Opis æwiczeñ Podzespo³y wykonawcze zawory POZNAÑ 00
I. Zestawienie paneli wchodz¹cych w sk³ad æwiczenia lp. 7 8 9 0 7 8 Wyposa enie podstawowe Nazwa panelu Kod il. szt. W³acznik masy 0 0 0 W³acznik zap³onu 0 0 0 Modu³ pomiarowy 0 0 0 Oscyloskop- diagnoskop KME 0 0 0 Manowakuometr 0 0 0 Przeciwsobny regulator wspó³czynnika wype³nienia 0 0 0 Zasilacz stabilizowany,v 0A 0 0 09 Zespó³ bezpieczników 0 0 0 Zawór powietrza dodatkowego 0 0 Zawór EGR 0 0 Zawór EGR elektromagnetyczny 0 0 Elektrozawór modulacji podciœnienia 0 0 Zawór biegu ja³owego -pin 0 0 Zawór biegu ja³owego -pin 0 0 Zawór regeneracji filtra z wêglem aktywnym 07 0 Transformator bezpieczeñstwa 0V/V 0 00 Autotransformator sieciowy V/xV 0 0 Prostownik mostkowy /8V 0 0 lp. pompa podciœnienia Wyposa enie dodatkowe Nazwa panelu Kod Uwagi uk³ad zasilania sto³u uk³ad zasilania sto³u uk³ad zasilania sto³u uk³ad zasilania sto³u il. szt. Uwagi II. Rozmieszczenie paneli na stela u ZAWÓR RECYRKULACJI SPALIN 0 0 Manoawkuometr 0 0 0 ZAWÓR REGENERACJI 07 0 FILTRA Z WÊGLEM AKTYWNYM ZAWÓR BIEGU JA OWEGO 0 0 ZAWÓR BIEGU JA OWEGO 0 0 ELEKTROZAWÓR 0 0 MODULACJI PODCIŒNIENIA ZAWÓR 0 0 POWIETRZA DODATKOWEGO x 000 x 000 rpm rpm ZAWÓR EGR ELEKTROMAGNETYCZNY 0 0 VAC OUT Y Y ATM PRZECIWSOBNY REGULATOR WSPÓ CZYNNIKA WYPE NIENIA 0 0 0 F B-80A 0 I S F WY F ( WY ) ( ) Wspó³czynnik wype³nienia [%] WY F F F WY F Min. Max. Czêstotliwoœæ [Hz] 00 0 0 00 0 00 START / STOP Strona /
III. Sposób po³¹czenia uk³adu Po³¹czenie paneli: Zestaw nale y po³¹czyæ w nastêpuj¹cej kolejnoœci: - pod³¹czyæ przewodem (nr. 0 00 ) zaciski akumulatora do zacisków +, - panelu w³¹cznika masy (0 0 0) z zachowaniem odpowiedniej biegunowoœci, Przed przyst¹pieniem do wykonania æwiczenia nale y pamiêtaæ, aby w³¹cznik w³¹cznika masy (0 0 0) i autotransformatora ( 0 0) znajdowa³ siê w pozycji wy³¹czonej. - po³¹czyæ ³¹cznikami (0 00 lub 0 00 ) obwody zasilaj¹ce,,, - po³¹czyæ ³¹cznikami (0 00 lub 0 00 ) i przewodami (0 00 lub 0 00 7) pozosta³e obwody zgodnie z do³¹czonym schematem, pkt IV, - w³¹czyæ w³¹cznik masy, a nastêpnie w³¹cznik zap³onu, Uruchomienie programu Oscyloskop - pod³¹czyæ z³¹cze drukarkowe Oscyloskopu-Diagnoskopu KME do komputera za pomoc¹ przewodu RS - (nr. 0007), - masa oscyloskopu po³¹czona jest na sta³e do gniazda masy panelu, dlatego nie ma potrzeby pod³¹czania jej oddzielnym przewodem. - uruchomiæ program, który po wykryciu i kalibracji oscyloskopu wyœwietli okno pomiarowe. Aby komputer wykry³ panel oscyloskopu, nale y uprzednio za³¹czyæ zasilanie sto³u. Szczegó³y dotycz¹ce konfiguracji, sposobu obs³ugi oscyloskopu zawarte s¹ w do³¹czonej instrukcji Instrukcja obs³ugi Oscyloskop-Diagnoskop KME. Strona /
IV. Fragment schematu po³¹czeñ i oznaczenia podzespo³ów T E Y B7 + - A 7 TD M M K Y 8 A Fragment schematu uk³adu zap³onowego w samochodzie Audi 80,8i A - modu³ zap³onu TZh A - stabilizator obrotów biegu ja³owego B7 - czujnik Halla E - rozdzielacz zap³onu K - przekaÿnik pompy paliwa M - pompa paliwa T - cewka zap³onowa TD - sygna³ obrotomierza Y - zawór powietrza dodatkowego Y - zawór biegu ja³owego -pin T Y Y Y E K X 7 7 9 7 8 7 8 X B o t S o t B B Fragment schematu instalacji w samochodzie BMW i B - czujnik temperatury silnika B - przep³ywomierz powietrza z czujnikiem temperatury zasysanego powietrza B - czujnik prêdkoœci obrotowej silnika E - rozdzielacz zap³onu -cyl. K - przekaÿnik g³ówny S - prze³¹cznik przepustnicy T - cewka zap³onowa X - z³¹cze diagnostyczne Y - zawór biegu ja³owego -pin Y - zawór regeneracji filtra z wêglem aktywnym Y - wtryskiwacze Strona /
Y8 B 8 B8 7 7 X 8 7 B7 b P c a f B8 B9 B o t o t B Fragment schematu uk³adu zap³onowego w samochodzie Ford Transit,D Turbo B - czujnik temperatury silnika B - czujnik temperatury powietrza B - czujnik po³o enia wa³u korbowego B8 - czujnik podciœnienia w kolektorze dolotowym B8 - czujnik po³o enia peda³u przyspieszania B7 - potencjometr przepustnicy B9 - zawór recyrkulacji spalin EGR z potencjometrem X - z³¹cze diagnostyczne Y8 - elektrozawór modulacji podciœnienia EGR Strona /
V. Sprawozdanie. Cel æwiczenia Celem æwiczenia jest zbadanie podstawowych parametrów zaworów wystêpuj¹cych w systemach samochodowych. Ocena przebiegów napiêciowych za pomoc¹ oscyloskopu, oraz wykonanie pomiarów napiêæ i rezystancji za pomoc¹ miernika uniwersalnego.. Teoria Zawór powietrza dodatkowego Zawór powietrza dodatkowego stosowany jest w starszych systemach wtrysku m.in. w uk³adach typu L-Jetronic. Jest to zawór elektromechaniczny z obrotow¹ przes³on¹, której po³o enie i jego zmiana realizowana jest podgrzewanym elektrycznie bimetalem. Zadaniem zaworu jest dostarczenie dodatkowej iloœci powietrza podczas rozruchu zimnego silnika oraz w fazie jego nagrzewania. Zawór mocowany jest do korpusu silnika pojazdu. Ma to istotny wp³yw na podtrzymanie zamkniêcia przes³ony zale nie od wp³ywu temperatury silnika po jego zatrzymaniu. Przes³ona stopniowo w sposób p³ynny przymyka przeœwit kana³u obejœciowego zespo³u przepustnicy, w miarê wzrostu temperatury silnika, do ca³kowitego zamkniêcia. Pozostaje zamkniêty do czasu, a temperatura silnika spadnie. - z³¹cze elektryczne - grza³ka elektryczna - bimetal - przes³ona Zawór biegu ja³owego elektromagnetyczny obrotowy -przewodowy Zastosowany zawór regulacji prêdkoœci obrotowej biegu ja³owego stosowany jest m.in. w uk³adach typu Motronic. Umiejscowiony jest w kanale obejœciowym zespo³u przepustnicy. Jest to -przewodowy zawór elektromagnetyczny sterowany elektronicznie z obrotowym rdzeniem zawieraj¹cym jedno uzwojenie. Sterownik silnika podaj¹c ujemny sygna³ o zmiennym wspó³czynniku wype³nienia na uzwojenie powoduje obrót przes³ony, pokonuj¹c si³ê sprê yny powrotnej. Powoduje to zwiêkszenia prêdkoœci obrotowej silnika. Brak sygna³u oznacza powrót przes³ony do pozycji przymkniêtej (w trybie awaryjnym), a tym samym zmniejszenie prêdkoœci obrotowej biegu ja³owego silnika. Zamkniêcie zaworu nastêpuje przy oko³o 7 % a otwarcie przy oko³o 8% wspó³czynnika wype³nienia sygna³u zasilaj¹cego uzwojenie elektromagnesu. - z³¹cze elektryczne - obudowa - sprê yna powrotna - uzwojenie elektromagnesu - obrotowy rdzeñ elektromagnesu - kana³ powietrza dodatkowego 7- suwak obrotowy Strona /
Zawór biegu ja³owego magnetoelektryczny obrotowy -przewodowy Zastosowany zawór s³u y do regulacji prêdkoœci obrotowej biegu ja³owego. Stosowany jest m.in. w uk³adach typu Motronic. Umiejscowiony jest w kanale obejœciowym zespo³u przepustnicy. Jest to -przewodowy zawór magnetoelektryczny sterowany elektronicznie z rdzeniem obrotowym zawieraj¹cy dwa uzwojenia. Uzwojenia te powoduj¹, pod wp³ywem zasilania ich ró nicowym wspó³czynnikiem wype³nienia zmianê po³o enia wektora wypadkowego magnetycznego rdzenia obrotowego. Kierunek wektora pola magnetycznego rdzenia d¹ ¹c do pokrycia siê z wektorem pola magnesu sta³ego stojana zaworu, tworzy moment obrotowy powoduj¹cy obrót przes³ony do pozycji wynikaj¹cej z wartoœci wspó³czynnika wype³nienia napiêæ zasilaj¹cych zawór biegu ja³owego. Zawór regeneracji zbiornika z wêglem aktywnym Jest to zawór elektromagnetyczny, który po za³¹czeniu silnika i jego nagrzaniu otwierany jest przez sterownik silnika, powoduj¹c przep³yw wêglowodorów ze zbiornika z wêglem aktywnym do kolektora dolotowego za przepustnicê powoduj¹c regeneracjê filtra.. - króciec przewodu elastycznego - zawór zwrotny - sprê yna p³aska - element uszczelniaj¹cy - zwora elektromagnesu - gniazdo zaworu 7- uzwojenie elektromagnesu 7 Elektrozawór modulacji podciœnienia Jest to zawór elektromagnetyczny stosowany w uk³adach EGR do sterowania zaworem recyrkulacji, a tak e w uk³adzie turbosprê arki do sterowania jej wydajnoœci¹. Sterownik systemu wysy³aj¹c impulsy o okreœlonym wspó³czynniku wype³nienia do cewki elektromagnesu zaworu wytwarza wibracje rdzenia elektromagnesu. Wibracje te w oparciu o wartoœci ciœnienia atmosferycznego i podciœnienia pobieranego np. z serwomechanizmu uk³adu hamowania moduluj¹ na wyjœciu zaworu podciœnienie w przedziale -00 mmhg. Przy braku sygna³u ze sterownika na wyjœciu zaworu panuje ciœnienie atmosferyczne. VAC OUT ATM Strona 7/
. Sprawdzanie zaworu powietrza dodatkowego.. Schemat po³¹czeñ ZAWÓR 0 0 POWIETRZA DODATKOWEGO MODU POMIAROWY 0 0 0 OSCYLOSKOP-DIAGNOSKOP 0 0 0 Y Z CZE KOMPUTERA.. Przebieg æwiczenia Pomiar rezystancji uzwojenia zaworu - pod³¹czyæ koñcówki Modu³u pomiarowego (0 0 0) do gniazd wyjœciowych zaworu, wynik zapisaæ w tab.. Uk³ad roz³¹czony Obserwacja zmian stanu pracy zaworu - pod³¹czyæ zasilanie +V z zacisku do jednego gniazda wyjœciowego zaworu, natomiast do drugiego gniazda pod³¹czyæ masê, - w funkcji czasu mo na zaobserwowaæ poziom przymykania przes³ony zaworu,.. Tabela pomiarowa tab. tab. uzwojenie zaworu R [W] t [s] U [V] I [A].. Interpretacja wyników i wnioski: Strona 8/
x000 rpm. Sprawdzanie zaworu elektromagnetycznego biegu ja³owego.. Schemat po³¹czeñ PRZECIWSOBNY REGULATOR WSPÓ CZYNNIKA WYPE NIENIA 0 0 0 0 0 ZAWÓR BIEGU JA OWEGO MODU POMIAROWY 0 0 0 OSCYLOSKOP-DIAGNOSKOP 0 0 0 WY WY ( ) ( ) Wspó³czynnik wype³nienia [%] WY WY Y Z CZE KOMPUTERA Min. Max. Czêstotliwoœæ [Hz] 00 0 0 00 0 00 START / STOP.. Przebieg æwiczenia V/div ms/div Oscylogram sygna³u steruj¹cego zaworem biegu ja³owego -pin Pomiar rezystancji uzwojenia zaworu - pod³¹czyæ koñcówki Modu³u pomiarowego (0 0 0) do gniazd wyjœciowych zaworu, wynik zapisaæ w tab.. Uk³ad roz³¹czony Obserwacja zmian stanu pracy zaworu - pod³¹czyæ zaciski Uwy - Przeciwsobnego regulatora wspó³czynnika wype³nienia (0 0 0) do zacisków wejœciowych zaworu ( 0 0), - nastawiaj¹c czêstotliwoœæ wspó³czynnika wype³nienia impulsu na wartoœæ 00Hz i reguluj¹c wspó³czynnik wype³nienia w pe³nym zakresie %, zaobserwowaæ stan pracy zaworu, wyniki zapisaæ w tab.. - dla dwóch innych nastawów czêstotliwoœci <00Hz i >00Hz wykonaæ procedurê wczeœniejsz¹, wyniki zapisaæ w tab.. - Funkcja czyszczenia zaworu: 0% i Hz (nastêpuje stan oscylacji zaworu).. Tabela pomiarowa tab. tab. uzwojenie zaworu R [W] Lp % f=00 [Hz] f= [Hz] f= [Hz] Uwagi Uwagi Uwagi.. Interpretacja wyników i wnioski: Strona 9/
. Sprawdzanie zaworu magnetoelektrycznego biegu ja³owego.. Schemat po³¹czeñ PRZECIWSOBNY REGULATOR WSPÓ CZYNNIKA WYPE NIENIA 0 0 0 ZAWÓR BIEGU JA OWEGO 0 0 MODU POMIAROWY 0 0 0 OSCYLOSKOP-DIAGNOSKOP 0 0 0 WY WY ( ) ( ) Wspó³czynnik wype³nienia [%] WY WY Z CZE KOMPUTERA Min. Max. Czêstotliwoœæ [Hz] 00 0 0 00 0 00 START / STOP V/div 0ms/div Oscylogram sygna³u steruj¹cego zaworem biegu ja³owego -pin.. Przebieg æwiczenia Pomiar rezystancji uzwojenia zaworu - pod³¹czyæ koñcówki Modu³u pomiarowego (0 0 0) do gniazd wyjœciowych zaworu, wyniki zapisaæ w tab.. Uk³ad roz³¹czony Obserwacja zmian stanu pracy zaworu - pod³¹czyæ zaciski Uwy i Uwy - Przeciwsobnego regulatora wspó³czynnika wype³nienia (0 0 0) do zacisków wejœciowych zaworu ( 0 0), - nastawiaj¹c czêstotliwoœæ wspó³czynnika wype³nienia impulsu na wartoœæ 00Hz i reguluj¹cwspó³czynnik wype³nienia w pe³nym zakresie %, zaobserwowaæ stan pracy zaworu, wyniki zapisaæ w tab.. - dla dwóch innych nastawów czêstotliwoœci <00Hz i >00Hz wykonaæ procedurê wczeœniejsz¹, wyniki zapisaæ w tab.. - Funkcja czyszczenia zaworu: 0% i Hz (nastêpuje stan oscylacji zaworu).. Tabela pomiarowa tab. tab. uzwojenie zaworu uzwojenie zaworu R [W] Lp % f=00 [Hz] f= [Hz] f= [Hz] Uwagi Uwagi Uwagi.. Interpretacja wyników i wnioski: Strona 0/
. Sprawdzanie uk³adu recyrkulacji spalin.. Schemat po³¹czeñ PRZECIWSOBNY REGULATOR WSPÓ CZYNNIKA WYPE NIENIA 0 0 0 ZAWÓR RECYRKULACJI SPALIN 0 0 Manoawkuometr 0 0 0 ELEKTROZAWÓR 0 0 MODULACJI PODCIŒNIENIA Manoawkuometr 0 0 0 MODU POMIAROWY 0 0 0 OSCYLOSKOP-DIAGNOSKOP 0 0 0 WY WY ( ) ( ) Wspó³czynnik wype³nienia [%] WY WY Z CZE KOMPUTERA Min. Max. Czêstotliwoœæ [Hz] 00 0 0 00 0 00 START / STOP.. Przebieg æwiczenia Pomiar rezystancji uzwojenia zaworu - pod³¹czyæ koñcówki Modu³u pomiarowego (0 0 0) do gniazd wyjœciowych elektrozaworu ( 0 0), wyniki zapisaæ w tab.. Uk³ad roz³¹czony Obserwacja zmian stanu pracy zaworu podciœnienie - zmontowaæ uk³ad podciœnienia za pomoc¹ wê yków: pompa podciœnienia j elektrozawór VAC j elektrozawór OUT j manowakuometr j zawór EGR. - pod³¹czyæ zaciski Uwy i Uwy - Przeciwsobnego regulatora wspó³czynnika wype³nienia (0 0 0) do zacisków wejœciowych zaworu ( 0 0), - za pomoc¹ pompy podciœnienia wytworzyæ podciœnienie do wartoœci 0-80kPa - nastawiaj¹c czêstotliwoœæ wspó³czynnika wype³nienia impulsu na wartoœæ 0Hz i reguluj¹c wspó³czynnik wype³nienia w pe³nym zakresie %, zaobserwowaæ stan pracy zaworu, wyniki zapisaæ w tab.. - wartoœci ciœnieñ odczytaæ z manowakuometru (0 0 0) - przebieg sygna³u steruj¹cego zaworem mo na zaobserwowaæ na oscyloskopie... Tabela pomiarowa tab. tab. uzwojenie elektrozaworu R [W] Lp % Pwe [bar] f=0 [Hz] Pwy [bar] Uwagi.. Interpretacja wyników i wnioski: Strona /
7. Sprawdzanie zaworu regeneracji filtra z wêglem aktywnym 7.. Schemat po³¹czeñ PRZECIWSOBNY REGULATOR WSPÓ CZYNNIKA WYPE NIENIA 0 0 0 ZAWÓR REGENERACJI 07 0 FILTRA Z WÊGLEM AKTYWNYM MODU POMIAROWY 0 0 0 OSCYLOSKOP-DIAGNOSKOP 0 0 0 WY WY ( ) ( ) Wspó³czynnik wype³nienia [%] WY WY Z CZE KOMPUTERA Min. Max. Czêstotliwoœæ [Hz] 00 0 0 00 0 00 START / STOP V/div ms/div 7.. Przebieg æwiczenia Oscylogram sygna³u steruj¹cego zaworu regeneracji filtra z wêglem aktywnym Pomiar rezystancji uzwojenia zaworu - pod³¹czyæ koñcówki Modu³u pomiarowego (0 0 0) do gniazd wyjœciowych zaworu, wynik zapisaæ w tab.. Uk³ad roz³¹czony Obserwacja zmian stanu pracy zaworu - pod³¹czyæ zaciski Uwy - Przeciwsobnego regulatora wspó³czynnika wype³nienia (0 0 0) do zacisków wejœciowych zaworu ( 07 0), - nastawiaj¹c czêstotliwoœæ wspó³czynnika wype³nienia impulsu na wartoœæ 00Hz i reguluj¹c wspó³czynnik wype³nienia w pe³nym zakresie %, zaobserwowaæ stan pracy zaworu, wyniki zapisaæ w tab.. - dla dwóch innych nastawów czêstotliwoœci <00Hz i >00Hz wykonaæ procedurê wczeœniejsz¹, wyniki zapisaæ w tab.. 7.. Tabela pomiarowa tab. tab. uzwojenie zaworu R [W] Lp % f=00 [Hz] f= [Hz] f= [Hz] Uwagi Uwagi Uwagi 7.. Interpretacja wyników i wnioski: Strona /
8. Sprawdzanie zaworu EGR elektromagnetycznego 8.. Schemat po³¹czeñ PRZECIWSOBNY REGULATOR WSPÓ CZYNNIKA WYPE NIENIA 0 0 0 ZAWÓR EGR ELEKTROMAGNETYCZNY 0 0 MODU POMIAROWY 0 0 0 OSCYLOSKOP-DIAGNOSKOP 0 0 0 WY WY ( ) ( ) Wspó³czynnik wype³nienia [%] WY WY Z CZE KOMPUTERA Min. Max. Czêstotliwoœæ [Hz] 00 0 0 00 0 00 START / STOP V/div ms/div 8.. Przebieg æwiczenia Oscylogram sygna³u steruj¹cego zaworu regeneracji filtra z wêglem aktywnym Pomiar rezystancji uzwojenia zaworu - pod³¹czyæ koñcówki Modu³u pomiarowego (0 0 0) do gniazd wyjœciowych zaworu, wynik zapisaæ w tab.. Uk³ad roz³¹czony Obserwacja zmian stanu pracy zaworu - pod³¹czyæ zaciski Uwy - Przeciwsobnego regulatora wspó³czynnika wype³nienia (0 0 0) do zacisków wejœciowych zaworu ( 0 0), - nastawiaj¹c czêstotliwoœæ wspó³czynnika wype³nienia impulsu na wartoœæ 00Hz i reguluj¹c wspó³czynnik wype³nienia w pe³nym zakresie %, zaobserwowaæ stan pracy zaworu, wyniki zapisaæ w tab.. - dla dwóch innych nastawów czêstotliwoœci <00Hz i >00Hz wykonaæ procedurê wczeœniejsz¹, wyniki zapisaæ w tab.. - Funkcja czyszczenia zaworu: 0% i Hz (nastêpuje stan oscylacji zaworu) 8.. Tabela pomiarowa tab. tab. uzwojenie zaworu R [W] Lp % f=00 [Hz] f= [Hz] f= [Hz] Uwagi Uwagi Uwagi U [V] 8.. Interpretacja wyników i wnioski: Strona /