BIBLIOTEKA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Strona 1 Jak ubiegać się o fundusze unijne?
Spis treści Strona 2 Można mądrze finansować inwestycje w miastach..3 Rozwój lokalny możliwy dzięki Unii Europejskiej.11 Są alternatywy dla dotacji 17 UE to źródło wielu dobrych inwestycji 32 Złożenie wniosku o dotację nie jest trudne.43 Prawidłowe zarządzanie projektami unijnymi...47
Można mądrze finansować inwestycje w miastach Strona 3 Komisja Europejska coraz więcej uwagi poświęca zwrotnym metodom finansowania inwestycji, czego wyrazem są plany na zbliżający się nowy okres programowania UE 2014-2020. W efekcie czego zrealizowanych zostanie więcej projektów inwestycyjnych wspierających rozwój i budujących wizerunek polskich miast. Dotychczasowe wyniki wyraźnie pokazują, że dotacje nie w pełni spełniają swoją funkcję jako czynnik efektywnie stymulujący rozwój gospodarczy. Komisja Europejska już w obecnej perspektywie finansowej (2007-2013) zainicjowała nowe, innowacyjne programy, mające zwiększyć efektywność absorpcji środków UE. Przykładem takiego programu, wspierającego inwestycje na obszarach miejskich, jest Inicjatywa JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment In City Areas). Działanie programu JESSICA Program ten ma na celu wsparcie trwałych inwestycji w obszarach miejskich i powstał dzięki współdziałaniu Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz Banku Rozwoju Rady Europy (CEB). Wsparcie to głównie polega na rozwoju miast poprzez instrumenty zwrotne (np. pożyczki). Taka forma ma pomóc w ponownym
wykorzystywaniu zasobów finansowych do przyspieszenia inwestycji miejskich. Strona 4 Środki pochodzące z inicjatywy JESSICA wpływają na rozwój obszarów miejskich poprzez wspieranie projektów w następujących dziedzinach: infrastruktura miejska zaliczamy tu również transport, gospodarkę wodną i kanalizacyjną oraz energię, dziedzictwo kulturowe lub miejsca istotne dla kultury na rzecz turystyki lub innego trwałego ich wykorzystania, zagospodarowywanie terenów pod ponowną zabudowę w tym także oczyszczanie i odkażanie terenu, tworzenie nowych lokali komercyjnych dla sektorów MŚP, IT i/lub B+R, budynki uniwersyteckie ośrodki studiów medycznych, biotechnologicznych i w innych wyspecjalizowanych dziedzinach, poprawa wydajności energetycznej. Środkami finansowanymi zarządzają miejskie fundusze inwestycyjne (UDF), które inwestują je w partnerstwo publiczno-prywatne lub inne projekty włączone do zintegrowanego planu na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich. Inwestycje te mogą mieć postać kapitału własnego, pożyczek i/lub gwarancji. W przypadku Polski rolę Funduszu Rozwoju Obszarów Miejskich (FROM) pełni Bank Gospodarstwa Krajowego, który zarządza całą dostępną kwotą w ramach inicjatywy JESSICA. W niektórych województwach BGK tworzy FROM razem z partnerem Agencją Rozwoju Pomorza S.A.
Strona 5 Dzięki temu, że ten rodzaj instrumentów finansowych jest odnawialny, to zwrot z inwestycji jest ponownie inwestowany w nowe projekty miejskie. W ten sposób środki publiczne ponownie trafiają do obrotu, a rozwój i wpływ krajowych i unijnych środków publicznych jest zrównoważony. Inwestorzy, którzy wykonują projekty miejskie mogą otrzymać wsparcie finansowe w postaci np. niskooprocentowanej pożyczki. Preferencyjny, zdecydowanie odbiegający od warunków rynkowych charakter tego wsparcia powoduje, iż każde udzielenie pożyczki stanowi także udzielenie pomocy publicznej. Same pozytywne aspekty Korzyści z JESSICI są różnorodne. Jednak do najważniejszych z ich można zaliczyć to, że zrealizowane dzięki temu programowi inwestycje mają generować zyski, a w ten sposób opłacić się inwestorom. Jest to bardziej trwała alternatywa w porównaniu z tradycyjnym wsparciem w formie dofinansowania. Ponadto łączenie funduszy strukturalnych z istniejącymi już źródłami finansowania zwiększa pulę zasobów, dzięki czemu można zrealizować większą liczbę projektów. większej liczby projektów. Forma i struktura programu JESSICA pozwala na elastyczne wykorzystanie funduszy w formie czy to kapitału własnego, czy też inwestycji dłużnych lub gwarantowanych, co pozwala na odpowiednie przystosowanie środków do potrzeb danych krajów i regionów.
Strona 6 Nie można również zapomnieć, że zarządzanie funduszami wymaga fachowej wiedzy. Także ten aspekt został przez organizatorów przewidziany i dlatego dano możliwość instytucjom zarządzającym funduszami strukturalnymi i władzom miejskim skorzystanie z pomocy sektora prywatnego i bankowego. Wiedzę tę można wykorzystać również podczas realizacji kolejnych projektów. Ponadto wdrażanie inicjatywy JESSICA wpływa na poprawę współpracy między inwestorami prywatnymi a władzami miasta oraz na poprawę jakości projektów w formule PPP. Ważne! Pierwsze regiony, które przystąpiły do programu JESSICA to Wielkopolska, Andaluzja oraz Litwa. Natomiast pierwszy polski projekt, który uzyskał kilkudziesięciomilionowe wsparcie była budowa galerii handlowej w Lesznie. Projekt ten był jednocześnie pierwszym w Europie ostatecznym beneficjentem instrumentu JESSICA. Pozostałe umowy o pożyczki, jakie podpisano w tym województwo, dotyczyły Rozwój Poznańskiego Parku Naukowo-Przemysłowego (Wielkopolskie Centrum Wspierania Inwestycji) oraz Rewitalizacja zdegradowanego obszaru przy ulicy Małachowskiego w Poznaniu oraz budowa Centrum Biurowego Podwale (Machura Bros Corporation). Natomiast środkami spośród Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich istniejących w naszym kraju dysponuje region śląski 617,8 mln zł.