Nowa perspektywa finansowa UE 2014-2020. Najważniejsze zadania w kolejnym kwartale to przyjęcie kluczowych dokumentów: Umowy Partnerstwa, programów operacyjnych, programów pomocowych i formalne rozpoczęcie negocjacji z Komisją Europejską, oraz przygotowanie całego krajowego systemu zarządzania w nowej perspektywie finansowej 2014-20, zarówno na poziomie centralnym jak i regionalnym. Wykorzystanie pieniędzy unijnych z obecnej perspektywy finansowej 2007-2013. Utrzymanie tempa wykorzystywania pieniędzy unijnych z obecnej perspektywy finansowej 2007-2013, szczególnie w obszarze transportu kolejowego i społeczeństw informacyjnego, tak aby oddalić ryzyko niewykorzystania funduszy unijnych dla Polski na lata 2007-2013. Prawo gospodarcze Należy włączyć Prokuraturę Generalną do tworzenia nowej Ustawy o Prokuraturze, którą przygotowuje minister sprawiedliwości, poprzez przyznanie Prokuratorowi Generalnemu inicjatywy ustawodawczej i zakończyć ten gorszący i szkodzący dla Państwa konflikt między prokuratorem generalnym a ministrem sprawiedliwości. W obszarze zawodów prawniczych, należy odstąpić od dalszego obniżania wymagań kwalifikacyjnych (tzw. deregulacja zawodów prawniczych) jako szkodzących państwu i obywatelom. 3
Należy raczej podnieść wymagania i jakość szkolenia w wolnych zawodach prawniczych m. in. przez przywrócenie egzaminu ustnego na egzaminie zawodowym dla adwokatów i radców prawnych. Wymaga tego ciągle rosnący stopień skomplikowania procesów gospodarczych w naszym kraju. Przedsiębiorczość Ukierunkowanie działań wspierających nie tylko na zagranicznych inwestorów, ale przede wszystkim na polski sektor MSP. W Prawie zamówień publicznych powinien się znaleźć zapis, śladem innych krajów UE, preferujący polskie firmy z sektora MSP. Stworzenie modelu transferu technologii, głównie poprzez koordynację działań Parków Technologicznych, Inkubatorów Przedsiębiorczości oraz Centrów Transferu Technologii i współpracę z uczelniami, ale również polskimi korporacjami. Promocja gospodarki za granicą Wydziały zagraniczne Ministerstwa Gospodarki (WPHI) powinny ewolucyjnie, ale bez zbędnej zwłoki, zmienić model swojego działania. Praca WPHI musi być skierowana na wsparcie operacyjne, a nie informacyjne. Brak jest obecnie definicji koszyka usług na rzecz biznesu, wykonywanych bezpłatnie. Nie są też określone żadne usługi płatne po koszcie wykonania. Konieczne jest uzupełnienie pracy WPHI białym wywiadem i pracą lokalnych pracowników/lobbystów. Obiecujące jest to, że w MG postulat ten jest rozpatrywany nie wiadomo jednak, kiedy i z jakim oczekiwanym efektem. Można uznać, że taki model ewolucji działań WPHI to lepsze niż dotychczasowe trwanie w modelu biurokratycznym, który czynił z polskich placówek zagranicznych de facto synekury. Do tego modelu powrotu być nie może, ale docelowo wymaga to też zmiany zasad rozliczania szefów tych placówek z wymiernych efektów ich pracy. Ochrona Zdrowia Przedstawienie przez ministra zdrowia planu prac resortu na lata 2014-2015, w tym harmonogramu prac legislacyjnych dotyczących decentralizacji NFZ, zdrowia publicznego, dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych, powołania Agencji Taryfikacji, szpitali klinicznych i instytutów medycznych, konsultantów krajowych, badań klinicznych oraz propozycji uregulowań w zakresie kompetencji i odpowiedzialności NFZ, tak by zlikwidować problem swoistej dwuwładzy Ministerstwa Zdrowia i NFZ. Stworzenie spójnej wizji systemu ochrony zdrowia, która określi drogę dochodzenia do docelowego modelu funkcjonowania i finansowania systemu opieki zdrowotnej w Polsce i uwzględni problem starzejącej się populacji. 4
Opracowanie zespołu Akademii Zdrowia 2030 System ochrony Zdrowia w Polsce, diagnoza i kierunki rozwoju powinien stanowić materiał wyjściowy do dalszej szerokiej dyskusji i prac nad stworzeniem strategii rozwoju ochrony zdrowia w Polsce. Podsumowanie przez MZ efektów programów unijnych w zakresie ochrony zdrowia za lata 2007-2013 i przygotowanie do konsultacji społecznych nowego programu wykorzystania środków unijnych w latach 2014-2020. Przyśpieszenie działań legislacyjnych dotyczących powołania Agencji Taryfikacji, która powinna się zajmować wyceną procedur medycznych. Dokonywanie takiej wyceny przez płatnika jest niezgodne z zasadami sztuki. Urealnienie koszyka świadczeń gwarantowanych względem dostępności środków finansowych. Przedstawienie przez MZ kompleksowego planu działań zmierzających do zmniejszenia czasu oczekiwania na gwarantowane świadczenia zdrowotne. Wdrożenie przez MZ działań zgodnie z Krajowym Programem Działań na Rzecz Równego Traktowania na lata 203-2016 w części dotyczącej dostępu osób starszych do usług medycznych i podniesienia standardów kształcenia lekarzy, pielęgniarek i położnych. Przeprowadzenie tzw. dużej nowelizacji ustawy refundacyjnej. Zwiększenie dostępu do innowacyjnych, skutecznych technologii medycznych poprzez stosowne rozwiązania systemowe, w tym miedzy innymi wprowadzenie jednolitej metodologii liczenia tzw. kosztów pośrednich. Wprowadzanie nowych technologii nie lekowych napotyka na ustawowe bariery- brak terminów ich rozpatrywania przez AOTM. Konieczność pilnego uporządkowania zasad funkcjonowania AOTM, by zwiększyć wydajność pracy Agencji, a w szczególności wydajność w zakresie oceny technologii nie lekowych. Wypracowanie formalno-prawnych warunków dla inwestycji w ochronie zdrowia w ramach partnerstwa publiczno- prywatnego. Cyfryzacja i rozwój społeczeństwa informacyjnego Zwiększanie możliwości dostępu do Internetu przy jednoczesnym podnoszeniu świadomości wykorzystania tego medium. Zwiększenie potrzeby wykorzystania nowoczesnych technologii ICT w procesie nauczania (głównie w szkolnictwie). Dostarczenie zintegrowanych i kompleksowych elektronicznych usług administracji publicznej. 5
System stanowienia prawa Rząd powinien przygotować projekt ustawy zawierający gwarancje rzetelnych procedur konsultacji ze stroną społeczną w procesie legislacyjnym. Dodatkowo, rząd powinien zainicjować rozmowy z Marszałkami Sejmu i Senatu ws. wprowadzenia takich zmian w regulaminach obu Izb, aby zagwarantować możliwość prowadzenia rzetelnych konsultacji w procesie legislacyjnym na etapie parlamentarnym. Spółdzielczość Rząd powinien przede wszystkim traktować spółdzielczość równoprawnie gospodarczo, tak jak np. spółki kapitałowe, likwidując dyskryminację podatkową (podwójne opodatkowanie), dyskryminację w dostępie do środków unijnych. Spółdzielczość też potrzebuje też życzliwego wsparcia. W tym celu powinna powstać liberalna ustawa o spółdzielniach lub w przypadku braku chęci jej stworzenia przywrócenie obowiązywania prawa spółdzielczego z 1920 roku. Potrzebne jest ustanowienie w rządzie jednego ministra, w którego działaniach i odpowiedzialności, będzie spółdzielczość, a nie tak jak obecnie aż w sześciu resortach. Gospodarczy Gabinet Cieni BCC powstał w kwietniu 2012 r., aby wspierać działania rządu służące gospodarce oraz inspirować i monitorować prace resortów kluczowych z punktu widzenia rozwoju przedsiębiorczości. To gabinet gospodarczych fachowców, będących najbliżej problemów, z którymi na co dzień zmagają się polscy przedsiębiorcy i gospodarka. 6