INSTRUKCJA PODŁĄCZENIA STEROWNIKÓW AUTOGAZU TECH-104, TECH-114, TECH-204, TECH-214, TECH-304, TECH-316, TECH-318, TECH-504, TECH-516, TECH-518 INSTRUKCJA OBSŁUGI I PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW LPGTECH GAS SETTING 1.0.0.27 Producent: LPGTECH Sp. z o.o. ul. Dojnowska 67, 15-557 Białystok tel. +48 85 734 13 26 fax +48 85 743 72 06 biuro@lpgtech.pl www.lpgtech.pl
2 Spis treści SZYBKI START...3 1. MONTAŻ INSTALACJI AUTOGAZU - UWAGI OGÓLNE...4 2. MONTAŻ STEROWNIKÓW TECH W POJAZDACH...4 3. MONTAŻ I DZIAŁANIE CENTRALKI LED...4 3.1. MONTAŻ CENTRALKI LED W KABINIE POJAZDU...4 3.2. WSKAZANIA TRYBÓW PRACY PRZEZ WSKAŹNIK WŁĄCZENIA GAZU...5 3.3. SYGNALIZACJA DŹWIĘKOWA STANU PRACY I BŁĘDÓW...6 3.4. AUTOMATYCZNA KALIBRACJA WSKAŹNIKA POZIOMU GAZU...6 3.5. AWARYJNE URUCHOMIENIE SILNIKA NA GAZIE...7 4. PODŁĄCZENIE ELEKTRYCZNE STEROWNIKÓW TECH DO INSTALACJI POJAZDU...8 5. DOBÓR REDUKTORA...11 6. DOBÓR DYSZ WTRYSKIWACZY...11 7. PROGRAM DIAGNOSTYCZNY I KONFIGUROWANIE STEROWNIKA...12 7.1. INSTALACJA OPROGRAMOWANIA LPGTECH GAS SETTING NA KOMPUTERZE PC...12 7.2. MENU PROGRAMU...12 7.3. ZAKŁADKI PARAMETRÓW I USTAWIEŃ STEROWNIKA...15 7.3.1. Zakładka Dane auta...15 7.3.2. Zakładka Ustawienia...16 7.3.3. Zakładka Kalibracja...22 7.3.4. Zakładka Mapa...27 7.3.5. Zakładka Oscyloskop...37 7.3.6. Zakładka Błędy...39 8. DANE TECHNICZNE...42
3 Szybki start Zamontuj instalację autogazu do samochodu. Zatankuj kilka litrów gazu i sprawdź szczelność elementów ciśnieniowych. Włącz bezpieczniki do instalacji TECH. Podłącz komputer do sterownika TECH. Uruchom program LPGTECH Gas Setting. Skoryguj nastawy w zakładce Ustawienia. Załącz stacyjkę bez uruchamiania silnika. Sprawdź wskazania w Panelu odczytu. Uruchom silnik na benzynie. Sprawdź wskazania czasów wtrysku benzyny. Odczekaj aż silnik osiągnie temperaturę powyżej 50 C. Przeprowadź Kalibrację na wolnych obrotach. Zbierz mapę benzyny (czasy wtrysków benzyny na benzynie). Zbierz mapę gazu (czasy wtrysków benzyny na gazie). Skoryguj odchyłkę między mapami.
4 1. MONTAŻ INSTALACJI AUTOGAZU - UWAGI OGÓLNE Przed podłączeniem instalacji autogazu do pojazdu, należy: Sprawdzić ogólny stan pojazdu. Sprawdzić stan silnika oraz stan komputera benzyny - diagnozer OBD. Dobrać typ instalacji do pojazdu (elektronika, wtryskiwacze, reduktor). Odnaleźć miejsca podłączenia instalacji elektrycznej schemat elektryczny pojazdu. Dobrać zbiornik gazu i wyznaczyć miejsce jego zamocowania. Wyznaczyć miejsce do zaworu tankowania gazu. Wyznaczyć miejsce zamontowania sterownika TECH. Wyznaczyć miejsce na zamontowanie centralki LED w kabinie kierowcy. Wyznaczyć miejsce zamontowania reduktora oraz wtryskiwaczy. Odłączyć akumulator pojazdu. Przystąpić do montażu instalacji. 2. MONTAŻ STEROWNIKÓW TECH W POJAZDACH Sterowniki TECH należy montować zawsze złączem do góry (strzałka na obudowie) tak, aby istniała możliwość odłączenia złącza od sterownika. Tylko montaż złączem do góry zabezpiecza sterownik przed ewentualnym zalaniem wodą. Miejsce zamontowania nie może być narażone na działanie wilgoci oraz działanie wysokiej temperatury. Bezpieczniki oraz złącze programowania, zamontowane na wiązce elektrycznej, powinny być widoczne i ogólnie dostępne. 3. MONTAŻ I DZIAŁANIE CENTRALKI LED Centralka LED zamontowana w kabinie powinna być widoczna dla kierowcy. Sygnalizator dźwiękowy powinien być zamontowany w taki sposób, aby był słyszany przez kierowcę. Po podłączeniu sygnału dźwiękowego należy usunąć taśmę zabezpieczającą głośnik. 3.1. Montaż centralki LED w kabinie pojazdu Wybrać odpowiednie miejsce na desce rozdzielczej pojazdu. Wywiercić otwór o średnicy 9 mm. Przykleić na część spodnią centralki taśmę dwustronnie przylepną. Podłączyć przewody elektryczne wraz z sygnalizatorem dźwiękowym. Wcisnąć centralkę w wywiercony otwór.
5 Rysunek 1. Schemat centralki LED 1 2 3 4 5 6 7 - wskaźnik włączenia gazu - wskaźnik rezerwy gazu - ok. 25% gazu w zbiorniku - ok. 50% gazu w zbiorniku - ok. 75% gazu w zbiorniku - ok. 100% gazu w zbiorniku - B/G - pole zielone - pole czerwone - pole zielone - pole zielone - pole zielone - pole zielone - przycisk zmiany trybu pracy sterownika TECH Centralka LED wskazuje aktualny tryb pracy sterownika oraz poziom gazu w zbiorniku. Przycisk B/G służy do zmiany trybu pracy sterownika. Po załączeniu stacyjki samochodu pola centralki świecą i wskazują poziom gazu w zbiorniku oraz aktualny tryb pracy. Kolejne przyciskanie przycisku B/G zmieniają tryb pracy sterownika. 3.2. Wskazania trybów pracy przez wskaźnik włączenia gazu nie świeci miga równomiernie świeci światłem ciągłym krótkie błyski - praca na benzynie - oczekiwanie na spełnienie parametrów włączenia gazu - praca na gazie - praca na benzynie po wyłączeniu z powodu braku gazu
6 3.3. Sygnalizacja dźwiękowa stanu pracy i błędów Zdarzenie Klik Kliknięcie Przycisk X OK Jeden krótki Przegląd Błąd Jeden długi Błąd ciśnienia Dwa długie X Przełączanie i praca na gazie Sygnał przełączenia emulatora (jeżeli jest załączony) X Błąd ciśnienia gazu i powrót na benzynę X Błąd przełączania i powrót na benzynę X Błąd zasilania i powrót na benzynę X Minimalna temperatura reduktora i powrót na benzynę X Kalibracja na biegu jałowym Start X Koniec X Błąd X Kalibracja wskaźnika poziomu gazu Start X Koniec X Błąd X 3.4. Automatyczna kalibracja wskaźnika poziomu gazu Sterownik posiada funkcje automatycznej kalibracji wskaźnika poziomu gazu. Funkcja ta automatycznie wybiera rodzaj czujnika poziomu gazu oraz ustawia progi napięcia dla poszczególnych pól wskaźnika. UWAGA! Kalibracja działa wyłącznie przy pustym zbiorniku gazu, który należy zatankować do pełna.
7 Aby przeprowadzić kalibrację wskaźnika poziomu gazu, należy zatankować pusty zbiornik gazu, postępując w następującej kolejności: Podjechać do stacji tankowania gazu. Na pracującym silniku - wcisnąć i trzymać przycisk B/G na centralce. Wyłączyć stacyjkę trzymając wciśnięty przycisk B/G. Puścić przycisk B/G - diody LED będą cyklicznie zapalały się od wskazania najniższego do najwyższego poziomu gazu. Zatankować do pełna zbiornik gazu. Uruchomić silnik. Kalibracja wskaźnika poziomu gazu została zakończona. Automatycznie ustawione progi napięcia można w razie potrzeby skorygować w zakładce Ustawienia, przycisk: Ustawienie wskaźnika poziomu gazu. Jeżeli chcemy sprawdzić działanie wskaźnika poziomu gazu, można go wyjąć z wielozaworu i pokręcić, aby sprawdzić działanie i zakres. Diody LED na centralce i w oprogramowaniu będą szybko reagowały jedynie przy załączonej stacyjce bez obrotów. Po pojawieniu się obrotów, włącza się duża stała czasowa i wskazania są bardzo wolne, by przelewanie się gazu w zbiorniku podczas jazdy nie powodowało ciągłego migania diod wskaźnika poziomu. UWAGA! Ręczne ustawianie poziomów napięcia powinno być wykonane przy wyłączonym silniku i włączonej stacyjce. Przy pracującym silniku reakcja wskaźnika jest bardzo spowolniona. 3.5. Awaryjne uruchomienie silnika na gazie Możliwe jest uruchomienie silnika wyłącznie na gazie, lecz należy pamiętać, że jest to sytuacja awaryjna i wymaga rozważnego postępowania. Wyłącz zapłon kluczykiem stacyjki pozycja 0 stacyjki. Przyciśnij przycisk B/G w centralce LED. Trzymając wciśnięty przycisk B/G uruchom samochód kluczykiem stacyjki. UWAGA! Po awaryjnym uruchomieniu samochodu na gazie należy zaczekać momentu, gdy temperatura silnika osiągnie temperaturę odpowiednią prawidłowej pracy reduktora, czyli wskaźnik temperatury silnika pokaże 40 C. W przeciwnym wypadku może dojść do zamarznięcia reduktora, spowoduje ponowne unieruchomienie samochodu, a nawet może dojść uszkodzenia reduktora lub elementów silnika. do dla ok. co do
8 4. PODŁĄCZENIE ELEKTRYCZNE STEROWNIKÓW TECH DO INSTALACJI POJAZDU Rysunek 2. Schemat podłączenia wersja 4 cylindry
9 Rysunek 3. Schemat podłączenia wersja 6 i 8 cylindrów
10 Instalację TECH należy podłączyć do pojazdu zgodnie z załączonymi schematami. Szczególną uwagę należy zwrócić na kolory przewodów. Niedopuszczalne jest wykonywanie zmian w podłączeniach oraz dokonywanie przeróbek w wiązce podłączeniowej. W przypadku konieczności rozróżnienia przewodu zasilania wtryskiwaczy i zasilania sterownika, należy postępować wg następującej kolejności: o Wyjąc oba bezpieczniki. o Włożyć bezpiecznik 4A w jedno z dwóch gniazd bezpiecznika po włączeniu stacyjki powinna zaświecić się centralka przewód z bezpiecznikiem 4A jest przewodem zasilającym sterownik. o Jeśli centralka się nie zaświeciła przełożyć bezpiecznik 4A do drugiego gniazda bezpiecznika. Przy podłączaniu wskaźnika poziomu gazu czerwony przewód (na schemacie podłączenia zasilanie czujnika Halla) służy wyłącznie do zasilania czujnika Halla. W przypadku czujników rezystancyjnych (2 przewody) przewód czerwony nie jest podłączany i należy go starannie zaizolować. Podłączenie w to miejsce odbiornika o dużym poborze prądu (np. elektrozaworu) lub zwarcie do masy spowoduje odłączenie zasilania i komunikat w oprogramowaniu: Błąd zasilania brak napięcia zasilania centralki, czujników ciśnienia i czujnika poziomu gazu. e-mail: biuro@lpgtech.pl, tel. +48 85 734 13 26, fax +48 85 743 72 06
11 5. DOBÓR REDUKTORA UWAGA! Reduktor ciśnienia gazu należy dobrać szczególnie pod względem obsługiwanej mocy pojazdu z odpowiednim jej zapasem. Stosowanie reduktorów o zbyt małej mocy nie pozwoli uzyskać pełnej mocy pojazdu na gazie oraz może skutkować sygnałami błędów silnika i niebezpiecznym zachowaniem samochodu podczas jazdy. W przypadku samochodów o dużych pojemnościach silnika > 200 KM zaleca się równoległy montaż dwóch reduktorów. Ciśnienie wyjściowe dla LPG powinno zawierać się w granicach 0,9 1,6 bar. 6. DOBÓR DYSZ WTRYSKIWACZY Średnica dysz wtryskiwaczy zależy od typu wtryskiwaczy, mocy i ilości cylindrów silnika, typu sterowania silnika oraz od ciśnienia wyjściowego reduktora. Dysze należy dobrać zgodnie z zaleceniami producenta wtryskiwaczy oraz zgodnie ze wskazówkami oprogramowania diagnostycznego LPGTECH Gas Setting. Moc na 1 cylinder (KM) Zalecana średnica otworu dyszy (mm) 10 1,6 15 1,8 20 2 25 2,2 30 2,4 35 2,6 40 2,8 45 3 50 3,2 Tabela 1. Przykładowy dobór średnic dysz wtryskiwacza w zależności od mocy na pojedynczy cylinder (ciśnienie gazu ok. 1,2 bar) UWAGA! Przy nastawie Typ wtrysku, ustawionej na FullGroup, wtrysk gazu występuje co drugi wtrysk benzyny. Dla tej nastawy należy zwiększyć średnice dysz o 20-25% w stosunku do danych w Tabeli 1.
12 7. PROGRAM DIAGNOSTYCZNY I KONFIGUROWANIE STEROWNIKA 7.1. Instalacja oprogramowania LPGTECH Gas Setting na komputerze PC Pobierz oprogramowanie ze strony www.lpgtech.pl. Uruchom instalator LPGTECH Gas Setting Setup.exe. Postępuj zgodnie z zaleceniami instalatora, wybierając parametry instalacji i akceptując poszczególne kroki instalatora. Nie przerywaj rozpoczętej instalacji, gdyż spowoduje to nieprawidłowe działanie programu. Jeżeli w komputerze nie był wcześniej zainstalowany sterownik USB do interfejsu, zainstaluj sterownik dołączony do interfejsu. Połącz komputer za pomocą interfejsu USB ze sterownikiem TECH. Uruchom program LPGTECH Gas Setting. UWAGA! Zmiana wersji oprogramowania wymaga ponownego uruchomienia instalatora. 7.2. Menu programu Program Ustawienia programu otwiera okno z ustawieniami do personalizacji programu Ustawienia uprawnień otwiera okno służące od rejestracji programu i ustawienia uprawnień Zapisz ustawienia sterownika do pliku Odczytaj ustawienia sterownika z pliku Zakończ Połączenie ustawienia dotyczące komunikacji ze sterownikiem Połącz / Rozłącz Autowyszukiwanie program automatycznie wyszuka właściwy port, do którego podłączony jest sterownik Lista portów, z zaznaczonym portem do podłączenia sterownika Wskaźniki wyświetlenie wskazań poszczególnych parametrów auta i instalacji gazowej w oddzielnych, skalowalnych oknach Obroty silnika Obciążenie silnika Ciśnienie kolektora Ciśnienie gazu Temperatura reduktora Temperatura gazu Lambda 1 Lambda 2 Napięcie akumulatora
13 Język wybór wersji językowej Polski Angielski Sterownik parametry dotyczące sterownika Informacje o sterowniku Aktualizacja oprogramowania Test beepera Historia komunikatów otwiera okno wyświetlające listę komunikatów i zmian stanu sterownika Dokumentacja otwiera katalog z dokumentacją techniczną Pomoc O programie informacje o programie Instalacja sterowników FTDI Instalacja sterowników PL2303
14 Panel odczytu parametrów bieżących: Rysunek 4. Panel odczytu parametrów bieżących
15 7.3. Zakładki parametrów i ustawień sterownika 7.3.1. Zakładka Dane auta Tu wpisz dane samochodu oraz informacje o reduktorze i średnicy dysz. Informacje te zostaną wykorzystane do archiwizacji ustawień samochodów. Rysunek 5. Zakładka Dane auta
16 7.3.2. Zakładka Ustawienia Zestawienie wszystkich nastaw parametrów potrzebnych do konfiguracji samochodu. Rysunek 6. Zakładka Ustawienia 7.3.2.1. Grupa Ustawienia samochodu Typ silnika wybór typu silnika: wolnossący lub turbodoładowany. Liczba cylindrów ustawienie liczby cylindrów silnika. Cylindrów na cewkę ustawienie liczby cylindrów na cewkę. Podział impulsów z cewki lub z czujnika położenia wałka rozrządu. Należy wybrać taką wartość, aby obroty silnika w programie zgadzały się z rzeczywistymi obrotami silnika. Poziom obrotów próg detekcji sygnału obrotów. Dla odczytu sygnału obrotów z ECU należy wybrać ok. 2,5 V, dla odczytu z cewki zapłonowej > 6 V. Typ wtrysku / Wykrywanie typu wtrysku typ sterowania wtryskiwaczami benzynowymi oraz przycisk otwierający okno do wykrywania typu wtrysku. W przypadku sterowania Fullgroup wtrysk gazu następuje co drugi wtrysk benzyny. Rodzaj sterowania ustawienie rodzaju sterowania wtryskiwaczami benzynowymi: sterowanie od plusa lub od masy. Sterowanie Renix ustawienie sterowania wtryskiwaczami benzynowymi typu Renix. Ciśnienie doładowania wartość ciśnienia w kolektorze ponad atmosferyczne dla silnika turbodoładowanego.
17 7.3.2.2. Grupa Konfiguracja instalacji gazowej Rodzaj paliwa wybór typu paliwa gazowego. Algorytm sterujący: Standard - powszechnie stosowany algorytm wtrysku gazu wymagający ustawienia wielopunktowego mnożnika czasu wtrysku gazu. Z ograniczeń wynikających z takiego sposobu sterowania, może być używany przy starszych modelach samochodów. TECH - zaawansowany algorytm sterowania gazem eliminujący potrzebę układania mapy mnożnika i dostosowujący sterowanie gazem do najwyższych wymagań nowoczesnych samochodów. Typ wtryskiwacza / Korekty wtrysku gazu ustawienie typu wtryskiwacza gazowego zastosowanego w samochodzie oraz przycisk otwierający okno korekt poszczególnych wtryskiwaczy gazowych. Adaptacja / Ustawienia adaptacji ustawienie samoadaptacji mnożników w sterowniku na podstawie zabranych map lub odczytanych korekt z modułu OBD. Czujnik temperatury reduktora ustawienie typu czujnika zastosowanego do pomiaru temperatury reduktora. Domyślnie ustawiony jest czujnik 4k7 (TECH) dostępny w zestawie. Czujnik temperatury gazu ustawienie typu czujnika zastosowanego do pomiaru temperatury gazu. Domyślnie ustawiony jest czujnik 10k (PTS-01) dostępny w zestawie. Czujnik poziomu gazu / Ustawienie wskaźnika poziomu gazu ustawienie typu czujnika zastosowanego do pomiaru poziomu gazu w zbiorniku oraz przycisk otwierający okno z ustawieniami poziomów napięć dla poszczególnych diod LED. Po skorzystaniu z funkcji automatycznej kalibracji wskaźnika gazu, rodzaj czujnika oraz poziomy napięcia dla poszczególnych diod LED są już zdefiniowane.
18 Rysunek 7. Korekta wtrysku gazu
19 Rysunek 8. Wykrywanie typu wtrysku
20 Rysunek 9. Ustawienie wskaźnika poziomu gazu 7.3.2.3. Grupa Przełączenie na gaz Temperatura reduktora minimalna temperatura reduktora, przy której następuje przełączenie na gaz. Temperatura gazu minimalna temperatura gazu, przy której następuje przełączenie na gaz. Podgrzewanie wtryskiwaczy włączenie lub wyłączenie podgrzewania wtryskiwaczy gazowych. Próg podgrzewania temperatura reduktora, poniżej której działa podgrzewanie wtryskiwaczy. Obroty przełączania minimalne obroty silnika, przy których następuje przełączenie na gaz. Opóźnienie przełączania czas od momentu pojawienia się obrotów do momentu przełączenia na gaz. Opóźnienie na cylinder ilość obrotów silnika pomiędzy kolejnymi przełączeniami cylindrów na gaz. Dźwięk przełączania sygnał dźwiękowy przełączania na gaz kolejnych cylindrów.
21 7.3.2.4. Grupa Przełączenie na benzynę Minimalna temperatura gazu minimalna temperatura gazu przy pełnym obciążeniu silnika, poniżej której nastąpi przełączenie na benzynę. Minimalne ciśnienie gazu minimalne ciśnienie gazu, poniżej którego nastąpi przełączenie na benzynę. Czas minimalnego ciśnienia gazu czas występowania minimalnego ciśnienia gazu. Minimalne obroty na gazie minimalne obroty na gazie, poniżej których nastąpi przełączenie na benzynę. Po wzroście obrotów powyżej ustawionej wartości nastąpi powrót do pracy na gazie. Maksymalne obroty na gazie maksymalne obroty na gazie przy maksymalnym obciążeniu silnika, powyżej których nastąpi przełączanie na benzynę. Po spadku obrotów poniżej ustawionej wartości nastąpi powrót do pracy na gazie. Maksymalne obciążenie maksymalne obciążenie silnika przy pracy na gazie, po przekroczeniu którego nastąpi przełączenie na benzynę. Po spadku obciążenia poniżej ustawionej wartości nastąpi powrót do pracy na gazie. 7.3.2.5. Ustawienia fabryczne Wciśnięcie przycisku Ustawienia fabryczne spowoduje powrót wszystkich nastaw do ustawień zaprogramowanych przez producenta.
22 7.3.3. Zakładka Kalibracja Narzędzie do automatycznego doboru parametrów i weryfikacji nastaw po pierwszym zamontowaniu instalacji autogazu do pojazdu. Rysunek 10. Zakładka Kalibracja Przebieg procesu kalibracji na wolnych obrotach : Przyciśnij przycisk Rozpocznij kalibrację. Wybierz Algorytm sterujący wtryskiem gazu (zalecany algorytm TECH). Postępuj zgodnie z komunikatami kalibracji. Na ekranie wyświetlą się przebiegi oscyloskopu oraz paski postępu kalibracji. Aby przerwać kalibrację przyciśnij przycisk Zakończ kalibrację. UWAGA! Kalibracja zapewnia prawidłową pracę sterownika tylko dla wolnych obrotów.
23 Rysunek 11. Komunikaty podczas kalibracji Postęp kalibracji można obserwować na dwóch wskaźnikach. Jeżeli proces zatrzyma się pojawi się komunikat opisujące przyczynę zatrzymania.
24 Rysunek 12. Zakończenie kalibracji Po zakończeniu całego procesu pojawi się okno z komunikatem o wyniku kalibracji. Przyciskiem Zamknij zamykamy okno, program automatycznie przełączy się na zakładkę Mapa.
25 Rysunek 13. Widok po kalibracji dla algorytmu sterowania TECH Jeżeli jest włączony algorytm sterowania TECH, na ekranie będą widoczne suwak Składu mieszanki oraz przycisk Ustaw. Po zakończeniu kalibracji na zakładce Mapa pojawiają się dwa komunikaty z lewej strony ekranu na zielonym tle informujące o konieczności zebrania mapy czasów wtrysku na benzynie i czasów wtrysku na gazie.
26 Rysunek 14. Widok po kalibracji dla algorytmu sterowania STANDARD Jeżeli jest włączony algorytm sterowania Standard na ekranie będzie widoczna linia mnożnika z punktami do edycji.
27 7.3.4. Zakładka Mapa Stan zebranych map : benzynowej ( czasy wtrysków na benzynie ) i gazowej ( czasy wtrysków na benzynie ) oraz różnicę pomiędzy nimi można obserwować w jednym z czterech widoków. Każdy z widoków przedstawia te same dane w różnych interpretacjach graficznych. W celu korekty odchyłki, wszystkie widoki posiadają suwak Skład mieszanki oraz przycisk Ustaw (dla algorytmu TECH) lub wykres mnożnika z punktami (dla algorytmu Standard). Z tego poziomu można również zmienić algorytm sterowania wtryskiem gazu (TECH/Standard) oraz skasować mapę benzyny i gazu w celu ich ponownego zebrania, np. po dokonaniu zmian w ustawieniach lub w instalacji. Zbieranie mapy benzyny (czasy wtrysków benzyny na benzynie) Samochód należy przełączyć na zasilanie benzyną i przeprowadzić jazdę, w czasie której zebrana będzie mapa benzynowa. Jazdę należy wykonać w taki sposób, aby czasy wtrysków było zbierane w możliwie największym zakresie obrotów i obciążeń silnika. Stan zebrania mapy benzynowej można obserwować w dolnej części rysunku, gdzie widoczne są słupki koloru czerwonego lub w zakładce Tabela, gdzie wraz ze zbieraniem mapy pojawia się wypełnienie tabeli kolorem czerwonym. Po zebraniu mapy benzynowej należy zebrać mapę czasów wtrysku na gazie. Zbieranie mapy gazu (czasy wtrysków benzyny na gazie) Samochód należy przełączyć na zasilanie gazem i podobnie jak na benzynie przeprowadzić jazdę w taki sposób, aby zbierane były czasy wtrysków w możliwie największym zakresie obrotów i obciążeń silnika. Podobnie jak w przypadku mapy benzynowej, stan zebrania mapy gazowej można obserwować wykresie dolnej części rysunku, gdzie widoczne są koloru niebieskiego lub w zakładce Tabela, gdzie wraz ze zbieraniem mapy pojawia się wypełnienie tabeli kolorem niebieskim. UWAGA! Aby wyświetliła się różnica map benzyny i gazu (tzw. odchyłki), muszą być starannie zebrane obie mapy. Jazda musi być przeprowadzona w cyklu mieszanym, w czasie którego występuje jazda ze stałymi obrotami oraz ruszanie i przyspieszanie. Obie mapy powinny być zebrane w tych samych warunkach, w możliwie największym zakresie obrotów i obciążeń silnika. Korekta odchyłki w algorytmie sterowania TECH Korektą odchyłki między mapami w algorytmie sterowania TECH w całym zakresie czasów, obrotów i odciążeń (ciśnienia kolektora) przeprowadza się przy pomocy suwaka Skład mieszanki lub przyciskiem Ustaw. Inteligentny system korekt TECH wykona całą pracę za Ciebie. Warunkiem prawidłowego działania systemu jest przeprowadzenie kalibracji na wolnych obrotach. UWAGA! Po korekcie odchyłek, suwak algorytmu TECH powinien wskazywać około 1. Zbyt duża wartość spowodowana jest za małą średnicą dyszy, zbyt mała za dużą średnicą dyszy.
28 Korekta odchyłki w algorytmie sterowania Standard Korektę odchyłki między mapami w algorytmie sterowania Standard przeprowadza się poprzez zmianą ułożenia linii mnożnika. Aby zmniejszyć różnicę między mapą benzyny i gazu dla poszczególnych czasów wtrysku przesuń punkt mnożnika dla tego czasu. Dla mieszanki zbyt ubogiej należy przesunąć punkt mnożnika do góry. Dla mieszanki zbyt bogatej należy przesunąć punkt mnożnika do dołu. Zmianę kształtu mnożnika wykonuje się przy pomocy myszki i klawiszy : kliknięcie lewym przyciskiem myszki na punkt edycji zaznaczy go (podświetli punkt), przesuwanie zaznaczonego punktu klawiszami lewo/prawo/góra/dół [ ][ ][ ][ ], kliknięcie lewym przyciskiem myszki w wykres zaznaczy cały mnożnik (podświetli wykres), przesuwanie całego zaznaczonego wykresy klawiszami góra/dół [ ][ ], kliknięcie prawym przyciskiem myszki na wysokości mnożnika dodaje nowy punkt, klawisz Delete kasuje zaznaczony punkt. Przebieg wykresu mnożnika powinien być łagodny, bez gwałtownych skoków i załamań. UWAGA! Po korekcie odchyłek, wartość mnożnika algorytmu Standard dla maksymalnych obciążeń (czasów wtrysków 16-18 ms) powinna wynosić około 1. Zbyt duża wartość spowodowana jest za małą średnicą dyszy, zbyt mała za dużą średnicą dyszy. Zbyt mała średnica dyszy może spowodować ograniczenie mocy silnika! Zbyt duża średnica dyszy może spowodować problemy podczas pracy silnika na biegu jałowym i podczas przejść do cat-off.
29 7.3.4.1. Zakładka Mapa widok Słupki Wykres przedstawia różnicę czasów wtrysku benzyny i gazu. Jeżeli czasy wtrysku na gazie uległy skróceniu na wykresie przedstawia to czerwony słupek w stronę Mieszanka bogata. Jeżeli czasy wtrysku na gazie uległy wydłużeniu na wykresie przedstawia to niebieski słupek w stronę Mieszanka uboga. Rysunek 15. Słupki dla algorytmu sterowania TECH Przy prawidłowo wyregulowanej i działającej instalacji słupki powinny być jak najniższe. Zalecana maksymalna odchyłka to ± 0.3ms dla małych obciążeń oraz ±0.6ms dla dużych obciążeń. Do korygowania odchyłki służy suwak Skład mieszanki dla algorytmu TECH lub wykres mnożnika w kolorze fioletowym dla algorytmu Standard. Stan zebrania map można obserwować w dolnej części wykresu, gdzie znajdują się wskaźniki zebrania mapy benzyny (kolor czerwony) oraz zebrania mapy gazu (kolor niebieski).
30 Rysunek 16. Słupki dla algorytmu sterowania Standard
31 7.3.4.2. Zakładka Mapa widok Wykres 2D Widok przedstawia mapy w postaci wykresów : - kolor czerwony - mapa benzyny (czasy wtrysków na benzynie w odniesieniu do obciążenia), - kolor niebieski - mapa gazu (czasy wtrysków na gazie w odniesieniu do obciążenia), - kolor fioletowy - mnożnik z punktami do jego edycji (tylko w algorytmie Standard). Rysunek 17. Wykres 2D dla algorytm sterowania TECH Przy prawidłowo wyregulowanej i działającej instalacji wykresy map powinny cię pokrywać. Zalecana maksymalna odchyłka to ± 0.3ms dla małych obciążeń oraz ±0.6ms dla dużych obciążeń. Do korygowania odchyłki służy suwak Skład mieszanki dla algorytmu TECH lub wykres mnożnika w kolorze fioletowym dla algorytmu Standard. Stan zebrania map można obserwować w dolnej części wykresu, gdzie znajdują się wskaźniki zebrania mapy benzyny (kolor czerwony) oraz zebrania mapy gazu (kolor niebieski).
32 Rysunek 18. Wykres 2D dla algorytmu sterowania Standard
33 7.3.4.3. Zakładka Mapa widok Wykres 3D Widok przedstawia przestrzenny wykres czasów wtrysku benzyny, czasów wtrysku gazu oraz ich różnicy w odniesieniu do obciążenia i obrotów. Na tym wykresie doskonale widać stan zebranych map wtrysku. Zmianę kąta oglądania wykresów można uzyskać przesuwając myszką punkt na panelu widoku 2D/3D w prawym górnym rogu ekranu. Rysunek 19. Wykres 3D Widok przedstawia wykresy : - kolor czerwony - mapa benzyny, - kolor niebieski - mapa gazu, - kolor zielony - różnica (odchyłka). Wykresy przełącza się przyciskami Benzyna i Gaz. Przy prawidłowo wyregulowanej i działającej instalacji różnica czasów powinna być płaską płaszczyzną na poziomie 0 ms. Do korygowania odchyłki służy suwak Skład mieszanki dla algorytmu TECH lub wykres mnożnika w kolorze fioletowym dla algorytmu Standard.
34 7.3.4.4. Zakładka Mapa widok Tabela Tabelaryczny rozkład różnic czasów wtrysku benzyny oraz czasów wtrysku gazu w stosunku do obrotów i obciążenia silnika. Przy prawidłowo wyregulowanej instalacji różnica czasów wtrysku powinna być jak najmniejsza (zalecana maksymalna odchyłka: ± 0.3ms dla małych obciążeń oraz ±0.6ms dla dużych obciążeń). Rysunek 20. Tabela Na Rysunku 13 zaznaczone są poszczególne zakresy na mapach: gazowej i benzynowej. Zakresy te należy zebrać w czasie jazdy. 1 zakres wolnych obrotów 2 zakres średnich obrotów i obciążeń (jazda ze stałymi prędkością - cykl pozamiejski) 3 maksymalne obciążenie (przyśpieszanie na wyższych biegach) 4 jazda z maksymalną mocą 5 cut-off Przy prawidłowo wyregulowanej i działającej instalacji różnica czasów wyświetlana liczbowo w kolorze szarym powinna być bliska 0. Zalecana maksymalna odchyłka to ± 0.3ms dla małych obciążeń oraz ±0.6ms dla dużych obciążeń. Do korygowania odchyłki służy suwak Skład mieszanki dla algorytmu TECH lub wykres mnożnika w kolorze fioletowym dla algorytmu Standard, po włączeniu przycisku Mnożnik. Wykresy przełącza się przyciskami Benzyna i Gaz.
35 Stan zebrania map zaznaczony jest kolorem : - kolorem czerwonym zaznaczone są zebrane punkty mapy benzyny, - kolorem niebieskim zaznaczane są zebrane punkty mapy gazu, - kolorem zielonym zaznaczane są zebrane punkty na obu mapach.
36 7.3.4.5. Korekty Tabela korekt od obrotów jest widoczna tylko w przypadku użycia algorytmu sterowania STANDARD. Umożliwia ona wprowadzenie korekty czasów wtrysku gazu w zależności od obrotów silnika. Zmiana korekty odbywa się w następujący sposób: Zaznaczanie: należy wybrać żądaną komórkę z tabeli wskaźnikiem myszy można wybrać pojedynczą komórkę bądź zakres komórek wtedy zaznaczamy interesujący nas obszar trzymając wciśnięty lewy klawisz myszki. Żądany obszar można również zaznaczyć trzymając wciśnięty klawisz [SHIFT] i wciskając strzałki kierunkowe na klawiaturze [ ][ ][ ][ ]. Ustawianie korekty: po wyznaczeniu obszaru ustawić wartość korekty trzymając wciśnięty klawisz [CTRL] i wciskając strzałki kierunkowe góra-dół na klawiaturze [ ][ ]. Kasowanie korekty: wciśniecie przycisku KASUJ Korektę (w lewym dolnym rogu ekranu) spowoduje wykasowanie korekty w całym zakresie obrotów Rysunek 21. Korekty
37 7.3.5. Zakładka Oscyloskop Umożliwia obserwacje przebiegów parametrów silnika i instalacji gazowej. Oscyloskop działa w trybie online, rysując na bieżąco wybrane parametry, jak również umożliwiając odczyt przebiegów zapisanych wcześniej do pliku. Rysunek 22. Oscyloskop 1 - Uruchom wykresy rozpoczyna rysowanie przebiegów. 2 - Zatrzymaj wykresy zatrzymuje rysowanie przebiegów. Po zatrzymaniu wykresów i najechaniu kursorem na obszar oscyloskopu możliwy jest pomiar czasu trwania wybranego odcinka przebiegu. W tym celu należy nacisnąć lewy przycisk myszy w miejscu początku pomiaru i trzymając go przesunąć kursor w miejsce końcowe pomiaru czasu. Po zwolnieniu przycisku myszy zostanie zmierzony czas trwania wyznaczonego odcinka. 3 - Rozpocznij zapis przebiegu umożliwia zapis przebiegu oscyloskopu do pliku.
38 4 - Zakończ zapis przebiegu kończy zapisywanie przebiegów do pliku. 5 - Odczytaj przebieg z pliku umożliwia wczytanie pliku z zapisanymi przebiegami. Po wczytaniu pliku z zapisanymi przebiegami, sterownik przechodzi w tryb Odczyt z pliku. Ponowne połączenie ze sterownikiem wymaga wybrania opcji Połącz z menu Połączenie. 6 - Przybliż przebieg oscyloskopu zmniejszanie liczby sekund na działkę. 7 - Oddal przebieg oscyloskopu zwiększanie liczby sekund na działkę. 8 - Ręczne rozmieszczenie wykresów ręczne rozmieszczanie wykresów na oscyloskopie. 9 - Rozmieść wykresy równomierne rozmieszczenie wykresów na całym obszarze oscyloskopu. 10 - Wszystkie wykresy na jednej linii umieszcza wszystkie przebiegi w jednej linii. 11 - Ustawienia oscyloskopu okno z ustawieniami dla poszczególnych wykresów. 12 - Zrzut ekranu do pliku zapisuje zrzut ekranu oscyloskopu do pliku (bitmapa). 13 - Zeruj przebiegi kasuje wszystkie przebiegi oscyloskopu.
39 7.3.6. Zakładka Błędy Pojawienie się błędu jest sygnalizowane na bieżąco podświetleniem zakładki Błędy w kolorze czerwonym. Rysunek 23. Sygnalizacja błędów UWAGA! Po pojawieniu się komunikatu o błędach należy przeanalizować i usunąć usterkę wywołującą komunikat. Po usunięciu problemu można wyczyścić zawartość okien naciskając przycisk Kasuj błędy. Komunikaty o nieprawidłowym działaniu instalacji zostały podzielone na następujące grupy: błędy bieżące / komunikaty występujące w obecnej chwili błędy zarejestrowane często pojawiające się podczas pracy sterownika błędy oczekujące sporadycznie pojawiające się podczas pracy sterownika
40 Rysunek 24. Błędy Opisy błędów: Tekst błędu jest wyświetlany w kolorze czerwonym. Błąd zasilania - brak napięcia zasilania centralki, czujników ciśnienia i poziomu gazu. Błąd zasilania - brak napięcia zasilania elektrozaworów. Błąd zasilania - brak napięcia zasilania wtryskiwaczy gazowych. Błąd czujnika ciśnienia kolektora wartość napięcia za mała / zwarcie do masy. Błąd czujnika ciśnienia kolektora wartość napięcia za duża / zwarcie do plusa / brak czujnika. Błąd czujnika ciśnienia gazu wartość napięcia za mała / zwarcie do masy. Błąd czujnika ciśnienia gazu wartość napięcia za duża / zwarcie do plusa / brak czujnika. Błąd czujnika temperatury reduktora wartość napięcia za mała / zwarcie do masy. Błąd czujnika temperatury reduktora wartość napięcia za duża / zwarcie do plusa / brak czujnika. Błąd czujnika temperatury gazu wartość napięcia za mała / zwarcie do masy. Błąd czujnika temperatury gazu wartość napięcia za duża / zwarcie do plusa / brak czujnika. Brak wtryskiwacza gazowego 1-8. Zwarcie wtryskiwacza gazowego 1-8.
41 Opisy komunikatów: Tekst komunikatu jest wyświetlany w kolorze czarnym. Komunikat Za niskie akumulatora Przyczyna napięcia Sygnalizacja spadku napięcia poniżej 10 [V]. Pełne otwarcie wtryskiwacza Wtryskiwacz gazowy otwarty na stałe, częste pojawianie się gazowego od 1 do 8 tego komunikatu może świadczyć o zbyt małej dyszy lub za małej wydajności reduktora. Przekroczenie przełączenia na gaz czasu Świadczy o braku sygnału któregoś z wtryskiwaczy benzynowych lub o złym ustawieniu nastawy Liczba cylindrów. Przekroczenie czasu Sterownik nie jest w stanie obniżyć zbyt wysokiego obniżania ciśnienia gazu ciśnienia gazu. Powodem może być uszkodzony reduktor. Obroty zanikły przy włączonej Świadczy o złym podłączeniu przewodu stacyjki. Pojawi się stacyjce również po zgaśnięciu silnika. Nastawa poza zakresem Świadczy o stwierdzeniu złej wartości którejś z nastaw. Sterownik automatycznie nadaje tej nastawie wartość fabryczną. Komunikat może pojawić się po wgraniu nowszej wersji oprogramowania sterownika, w przeciwnym wypadku świadczy o uszkodzeniu pamięci sterownika. Za niskie ciśnienia gazu po Komunikat pojawia się w przypadku stwierdzenia w chwili uruchomieniu przełączania na gaz ciśnienia bezwzględnego gazu poniżej 1.05 [Bar]. Może to świadczyć o nieszczelności instalacji gazowej. Za wysokie ciśnienia gazu po Komunikat pojawia się w przypadku stwierdzenia w chwili uruchomieniu przełączania na gaz ciśnienia bezwzględnego gazu powyżej 3.00 [Bar]. Może to świadczyć o uszkodzeniu reduktora. Za wysokie ciśnienie gazu Komunikat pojawia się w przypadku stwierdzenia w czasie podczas pracy pracy ciśnienia bezwzględnego gazu powyżej 3.50 [Bar]. Może to świadczyć o złej pracy reduktora podczas cat-off lub jego uszkodzeniu.
42 8. DANE TECHNICZNE Napięcie zasilania Prąd pobierany w stanie uśpienia Temperatura pracy Klasa szczelności Rezystancja wtryskiwaczy gazowych 12 [V] -20% +30% <0,05 [ma] -35 +115 [ C] IP54 >= 1 Ω
43 Aktualna instrukcja jest również dostępna na stronie internetowej producenta pod adresem www.lpgtech.pl LPGTECH Sp. z o.o., ul. Dojnowska 67, 15-557 Białystok tel. (+48) 85 734 13 26, fax. (+48) 85 743 72 06 e-mail: biuro@lpgtech.pl, WWW: www.lpgtech.pl NIP: 9662055105, REGON: 200411375; Sąd Rejonowy w Białymstoku, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego; Numer KRS: 0000374066; Kapitał zakładowy Spółki: 50 000,00 PLN KREDYT BANK S.A. 72 1500 1083 1210 8010 8922 0000 Niniejszy dokument jest własnością firmy LPGTECH Sp. z o.o. i podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim. Używanie go w jakikolwiek sposób bez uprzedniego, pisemnego zezwolenia wydanego przez LPGTECH Sp. z o.o. jest zabronione i może prowadzić do pociągnięcia do odpowiedzialności cywilnej i karnej w maksymalnym zakresie dopuszczalnym przez prawo. Znaki firmowe i towarowe zawarte w niniejszym dokumencie są zastrzeżonymi znakami towarowymi i podlegają ochronie prawnej na mocy ustawy. Posługiwanie się nimi bez pisemnej zgody LPGTECH Sp. z o.o. jest zabronione.