FUNDUSZE UNII EUROPEJSKIEJ W POLSCE Wydanie drugie rozszerzone na lata 2007-2013 Redakcja Zbigniew Bajko Bartosz Jóźwik Marcin Szewczak Wydawnictwo KUL Lublin
Spis treści Noty o autorach 11 Wykaz skrótów 15 Wprowadzenie {Janusz Lewandowski) 19 Wstęp do wydania drugiego (Zbigniew Bajko, Bartosz Jóźwik, Marcin Szewczak) 21 Część I Fundusze Unii Europejskiej jako instrumenty wspierające wspólnotowy i polski rozwój społeczno-gospodarczy Rozdział 1. Fundusze Unii Europejskiej we wspólnotowej polityce regionalnej w latach 2000-2006 {Joanna Szafran) 25 1.1. Zarys ewolucji wspólnotowej polityki regionalnej 25 1.2. Priorytetowe Cele wspólnotowej polityki regionalnej.. 28 1.3. Zasady wspólnotowej polityki regionalnej 32 1.4. Finansowanie wspólnotowej polityki regionalnej 37 1.4.1. Fundusze strukturalne 37 1.4.2. Fundusz Spójności 41 1.4.3. Inne instrumenty 42 Rozdział 2. Instrumenty realizacji wspólnotowej polityki spójności, polityki rolnej i polityki rybackiej na lata 2007-2013 (Dorota Denning; Magdalena Paluch)... 45 2.1. Podstawowe założenia polityki spójności, polityki rolnej i polityki rybackiej 45 2.1.1. Strategia Lizbońska 46 2.1.2. Odnowiona Strategia Lizbońska 46 2.1.3. Polityka spójności w latach 2007-2013 50
2.1.4. Wspólna Polityka Rolna 51 2.1.5. Wspólna Polityka Rybołówstwa 52 2.2. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 53 2.2.1. Ogólna charakterystyka 53 2.2.2. Cel Konwergencja 53 2.2.3. Cel Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie 57 2.2.4. Cel Europejska współpraca terytorialna 60 2.2.5. Działania o charakterze dodatkowym 63 2.2.6. Kwalifikowalność wydatków 65 2.3. Europejski Fundusz Społeczny :..._ 65 2.3.1. Ogólna charakterystyka 65 2.3.2. Cel Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie 66 2.3.3. Cel Konwergencja 68 2.3.4. Cel Europejska współpraca terytorialna 71 2.3.5. Uregulowania dodatkowe 72 2.4. Fundusz Spójności 73 2.4.1. Ogólna charakterystyka 73 2.4.2. Działania Funduszu Spójności 74 2.5. Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej 76 2.6. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.. 81 2.6.1. Ogólna charakterystyka 81 2.6.2. Cele i zasady udzielania wsparcia 81 2.6.3. Osie wsparcia : 82 2.6.4. Pomoc techniczna 85 2.6.5. Zarządzanie i monitorowanie 87 2.7. Europejski Fundusz Rybacki 88 2.7.1. Ogólna charakterystyka 88 2.7.2. Cele i ogólne zasady pomocy 89 2.7.3. Osie priorytetowe. 90 2.7.4. Zarządzanie i monitorowanie 94 Rozdział 3. Polityka spójności, polityka rolna i polityka rybacka w Polsce - Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 (Bartosz Jóźwik) 95 3.1. Ogólna charakterystyka 95 3.2. Cel główny rozwoju społeczno-gospodarczego 96 3.3. Priorytety Strategii 98 3.3.1. Wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki 998 3.3.2. Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej 102 3.3.3. Wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości 107 3.3.4. Budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa 111 3.3.5. Rozwój obszarów wiejskich 114 3.3.6. Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej 117 3.4. Finansowanie i system realizacji Strategii 121
Część II Strategia i programy operacyjne polityki spójności dla celu Konwergencja Rozdział 4. Narodowa Strategia Spójności na lata 2007-2013 (Bartosz Jóźwik) 127 4.1. Ogólna charakterystyka 127 4.2. Cel strategiczny i cele horyzontalne Narodowej Strategii Spójności.. 131 4.2.1. Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa 134 4.2.2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej 137 4.2.3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności.. 141 4.2.4. Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej, oraz rozwój sektora usług 144 4.2.5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów oraz przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej 148 4.2.6. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich 150 4.3. System realizacji celów Narodowej Strategii Spójności 153 4.3.1. Instrumenty realizacji celów Narodowej Strategii Spójności... 153 4.3.2. Koordynacja realizacji Narodowej Strategii Spójności 154 4.3.3. System realizacji dla Celu Konwergencja 156 4.3.4. System realizacji dla Celu Europejska współpraca terytorialna. 156 4.4. Ramy finansowe ' 157 Rozdział 5. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (Zbigniew Bajko, Bartosz Jóźwik) 161 5.1. Ogólna charakterystyka 161 5.2. Cel główny i cele szczegółowe 162 5.3. Osie priorytetowe 163 5.4. System wdrażania Programu 183 Rozdział 6. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (Bartosz Jóźwik) 187 6.1. Ogólna charakterystyka 187 6.2. Cel główny i cele strategiczne 188 6.3. Priorytety 189 6.4. System wdrażania Programu 214 Rozdział 7. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (Zbigniew Bajko, Bartosz Jóźwik) 219 7.1. Ogólna charakterystyka 219
7.2. Cel główny i cele szczegółowe 220 7.3. Osie priorytetowe 225 7.4. System wdrażania Programu 231 Rozdział 8. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (Zbigniew Bajko, Bartosz Jóźwik) 233 8.1. Ogólna charakterystyka 233 8.2. Cel główny i cele szczegółowe 234 8.3. Osie priorytetowe : -.-. 235 8.4. System wdrażania Programu 242 Rozdział 9. Program Operacyjny Pomoc Techniczna (Bartosz Jóźwik) 247 9.1. Ogólna charakterystyka 247 9.2. Cel główny i cele szczegółowe 248 9.3. Osie priorytetowe 248 9.4. System wdrażania Programu 255 Rozdział 10. Regionalne Programy Operacyjne (Marcin Szewczak) 259 10.1. Ogólna charakterystyka 259 10.2. System realizacji 261 10.3. Cele główne regionalnych programów operacyjnych 272 Część m Programy operacyjne polityki spójności dla Celu Europejska Współpraca Terytorialna Rozdział 11. Programy Europejskiej Współpracy Transgranicznej (Kinga Machowicz)... 281 11.1. Ogólna charakterystyka 281 11.2. Polska - (Województwo Lubuskie) - Brandenburgia 285 11.3. Meklemburgia - Pomorze Przednie/Brandenburgia - Rzeczpospolita Polska (Województwo Zachodniopomorskie) 289 11.4. Polska (Województwo Lubuskie i Województwo Dolnośląskie) Saksonia 294 11.5. Czechy - Polska 299 11.6. Rzeczpospolita Polska - Republika Słowacka 304 11.7. Litwa - Polska 308 11.8. Polska - Szwecja - Dania - Litwa - Niemcy - (Południowy Bałtyk) 313 Rozdział 12. Programy Europejskiej Współpracy Transnarodowej i Międzyregionalnej (Kinga Machowicz) 319 12.1. Ogólna charakterystyka. 319 g 12.2. Region Morza Bałtyckiego 323
12.3. Europa Środkowa 328 12.4. Program współpracy międzyregionalnej INRERREG IV C 333 Część IV Programy operacyjne polityki rolnej i polityki rybackiej Rozdział 13. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (Marcin Szewczak) 341 13.1. Ogólna charakterystyka.".' 341 13.2. Cel główny i cele szczegółowe 343 13.3. Osie priorytetowe 343 13.4. System wdrażania Programu 360 Rozdział 14. Program Operacyjny Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich (Marcin Szewczak) ' 363 14.1. Ogólna charakterystyka 363 14.2. Cel główny i cele szczegółowe 365 14.3. Osie priorytetowe 366 14.4. System realizacji Programu 376 Część V Wybrane aspekty wdrażania programów operacyjnych Rozdział 15. Procedura naboru projektów w ramach programów operacyjnych (Kinga Machowicz) 381 Rozdział 16. Udzielanie pomocy publicznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki oraz w ramach regionalnych programów operacyjnych (Marcin Szewczak) '. 397 16.1. Udzielanie pomocy publicznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 397 16.2. Udzielanie pomocy publicznej w ramach regionalnych programów operacyjnych 403 Spis wybranych dokumentów dotyczących funduszy Unii Europejskiej 409 Indeks rzeczowy (Bartosz Jóźwik, Magdalena Paluch) 415