GRUNDFOS INSTRUCTIONS. Horizontal split case pump. Installation and operating instructions

GRUNDFOS INSTRUCTIONS HS Horizontal split case pump Installation and operating instructions

HS Declaration of conformity..................................................................... 4 English (GB) Installation and operating instructions........................................................... 7 Čeština (CZ) Montážní a provozní návod.................................................................. 24 Dansk (DK) Monterings- og driftsinstruktion............................................................... 41 Deutsch (DE) Montage- und Betriebsanleitung.............................................................. 58 Ελληνικά (GR) Οδηγίες εγκατάστασης και λειτουργίας......................................................... 76 Español (ES) Instrucciones de instalación y funcionamiento.................................................... 94 Français (FR) Notice d'installation et de fonctionnement...................................................... 111 Italiano (IT) Istruzioni di installazione e funzionamento...................................................... 128 Magyar (HU) Szerelési és üzemeltetési utasítás............................................................ 145 Nederlands (NL) Installatie- en bedieningsinstructies........................................................... 162 Polski (PL) Instrukcja montażu i eksploatacji............................................................. 179 Português (PT) Instruções de instalação e funcionamento...................................................... 196 Русский (RU) Руководство по монтажу и эксплуатации..................................................... 213 Română (RO) Instrucţiuni de instalare şi utilizare............................................................ 231 Svenska (SE) Monterings- och driftsinstruktion............................................................. 248 Türkçe (TR) Montaj ve kullanım kılavuzu................................................................. 265 Appendix 1.............................................................................. 283 Table of contents 3

Declaration of conformity Declaration of conformity GB: EC declaration of conformity Pump with motor and base frame We, Grundfos, declare under our sole responsibility that the product HS, to which this declaration relates, is in conformity with these Council directives on the approximation of the laws of the EC member states: Machinery Directive (2006/42/EC). Standards used: EN 809:1998 and EN 60204-1:2006. Bare shaft pump We, Grundfos, declare under our sole responsibility that the product HS, to which this declaration relates, is in conformity with these Council directives on the approximation of the laws of the EC member states: Machinery Directive (2006/42/EC). Standard used: EN 809:1998. Before the pump is taken into operation, the complete machinery into which the pump is to be incorporated must be declared in accordance with all relevant regulations. Ecodesign Directive (2009/125/EC). Electric motors: Commission Regulation No. 640/2009. Applies only to three-phase Grundfos motors marked IE2 or IE3. See motor nameplate. Standard used: EN 60034-30:2009. This EC declaration of conformity is only valid when published as part of the Grundfos installation and operating instructions (publication number 96817894 0612). CZ: ES prohlášení o shodě Čerpadlo s motorem a základnou My firma Grundfos prohlašujeme na svou plnou odpovědnost, že výrobek HS, na nějž se toto prohlášení vztahuje, je v souladu s ustanoveními směrnice Rady pro sblížení právních předpisů členských států Evropského společenství v oblastech: Směrnice pro strojní zařízení (2006/42/ES). Použité normy: EN 809:1998 a EN 60204-1:2006. Vlastní hřídel čerpadla My firma Grundfos prohlašujeme na svou plnou odpovědnost, že výrobek HS, na nějž se toto prohlášení vztahuje, je v souladu s ustanoveními směrnice Rady pro sblížení právních předpisů členských států Evropského společenství v oblastech: Směrnice pro strojní zařízení (2006/42/ES). Použitá norma: EN 809:1998. Před uvedením čerpadla do provozu, musí být kompletní strojní zařízení, jehož součástí čerpadlo je, deklarováno ve shodě se všemi příslušnými předpisy. Směrnice o požadavcích na ekodesign (2009/125/ES). Elektrické motory: Nařízení Komise č. 640/2009. Platí pouze pro třífázové motory Grundfos označené IE2 nebo IE3. Viz typový štítek motoru. Použitá norma: EN 60034-30:2009. Toto ES prohlášení o shodě je platné pouze tehdy, pokud je zveřejněno jako součást instalačních a provozních návodů Grundfos (publikace číslo 96817894 0612). DK: EF-overensstemmelseserklæring Pumpe med motor og bundramme Vi, Grundfos, erklærer under ansvar at produktet HS som denne erklæring omhandler, er i overensstemmelse med disse af Rådets direktiver om indbyrdes tilnærmelse til EF-medlemsstaternes lovgivning: Maskindirektivet (2006/42/EF). Anvendte standarder: EN 809:1998 og EN 60204-1:2006. Pumpe uden kobling og motor Vi, Grundfos, erklærer under ansvar at produktet HS som denne erklæring omhandler, er i overensstemmelse med disse af Rådets direktiver om indbyrdes tilnærmelse til EF-medlemsstaternes lovgivning: Maskindirektivet (2006/42/EF). Anvendt standard: EN 809:1998. Før pumpen tages i brug, skal det komplette maskinanlæg hvori den skal inkorporeres, erklæres i overensstemmelse med alle relevante bestemmelser. Ecodesigndirektivet (2009/125/EF). Elektriske motorer: Kommissionens forordning nr. 640/2009. Gælder kun 3-fasede Grundfos-motorer der er mærket IE2 eller IE3. Se motorens typeskilt. Anvendt standard: EN 60034-30:2009. Denne EF-overensstemmelseserklæring er kun gyldig når den publiceres som en del af Grundfos-monterings- og driftsinstruktionen (publikationsnummer 96817894 0612). GR: ήλωση συμμόρφωσης EC Αντλία με κινητήρα και πλαίσιο βάσης Εμείς, η Grundfos, δηλώνουμε με αποκλειστικά δική μας ευθύνη ότι τα προϊόντα HS, στα οποία αναφέρεται η παρούσα δήλωση, συμμορφώνονται με τις εξής Οδηγίες του Συμβουλίου περί προσέγγισης των νομοθεσιών των κρατών μελών της ΕΕ: Οδηγία για μηχανήματα (2006/42/EC). Πρότυπα που χρησιμοποιήθηκαν: EN 809:1998 και EN 60204-1:2006. Αντλία ελεύθερου άξονα Εμείς, η Grundfos, δηλώνουμε με αποκλειστικά δική μας ευθύνη ότι τα προϊόντα HS, στα οποία αναφέρεται η παρούσα δήλωση, συμμορφώνονται με τις εξής Οδηγίες του Συμβουλίου περί προσέγγισης των νομοθεσιών των κρατών μελών της ΕΕ: Οδηγία για μηχανήματα (2006/42/EC). Πρότυπο που χρησιμοποιήθηκε: EN 809:1998. Πριν η αντλία τεθεί σε λειτουργία, όλο το μηχάνημα στο οποίο η αντλία πρόκειται να ενσωματωθεί πρέπει να δηλωθεί σύμφωνα με όλους τους σχετικούς κανονισμούς. Οδηγία Οικολογικού Σχεδιασμού (2009/125/ΕC). Ηλεκτρικοί κινητήρες: Κανονισμός Αρ. 640/2009 της Επιτροπής. Ισχύει μόνο σε τριφασικούς κινητήρες της Grundfos με σήμανση ΙΕ2 ή ΙΕ3. Βλέπε πινακίδα κινητήρα. Πρότυπο που χρησιμοποιήθηκε: EN 60034-30:2009. Αυτή η δήλωση συμμόρφωσης EC ισχύει μόνον όταν συνοδεύει τις οδηγίες εγκατάστασης και λειτουργίας της Grundfos (κωδικός εντύπου 96817894 0612). DE: EG-Konformitätserklärung Pumpe mit Motor und Grundrahmen Wir, Grundfos, erklären in alleiniger Verantwortung, dass das Produkt HS, auf das sich diese Erklärung bezieht, mit den folgenden Richtlinien des Rates zur Angleichung der Rechtsvorschriften der EU-Mitgliedsstaaten übereinstimmt: Maschinenrichtlinie (2006/42/EG). Normen, die verwendet wurden: EN 809:1998 und EN 60204-1:2006. Pumpe mit freiem Wellenende Wir, Grundfos, erklären in alleiniger Verantwortung, dass das Produkt HS, auf das sich diese Erklärung bezieht, mit den folgenden Richtlinien des Rates zur Angleichung der Rechtsvorschriften der EU-Mitgliedsstaaten übereinstimmt: Maschinenrichtlinie (2006/42/EG). Norm, die verwendet wurde: EN 809:1998. Vor der Inbetriebnahme der Pumpe ist eine Konformitätserklärung für die gesamte Anlage, in die die Baugruppe "Pumpe mit freiem Wellenende" eingebaut ist, auszustellen. ErP-Richtlinie (2009/125/EG). Elektromotoren: Verordnung der EU-Kommission Nr. 640/2009. Gilt nur für dreiphasige Motoren von Grundfos mit der Kennzeichnung IE2 bzw. IE3. Siehe Motorleistungsschild. Norm, die verwendet wurde: EN 60034-30:2009. Diese EG-Konformitätserklärung gilt nur, wenn sie in Verbindung mit der Grundfos Montage- und Betriebsanleitung (Veröffentlichungsnummer 96817894 0612) veröffentlicht wird. ES: Declaración CE de conformidad Bomba con motor y bancada Nosotros, Grundfos, declaramos bajo nuestra propia responsabilidad que el producto HS, al cual se refiere esta declaración, está conforme con las Directivas del Consejo en la aproximación de las leyes de los Estados Miembros del EM: Directiva de Maquinaria (2006/42/CE). Normas aplicadas: EN 809:1998 y EN 60204-1:2006. Bomba a eje libre Nosotros, Grundfos, declaramos bajo nuestra propia responsabilidad que el producto HS, al cual se refiere esta declaración, está conforme con las Directivas del Consejo en la aproximación de las leyes de los Estados Miembros del EM: Directiva de Maquinaria (2006/42/CE). Norma aplicada: EN 809:1998. Antes de la puesta en marcha de la bomba, todo el sistema en que la bomba va a incorporarse, debe estar de acuerdo con todas las normativas en vigor. Directiva sobre diseño ecológico (2009/125/CE). Motores eléctricos: Reglamento de la Comisión n.º 640/2009. Válido sólo para motores trifásicos Grundfos pertenecientes a las categorías IE2 e IE3. Consulte la placa de características del motor. Norma aplicada: EN 60034-30:2009. Esta declaración CE de conformidad sólo es válida cuando se publique como parte de las instrucciones de instalación y funcionamiento de Grundfos (número de publicación 96817894 0612). 4

FR: Déclaration de conformité CE Pompe avec moteur et châssis Nous, Grundfos, déclarons sous notre seule responsabilité, que le produit HS, auquel se réfère cette déclaration, est conforme aux Directives du Conseil concernant le rapprochement des législations des Etats membres CE relatives aux normes énoncées ci-dessous: Directive Machines (2006/42/CE). Normes utilisées: EN 809:1998 et EN 60204-1:2006. Pompe à arbre nu Nous, Grundfos, déclarons sous notre seule responsabilité, que le produit HS, auquel se réfère cette déclaration, est conforme aux Directives du Conseil concernant le rapprochement des législations des Etats membres CE relatives aux normes énoncées ci-dessous: Directive Machines (2006/42/CE). Norme utilisée: EN 809:1998. Avant que la pompe ne soit mise en service, la machine complète, dans laquelle sera incorporée la pompe, doit être en accord avec toutes les réglementations en vigueur. Directive en matière d'écoconception (2009/125/CE). Moteurs électriques: Règlement de la Commission Nº 640/2009. S'applique uniquement aux moteurs triphasés Grundfos marqués IE2 ou IE3. Voir la plaque signalétique du moteur. Norme utilisée: EN 60034-30:2009. Cette déclaration de conformité CE est uniquement valide lors de sa publication dans la notice d'installation et de fonctionnement Grundfos (numéro de publication 96817894 0612). IT: Dichiarazione di conformità CE Pompa con motore e basamento Grundfos dichiara sotto la sua esclusiva responsabilità che il prodotto HS, al quale si riferisce questa dichiarazione, è conforme alle seguenti direttive del Consiglio riguardanti il riavvicinamento delle legislazioni degli Stati membri CE: Direttiva Macchine (2006/42/CE). Norme applicate: EN 809:1998 e EN 60204-1:2006. Pompa ad asse nudo Grundfos dichiara sotto la sua esclusiva responsabilità che il prodotto HS, al quale si riferisce questa dichiarazione, è conforme alle seguenti direttive del Consiglio riguardanti il riavvicinamento delle legislazioni degli Stati membri CE: Direttiva Macchine (2006/42/CE). Norma applicata: EN 809:1998. Si ricorda che se la pompa è inserita in un sistema, prima di avviare la pompa stessa, è necessario che tutto il sistema sia in accordo alle norme di riferimento. Direttiva Ecodesign (2009/125/CE). Motori elettrici: Regolamento della Commissione N. 640/2009. Applicabile solo ai motori trifase Grundfos contrassegnati IE2 o IE3. Vedere la targhetta identificativa del motore. Norma applicata: EN 60034-30:2009. Questa dichiarazione di conformità CE è valida solo quando pubblicata come parte delle istruzioni di installazione e funzionamento Grundfos (pubblicazione numero 96817894 0612). Declaration of conformity HU: EK megfelelőségi nyilatkozat Szivattyú motorral, alapkeretre szerelve Mi, a Grundfos, egyedüli felelősséggel kijelentjük, hogy a HS termék, amelyre jelen nyilatkozik vonatkozik, megfelel az Európai Unió tagállamainak jogi irányelveit összehangoló tanács alábbi előírásainak: Gépek (2006/42/EK). Alkalmazott szabványok: EN 809:1998 és EN 60204-1:2006. Szabad tengelyvéges szivattyú Mi, a Grundfos, egyedüli felelősséggel kijelentjük, hogy a HS termék, amelyre jelen nyilatkozik vonatkozik, megfelel az Európai Unió tagállamainak jogi irányelveit összehangoló tanács alábbi előírásainak: Gépek (2006/42/EK). Alkalmazott szabvány: EN 809:1998. A szivattyú üzembe helyezése előtt a teljes gépegységet, amelybe a szivattyú beépítésre került, a vonatkozó előírások szerint minősíteni kell. Környezetbarát tervezésre vonatkozó irányelv (2009/125/EK). Villamos motorok: A Bizottság 640/2009/EK rendelete. Csak az IE2 vagy IE3 jelzésű háromfázisú Grundfos motorokra vonatkozik. Lásd a motor adattábláját. Alkalmazott szabvány: EN 60034-30:2009. Ez az EK megfelelőségi nyilatkozat kizárólag akkor érvényes, ha Grundfos telepítési és üzemeltetési utasítás (kiadvány szám 96817894 0612) részeként kerül kiadásra. PL: Deklaracja zgodności WE Pompa z silnikiem i ramą podstawy My, Grundfos, oświadczamy z pełną odpowiedzialnością, że nasze wyroby HS, których deklaracja niniejsza dotyczy, są zgodne z następującymi wytycznymi Rady d/s ujednolicenia przepisów prawnych krajów członkowskich WE: Dyrektywa Maszynowa (2006/42/WE). Zastosowane normy: EN 809:1998 i EN 60204-1:2006. Pompa z wolnym wałem My, Grundfos, oświadczamy z pełną odpowiedzialnością, że nasze wyroby HS, których deklaracja niniejsza dotyczy, są zgodne z następującymi wytycznymi Rady d/s ujednolicenia przepisów prawnych krajów członkowskich WE: Dyrektywa Maszynowa (2006/42/WE). Zastosowana norma: EN 809:1998. Wszystkie urządzenia współpracujące z pompą muszą być zgodne z wszystkimi odpowiednimi wytycznymi. Dyrektywa Ekoprojektowa (2009/125/WE). Silniki elektryczne: Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 640/2009. Dotyczy tylko trójfazowych silników firmy Grundfos z oznaczeniami IE2 lub IE3. Patrz tabliczka znamionowa silnika. Zastosowana norma: EN 60034-30:2009. Deklaracja zgodności WE jest ważna tylko i wyłącznie wtedy kiedy jest opublikowana przez firmę Grundfos i umieszczona w instrukcji montażu i eksploatacji (numer publikacji 96817894 0612). NL: EC overeenkomstigheidsverklaring Pomp met motor en fundatieplaat Wij, Grundfos, verklaren geheel onder eigen verantwoordelijkheid dat het product HS waarop deze verklaring betrekking heeft, in overeenstemming is met de Richtlijnen van de Raad in zake de onderlinge aanpassing van de wetgeving van de EG lidstaten betreffende: Machine Richtlijn (2006/42/EC). Gebruikte normen: EN 809:1998 en EN 60204-1:2006. Pomp met vrije aseinde Wij, Grundfos, verklaren geheel onder eigen verantwoordelijkheid dat het product HS waarop deze verklaring betrekking heeft, in overeenstemming is met de Richtlijnen van de Raad in zake de onderlinge aanpassing van de wetgeving van de EG lidstaten betreffende: Machine Richtlijn (2006/42/EC). Gebruikte norm: EN 809:1998. Voordat de pomp in gebruik wordt genomen, moet de gehele installatie waarin de pomp zich bevindt overeenstemmend zijn met alle relevante wetgevingen. Ecodesign richtlijn (2009/125/EC). Elektromotoren: Verordening van de commissie nr. 640/2009. Geldt alleen voor de driefase elektromotoren van Grundfos, aangeduid met IE2 of IE3. Zie het typeplaatje van de motor. Gebruikte norm: EN 60034-30:2009. Deze EC overeenkomstigheidsverklaring is alleen geldig wanneer deze gepubliceerd is als onderdeel van de Grundfos installatie- en bedieningsinstructies (publicatienummer 96817894 0612). PT: Declaração de conformidade CE Bomba com motor e base Grundfos declara sob sua única responsabilidade que o produto HS, ao qual diz respeito esta declaração, está em conformidade com as seguintes Directivas do Conselho sobre a aproximação das legislações dos Estados Membros da CE: Directiva Máquinas (2006/42/CE). Normas utilizadas: EN 809:1998 e EN 60204-1:2006. Bomba com ponta de veio livre Grundfos declara sob sua única responsabilidade que o produto HS, ao qual diz respeito esta declaração, está em conformidade com as seguintes Directivas do Conselho sobre a aproximação das legislações dos Estados Membros da CE: Directiva Máquinas (2006/42/CE). Norma utilizada: EN 809:1998. Antes de colocar a bomba em operação, o equipamento no qual a mesma irá ser incorporada deve ser declarado de acordo com todas as regulamentações relevantes. Directiva de Concepção Ecológica (2009/125/CE). Motores eléctricos: Disposição Regulamentar da Comissão n.º 640/2009. Aplica-se apenas a motores trifásicos Grundfos assinalados como IE2 ou IE3. Consulte a chapa de características do motor. Norma utilizada: EN 60034-30:2009. Esta declaração de conformidade CE é apenas válida quando publicada como parte das instruções de instalação e funcionamento Grundfos (número de publicação 96817894 0612). 5

Declaration of conformity RU: Декларация о соответствии ЕС насос с электродвигателем и рамой-основанием Мы, компания Grundfos, со всей ответственностью заявляем, что изделия HS, к которым относится настоящая декларация, соответствуют следующим Директивам Совета Евросоюза об унификации законодательных предписаний стран-членов ЕС: Механические устройства (2006/42/ЕС). Применявшиеся стандарты: Евростандарт EN 809:1998 и EN 60204-1:2006. Насос со свободным концом вала Мы, компания Grundfos, со всей ответственностью заявляем, что изделия HS, к которым относится настоящая декларация, соответствуют следующим Директивам Совета Евросоюза об унификации законодательных предписаний стран-членов ЕС: Механические устройства (2006/42/ЕС). Применявшийся стандарт: Евростандарт EN 809:1998. Прежде чем насос будет введён в эксплуатацию, необходимо получить подтверждение, что агрегат в сборе, частью которого будет данный насос, соответствует всем основным требованиям и нормам. Директива по экологическому проектированию энергопотребляющей продукции (2009/125/EC). Электродвигатели: Постановление Комиссии 640/2009. Применяется только к трехфазным электродвигателям Grundfos, обозначенным IE2 или IE3. См. шильдик с техническими данными двигателя. Применявшийся стандарт: EN 60034-30:2009. Данная декларация о соответствии ЕС имеет силу только в случае публикации в составе инструкции по монтажу и эксплуатации на продукцию производства компании Grundfos (номер публикации 96817894 0612). RO: Declaraţie de conformitate CE Pompă cu motor şi placă de bază Noi, Grundfos, declarăm pe propria răspundere că produsele HS, la care se referă această declaraţie, sunt în conformitate cu aceste Directive de Consiliu asupra armonizării legilor Statelor Membre CE: Directiva Utilaje (2006/42/CE). Standarde utilizate: EN 809:1998 şi EN 60204-1:2006. Pompă fără arbore Noi, Grundfos, declarăm pe propria răspundere că produsele HS, la care se referă această declaraţie, sunt în conformitate cu aceste Directive de Consiliu asupra armonizării legilor Statelor Membre CE: Directiva Utilaje (2006/42/CE). Standard utilizat: EN 809:1998. Înainte de pornirea pompei, utilajul complet în care este încorporată pompa trebuie să fie în conformitate cu toate reglementările care li se aplică. Directiva Ecodesign (2009/125/CE). Motoare electrice: Regulamentul Comisiei nr. 640/2009. Se aplică numai motoarelor trifazate Grundfos cu marca IE2 sau IE3. Vezi plăcuţa de identificare a motorului. Standard utilizat: EN 60034-30:2009. Această declarație de conformitate CE este valabilă numai când este publicată ca parte a instrucțiunilor Grundfos de instalare și funcționare (număr publicație 96817894 0612). SE: EG-försäkran om överensstämmelse Pump med motor och bas Vi, Grundfos, försäkrar under ansvar att produkten HS, som omfattas av denna försäkran, är i överensstämmelse med rådets direktiv om inbördes närmande till EU-medlemsstaternas lagstiftning, avseende: Maskindirektivet (2006/42/EG). Tillämpade standarder: EN 809:1998 och EN 60204-1:2006. Pump utan koppling och motor Vi, Grundfos, försäkrar under ansvar att produkten HS, som omfattas av denna försäkran, är i överensstämmelse med rådets direktiv om inbördes närmande till EU-medlemsstaternas lagstiftning, avseende: Maskindirektivet (2006/42/EG). Tillämpad standard: EN 809:1998. Före igångkörning av pumpen måste hela applikationen, som pumpen kommer att vara en del av, uppfylla samtliga relevanta föreskrifter. Ekodesigndirektivet (2009/125/EG). Elektriska motorer: Kommissionens förordning nr 640/2009. Gäller endast trefas Grundfos-motorer märkta med IE2 eller IE3. Se motorns typskylt. Tillämpad standard: EN 60034-30:2009. Denna EG-försäkran om överensstämmelse är endast giltig när den publiceras som en del av Grundfos monterings- och driftsinstruktion (publikation nummer 96817894 0612). TR: EC uygunluk bildirgesi Ayak çerçevesi ve motorlu pompa Grundfos olarak bu beyannameye konu olan HS ürünlerinin, AB Üyesi Ülkelerin kanunlarını birbirine yaklaştırma üzerine Konsey Direktifleriyle uyumlu olduğunun yalnızca bizim sorumluluğumuz altında olduğunu beyan ederiz: Makineler Yönetmeliği (2006/42/EC). Kullanılan standartlar: EN 809:1998 ve EN 60204-1:2006. Çıplak şaft pompa Grundfos olarak bu beyannameye konu olan HS ürünlerinin, AB Üyesi Ülkelerin kanunlarını birbirine yaklaştırma üzerine Konsey Direktifleriyle uyumlu olduğunun yalnızca bizim sorumluluğumuz altında olduğunu beyan ederiz: Makineler Yönetmeliği (2006/42/EC). Kullanılan standart: EN 809:1998. ipompa kullanılmaya başlamadan önce pompayla birlikte çalışacak olan tüm makinelerin ilgili kanunlara uygunluğu beyan edilmelidir. Ecodesign Direktifi (2009/125/EC). Elektrikli motorlar: 640/2009 sayılı Komisyon Yönetmeliği. Sadece IE2 veya IE3 işaretli trifaze Grundfos motorlar için geçerlidir. Motor bilgi etiketine bakınız. Kullanılan standart: EN 60034-30:2009. İşbu EC uygunluk bildirgesi, yalnızca Grundfos kurulum ve çalıştırma talimatlarının (basım numarası 96817894 0612) bir parçası olarak basıldığı takdirde geçerlilik kazanmaktadır. Bjerringbro, 1st June 2011 Svend Aage Kaae Technical Director Grundfos Holding A/S Poul Due Jensens Vej 7 8850 Bjerringbro, Denmark Person authorised to compile technical file and empowered to sign the EC declaration of conformity. 6

Polski (PL) Instrukcja montażu i eksploatacji SPIS TREŚCI Strona 1. Wskazówki bezpieczeństwa 179 1.1 Informacje ogólne 179 1.2 Oznakowanie wskazówek 179 1.3 Kwalifikacje i szkolenie personelu 179 1.4 Zagrożenia przy nieprzestrzeganiu wskazówek bezpieczeństwa 179 1.5 Bezpieczna praca 180 1.6 Wskazówki bezpieczeństwa dla użytkownika/obsługującego 180 1.7 Wskazówki bezpieczeństwa dla prac konserwacyjnych, przeglądowych i montażowych 180 1.8 Samodzielna przebudowa i wykonywanie części zamiennych 180 1.9 Niedozwolony sposób eksploatacji 180 2. Informacje ogólne 180 3. Dostawa i przenoszenie 180 3.1 Dostawa 180 3.2 Przenoszenie 180 3.3 Przechowywanie tymczasowe 181 4. Zastosowania 181 4.1 Tłoczone ciecze 181 5. Identyfikacja 181 5.1 Klucz oznaczeń typu 182 6. Warunki pracy 182 6.1 Temperatura otoczenia i wysokość 182 6.2 Temperatura cieczy 183 6.3 Ciśnienie w pompie 183 6.4 Wydajność minimalna 183 6.5 Wydajność maksymalna 183 6.6 Poziom ciśnienia akustycznego 183 7. Montaż mechaniczny 183 7.1 Miejsce montażu 183 7.2 Fundament 183 7.3 Amortyzatory drgań 183 7.4 Kompensatory 184 7.5 Fundament i wstępne osiowanie 184 8. Rurociąg 185 8.1 Ogólne środki ostrożności 186 8.2 Rurociąg ssawny 186 8.3 Zawory na rurociągu ssawnym 186 8.4 Rurociąg tłoczny 186 8.5 Rurociągi pomocnicze 186 8.6 Urządzenia pomiarowe 186 9. Podłączenie elektryczne 187 9.1 Praca z przetwornicą częstotliwości 187 10. Uruchomienie 187 10.1 Kontrola wstępna przed uruchomieniem 187 10.2 Zalewanie 188 10.3 Uruchomienie 188 10.4 Osiowanie końcowe 189 11. Praca 190 11.1 Kontrola pracy 190 11.2 Częstotliwość załączania i wyłączania 190 11.3 Praca przy zmniejszonej wydajności i/lub wysokości podnoszenia 190 12. Wyłączenie 190 12.1 Wyłączenia krótkotrwałe 190 12.2 Wyłączenia długoterminowe 190 13. Konserwacja 191 13.1 Informacje ogólne 191 13.2 Częstość kontroli 191 13.3 Smarowanie 191 14. Serwis 191 15. Przegląd zakłóceń 192 16. Wskazówki dotyczące rurociągów ssawnych 194 16.1 Wskazówki ogólne 194 16.2 Instalacje z napływem 194 16.3 Instalacje ze ssaniem 194 16.4 Rurociąg ssawny prowadzony na różnych płaszczyznach 195 16.5 Rurociąg ssawny z kolanem poziomym 195 16.6 Instalacje z pionowym rurociągiem ssawnym przy ograniczonej powierzchni montażowej 195 17. Utylizacja 195 1. Wskazówki bezpieczeństwa 1.1 Informacje ogólne Niniejsza instrukcja montażu i eksploatacji zawiera zasadnicze wskazówki, jakie należy uwzględniać przy instalowaniu, eksploatacji i konserwacji. Dlatego też winna zostać bezwzględnie przeczytana przez montera i użytkownika przed zamontowaniem i uruchomieniem urządzenia. Musi być też stale dostępna w miejscu użytkowania urządzenia. Należy przestrzegać nie tylko wskazówek bezpieczeństwa podanych w niniejszym rozdziale, ale także innych, specjalnych wskazówek bezpieczeństwa, zamieszczanych w poszczególnych rozdziałach. 1.2 Oznakowanie wskazówek RADA Podane w niniejszej instrukcji wskazówki bezpieczeństwa, których nieprzestrzeganie może stworzyć zagrożenie dla życia i zdrowia, oznakowano specjalnie ogólnym symbolem ostrzegawczym "Znak bezpieczeństwa wg DIN 4844-W00". Symbol ten znajduje się przy wskazówkach bezpieczeństwa, których nieprzestrzeganie stwarza zagrożenie dla maszyny lub jej działania. Tu podawane są rady i wskazówki ułatwiające pracę lub zwiększające pewność eksploatacji. Należy przestrzegać również wskazówek umieszczonych bezpośrednio na urządzeniu, takich jak np. strzałek wskazujących kierunek przepływu oznaczeń przyłączy i utrzymywać te oznaczenia w dobrze czytelnym stanie. 1.3 Kwalifikacje i szkolenie personelu Personel wykonujący prace obsługowe, konserwacyjne, przeglądowe i montażowe musi posiadać kwalifikacje konieczne dla tych prac. Użytkownik winien dokładnie uregulować zakres odpowiedzialności, kompetencji i nadzoru nad wykonywaniem tych prac. 1.4 Zagrożenia przy nieprzestrzeganiu wskazówek bezpieczeństwa Nieprzestrzeganie wskazówek bezpieczeństwa może powodować zagrożenia zarówno dla osób, jak i środowiska naturalnego i samego urządzenia. Nieprzestrzeganie wskazówek bezpieczeństwa może ponadto prowadzić do utraty wszelkich praw odszkodowawczych. Nieprzestrzeganie wskazówek bezpieczeństwa może w szczególności powodować przykładowo następujące zagrożenia: nieskuteczność ważnych funkcji urządzenia nieskuteczność zalecanych metod konserwacji i napraw zagrożenie osób oddziaływaniami elektrycznymi i mechanicznymi. Polski (PL) 179

Polski (PL) 1.5 Bezpieczna praca Należy przestrzegać wskazówek bezpieczeństwa podanych w instrukcji montażu i eksploatacji, obowiązujących krajowych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz istniejących ewentualnie przepisów bezpieczeństwa i instrukcji roboczych obowiązujących w zakładzie użytkownika. 1.6 Wskazówki bezpieczeństwa dla użytkownika/obsługującego Ze znajdującego się w eksploatacji urządzenia nie usuwać istniejących osłon części ruchomych. Wykluczyć możliwość porażenia prądem elektrycznym (szczegóły patrz normy elektrotechniczne i wytyczne lokalnego zakładu energetycznego). 1.7 Wskazówki bezpieczeństwa dla prac konserwacyjnych, przeglądowych i montażowych Użytkownik winien zadbać, aby wszystkie prace konserwacyjne, przeglądowe i montażowe wykonywane były przez autoryzowany i wykwalifikowany personel fachowy, wystarczająco zapoznany ztreścią instrukcji montażu i eksploatacji. Zasadniczo wszystkie prace przy pompie należy prowadzić tylko po jej wyłączeniu. Należy przestrzegać przy tym bezwzględnie opisanych w instrukcji montażu i eksploatacji procedur wyłączania pompy z ruchu. Bezpośrednio po zakończeniu prac należy ponownie zamontować względnie uruchomić wszystkie urządzenia ochronne i zabezpieczające. 1.8 Samodzielna przebudowa i wykonywanie części zamiennych Przebudowa lub zmiany pomp dozwolone są tylko w uzgodnieniu z producentem. Oryginalne części zamienne i osprzęt autoryzowany przez producenta służą bezpieczeństwu. Stosowanie innych części może być powodem zwolnienia nas od odpowiedzialności za powstałe stąd skutki. 1.9 Niedozwolony sposób eksploatacji Niezawodność eksploatacyjna dostarczonych pomp dotyczy tylko ich stosowania zgodnie z przeznaczeniem określonym w rozdziale 4. Zastosowania instrukcji montażu i eksploatacji. Nie wolno w żadnym przypadku przekraczać wartości granicznych podanych w danych technicznych 3. Dostawa i przenoszenie 3.1 Dostawa Pompy są dostarczane z fabryki wdrewnianych pudłach lub skrzyniach, specjalnie przystosowanych do przewożenia wózkiem widłowym lub podobnym pojazdem. W czasie odbioru należy sprawdzić wizualnie pompę w celu ustalenia jakichkolwiek uszkodzeń, które mogły wystąpić w czasie transportu lub przenoszenia. Szczególnie zwrócić uwagę na: 1. połamane i pęknięte elementy łącznie z ramą podstawy, łapami silnika i pompy oraz kołnierzami 2. złamaną pokrywę wentylatora silnika, wygięte uchwyty do podnoszenia lub uszkodzoną szkrzynkę zaciskową 3. brakujące części. Części lub osprzęt są czasami zapakowane oddzielnie lub zamocowane do wyposażenia. W przypadku wystąpienia uszkodzenia lub braku należy niezwłocznie zawiadomić przedstawiciela firmy Grundfos iprzewoźnika. RADA 3.2 Przenoszenie Śruby w pompach HS z wolnym wałem posiadają gwinty US w calach i wymagają odpowiednich narzędzi. Śruby w osłonie sprzęgła i montażowe pompy i silnika na ramie podstawy posiadają gwinty metryczne. Przenoszenie powinno być przeprowadzane przez wykwalifikowany personel. Podczas rozładowywania, podnosić pompę wykorzystując cztery lub więcej punktów w ramie podstawy. Do podnoszenia nie należy wykorzystywać silnika lub pompy. Do podnoszenia nie należy wykorzystywać kołnierzy lub uchwytów do podnoszenia silnika. 2. Informacje ogólne Pompy z korpusem dzielonym HS firmy Grundfos są dostarczane kompletnie z silnikiem, ramą podstawy, zatwierdzoną osłoną sprzęgła lub jako pompy z wolnym wałem. Niniejsza instrukcja dotyczy obydwóch typów. Pompy HS mogą być napędzane silnikiem elektrycznym lub innym rodzajem napędu. W dalszej części instrukcji zakładamy, że pompa jest napędzana silnikiem elektrycznym. TM04 0379 3810 Rys. 1 RADA Jak podnosić i przenosić pompy HS Wykorzytać uchwyty we wszystkich czterech rogach. TM04 03801610 Rys. 2 Jak podnosić i przenosić pompy HS z wolnym wałem 180

3.3 Przechowywanie tymczasowe Jeżeli pompa nie będzie montowana i uruchamiana zaraz po dostawie, należy przechowywać ją w czystym. suchym miejscu o umiarkowanych zmianach temperatury otoczenia. Zabezpieczyć pompę przed wilgocią, kurzem, brudem i innymy ciałami obcymi. Przed i podczas przechowywania zalecamy następujące środki ostrożności: 1. Należy zapewnić smarowanie łożysk odpowiednim smarem w celu uniemożliwienia przedostania się wilgoci w okolice wału, patrz 13.3 Smarowanie. 2. Należy zamknąć króćce ssawny i tłoczny pompy oraz wszystkie otwory tekturą, płytą drewnianą lub taśmą ochronną w celu uniemożliwienia przedostania się ciał obcych do pompy. 3. Przykryć agregat brezentem impregnowanym lub innym odpowiednim materiałem jeżeli pompa będzie przechowywana bez pokrycia warstwą ochronną. 4. Wykonać dwa pełne obroty wału 2 razy w tygodniu w celu ochrony przed korozją powierzchni łożysk i dławnicy/uszczelnienia wału. 4. Zastosowania Poziome pompy Grundfos HS z korpusem dzielonym są przeznaczone do następujących zastosowań: obieg w instalacjach grzewczych i sysytemach klimatyzacji, kondencacji wody i systemach kotłowych tłoczenie cieczy i podnoszenie ciśnienia w różnych instalacjach przemysłowych dystrybucja i uzdatnianie wody w publicznych systemach wodociągowych. 4.1 Tłoczone ciecze Czyste, rzadkie, nieagresywne ciecze bez cząstek stałych iwłóknistych. Ciecz nie może reagować chemicznie z materiałami pompy. Nie należy przekraczać maksymalnej temperatury pracy podanej na tabliczce znamionowej. W przypadku tłoczenia cieczy o gęstości i/lub lepkości większej od wody, wysokość podnoszenia i wydajność będą zmniejszone. Alternatywnie można zastosować silnik o większej mocy. Pierścienie uszczelniające dławnicy/pierścienie O-ring uszczelnienia wału muszą być odpowiednie do tłoczonej cieczy. Specjalne pierścienie uszczelniające dławnicy/pierścienie O-ring uszczelnienia wału mogą być wymagane jeżeli pompa tłoczy wodę uzdatnioną: w temperaturze powyżej 80 C (176 F) zawierającą inhibitory korozji (w przypadku instalacji grzewczych i wentylacyjnych). W przypadku tłoczenia cieczy innych niż woda należy dobrać odpowiednią dławnicę/uszczelnienie wału. W celu uzyskania informacji szczegółowych prosimy o kontakt z firmą Grundfos. 5. Identyfikacja Oznaczenie typu i podstawowe dane techniczne poziomych pomp z korpusem dzielonym firmy Grundfos podane są na tabliczce znamionowej, patrz rys. 3. Oznaczenie typu zawiera nr seryjny, nr modelu, wielkość i typ. Dane znamionowe tej pompy są zapisane w jej oznaczeniu rok-tydzień i numerze seryjnym (poz. 5 i 6) i ten numer musi być zawsze podany w każdej korespondencji i zamówieniu części zamiennych. Masa, patrz etykieta na opakowaniu. Rys. 3 100 to /241.3 xxxxxxxx Tabliczka znamionowa ze znakiem CE pomp HS Poz. Opis 1 Oznaczenie typu 2 Model 3 Nr katalogowy 4 Miejsce produkcji 5 Rok i tydzień produkcji 6 Nr seryjny 7 Maksymalne ciśnienie i temperatura Wydajność maksymalna (zapewniona przez 8 wielkość silnika) 9 Wydajność nominalna (w punkcie pracy) 10 Wysokość podnoszenia przy wydajności nominalnej (w punkcie pracy) 11 Prędkość obrotowa 12 Kraj produkcji 13 Smarowanie łożysk, patrz punkt 13.3. TM04 2243 1610 Polski (PL) 181

Polski (PL) 5.1 Klucz oznaczeń typu Klucz oznaczeń typu to objaśnienie oznaczenia typu, patrz rys. 3, poz. 1. HS 125-100 -305x /273.1 5/1 F A BBVP 1 Typoszereg Nominalna średnica króćca ssawnego Średnica nominalna króćca tłocznego Maksymalna średnica wirnika ("x" = inna konstrukcja wirnika) Rzeczywista średnica wirnika Wariant pompy 5/1=Pompa z silnikiem i ramą podstawy 5/2=Pompa z wolnym wałem i ramą podstawy 5/3=Pompa z wolnym wałem. Przyłącza pompy F = Kołnierz DIN (wg EN 1092-2) G=Kołnierz ANSI (wg ANSI 250) Materiały (korpus pompy i wirnik): A = Korpus z żeliwa sferoidalnego i wirnik z ązu B = Korpus pompy z żeliwa szarego i wirnik zbrązu S = Korpus pompy z żeliwa szarego i wirnik ze stali nierdzewnej Q = Korpus pompy z żeliwa szarego i wirnik ze stali nierdzewnej Uszczelnienie wału lub dławnica: BBVP = Uszczelnienie mieszkiem gumowym, węgiel, tlenek aluminium, guma nitrilowa BBQV = Uszczelnienie mieszkiem gumowym, węgiel, węglik krzemu, FKM SNEK = Dławnica z pierścieniami uszczelniającymi, niechłodzona, wewnętrzna ciecz barierowa, pierścienie uszczelniające z polimeru syntetycznego Kierunek obrotów: (Kierunek obrotów pompy patrząc od strony silnika) 1 = Zgodny z kierunkiem ruchu wskazówek zegara 2 = Przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara Przykład opisuje pompę HS 125-100-305/273.1, wykonanie standardowe ze sprzęgłem standardowym, kołnierz DIN, korpus pompy z żeliwa sferoidalnego z wirnikiem z brązu, uszczelnienie mechaniczne wału BBVP i kierunek obrotów zgodny z ruchem wskazówek zegara. 6. Warunki pracy 6.1 Temperatura otoczenia i wysokość TTemperatura otoczenia i wysokość montażu n.p.m. są bardzo ważne dla czasu użytkowania silnika ponieważ mają wpływ na czas użytkowania łożysk i izolację. Jeżeli temperatura otoczenia lub wysokość montażu n.p.m. przekraczają poniższe wartości, silnik nie może pracować z pełnym obciążenie z powowodu ryzyka przegrzania. Przyczyną przegrzania jest za wysoka temperatura otoczenia lub zbyt niska gęstość powietrza a w konsekwenji słaby efekt chłodzenia powietrza. W takich przypadkach może być konieczne zastosowanie silnika o większej mocy. Legenda Poz. 1) Przy temperaturze otoczenia powyżej 40 C klasa temperatury silnika zmienia się z B na F. Rys. 4 Maksymalna temperatura otoczenia przy pełnym obciążeniu [ C] Zależność mocy wyjściowej silnika od temperatury/wysokości. Maksymalna wysokość nad poziomem morza [m] 1 +40 1000 2 +60 3500 3 +55 2750 Silnik MG Siemens MMG-G MMG-H Liczba biegunów Silniki IE2 i IE3. P2 [kw] Poz. Inne wielkości silników P2 [kw] Poz. 2 11-22 2 - - 4 1,5-15 2 - - 2 30-90 1) 3 - - 4 18,5-200 1) 3 250-630 1 6 11-160 1) 3 200-315 1 2 11-90 1 - - 4 1,5-630 1 - - 6 11-132 1 - - 2 11-90 2 - - 4 1,5-315 2 - - 6 11-132 2 - - P2 [%] 3 100 2 90 80 1 70 60 50 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 t[ C] 1000 2250 3500 4750 m Przykład Rys. 4 przedstawia, że obciążenie silnika MG musi zostać zmniejszone do 88 % w przypadku montażu na wysokości 4750 m nad poziomem morza. Przy temperaturze otoczenia 75 C obciążenie silnika musi być zmniejszone do 78 % mocy znamionowej. Jeżeli pompa jest zamontowana na wysokości 4750 m nas poziomem morza w temperaturze otoczenia 75 C, silnik nie może pracować pod obciążeniem większym niż 88 % x 78 % = 68,6 % mocy znamionowej. TM04 4914 2209 Czas użytkowania łożysk jest krótszy w temperaturach powyżej 40 C. 182

6.2 Temperatura cieczy Maksymalna temperatura cieczy podana na tabliczce znamionowej pompy zależy od zastosowanego uszczelnienia wału: Zakres temperatury dla NBR: 0 C do +100 C. Zakres temperatury dla FKM: +15 C do +100 C. 6.3 Ciśnienie w pompie Ciśnienie p podane na pompie (ciśnienie powyżej ciśnienia atmosferycznego) 7. Montaż mechaniczny Wszystkie prace montażowe powinny być wykonane przez personel techniczny doswiadczony w montażu, osiowaniu i podłączaniu systemów pompowych. 7.1 Miejsce montażu Położenie pompy powinno umożliwiać swobodny dostęp przy kontroli, konserwacji i serwisie. Zapewnić odpowiednią ilość miejsca i wyskość w celu umożliwienia zastosowania suwnicy lub odpowieniego wyciągu do podnoszenia pompy. Polski (PL) Ciśnienie pompy Ciśnienie na wlocie Rys. 5 Ciśnienie w pompie HS 6.3.1 Maksymalne ciśnienie tłoczenia TM04 0062 4907 TM04 0382 0608 Maksymalne ciśnienie tłoczenia to ciśnienie (p) podane na tabliczce znamionowej pompy. 6.3.2 Minimalne ciśnienie wlotowe Minimalne ciśnienie wlotowe musi być zgodne z krzywą NPSH pompy plus margines bezpieczeństwa przynajmniej 0,5 m. Wartość NPSH jest podana w katalogu pomp HS lub w WebCAPS'ie. 6.3.3 Maksymalne ciśnienie wlotowe Ciśnienie wlotowe + ciśnienie przy wydajności 0 zawsze musi być mniejsze od maks. ciśnienia pracy. Wartość jest podana na tabliczce znamionowej, patrz rys. 3, pozycja 7. 6.4 Wydajność minimalna Pompa nie może pracować przy zamkniętym zaworze po stronie tłocznej, gdyż może to być przyczyną wzrostu temperatury/ tworzenia się pary w pompie i spowodować jej uszkodzenie. Może to być przyczyną uszkodzenia wału, erozji wirnika, skrócenia czasu pracy łożysk, uszkodzenia dławnicylub uszczelnienia mechanicznego z powodu naprężeń lub drgań. Stały przepływ musi wynosić przynajmniej 25 % wydajności przepływu w punkcie najlepszej sprawności pompy. 6.5 Wydajność maksymalna Wydajność maksymalna nie może przekraczać wartości podanej na tabliczce znamionowej. Jeżeli wydajność maksynalna zostanie przekroczona może to być przyczyną pojawienia się kawitacji lub przeciążenia. 6.6 Poziom ciśnienia akustycznego Patrz strona 283 i 284. Rys. 6 Pompa HS zamontowana w sposób umożliwiający przeprowadzenie przeglądów i zastosowanie suwnicy Pompa powinna być zamontowana możliwie najbliżej zasilania tłoczoną cieczą a rurociąg ssawny możliwie krótki i prosty. 7.2 Fundament Pompę należy zamontować na równym i sztywnym fundamencie, na tyle masywnym aby stanowił podstawę dla całej pompy. Fundament musi być zdolny do zaabsorbowania wszelkich drgań, normalnych obciążeń lub wstrząsów. Zaleca się aby masa fundamentu była 3 razy większa od masy kompletnego agregatu pompowego. O szczegółowe wymagania dotyczące pomp, proszę kontaktować się z dostawcą, inżynierami lub ustalonymi standardami przemysłowymi. Jeżeli wymagana jest cicha praca, fundament powinien mieć masę do 5 razy większą od masy całego agregatu pompowego. 7.3 Amortyzatory drgań Określone zastosowania mogą wymagać zamontowania amortyzatorów drgań w celu uniemożliwienia przenoszenia drgań na budynek lub rurociąg. W celu dobrania odpowiedniego amortyzatora drgań potrzebne są następujące informacje: Siły przenoszone przez amortyzator. Prędkość obrotowa silnika. W przypadku regulacji obrotów należy także zwrócić na to uwagę. Wymagane tłumienie w % (zalecana wartość: 70 %). Dobór odpowiedniego amortyzotora drgań jest zależny od instalacji. W niektórych przypadkach niepoprawny dobór może spowodować zwiększenie poziomu drgań. Z tego względu wielkość amortyzatorów drgań powinien określić ich producent. 183

Polski (PL) 7.4 Kompensatory Kompensatory pełnią następujące funkcje: Absorbują termiczną rozszerzalność i kurczenie się rurociągów spowodowaną zmianami temperatury cieczy. Zmniejszają przenoszenie odkształceń mechanicznych związanych z nagłymi wzrostami ciśnienia w rurociągach. Izolują urządzenia powodujące hałas w rurociągu (tylko kompensatory mieszkowe, gumowe). 7.5.2 Regulacja ramy podstawy Kompensatory należy montować w odległości minimalnej równej 2 razy średnica rurociągu (DN) od kołnierza pompy po stronie ssawnej. Zapewnia to kompensacje turbulencji w kompensatorze a w rezultacie lepsze warunki po stronie ssawnej i minimalne straty ciśnienia po stronie tłocznej. Przy dużych prędkościach przepływu > 2,4 m/s zaleca się zamontowanie większych kompensatorów odpowiednich dla rurociągu. 7.5 Fundament i wstępne osiowanie Wykonanie fundamentu i wstępne osiowanie składa się z czterech kroków: 1. Zalewanie fundamentu 2. Regulacja ramy podstawy 3. Wstępne osiowanie 4. Cementacja. 7.5.1 Zalewanie fundamentu W celu wykonania poprawnego fundamentu zalecamy. 1. Zalać fundament bez przerw do poziomu końcowego 19-32 mm. Beton musi być równo rozprowadzony. Górna powierzchnia powinna być dobrze porysowana i wyżłobiona przed stwardnieniem betonu. Zapewnia to dobrą powierchnię wiążącą dla zaprawy. 2. Osadzić śruby fundamentowe w betonie w sposób pokazany na rys. 7. Długość śrub ustalić w stosunku do zaprawy, podkładek, dolnej ramy podstawy, nakrętek i podkładek. Długość śruby ponad ramą podstawy Grubość ramy podstawy Naddatek 19 do 32 mm dla zaprawy Rys. 7 Kompensatory nie mogą być montowane w celu naprawy błędów wykonawczych np. kompensacji nieosiowości rurociągów lub kołnierzy. Podkładka 5-10 mm Ucho Typowa śruba fundamentowa Tuleja Rama podstawy Kliny i podkładki, lewa strona Góra fundamentu lewa strona Przed regulacją za pomocą podkładek i cementacją ramy podstawy należy pozwolić aby fundament związał się przez kilka dni. TM04 0383 0608 Rys. 8 Regulacja ramy podstawy i poziomowanie pompy 1. Podnieść ramę podstawy do poziomu końcowego 19-32 mm na fundament betonowy, podeprzeć ramę przy pomocy klocków i podkładek przy śrubach fundamentowych i pomiędzy nimi, patrz rys. 8. 2. Wypoziomować ramę podstawy przez podłożenie lub usunięcie podkładek spod ramy podstawy, patrz rys. 8. 3. Dokręcić śruby fundamentowe do ramy podstawy. Upewnić się, że rurociągi będzie można wyosiować w stosunku do kołnierzy pompy bez przenoszenia naprężeń na rury lub kołnierze. 7.5.3 Wstępne osiowanie Pompa i silnik są fabrycznie wstępnie wyosiowane na ramie podstawy. Podczas transportu mogą pojawić się odkształcenia ramy podstawy i ważne jest sprawdzenie osiowania na instalacji przed końcowym cementowaniem. Pompy HS standardowo są wyposażone w elstyczne sprzęgła siatkowe. Sprzęgło elastyczne będzie kompensować tylko małe niewspółosiowości i nie powinno być używane do kompensacji nadmiernych niewspółosiowości wałów silnika i pompy. Niedokładne osiowanie może być przyczyną pojawienia się drgań i zwiększenia zużywania się łożysk, wału i pierścieni bieżnych. Przed rozpoczęciem prac przy pompie należy upewnić się, że zasilanie elektryczne zostało wyłączone i nie może zostać przypadkowo ponownie załączone. Osiowanie przeprowadzać tylko, jeżeli podczas przesuwania pompy pojawiło się odkształcenie na rurociągach. Przeprowadzić osiowanie silnika umieszczająć pod nim podkładki o różnej grubości. Jeżeli jest to możliwe wymienić kilka cieńkich podkładek na jedną grubą. Procedura osiowania wstępnego składa się z czterech kroków: 1. Sprawdzenie szerokości szczeliny sprzęgła 2. Sprawdzić miękkie posadowienie silnika i pompy 3. Sprawdzić osiowanie równoległe 4. Sprawdzić osiowanie kątowe. TM04 0381 0608 184

1. Sprawdzenie szerokości szczeliny sprzęgła Sprawdzić czy szczelina pomiędzy połówkami sprzęgła jest równa wartości z tabeli i czy rowki klinowe są przesunięte o 180. Dla sprzęgła o średnicy zewnętrznej [mm] szerokość szczeliny sprzęgła w [mm] powinna wynosić: Nominalna Tolerancja 90 do 213 3,2 0/-1 251 do 270 4,8 0/-1 306 do 757 6,4 0/-1 2. Sprawdzenie miękiego posadowienia pompy i silnika Łapy silnika Miękkie posadowienie oznacza takie zamocowanie silnika lub pompy na podłożu, przy którym przynajmniej jedna łapa nie jest sztywno mocowana do tej samej płaszczyzny, jaką wyznaczają pozostałe trzy łapy. W celu sprawdzenia miękkiego posadowienia ustawić silnik/pompę na płycie podstawy i zamocować śrubami. Ustawić czujnik pomiarowy na jednej z łap, poluzować śrubę mocującą i sprawdzić wskazanie czujnika. Jeżeli wskaźnik czujnika się porusza podczas odkręcania śruby, pompa/silnik jest miękko posadowiona. Ruch wskaźnika na czujniku pokazuje ile podkładek należy podłożyć w celu wypoziomowania pompy/silnika. Procedurę należy powtórzyć dla każdej z czterech łap. Jeżeli pompa została zamontowana na długi okres czasu, naprężenia indukowane w korpusie pompy z powodu miękkiego posadowienia mogą być przyczyną trwałego odkształcenia korpusu. 3. Sprawdzenie osiowania równoległego Umieścić liniał mierniczy na górnej, dolnej i bocznych powierzchniach połówek sprzęgła, patrz rys. 9. Po każdym ustawieniu ponownie sprawdzać osiowanie. Osiowość równoległa jest poprawna jeżeli przesunięcie wszystkich punktów na powierzchni sprzęgła względem siebie mieści się w zakresie ± 0,2 mm. 7.5.4 Cementacja Cementacja kompensuje nierówności fundamentu, rozkłada masę agregatu, tłumi drgania i zapobiega przesuwaniu. Stosować dopuszczone, niekurczliwe zaprawy cementowe. W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących cementacji prosimy konsultować się z wykonawcą fundamentu. Należy postępować w następujący sposób: 1. Wykonać mocny szalunek naokoło fundamentu. 2. Zwilżyć wodą górną powierzchnię fundamentu a następnie usunąć nadmiar wody. 3. Zalać szalunek zaprawą do górnej krawędzi ramy podstawy, patrz rys. 11. Przed podłączeniem pompy do rurociągów zaprawa powinna całkowicie związać (wystarczający czas wiązania 24 h). 4. Po związaniu zaprawy sprawdzić nakrętki śrub fundamentowych i w razie konieczności dokręcić. 5. Około dwa tygodnie po zalaniu, lub całkowitym związaniu zaprawy, pomalować farbą olejową odsłonięte krawędzie w celu zabezpieczenia przed przedostaniem się powietrza iwilgocią. Rama podstawy 19 do 32 mm zaprawy Szalunek 5-10 mm Zaprawa cementowa Krawędzie wyrównane lub podkładki Powierzchnia górna fundamentu Rys. 11 Rysunek przekrojowy fundamentu ze śrubami fundamentowymi, zaprawą cementową i ramą podstawy TM04 0384 0608 Polski (PL) Pionowa Rys. 9 Pozioma Sprawdzenie osiowania równoległego 4. Sprawdzenie osiowania kątowego Przyłożyć parę macek wewnętrznych lub sprawdzianów stożkowych w czterech punktach co 90 na obwodzie sprzęgła, patrz rys. 10. Osiowość kątowa jest poprawna jeżeli przesunięcie wszystkich punktów na powierzchni sprzęgła względem siebie mieści się w zakresie ± 0,2 mm. TM03 0209 4504 8. Rurociąg Na króćcach ssawnym i tłocznym zamocowane są pokrywy ochronne zabezpieczające przed przedostaniem się ciał obcych do pompy podczas transportu i montażu. Należy upewnić się, że pokrywy zostały usunięte przed podłączeniem pompy do rurociągów. Rurociąg ssawny i tłoczny W celu zmniejszenia strat ciśnienia i hałasu w rurociągach, średnice rur powinny być raz lub dwa razy większe od króćców ssawnego i tłocznego pompy. Prędkość przepływu nie powinna przekraczać 2 m/s (6 ft/s) w rurociągu (króćcu) ssawnym i 3 m/s (9 ft/s) w rurociągu (króćcu) tłocznym. Upewnić się, że dostępne NPSH (NPSHA) jest większe od wymaganego NPSH (NPSHR). NPSH = Net Positive Suction Head. Pionowa Pozioma TM03 0213 4504 Rys. 10 Sprawdzenie osiowania kątowego Ponownie sprawdzić szerokość szczeliny i dokręcić śruby sprzęgła. 185

Polski (PL) 8.1 Ogólne środki ostrożności Podczas montażu rurociągów należy należy stosować poniższe zasady: 1. Rurociągi prowadzić zawsze bezpośrednio do pompy. 2. Nie przesuwać pompy w kierunku rurociągów. Może to uniemożliwić późniejsze końcowe osiowanie pompy i być przyczyną przenoszenia naprężeń na kołnierze pompy i rurociągi. 3. W przypadku stosowania kompensatorów należy zamontować je w odległości minimalnej równej 2 x średnica rurociągu od pompy po stronie ssawnej. Zapewnia to kompensacje turbulencji w kompensatorze a w rezultacie lepsze warunki po stronie ssawnej. 4. Rurociągi powinny być montowane możliwie prosto bez zbędnych kolanek. Jeżeli jest to konieczne stosować kolanka 45 lub 90 o dużym promieniu w celu zmniejszenia strat ciśnienia. 5. Upewnić się, że wszystkie przyłącza rurowe są dokręcone. 6. Jeżeli używane są przyłącza kołnierzowe, dokładnie dopasować średnice wewnętrzne. 7. Usunąć zadziory i ostre krawędzie w czasie skręcania przyłącza. 8. Upewnić się, że na pompę nie przenoszą się żadne naprężenia z rurociągów. 9. W celu kompensacji rozszerzalności materiału ruociągów zamontować kompensatory po obu stronach pompy. 10. Zawsze zapewnić wystarczjącą przestrzeń/dostęp do wykonania prac konserwacyjnych i przeglądów. 8.2 Rurociąg ssawny Pompę ustawić poniżej poziomu rurociągów instalacji kiedykolwiek jest to możlliwe. Ułatwi to proces zalewania, zapewni ustalony przepływ i napływ na pompę. Należy sprawdzić czy rurociąg ssawny i tłoczny są niezależnie podparte blisko pompy w sposób uniemożliwiający przenoszenie się naprężeń na pompę podczas dokręcania śrub kołnierzowych. Użyć zawieszeń rurowych lub innych podpór z odpowiednim rozstawieniem. Dobór i montaż rurociągu ssawnego jest bardzo ważny. Poprawny montaż rurociągu ssawnego pozwoli uniknąć wielu problemów z NPSH. Patrz punkt 8.1 Ogólne środki ostrożności. W punkcie 16. Wskazówki dotyczące rurociągów ssawnych, montaż rurociągów ssawnych jest pokazany dla dwóch sytuacji: instalacje z napływem (zamknięte lub otwarte instalacje gdzie poziom cieczy znajduje się powyżej wlotu pompy) instalacje ze ssaniem Instalacje zamknięte i otwarte gdzie poziom cieczy znajduje się poniżej wlotu pompy. 8.3 Zawory na rurociągu ssawnym Jeżeli pompa pracuje ze ssaniem na rurociągu ssawnym należy zamontować zawór zwrotny w celu uniknięcia każdorazowego zalewania pompy podczas jej załączania. Należy zastosować zawór zwrotny klapowy lub zawór stopowy o minimalnych stratach ciśnienia. 8.4 Rurociąg tłoczny Po stronie tłocznej są przeważnie zamontowane zawory zwrotny i odcinający/dławiący. Zawór zwrotny zabezpiecza pompę przed zbyt dużym przeciwciśnieniem oraz zmianą kierunku obrotów iprzepływem wstecznym w przypadku wyłączenia lub awarii silnika. W celu zminimalizowania strat ciśnienia i hałasu w rurociągach, prędkość przepływu nie powinna przekraczać 3 m/s (9 ft/s) po stronie tłocznej. W przypadku długich odcinków poziomych zalecane jest utrzymanie rurociągów możliwie w położeniu poziomym. Należy unikać nagłych zmian wysokości aby zapobiec powstawaniu poduszek powietrznych i dławieniu instalacji lub nierównomiernemu tłoczeniu. 8.5 Rurociągi pomocnicze 8.5.1 Otwory spustowe Zamontować przewody spustowe z korpusu pompy i dławnicy do odpowiedniego punktu zbiorczego. 8.5.2 Przewody płuczące Pompy z dławnicami Jeżeli ciśnienie po stronie ssawnej jest niższe od atmosferycznego dławnicę należy zasilać cieczą dla zapewnienia smarowania i uniemożliwienia przedostania się powietrza. Uzyskujemy to przez podłączenie przewodu płuczącego ze strony tłocznej pompy do dławnicy. Zawór regulacyjny lub kryza dławiąca może być zamontowana na przewodzie płuczącym w celu kontroli ciśnienia w dławnicy. Jeżeli tłoczona ciecz jest zanieczyszczona i nie może być wykorzystana do płukania pierścieni uszczelniających zalecamy zamontowanie zewnętrznego układu zasilającego doprowadzającego czystą ciecz do dławnicy przy ciśnieniu o 1 bar (15 psi) wyższym od ciśnienia po stronie ssawnej. Pompy z uszczelnieniami mechanicznymi Uszczelnienia wymagające układu płukania są dostarczane z przewodem płuczącym podłączonym do korpusu pompy. Aby zapobiec uszkodzeniu uszczelnienia zalecamy utrzymanie obiegu zewnętrznej cieczy płuczącej lub chłodzącej po wyłączeniu pompy. 8.6 Urządzenia pomiarowe W celu zapewnienia stałej kontroli pracy zalecamy zamontowanie manometru na kołnierzu ssawnym i tłocznym. Manometr po stronie ssawnej musi mierzyć również podciśnienie. Otwory pomiarowe powinny być otwierane tylko w przypadku testowania. Zakres pomiarowy manometru po stronie tłocznej powinien być przynajmniej o 20 % większy od ciśnienia tłoczenia pompy. Podczas pomiaru ciśnienia mamometrami na kołnierzach pompy prosimy zwrócić uwagę, że manometry nie mierzą ciśnienia dynamicznego (ciśnienia prędkości). W pompach HS średnica kołnierzy ssawnego i tłocznego jest różna, wynikiem, czego są różne prędkości przepływu w obu kołnierzach. W konsekwencji manometr na kołnierzu tłocznym nie będzie pokazywał ciśnienia podanego w dokumentacji technicznej, lecz wartość, która może być niższa. 186

9. Podłączenie elektryczne Podłączenie elektryczne powinno być wykonane prze wykwalifikowanego elektryka zgodnie z lokalnymi przepisami. Napięcie i częstotliwość pracy są podane na tabliczce znamionowej silnika. Należy upewnić się, że silnik jest odpowiedni do zasilania z istniejącej sieci elektrycznej. Podłączenie elektryczne należy wykonać jak pokazano na tabliczce znamionowej silnika lub zgodnie ze schematem elektrycznym znajdującym się wewnątrz skrzynki zaciskowej. W celu otrzymania informacji szczegółowych prosimy o kontakt z producentem silnika. 9.1 Praca z przetwornicą częstotliwości W zasadzie wszystkie silniki trójfazowe mogą być podłączone do przetwornicy częstotliwości. Współpraca z przetwornicą częstotliwości często powoduje większe obciążenie izolacji silnika co może być przyczyną jego głośniejszej pracy niż w przypadku wystąpienia prądów wirowych wywołanych skokami napięcia. RADA Przed zdjęciem pokrywy skrzynki zaciskowej lub rozpoczęciem jakichkolwiek prac przy pompie należy upewnić się czy zostało wyłączone zasilanie elektryczne i zabezpieczyć się przed jego przypadowym, ponownym załączeniem. Kiedykolwiek urządzenie elektryczne pracuje w środowisku zagrożonym wybuchem, należy przestrzegać ogólnych i szczegółowych przepisów narzuconych przez odpowiedzialne władze i instytucje. Większe silniki regulowane przez przetwornicę częstotliwości będą obciążane prądami w łożyskach. Należy sprawdzić następujące warunki pracy w przypadku regulacji pompy przez przetwornicę częstotliwości: Warunki pracy Silniki 2-, 4- i 6- biegunowe, moc 45 kw i większa Zastosowania z ograniczeniem hałasu Zastosowania z żym ograniczeniem hałasu Długość kabla Napięcie zasilnania do 500 V Napięcie silnika pomiędzy 500 V a 690 V Napięcie zasilania 690 V i wyższe W celu uzyskania szczegółowych informacji prosimy o kontakt z producentem silnika. Czynność Sprawdzić czy jedno z łożysk silnika jest elektrycznie izolowane. Prosimy o kontakt z firmą Grundfos. Zamontować filtr du/dt pomiędzy silnikiem a przetwornicą częstotliwości (zmniejszenie skoków napięcia i w ten sposób hałasu). Zamocować filtr sinusoidalny. Zastosować kabel spełniający specyfikacje podane przez producenta przestwornicy częstotliwości. (Długość kabla pomiędzy silnikiem a przetwornicą częstotliwości wpływa na obciążenie silnika). Sprawdzić czy silnik może współpracować z przetwornicą częstotliwości. Zamontować filtr du/dt (zmniejszenie skoków napięcia i w ten sposób hałasu). lub Sprawdzić czy silnik posiada wzmocnioną izolację. Zamontować filtr du/dt i sprawdzić czy silnik posiada wzmocnioną izolację. 10. Uruchomienie Procedura uruchomienia pomp HS składa się z czterech kroków: 1. Kontrola wstępna przed uruchomieniem, patrz 10.1 Kontrola wstępna przed uruchomieniem 2. Zalewanie, patrz 10.2 Zalewanie 3. Uruchomienie, patrz 10.3 Uruchomienie 4. Osiowanie końcowe, patrz 10.4 Osiowanie końcowe. 10.1 Kontrola wstępna przed uruchomieniem Kontrola wstępna przed uruchomieniem składa się z czterech kroków: 1. Łożyska 2. Dławnice 3. Manometr 4. Kierunek obrotów. 10.1.1 Łożyska Sprawdzić czy wszystkie łożyska są odpowiednio nasmarowane, patrz 13.3 Smarowanie. 10.1.2 Dławnice Sprawdzić czy wszystkie pierścienie uszczelniające dławnicy są odpowiednio zamocowane. RADA 10.1.3 Manometry Sprawdzić czy przyłącze manometru jest zamknięte. 10.1.4 Kierunek obrotów Kierunek obrotów sprawdzić w następujący sposób: 1. Zdemontować sprężynę sprzęgła w celu rozłączenia silnika i pompy. 2. Sprawdzić, czy wał silnika obraca się swobodnie. 3. Uruchomić na krótko silnik w celu sprawdzenia kierunku obrotów. Właściwy kierunek obrotów wskazuje strzałka na korpusie pompy. RADA Nie uruchamiać pompy zanim nie zostanie przeprowadzona kontrola wstępna. Nie dotyczy to pomp z mechanicznymi uszczelnieniami wału. Kierunek obrotów pompy nie zawsze jest taki sam jak kierunek przepływu. 4. Jeżeli kierunek obrotów jest nieprawidłowy zamienić dwie fazy w silniku. Przed zmianą faz należy upewnić się czy zostało wyłączone zasilanie elektryczne i zabezpieczyć się przed jego przypadowym, ponownym załączeniem. 5. Sprawdzić ponownie kierunek obrotów. 6. Zamontować sprężynę i osłony sprzęgła. Polski (PL) 187

Polski (PL) 10.2 Zalewanie RADA Pompa nie będzie tłoczyć cieczy, jeżeli nie została poprawnie zalana. Instalacje zamknięte lub otwarte, poziom cieczy powyżej wlotu pompy (instalacje z napływem): Rurociąg ssawny i pompa muszą być zalane i odpowietrzone przed uruchomieniem. Należy postępować w następujący sposób: 1. Zamknąć zawór odcinający/dławiący po stronie tłocznej, poluzować śrubę odpowietrzającą (poz. 17) i korek układu płukania uszczelnienia (poz. 20d). Praca ze ssaniem bez zaworu stopowego: 1. Podłączyć pompę próżniową do otworu odpowietrzającego na górnej części korpusu pompy. 2. Zamknąć zawór odcinający/dławiący po stronie tłocznej iotworzyć zawór odcinający po stronie ssawnej. 3. Otworzyć zawory pomiędzy pompą a pompą próżniową. 4. Uruchomić zewnętrzną pompę próżniową. 5. Pompować dopóki rurociąg ssawny i pompa nie będą całkowicie zalane cieczą. 6. Obrócić ręcznie wał podczas zalewania i odpowietrzania w celu uwolnienia zgromadzonego w kanałach wirnika powietrza. 7. Kiedy ciecz zacznie wypływać z pompy próżniowej należy ją wyłączyć i zamknąć zawory pomiędzy pompą a pompą próżniową. Rys. 12 Położenie zaworu i korka odpowietrzającego dla układu płukania uszczelnienia. Zwrócić uwagę na położenie otworu zalewowego i upewnić się, że wyciekająca woda nie spowoduje zagrożenia dla personelu lub zniszczenia silnika lub jego elementów. Jeżeli pompa pracuje w instalacji wody gorącej, należy szczególnie zabezpieczyć się przed możliwością poparzenia gorącą wodą. Jeżeli pompa pracuje w instalacji wody gorącej, należy szczególnie zabezpieczyć się przed możliwością poparzenia gorącą wodą i kontaktem z gorącymi powierzchniami. 2. Powoli otwierać zawór odpowietrzający na rurociągu ssawnym, dopóki przez otwór nie zacznie wypływać równomierny strumień cieczy. 3. Obrócić ręcznie wał (jeżeli jest to możliwe) podczas zalewania i odpowietrzania w celu uwolnienia zgromadzonego w kanałach wirnika powietrza. 4. Dokręcić śrubę odpowietrzającą i całkowicie otworzyć zawor(y) odcinający/dławiący. Instalacje otwarte, poziom cieczy poniżej wlotu pompy (praca ze ssaniem): Rurociąg ssawny i pompa muszą być zalane i odpowietrzone przed uruchomieniem. Należy postępować w następujący sposób: Praca ze ssaniem i zaworem zwrotnym 1. Zamknąć zawór odcinający/dławiący po stronie tłocznej iotworzyć zawór odcinający po stronie ssawnej. 2. Odkręcić śrubę odpowietrzającą i podłączyć urządzenie zalewające do otworu spustowego. 3. Zalać całkowicie cieczą o ciśnieniu 1 do 2 bar korpus pompy i rurociąg ssawny ze źródla zewnętrznego. 4. Obrócić ręcznie wał podczas zalewania i odpowietrzania w celu uwolnienia zgromadzonego w kanałach wirnika powietrza. 5. Dokręcić śrubę odpowietrzająca. 6. Rura ssawna może być zalana płynem i odpowietrzona przed podłączeniem do pompy. Urządzenie zalewowe może być zamontowane również przed pompą. TM04 2592 2708 10.2.1 Otwieranie zaworów 1. Otworzyć zawory cieczy płuczącej dławnic. 2. Całkowicie otworzyć zawór odcinający po stronie ssawnej pompy oraz pozostawić częściowo otwarty zawór odcinający/dławiący po stronie tłocznej. 10.3 Uruchomienie Nigdy nie należy uruchamiać pompy na sucho myśląc, że zaleje się sama! Pompa nie jest samozasysająca. Suchobieg będzie przyczyną poważnych uszkodzeń dławnic, uszczelnień wału, pierścieni bieżnych i tulei wału. Sprawdzić czy pompa została zalana cieczą. Pompa nigdy nie może pracować na sucho! Suchobieg będzie przyczyną poważnych uszkodzeń dławnic, uszczelnień wału, pierścieni bieżnych i tulei wału. 1. Uruchomić pompę. 2. Odpowietrzyć pompę podczas uruchomiania, poprzez poluzowanie śruby odpowietrzającej w głowicy pompy, dopóki przez otwór nie zacznie wypływać równomierny strumień cieczy. W celu wykluczenia niebezpieczeństwa obrażeń osób lub uszkodzenia silnika lub innych elementów przez wypływającą ciecz należy zwrócić uwagę na położenie otworu odpowietrzającego. Jeżeli pompa pracuje w instalacji wody gorącej, należy szczególnie zabezpieczyć się przed możliwością poparzenia gorącą wodą. 3. Po zalaniu rurociągu cieczą, powoli całkowicie otworzyć zawór odcinający/dławiący po stronie tłocznej. 4. Ustawić dławik dławnicy (dotyczy tylko pomp z dławnicami). Po uruchomieniu pompy dokręcić dławik dopuszczając przeciek 40-60 kropel na minutę. Jest to wymagane dla smarowania tulei wału. Dokręcać dławik równomiernie w celu równego dociśnięcia pierścieni uszczelniających. Po pierwszym uruchomieniu może być wymagane zamontowanie dodatkowych pierścieni uszczelniających w celu zapewnienia ich prawidłowego osadzenia. Dławnica nie może pracować na sucho, dławik nie może być zbyt mocno dokręcony w celu usunięcia przecieków ponieważ może to doprowadzić do uszkodzenia tulei wału. 188

10.4 Osiowanie końcowe 2. Osiowanie równolegle - poziome Osiowanie końcowe wykonać poprzez podłożenie podkładek tylko pod silnik. Należy postępować w następujący sposób: 1. Uruchomić pompę i pozwolić jej osiągnąć temperaturę pracy w normalnych warunkach pracy (ok. 1 godzina). 2. Wyłączyć pompę. 3. Zdemontować osłony sprzęgła. 4. Sprawdzić osiowanie sprzęgła przy pomocy czujnika zegarowego, patrz poniżej. Sprawdzenie osiowania sprzęgła przy pomocy czujnika zegarowego (Alternatywnie, użyć urządzenia laserowego do osiowania końcowego). Procedurę rozpocząć od zdemontowania sprężyny sprzęgła i sprawdzenia czy wał silnika i pompy obracają się swobodnie. Czujnik zegarowy (2) dla osiowania równoległego Linia odniesienia 270 (9) 0 (12) 180 (6) Czujnik zegarowy (1) osiowanie kątowe Rys. 13 Układ czujników zegarowych; widok od czoła sprzęgła patrząc od silnika 90 (3) Procedura osiowania sprzęgła składa się z czterech kroków: 1. Osiowanie równolegle - pionowe 2. Osiowanie równolegle - poziome 3. Osiowanie kątowe - poziome 4. Osiowanie kątowe - pionowe. 1. Osiowanie równolegle - pionowe TM03 0210 4504 1. Obrócić wał silnika i pompy do położenia 270 (9 godzina). 2. Ustawić wskazówkę czujnika zegarowego na zero, obrócić wał pompy i silnika do położenia 90 (3 godzina) i sprawdzić czy linie odniesienia są cały czas w jednej linii. 3. Odczytać wartość na czujniku zegarowym. Jeżeli czujnik zegarowy wskazuje odchylenie przekraczające ± 0,2 mm, przesunąć silnik w bok dopóki wskazania czujnika nie będą znajdować się w dopuszczalnym zakresie tolerancji ± 0,2 mm. 4. Zdemontować czujnik zegarowy (2). 3. Osiowanie kątowe - poziome 1. Zamocować czujnik zegarowy (1) w położeniu 90 (3 godzina), patrz rys. 13. 2. Zaznaczyć linię odniesienia na dwóch połówkach sprzęgła, patrz rys. 13. 3. Ustawić wskazówkę czujnika zegarowego na zero, obrócić wał pompy i silnika równocześnie do momentu, aż czujnik zegarowy będzie w położeniu 270 (9 godzina) i sprawdzić czy linie odniesienia są cały czas w jednej linii. 4. Odczytać wartość na czujniku zegarowym (1). Jeżeli czujnik zegarowy wskazuje odchylenie przekraczające ± 0,2 mm, przesunąć silnik w bok dopóki przekroczenie nie zmniejszy się o połowę. 5. Ustawić wskazówkę czujnika zegarowego na zero, obrócić wał pompy i silnika równocześnie do momentu, aż czujnik zegarowy będzie w położeniu 90 (3 godzina) i odczytać wskazania czujnika (1) ponownie. 6. Wskazania powinny teraz znajdować się w dopuszczalnym zakresie tolerancji ± 0,2 mm. Jeżeli nie - należy powtórzyć procedurę. 4. Osiowanie kątowe - pionowe TM03 2941 4905 TM03 2942 4905 Polski (PL) 1. Zamocować czujnik zegarowy (2) w położeniu 0 (12 godzina), patrz rys. 13. 2. Zaznaczyć linię odniesienia na dwóch połówkach sprzęgła, patrz rys. 13. 3. Ustawić wskazówkę czujnika zegarowego na zero, obrócić wał pompy i silnika równocześnie do momentu, aż czujnik zegarowy będzie w położeniu 180 (6 godzina) i sprawdzić czy linie odniesienia są cały czas w jednej linii. 4. Odczytać wartość na czujniku zegarowym (2). Jeżeli czujnik zegarowy wskazuje odchylenie przekraczające ± 0,2 mm, podłożyć lub usunąć podkładki pod silnikiem dopóki wskazania czujnika nie będą znajdować się w dopuszczalnym zakresie tolerancji ± 0,2 mm. TM03 2939 4905 1. Obrócić wał silnika i pompy dopóki czujnik zegarowy (1) nie znajdzie się w położeniu 0 (12 godzina). 2. Ustawić wskazówkę czujnika zegarowego na zero, obrócić wał pompy i silnika równocześnie do momentu, aż czujnik zegarowy znajdzie się w położeniu 180 (6 godzina) i sprawdzić czy linie odniesienia są cały czas w jednej linii. 3. Odczytać wartość na czujniku zegarowym (1). Jeżeli czujnik zegarowy wskazuje odchylenie przekraczające ± 0,2 mm, podłożyć lub usunąć podkładki spod silnika dopóki przekroczenie nie zmniejszy się o połowę. 4. Ustawić wskazówkę czujnika zegarowego na zero, obrócić wał pompy i silnika równocześnie do momentu, aż czujnik zegarowy będzie w położeniu 0 (12 godzina) i odczytać wskazania czujnika (1) ponownie. 5. Wskazania powinny teraz znajdować się w dopuszczalnym zakresie tolerancji ± 0,2 mm. Jeżeli nie - należy powtórzyć procedurę. 6. Zdemontować czujnik zegarowy (1). TM03 2940 4905 189

Polski (PL) RADA Zakończyć procedurę osiowania ponownie montując i dokręcając sprzęgło. 11. Praca 11.1 Kontrola pracy 1. Sprawdzić szczelność pompy i rurociągów. 2. Sprawdzić i zapisać ciśnienie odczytane na manometrze. 3. Sprawdzić różnicę ciśnień. Jeżeli różnica ciśnień jest niższa od przewidywanej, silnik może być przeciążony. Patrz opis urządzeń pomiarowych w punkcie 8.6. 4. Zmierzyć pobór prądu silnika i porównać wyniki z wartością prądu znamionowego podaną na tabliczce znamionoweej silnika. W przypadku przeciążenia silnika, przymknąć zawór odcinający/dławiący po stronie tłocznej do momentu, kiedy silnik nie będzie już przeciążony. 5. Sprawdzić smarowanie i temperaturę łożysk. Temperatura normalna wynosi 70 C (158 F). Temperatura maksymalna zależy od typu smaru, patrz tabliczka smarownicza na pompie. Wyłączyć pompę natychmiast w przypadku wystąpienia jakiegokolwiek uszkodzenia. Nie uruchamiać pompy do momentu usunięcia uszkodzenia, patrz 15. Przegląd zakłóceń. Jeżeli uszkodzenia nie można usunąć powiadomić bezpośrednio dostawcę. RADA Tolerancje sprzęgła mogą się różnić w zależności od typu. Dla sprzęgieł standardowych dopuszczalna tolerancja wynosi ± 0,2 mm. Dla innych typów sprzęgieł, patrz dnae sprzęgła dostarczone z pompą. W celu ochrony personelu przed kontaktem zelementami wirującymi zawsze należy zamontować wszystkie osłony przed uruchomieniem pompy! Kontrola pracy dotyczy procedury uruchomienia i sprawdzania pompy podczas normalnej pracy. 11.2 Częstotliwość załączania i wyłączania Zalecana liczba załączeń na godzinę dotyczy pomp z silnikami dostarczonymi przez firmę Grundfos. Są to tylko wartości zalecane. 0 do 50 kw 15 załączeń na godzinę. Silnik musi być wyłączony przynajmniej przez 3 minuty przed ponownym uruchomieniem. 51 do 100 kw 10 załączeń na godzinę. Silnik musi być wyłączony przynajmniej przez 5 minut przed ponownym uruchomieniem. 101 do 315 kw 5 załączeń na godzinę. Silnik musi być wyłączony przynajmniej przez 10 minut przed ponownym uruchomieniem. > 315 kw 2 załączenia na godzinę. 11.3 Praca przy zmniejszonej wydajności i/lub wysokości podnoszenia Pompa nie może pracować przy wydajności mniejszej od 10 % wydajności nominalnej podanej na tabliczce znamionowej silnika lub przy zamkniętym zaworze odcinającym/dławiącym po stronie tłocznej. Praca pompy w takich warunkach zwiększa ryzyko jej przegrzania. W celu uniknięcia możliwych uszkodzeń należy zastosować urządzenia zabezpieczające takie, jak przekaźnik temperatury cieczy, przekaźnik temperatury łożysk, kontrola ciśnienia po stronie ssawnej, itd. Jeżeli pompa pracuje przy zmniejszonej wysokości podnoszenia, zwiększy się jej wydajność oraz pobór prądu silnika. W wyniku tego może dojść do przegrzania silnika. W takich sytuacjach zdławić zawór po stronie tłocznej. Jeżeli zamontowany jest automatyczny zawór dławiący, zostanie to wykonane automatycznie. 12. Wyłączenie Poniższe procedury odnoszą się do większości standardowych wyłączeń. Jeżeli pompa będzie wyłączona przed dłuższy okres czasu, postępować zgodnie z zaleceniami magazynowania podanymi w punkcie 12.2 Wyłączenia długoterminowe. 1. Zawsze zamknąć zawór odcinający/dławiący po stronie tłocznej przed wyłączeniem pompy. Zawór zamykać powoli w celi uniknięcia uderzenia hydraulicznego lecz upewnić się, że pompa nie będzie pracowała przy zamkniętym zaworze dłużej niż kilka sekund! 2. Wyłączyć i zablokować zasilanie elektryczne silnika. 12.1 Wyłączenia krótkotrwałe 1. W przypadku wyłączeń nocnych lub tymczasowych przy temperaturze otoczenia powyżej 0 C pompa może pozostać zalana cieczą. Upewnić się, że pompa jest całkowicie zalana przed uruchomieniem. 2. W przypadku krótkich lub częstych wyłączeń przy temperaturze otoczenia poniżej 0 C, spuścić ciecz z pompy izaizolować lub ogrzać zewnętrznie pompę w celu uniknięcia zamarznięcia. 12.2 Wyłączenia długoterminowe W przypadku długich okresów wyłączenia lub prac konserwacyjnych należy zamknąć zaory po stronie ssawnej itłocznej. Jeżeli nie ma zamontowanych zaworów po stronie ssawnej i pompa pracuje z napływem, spuścić ciecz z rurociągu ssawnego w celu przerwania przepływu cieczy do króćca ssawnego. Odłączyć wszystkie zewnętrzne źródła cieczy chłodzących i smarujących dławnice/uszczelnienia wału, jeżeli są zamontowane. Zdemontować korki spustowy i odpowietrzający na pompie, jeżeli jest to wymagane, i spuścić ciecz z korpusu pompy. Zdemontować dławik i pierścienie uszczelniające dławnicy, jeżeli jest zamontowana. Zwrócić uwagę, aby wypływająca woda nie spowodowała obrażeń osób lub uszkodzeń silnika i innych części. Jeżeli pompa pracuje w instalacji wody gorącej, należy szczególnie zabezpieczyć się przed możliwością poparzenia gorącą wodą. Korek spustowy, korpus pompy i króciec tłoczny Korek spustowy, króciec ssawny TM04 0378 0608 Rys. 14 Przykłady korków spustowych 190

1. Jeżeli przez większość czasu długoterminowego wyłączenia pompy temperatura otoczenia będzie niższa od 0 C po spuszczeniu cieczy z pompy przedmuchać wszystkie przeloty izagłębienia sprężonym powietrzem. Zamarznięcia tłoczonej cieczy można również uniknąć przez zalanie pompy czynnikiem niezamarzającym. Czynników niezamarzających nie należy stosować jeżeli pompa pracuje w instalcjach zasilania wody pitnej/wodociągowej. 2. Obracać wał ręcznie raz w miesiącu w celu pokrycia łożysk smarem i opóźnienia utleniania i korozji. 3. W stosownych przypadkach postępować zgodnie z instrukcją producenta silnika. 13. Konserwacja Nie należy dokręcać śruby odpowietrzającej i mocować ponownie korka spustowego dopóki pompa nie będzie ponownie używana. Przed rozpoczęciem prac przy pompie należy upewnić się, że zasilanie elektryczne zostało wyłączone i nie może zostać przypadkowo ponownie załączone. 13.1 Informacje ogólne Rutynowa konserwacja jest istotna dla utrzymania pomp w dobrym stanie. Wysoki stopień czystości powinien być utrzymany w czasie prac konserwacyjnych. 13.2 Częstość kontroli Przeglądy powinny być przeprowadzane zgodnie z poniższą tabelą. W zależności od warunków pracy i otoczenia oraz w porównaniu z poprzednim przeglądem, częstość następnych przeglądów może być zmieniana w celu utrzymania zadawalającego stanu pracy pompy. Tygodniowe Miesięczne Półroczne Roczne a. Wizualne sprawdzenie szczelności. b. Sprawdzenie drgań. c. Ręczne sprawdzenie oznak wzrostu temperatury korpusu łożyskowego. d. Sprawdzenie poprawnego wycieku zdławnicy (ok. 40-60 kropel na minutę). Sprawdzić temperaturę łożysk pompy. a. Sprawdzić stan powierzchni wału. b. Sprawdzić osiowanie pompy i silnika. c. Sprawdzić mocowanie i dokręcenie śrub, jeżeli jest to konieczne. d. Sprawdzić żużycie sprzęgła. a. Sprawdzić czy smar w łożyskach pompy jest utwardzony. b. Sprawdzić zużycie zespołu wirującego. c. Sprawdzić luz pierścienia bieżnego. Wirnik lub pierścienie bieżne mogą posiadać ostre krawędzie z powodu zużycia. 13.3 Smarowanie Łożyska pompy Łożyska pompy są nasmarowane przed dostawą. Zalecamy ponowne smarowanie po 2.000 godzinach pracy. Wzależności od warunków obciążenia może się to zmieniać. W celu ponownego nasmarowania łożysk należy: 1. Zdemontować pokrywę łożyska. 2. Dodać odpowiednią ilość smaru wypełniając w 1/3 łożysko kulkowe. 3. Zanotować wymaganą ilość. 4. Wymienić pokrywę łożyska. Za pierwszym razem powtórzyć procedurę trzy razy. Na podstawie pierwszych trzech smarowań określić wymaganą ilość smaru. Przy następnych ponownych smarowaniach stosować ustaloną ilość smaru wykorzystując smarowniczki. Nie ma konieczności zdejmowania pokrywy łożysk. Po każdych 10.000 godzin pracy lub co dwa lata: 1. Zdemontować pokrywę łożyska na pompie. 2. Usunąć stary smar. 3. Dokładnie oczyścić pokrywę łożyska. 4. Wypełnić ponownie łożyska nowym smarem. 5. Wypełnić całkowicie pokrywę łożyska smarem. 6. Ponownie zamontować pokrywy wg instrukcji montażu. 7. Uruchomić na krótko pompę kilka razy w celu rozprowadzenia smaru w łożyskach i uniknięcia przegrzania smaru. Specyfikacja smaru: Patrz Smary łożyskowe poniżej. Łożyska silnika Łożyska silnika smarować w sposób podany na tabliczce znamionowej silnika. Specyfikacja smaru: Patrz Smary łożyskowe poniżej. Smary łożyskowe Producent Shell Exxon Chevron Philips Texaco 14. Serwis Nie stosować nadmiernej ilości smaru! Zbyt dużo smaru może spowodować przegrzanie i przedwczesne uszkodzenie łożyska. Smar Dolium R Polyrex SRI grease NLGI 2 Black pearl NLGI 2 Polytac Polystar RB Jeżeli pompa była używana do cieczy szkodliwych dla zdrowia lub toksycznych, należy ją sklasyfikować jako skażoną. Jeżeli Grundfos jest wzywany do serwisowania takiej pompy, należy poinformować pracowników Grundfos o rodzaju tłoczonej cieczy, itp. przed przekazaniem jej do serwisu. W przeciwnym razie serwis firmy Grundfos może odmówić przyjęcia pompy. Polski (PL) Pomiędzy regularnymi przeglądami należy zwracać uwagę na oznaki zużycia lub nieprawidłowego działania pompy. Ogólne objawy są podane w przeglądzie zakłóceń, patrz 15. Przegląd zakłóceń. Usuwać każde zakłócenie natychmiast oraz unikać kosztownych napraw i wyłączeń. 191

Polski (PL) 15. Przegląd zakłóceń Przed zdjęciem pokrywy skrzynki zaciskowej lub rozpoczęciem jakichkolwiek prac przy pompie należy upewnić się czy zostało wyłączone zasilanie elektryczne i zabezpieczyć się przed jego przypadowym, ponownym załączeniem. Zakłócenia Przyczyny Pompa nie tłoczy cieczy Pompa nie tłoczy wystarczającej ilości cieczy Ciśnienie pompy zbyt małe Pompa w krótkim czasie po uruchomieniu traci ciecz Pobór mocy przez pompę zbyt duży Silnik przeciążony Drgania Kawitacja Przegrzane łożyska ppompy Pompa pracuje przez krótki czas i wyłącza się Numery odniesienia dla usuwania zakłócenia Pompa nie zalana, brac cieczy zalewowej, niepełnie zalanie. 1. Ubytek cieczy zalewowej. 2. Wysokość ssania/statyczna wysokość podnoszenia zbyt duża. Ciśnienie tłoczenia zbyt duże (mierzone na króćcu tłocznym). 4. Prędkość obrotowa zbyt mała. 5. Nieprawidłowy kierunek obrotów. 6. Wirnik całkowicie zablokowwany. 7. Rurociąg ssawny częściowo zablokowany. 8. Zasysanie powietrza przez rurociąg ssawny lub kołnierz. Zasysanie powietrza przez dławnicę (przewód płuczący może być zablokowany). Kawitacja; niewystarczające NPSH (w zależności od instalacji). 11. Zużyte pierścienie bieżne lub wirnik. 12. Uszkodzone pierścienie uszczelniające. 13. Zbyt mały lub częściowo zablokowany zawór zwortny (przekrój zaworu zwrotnego powinien być 14. przynajmniej taki sam jak rurociągi ssawnego). Rurociąg ssawny niewystarczająco zanurzony. 15. Średnica wirnika za mała (prawdopodobna przyczyna jeżeli nie pojawiła się żadna 16. z powyższych przyczyn). Zablokowanie w korpusie pompy. 17. Powietrze lub gaz w cieczy. 18. Aktualny punkt pracy pompy leży po prawej stronie wyszczególnionego punktu pracy na charakterystyce. Wynikiem tego jest mniejsza wysokość podnoszenia, większa wydajność i pobór mocy. Lepkość i ciężar właściwy tłoczonej cieczy jest większy od wody. 20. Wygięcie wału z powodu uszkodzenia. 21. Mechaniczne uszkodzenie łożysk i/lub wirnika. 22. Niewspółosiowość. 23. Uszkodzenia elektryczne. 24. Prędkość obrotowa za wysoka. 25. Fundament za mało sztywny. 26. Olej smarowniczy/smar brudne i zanieczyszczone. 3. 9. 10. 19. 27. 192

Nr Przyczyna Sposób usuwania 1. Pompa nie zalana, brac cieczy zalewowej, niepełnie Zalać pompę i rurociąg ssawny całkowicie tłoczoną cieczą. zalanie. 2. Wyciek cieczy zalewowej. Usunąć możliwe nieszczelności w rurociągu ssawnym, króćcach iprzyłączach; odopwietrzyć korpus pompy w celu usunięcia zebranego powietrza. 3. Wysokość ssania/statyczna wysokość podnoszenia zbyt duża. Zmniejszyć wysokość pomiędzy zbiornikiem/rurociągiem zasilającym a pompą. 4. Ciśnienie tłoczenia zbyt duże. Upewnić się, że zawory po stronie tłocznej są całkowicie otwarte. 5. Prędkość obrotowa zbyt mała. 1. Upewnić się, że silnik odbiera pełne napięcie. 2. Upewnić się, że częstotliwość jest prawidłowa. 3. Upewnić się, że wszystkie fazy są podłączone. 6. Nieprawidłowy kierunek obrotów. Porównać kierunek obrotów ze strzałką na korpusie pompy. Jeżeli jest to konieczne, zmienić kierunek obrotów zamieniając dwie fazy w silniku. 7. Wirnik całkowicie zablokowwany. Zdemontować pompę i wyczyścić wirnik. 8. Rurociąg ssawny częściowo zablokowany. Usunąć wszystkie zanieczyszczenia z rurociągu ssawnego. 9. Zasysanie powietrza przez rurociąg ssawny lub Wymienić lub naprawić uszkodzone odcinki rurociągu lub kołnierz. kołnierz. 10. Zasysanie powietrza przez dławnicę. Wyczyścić przewód płuczący. Wymienić pierścienie uszczelniające, jeżeli jest to konieczne. 11. Kawitacja; niewystarczające NPSH (w zależności od instalacji). 1. Zwiększyć napływ poporzez zamontowanie pompy na niższym poziomie. 2. Zwiększyć ciśnienie w zbiorniku po stronie ssawnej. 12. Zużyte pierścienie bieżne lub wirnik. Wymienić wirnik i/lub pierścienie bieżne. Wymienić również łożyska iwał, jeżeli jest to konieczne. 13. Uszkodzone pierścienie uszczelniające. Wymienić pierścienie uszczelniające. 14. Za mały lub częściowo zablokowany zawór zwrotny. Wyczyścić lub wymienić zawór zwrotny. 15. Rurociąg ssawny niewystarczająco zanurzony. Wydłużyć rurociąg ssawny tak, aby wyeliminować ryzyko zasysania powietrza. 16. Średnica wirnika za mała. Sprawdzić w fabryce czy możliwe jest zastosowanie wirnika owiększej średnicy; jeżeli nie, zmniejszyć straty ciśnienia w rurociągu tłocznym. Postępować ostrożnie aby nie przegrzać silnika. 17. Zablokowanie w korpusie pompy. Zdemontować pompę i usunąć zablokowanie. 18. Powietrze lub gaz w cieczy. Usunąć gaz lub powietrze z tłoczonej cieczy. Prawdopodobnie, patrz 11) powyżej. 19. Aktualny punkt pracy pompy leży po prawej stronie wyszczególnionego punktu pracy na charakterystyce. Wynikiem tego jest mniejsza wysokość podnoszenia, większa wydajność i pobór mocy. 20. Lepkość i ciężar właściwy tłoczonej cieczy jest większy od wody. Zamontować kryzę dławiącą zaraz za kołnierzem tłocznym. Kryza dławiąca podniesie charakterystykę instalacji/zwiększy przeciwciśnienie i w ten sposób zwiększy wysokość podnoszenia i zmniejszy wydajność. Wielkość kryzy dławiącej musi być tak dopasowana, aby ciśnienie odpowiadało wymaganemu punktowi pracy. Zastosować większy silnik. Skontaktować się z fabryką w celu określenia zalecanej wielkości. Sprawdzić lepkość i ciężar właściwy cieczy. 21. Wygięcie wału z powodu uszkodzenia. Sprawdzić ugięcie wału. Różnica między skrajnymi wskazaniami nie powinna przekraczać 0,05 mm. Prawdopodobnie wymienić wał. 22. Mechaniczne uszkodzenie łożysk i/lub wirnika. Sprawdzić uszkodzenia łożysk i wirnika. Prawdopodobnie wymienić łożyska i wirnik. 23. Niewspółosiowość. Ponownie wyosiować pompę i silnik. 24. Uszkodzenia elektryczne. Zapewnić odpowiednie napięcie i częstotliwość zasilania elektrycznego. Usunąć prawdopodobne uszkodzenia w silniku. Zapewnić odpowiednie chłodzenie silnika. 25. Prędkość obrotowa za wysoka. Sprawdzić, czy częstotliwość sieci elektrycznej odpowiada częstotliwości podanej na tabliczce znamionowej silnika. 26. Fundament za mało sztywny. Dokręcić ponownie nakrętki śrub fundamentowych. Zapewnić, że fundament został wykonany zgodnie z instrukcją obsługi i eksploatacji. 27. Olej smarowniczy/smar brudne i zanieczyszczone. Wyczyścić łożyska i korpus łożyskowy zgodnie z instrukjcą i ponwnie nasmarować łożyska. Polski (PL) 193