MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MALARZ - TAPECIARZ 52 03 Obecnie: 714 [01]
I. ZAŁOENIA PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MALARZ - TAPECIARZ 1. OPIS KWALIFIKACJI ABSOLWENTA 1.1. Umiejtnoci zawodowe stanowice kwalifikacje w zawodzie W wyniku realizacji kształcenia w zawodzie ucze (słuchacz) powinien umie: dokonywa prawidłowego doboru materiałów, narzdzi i sprztu, ustala iloci materiałów potrzebnych do wykonania robót, posługiwa si narzdziami i urzdzeniami zgodnie z zasadami ich eksploatacji i konserwacji, oraz zasadami bhp, czyta dokumentacj techniczn i sporzdza szkice robocze potrzebne do wykonywania robót malarskich i tapeciarskich, sporzdza proste projekty rozwiza kolorystycznych wntrz i elewacji, organizowa, uytkowa i likwidowa stanowiska pracy do robót malarskich z uwzgldnieniem przepisów bhp, ppo. i ochrony rodowiska, przygotowywa podłoa do robót malarskich, wykonywa malowanie wapienne, klejowe, emulsyjne, olejne, kazeinowe i krzemianowe oraz lakierowanie i powlekanie emaliami, przygotowywa tapety, kleje, szpachlówki i powierzchnie podłoy do tapetowania, wykonywa tapetowanie, wykonywa napisy, szyldy i ornamenty, wykonywa przedmiary i obmiary robót oraz rozliczenia materiałowe, oblicza wynagrodzenie za wykonywan prac,
składa oferty pracy, wykonywa proste kosztorysy ofertowe i sporzdza umowy o wykonanie robót. 1.2. Wymagania psychofizyczne właciwe dla zawodu dobry stan zdrowia, dua sprawno ruchowa, odporno na lk wysokoci, wraliwo estetyczna, zdolno podejmowania samodzielnych decyzji, odpowiedzialno i zdyscyplinowanie 1.3. Przeciwwskazania zdrowotne wady wzroku: schorzenia upoledzajce ostro widzenia, rozróniania barw, dua krótkowzroczno, oczopls, choroby układu krenia i wady serca, choroby układu oddechowego, choroby układu nerwowego: padaczka, niedowłady koczyn, choroby reumatyczne, choroby alergiczne, schorzenia krgosłupa, koczyn górnych i dolnych upoledzajce sprawno ruchow, przewlekłe choroby skóry. Uwaga kocowa: 3
O przydatnoci do zawodu i zdolnoci do pracy w budownictwie orzeka uprawniony lekarz. Badania lekarskie musz uwzgldnia wszystkie kryteria okrelone we wskazaniach i przeciwwskazaniach zdrowotnych, dotyczce toku nauki i póniejszego wykonywania zawodu przez kandydata. 2. SPECYFICZNE WYMAGANIA ZAWODU Kształcenie młodziey i dorosłych w zawodzie malarza-tapeciarza odbywa si w 3-letnich szkołach zasadniczych na podbudowie programowej szkoły podstawowej. Absolwent uzyskuje tytuł robotnika wykwalifikowanego, dajcy prawo wykonywania zawodu lub kontynuowania nauki w trzyletnim technikum budowlanym. Treci kształcenia zawodowego podzielono na dwa bloki programowe A i B. Blok A, o nazwie technologia robót malarskich i tapeciarskich, obejmuje wiadomoci i umiejtnoci z materiałoznawstwa, budownictwa ogólnego, technologii robót malarskich i tapeciarskich, ich wykonawstwa, bhp i ochrony rodowiska. Blok B, o nazwie dokumentacja techniczna oraz podstawy działalnoci gospodarczej, umoliwia opanowanie umiejtnoci wykorzystania dokumentacji technicznej przy wykonywaniu czynnoci zawodowych, wykonywania rysunków technicznych i odrcznych, ornamentów i napisów, sporzdzania projektów rozwiza kolorystycznych wntrz i elewacji budynków. Zapewnia take nabycie umiejtnoci funkcjonowania w systemie gospodarki rynkowej: poszukiwania pracy i samodzielnego prowadzenia działalnoci gospodarczej. Wan rol w kształceniu zawodowym odgrywa współpraca szkoły z przedsibiorstwami budowlanymi i remontowymi, poniewa umoliwia 4
odbywanie zaj praktycznych na budowach i zapewnia dostp do nowoczesnych rozwiza technologicznych. 3. WARUNKI TECHNICZNE Szkoła podejmujca kształcenie w zawodzie powinna posiada: klasopracowni ogólnobudowlan wyposaon w modele, makiety, plansze, normy, albumy, filmy, przerocza, foliogramy ilustrujce treci poszczególnych tematów i urzdzenia techniczne, umoliwiajce korzystanie ze zgromadzonych pomocy dydaktycznych: magnetowid, telewizor, rzutnik, projektoskop do przenoszenia na ekran napisów i rysunków wykonanych na folii, kamera telewizyjna do prezentowania rysunków i wykresów z podrczników na ekranie telewizora, czasopisma techniczne, pracowni rysunku zawodowego ze stanowiskami krelarskimi (dla kadego ucznia) odpowiednio oprzyrzdowanymi, dostosowanymi do rysowania i krelenia rysunków technicznych i z zestawem rodków dydaktycznych wyszczególnionych dla klasy-pracowni ogólnobudowlanej, pracownie warsztatowe z pomieszczeniami: sale do wykonywania praktycznych zada malarskich i tapeciarskich, wyposaone w odpowiednie narzdzia i sprzt, instrukcje bhp, rodki ochrony osobistej, plansze, modele, tablice objaniajce wykonanie poszczególnych robót, klasy-pracownie do przeprowadzania instruktay, przekazywania niezbdnych informacji teoretycznych dotyczcych wykonywanych prac, wywietlania filmów dydaktycznych, sporzdzania notatek w zeszytach przedmiotowych, podrczne laboratorium wyposaone w urzdzenia i sprzt do wykonywania podstawowych bada materiałów budowlanych. 5
4. WARUNKI KADROWE Wymagania w zakresie kwalifikacji nauczycieli powinny by zgodne z Rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 padziernika 1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz okrelenia szkół i wypadków, w których mona zatrudni nauczycieli nie majcych wyszego wykształcenia (Dz. U. Nr 98, poz. 433 oraz z 1994 r. Nr 5, poz. 19 i Nr 109, poz. 521). 5. KSZTAŁCENIE W RÓNYCH FORMACH ORGANIZACYJNYCH Zakres kształcenia zawodowego malarzy-tapeciarzy okrelaj umiejtnoci zawodowe, stanowice kwalifikacje w zawodzie. Wyodrbniono dwa bloki programowe obejmujce kształcenie teoretyczne i praktyczne we wszystkich klasach. Kształcenie dorosłych moe by realizowane w formie stacjonarnej lub zaocznej. Poniewa w szkołach zasadniczych dla dorosłych liczba godzin przedmiotów teoretycznych jest mniejsza ni w szkole dla młodziey, naley połoy nacisk na samodzieln prac słuchaczy, w celu opanowania przez nich wszystkich umiejtnoci zawartych w opisie kwalifikacji absolwenta. 6. POWIZANIE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Z KSZTAŁCENIEM OGÓLNYM 6
Kształcenie ogólne jest integraln czci wykształcenia, jakie ucze zdobywa w szkole zasadniczej. Umiejtnoci osigane w trakcie kształcenia ogólnego stanowi podbudow do osigania umiejtnoci zawodowych, zarówno w dziedzinie technicznej, techniczno-ekonomicznej, jak i w szeroko pojtym rodowisku pracy. Podstawow umiejtnoci jest tu umiejtno komunikowania si, kształtowana przede wszystkim na lekcjach jzyka polskiego. Umiejtnoci osignite na lekcjach matematyki i fizyki znajduj zastosowanie przy rozwizywaniu zada technicznych i technologicznych, takich jak obliczanie powierzchni figur, objtoci brył, iloci potrzebnych materiałów, obmiary wykonanych robót itp. Zalenoci wystpujce w treciach kształcenia wymagaj skorelowania wszystkich przedmiotów, uwzgldnionych w planach nauczania. Powinno to zapewni nie tylko ład dydaktyczny w relacjach midzyprzedmiotowych, lecz przede wszystkim doprowadzi do efektów w postaci zintegrowanej wiedzy i umiejtnoci przyszłych absolwentów. II. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE 7
nazwa bloku programowego BLOK A Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w %* Technologia robót malarskich i tapeciarskich 68 BLOK B Dokumentacja techniczna oraz podstawy działalnoci gospodarczej 12 RAZEM 80 ** * Podział na bloki programowe dotyczy zarówno kształcenia młodziey jak i dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej). ** 20 % godzin pozostaje do rozdysponowania przez autorów programów na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy. III. PODSTAWY PROGRAMOWE KSZTAŁCENIA W BLOKACH PROGRAMOWYCH 8
A. TECHNOLOGIA ROBÓT MALARSKICH I TAPECIARSKICH 1. CELE KSZTAŁCENIA Ucze (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umie: organizowa stanowiska pracy zgodnie z wymogami technologicznymi, bhp, przeciwpoarowymi i ochrony rodowiska, dokonywa doboru i selekcji materiałów, narzdzi i sprztu niezbdnych do wykonywania robót malarskich i tapeciarskich, prawidłowo składowa i transportowa na stanowisko pracy materiały, narzdzia i sprzt, przygotowywa podłoa do malowania i tapetowania, przygotowywa materiały: farby, szpachlówki, kity, gruntowniki, tapety i kleje, malowa rónorodne podłoa farbami wapiennymi, cementowymi, klejowymi, kazeinowymi, krzemianowymi, emulsyjnymi oraz powłokami lakierniczymi, wykonywa roboty tapeciarskie, dobiera barwy oraz techniki malarskie i tapeciarskie, wykonywa zdobienia powłok, napisy, ornamenty, zamawia i rozlicza zuywane materiały, wykonywa przedmiary i obmiary robót, posługiwa si dokumentacj techniczn, udziela pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, wykonywa prace malarskie i tapeciarskie zgodnie z przepisami bhp, ochrony przeciwpoarowej i ochrony rodowiska. 9
2. TRECI KSZTAŁCENIA (DZIAŁY PROGRAMOWE) Wiadomoci wstpne o zawodzie oraz technologii robót malarskich i tapeciarskich Ogólne wiadomoci o budowlach i materiałach budowlanych Roboty malarskie Tapetowanie Roboty naprawcze i renowacyjne Odbiór robót malarskich i tapeciarskich 3. ZALECENIA DOTYCZCE OCENIANIA Kontrola i ocena osignitych wyników nauczania pozwalaj oceni skuteczno pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczyciela. S wane dla uczniów, poniewa zapobiegaj powstawaniu luk w wiadomociach i utrwalaj zdobyt wiedz i umiejtnoci. Aby kontrola spełniała te funkcje musi by jawna, systematyczna i wielostronna w formie prac pisemnych i pyta ustnych. Na kocow ocen ma take wpływ kontrola zeszytów przedmiotowych, wicze domowych, obserwacje poprawnoci i szybkoci rozwizywania zada, rozumienia zapamitanych wiadomoci i stosowania ich w rónych sytuacjach. Ocena pozytywna przysługuje uczniowi, który opanował wszystkie umiejtnoci. Stopie ich opanowania moe by róny. Naley okreli minimalny stopie biegłoci umoliwiajcy zaliczenie zadania i w stosunku do niego ustali ocen umiejtnoci stosujc szeciostopniow skal ocen. 10
B. DOKUMENTACJA TECHNICZNA ORAZ PODSTAWY DZIAŁALNOCI GOSPODARCZEJ 1. CELE KSZTAŁCENIA Ucze (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umie: czyta rysunki dokumentacji technicznej, posługiwa si dokumentacj przy wykonywaniu prac malarskich i tapeciarskich, wykonywa szkice robocze i rysunki detali budowlanych, sporzdza rysunki inwentaryzacyjne obiektów, pomieszcze i detali budowlanych, projektowa kolorystyk wntrz i elewacji, projektowa rónego rodzaju napisy i ornamenty, sporzdza przedmiary i obmiary robót, okrela podstawowe pojcia z dziedziny ekonomii i gospodarki rynkowej oraz relacje midzy nimi, posługiwa si podstawowymi instrumentami finansowymi, takimi jak: akcje, obligacje, lokaty bankowe, kredyty, stosowa w praktyce zawodowej aktualne przepisy prawne, załatwia formalnoci przy podejmowaniu pracy, zakładaniu i prowadzeniu własnej firmy, wykonywa kalkulacje robót i sporzdza oferty przetargowe. 2. TRECI KSZTAŁCENIA (DZIAŁY PROGRAMOWE) 11
Podstawowe wiadomoci o rysunku technicznym i dokumentacji budowlanej Podstawowe konstrukcje geometryczne Podstawy geometrii wykrelnej Rysunek odrczny i szkicowy Rysunki dokumentacji technicznej Projekty kolorystyki wntrza i elewacji budynku Ornamentyka Podstawowe wiadomoci o gospodarce i mechanizmach rynkowych Podmiot gospodarczy i jego pracownicy Podejmowanie działalnoci gospodarczej 3. ZALECENIA DOTYCZCE OCENIANIA Kontrola i ocena osignitych wyników nauczania powinna by realizowana na bieco i po przerobieniu kadego działu oraz wikszych partii materiału. Kontrola wiadomoci moe by przeprowadzona w formie ustnej lub pisemnej. Sprawdziany umiejtnoci praktycznych powinny dotyczy: sporzdzania przez uczniów prostych rysunków technicznych, szkiców odrcznych, projektów kolorystyki, ornamentów i napisów, wykonywania wicze polegajcych na poszukiwaniu pracy, podejmowaniu i prowadzeniu działalnoci gospodarczej, wypełnianiu rónych druków i dokumentów. Kontrola powinna dotyczy prawidłowego zapamitania wiadomoci, zrozumienia ich i posługiwania si nimi w działaniach praktycznych w sytuacjach typowych i problemowych. Podstaw do uzyskania przez uczniów pozytywnej oceny jest opanowanie wszystkich umiejtnoci. Stopie opanowania moe by róny. Niektóre zadania 12
ucze musi rozwizywa biegle, inne w stopniu zapewniajcym rozwizanie w sytuacji typowej. Przy ocenianiu naley stosowa szeciostopniow skal ocen, poniewa opanowanie umiejtnoci moe cechowa si rón biegłoci. Stopie tej biegłoci ma swoje odbicie w ocenie. Konieczne wic staje si okrelenie minimalnego poziomu wiedzy, który umoliwia zaliczenie zadania. Oznacza to ustalenie rodzaju i liczby popełnionych, poprawionych, lub nie skorygowanych błdów, majcych wpływ na ocen kocow. 13