PRAKTYKA RURALISTYCZNA 2019/2020 KATEDRA PROJEKTOWANIA ŚRODOWISKOWEGO OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA MODUŁ PROJEKTOWANIE RURALISTYCZNE dr hab. inż. arch. Anna Górka, prof. PG PROWADZĄCY ZAJĘCIA : dr hab. inż. arch. Anna Górka, prof. PG mgr inż. arch. Maura Zaworska dr inż. arch. Dorota Wojtowicz-Jankowska mgr inż. arch. Magdalena Szarejko mgr inż. arch. Joanna Szechlicka
Praktyka ruralistyczna służy zebraniu materiałów i obserwacji do ćwiczeń w semestrze Optymalny czas trwania 7 dni. Zadania w trakcie praktyki i Notatnik opracowują grupy 3-osobowe. Podstawowe informacje o wsi należy zgromadzić przed wyjazdem (mapy, książki, przewodniki turystyczne, strony www, opowieści rodzinne,itp.)
ZALICZENIE PRAKTYKI : - na pierwszych zajęciach w semestrze zimowym 2019/2020 - Notatnik i zgromadzone materiały są warunkiem dopuszczenia do zajęć z przedmiotu Projekt ruralistyczny
Kryteria WYBORU miejscowości: WIEŚ O ZWARTEJ ZABUDOWIE Z ZACHOWANĄ TRADYCYJNĄ ZABUDOWĄ NIEZBYT DUŻA: NIEGMINNA, KILKADZIESIĄT SIEDLISK, KILKUSET MIESZKAŃCÓW POSIADA DOSTĘPNE MAPY W RÓŻNYCH SKALACH (W TYM ARCHIWALNE) ZNANE I LUBIANE MIEJSCE
Przykłady wsi w woj. pomorskim o skali przyjaznej praktyce Uczestnicy pomorskiej edycji konkursu Piękna Wieś 2014 Mściszewice, gm. Sulęczyno ; Lalkowy, gm. Smętowo ; Rekowo, gm. Bytów. Koszwały, gm. Cedry Wielkie; Międzybórz, gm. Rzeczenica; Lasowice Wielkie, gm. Malbork; 2013 Dąbrówka pow. Wejherowo; Piaszno pow. Bytów; Ciechocin pow. Chojnice; Kamienica Królewska pow. Kartuzy; Kolnik pow. Ziemski Gdańsk; 2012 Laskowice Wielkie pow. Malbork; Gwieździe pow. Człuchów; Krzywe Koło pow. Gdańsk; Reskowo pow. Kartuzy; Rekowo pow. Bytów; 2011 Ugoszcz pow. Bytów; Łebno pow. Wejherowo; Krojanty pow. Chojnice; Pączewo pow. Starogard Gd.; Stara Kościelnica pow. Malbork. 2015 Rokity, Brzeźno Wielkie, Nowa Cerkiew, Rybno, Stare Polaszki, Tujsk, Steblewo 2017 Brzeźno Szlacheckie, Mały Bukowiec, Nowe Polaszki, Straszewo, Świetlino, Węsiory, Starzyński Dwór 2018 Leśno, gm. Brusy, Garczyn Lubieszewo, Lasowice Wlk., Koteże, Wocławy
Jakie typy map będą potrzebne i gdzie można je znaleźć? - Mapy do opracowań planistycznych lub celów informacyjnych urzędy gmin, (1:1000, 1:2000, 1:5000), - Mapy tematyczne (np. turystyczne) - pomocniczo - Wydruki map z: www.geoportal.gov.pl http://igrek.amzp.pl/ - Mapy archiwalne Polski i Europy Środkowej / Mapster
WSZYSTKIE RYSUNKI DO NOTATNIKA MUSZĄ BYĆ WYKONANE ODRĘCZNIE. W NOTATNIKU MOŻNA ZAMIEŚCIĆ SKANY PRAC (POD WARUNKIEM PRZEDSTAWIENIA ORYGINAŁÓW).
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA PODKŁADÓW MAPOWYCH DO PRACY W TERENIE I DO ĆWICZEŃ W SEMESTRZE Należy wykonać odręczny (przy użyciu sprzętu kreślarskiego i czarnych cienkopisów), odrys na kalce wyskalowanych map z geoportalu lub map z urzędów gmin (ewidencyjnych 1:5000 i do celów informacyjnych 1:1000). Matryce powinny zawierać tylko wskazane, podstawowe, informacje. odrys w skali 1:5000 powinien obejmować zespół zabudowy wsi wraz z otaczającymi polami, lasami i wodami; treścią matrycy w skali 1:5000 są granice działek i granice użytkowania, drogi, zarysy budynków, odrys w skali 1: 1000 powinien obejmować zespół zabudowy wsi (bez rozproszonych siedlisk); treścią matrycy w skali 1:1000 są granice działek, obrysy budynków, krawędzie jezdni, dojść, dojazdów, wody, drzewa i krzewy, ew. elementy małej architektury z kopiami matryc należy udać się w teren i nanieść informacje wg opisu kolejnych zadań
drogi budynki zieleń granice własności PRZYKŁADOWA MATRYCA MAPY W SKALI 1:1000
Na co zwrócić uwagę podczas pracy w terenie?
FORMY TERENU (teren płaski, pofałdowany, pagórkowaty, pocięty, wzgórzowy, górski) FORMY PRZYRODY OŻYWIONEJ FORMY ROLNICTWA I LEŚNICTWA CECHY DOMÓW I OSIEDLI INNE ELEMENTY ZAGOSPODAROWANIA (np. przemysł, infrastruktura ) CECHY HISTORYCZNE (zamki, dwory, kościoły, stare chałupy, zabytkowy drzewostan) UCZUCIA I SKOJARZENIA..kolor, faktura, dominujące kierunki, skala, złożoność,..
Najbliższa miejscowość gminna i powiatowa, sieć dróg informacje przyrodniczogeograficzne, demograficzne i o zasobach kulturowych miejscowości
HISTORIA WSI Kopie map archiwalnych (mapy datowane i wyskalowane) Historia miejscowości opis na pdst.: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego; Słownik historyczno-geograficzny Ziem Polskich w średniowieczu + inne dostępne publikacje Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 2
Należy zwrócić uwagę na zróżnicowanie form krajobrazów oraz ich różną dostępność widokową Sfotografować widoki z wybranych i oznaczonych na mapie miejsc bez zoomu optycznego (zdjęcia powinny możliwie wiernie odzwierciedlać zakres i zasięg widzenia ludzkiego oka). Wykonać ujęcia z przybliżeniem jedynie dla porównania. ZADANIE TERENOWE NR 1 OTOCZENIE KRAJOBRAZOWE ZESPOŁU ZABUDOWY WSI (KARTY 3-4) Odnaleźć w terenie i zaznaczyć na wydruku mapy topograficznej w skali 1:10 000, miejsca odcinki dróg (ścieżek) z których dobrze widać zabudowę wsi wraz z otoczeniem krajobrazowym oraz szczególnie harmonijne oraz zdegradowane widoki.
OTOCZENIE KRAJOBRAZOWE ZESPOŁU ZABUDOWY WSI WYDRUK MAPY TOPOGRAFICZNEJ Z GEOPORTALU skala 1: 10 000 LEGENDA treść mapy wg opisu (rzeźba terenu, sieć rzeczna, sieć osadnicza, sieć komunikacyjna, pokrycie terenu) + punkty widokowe, numery i kierunki zdjęć odcinki dróg, numer i kierunek sekwencji zdjęć Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 3
OTOCZENIE KRAJOBRAZOWE ZESPOŁU ZABUDOWY WSI Ponumerowane wg oznaczenia na mapie (karta3) miniatury zdjęć i sekwencje zdjęć O ILOŚCI ZDJĘĆ DECYDUJE DOSTĘPNOŚĆ WIDOKOWA MIEJSCOWOŚCI Autorzy opracowania rok akademicki 2015/2016 4
ZADANIE TERENOWE NR 2 Temat wolny (KARTA 5) MOJE/NASZE WRAŻENIA Opracowanie na planszy A3 lub w dowolnym formacie złożonym do A3
ZADANIE TERENOWE NR 3 UŻYTKOWANIE TERENU (KARTA 6) Zebranie informacji do planszy w skali 1:5000 Użytkowanie terenu
UŻYTKOWANIE TERENU LEGENDA granice własności i użytkowania tereny zabudowy usługowej tereny zabudowy rolniczej tereny zabudowy jednorodzinnej drogi lasy (ciemna zieleń) łąki, pastwiska (jasna zieleń) grunty orne woda bagna, nieużytki, skala 1: 5000 Dla pozostałych rodzajów użytkowania (np. tereny składowe, sady itp.) należy przyjąć oznaczenia wg załączonych na stronie materiałów źródłowych Imiona i nazwiska autorów opracowania rok akademicki 2018/2019 6 MAPA w NOTATNIKU MOŻE BYĆ ZŁOŻONA DO FORMATU A3 LUB MOŻE BYĆ SKANEM MAPY W SKALI 1:5000
ZADANIE TERENOWE NR 4 INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI (KARTY 7-12) 1. Zebranie informacji do planszy w skali 1:1000 Inwentaryzacja zagospodarowania centrum wsi. 2. Wykonanie zestawów zdjęć: Budynki, Miejsca publiczne, Ogrody i ogródki, Faktury Miejsca wykonania i kierunki wszystkich zdjęć powinny być naniesione na czystą matrycę w skali 1:1000 KARTA 8 Wszystkie zdjęcia muszą być ponumerowane zgodnie z opisem na planszy.
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI LEGENDA granice działek krawędzie dróg drzewa krzewy woda Korony drzew na mapie powinny być narysowane w skali skala 1:1000 budynki i ich funkcje (kolor lub opis): b. mieszkalne niskie (MN) b. mieszkalne wysokie (MW) b. gospodarcze (g) b. usługowe (kościół, szkoła, apteka) b. inwentarskie (i) inne sposoby zagospodarowania terenu (ozn. graficzne lub kolor): ogrodzenia, ogrody, sady, kapliczki, krzyże przydrożne, itp. Autorzy opracowania rok akademicki 2015/2016 7 MAPA w NOTATNIKU MOŻE BYĆ ZŁOŻONA DO FORMATU A3 LUB MOŻE BYĆ SKANEM MAPY W SKALI 1:1000
PRZYKŁADOWA LEGENDA DO INWENTARYZACJI ZAGOSPODAROWANIA Do uzupełnienia o: ogród ozdobny ogród warzywny sad mur płot sztachetowy ogrodzenie z siatki itp bramy i furtki kapliczka przydrożna i inne
Legenda Inwentaryzacji powinna być uzupełniona o niewymienione elementy obecne w terenie oraz uporządkowana wg kategorii: zabudowa, komunikacja, zieleń, ew. ocena stanu zabudowy, inne Przykład czytelnej grafiki
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI BUDYNKI miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 TYP 1 CECHY TYPU 1 TYP 2 CECHY TYPU 2 TYP 3 CECHY TYPU 3 TYP 4 CECHY TYPU 4 Typy wg: funkcji / formy i konstrukcji / dawności. ILOŚĆ TYPÓW BUDYNKÓW I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 9
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI MIEJSCA PUBLICZNE miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 FRAGMENT ULICY TYP 1 CECHY TYPU 1 ULICA TYP 2 CECHY TYPU 2 PLAC TYP 1 CECHY TYPU 1 PLAC TYP 2 CECHY TYPU 2 Typy wg: funkcji / formy placu. ILOŚĆ TYPÓW ULIC I PLACÓW I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI Autorzy opracowania rok akademicki 2015/2016 10
ZDJĘCIA POWINNY UKAZYWAĆ PRZESTRZEŃ / MIEJSCE NIE NAWIERZCHNIE ULIC I PLACÓW
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI OGRODY I OGRÓDKI miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 OGRÓD TYP 1 DOMINUJĄCE GATUNKI I ICH FORMY ARTEFAKTY Typy wg: funkcji / skali / Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 11 ILOŚĆ TYPÓW OGRODÓW I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI FAKTURY/MATERIAŁY miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 np..: materiały dachów, ścian, nawierzchni. KAŻDA FAKTURA/MATERIAŁ MUSI BYĆ OPISANA ILOŚĆ FAKTUR I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 12
ZADANIE TERENOWE NR 6 ZAPIS WYWIADÓW Z MIESZKAŃCAMI i ZDJĘCIA CODZIENNYCH ZDARZEŃ (KARTY 13-15) 1. Przeprowadź wywiady z mieszkańcami na temat wsi. Wywiady najlepiej nagrywać i w późniejszym terminie dokonać ich transkrypcji z podaniem imienia, wieku i wykonywanego zawodu osoby pytanej. Można też poprosić o wykonanie szkicu wsi z zaznaczeniem ważnych miejsc. Zapisy wywiadów i rysunki mieszkańców powinny być integralną częścią Notatnika na dowolnej liczbie kart (karty 13,14, ). Przykładowe pytania: 1. Czym się na co dzień zajmujesz? 2.Gdzie i jak spędzasz wolny czas? 3. Jakie miejsca podobają ci się w twojej miejscowości/co ci się nie podoba? 4. Co ciekawego można zobaczyć w twojej miejscowości? 5. Co uprzykrza życie mieszkańcom? 6. Czego brakuje w miejscowości? 7.Czy często spotykasz się z sąsiadami? 8.W jakich wydarzeniach z życia wsi lubisz uczestniczyć? 9.Narysuj mapę wsi 2. Wykonaj zdjęcia ukazujące mieszkańców przy ich codziennych zajęciach (chodzenie i przystawanie to też zajęcia ). Jeśli trzeba zapytaj, czy możesz zrobić zdjęcie.
CODZIENNE ZDARZENIA miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 KAŻDE UJĘCIE MUSI BYĆ OPISANE ILOŚĆ ZDARZEŃ ZALEŻNA OD WNIKLIWOŚCI OBSERWACJI AUTORÓW Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 15
ZADANIE TERENOWE NR 7 PLENER RYSUNKOWY (KARTY 16-19) Każdy z autorów Notatnika powinien wykonać minimum 6 PLENEROWYCH rysunków odręcznych. Powinny to być: widoki z daleka (zabudowy, zieleni, krajobrazu) widoki z bliska (architektury, zieleni, zespołu zabudowy) widoki charakterystycznych miejsc Rysunki nie mogą być odrysem ze zdjęć!!! Należy dołączyć oryginały.
Rysunki plenerowe Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 16-19
ELEMENTY WYMAGANE DO ZALICZENIA PRAKTYKI: 1. NOTATNIK OPRACOWANY ODRĘCZNIE LUB KOMPUTEROWO + ORYGINALNA WERSJA RYSUNKOWA W OPISANEJ TECZCE 2. OPISANA PŁYTKA ZE ZDJĘCIAMI I INNYMI MATERIAŁAMI W WERSJI CYFROWEJ NP. Z WYWIADAMI (OPIS PŁYTKI: AUTORZY, ROK AKADEMICKI, MIEJSCOWOŚĆ, WOJEWÓDZTWO I POWIAT) 3. OŚWIADCZENIE : JESTEM AUTORKĄ/EM ZDJĘĆ/MATERIAŁÓW. WYRAŻAM ZGODĘ NA ICH PUBLIKOWANIE W CELACH DYDAKTYCZNYCH I NAUKOWYCH. Pdf instrukcji do opracowania Notatnika oraz informacje do legendy (użytkowanie terenu) są dostępne na stronie Katedry Projektowania Środowiskowego w zakładce projektowanie ruralistyczne, materiały do zajęć
ZALECENIE DOTYCZĄCE PORTFOLIO wymaganego po semestrze zajęć Należy zeskanować, wydrukować i uporządkować wybrane materiały, które były indywidualnym wkładem w praktykę i Notatnik oraz przechować je i pod koniec semestru dołączyć do indywidualnego portfolio.
ZADANIE DODATKOWE NR 8 INNE TEMATY WOLNE - DOZWOLONE 1.Sprawdzić jak smakuje papierówka prosto z sadu. 2.Poczuć jak pachnie świeże siano (uwaga alergicy!). 3.Rozróżnić odgłosy wsi o poranku i wieczorem. 4.Przemoczyć buty w wysokiej trawie, ale dzięki temu znaleźć pajęczynę z kroplami rosy (uwaga na kleszcze!). 5.Spojrzeć w rozgwieżdżone niebo i rozmarzyć się. własne wersje dozwolone a nawet nakazane. ZESPÓŁ PROJEKTOWANIA RURALISTYCZNEGO ŻYCZY INSPIRUJĄCYCH I BEZPIECZNYCH DOŚWIADCZEŃ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ