Jak porozumiewać się z dzieckiem bez przemocy?
Porozumienie bez przemocy Non Violent Communication (NVC) wg Marshall a Rosenberg a ISTOTA: Dotarcie do POTRZEB człowieka przez jego emocje Mówienie ludziom o swoich potrzebach Wzbogacanie swojego życia (jakości) Kiedy słyszymy krytykę, ocenę tracimy naturalny kontakt ze swoimi potrzebami (gniew, wstyd, itp.) zaczynamy się BRONIĆ przed ludźmi, często poprzez ATAK
Porozumienie bez przemocy Non Violent Communication (NVC) wg Marshall a Rosenberg a 1. Prowadzi to do komunikacji pozbawionej zachowań przemocowych 2. Nastawienie na: obserwację, nazywanie uczuć, uzewnętrznianie potrzeb poszukiwanie najlepszej z możliwych STRATEGII, zaspokajającą POTRZEBĘ naszą lub drugiego człowieka.
Złość, Agresja i Przemoc Emocja ZŁOŚĆ AGRESJA PRZEMOC Zachowanie Zachowanie Służy obronie swoich granic gdy coś lub ktoś próbuje je przekroczyć. Ma dużo energii Pozwala zadbać o swoje potrzeby. Konstruktywnie wykorzystana może skutkować asertywnym zachowaniem. Niekonstruktywnie wykorzystana może powodować Równowaga sił Osoby będące w konflikcie zmieniają się. Agresja jest krótkotrwała. Po zaistniałym jednorazowym konflikcie ustaje. Przewaga jednej ze stron (intelektualna, fizyczna, materialna, emocjonalna, liczebna, itp.). Niezmienność ról zawsze jedna i ta sama osoba/grupa jest sprawcą, druga i ta sama ofiarą przemocy. Utrzymuje się długotrwale.
Przypowieść o słońcu i wietrze
Dotarcie do potrzeb człowieka przez jego emocje 1. Kiedy przekazujemy swoje niezadowolenie: Dziecko może emocjonalnie nie być gotowe do przyjęcia naszego komunikatu Może się z nim nie zgadzać broni się, bo czuje się zagrożone Może wziąć winę na siebie (o to nam chodzi, nam mądrzejszym )
Trochę o EMOCJACH 1. Emocje zawsze łączą się z potrzebami Funkcja poznawcza- to dzięki niej mamy dostęp do potrzeb swoich i innych osób (analiza i empatia) Funkcja woli i działania bez emocji nie jesteśmy w stanie działać Wiemy co jest dobre, ale bez motywacji emocjonalnej nie wykonamy żadnego ruchu Łącząca idee pozwala wybierać i działać wg sprzecznych idei Emocje mediują między ideami, wybierają które zastosować: Np..: Potrzeba odpoczynku vs potrzeba zarobienia pieniędzy
Trochę o EMOCJACH Gniew, przygnębienie, poczucie winy i wstyd informują nas, że nie jesteśmy bezpośrednio połączeni z naszymi potrzebami Gniew powoduje osądzanie drugiej osoby Przygnębienie, poczucie winy i wstyd to gra z samym sobą
Z Język dużą SZAKALA ilością tekstu
Język SZAKALA Etykietyzuje, obraża, grozi, oskarża Mówi co mu się NIE podoba, co jest nie tak Budzi w nas lek, złość smutek, strach Komunikat Ty Wywołuje konflikty Kategoryczne wymagania, ultimatum i jednostronne żądania
Język SZAKALA Sam w swej strukturze - oceniający i agresywny Chęć ułożenia świata pod nasze potrzeby Pozbywamy się chęci zaspokojenia potrzeb innych w bardziej skomplikowany sposób ( lenistwo umysłowe ) Nie szukamy porozumienia z drugim człowiekiem, nie szukamy możliwości rozwiązania, tylko skupiamy się na realizacji NASZYCH POTRZEB Brak postępów WINA drugiej osoby. To ona ta agresywna, to ona robi nam krzywdę. W duchu usprawiedliwiamy siebie do wyrównania rachunków.
Z Język dużą ilością ŻYRAFY tekstu
Język Żyrafy Wymaga przeciwstawienia się wzorcom, wśród których dorastaliśmy UJAWNIENIA UCZUĆ swoich i wczucia się w uczucia drugiej osoby Po co: by dojść do POTRZEB, które skrywają się pod emocjami Wyrażanie potrzeb i próśb
Dlaczego to trudne? Nie jesteśmy przyzwyczajeni do ujawniania swoich emocji (powoduje duże uczucie DYSKOMFORT) Nie umiemy ROZPOZNAWAĆ swoich emocji Badania w Polsce pokazują, że potrafimy wyszczególnić około 5 podstawowych emocji Jest ich 50, a w rozwinięciu około 100 Ukrywamy emocje, bo społecznie są przedstawiane, jako DOBRE lub ZŁE To nie ładnie się denerwować Musimy analizować to, co czujemy (wysiłek umysłowy)
Co zrobić? ŚWIADOMIE odczuwać i nazywać emocje PRZEPRACOWAĆ nasz stosunek emocjonalny do tych emocji Typowemu twardemu facetowi / silnej babie będzie trudno rozpoznawać frustrację, zażenowanie czy ekscytację Wyrobić sobie NAWYK świadomego przeżywania stanów emocjonalnych nie tłumić niektórych emocji
Komunikat JA Kiedy widzę porozrzucane ubrania, książki wywrócone z półki, (FAKT) czuję irytację. (EMOCJE) Mieszkamy razem w domu i przyznam, że jest mi trudno i (O SOBIE) bardzo bym chciała, żeby panował tu porządek. (OCZEKIWANIA) Czy zechciałbyś tu posprzątać? (PROŚBA) Żyrafa używa PRÓŚB.
Analiza ŻYRAFY WIELKI WZROST spojrzenie z dystansu WIELKIE SERCE wczuć się w siebie i drugą osobę
Dlaczego warto? Ktoś musi wykonać pierwszy krok Ty jako rodzic i autorytet, który dziecko będzie naśladować Zainteresowanie potrzebami i emocjami drugiej osoby, buduje wzajemną RELACJĘ i ZAUFANIE Kontakt oparty na OBSERWACJI (nie na ocenie, krytyce, moralnym osądzie), buduje POCZUCIE WŁAŚNEJ WARTOŚCI Trudno będzie w dorosłym życiu podważyć Kontakt, troska, zainteresowanie, dostrzeganie, uważnością zamiast nagród i kar
Dlaczego warto? Trudne uczucia są tylko sygnałem NIEZASPOKOJNYCH POTRZEB Nikt nie jest winien: gdy dziecko krzyczy, tupie, rzuca się na podłogę. Przyjęcie wszystkich uczuć, daje dziecku poczucie bezpieczeństwa. Poważnie traktowane dzieci chętniej współpracują te, których uczucia nie są dostrzegane, a potrzeby nie brane pod uwagę gorzej Komunikat negatywny zastąpiono pozytywnym, który jest lepiej słyszany Nie krzycz tak! vs Proszę, mów ciszej. (EKSPERYMENT) Mówmy o tym czego CHCEMY, zamiast o tym czego nie chcemy
Chwilę o POTRZEBACH Wszyscy ludzie mają takie same potrzeby Różnica: strategie ich zaspokajania, takie jakich zostaliśmy nauczeni Małe dzieci nie są w stanie zaspokoić wszystkich swoich potrzeb Potrzebują nas dorosłych Od nas uczą się rozpoznawać swoje uczucia, nazywać je, odkrywać ukryte za nimi potrzeby.
Władza Z dzieckiem (a nie NAD dzieckiem) Oparta na naturalnej sile DAWANIA (wzbogacania życia, poprzez zwracanie uwagi ludzi na swoje potrzeby. Mówienie o nich) Oparta na SZACUNKU dla potrzeb dziecka Na poważnym traktowaniu go Na AKCEPTOWANIU wyrażanych oczekiwań Na przyznaniu mu PRAWA do własnego zdania, do powiedzenia nie Sprawia, że dziecko chce współpracować Dziecko, które nie jest manipulowane karą czy nagrodą słucha dorosłych, BIERZE ICH ZDANIE POD UWAGĘ.
Władza Z dzieckiem Dzieci poszukują strategii na ZASPOKOJENIA swoich potrzeb. Nie testują, nie manipulują Tak myśląc: zaczynamy odbierać OSOBIŚCIE wrzaski, płacz, trzaśnięcie drzwiami (wykład o złości) Co mamy wtedy do zaoferowania dzieciom: KONSEKWENCJA za wszelką cenę. Konsekwencja, która staje się KARĄ, bo nie pochyla się nad dzieckiem.
Porozumienie bez przemocy Akceptacja naturalnego języka dzieci chcę/nie chcę, lubię/nie lubię buduje jego więź z INNYMI Uczy akceptacji chcę/nie chcę INNYCH ludzi Porozumienie bez Przemocy daje dziecku stały dostęp do rodzica, który jest WARUNEK POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA
Porozumienie bez przemocy. O języku życia Marshall Rosenberg
Dziękuję za uwagę