Autor: Beata Witczak Scenariusz lekcji wychowania do życia w rodzinie dla I klasy technikum Czas trwania zajęć: 2 x 45min Temat: Poznajemy siebie Cele lekcji: Uczeo po zajęciach potrafi - wyjaśnid czym jest osobowośd, - odróżnid osobowośd od temperamentu, - opisad podstawowe typy temperamentu, - rozróżnid na podstawie obserwacji zachowao ludzi typy temperamentów, - interpretowad test w celu określenia swojego typu temperamentu, - dostrzegad swoje mocne i słabe strony. Metody i formy pracy: - film, - drama, - praca w grupach, - praca indywidualna. Środki dydaktyczne: - tablica lub flichpart, - kreda, pisaki, szary arkusz papieru, kartki papieru, - kwestionariusze testów, karty odpowiedzi, - karty z typami temperamentów, - film, sprzęt multimedialny TOK LEKCJI : Faza wprowadzająca: Sprawy organizacyjno - porządkowe: - sprawdzenie obecności, - przedstawienie celu i formy zajęd, - ustalenie zasad pracy, przypomnienie lub omówienie zasad wypełniania testu oraz zasad doboru w grupy. Podkreślenie ważności tych lekcji: Testy osobowości mają przede wszystkim na celu wkroczenie na ścieżkę samopoznania. Na lekcji wykorzystamy jeden z podziałów temperamentu człowieka Klasycznie typy osobowości zostały podzielone na 4 kategorie, są to tzw. typy temperamentów Hipokratesa-Galena Poznanie własnego temperamentu i odpowiednie ustosunkowanie się do niego odgrywa niezmiernie ważną rolę w procesie akceptacji samego siebie. Temperament odkryty po raz pierwszy i opisany przez Hipokratesa jako kombinacja wrodzonych cech. Wpływa na sposób zachowania się, na reakcje na otoczenie, M a t e r i a ł y d o r a d c ó w m e t o d y c z n y c h O D N P o z n a o - 2 0 1 9 Strona 1
ocenę siebie i innych, motywację do działania, stosunek do innych. Jest to trwała częśd osobowości, człowiek nie jest w stanie się od niej odłączyd, może mied jednak na nią wpływ. Temperament może stanowid wytłumaczenie zachowania, ale w żaden sposób nie zwalnia z odpowiedzialności za to co robimy" i - Dwiczenie: do tego tematu proponuję dwiczenie pobudzające do kreatywnego myślenia o sobie, a także o innych. Uczestnicy dwiczenia siadają w kręgu, przez 2 minuty zastanawiają się nad swoim nowym imieniem, które ma ich wyrażad np. słoneczko, miłośd, uśmiech, gościnnośd, smutek itp. uczestnicy seminarium wypowiadają je po kolei i uczą się nowych imion swoich kolegów. Możemy zapisad imiona na dużym szarym arkuszu papieru. Faza realizacyjna: - omawia podstawowe typy temperamentów, - rozdaje arkusze testów, - omawia zasady pracy z testem. - wypełniają test. - rozdaje arkusze odpowiedzi, - rysuje klucz z głównym rozwiązaniem na tablicy. ii - na podstawie arkusza odpowiedzi i opisów podstawowych typów temperamentów (sangwinik, choleryk, melancholik, flegmatyk) w tabeli wypisują swoje mocne i słabe strony. - wyświetla film z serii Wybierzmy razem odcinek 2, iii - dzieli klasę na grupy 4-6 osobowe, - przypomina, że uczniowie zwracają się do siebie nowymi imionami - wyjaśnia, na czym będzie polegało zadanie (uczniowie na podstawie obejrzanego filmu lub wybranych przez nauczyciela fragmentów z filmu i wylosowaniu karteczki z danym typem temperamentu i karteczki z sytuacją z życia codziennego mają przygotowad scenkę rodzajową), SANGWINIK CHOLERYK M a t e r i a ł y d o r a d c ó w m e t o d y c z n y c h O D N P o z n a o - 2 0 1 9 Strona 2
MELANCHOLIK FLEGMATYK - dzieli zadania poprzez losowanie karteczek z typami temperamentu i scenkami sytuacyjnymi. CÓRKA PROSI RODZICÓW, ABY POZWOLILI JEJ PÓŹNO WRÓCIĆ DO DOMU SYN CHCE WYJECHAĆ NA DWA DNI NA KONCERT CÓRKA WYCHODZI NA URODZINY KOLEŻANKI BARDZO NIESTOSOWNIE UBRANA M a t e r i a ł y d o r a d c ó w m e t o d y c z n y c h O D N P o z n a o - 2 0 1 9 Strona 3
SYN SPOTYKA SIĘ Z KOLEGAMI, KTÓRYCH NIE AKCEPTUJĄ RODZICE - w grupach przygotowują scenkę, w której role główną odgrywa jeden z typów temperamentów, - prezentują scenki sytuacyjne, - podsumowują pracę grupową. Faza podsumowująca wyciągają koocowe wnioski. Nauczyciel podsumowuje zajęcia. Ważne zdanie: Każdy ma prawo i powinien pracowad nad swoją osobowością zamieniając słabe strony w mocne. To jest możliwe! Bibliografia 1. Wieja A., Jak skutecznie pomagad innym, Koinonia 2001, str.142 2. Grabowska M., W. Grabowski, Zanim wybierzesz, PWN 1999, test na typ temperamentu. 3. Wesołowski K.; Wybierzmy razem *film+ : Cz.2 Ja Ty - My. : scen. Barbara Puszczewicz, reż. Krzysztof Wesołowski. Warszawa: MEN, 1999 M a t e r i a ł y d o r a d c ó w m e t o d y c z n y c h O D N P o z n a o - 2 0 1 9 Strona 4
i A. Wieja, Jak skutecznie pomagad innym, Koinonia 2001, str.142 ii M. Grabowska, W. Grabowski, Zanim wybierzesz, PWN 1999, ankiety iii Wybierzmy razem [film] : Cz.2 Ja Ty - My. : scen. Barbara Puszczewicz, Krzysztof Wesołowski; reż. Krzysztof Wesołowski. Warszawa: MEN, 1999 KARTA PRACY dla ucznia Moje mocne strony Moje słabe strony M a t e r i a ł y d o r a d c ó w m e t o d y c z n y c h O D N P o z n a o - 2 0 1 9 Strona 5